Het einde van veel sport 'tijdperken'
HOOGTEPUNTEN IN DE LEIDSE REGIO
BIJ DE FOTO'S
1ATERDAG 29 DECEMBER 1973
Er werden nogal wat sportieve,
lijdperken" afgesloten in het bij-
a vergane Jaar 1973. Meest in het
og psringend waren daarbij
de val van Ajax, dat met zijn zil-
ervloot van drie Europa Cups tot
jnken werd gebracht door CSKA So-
toen lastige, maar oh zo klas-
?rijke Johan (Cruijff) De Grote
enmaal voor erg veel guldens de
paanse zon had opgezocht en Sjaak
slordige kwart miljoen
ad overgehouden aan zijn benefiet
?gen Tottenham Hotspur.
n Ard Schenk
applaus ontvanger ver-
nderde in een hoongelach-verwek-
;r. Een verandering die tevens
•mbolisch mag heten voor de situa-
in het profschaatsen (na de ISSL
jkt ook de WISO snel te floppen),
het afscheid van Jackie Stewart,
Vliegende Schot, die zich terug-
rok uit de auto-rensport. De 34-ja-
ige stond op het toppunt van zijn
wereldkampioen ge-
orden in 1969, 1971 en 1973.
de historische uitschakeling van
et voetbalteam van Engeland, dat
p hqt "heilige" Wembley aan de
Olen een remise van 11 moest
.taan en dat daardoor verstoken
lijft van voetbal in de eindronden
i het wereldkampioenschap en het
■n gedenkwaardige feit dat Oranje
rèl tot de laatste zestien is doorge
drongen ("We gaan naar Münohen")
maar ook de historische zege die
het Nederlands hockeyteam in mei
behaalde in en op West Duitsland.
Die zege was al een indicatie van
de kracht Aan de vaderlandse hoc
keyers: de aanwijzing kreeg een be
vestiging aan het eind van het toer
nooi om het wereldkampioenschap
in Amstelveen. Hoewel het daar
naar aanvankelijk nauwelijks uit
zag, pakte Nederland de wereldtitel.
India kreeg de genadeklap bij het
nemen van strafballen.
Een knock-out slag die later niet kon
worden uitgedeeld door het Neder
lands voetbalelftal, dat zich ondanks
de 00 op 18 november tegen Bel
gië echter wel plaatste. Toch 'n pres
tatie, temeer omdat de aanloop naar
de eindronden omspoeld werd door
moeilijkheden rond sponsors en coa
ches. Wat werd er weer geharreward
rond de taakverdeling van Fadrhonc
en Van der Hart en hoe moeilijk
was het toch weer tegen bijvoorbeeld
Noorwegen, dat maar op het nipper
tje verslagen kon worden. En er zal
ook op die achttiende november wel
eventjes massaal naar adem zijn
gehapt, toen België één minuut voor
het einde scoorde.
Het is dat die treffer werd afge
keurd, anders zou die zondag behal
ve autoloos ook erg hopeloos zijn ge
worden.
Hopeloos leek en lijkt in ieder ge
val de situatie in het profschaatsen.
Na het debacle met de ISSL (in de
profperiode dat Ard Schenk nog
Europees en wereldkampioen werd)
is ook de WISO onderweg naar een
snelle flop. Nee, dan ging het met
de amateurs wel wat beter. In die
rijen was het ook niet meer wat het
allemaal ooit was geweest, maar het
ging in ieder geval beter dan bij de
profs. Sportief hoogtepunt: een
nieuw Europees en wereldkampioen
schap voor At Je Keulen-Deelstra.
Er werd dan ook weer heel wat af
gepraat in 1973. Tussen Ajax en Ko-
vacs bijvoorbeeld, toen het maar be
ter leek dat de oefenmeester zou
vertrekken. Hij vertrok. Tussen Feye-
noord en Happel bijvoorbeeld. Hap-
pel ging weg. Tussen Ajax en Cruiiff
Cruijff reisde af. Tussen de KNVB
en Cruijff: Cruijff kreeg dispensatie
om eerder voor Barcelona uit te ko
men. Tussen dr. Rolink en de Ajax-
spelers en tussen wie al niet.
Het vertrek van Cruijff betekende
voor Ajax de komst van een wat
moeilijker periode, nadat tegen Ju-
ventus nog de Europa Cup was ver
overd. Goed, het was geen feest
daar in Belgrado-en bijna ieder
een voelde zich na het bepaald niet
fraaie duel de verliezer maar
Ajax (ook weer kampioen) had die
Cup toch maar weer. Die Europa
Cup-successen zijn voorlopig voor
enige tijd voorbijde Hollandse voet
balsupporter staat weer met beide
benen op de grond.
De beentjes gingen wel van de vloer
bij het boksduel Frazier-Foreman.
De beentjes (nou ja, zeg maar ge
rust benen) van Frazier dan. Hij
ging zes maal neer in vijf minuten
en kon op het canvas gaan liggen
treuren over het verlies van zijn
zwaargewicht titel. Mohammed Ali
intussen mocht dan allang niet meer
de sterkste bokser zijn, hij bleef ook
in 1973 de kleurrijkste. Dat kon
weer eens worden bemerkt na het
duel tegen Rudi Lubbers. Ali sprak
na zijn puntenzege tot het volk: "Nu
hij de beste heeft gehad, kan hij 't
tegen iedereen opnemen".
Over naar het wielrennen. Over
naar natuurlijk Merckx, die
zo verrassend werd geklopt in de
strijd om de wereldtitel op de weg.
Felice Gimondi won, hoewel hij dat
zelf nauwelijks kon geloven, en de
macht van Merckx leek tanende. De
Belg nam later herhaaldelijk wraak
maar raakte ook verwikkeld in een
doping-zaak.
Zoetemelk bleek machtig in eigen
land. "Joop de Ripper" stak tijdens
het Nederlands kampioenschap op
de Cauberg niet alleen met hoofd en
schouders, maar met het hele li
chaam boven zijn tegenstanders uit.
In een unieke solo reed hij naar
7.20 min. voorsprong op Janbroers
en Karstens. Ja, Ja, ook Karstens
deed weer van zich spreken. In de
(door Merckx gewonnen) Vuelta,
met vier ritzege's (Karstens staak
te die strijd later) en o.a. ook in het
Criterium der Azen, dat hij won.
Meer wielersucces was er met de
oppermachtige winst van Fedor
den Hertog in Olympia's ronde met
de nationale amateurtitel voor Dolle
Dries van Wijhe, de winst van Pij
nen en Duyndam in de Rotterdam-
(toch een kassucces),
de oogst aan medailles tijdens de
wk. Ponsteen kreeg brons en zilver,
Pijnen alleen zilver, profstayer
Stam pakte goud. De Wit verzilver
de zijn rijden en dat zilver blonk ook
voor Keetie Haage. En dan was er
natuurlijk de Tour (zonder Merckx)
gewonnen door de Spanjaard Ocana
met adembenemende voorsprong.
Zoetemelk had als vierde een ach
terstand van 26.22 min.
Het rad van sportgebeurtenissen,
draaide snel in 73. Jan de Vries raas
de op zijn motor naar zijn tweede
wereldtitel in de vijftig cc klasse, Re-
nate Stecher liep iets minder snel
maar toch erg hard als eerste
vrouw onder de 11 seconden op de
100 meter, Ceulemans deed als al
tijd weer van zich spreken op biljart-
gebied en Hans Vultink werd voor de
eerste keer in zijn loopbaan wereld
kampioen in het 47/2.
De tennisprofs waren de Arabieren
ver voor met boycotten: ze gingen
op Nastase en Taylor na niet naar
Wimbledon, dat gewonnen werd door
Jan Kodes en Billie Jean King. Nas
tase werd eerste in het Masterstoer-
nooi en daarmee de best betaal
de tennisser van het jaar Okker
eindigde als tweede na een in alle op
zichten "fortuinlijk" seizoenIn
eigen land veroverde Hordijk de ten-
nistitel.
De schaakbond vierde 't eeuwfeest.
Ton Sijbrands werd wereldkampioen
dammen in de match van de eeuw.
De damesvier van de Nereus/Am-
stel/Orca combinatie roeide naar de
Europese titel, Enith Brigitha zwom
naar zilver en brons op de Wk in Bel
grado. Waar de wereld de door
braak zag van Oost Duitsland, dat
vooral met Kornelia Ender naar de
absolute top ging. Meer oostblok-lan-
den kwamen in de kijker: Rusland
weigerde na de staatsgreep in ChJli
de return tegen dat land te spelen in
de voorronden van het wereldkam
pioenschap voetbal en Bulgarije ves
tigde tijdens de EK indoor atletiek
in Rotterdam twee wereldrecords
(hoogspringen, 800 meter). Maar
ook over het sportjaar 1973 viel
weer een zwarte schaduw.
De racesport eiste zijn tol. Ook op
Zandvoort waar Roger Williamson
verkoolde in zijn bolide.
Zo wisselden rei en traditie, dra
ma en blijspel, historie en primeur,
hoogtepunt en dieptepunt elkaar
voortdurend af in de sport, waarin
meer en meer prestaties worden ge
vraagd, waarin men steeds sneller
wil gaan. Sneller en sneller.
Alleen het jaar stoort zich daar
niet aan: dat gaat (behalve in de
schrikkeljaren) nog steeds na 365 da
gen over de finish.
PAUL DE TOMBE
Drama en blijspel lliggen in el-
kaars verlengde in de sport. Het
werd in 1973 maar al te vaak bewe
zen. Op de onderste foto in het mid
den heeft de Engelse autocoureur
David Purley het te kwaad met
zijn emoties als hij wegloopt van de
verbrande bolide, waarin op Zand
voort zijn vriend en landgenoot Ro
ger Williamson is omgekomen. De
dramatische reddingspogingen van
Purley zijn vergeefs geweest.
Daarboven twee momenten van op
perste vreugde. Van de spelers van
Oranje, dat zich via de 00 tegen
België heeft geplaatst voor de eind
ronden van het wereldkampioen
schap voetbal. Schrijvers, Neeskens
en Mansveld (v.l.n.r.) vieren 't ge
meenschappelijk. En van de spelers
van het Nederlands hockeyteam, die
dolblij met de wereldcup rondgaan.
In dit geval zijn het Nico Spits An-
dré Bolhuis en Maarten Sikking.
Ook vreugde in de eigen regio,
want van alle amateurclubs in Ne
derland toonde zaterdagkampioen
Noordwijk zich de sterkste. Na drie
sensationele duels met de zondag
kampioen RBC mochten de Noord-
wijkse roodbroeken zich algeheel na
tionaal kampioen noemen en dat
werd (foto links onder) in de bloe-
menbadplaats uitbundig gevierd. En
tenslotte een complimentje aan het
adres van sportorganisator Joop
Riethoven, op de foto rechts onder
met een briefje van duizend
zwaaiend. Hij haalde èn de Tour de
France èn Feyenoord naar Leiden,
en dat mag best nog eens in de
krant.
LEIDEN De agglomeratie
an Leiden heeft het afgelopen Jaar
en flink aantal leveranciers in sport-
I itels voortgebracht. De grondstof -
I enschaarste ten spijt was de ener-
ln het veld en in de zaal in zulke
ne mate voorradig dat een impo
nerend aantal "Leidenaars" zich in
iet nationale nieuws fietsten, voet-
•alden, basketbalden. waterpoloden
in roeiden. Voor de Gr oenoor dhal,
Miel Puttemans het wereld-
tidoorrecord op de 3000 meter opeis-
Joop Riethoven en de roeiers van
Isopos floepten zelfs de schijnwer-
verpers van de internationale
uwsmedia aan. Riethoven werd
foor enkele uren de directeur
het Touroircus, dat dankzij de
'gewichtige" sportorganisator langs
iO.OOO Leidenaars trok. Als Lévitan
ie Tweede leidde hij de reclame
karavaan door Nederland. Een
triomftocht, al vond hij wel dat met
Fransen zeer moeilijk is samen te
«rerken: "Ik dacht dat ik zenuwlijder
naar zij ziijn nog erger". Ge
kleurd stond ook Joop Zoetemelk er
in Leiden op. Dankzij een knap ge
reden proloog op de boulevard in
Scheveningen reed hij in het geel
langs zijn fans. Later op de dag zou
hij het "maillot jaune" al weer
moeten afstaan aan Willy Teirlinck,
die voor de machtsovername de ba
sis legde voor het Leidse stadhuis,
waar hij de sprint won. Naar de
voorste sportrijen repte zich vooral
ook Noordwijk, dat zich, na 't kam
pioenschap bij Ter Leede te hebben
veroverd, ten koste van IJsselmeer-
vogels e« RBC uitriep tot de beste
amateurolub van Nederland. In Spa
kenburg ontstak "Kleine Stip" Ge
rard Duyndam het vuurwerk met
twee doelpunten. En dat terwijl hij
als enige niet was meegegaan naar
een trainingskamp, omdat hij tot
twee uur 's nachts in zijn bar moest
staan. Drie duels én een zware bles
sure van Duyndam had de ploeg van
interim-trainer "Grote Stip" Arie
Duyndam vervolgens nodig om RBC
definitief van betaalde avonturen te
laten afzien.
De Roosendalers konden nog wel
van hun prof aspiraties blijk geven
tegen Roodenburg, dat dankzij Hen-
nie "Volkstuin" De Klerk ("Op de
training schiet ik de ballen altijd
hoog tussen de bomen door in de
richting van de volkstuinen, vandaar
die bijnaam") bij RVC kampioen van
IB was geworden. Onder andere,
door een historische overwinning op
rivaal UVS. In de kampioenscompe
titie debuteerde Roodenburg met 'n
gedeelde tweede plaats. Een over
winning op zichzelf behaalde Lugdu-
num, dat in de nacht van 4 op 5 Ja
nuari zijn kort tevoren in gebruik
genomen clubhuis, trots produkt van
zelfwerkzaamheid, door een brand
zag vernietigd. Nog vóór de nieuwe
competitie lieten de zelfbouwers een
nieuw, zo mogelijk nog fraaier on
derkomen uit de as verrijzen.
Een (vreugde)vuurtje werd even
eens gestookt in het huis van ASC-
voorzatter Splinter, nadat zoon Douwe
de illusies van het door de "zaak
Bram Franken" gedupeerde DOCOS
had "verSPLINTERd". Twee speen
varkens moesten er aan geloven en
tekenden op de van hen bekende wij
ze tevergeefs protest aan. Nul op 't
rekest kregen ook de tafeltennissers
van Sanocel Scylla, die naar aanlei
ding van de omstreden degradatie
van het reserveteam uit de promo
tie-ereklasse B een kort geding aan
spanden. De sportieve revanche was
de tweede plaats van het eerste trio
in het herfstkampioenschap. Onte
vredenheid al evenzeer bij de dames
van Foreholte, die de hoofdklasse
juist misten door een gelijkspel te
gen PSV, waardoor Sittardia, dat
van Beatrix alle gelegenheid had ge
kregen het doelsaldo op te vijzelen,
voorrang moest worden verleend.
1500 Toeschouwers benadrukten in
de Vijf Meihal nog eens de toenemen
de populariteit van de binnensporten
Zo gaf het zaalvoetbal een stijging
van 47.5% van 't aantal beoefenaren
te zien en kreeg vooral basketbal
meer afnemers. Bona Stars, op de
avond van AjaxJuventus omge
doopt tot BS Leiden, voegde zich tus
sen de grootmachten, van wie Tran-
sol Rotterdam Zuid pas nog voor
2000 toeschouwers werd verslagen.
BS Leiden, met de nieuwkomers
Reggie Royals, Butch Webster en de
nieuwe trainer/coach Rob de Wit,
maakte kortom furore. Als magne
ten begonnen ook de korfbalclubs te
werken. Leiden kreeg er naast De
Danaïden een tweede micro-hoofd
klasser bij in Fides Pacta, resultaat
van een fusie tussen Vicus Oriëntis en
Fluks. En om Leiden helemaal tot
een vooraanstaande sportstad te pro
moveren doken de zwemmers en
waterpoloërs van De Zijl/LGB een
flink aantal prijzen op uit het water.
Het polozevental zwom als opvolger
van het Alphense AZC de hoofdklas
se binnen en de herenploeg drong
door tot de a-afdeling van de KNZB-
competitie. Bovendien eindigde het
meisjesteam als derde in het natio
naal kampioenschap. Voldoende om
het na de fusie met het Voorschoten-
se EVZV tot 2000 leden gegroeide De
Zijl/LGB aan de Leidato-trofee te
helpen.
Als opvolger van Swift, dat overi
gens bepaald niet uit het zadel is ge
vallen, getuige o.a. de Nederlandse
titel van veldrijder Cock v. d. Hulst
uit Zoeterwoude. Op het parcours,
van de Beekse Bergen was hij de
sterkste van een selecte groep. In
dat opzicht vertoont zijn prestatie
wel overeenkomst met de triomf van
de gewichtheffers van De Spartaan,
die ook al in een klein wereldje ver
toeven en daarin eveneens de
gewichtigsten bleken. Traditiege
trouw, zouden we willen zeggen. Van
daar dat de ingebruikname van een
nieuw sportcentrum van de Sport
stichting tezamen met de tafeltennis
sers van DOCOS vermoedelijk meer
tot de verbeelding zal heöben ge
sproken. In ieder geval is het een
thuishonk, waar de zo lang beneden
zijn stand geleefd hebbende kam
pioen altijd al naar heeft uitgeke
ken.
Een oude droom werd slechts even
werkelijkheid voor Jos Valentijn, die
na zijn doorbraak op de schaats-
sprint, getuige mocht zijn van het
"wegdooien" van de proforganisatie
ISSL. Valentijn kwam alleen in ac
tie op de Haagse Uithof op 24 en 25
februari en moest toen de voor hem
minder bekende lange afstand af
leggen om weer als amateur in
ere te worden hersteld. Op het on
bevroren water vielen ook de roeiers
uit de boot. Met als gunstige uitzon
dering Maan, v. d. Ende, v. d.
Huls en Schouten van Asopos, die
in de ongestuurde vier nationaal
kampioen werden, voortreffelijk
draaiden tijdens de Rotseeregatta,
en tijdens de Europese titelstrijd in
Moskou de nationale eer nog enigs
zins hoog hielden door de halve fi
nale te bereiken. Toppers werden in
1973 ook de roeisters van Njöïd
(tweede van Nederland op nummer
vier zonder stuurman; Leimuidense
zeiler Jan van Staveren kampioen in
de regenboogklasse), Mieke van
Doorn (hoogtesproog van 1.83 m.) en
de dames-estafetteploeg van De
Spartaan uit Lisse.
Een lange reeks kampioe
nen, die bepaald niet allemaal
eendagsvliegen zijn. En dan te oe-
denken dat een nieuwe groep "Leide
naars" klaar staat om het estafet
testokje over te nemen, zoals DIOK,
Quick Boys, AZC en Gemini/Kan-
geroes
JAN PREENEN
