DE RECHTEN
VAN DE MENS
Kerkdiensten
Vrijheid
ZATERDAG 15 DECEMBER
Deze week is in het gebouw van de Verenigde Naties in New York het feit herdacht dat op
10 september 1948 in een algemene vergadering de universele verklaring van de rechten van
de mens is aanvaard. Sindsdi enbehoort deze universele verklaring tot één van de uitspraken die
van belang zijn voor heel de wereld. De Nederlandse regering heeft op die dag in een aparte
boodschap de uitzonderlijke betekenis van deze verklaring onderstreept. Zo meldde de nieuws
dienst op 10 dezer.
Nu zagen we dat er enkele ker
kelijke bladen zijn die enige aan
dacht hebben besteed aan die univer
sele verklaring van de rechten van
de mens. Daaruit blijkt dat de re
dacties van die bladen dit stuk niet
alleen zien als iets dat behoort bij
de wereld van de politiek, zoals die
dan samen gebundeld wordt in de
UNO, maar dat zij in die verklaring
Dok iets zien waarbij de kerken zich
betrokken moeten weten.
Wat in die verklaring staat, is zeker
ook iets dat voor de kerken van be
lang is, omdat in dit internationale
document ook ter sprake komen de
godsdienstige en kerkelijke rechten
van de enkele mens. Natuurlijk ko
men allereerst ter sprake de politie
ke rechten op vrijheid die iedereen
moet hebben. Alle mensen moeten
gelijk zijn voor de regeringen en ze
moeten dezelfde mogelijkheid krij
gen zich te ontplooien Het achteruit
stellen van een bepaalde groep in de
samenleving, moet gezien worden als
een onduldbaar kwaad. Discrimina
tie mag niet voorkomen. Het dwin
gen met geweld, moet worden ver
oordeeld. Op de vrijheid van ieder
mens valt alle nadruk, ook op de
vrijheid van een bepaalde groep men
sen. Dit behoort tot datgene waar hij
recht op heeft.
Tweede. Wereldoorlog
We moeten die universele verkla
ring van de rechten van de mens
zien tegen de achtergrond van de
tweede wereldoorlog. In 1945 was er
te San Francisco opgericht de UNO,
de letternaam van de internationale
organisatie ..tot handeling van vrede
en veiligheid". De Volkenbond was
in de storm van de oorlog vergaan.
Er moest iets nieuws komen. Niet
op idealistische basis zou men gaan
organiseren, maar op een reëele ba
sis. In het handvest van 11 artikelen
werd dit alles vastgelegd. Het zou
zijn „een vrijwillige samenwerking
van souvereine staten," die gezamen
lijk zouden moeten voorkomen dat
het ene volk een andere natie naar
de keel greep en er een gevecht ont
stond op leven en dood.
Maar in die tweede wereldoorlog
was er nog meer gebeurd wat in die
mate nog niet eerder was voorgeko
men. Bepaalde groepen van de be
volking waren gediscrimineerd en
tot minderwaardig verklaard. Wat
men in Duitsland met de Joden ge
daan heeft, is natuurlijk het ergste
voorbeeld, maar ook in andere landen
heeft men dat discrimineren gehad.
Mensen die wat anders dachten
dan de regering vond dat ze moesten
denken, werden al heel gemakkelijk
achter het prikkeldraad van een
kamp opgesloten en van hoevelen is
er sindsdien niet meer gehoord?
Heeft een mens het recht er een
eigen opvatting op na te houden?
Mag hij daarom worden achter
uitgezet? Hiermee hangt ook direct
samen het punt van de godsdienst.
Heeft een mens, ieder mens, het
recht een godsdientige keuze te ma
ken zoals hijzelf dat wil?
Kan een mens voor God zich bui
gen geheel naar eigen inzicht, en
zonder dat hij daarom lastig wordt
gevallen? Of om het anders te zeg
gen: mag een mens wat zijn gods
dienstige overtuiging betreft de stem
van zijn geweten volgen zonder dat
hij daarom wordt achteruitgesteld,
of lastiggevallen of als een minder
waardige wordt behandeld? Die uni
versele verklaring aan de rechten
van de mens heeft ook te maken met
godsdienstige overtuiging en ker
kelijke keuze. Ook hier moet 'n mens
in volkomen vrijheid kunnen han
delen. Dat is zijn recht.
.Behalve door het verschil in na
tionaliteit is er op onze aarde al
heel wat ellende veroorzaakt door
het verschil in godsdienst en een an
dere keuze van kerk. Uit de ge
schiedenis zijn godsdienstoorlogen,
bekend en wanneer we de historici
mogen geloven, behoren deze tot de
meest bloedige die er zijn geweest.
Tot in onze tijd gaat het voort dat
mensen, groepen van mensen vol
ken, tegenover elkaar staan in een
verbittering die alle perken te buiten
gaat. Hierbij kunnen, ook tegenwoor
dig, onze gedachten naar hartelust,
over de wereld dwalen. Ze kunnen
gaan naar Ierland, naar Spanje en
Portugal, naar Rusland, naar Irak
en Lybië, naar de Soedan, naar In
dia en Pakistan en ga zo maar voort.
Het is waarlijk niet ten onrechte,
dat in de verklaring van de rechten
van de mens ook de vrijheid van ge
weten, de vrijheid van godsdienst ge
noemd wordt. Vijf en twintig Jaar
geleden hebben de grote en de klei
ne mogendheden zich verbonden,
ook deze godsdienstige rechten van
de mens te erkennen en te bewaren
en de naties die zich nadien bij de
ze wereldorganisatie hebben aange-
ook deze universele verklaring voor
hun rekening genomen. Het zal
wel zijn om het gedeelte dat gaat
over de godsdienst dat sommige
kerkbladen aandacht aan deze ver
klaring hebben besteed en dat is te
recht, want ook die vrijheid van
godsdienst, die vrijheid voor ieder
mens om zijn God te dienen naar de
ingeving van het eigen hart is een
van de rechten van de mens.
Nu zijn de kerken niet helemaal on
schuldig aan die universele verkla
ring die dan nu 25 Jaar geleden is
aanvaard. We weten dat kerken met
hun adviezen invloed hebben uitge
oefend. We weten er wel niet zo
heel veel van, maar we weten het
in ieder geval van de Wereldraad,
van Kerken. Of men er in het Vati-
caan aan heeft meegedokterd, weten
we niet. Daar kan iets altijd langer
een geheim blijven. We weten ook
niets van de kerken in Oost-Europa,
maar het is bijna ondenkbaar dat zij
zouden hebben meegesproken. Hun
regeringen zouden hen doodeenvou
dig verboden hebben zich daarmee
te bemoeien. De Verenigde Naties
is een stuk politiek en daarmee heb
ben de kerken, volgens die regerin
gen, niets te maken. Bovendien lijkt
het ons ook onmogelijk dat het ge
deelte van de verklaring dat handelt
over het vrije recht van ieder mens
inzake geweten en godsdienst uit
deze landen zou kunnen komen.
Maar de Wereldraad van Kerken,
heeft er in ieder geval wèl mee te
maken gehad. Dat heeft dr. W. A.
Visser 't Hooft ons verteld in een,
van zijn geschriften: Die Wereldraad
is trouwens ook een uitgelezen in
stantie om hier advies te geven,
want deze heeft te maken met zoveel
kerken en godsdiensten en hij zit
praktisch overal tussen waar de za
ken moeilijk liggen en waar er span
ningen zijn die tot uitbarstingen
kunnen leiden.
De vorige week lazen we dat ze
zelfs zaten tussen de zeer gespannen
verhoudingen van Syrië en Israël.
Maar zeker wanneer er, waar ook
ter wereld, moeMj'kheden zijn die
voortkomen uit en samenhangen met
de vrijheid van godsdienst, kunnen
we er zeker van zijn dat men zich
vanuit de Wereldraad er mee zal be-
Brifefje
De Italiaanse kardinaal Giuseppe Beltrami, eertijds pauselijk
internuntius in Den Haag, is afgelopen donderdag op 84-jarige
leeftijd in Rome overleden.
We hoorden dat er in het
zakje waarmee in de 'kerk de collecte
wordt opgehaald, een briefje is ge
vonden van de volgende inhoud: Je
kunt preken, dominee, zoveel als je
wilt, maar er verandert niets. Men
sen kunnen harde harten hebben.
Heeft de gelijkenis \t?un. de zaaier
het ook niet over een steenachtige
bodem? Maar dit wil niet zeggen
dat daarom het evangelie niet moet
worden verkondigd. Het moet ons
mensen die nog al eens horende doof
zijn, altijd weer opnieuw op het hart
worden gebonden. Nu kunnen we van
de universele verklaring van de rech
ten van de mens zeggen dat het een
schoon stuk is; dat het één van de
belangrijkste verklaringen is die de
Verenigde Naties heeft gegeven,
maar wat komt er van terecht?
Weer laten we onze gedachten over
de aarde dwalen en dan komen overal
de vragen los wanneer we zien wat
er zoal geschiedt onder regeringen
diie lid zijn van de Verenigde Naties
en die zich daarmee gebonden hebben
aan 't handvest en daarmee ook heb
ben aanvaard de verklaring van de
rechten van de mens. Overal kunnen
we discriminatie ontdekken en het
zijn maar al te vaak de regeringen
zelf die hierin de hand hebben. Er
zijn meer landen waar de politieke
vrijheidsrechten worden beknot en
vertrapt, dan landen waar ieder vrij
uit kan zeggen en schrijven wat hij
denkt.
In de verklaring wordt ook nog ge
noemd <xa. hot recht van ieder mens
op arbeid en op een menswaardig be
staan. Dat laatste is een rekbaar be
grip, we geven dit toe. Maar er zijn
weer zoveel gevallen op te noemen
waar we niet anders kunnen zeggen
dan dat het een mens-onwaardig be
staan is. Het is een schone preek,
heel die verklaring van de rechten
van de mens, maar wat komt er in
de harde praktijk van terecht?
Toch ben ik dankbaar dat deze
verklaring er is, evenals ik dankbaar
ben dat het evangelie er is, hoezeer
de mensen er dan ook tegen kunnen
zondigen. In deze verklaring hebben
we een 'richtlijn waarnaar moet wor
den gestreefd. In deze verklaring heb-
bnn we een norm waarop de rege^
ringen altijd weer kunnen worden
aangesproken. Doch het is niet alleen
voor regeringen dat deze verklaring is
aangenomen. Er wordt op ons allen
een beroep gedaan het onze bij te
dragen om veranderingen tot stand
te brengen waar we in aanraking ko
men met geschonden en vertrapte
rechten van de mens. Wil de uni
versele verklaring werken, dan zal
er een hele verandering van menta
liteit moeten komen en ligt daar niet
juist vanuit het evangelie ook een
taak voor de kerk?
We kunnen smalen over zulke
verklaringen van de Verenigde
Naties. Laten we er voorzichtig mee
zijn. En dat geldt zeker voor de kerk.
Kunnen we deze universele verkla
ring van de rechten van de mens niet
zien als één van de werktuigen die
ons in handen zijn gegeven om
daarmee in samenleving in wereldver-
band te bewerken, opdat zij meer
gaat 'lijken op wat de profeten heb
ben geschouwd?
S. J. M. HULSBERGEN.
WOORD VA* BEZIMINf,
In al z'n simpelheid gesteld,
moet er ergens ooit iets zijn mis
gegaan. Jezus verkondigde een
evangelie, dat betekent „blijde
boodschap," maar van ons straalt
dat niet meer af, althans te wei
nig. Zwart was eeuwenlang de
kleur en de sfeer was ingetogen
tot somber. De mogelijkheid dat
Jezus zich vergist heeft lijkt me
uitgesloten, dus ergens langs de
lijn is er bij ons iets misgegaan.
Waar zit 'm dat nu in?
Veel verklaringen zijn er voor
te geven, met alle hun zeer goed
recht van bestaan. We leven nu
eenmaal in een land van „mist en
modider", waar de zon vaak wate
rig is, waardoor mogelijk onze
volksaard dat zuidelijk opgewekte
trekje mist (al is dat wel betrek
kelijk). De strijd om het bestaan
in diilt lage land met z'n hoge dij
ken en z'n vele water was zwaar,
en zo zouden er nog vele redenen
be noemen zijn waarom wij ons ge
loof door de eeuwen heen zo ern
stig beleefd hebben en velen dat,
il of niet traditioneel bepaald,
oog doen.
Wanneer we evenwel overstap
pen van de grote massa naar de
enkeling dan ziet een en ander er
toch wat anders uit. Ten grond
slag aan het bovenstaande ligt het
feit dat in wezen het leven van
ieder mens wordt beïnvloed, zo
niet beheerst door angst. Angst is
een wezenlijke trek van ons mens
zijn. Ieder religie is dan ook te
zien als een methode om die angst
weg te nemen, onschadeljk te ma
ken, te bezweren. Ieder mens is
dan ook behoorljk religieus als het
daarom gaat. Wij worden omringd
voor ons gevoel door onzekerhe
den en machten, waar we wel
weet van hebben, maar die we niet
kennen en dat is nu juist zo ang
stig.
Primitieve religies hebben hun
medicijnmannen om te bezweren
onze moderne maatschappij heeft
ze ook, met precies dezelfde func
tie. Psychiaters, psychologen,
geestelijken, doktoren en soms
zelfs wetenschapsmensen worden
door velen op die wijze voor hun
karretje gespannen. Voor het ge
mak noem ik dat allemaal religie.
Heidendom zou je het kuiuig
noemen, vanwege die angst
basis. Dat juist om het te onder
scheiden van christendom
christendom voert een hele ander
pretentie. Het christendom is
methode, of weg waarlangs.
Wat Jezus gedaan heeft
al zijn simpelheid niets and?t
dan dat hij daadwerkeljk bevri'
heeft van die angst.
Simpeler kun je het niet zegger
Voor velen van ons is dat te sim
pel en vinden dat ze er zelf da'
nog het nodige aan moeten doer
Zo maak je precies van
christendom weer een religie, t
tegenovergestelde van wat
bedoeld te zijn, D»at is niets nieu?
want dat zien we al in het 0.1
gebeuren, als we zien hoe de „v
daar gehanteerd wordt. Dat stuk)
bevrijding van Godswege, -licht
luntje in het donker, wordt omge J'
jogen tot een loodzware last, ee
mmenselijke ogpave met straf o;
iedere overtreding. Zo hanteren
wij vaak de wet ook, ons hele g?
loof zelfs, krampactig, al
stelsel, een methode om onz
sten te bezweren. Religie.
Eigenlijk is dat geen leve
leven is net andersom. Leven
vrij zijn en daartoe heeft Jezii^,
ons nu Juist vrij gemaakt.
zijn vrij van de machten en
moeten we leven, maar dat is e
moeilijk en dan maken wij h(L^
ons wat makkelijker door t
vluchten in die religie, de veilie
duisternis i
zijn
aan gewen
weten was L
te houden hebben
de regels en wetten volgens welt
we gewend zijn te leven.
De vrijheid, door Jezus
maakt en uitgeleefd, is ons vaafej0
veel te gevaarlijk. Je valt op,
uit Je veilige duisternis ineens
het felle licht getrokken,
moet ineens een keuze maken. E
keuze uit de vele mogelijkhede
die die vrijheid ons biedt.
Dat is ook pas verantwoorde^
lijkheid, maar dat is dan ook pjfe
echt leven. Je hoeft niet meer amc
tig te zijn en durf nu het leve
tot de bodem toe te leven, meti
zijn vreugde en droefheid, m4y~
blijde boodschap
DS. R. STEENSTRj)m
Herv. predikat m
te Leide e
ADVERTENTIE
NEDERLANDS CONGRESGEBOUW
ZONDAGMIDDAG 16 DEC. 14.30 u.
ARMEENS STAATSENSEMBLE
SOVJET-UNIE
ORKEST - BALLET - FOLKLORE
55 MEDEWERKERS - TOPSOLISTEN
Een spectacle coupé van Russische cultuur.
Prijzen: 7.50 15.b;i.
- r
Leiden Herv. Qem.
Maranathakerk 10 u. ds. H. J.
Achterberg.
Konlngskerk 10 u. ds. G. C. Post.
Öud Kath. Kerk (Zoeterwoudsesin-
Hoegee H.A., 7 u. dr. F. C.
Kamma te Oegstgeest, Geref. Kerk 10
en 6.30 u. ds. Fr. d. Jong, Chr. Geref.
Kerk 9.30 Dienst des Woords, 7 u. ds.
P, Sneep te Alphen a.d. Rijn, RK Kerk
Ter Aar
Embden, 6.30 u. dr. W. Balke, Geref.
10 u. ds. Verschoor, Rotterdam, 6.3
ds, Tiemersma, Zwammerdam,. Geref. Scheppingskerk 9
Kerk (vrijgem.) 9.30 u. leesd. 4 u. ds.
Feenstra, Geref. Gem. 10 en 6.30 u.
leesd., Evang. Luth. Kerk 9 u. ds. Po
buda, Evang. kring 10 u. eredienst,
Academisch Ziekenhuis 10 u.
Brederveld.
Diaconessenhuis 10.30 u. ds. H. W Gem.
i den R(jn Hervofftmde
Oec. werkplaats (Breestraat 19»
11,15 u. Samenkomst.
Jeugdkapel Vredeskerk 10 u. mej. R.
Brandenburg.
Jeugdkapel "De Goede Herder" 10 S0
Petrakerk (Surinamestraat) 10
_ieloftekerk (Robijnstraat) 10 u. ds.
De Heer, 5 u. ds. Rooze, Valkenburg
(Z.H)
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstr.)
9 u. dr. W. v.d. Zwaan, 5 u. ds. Boven
berg.
ber afscheidsdienst m.m.v
o.l.v. S. Cok en C. de Jeu.
Opstandingskerk Pr. Marljkestraat
Zaal Opstandingskerk Pr. Marljke
straat 10 u. Jeugdkapel dhr. Scholten.
Martha-Stichting Rijnstroom 10.45
u. ds. J. H. Bogers.
Oudshoornseweg 10 u. mevr. ds. Bon-
gaertz te Woerden, 6.30 u. ds. S. W
De Goede Herderkerk Ten Harm-
6 u. ds. A. Bac. Vrijz. Prot. 10 u. dii
P. v.d. Laarse, Plnkstergem. 9.30 u. dhr
Th. Verwoerd. Verg. v. gelovigen 9.39
en 5 u. samenkomst, Nieuwstraat 27.
Bethel, zaït. av. 7.30 en zon. mid. 4.30
u. dhr. J. Modderkolk, RK Kerk (dorp)
Hoogmade Herv. Gem. 10. u. ds. P.
Schoonenboom, RK Kerk (zat. 7 u.) 9 Engelbew Parochie (z;
Wassenaar.
"Jeugdhaven" 10 u. Ruiter te Rotterdam.
Dhr. De Koning, 10 u. "Het
Rem. Doopsgezinde gem. (Lokhorst-
(Steenschuur 6) 10.30
1 Holl. dienst.
Evang. Crd. Gem. (MiddeLsbegracht)
Geref. Kerk Maranathakerk Raad-
hulsstraat 10 u. ds. M. van Harmeletv
e.3Q u. ds. M. van Harmeien zangd.
Salvatorikerk W. d. Zwijgerlaan 10
en 6.30 u. ds. A. Borman.
"De Goede Herderkerk" Ten Harm-
i 11 i
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 u
ds. Kalkman te Ameide Tienhoven voo
de G.B., 7 u. ds. C. v.d. Bosch te Go- ref. Kerk 9,
rinchem. Geref. Kerk 10 en 5 u. ds
Brink. RK St. Bernarduskerk Rijndijk
(zat. 7 u.) 9.30 en 11 u., RK St. Mi-
chaelkerk (Rijndijk) (zat. 7 u.)
11.30 u., RK Kerk d«
(zat. 7 u.) 8, 10 en 11
Kaag Herv. Gem. 10 u. ds. Car
Engelbew. Doro
Herv. Gem.
Katwijk a.d. Rijn Herv.
Dorpskerk 10 u. ds. E. K. Teijgi
u. ds. M. Heijmans, Ontmoetingskerk
i.A. lf
"De Bron" Troubadour- u
veg 9 en 6.30 u. ds. J. Vos. u. ds. D. Eldenhan. 5
Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en 6.45 u
Is. H. Feenstra.
Chr. Geref, Kerk Jeruzalemkerk
Jrijpeneteiïistiraat 9.30 en 4.30 u. ds. P.
"oud Geref. Gem. Kerkgebouw Hoofc-
Nieuw Vennep Herv. Gem. 9.30
s. J. v Winterswijk te Zeist, 7 u. ds. C
Alma te Vijfhuizen. Geref.
i 4 u. (don. 8 u.).
Rijndijk 24) 10 ds. J. Visser.
Baptisten Gem. Trlomfatorkerk M"-
lenwerfstraat 10 u. dr. Reiling, 6.30 u
Zendingswerk Middernachtgr. Zoe
terwoudsesingel 21, 6 u. dhr. Brouwei
7.30 u. bandrecorder.
Jehova Getuigen (Hogewoerd 175)
Leger des Heils Corn, de Vlamingsti
zang Pred. J. Seijsener.
Volle Evang. gem. (Kindervreugd) 10
u ds. Den Dikken, Geref. Gem. 9.30 u
leesd. 3 u. ds. Bac te Boskoop.
7 u.) 9. 10.30, 12 Bodegraven Herv. Gem. Dorps
t. ds. J. P. van 1
Treure, Pnië
proegindeweiJ, 5.45 u. Samenzang, e
a. J, Jukema v. Schevenlmgen jeu(
Ieperen, Wljkgebouw "D°
11 u. ds Elgersma, RK Kerk 8, 9.30,
10.30 u. kaïpelaan H. J. Poelma
M. J Wagenvoorde,
(Gem. centrum) 7 u ds. Vegter.
verband) Gem
(zat. 7 u.) 7.30, 9.30 en 11.30 t
Lissc 1Herv. Gem. Grote Kerk 10
u ds. J vd. Velden. Pauluskerk 10 u
prof. dr. H. Berkhof
5 u ds H. D. d. Wit, Chr. Ger Ker.k 10
en 4.30 u. ds. Toosman, Geref. Gem
10 en 4 u. leesd'. Geref. Kerik 8.30 u dis.
K. Deddens v. Rijnsburg, 4.30 u. ered.,
Geref. Kerk (vrijgem. buiten verban"
idem (De Rank;
Dovendlenst, Geref.
Chr. Geref. Kerk (Duin
fit. Jozefkerk (zat. av. 7 u.) 8.30, 9.30,
rustplein) 10 u. ds. H. C. v.d. Ent, 5
ds. H. C. v.d. Ent. Geref. Gem. (Reml
sestr.) 10 u. leesd., 7 u. dB. F. Hardnek
van Den Haag, Soefl-beweglng. Unlver-
allen), Sportlaan, Kal-
Zee, Geref. Kerk 10 e
P Versteeg te Apeldoorn. Evang. Clv
middag 4 u. ds. J
'school 1030 u. (zi
Sassenlieim Herv. Gem. 9 en 10Ï
i. ds. A Westra, 5 u. (gez dienst in c
Lyceum) 7.30 u. evang N v.d. Bru^- bout), Geref Kerk 10 u. ds H.
Kerk (zat.
en ö3C
8, 10 e:
Oudewetering Herv. Gem. 930 ds.
Lalleman, Geref. Kerk 930 en 5 u. ds
J. Cziria, Rem Geref. Gem 10 u. ds M
tochten Ned. maan. av 8 u. ds. J. Gra
vendeel in Welkom. Bondstraat, St
Agatha Parochie (zat. 7 u.) 10, 11.30 en
7 u. Dependance Poelpolder
Rijnsaterwoude Herv Gem. 9.30
u ds. T H. Oostenbrug, 7 u ds. F A.
L Franken te Woubrugge, Chr. Geref.
ds. B W Koelman te Katwijk. 5 u. ds
H v. Niel. Geref Kerk, Petrakerk 9.3
u ds. Baayen, 5 u ds. v.d Linde, Im-
manuëlkerk 9.30 u. ds vd. Linde. 5 u.
ds Huisman, Maranathakerk 9.30 u ds
Huisman. 5 u ds. Baayen, Geref Kerk
Goedhart. 630
ker te Amstelveen, Chr. Geref. Kerk 930
u Dienst des Woords. 2.15 u ds. H C.
vd Ent te Katwijk a. Zee, Rem Ge-
ADVERTENTIE
Amstelveen. 7 u ds. Haspel te Amster-
Kerk (zat 7 u.) 9,
ds. D Keuning. 3.3
u ds. B Bouma (HA), 5 u. ds R. S E!
gersma (HA) Sole Mlo) 9.30 u ds. S
Oegema te Oegstgeest. Ned. Prot. bond
Sancta Maria (zat.
930 u.. H. Hart, van Jezus in de ZiH-
(zat. av. 7 u.) 8.30. 10 en 11.30 u.
Oegstgeest Herv Gem (Gr. Kerk)
prof dr. J v. Gende
H.H Engelbew. (zat. 7 u.) 730, 930,
;elaan te Voorschc
Woubrugge
6.30 u. ds. Fi
ds. Bezemer Ter Aar 6.30 u ds. Hui-
9.30 en 7 u ds. H. Post te Oegstg
RK Kerk (zat. 7 u.) 7.45, 9 e
Zoeterwouile Herv. Gem 10 u
ter Peetere Weem, RK
Zuidtouurtseweg (zat. 7.30
RK
Dienaarke]
u.)J7J
kerk (zi
u) 8.30, 10. 11.30 en 6 u., RK 1
Meerburg (zat 7 u.) 8.45, 10.30. i
6 u
Zwammerdam Herv. Gem 1
6.30 u. ds J. Mostert, Geref KerjL,},
u. ds. SJ. Tiemersma, 6.30 u. ds. L.i
tenhuis te Bodegraven. RK Kerk
Waddinxveen Herv. Gem. Brug-
kerk 930 u. ds W. Verboom, 630 u. dv
D v. Vliet, De Hoeksteen 9.30 u. ds Jac
v. Dijk te Arnhem, 630 u. ds J. vd.
950 u. ds II. J. Voors, 7 u ds.
N. J Flink, Geref. Kerk Kruiskerk 950
u. ds B. Koekoek, 5 u ds. D J Mod
deraar. Ontmoetingskerk 9.50 u ds. D.
J. Modderaar, 5 u ds. B. Koekkoek.
Chr Afgesch. Gem. 9.30 en 5 u. ds.
A. P. Verloop in Ned Zuid-
'0 en 6.30 u' leesd., RK Ont
•k 830, 11.45 en 630 u
St. Victorkerk 10 u (zat.
3m. Ger. Gem geen dienst,
ituigen, Koninkrijkzaal 4,
Openbare toespraak. Hoeveel
Warmond Herv gem. 10 u dhr
J. Hoffenaar, 7 u. ds A. J. den Ton
keiaar (tiende gebod), RK Kerk 930
Kievietkerk 9 u. Jeugdkapel (1113
Jaar), 9 u Jeugdkerk, 10 u ds. J. T
Wiersma, Messiaskerk 10 u. ds J. A G
v Zanten (Op. Bel en HA), Dorps
huls 10 u. Jeugdkerk. Geref Kerk 10
en 5 u. ds v.d Meulen (Zuid) 10 en 5
u ds Bech, Ned. Prot Bond (Lange
Kenkdam). 10.30 u. ds. D. A Werner.
Geref. Kerk 9.30
R.K. Kerk te Boskoop.
PHILIPS
„Argenta"SuperLux:
de lamp met 30%
meer licht op tafel
voor dezelfde stroomkosten