Vluchtelingen
in Indo-China
PAGINA 14
EXTRA -
ZATERDAG 2 FEBRUARI
Dan wijst er op dat van het
door Zuid-Vietnam beschikbaar ge
stelde geld dat in 1973 nog 92.000
dollar bedroeg niets naar de
vluchtelingen gaat. Het is allemaal
bestemd om de activiteiten van de
staf van 100 mensen van Dan te
betalen.
De bijdrage van Zuid-Vietnam be
draagt slechts drie tienduizendste van
de buitenlandse hulp, aldus Dan. Het
fundamentele principe van elk bui
tenlands hulp verleningsprogram is
dat het ontvangende land moet
trachten om een relatief gelijke bij
drage te leveren.
Dus de beslissing om in de be
groting de toewijzing aan het minis
terie voor Vluchtelingenzaken te
verminderen zou wel eens het pro
gramma van steun zoeken in het
buitenland in moeilijkheden kunnen
Volgens Dan wil de regering hem
niet meer geld geven, omdat deze
vindt dat de Amerikaanse hulp al
voldoende is, dat de Amerikanen voor
de vluchtelingen zullen betalen en dat
dat genoeg is, „Maar ik blijf vol
houden dat wij meer moeten bijdra
gen, zodat de Amerikaanse belasting
betaler geen verkeerde ideeën krijgt.
Anders zal hij er genoeg van krij
gen hiervoor te betalen", zegt Dan.
Projecten voor de opvang van
vluchtelingen in Cambodja krijgen
in 1974 slechts 8 miljoen dollar van
de Verenigde Staten, terwijl Laos 15
miljoen dollar krijgt voor zijn dak
lozen. Ook de regeringen van Laos
en Cambodja hebben zelf een mi
niem gedeelte van hun voornamelijk
militair gerichte begrotingen uitge
trokken voor de hulpverlening aan
vluchtelingen.
In Zuid-Vietnam krijgen vluch
telingen niet de mogelijkheid om
naar hun geboortegrond terug te ke
ren als die in Vietcong gebied ligt,
ook al zijn hun gevoelens van ver
bondenheid daarmee sterker dan po
litieke overwegingen. Als zij er in
het openbaar voor uit zouden ko
men dat zij naar Vietcong gebied
zouden willen terugkeren riskeren zij
arrestatie en gevangenisstraf.
Het akkoord van Parijs van 27 Ja
nuari 1973 bepaald dat er vrijheid
van beweging, vrijheid van werk en
vrijheid van handel, civiele
Een jaar na het akkoord van Pa
rijs zijn de bijna drie miljoen
vluchtelingen in Indochina het
treurige resultaat van een vrede
die niet kwam en van beloften
die niet werden nagekomen. Het
zijn meelijwekkende mensen, ach
tervolgd, voortdurend op de
vlucht, levend van Amerikaanse
beroofd, door corruptie in de re
geringen. Zij worden gedwongen
slavenarbeid te verrichten, te be
delen, te stelen te bedriegen
om in leven te kunnen blijven.
Het zijn zwervers, treurige men
sen met vermoeide en vuile ge
zichten, die met gebogen schou
ders in de vluchtelingenkampen
Een Cambodjaanse soldaat verzamelt de schedels en de botten
van dorpsbewoners die niet vluchtten toen de strijd naderde.
SAIGON De siituabie vain de vluchtelingen in Zuid-Viet
nam is zo slecht dat zelfs de minister voor vluchtelingenza
ken Phan Quang Dan een snierende lach niet kan onder
drukken als hij een dik rapport opent op een pagina met een
foto van president Nguyen Van Thieu die verklaart: voor
rang aan het weer inschakelen van oorlogsvluchtelingen.
„Onze bijdrage is zinloos", zegt Dan. „Allemaal hebben ze
in het openbaar gezegd dat de zaak van de vluchtelingen de
hoogste prioriteit heeft, maar toch hebben wij dit jaar maar
1 5 miljoen piasters (30.000 dollar) gekregen. Ook in 1974
zullen de Verenigde Staten het overgrote deel van de steun
verlening aan de vluchtelingen op zich nemen met een bij
drage van 93 miljoen dollar aan Zuid-Vietnam. Maar dit is
slechts een gering gedeelte van de iin totaal 1,3 tot twee mil
jard dollar die de Verenigde Staten zullen steken in militaire
en economische hulp aan Zuid-Vietnam.
steunverlening, politiek uitgebuit, op de grond zitten.
nicatie en van transport zal zijn tus
sen en voor alle delen van Zuid-
Vietnam.
Deze bepalingen ln het akkoord
zijn nimmer in werking gesteld. De
regering van Thieu heeft in feite de
economische boycot van de door
de Vietcong beheerste gebieden vier
maanden geleden verscherpt. Op de
vraag waarom de regering de men
sen geen toestemming geeft om naar
Vietcong gebieden terug te keren en
twaarom de vluchtelingen bijeen
worden gebracht in enclaves aan de
kust onder controle van de Zuid-
vietnamese regering, antwoordt dan:
„Ik weet niet waarom er niet ge
reisd wordt door de vluchtelingen en
de bevolking tussen de verschillende
gebieden. Tot dusverre heeft nie
mand gevraagd om terug te mogen
keren naar zijn geboortedorp in
Vietcong gebied
Volgens officiële Amerikaanse cij
fers werden 530.000 mannen, vrou
wen en kinderen tijdelijk als vluch
teling ondergebracht in de door de
regering beheerste gebieden in Zuid-
Vietnam tijdens het eerste jaar
van het bestand. Nog eens 60.000
mensen werden ondergebracht in
vluchtelingenkampen.
Daarnaast zijn volgens cijfers van
het Zuidvietnamese militaire opper
bevel meer dan 2.000 burgers gedood
en meer dan 5.000 gewond bij Viet
cong aanvallen in regeringsgebieden.
De Vietcong zegt dat honderden
huizen in hun zones zijn vernie
tigd tijdens operaties door rege
ringstroepen.
In Cambodja heeft de nu drie laar
oude oorlog naar schatting een twee
miljoen vluchtelingen voortgebracht,
waarvan velen samenpakt zitten *n
de hoofdstad Phnom Penh.
Functionarissen daar spreken over
een lange periode waarin niets aan
de vluchtelingen werd gedaan, om
dat men dacht dat oorlog gauw voor
bij zou zijn, zodat iedereen weer
naar huis kon tetugxeren.
Sinds de Verenigde Staten op 15
augustus van het vorige jaar hun
zware bombardementen op Cambod
ja hebben stopgezet hebben Slechte
veiligheidsvoorzieningen, de zeer
snel toenemende inflatie en de werk
loosheid in de geïsoleerde steden in
Met de kinderen en wat huisraad vluchtten Cambodjanen, Vietnamezen en Laotianen weg uit de
plaatsen waar gevochten werd. Velen kwamen terecht in kampen, waar zij volkomen afhankelijk
zijn van de willekeur van de diverse regeringsambtenaren.
Lijken drijven in de Mekong-rivier het juiste aantal dode
in Indo-China zal wel nooit precies bekend worden.
Cambodja sommige vluchtelingen
gedwongen weer naar hun geboorte
dorpen in door de troepen van de
Rode Khmer bezette gebieden terug
te keren.
In Laos vinden praktisch geen ge
vechten meer plaats en de regering
in Vientiane onderhandelt nu voor
de derde maal in 20 Jaar met de Pa-
thet Leo over een coalitieregering.
Zoals in Vietnam bepaalt het Lao-
tiaanse vredesverdrag dat afgelo
pen september werd ondertekend dat
er vrijheid van beweging moet zijn
tussen de door verschillende partij
en beheerste gebieden. Tegen het
einde van 1973 was echter slechts
een zeer gering gedeelte van de
300.000 vluchtelingen naar huis te
ruggekeerd. Een overzicht van de
vluchtelingensituatie in elk land
geeft een somber beeld
De Juridische commissie van de
Amerikaanse senaat zegt dat er sinds
1965 op een totale bevolking van
19 miljoen 11 miljoen vluchtelingen
zijn geweest. Het Amerikaanse bu
reau voor internationale ontwikke
ling (USAID) stelt het cijfer op bij
na acht miljoen. Volgens de Zuid
vietnamese regering zijn er het er
ongeveer vijf miljoen geweest.
Er zijn twee typen vluchtelingen:
zij die in kampen wonen die zijn
ingesteld door de regering en die
gesteund worden door de Amerika
nen en zij die in dorpen wonen,
maar op de een of andere wijze van
de oorlog te lijden hebben gehad.
USAID zegt dat meer dan 530.000
mensen sinds het bestand van 27
Januari door de oorlog schade aan
hun bezittingen hebben opgelopen
en dat nog eens 60.000 mensen in
een van de 99 vluchtelingenkampen
zijn opgenomen.
De Zuidvietnamese regering zegt
dat zij 130 miljoen dollar nodig heeft
voor het grootscheepse her huisves
tingsprogram voor een miljoen
vluchtelingen, maar zoals al eerder
uiteengezet heeft zij zelf geen cent
ter beschikking gesteld voor dirscte
hulp aan de vluchtelingen.
De vluchtelingen in de kampen krij -
gen ongeveer ter waarde van 60 cent
aan voedsel en kleingeld per dag. Dat
is gewoonlijk 500 gram rijst, on
geveer lOVs cent in piasters en voor
kinderen tot twee jaar een half
blik melk. In november 1972 bevon
den zich de meeste mensen in vluch
telingenkampen 800.000. Nu zijn het
er nog 220.000, aldus functionarissen
van USAID. Dan en de USAID zijn
t er over eens dat 't leven in de kam
pen slecht is en de corruptie we
lig tiert. Beide regeringen willen
iedereen uit de kampen hebben.
Maar het land voor de herhuisves
ting is vaak honderden kilometers
verwijderd van de dorpen waar de
vluchtelingen vandaan komen. Le
den van stammen uit de bergen zijn
vaak overgebracht naar kale vlakten,
vissers zijn overgebracht naar boer
derijen en vluchtelingen uit steden
zoals Quang Tri en An Loc hebben
zich met landbouw bezig moeten hou
den als zij voor herhuisvesting in aan
merking wilden komen.
Van de 300.000 vluchtelingen die in
het voorjaar van 1972 vluchtten uit
de noordelijkste provincie Quang Tri
zijn nu 40.000 ondergebracht in de
provincie Binh Tuy, 600 kilometer
naar het zuiden. Dan zegt dat 90.000
vluchtelingen uit Quang Tri ondanks
zware druk op hem door sommige
regeringsfunctionarissen, zijn over
gebracht naar het kleine gedeelte,
van deze provincie dat nog in handen
is van de regering. Nog eens 70.000
zullen hen binnenkort volgen, on
danks protesten dat het gebied niet
veilig is.
De USAID en Dan zeggen dat
geen vluchteling ooit gedwongen
wordt om zich te vestigen op
een plaats waar hij dat niet wil. Maar
aangezien hij niet naar zijn dorp
mag terugkeren als dat nu in han
den is van de Viet-Cong, heeft hij
meestal niet veel keus.
Als hij twee of drie aanbiedingen,
om zich ergens te vestigen afwijst,
dan krijgt hij een bepaald bedrag
in geld en moet zich verder maar
zelf zien te redden.
De fysieke omstandigheden in de
kampen zijn beperkt en de mogelijk
heden van corruptie zijn legio. Vol
gens de USAID vindt er corruptie
plaats op elk niveau van het hulp-
verlenings- en herhuisvestings-
programma. Zelfs de vluchtelingen
zelf zijn er in veel gevallen toe over
gegaan om honden en katten als ex
tra kinderen te tellen om zo meer
toegewezen te krijgen. Noch Dan,
noch de USAID kunnen een schat
ting geven hoeveel er van de hulp
aan de strijkstok blijft hangen.
Er zijn soms grote schandalen
bij het afsluiten van contracten,
aldus een functionaris. De bakker
die de kampen het brood levert of
de man die het hout voor de huizen
verkoopt is altijd de broer van
iemand „maar wij hebben niet
genoeg mensen om in ieder kamp
te controleren of de goederen en
diensten wel worden geleverd".
Het ernstigste schandaal vond het
afgelopen Jaar plaats, toen studen
ten die als vrijwilligers werkten voor
het ministerie van Dan bijna 30.000
niet bestaande vluchtelingen ont
dekten in een kamp bij Da Nang.
Negen kampfunctiönarissen werden
gearresteerd en twee anderen wor
den door de politie gezocht. „Wij zijn
het aantal drielingen in onze kam
pen sterk naar beneden aan het
brengen", aldus het laconieke com
mentaar van Dan, „maar wij kun
nen ze niet allemaal arresteren".
De Vietcong heeft ook de hoogste
prioriteit gegeven aan de herhuis
vesting van de vluchteling in zijn
dunbevolkte gebieden. Wij zijn be
reid iedereen met open armen
'te ontvangen aldus een Vietcong
functionaris.
Ongeveer 60 procent van het ge
bied voor het berhuisvestingspro-
gramma van de regering is rimboe.
Met behulp van buldozers wordt 'r
bepaald stuk kaal gemaakt en dan
wordt een weg aangelegd dan wor
den putten gegraven voor de water
voorziening. Tenten en andere tij
delijke behuizing worden opgezet en
dan worden de vluchtelingen met bus
sen aangevoerd.
Elk gezin krijgt 100 dollar voor
het materiaal om een huis te bou
wen, 40 dollar om landbouwwerktui
gen te kopen en voedsel voor zes
maanden. Een plaatselijke bescher-
mingsdienst wordt ingesteld, onder
wijzers worden aangetrokken en rond
reizende doktoren van de overheid
verschaffen medische hulp. De lei
der van de provincie is uiteindelijk
verantwoordelijk voor het functio
neren van het dorp.
Volgens Dan zijn van de één mil
joen vluchtelingen die er in 1972
zijn bijgekomen 300.000 in 1973 on
dergebracht in de nieuwe door de
regering gestichte dorpen en een
even grote groep is teruggekeerd
naar zijn oude dorp of naar een al
bestaand dorp van zijn keuze.
Als je wist dat de oorlog voorbij
was en dat wat jij nu doet vijftig
jaar zal blijven bestaan, dan zouden
de problemen niet zo enorm lijken,
aldus een deskundige van USAID.
en morgen kan het allemaal weer
opnieuw beginnen.
Toen de oorlog in Vietnam zich
in maart 1970 tot Cambodja uit
breidde vluchtten duizenden dorpe
lingen voor de gevechten.
In korte tijd deden zij de bevol
king van de hoofdstad Phnom Penh
toenemen van 800.000 tot bijna twee
miljoen. Bijna een miljoen andere
vluchtelingen vluchtte naar kleine
re provinciehoofdsteden. Ameri
kaanse en plaatselijke functionaris
sen waren in de eerste twee Jaar van
de oorlog tevreden met het feit dat
het uitgebreide familiesysteem zorg
de voor opvang van de vele vluchte
lingen uit het platteland in de hui
zen van verwanten.
Pas in het afgelopen Jaar hebben
de Verenigde Staten hun hulp uitge
breid van 4 tot 8 miljoen dollar per
jaar en hebben zij him staf voor
de hulpverlening vergroot van een
tot zes personen.
De Cambodjaanse regering heeft
net zo langzaam gereageerd. Pas in
het begin van het vorige jaar werd
een ministerie voor Vluchtelingen
zaken ingesteld. Dit ministerie staat
echter maar 124.000 dollar per Jaar
ter beschikking.
Op het ogenblik geven de Verenig
de Staten er de voorkeur aan om hun
hulpverlening te laten verlopen via
vrijwillige organisaties in plaats van
via de uiterst corrupte regering.
Voor de vluchtelingen zelf is het
een bestaan van ontmoediging en
van voortdurend onderweg zijn. De
eerste vluchtelingen vonden nog be
hoorlijk werk, de latere pakken elke
dag al het werk aan dat zij kunnen
krijgen.
De verwoeste dorpen zijn nu wei
nig meer dan garnizoenen die be
volkt worden door de soldaten met
hun gezinnen. Als het daar veilig is,
aldus minister voor Vluchtelingen
zaken Loeung Nal, dan zullen de dor
pelingen terugkeren. Wij zijn niet
in staat hen dat te beletten.
De nadruk van de Amerikaanse
hulp ligt op huisvesting. De Ame
rikaanse ambassade steunt een twee
jaar durend project waarbij 250.000
vluchtelingen gehuisvest worden in
onlangs drooggemaakte moerassen
rondom Stung Kambot. De vluchte
lingen wonen in barakken. Tussen
de barakken is plaats voor wat land
bouw en een gemeenschappelijk rijst
veld. Elk gezin krijgt kippen
LI
Het probleem blijkt
ligheid. Het kamp in Stung Kaïh
ligt binnen het bereik
tieren van Rode Khmer eenheden
optrekken langs hoofdweg 5.
Een kamp in Kompong Speu
200 gezinnen werd verlaten twee
ken nadat het was geopend.
Voor diegenen die onlangs het
teland zijn ontvlucht is hun t<
de ossewagen het symbool v:
Cambodjaanse vluchteling. Zij
ben al hun bezittingen ingelin
vluchten.
Overdag verbouwen zij rijsje
's nachts zijn zij vluchtelingen,
het krieken van de ochtend tjai
ken zij er met hun wagens op'
om hun rijst te oogsten
het vallen van de avond kerei 't
terug om hun rijst te drogen o*
de bescherming van een buiten
van het leger.
Maar de vraag is, of zij in
zullen zijn om de rijst te planteijoi
het regenseizoen komt.
In tegenstelling tot VietnamHs
Cambodja wordt er in Laos w<r<
gevochten, maar in dit bergacl
koninkrijk met een eeuwenoude
narchie heeft een derde van d<
tale bevolking van 3,5 miljoen te
ger tijd gedurende de al meer
tien jaar durende gevechten
vluchteling te boek gestaan. Er
steeds een 300.000 vluc
lingen over. En de regering in "Vin
tiane laat ze niet graag terug
hun dorpen in het door de c a
munisten beheerste gebied, omdat L
verloren stemmen zijn bij vrije
kiezingen die zullen plaats viiL
de coalitieregeling is gevoi
Het probleem van de vluchtfr
gen zal nog lange tijd bestaan,
een hooggeplaatst Amerikaj
functionaris in Vientiane. Er v"
geen terugkeer van vluchtelii
plaats naar hun oude dorpen,
als de coalitieregering er is z
iets gebeuren.
De meeste vluchtelingen hel
slechte gezondheidstoest
maar USAID-functionarissen
gen dat in het afgelopen Jaar
program in staat is geweest
voldoende voedsel te zorgen.
Tijdens de oorlog werden de ii"
heuvels wonende Meo-stammen'
hardst getroffen. Zij vormen
kern van het koninklijke Laoti:
se leger. Op een totaal v:
tellen zij 30.000 doden. Van
vluchtelingen die nog ste
rikaanse hulp ontvangen zijn 140
Meo's die samengepakt zitten
kampen in noord en centraal I
Er leven nu 140.000 mensen ir
gebied dat met de traditionele
bouw van rijst met omhakken
verbranden slechts maximaal llf
mensen kan voeden, aldus ee:
SAID functionaris.
„Wij proberen hen te leren
te verbouwen in natte rijstveli
daarvoor is het nodig
zij vanuit de bergen in de di
gaan wonen en dat doen ze
aldus deze deskundige. De Meo'!
het politiek gesproken niet sch
regeert. Zij zijn
het hoogland, die in de bergen le^.
en van hun vrijheid houden. Zij
len elke regering haten.
.iui
teNOORD
Thai I
>DienBienPhu
VIENTIANE/
[hakhek\
|f WAPENSTIL.
U STANDSUJW
THAILANb
ofleiku
"attambang
CAMBODJA
'Ban Melhuoi
VIETNAM,
JTianThiel:
^Zufd=Cbinese=Zè
