jan-Kees Wiebenga:
"Een machtige baan
'"'SP
(1
NOGMAALS PUZZEL 16 van de
AKT1E NATIJl
weekhoofdprijzen
.en
uiteraard
de 168
week-
prijzen
f 8.000,=©ste kerst;
n
M
r
3
d
Q
E3ÜJ
kli
ES
EX
d
M
p
73"
e
NEDERLANDS JONGSTE BURGEMEESTER (26)
(OUD-LEIDENAAR) HALF JAAR IN EELDE
WllMiï
.li", raEunrrró
Atntbi
PUZZEL MEE No.16
Zó inzenden
ra
ra
ra
ra
z
ra
ra
ra
ra
ra
VAGINA 18
ZATERDAG 29 DECEMBER 1973
EELDE Dwars door het Drentse land
slingert de weg zich naar Eelde een dorp
van ruim 10.000 inwoners. Het is een even
gezond als genoeglijk plaatsje, met 'n weelde
aan ruimte tussen de huizen, met licht en
lucht in overvloed, met bossen en een meer
binnen handbereik. En natuurlijk zónder de
ziektebeelden van het westen: werkloosheid,
vervuilende industrieën en afbraakbuurten.
Kortom, een plek waar het leven goed is.
Maar ja, het paradijs is niet aan de mens
gegeven. En waarschijnlijk daarom hangt in
de plaatselijke snuisterijenzaak een bord met
deze, wat onheilspellende tekst: „Voor het
concert des levens krijgt niemand een pro
gram". Met andere woorden: je weet nooit
wat er nog voor pestilenties over Eelde kun
nen komen.
Maar voorlopig zegt mr. Jan-Kees Wie
benga (26): „Ik mag me wel bijzonder ge
lukkig prijzen hier burgemeester te zijn ge
worden. En ik voel me hier ook gelukkig.
Wat zou je je hier nog meer willen wensen?"
Wie met een niet al te slecht geheugen is
uitgerust, zal zich Wiebenga in deze streek
nog wel herinneren. Een half jaar geleden
was hij nog fractie-voorzitter van de WD
in de Leidse gemeenteraad. Per 1 augustus
werd hy benoemd tot burgemeester van
Eelde. En met zijn 26 jaar was hij toen (en
is hij nog steeds) Neerlands Jongste burge
meester.
Een teleurstelling
Zijn installatie in Eelde, vijf maanden
terug, verliep niet geheel rimpelloos. Plan-
tinga, fractieleider van de PvdA (met zes
van de dertien zetels veruit de sterkste fractie
in het Drentse plaatsje) verschoot bij die ge
legenheid pijlen vol bitterheid en teleurstel
ling. Op zakelijke gronden noemde hij Wie
benga een „onaanvaardbare keus" daar
mee doelend op de voorafgaande procedure.
Hij waarschuwde de nieuwe burgemeester
ook duidelijk: „Rechts handelen hoeft er in
deze raad met zes socialisten niet bij te zijn.
Als er Wiegelliedjes worden gezongen, zijn
we extra wakker." D'66 sloot zich daarbij
aan. Wiebenga zelf zei bij die gelegenheid
over zijn adembenemend Jonge (burgemees
ters) leeftijd tot de raad: „Troost u, ieder
jaar komt er weer één bij".
Nu, vijf maanden later, kijkt Wiebenga in
zijn ruime, maar sober aangeklede werkka
mer van het Eeldese gemeentehuis nog eens
terug op zijn installatie: „Het kwam niet
onverwacht wat Plantinga zei. Dat een deel
van de raad zeer teleurgesteld zou zijn, om
dat er weer een WD-er als burgemeester
was benoemd, zat er dik in. Het klinkt mis
schien vreemd, maar ik vond het prettig dat
het zo recht-uit in het openbaar werd ge
zegd. Dat werkt zuiverder dan wanneer het
achter je rug voortwoekert. Bovendien: Je
kunt beter beginnen met kritiek en teleur
stelling van de raad dan kan het vervolg
alleen maar meevallen".
„Zakelijk onaanvaardbaar heeft Plantinga
gezegd, dat hoeft dus niet onaanvaardbaar in
het persoonlijke vlak te zijn. En zo heb ik
het ook in die vijf maanden ervaren. Het
contact is erg goed, ik kan niet anders zeg
gen. In Eelde heeft men gelukkig het ver
mogen mensen en zaken te scheiden. In de
loop van de jaren zal blijken in hoeverre
dat "zakelijk onaanvaardbaar" van blijvende
aard is."
"Wat het zingen van Wiegelliedjes betreft:
ik heb daar absoluut geen behoefte aan",
Aldus mr. Jan-Kees Wiebenga.
„Hij is actief"
Hoe beoordeelt Plantinga vijf maanden
na de installatie de nieuwe burgemeester?
„Dat zakelijk onaanvaardbaar sloeg op
de voorgeschiedenis, de inspraak van de
raad, het gesprek met de commissaris van de
koningin. Die hele zaak leek nergens naar.
Zo hoeft het voor ons nooit meer en dat
houden we nog altijd vol. Maar de persoon
Wiebenga stond daar buiten. Dat heb ik bij
de installatie ook zo naar voren gebracht.
Van vijf maanden kim je natuurlijk nog niet
veel *3ggen, maar mijn eerste indruk is: hij
doet het goed, hij is erg actief. Toen hij de
eerste keer de raadsvergadering leidde, heb
ik hem na afloop een compliment gegeven,
omdat hij dat zo rustig en bekwaam had ge.-
daan.
Je moet iedereen op zijn prestaties beoorde
len. Ach, en aan zijn persoonlijke kwaliteiten
heb ik nooit getwijfeld. Als je op zo'n jonge
leeftijd burgemeester wordt, dan moet je wel
over veel talent beschikken."
Door
Ruud Paauw
Plantinga ziet in Wiebenga "geen conser
vatieve, maar een liberale WD-er en dat
scheelt natuurlijk aanzienlijk."
In vijf maanden tyd heeft Wiebenga dus
kans gezien een belangrijk stuk vertrouwen
Voor wie hem goed kent, is dat
want al in Leiden had hij
met zijn tact en hoffelijkheid gekoppeld aan
een tamelijke laconieke inslag, velen voor
zich gewonnen.
Zware baan
Hoe kijkt hij nu zelf tegen het burge
meestersambt aan?
"Ik vind het een zware baan, wat het aan
tal werkuren betreft. Je bent de hele dag
bezig, plus nog zeker drie avonden per week
en vaak de nodige weekenduren. Dat bij velen
nog levende beeld van: plattelandsburge
meester, nou ja, daar krijg je geen hart
infarct van, dat bestaat niet meer. Het is
hard aanpakken."
"Op dit moment ben ik me nog steeds aan
het inwerken. Ik moet voorstellen in de raad
brengen die voor mijn tijd zijn voorbereid.
Men heeft daarom nog weinig hoogte van mij
daarvoor is vijf maanden te kort. Het is,
hoe zal ik het zeggen, van myn kant nog
niet helemaal uitgekristalliseerd.
Maar wel een gevarieerde baan?
Wiebenga: „O, zeker. Er zijn in Eelde
twee part-time wethouders, de burgemeester
is de enige full-time beleidsman van het
college van b. en w. Dat houdt in dat je met
het beleid bezig bent van a tot z. Het ver
eist snel overschakelen. Je beschikt over veel
informatie, die een burgemeester van een
grote plaats zoals Leiden eenvoudig niet kan
hebben. Alle lijnen komen bij Je samen. Ja,
het is een machtige baan".
Contact met de bevolking.
Wiebenga: „Ja dat is ook veel directer dan
in een grote gemeente. Het gaat hier erg
goed. Ik word prettig en gemoedelijk tege
moet getreden. Van mijn kant probeer ik
zo goed mogelijk mijn steentje bij te dra
gen. Want ik wil voor alles deel uitmaken
van de gemeenschap en er per se niet buiten
staan". Hij vertelt vervolgens een verhaal
over het spreekuur. „Daar komen nogal eens
mensen met volstrekt persoonlijke proble
men, die niets met specifieke gemeentezaken
te maken hebben. Als burgemeester in een
grote gemeente moet Je dan wel gaan ver
wijzen, maar in een plaatsje als dit klim je
natuurlijk zelf voor die mensen in de tele
foon".
Gezonde verhouding
Het werken met de raad.
Wiebenga: „In veel Drentse gemeenten
zie je dat de raad, het hoofd der gemeente,
alleen aan detailzaken sleutelt en de hoofd
lijnen aan b. en w. overlaat. Dat is in Eelde
niet zo. De raad houdt zijn bevoegdheden
goed in het oog en geeft daar blijk van. Dat
stel ik op prijs tenslotte ben ik zelf raads
lid geweest. Als het college van b. en w. hier
een voorstel terugneemt, wordt dat niet als
een nederlaag gezien. Dat komt omdat de
verhoudingen hier erg gezond zijn. De dis
cussies zijn niet zelden hard, maar er zijn
geen emotionele uitbarstingen en er wordt
niet met alle mogelijke middelen geprobeerd
iets door te drukken, zoals in Leiden nogal
eens het geval was".
Potentieel zou het in Eelde kunnen spo
ken als je de politieke verhoudingen bekijkt:
een raad waarin 'de socialisten duidelijk de
sterkste stem hebben en een college dat be
staat uit een PvdA-wethouder, een VVD-
wethouder en een WD-burgemeester. Jan-
Kees Wiebenga kijkt wat donker als het
woord WD-burgemeester valt. „Zo voel ik
dat niet. Ik ben in de eerste plaats burge
meester. Daarnaast ben ik lid van de VVD".
Er komen allerlei zaken over Eelde ter
tafel: 40% van de inwoners zijn autochtonen
die in de kwekerijen hun brood verdienen,
de overige 60% wordt gevormd' door foren
sen: Groningen is maar negen kilometer
hier vandaan. Men is nu bezig aan het
laatste uitbreidingsplan. Als dat vol
tooid is, vindt Eelde het welletjes. Er moet
groen en ruimte blijven. "De vorige burge
meester", zegt Wiebenga, "gold als opbouw-
burgemeester, van mij wordt verwacht dat ik
de afbouwburgemeester zal zijn."
Zijn er nu ook nog dingen tegengevallen?
Wiebenga: "Ja. Dat is de tyd die je nodig
hebt om dit vak te leren, om je in te werken.
Burgemeester-zijn is ingewikkelder dan het
lijkt. Je krijgt met zoveel uiteenlopende din
gen te maken. De zaak is dat ik nog niet ge-
settled ben. Ik had eigenlijk gehoopt na
vijf maanden kennis te hebben gemaakt met
alle geledingen van dorp en provincie die van
belang zijn. (Eelde heeft bijv. een bloeiend
verenigingsleven). Maar daar is het nog niet
helemaal van gekomen. Ik doe wat ik kan.
Maar ja, dan komt de commissaris van de
koningin en die geeft je een lijstje van 30
personen met wie je beslist in contact moet
tredenkortom: het kost allemaal véél
tijd."
Over Leiden
We verlaten het stemmige gemeentehuis op
zoek naar iets eetbaars. Onderweg rijden we
langs zijn ambtswoning, een imposant pand,
waaraan nog het een en ander moet worden
vertimmerd. Wiebenga: „Als ik achter in de
tuin sta, dan zie ik wel eens een ree pas
seren. Ik wist niet dat dat in dit land nog
kón", zegt hij verbaasd.
Terloops vraag ik hem of hij Leiden mist.
"Oaf en toe zéér". Wiebenga schrikt zelf
van het snelle antwoord. Het hoeft niet, want
het is logisch. Wiebenga légt het toch maar
even uit: "In Leiden heb ik mijn jeugd door
gebracht, ik heb er gestudeerd en er het
raadswerk gedaan. Mijn vrouw en ik hadden
er onze vrienden en kennissen. Ondanks alle
ellende waarmee Leiden kampte, vond ik het
een fijne stad".
En zo'n deel van je leven schud je niet in
vijf maanden volkomen van je af, ook al heb
je het dan in Eelde naar je zin.
Er is nog iets dat aan Leiden herinnert.
Dat is de hond die Wiebenga en zijn echt
genote zich inmiddels hebben aangeschaft.
Die draagt de naam Pesijn, naar het Jan Pe-
sijnhof, "waar we zo byzonder plezierig heb
ben gewoond."
Mr. Jan-Kees Wiebenga, 26 jaar jong, zal
daar in het hoge noorden wel eens een on_
gemakkelijk momentje hebben en wellicht
peinzend terugdenken. Maar terugzien in Lei
den, althans in een bepaalde functie, zullen
we hem nooit meer. Tenminste, dat zegt de
bode van het gemeentehuis in Eelde en
zo'n man kan het weten. "Nee, u krygt de
burgemeester nooit meer terug, daar is geen
kijk op. Als je dit mooie dorp eenmaal kent
en er aan gewend bent, dan ga je hier niet zo
makkelijk weg."
Duizenden en nog eens duizenden verzoeken bereikten ons de afgelopen week van puzzelaars
en puzzelaarsters-die iedere week meedoen aan de Nationale Puzzelaktie t.b.v. de Aktie Natuur
-om kranten van 22 december waarin de 16e puzzel werd gepubliceerd, omdat deze puzzelaars
rond de Kerstdagen en de jaarwisseling met vakantie in eigen- of buitenland waren.
Daarom publiceren wij nogmaals puzzel 16 (van 22 december) en verlengden het inzendtermijn
tot 10 januari. Volgende week volgt puzzel 17.
De uitslag van deze puzzel zal dinsdag 15 januari in deze krant worden gepubliceerd.
De eerste weekhoofdprijs:
Een Peugeot 104,
ter waarde van 8.595,-.
De tweede weekhoofdprijs:
Een kleurentelevisie ter waarde
van ƒ2.600,- een geschenk van
Philips Nederland, Eindhoven.
De derde weekhoofdprijs:
Een stereo installatie, bestaande uit een pioneer SX-525 tuner/
versterker, twee CS-R300 speakerboxen, totale waarde
2.280,- een geschenk van Pioneer Electronic (Europe)
N.V. van Import- en Exportbedrijf L.Wüst&Zn. B.V., Adam.
De vierde weekhoofdprijs:
Een afwasmachine of voor 850,- aan andere Bauknecht-
apparaten (wasmachine, centrifuge, koelkast, enz.) aangebo
den door Bauknecht B.V., Breda.
De vijfde weekhoofdprijs:
De zesde weekhoofdprijs:
Een Singer zig-zag machine, type 353 Starlet, ter waarde van ƒ549,-
een geschenk van Singer B.V., Amsterdam.
Vier prijzen:
1.000,- schoon in het handje!
$|f*
2.000,- schoon in 't handje!
3|£*
Uiteraard moeten
de N's van
puzzel 16
EENMAAL
worden geteld.
Want dit is
een herhaling
van 22 december
inzending
puzzel 16
(van 22 december)
is verlengd
van 3 januari
tot 10 januari
Een verblijfsvakantie voor 2 personen in Europa, naar keuze uit de
nieuwe Shell-catalogus, ter waarde van ƒ1.000,-.
Aangeboden door Shell Nederland BV.
1 pi
1 Wlllffl
i**?
*51
- HmU 'v
C '9
J
Naast een komplete Bauknecht-keuken als eindhoofdprijs, stelt BAU
KNECHT ook graag deze kompakte, praktische Minor-keuken voor
appartementen, kantoren, vakantiehuisjes, etc. t.w.v. 2.000,- als ex
tra Kerstprijs beschikbaar.
(zoals voorJ>eeld^aa"ngeem.
plakt u tenminste 1 gulden
(en ten hoogste 5 gulden)
aan geldige Nederlandse
van de Stichting Natuurbe-
beschermingseducatie.
welke u in de puzzel heelt
afz: uw naam
Nationale Puzzelactie
Leidsch Dagblad
Alphens Dagblad
Postbus 10109
DEN HAAG-2040
Men mag zoveel oplc
Oplossing van de puzzel:
?enUmeldoen'.nZije mb0Uéten'2
gingen josslng^op een^tyief^aa^schrijver
én gul- bijvoeging van tenminste twee inter
nationale antwoordcoupons (aan ie-
jk vol- der postkantoor verkrijgbaar)
en die Haag.
en niet BELANGRIJK: Tel vooral het aanta
ke ge- malen dat de letter N in deze puzze
irkhoff voorkomt. Noteer het aantal, MAAR
ZEND HET NOG NIET IN.'Na 26
lel'ers N's uit ALLE 26 puzzels op te geven
ld kun- Eindhoofdprijzen en extra- eind-
un op- hoofdprijzen.
Bij juiste invulling
regels 21 en 54 horizontaal ra„ Ul
zin, die wij u vragen In te sturen, durende puzzelacti
Deze zin stuurt u in (zie: Zó totaal aantal letters N worden
inzenden) waardoor u kans heeft opgegeven, waardoor u meedingt
op één van de prachtige week- en naar de eind- en' extra-
weekhoofdprijzen. Tevens no- 'emdhoofdprijzen.
teert u het aantal N's dat na
verhaal; 15. werkverzuim; 16.
verzetsorganisatie: 17. aanhangrij-
tuig; 20. omroepvereniging; 24. radio
unie (afk.); 25. economisch- techno
logische afdeling (afk.); 26. algeme
ne ontwikkeling (afk.); 27. gifslang;
haringnet; 37. bijl; 39. zuiver gewicht
van koopwaar; 41. verharde huid; 42.
voertuig; 43. kjlovolt (afk.); 45.
Romeins keizer; 46..rijksluchtvaart
school (afk.): 47, krijgsplan: 50.
kippenverblijf; 51. honderdduizend
gulden;-52. bovenkant van dak; 60.
deciliter (afk.); 61. zilver (scheik.);
62. lidwoord; 63. meisjesnaam; 64.
plaats in Gelderland; 66. onbeschof
te lui; 69. toverheks; 71. interest; 72.
deel van het oor; 73. Indianenpaal.
18.000,= ©ste
kersiïMfeffl
1. Jonj
2. klaar
4. voorzetsel; 5. piano
rekbaar materiaal;
9. goud
buitenzitje
J vogel
19. glibberig;
31. pus;' 32.
goud (Frans); 10.
izitje van café; 12.
(kerst)brood; 14. vogeltje; 15. runde-
ifl; 22.
ten; 27.
motief e
rliegbewljs; 23. r
rorentje; 28 ten
koningszetel;, 36. niet mooi; 37.
38. sneeuwlat; 40. loco-
wagons; 42, begin van de
f. vaandel; 47. zie 51
48. insekt; 49. melkgeef-
ster; oi. ogenblik; 53. koninklijke
militaire academie (afk.); 54. veelge
bruikt metaal; 55. paradijs: 56.
stekelig dier; 57. stand der edelen;
58. 9Chrijfvloei8tof; 59. klankweer
kaatsing; 65. lidwoord; 66. van elk
1
i
3
k
r
6 7
a
9
10
II
11
u
IS"
iT~
<r
r_
19
20
Fi
11
23
w~
üT~
26
h*
17
zs
r~
30
31
HJI
32
W
m
36
37
39
39
ko
Ti~
CJ
u
n
i kZ
ra
1b
u
W
57 j
S2
33
PI
«uJ
ft
SS
si
S9
PT
7Ï~
ra|
kji
~n~
TT"
W-
u
10
ik
*7
7'
kM
w
