Twee
maal
per
jaar Europa-top
Filson: nationaal
nti-crisis plan
SCHEEL OPVOLGER
VAN HEINEMANN?
Amerika
schendt
bestand
)en Uyl:
lekomst
mber
Samen werken voor Engeland
BRUG TUSSEN
ZWEDEN EN
DENEMARKEN
AFRIKAANSE
ECONOMISCHE
GEMEENSCHAP
Fighting Mack
veel te sterk
in vogelvlucht in vogelvlucht
n JJyl, Mariano Rumor van Italië, president Pompidou van Frankrijk, premier Joergensen van
nemarken, bondskanselier Willy Brandt van Duitsland, Liam Cosgrave van Ierland, Pierre
truer van Luxemburg en Edward Heath van Engeland tijdens de opening van de topconferen-
*\in Kopenhagen.
BUITENLAND
PENHAGEN (ANP) De
en regeringsleiders van
- oden der Europese gemeen-
beschouwen de vooruitzich-
oor 1974 als zeer somber. Dit
de Nederlandse premier, drs
Uyl, na afloop van de eer-
ig van de Europese topcon-
ie in Kopenhagen tegen-
ïederlandse journalisten
ard.
vooruitzichten zijn nog
irder dan die welke zijn uit-
set in de recente nota van
Nederlandse regering", zo
hij hier aan toe. "Ik ge-
et, dat nog veel regerings
voor volgend jaar nog eni-
lei van hun nationaal pro-
- ten".
KOPENHAGEN Op de EG-topeonferentie i'n Kopenhagen is besloten dat de premiers
en de Franse president voortaan twee keer per jaar bijeen zullen komen, om daarmee
een nieuwe impuls te geven aan de politieke samenwerking in het Europa van de negen.
De Westduiltse bondskanselier Willy Brandt heeft zijn collega's uitgenodigd de volgende
topconferentie in Bonn te houden. De bijeenkomst zou in mei of juni volgend jaar moe-
ten plaatsvinden.
Ook is gisteren overeenstemming
bereikt over een overlegprocedure in
crisis-siitua/ties cedure mogelijk, dat op zeer korte
Volgens een woordvoerder van de ken naar een oplossing voor
WestduLts voorstelzal op de komende energiecrisis, zal door de Franse pre-
moet het land, dat op dat ogenblik termijn, indien nodig zelfs binnen
het voorzitterschap van de Europese een half uur, overleg tussen de ne-
ministerraad beheert, direct de am-
sid'enit Georges Pompidou finaal
worden afgewezen. In Franse dele-
gaiüi'ekringen in Kopenhagen verluidt
dat Pompidou een niet mis te ver
gen kan plaatsvinden. Volgens een
bassadeurs van de negen EG-landen Westduits voorstel zal op komende stanie waarschuwing tegen „een
nieuwe Europese afhankelij kheidvan
bijeenroepen. In dat overleg zal bin.- top in Bonn
men zeer korte tijd besloten worden worden opgemaakt over de tot dusver
of de situatie vergt dat een confe- bereikte vooruitgang op de weg naar
renltiie wordt belegd op het niveau de Europese uniie.
van staatssecretarissen, ministers van Het plan-Kissinger,
Buitenlandse Zaken, of van rege
ringsleiders en staatshoofden.
voor nauwe
samenwerking tussen de Verenigde
Staten, Europa en Japan bij het zoe-
pUDEN Oppositieleider Harold Wilson heeft de Britse
^ng voorgesteld haar economisch en sociaal beleid ingrij-
;0te wijzigen, zodat het land eensgezind kan meewerken
oplossing van de huidige crisis.. Het "nationaal program"
rilson voor ogen heeft moet uitgaan van het principe dat
,D reedste schouders de zwaarste lasten moeten dragen" en
c. zijds de Britten aansporen "de mouwen op te stropen en
lB i voor Groot-Brittannië te werken.
de Verenigde Staten" zal laten horen.
De Franse president zal betogen
dat Juist nu Europa zich wat onaf
hankelijker heeft gemaakt van de
Verenigde Staten, het niet het gevaar
moet lopen die onafhankelijkheid
weer te verliezen.
In kringen van de Duitse delegatie
werd verklaard dat de Duitse bonds
kanselier, Wiilly Brandt, zich voor
stander zal tonen van een samen
werking zowel met deolieproduceren
de als met de olieverbrulkende lan- BONN De Westduitse minister
den. De topconferentie zal zich op van Buitenlandse Zaken en leider
De Franse president Pompidou en de Duitse Bondskanselier
Willy Brandt tijdens de opening van de Europese topconferen
tie in Kopenhagen door de Deense premier Anker Joergensen
(midden).
Bondsdag kiest nieuwe president
Jt vroeg onder meer invoering werknemers met arbeidstijdverkor -
vermogensbelasting en sub- ting krijgt te maken. De crisis in En-
I voedselprijzen. De regering geland is, behalve door de Arabische
■aatregelen nemen voor een beperking van de olieproduktie, ver-
ardiger Engeland" en de- oorzaakt door een weigering van de
'de wet op de industriële be- mijnwerkers om overuren te maken
;en (die de verhouding tus- en een stiptheidsactie bij de spoor-
;ering en vakbonden heeft wegen.
voorlopig maar in de ijs-
- ten.
pere prijscontrole, bestrijding
5 speculatie en een gunstige in
j gsregeling
|B takken als de kolenindustrie
(inning van olie uit de Noord-
ook deel uit van Wilsons
tl
!2 kbondskringen is de afkon-
>3 lan een driedaagse werkweek
ii industrie op protest gestuit,
dsleiders menen dat de rege-
itregelen er toe kunnen lei-
de helft van de 22 miljoen
16(—
Wilson zei dat speculatie met land
en gebouwen de afgelopen Jaren 800
miljoen pond sterling heeft opge-
'belanerilke bracht, waarover nauwelijks belas-
Is. WnnM ""BV... nn.jnnnln T-,«_ U/ Oltt WIL
ANI IN BOEK:
erlijh moeten
alles delen
van iets heeft moet
het degenen die niets heb-
Dit is een uitspraak van
iïeet Mohammed, die aan-
ld wordt in een boek van
luister Yamani van Saoedi
die op het ogenblik de
rondreist om de Arabische
en de problemen van deze
in 1969 verschenen bij
^atsuitgeverij van Saoe-
Het staat vol met op
enblik zeer actueel gewor-
merkingen over het gebruik
misbruik van recht.
and maakt misbruik van
ht als hij van plan is er
n kwaad mee te doen of als
deren ben ad eelt"Y am ani
deelt monopolies omdat die
eenschap in haar geheel
ting is betaald. "Een nationale
lasting voor diegenen met de grootste
rijkdommen" is van wezenlijk belang
als we rechtvaardigheid willen ver
krijgen". Ook op de wereldmarkten
voor grondstoffen is enorm gespecu
leerd, aldus de Labour-leider.
De voorzitter van de mijnwerkers
vakbond, Joe Gormley, zei dat de
bonden en de werkgevers het vrijwel
eens zijn in him benadering van de
crisis. Wat meer soepelheid ten aan
zien van de mijnwerkers kan vrede
brengen, zo is hun oordeel. Maar pre
mier Heath blijft op het standpunt
dat inwilliging van hun looneisen tot
een loon-race zou leiden die fataal
zou zijn voor anti-inflatie-beleid.
STOCKHOLM Het Zweedse par
lement heeft na een langdurig debat
zijn goedkeuring gehecht aan een
vaste oeververbinding tussen Zweden
en Denemarken. Het project, waar
van de kosten zijn geraamd op onge
veer 800 miljoen gulden, voorziet in
de bouw van een 10 kilometer lange
brug van de Zuidzweedse stad Mal-
mö naar het Deense eilandje Salt-
holm en vandaar een tunnel van 9
kilometer naar Kopenhagen. De ver
binding moet in 1985 zijn voltooid.
Buiten het parlementsgebouw de
monstreerden honderden tegen de
vaste oeververbinding, die volgens de
communisten Zweden, dat wegens
zijn neutraliteitspolitiek buiten de
E.G. is gebleven, in de armen van de
Europese gemeenschap zal drijven.
Het invloedrijke blad „Dagens Nyhe-
ter" heeft er eerder deze week bij de
regering op aangedrongen van het
project af te zien in verband met de
economische onzekerheid als gevolg
van de energiecrisis.
een of andere manier uiten over het
energieprobleem, maar of dat een
uitgesproken antwoord op het plan
van de Amerikaanse minister van
Buiitenllandse Zaken zaJl zijn is nog
de waag, aJldus de Duitse delegatie.
Brandt heeft donderdagavond de
vertegenwoordigers van de acht an
der lidstaten schriftelijk laten weten
dat hij van plan is op de topcoonfe-
remltie over de energieproblemen te
spreken. In Nederlandse kringen zijn
de denkbeelden van de Duitse bonds
kanselier met zeer veel instemming
De negen EG-landen zijn, voor zo
ver zij lid zijn van heft Atlantisch
bondgenootschap (allen behalve Ier
land) van oordeel dat er momenteel
geen alternatief bestaat voor de
mwapems en troepen
als waarborg voor hun
Zij willen, zo blijkt uit een na de
eerste dag van de topconferentie in
Kopenhagen gepubliceerd document,
over de „Europese identiteit", hun
„historische banden met alle lan
den van het Midden-Oosten" in stand
houden, en meewerken aan „de tot
standkoming van de vrede, de stabili
teit en de vooruitgang in dat ge
bied".
van de liberale vrije democraten.
Walter Scheel, heeft laten weten dat
hij zich kandidaat stelt voor het pre
sidentschap. Hij maakte zijn besluit
in een kliniek te Bad Godesberg be
kend, kort voordat hij met succes 'n
nieroperatie onderging waarbij twee
stenen werden verwijderd.
Als hij in mei door de bondsverga
dering waarin de leden van de
Bondsdag en vertegenwoordigers var
de deelstaten zitting hebben wordt
gekozen, wordt de 55-jarige Scheel
het jongste staatshoofd dat de
Bondsrepubliek ooit heeft gehad. De
tegenwoordige president, dr. Gustav
Heinemann, die komend jaar 75 Jaai
wordt, maakte in november bekend
dat hij met het oog op zijn leeftijd
niet in aanmerking wilde komen voor
een tweede ambtstermijn van vijf
jaar.
De weg voor een kandidatuur van
Scheel kwam open toen bondskanse
lier Willy Brandt begin december
verklaarde dat hij zich niet voor het
presidentschap beschikbaar zou stel
len.
1950 gekozen in de landdag van
Noordrijn-Westfalen. Sinds 1953 lid
van de Bondsdag kreeg hij in 1961
onder Bondskanselier Adenauer de
leiding over het nieuwe departement
voor economische samenwerking.
In 1968 volgde hij Erich Mende op
als voorzitter van de Vrije Democra
ten. Het Jaar daarop loste hij zijn
in de verkiezingscampagne gegeven
belofte in aan een machtswisseling
te zullen meewerken. Hij ging toen
met de Sociaal-Democraten van
Brandt een coalitie aan.
De Bondsvergadering die uit 1.036
loden bestaat, komt op 15 med in
Bonn bijeen. De ambtstermijn van
president Heinemann loopt op 30 Ju
ni af.
Minister-wisseling De Hongaarse
minister van Buitenlandse Zaken, de
63-jarige Janos Peter, een voorma
lige Calvinistische bisschop die com
munistisch politikus is geworden, is
vervangen door zijn staatssecretaris,
de 52-jarige Frigyes Puja.
Japanse hulp Japan heeft aan
geboden een spoorlijn aan te leggen
door Saoedi-Arabië van Riad door
de woestijn, via de heilige stad Mek-
Hanoi en Cambodja
TOKIO (Reuter AP) Noord Viet
nam heeft de Verenigde Staten er
gisteren van beschuldigd het Vietna
mese vredesakkoord „op uiterst erove
wijze" te hebben geschonden. In een
adem werd echter gezegd dat Hanoi
met minister van buitenlandse zaken
Henry A. Kissinger zal gaan praten
,.vol goede wil en zoals gewoonlijk
met de beste bedoelingen".
De Cambodjaanse regering in bal
lingschap heeft de Verenigde Staten
ervan beschuldigd de oogst in een
Cambodjaanse provincie met giftige
chemicaliën te hebben bewerkt,
waardoor „veel mensen" zijn omge
komen. Op 2 december heeft een
Amerikaans vliegtuig „giftige chemi
caliën gesproeid in de hele provincie
Takeo, met name in de omgeving van
de stad Takeo".
LOME Ministers van vijftien
Westafrikaanse landen hebben Vrij
dag in Lome in beginsel besloten tot
de oprichting van een gewestelijke
economische gemeenschap. In een
verklaring waarmee zij hun vijf
daagse conferentie afsloten, stond dat
zij overeenstemming hadden bereikt
over de algemene doelstellingen van
de voorgenomen gemeenschap.
Nigeria en Togo, die vorig jaar de
kern van een economische ge-
meenscnap krachtens een bilaterale
overeenkomst oprichtten en de an
dere staten uitnodigden zich bij nen
aan te sluiten, zullen voorstellen
doen voor de toekomstige vorm van de
gemeenschap. De voorstellen zullen
worden voorgelegd aan een vergade
ring van juristen en andere deskun
digen die in januari in Accra zal wor
den gehouden.
Wenen Fighting Mack, de oud
kampioen van Europa in het zwaar -
weltergewicht, heeft gisteravond in
de Stadthalle te Wenen in een mid
dengewicht-partij over tien ronden
op punten gewonnen van de Ameri
kaan Denny Moyer, een voormalige
wereldkampioen. De partij, die het
hoogtepunt van de avond had moe
ten worden, viel niet mee, met dien
verstande, dat Mack veel te sterk
was. De Antilliaan (70,5 kilogram te
gen Moyer 72) scoorde met zijn
linkse hoek zo vaak, dat de tegen
stand van Moyer allengs onbedui
dender werd. De ex-wereldkampioen,
met de nadruk op ex, verweerde zich
alleen enigszins met zijn linkse, die
evenwel zelden doorkwam. Na de
vierde ronde kwam de Amerikaan
er niet meer aan te pas. Mack beheer,
ste 't gevecht in alle opzichten. Mo
yer werd bij zijn nederlaag ook nog
onthaald op een fluitconcert.
uit Solingen afkomstige Rijnlander ^a> naar DJeddah, het regeringscen-
toe bot die Vrije Democraten. Na 2
jaar ervaringen op gemeenteraadsge-
bied te hebben opgedaan werd hij in
trum en verder naar Medina. Het
project zou drie miljard dollar kos
ten.
Nadat de betrekkingen tussen
Duitsland en Oost-Europa door de
Tweede Wereldoorlog en alles wat
daaraan onmiddellijk voorafging in
het ongerede waren geraakt, is de
Westduitse regering al jaren doende
die relaties stelselmatig in het reine
te brengen. Zo vertoefden bondskan
selier Brandt en minister van Bui-
landse Zaken Scheel deze week in
Praag voor het tekenen van een nor
maliseringsverdrag met Tsjecho-Slo-
wakije en de plechtige ongeldigver-
klaring van het pact van München.
Zoals de oudere generatie zich nog
uit eigen ervaring herinnert was dat
laatste de politieke bekroning van
Hitlers actie om het Sudetenland
tijd haar bekroning bereikt hebben.
En dat betekent dan het aankno
pen van nauwere banden op finan
cieel, economisch, technisch, weten
schappelijk en humanitair terrein.
Eigenlijk is dat proces al eerder op
onofficiële wijze op gang gekomen.
i weinig bekend, dat West-Duits-
Bij die verbetering van de betrek-
kinge tussen Bonn en Oost-Europa,
speelt de Westduitse kredietverle- en zelfs zijn er méér Duitse scholen
ning een rol van betekenis. Van
Tsjechische zijde is tijdens de re
cente contacten gewezen op de aan
spraken op herstelbetalingen van
Westduitse zijde. Maar kanselier
land op het ogenblik de grootste Brandt gaf als antwoord, dat er in
Westelijke handélspairtner van Tsje- zijn land een nieuwe generatie is op-
oho-Slowakije is en dat 't goederen- gegroeid, die weinig voelt voor "Wie-
verkeer de laatste tien jaar verdrie
voudigd is en nu ongeveer twee mil
jard mark per Jaar bedraagt. Daar
bij speelt een rol, dat de communis
tische regering in Praag zich meer
dan voorheen inspant de bevolking
meer en betere consumptiegoe-
detrguibmachungsansprüche" en veel
meer belangstelling heeft voor op
lossingen, die op de toekomst ge
richt zijn. En dat betekent dan, daf
Bonn zoals het ook ten aanzien
Moskou en Warschau gedaar
dan ooit tevoren. Overigens is er een
assimileringsproces gaande, ten de
le als gevolg van de trek naar de
steden, waardoor het aantal Duitsers
in de dorpen gestadig afneemt en
ook de onderwijsmogelijkheden in
de Duitse taal, vooral op hoger ni
veau, snel verminderen. Thans staan
de Roemeense autoriteiten maande
lijks driehonderd Duitsers toe naar
de bondsrepubliek te vertrekken, t
Ligt voor de hand, dat deze en
dergelijke omstandigheden de rege
ring in Bonn bij haar onderhandelin-
aan het buurland te ontnemen, een deren te voorzien, zoals textiel en le- moet komen. Zo heeft de bondsrege-
heeft met kredieten over de brug gen met Oosteuropese staten voor bij
actie waarbij Londen en Parijs zich
op dat ogenblik uit militair onvermo
gen moesten neerleggen. Intussen is
ook met Bulgarije overeengekomen
weer diplomatieke betrekkingen aan
te knopen, want terwijl Brandt en
Scheel op de terugweg waren van
derwaren. Ook het verkeer te land ring zowel aan Joego-Slavië als aan
en te water zal verbeterd worden, 't Polen leningen van elk één miljard
Klinkt sommigen misschien vreemd mark tegen een bijzonder lage ren
in de oren, maar vanouds ligt de ha
ven van Praag in noord-Duitsland
Hamburg. Verder zijn er dan nog
problemen als het vertrek van
Praag naar Bonn, vertrok een West- Tsjecho-Slowakije levende Duitsers,
duitse delegatie naar Sofia. Een ver- een vlottere gang van zaken bij het
rassing was dat eigenlijk niet, omdat reisverkeer en dito bij de grensover-
in de Westduitse hoofdstad al eer
der bekend was geworden, dat na
Praag ook Bulgarije en Hongarije
aan de beurt zouden komen. Kenne
lijk was de taak van deze Westduit-
gangen. Volgens de laatste volkstel
ling in Tsjecho-Slowakije wonen
te aangeboden. Om nog even op die
in Oost-Europa wonende Duitsers te
rug te komen: Praag heeft er, van
de 200.000 die er na de oorlog van de
drie miljoen overgebleven waren
7G.000 laten gaan en Polen is bereid
er volgend jaar 55.000 te laten ver
trekken. Ook in een land als Roeme-
zondere moelijkheden plaatst.
Toch is er een duidelijke verande
ring ten opzichte van vroeger. Zo
als het Parijse blad "Le Monde" het
dezer dagen in een hoofdartikel
kernachtig samenvatte: "Na een
tijd van emoties is nu de periode
i an contracten en van reizen van za
kenlieden aangebroken". Natuurlijk
hebben die nauwere betrekkingen,
niets te maken met Westduitse goed
keuring van de situatie achter hej
se afvaardiging naar Sofia goed voor- van wie zeker 25.000 een aanvraag
bereid: kort na aankomst werd al be- hebben ingediend om met familie in
kend, dat er overeenstemming was West-Duitsland verenigd te worden,
bereikt over het uitwisselen van di
plomatieke vertegenwoordigers op
ambassadeursniveau. En kort daarop
ontving de Bulgaarse president ZJlw-
kow, de Westduitse delegatieleider
Von Well voor een gesprek over de over economische samenwerking, zo-
toekomstige banden tussen beide
landen. Met het herstel van de di
plomatieke betrekkingen tussen
West-Duitsland en Hongarije en
Bulgarije zal de Oosteuropese activi
teit van Bonn binnen afzienbare
daar nog 80.000 personen, die zich als naar de bondsrepubliek zouden ver
huizen. Zoals bekend is Zevenbur
gen een gebied, waar al acht eeuwen
lang veel Duitsers gevestigd waren,
nu nog 370.000. Onder hen ziet
vooral de jeugd vol hoop uit naai
de betere materiële omstandigheden
in West-Duitsland, terwijl de oude
ren daar op 'n betere oudedagsvoor
ziening hopen dan zij nu in Roeme-
En dan
nië wonen er heel wat, die het liefst ijzeren gordijn. Het gaat alleen om
Nog een bezoek aan Oost-Europa
verdient ln dit verband vermelding:
dat van de Westduitse minister van
Economische Zaken, Friderichs aan
Warschau, waar hij gesproken heeft nië tegemoet kunnen
als o.m. Poolse levering van elektrici
teit aan West-Berlijn en noord-
Duitsland, alsmede over uitwisseling
van produkten uit de sectoren van
chemie, zware industrie en machine
bouw.
is er de herinnering aan vroeger
toen de Duitsers in Zevenburgen 'n
rol van belang speelden, terwijl zi
nu opgaan ln de grauwe massa.
Toch mogen die Zevenburgse
Duitsers niet al te zeer klagen over
de behandeling, die hun van over-
economische betrekkingen, wat voor
beide partijen, ondanks de politieke
verschillen, wel een bevredigende
vorm van toenadering kan worden.
En misschien kan er langs deze
weg langzamerhand een verzachting
van de harde bestuurspraktijk in
Oost-Europa gaan optreden, door
enige verruiming van de vrijheid, 't
loslaten van politieke "rebellen" uil
de gevangenissen en het weer te
werk stellen van talloze Intellectuelen
in de functies, waarvoor zij ge
schikt zijn, inplaats van hen, om po
litieke redenen, met een voor hu/
bekwaamheden veel te lage functlt
af te schepen.
Ri.
Al tachtig
doden na
ontploffing
PRAAG Door smart overmande
ouders hebben bezittingen van Jonge
kinderen herkend die donderdag bij
een ontploffing als gevolg van eèn
defecte verwarming in Tachov in het
westen van Bohemen om het leven ge
komen zijn.
In de nachtelijke uren vonden red
dingsploegen meer stoffelijke over
schotten, zodat het aantal doden, ni*
gestegen is tot ongeveer tachtig. Aan
vankelijk had het officiële Tsjechi
sche persbureau meegedeeld dat er
28 doden en 52 gewonden waren.
De slachtoffers waren inwonende
leerlingen van een fabriek in plas
tic-materialen. Toen de ontploffing
zich voordeed lagen ze op de slaap
zaal. Het beschadigde gebouwencom
plex lag in een nieuwe woonwijk
van Tachov, een plaats op 150 kilo
meter ten westen van Praag. Gister
middag werden de arbeiders van de
fabriek van huis opgeroepen om de
verwarmingsinstallatie ln een nieuw
blok flats te controleren.
„Noodoogsten
in Bangladesj
DACCA Premier Moedjiboer
Rachman van Bangladesj heeft ge
zegd dat zijn regering alle registers
zal opentrekken om in de kustgebie
den die zondag getroffen werden
door een cycloon, een „noodoogst" te
planten.
Rachman zei dat zijn regering de
boeren in het getroffen gebied zoda
nig zal helpen dat ze een voedselte
kort van 200.000 ton kunnen opvan
gen. Officiële kringen in Dacca
schatten dat de cycloon uiteindelijk
aan 1.500 mensen hetl even zal blij
ken te hebben gekost. Van een eiland
voor de kust worden nog steeds 200
vissers vermist.
Premier Rachman heelt in een
helikopter een vlucht boven het ge
troffen gebied gemaakt.
