Zaten we gezellig,
waren we tevree?
BOO,re mi...
Super
ewestvorming:
twee zieken
n een
bed
Walsen
met Kret
[ERDAG 29 DECEMBER 1973
Leiden aan 1973 begon was
zwembad, geen geld en geen
teergarage. Gelukkig echter had
raad een heel jaar om daar wat
te doen.
de publieke tribune en in de
bak neuriede men zachtjes:
lopig aJitten we hier gezellig,
orden wc ook tevree?
het begiaa van dit bewogen Jaar
len de rooie straatkat, de wel-
confessionele huiskat en de
dofte liberale poes van zeer goe-
uize elkaar in de raad voortdu-
fikse katten uit ka de raad. In
holst van de nacht hielden ze
burgers uit de slaap door
iet gekromde rug en luid sis-
miauwend dn de haren te
en.
as even rustig toen de def-
liberale poes een beetje naar
>oie kater begon te lonken. Na-
lijk
OLIEBOLLIGE TERUGBLIK OP 1973 IN LEIDEN
DOOR HANS MELKERT EN BERT VAN DOMMELEN
dat
gril
kon er uit deze flirt nooit
blijvends groeien. Maar toch
de bandeloosheid van de
dochter de baron en de freu-
lie iets hoogs waren in Den
grote zorgen. En dus kwam er
strenge oppasster om het Leidse
het gareel te brenge
straatkater echter w;
de flirt bepaald krols gewor-
Links en rechts ging hij op zoek
aardige vrouwtjes. Zo toog hij
de welgedane katholieke poes.
hadden zijai ouders, die
of andere kabinet
den, hem aangeraden. Die had-
een verhouding aangeknoopt
paar confessionelen, en rie-
enthousiast: „Je beste vrien-
litten bij de gelovigen". De Leid-
aatkater spoot dus wat 4711 ach-
ging op pad, vervuld
erotiek, en ook wel een beetje
eigenbelang. „Want",
met die katholieke
ben ik sterk genoeg
len voor het zeggen te krijgen",
lovige poes keek echter zeer
toen die rooie kater, die
altijd zo had zitten pesten, nu
lief kwam doen. Geloof
orltte zij niet aan zijn liefdesver-
ag, hoop dat de kater een goede
,-oor haar zou zijn koesterde
•t en tot liefde voor 't huwe-
iat de rooie kater (zogenaamd
het oog op de politieke duide-
iüiïid) eiste, was zij niet bereid.
3,-evendien was ze net bezig
te bouwen met twee chris-
vrienden. Als voorstandster
a open huwelijk wilde ze voor
ee ook een plaatsje inrui-
ls ze al met die rooie straat-
ia zee zou gaan. Dat leek de
kater niks, want met die chris-
joiagens laad hij zelfs zonder
met ze getrouwd was al ge-
idat de rooie kater toch wel
wilde hebben
zocht hij door, en tenslotte
hij drie kleine poesjes in
verschillende tinten rood. Een
cratische, een vredelievende
adi'kale. Er zijn inmiddels vast
ende trouwplannen. Overigens
in de kleine poesjes wel laten
geëmancipeerde i
;ijn. En omdat de rooie straat-
volgens hen nogal autoritair
0 ibben ze besloten om hom krach-
bundelen, opdat ze samen
kunnen strijden voor
Groenoord—AH. Sommigen za
gen het in 1973 al voor zich, die
kleine wijziging in de lichtrecla
me van de Groenoordhal. Politie
ke leiders in deze stad spreken
•nog over vergevorderde onder
handelingen, maar het geheugen
van Albert Heijn zelf bleek min
der vers dan zijn op deze manier
aangeprezen waren. De super-
kruidenier ontkende tegenover 't
gemeentebestuur zelfs contact te
hebben gehad met d!e redactie
van doit dagblad over de
ze zaak. Van ons voor hem: de
premie van het jaar. Wilt u ze
gels?
Geen supermarkt dus in de
Groenoordhal. De middenstaiad
koia na het afwenden van dit "ge
vaar" het vizier meteen op Leider
dorp richten, waar de Bijenkorf
plannen heeft. Geen supermarkt,
maar wel supersterren. The Os
mond Brothers. Een superschool
reis van een meisjesinternaat.
Ontroerend en lief, afgezien van
een enkel vechtpartijtje, als
iemand niet "op Donny" bleek te
zijn. Er gingen er vierhonderd
"down" vóór uitsmijter "Down
by the lazy river".
"Crazy horses" in een hal, die
wel gek bezit lis voor een stad,
maar het getrappel van paarde-
voetjes aoiet 'kent. Vis noch vlees:
geen echte evenementenhal, geen
typische sporthal, geen onderko
men voor een grote veemarkt, 'n
Hap ruimte, maar niet groot ge
noeg voor de overneming van de
Rotterdamse veemarkt. Als die
komt. Het nieuwe jaar en Utrecht
zullen het leren. De komende
concurrentie tussen Leiden, en
Utrecht 'heeft zelfs een forse vier-
kolommer gehaald in het Refor
matorisch Dagblad.
En dat is tets heel anders dan
"Muziek Expres", waarin de
Groenoordhal in verband met de
Osmonds prijkte. Gelukkig zon
der de 'beroemde foto met die ene
'koe in die hap ruimte. De Engel
se manager van de Osmonds kreeg
die foto wel. Hij vloog verontrust
over en viel met zijn neus iin de
boter van een gezellige beurs.
Daey Ouwens mag toch ook wel-
eens geluk hebben.De Osmonds
redden hem van het imago van
directeur van een hal, waar niks
doorgaat! Hoe dat komt? Vraag 't
de wethouder, in wiens portefeuil
le de hal steekt (je zult ermee
rond moeten zeulen). Lij ten weet
van niets. Dat gebeurt hem
naeer. Maar het schijnt een poli
tiek schijnspel te zijn. Onlangs,
verklaarde 'hij, dat hij wel doet
alsof hij van niets weet, maar
dat hij het d'an wel weet, maar
niet kan vertellen, dat hij het
weet, weet je wel?
't Is maar, dat u het weet.
invloed van de vrouw
huwelijk.
lijkt al met al, dat er
het
'raad al heel wat werk is verzet op in mei 1974 worden gehouden. Daar-
amoureus terrein. Lijkt, want in fei- na zal blijken wie er met een kater
te zijn we pas in het stadium van blijft zitten, en wie er vier jaar aan
het voorspel. Op de verkiezingen, die wie katten zal geven.
Natuurlek kende Leiden in 1973 ook lichtpunten. Er kwam een nieuwe
regering, die het beste voorhad met de mensen die het het moeilijkst heb
ben. Dat moest die regering ook wel, want het stond in haar verkiezings
programma. En omdat Leiden veel mensen heeft die het moeilijk hebben,
besloot die regering de patiënt Leiden met voorrang een pijnstillend spuitje
te geven. Zo kwam er geld waarmee we wat werklozen een tijdlang aan het
werk konden zetten. „Als jullie nou de schouwburg opknappen, zorgen wij
voor geld", zei de minister (niet die van CRM, maar die van Sociale Zaken).
Wim Kan, het tweede licht (punt) in Leiden, maakte er deze wrange grap
op: „Als de werkloosheid het hoogst is, is de schouwburg nabij". Binnenkort
zitten we daar dus weer gezellig, en zijn die paar theaterbezoekers in elk
geval weer tevree.
Paniek in 1973: de BOO is los!
Bange vraag in de gemeentekring
wie gebruikte de sleutels uit het Leid
se wapen? Hoor het beest eens brul
len! Het ovei-stemt de leeuw, waarop
het stadhuis steunt.
Topsong uit 1973 (op de wijs van
„In een blauwgeruite kiel")In een
grijs gestreept kostuum, BOO-jo,
BOO-jo, BOO-jo
Milieuzorg in 1973 Een BOO(m)
opzetten.
Raadsbesluit van 1973: De toon
ladder wordt veranderd in BOO, re,
mi, fa, sol, la, si, BOO. Alleen Roel
In 't Veld kan geen wijs houden.
Hij zingt alsmaar BO .O.
Zegswijze uit 1973: Bar en BOOs.
De drank van 1973: BOOl. En de
heilwens, waarmee je het drinkt:
BOOst.
Even uitleggen voor de mensen die
een BOOn zijn als ze dit snappen.
BOO is de begeleidingscommissie or
ganisatie onderzoeken. Die gaat uit
van de gedachte „Morgen wordt 't
beter" met bestuur en ambtelijk ap
paraat. Dat moet u als bestuurde ge
woon aannemen. Er wordt dagen
lang vergaderd, de encyclopedüe
zal onder de letters BOO 96 delen
beslaan. Voor het welzijn van ons,
onze kinderen en onze kindskinde-
Nou weet u het helemaal. Het
moet u zo duidelijk zijn als de pa
pieren gedachtenwereld van BOO,
waarvan lukraak een voorbeeld
Aan de vorengenoemde voorwaar
den kan slechts worden voldaan als
het totale besturingsproces zodanig
wordt gestructureerd dat de beleids
cyclus in de vorm van formulering
van doelstellingen, het uitwerken
van programma's gericht op het ver
werkelijken van deze doelstellin
gen, de budgettering van deze pro
gramma's, vervolgens de uitvoering
van de programma's en tenslotte de
evaluatie van de bereikte resultaten
aan de gestelde doeleinden, daad
werkelijk gestalte krijgt (uit het pre
advies „Gecentraliseerde of gedecen
traliseerde besluitvorming")
BOO-BOO
Ook toen er in Den Haag nog geen
Sinterklaas was, die een voorliefde
voor arme kindertjes had, kreeg Lei
den al extra kadootjes. (Alleen als
het zlich keurig gedroeg, natuurlijk).
Nu er echter een Sint is die gek is
op arme kinderen, heeft het extra
geschenkje (dat heet in Haagse taal
natuurlijk anders: aanvullende uit
kering) ons nog niet bereikt. Dit
stemt ons somber. Want toen we aan
1973 begonnen hadden we al geen
geld, zoals aan het begin van
dit \erhaal te lezen staat. En het is
allang 5 december geweest. We zul
len maar gewoon doorgaan met ons
schoentje klaar te zetten, want het
staat er zo gezellig. Voorlopig eten
we een boterham met tevredenheid.
De actie tierde weer welig in
Leiden. Vooral bewoners van
oude en slechte huizen tierden in
brieven naar deze krant dat het
'n schande was dat er voor hun
helemaal niks gebeurde. Sommi
ge briefschrijvers vonden 't voor
al erg, dat de gemeente helemaal
niet aan „begerlijding" deed.
De grote opperhoofden in Den
Haag deden daar wèl aan. Zij
stuurden eerst Marcel van Dam,
een wat mollige, goed in het PAK
zittende staatssecretaris, die uit
voerig vertelde wat huurders nou
precies wel en niet moesten dqen.
Later kwam de nog veel mollige
re. maar niet zo goed in het (spij
ker) pak zittende warme bak
ker Jan Schaefer uit Amsterdam,
die wat minder praatte, maar wat
meer gaf. Hij maakte, dat Leiden
52 huizen in de Ververstraat kon
opknappen met flink wat gelde
lijke steun van het rijk. Dit was
overigens maar een begin, zei
hij. Dat hadden de Leidenaars
zelf ook al begrepen, want als
dit al het einde zou zijn, zouden
heel wat Leidenaars een einde
loos leven hebben.
Er kwam nog een belangrijk
man uit Den Haag naar Leiden:
mr. Vrolijk, de Commissaris van
de Koningin. De raad stelde hem
een boel vragen, waarop hij soms
ook wel een antwoord wist. Wist
hij het niet. dan zou hij het la
ten navragen, want hij kon toch
ook niet alles weten.
De Leidse nood heeft dus nu
de aandacht van het provincie
bestuur. en als dat Zich erover
gaat buigen is dat. zoals we in
Leiden horen te weten, „einde-
liden en Den Haag op één kus-
daar slaapt Wassenaar tus-
En daaa moet u Wassenaar
:t zien als de duvel, maar als
dame, die ïoiet weet aan wie
haar gunsten moet schenken,
is overigens niet de achter
van de tekening, die niets
et een liefdesnestje gemeen
left, eenvoudig, omdat er in het
iderwerp, de gewestvorming in
regio, nauwelijks genegen
lid te bespeuren valt.
tekening is een uitvloeisel van
uitspraak-van-het-jaar over
westvorming. Voorzitter Ko-
ingsveld van de Kamer van
oophandel maakte 'm. Leiden
Den Haag in één gewest, zei
dat zijn twee zieken ha één
Die richting van samenwerking,
ikt niet schadelijk voor de buren
lu de patient Leiden, maar dat
iu best eens anders kunnen uit-
illen Die buren, vooral de klein-
worden zelf ziek of gehandi-
t en gaan tenslotte dood. Of
et u Zoeterwoude, Warmond en
alkenburg zelfstandig blijven
tstaan in een stadsgewest Den
met de residentie als hoofd-
agen en Leiden als bijwagen zo'n
pen tram van vroeger, waar je
de tocht zit.
lui'tenwijk
amen in een ziekbed is vast niet
azellig. Samen naar de bioscoop
aar die hebben ze niet in
tegstgeest, al tilt men daar niet
vaar aan de centrumfunctie van
eiden. Soms denk Je: zouden ze
Oegstgeest in het diepst van je
hun hart vinden, dat Leiden een
buitenwijk is?
Samen in een commune, dat is
een beter idee. De commune-ge
dachte raakte overigens een beet
je "out" in 1973 en tussen de elf
gemeenten in deze regio, die vijf
Jaar geleden een poging deden sa-
meia te gaan wonen, is de ge
dachte eigenlijk nooit "in" ge
weest. Daar is een aantal redenen
voor.
Vanuit de dorpen gezien heeft
Van Aken een te grote mond. Dat
is niet persoonlijk bedoeld maar
als vertegenwoordiger van de on
der-vertegenwoordigde progressie
ve krachten is hij de Leidse
smaakmaker van de commune ge
worden. Veel meer dan Vis, die al
tijd een beetje doet denken aan
Frits v. d. Water, de vriend
van "Bram van de commune",
Paul van Vliet's inmiddels over
leden creatie. Frits en Vis heb
ben gewoon de verkeerde ketting
Rijnsburg
Vanuit de stad gezien heeft de
commune te weiaaig om het lijf en
zal het ook nooit een sterk sa-
menwoningsverband worden. Ze
zijn met veel pijn en moeite met
zijn elveia bij elkaar gebleven,
maar het huis staat wel op in
storten. En dan staat het commu
nehuis ook nog in Rijnsburg, en
vindt u nou Rijnsburg een plaats
voor een commune? Ze zijn er
gastvrij hoor, dat wel. Royaal
koek bij de koffie (kun Je aan 't
ene magere koekje bij de tweede
kop koffie in Leiden toch zien, dat
in een arme gemeente zit) en
een borrel toe, waai-bij ook uit
een ander vaatje wordt getapt,
dan de frisdrank-orgie, die 't Leid
se stadhuis overspoelt als het laat
wordt.
Weet u waarom Rijnsburg geko
zen is voor de commune-bijeen
komsten? Omdat de deelnemers
autohaters zijn. Nee, geen mensen
op een witte fiets. Ze haten de
auto's van anderen, die in cen
trumstad Leiden altijd de hunne
in de weg staan.
Dat verkeersbeeld werkt ook een
beetje vei*der door. De rode kleur
van het boekje, waarin de ïaieuwe
spelregels zijn verpakt, is niet het
rood, dat je kimt associëren met
progressief, maar met een stop
licht. Dat licht is steeds rood ge
bleven voor de Leidse vrachtwa
gen, die als een doordouwer wordt
beschouwd, die denkt altijd voor
rang te hebben, terwijl de mees
te personenauto's van de dorpen
toch duidelijk van rechts komen.
De Leiderdorpse volkswa
gen niet. Die rijdt achter de Leid
se bedrijfsdaf aan en de bestuur
der is zelfs bereid een duwtje te
geveia. De Oegstgeester limousine
houdt liever oranje knipperlicht,
en de mensen, die de Katwijkse
viswagen besturen, maken het het
bontst. Van deze kant is altijd
aangedrongen op nieuwe verkeers
regels. Die zijn er in de vorm van
het rode boek gekomen met weg
lating van alles, wat de zeekan-
ters niet welgevallig was, en nu
willen ze daar eerst gaan praten,
wat er met de nieuwe verkeersre
gels gedaan kan worden.
Maar de benzine is schaars en
er is alle kans, dat het gewestver-
keer plat gaat in 1974. Het wach
ten is op een machtigingswet van
de regering ook op dit gebied.
Maar de verwachtingen zijn niet
zo hoog gespannen. "Den Haag",
zou met het opleggen van gewest
vorming willen wachten tot pa
sen en pinksteren op één dag val
len. Een aanvulling op Wim Kan:
Voorspeld is, dat in 1974 een
groot politicus die zich sterk
heeft gemaakt voor gewestvor
ming, zal overlijden. Jongens,
maak Je geen zorgen. Dat kan
nooit bij ons zijn.
Het zou wel gek gelopen moeten
zijn als Leidens strijdbare verkeers
wethouder Kret er niet in geslaagd
zou zijn een hoofdrol voor zich op
te eisen. En van lopen houdt men in
Leiden volgens milieu-voorvechters
al niet zo, laat staan van gek lopen.
Dus was Kret bijna voortdurend op
de barricaden te vinden. En mocht
het op het Leidse slagveld wat al te
rustig worden naar zijn zin, dan toog
hij ijlings naar Israël, waar heel
wat meer te doen was. Daar stapte
hij in een grote (vervuilende)
vrachtautomobiel om (Leidse?) ka
zen rond te rijden. Opgetogen naar
het thuisfront schrijvend dat hij -nu
eens overal kon komen waar hij wil
de, zonder dat allerlei binnenstads-
de vermanende vinger
Kret bleef niet lang weg, want de
stilte die hem had doen besluiten
naar Israël af te reizen, bleek een
voorbode te zijn geweest vaia een
ïaieuwe storm. De bewoners van de
Lange Mare waren heel boos op
hem, omdat hij zonder het even te
laten weten hun parkeerplekjes had
laten weghalen. Door deze kwestie
dreigde zelfs een motie van wantrou
wen. Vol zelfvertrouwen wachtte Kret
Zolang de Pieterskerk er nog
staat, zal er naar het zich laat aan
zien ruzie blijven over wie het mo
nument nou moet onderhouden. Ge
lukkig is er een troost: als we maar
gewoon doorgaan met ruziemaken
zakt het ding vanzelf wel in elkaar.
Dat bespaart ons dan weer een hoop
sloperskosten. Dus we houwen 't
gezellig en we blijven steeds tevree.
er een hele avond op. De motie
kwam echter niet.
Kret hoefde overigens maar één
keer naar het midden-oosten. De
rest van 't jaar hoefde hij ziich in
Leiden niet te vervelen. Daar zorg
de hij zelf trouwens wel voor. Door
burgers inspraak te geven bijvoor
beeld. Al beweren mensen die de
problemen rond de herprofilering,
van de De Sitterlaan van nabij heb
ben gevolgd soms, dat de burgers op
Krets bandje alleen teksten mochten
inspreken die Kret welgevallig wa
ren. De rest. zo zeggen zij, knipte
Kret er na afloop van de opnameia
weer vrolijk uit.
Dat zeggen meer mensen in Leiden.
De Werkgroep Fiets bijvoorbeeld,
die een mooi plan wrochtte om de
wielrijder in de Sleutelstad de kans
te geven zich buiten de auto-geva
renzone voort te bewegen. Kret vond
dat een goed idee, zei hij tegen de
Werkgroep. Hij was er zelf ook al
opgekomen. Alleen vond hij, dat we
niet overhaast te werk moesten
gaan. En na dit te hebben meege
deeld, stapte hij weer in zijn auto.
De laatste tijd echter heeft de ver
keerswethouder het niet makkelijk.
Want hij mag dan een wals hebben
om straten mee te asfalteren, het
nieuwe D'66-raadslid Will van Roo-
yen heeft ook een wals. Een milieu-
wals, die met trappedalen wordt aan
gedreven. En oh, wee als Van Rooyen
Kret op een (geasfalteerde) weg
voor zijn rollend materieel krijgt.
Dan zal Joop Walenkamps tekening
bittere waarheid worden voor Kret.
Misschien kan Will overigens wat
minder rondjes per minuut gaan pe
daleren. Als Je tegenstanders van
Kret moet geloven namelijk, zal de
wethouder binnenkort toch zonder
werk zitten, dankzij de oliecrisis.
Want voor wie moet hij dan nog we
gen maken?
Voorlopig echter zit Kret op het
stadhuis nog gezellig, en glundert hij
tevree.
Als Leiden aan 1974 begint is er
geen zwembad, geen geld en geen
parkeergarage. Gelukkig echter heeft
de raad nog tot september om daar
wat aan te doen. Voorlopig zitten we
nogNou ja, is het hier nou wel
zo gezellig?