Kissinger
bedankt
Nederland
ISRAEL BEREID BEZET
GEBIED TE ONTRUIMEN
Hevige strijd om
Vietnamese stad
Engeland op weg naar chaos
Oliekraan gaat nog verder dicht
BRAND IN
BUENOS
AIRES
MAANDAG 10 DECEMB]
BUITENLAND
KOEWEIT (AP) De Arabi
sche olieministers hebben in Koe
weit bekend gemaakt, dat de olie-
produktie in januari opnieuw
met vijf procent zal worden ver
minderd. De bekendmaking kwam
nadat in Koeweit zaterdag een
vergadering had plaats gehad vai,
de olieministers en de afgevaar
digden van de tien landen van de
organisatie van Arabische olie-
exporterende landen (OAPEC).
In een verklaring werd ge
zegd dat de nieuwe vermindering
op 1 januari zal ingaan en viji
procent van het produktieniveau
van december zal bedragen.
Op 4 november maakten de
leden van de OAPEC bekend,
dat de produktie met 25 procent
zou worden verminderd en tevens
besloten zij dat de olieministers
elke maand zouden bijeenkomen
om te bezien of een verdere oe-
perking met 5 procent nodig zou
zijn. Deze oorspronkelijke pro-
duktievermindering van 25 procen
zal dus nog niet in december wor
den vergroot, maar pas in januari.
De nieuwe produktiebeperking
van vijf procent op het niveau
van december komt neer op een
vermindering van 3.75 procent ten
opzichte van het produktieniveau
van september, zodat sinds die
maand de produktie in totaal met
28.75 procent is teruggebracht.
Waarnemers wezen erop dat het
nieuwe niveau 28.75 procent
onder dat van september
slechts een minimum -niveau is.
Koeweit en Saoedi-Arabië heb
ben, mede door hun totale olie
boycot van de Verenigde Staten
en Nederland, hun produktie al
dan 30 procent
In de bekendmaking die door
het Koeweitse ministerie van Fi
nanciën en Oliezaken werd uit
gegeven, werd gezegd dat een uit
zondering zal worden gemaakt
voor de Afrikaanse landen, die
hun betrekkingen met Israël heb
ben verbroken, en de bevriende
Islamitische landen. In de verkla
ring werd gezegd dat deze ian-
den „zullen worden voorzien van
alle olie waarop zij volgens hun
geldige contracten recht hebben,
zelfs als dat een stijging in de
produktie zou betekenen".
De onderminister van oliezaken
van Koeweit, A. Mohamad, die
de verklaring aan de pers ter
hand stelde, zei dat de nieuwe be
perking zeker zal gelden voor al
le Europese landen en voor Ja
pan. Hij zei dat deze landen „iets
meer concreets moeten aanbieden
en meer druk op Israël en de
Verenigde Staten moeten uitoefe-
Olie uit VS naar Rotterdam
BRUSSEL De Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken Henry Kissinger heeft Nederland en Portugal giste
ren bedankt voor hun steun tijdens de jongste oorlog in het
Midden-Oosten en een energie-deskundige van zijn depar
tement naar Den Haag gestuurd om met de Nederlandse
regering overleg te plegen over de oliecrisis.
Kissingers besprekingen met minister Van der Stoel van
Buitenlandse Zaken en diens Portugese ambtgenoot Rui
Patricio weerspiegelden de diepe verdeeldheid, die bestaat
tussen de Verenigde Staten en hun andere Europese bond
genoten.
Amerikaanse functionarissen lie
ten tegelijkertijd doorschemeren dat
Kissinger wellicht zal proberen de
Europese landen er toe te brengen,
hun olievoorraden te delen en dat
de Verenigde Staten zullen zorgen
voor de aanvoer van olie naar Ne
derland als dat nodig mocht blijken.
De Amerikaanse bewindsman zal
William H. Donaldson, de ondermi
nister van Buitenlandse Zaken spe
ciaal belast met energiekwesties, op
17 december naar Den Haag sturen
voor wat genoemd werd "spoedover
leg".
De Verenigde Staten hebben er
begrip voor dat Nederland voor het
oplossen van de energiecrisis in de
eerste plaat-s blijft zoeken naar een
formule in EG-verband. Desondanks
zullen daarnaast -tussen de Verenig
de Staten en Nederland besprekingen
gevoerd worden in verband met de
bereidheid van de VS Nederland
met zijn oliemoeilijkheden te hel
pen.
Dit verklaarde mr Van der Stoel na
een "constructieve en uitermate
nuttige gedachtenwisseling".
Het zoeken naar een oplossing voor
het energieprobleem binnen de EG
blijft de consistente lijn van het Ne
derlandse beleid, aldus mr Van der
Stoel. Slechts als het niet mogelijk
zal blijken binnen de Europese ge
meenschap een oplossing te berei
ken moet Nederland zijn standpunt
opnieuw overwegen. Een en ander
betekent overigens niet dat we niet
tegelijkertijd met de Verenigde Sta
ten van gedachten blijven wisselen,
zo zei hij.
Kissinger heeft, aldus mr Van der
Stoel, het reeds bekende standpunt.
van de VS herhaald, namelijk dat
men er in Amerika begrip voor
heeft dat er eerst in het Europa van
de Negen naar een gemeenschappe
lijke oplossing gezocht wordt. De
EG gaat naar Kopenhagen (voor de
topconferentie) om te trachten meer
eenheid te vinden, aldus Van der
Stoel, maar het gesprek met de VS
gaat door, ook na Kopenhagen.
Nederland heeft gisteren gewaar
schuwd dat het zich over zijn positie
binnen de Europese gemeenschap,
nader za -nieten beraden indien de
andere lidstaten weigeren Neder
land te helpen de moeilijkheden als
gevolg van de Arabische olieboycot 't
hoof d te bieden.
Minister Van der Stoel uitte deze
waarschuwing nadat hij een aanbod
van zijn Amerikaanse ambtgenoo.t
Henry Kissinger tot Amerikaanse
oliehulp had aanvaard.
Van der Stoel wijdde verder niet uit
over zijn verklaring aan de pers dat
"de Nederlandse regering zich over
haar positie nader zal moeten bera
den". als de EG-landen het onmoge
lijk achten een gezameld j-ke energie
politiek te voeren.
Van der Stoel en zijn medewerkers
hebben reeds verschillende mo
gelijkheden geopperd. Zij lieten door
schemeren dat Nederland wellicht
zal besluiten de export van aardgas,
naar de andere EG-landen te staken
als deze niet bereid zijn him eigen
olie-Importen tijdens de duur van
de crisis met Nederland te delen.
Een andere mogelijkheid die de Ne
derlanders openstaat, is iedere voor
uitgang in belangrijke kwesties bin
nen de EG onmogelijk te maken,
hoewel zij daar nog niet openlijk
over gesproken hebben.
Minister Van der Stoel van Buitenlandse Zaken heeft gisteren drie kwartier met zijn Ameri
kaanse collega Henry Kissinger gepraat in een suite van het Hilton hotel in Brussel, waar Kis
singer verblijft in verband met de NAVO-conferentie.
BUENOS AIRES (AP) Een van
de grootste branden in de geschie
denis van Buenos Aires heeft van
nacht ten minste vier blokken van
die stad in as gelegd. Tijdens de
brand deed zich een aantal krachti
ge explosies voor.
De politie heeft verklaard dat het
aantal mogelijke slachtoffers pas be
kend zal worden wanneer de brand
geheel onder controle is. De brand
brak uit in de buurt van een brand
stofdepot en een chemische fabriek
in het industriedistrict van de stad,
waar voornamelijk armere bevol
kingsgroepen wonen. Na een enor
me explosie begon het vuur zich ra
zendsnel te verbreiden.
Hoewel een aantal mensen werd
verwond door rondvliegende glas
scherven en stukken metaal, zei de
politie dat de meeste inwoners van
de wijk erin waren geslaagd zich in
veiligheid te brengen.
Geen vrijgeleide
voor Chilenen
in ambassades
SANTIAGO (AFP) De Chileense
regering zal geen vrijgeleide meer
toestaan aan politieke vluchtelingen
die toevlucht hebben gevonden, in
ambassades van landen waar men de
conventie van Caracas over het asiel
recht 'niet heeft ondertekend. Dit is
gisteren in diplomatieke kringen in
Santiago vernomen. De maatregel,
treft vooral de ambassades van de
Europese landen die, in tegenstel
ling tot de Latijns-Amerikaanse de
betrokiken conventie niet door onder
tekening hebben bekrachtigd.
Men schat het aantal vluchtelin
gen dat momenteel nog in de ambas
sades wacht op een vrijgeleide om
naar het buitenland te gaan op on
geveer 2000.
De vroegere minister O'rlando Can-
tuarias van de regering-Allende,
heeft gisteren zijn asiel in de Zweed
se ambassade opgegeven en zich,
ter beschikking gesteld van de Chi
leense politie. Een reden voor zijn
handelwijze is niet bekend.
SAIGON De strijd om de
trictshoofdstad Kien Doec in het
centrale hoogland is vandaag de ze
vende dag ingegaan. De Zuidviet-
namese regeringstroepen stuitten
tijdens een nieuw tegenoffensief op
krachtige weerstand. Alle gevechten
concentreren zich momenteel rond
Kien Doec, want in de rest van Zuid-
Vietnam heerst een rust, die men
niet heeft gekend sinds het bestand
van januari.
Volgens het militaire opperbevel
ln Saigon wordt momenteel melding
gemaakt van „slechts" 50 bestands-
schendingen per dag, dit terwijl het
gemiddeld aantal schendingen de af
gelopen tjd 100 per dag is geweest.
Zuidvietnamese functionarissen reke
nen begin volgend jaar op een nieuw
algemeen offensief van de tegen
stander. Zij menen dat de eerste aan
vallen op Kien Doec, waarbij de
Noordvietnamezen tanks inzetten,
moet worden beschouwd als een ma
noeuvre om rijst voor hun man
schappen te krijgen em toegang te
krijgen to>t de strategisch belangrij
ke hoofdweg 14.
Kien Doec ligt aan deze weg, die
de Noordvietnamezen nodig nebben
om hun wegennetwerk voor de be
voorradingen door heel Zuid-Viet-
nam compleet te maken. Zuidvietna
mese funktlonarissen hebben vrij
dag beweerd Kein Doec te hebben
veroverd. Latter bleek echter dat zij
wat al te optimistisch waren ge
west. Het regeringsleger trok zich gis
teren terug omdat het op meer weer
stand stuitte dan was verwacht. Zoid-
vietnamese bommenwerpers hebben
aanvallen gedaan op de Noordvlta-
mese troepen die zich in bunkers
laadden verschanst.
NEW YORK De Israëlische mi
nister van Defensie Mosje Dajan
heeft verklaard dat Israël bereid is
zich uit delen van de Sinai en andere
plaatsen terug te trekken om 'n blij
ven vrede te garanderen. De Israëliërs
zullen vrage<n om definitieve en per
manente grenzen als de vredesonder
handelingen met de Arabieren wor
den hervat, zo zei hij.
Wij hebben nu iets wat we nooit
eerder hebben gehad, aldus Dajan. Er
is niets, geen hectare, waarom wij
hoeven vragen Wij willen hun ge
bied geven en wij willen dat zij ons
vrede geven.
Dajan gaf niet te kennen hoeveel
grond Israël bereid zou zijn op te ge-
Hij sprak tot drieduizend mensen
op het jaarlijkse diner van de uni
ted Jewish Association. Eerder op de
dag had hij een gesprek gehad met
de Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Henry Kissinger.
Dajan verklaarde dat Israël bij de
onderhandelingen alleen zal moeten
vasthouden aan wat werkelijk essen
tieel voor het land is. Hij zei dat on
danks het voordeel van de Arabische
olie Israël zelf nog nooit zo sterk is
geweest als nu.
Israël maakt zich zorgen over de
energieboycot voor de met Israël be
vriende landen, maar „als wij de olie
tegen ons hebben in plaats van het
recht, zijn wij sterk".
Volgens Dajan heeft de rijkdom van
de Arabische landen hen in staat ge
steld zich te bewapenen met een grote
hoeveelheid wapens van hoge kwali
teit. „Geen land ter wereld weigert de
Arabieren wapens te verkopen. Zo
lang onze soldaten bil de grenzen
moeten patrouilleren in plaats van
binnen die grenzen te werken, zullen
wij u in Amerika om hulp blijven
vragen", aldus de Israëlische minister
van Defensie.
Inmiddels is bekend geworden dat
Egypte bereid is deel te nemen aan de
Vredesconferentie over het Midden-
Oosten die in Geaiève zal worden
gehouden. Dit heeft de Egyptische vi
ce-premier Abdel Kader Hatem in het
parlement in Caïro meegedeeld.
Aan deze deelneming worden ech
ter een drietal voorwaarden verbon
den, zo berichtte het gezaghebbende
blad „Al Achram" gisteren. De voor
waarden die zijn meegedeeld aan de
Amerikaanse en de Russische regerin
gen, zijn de volgende:
1. De convocatie voor de vredescon
ferentie dient uit te gaan van de se
cretaris-generaal der Ver. Naties.
De uitnodigingen dienen te worden
gezonen aan alle belanghebbende par
tijen. Omschreven dient te worden 't
doel van de conferentie en het te ver
wachten resultaat, n.l. uitvoering
van de resoluties van de Veiligheids
raad.
2. De Egyptische regering zou het
toejuichen als de secretaris-generaal
van de V. N. bij de opening van de
conferentie aanwezig zou willen zijn.
HIJ zou een vertegenwoordiger kun
nen aanwijzen voor de volgende zit
tingen van de conferentie, die hele
maal onder auspiciën van de VN
dient te staan.
3. Alle bij het geschil betrokken lan
den dienen op de conferentie aanwe
zig te zijn. Dit zijn behalve Egypte en
Israël ook Syrië en Jordanië. In een
later stadium dient ook het Palestijn
se Bevrijdingsfront aan het overleg
deel te nemen. Met Libanon is con
tact opgenomen over eventuele deel
neming. z
Parlement Het oliesjeikdom Bah
rein heeft voor het eerst in zijn ge
schiedenis een parlement. Het bestaat
uit dertig gekozen leden en twaalf
benoemde mnlsters. De nieuwe
volksvertegenwoordiging zal 16 de
cember officieel worden geopend door
de heerser van Bahrein, sjeik Isa
Bin Soelman el Khalifa, die een Jaar
geleden besloot een democratisch be
stel in te voeren. De familie van de
sjeik is gedurende 200 Jaar alleen
heerser over het eiland geweest.
De winnaars van de Nobel
prijs zijn in Zweden aangekomen,
waar zij hun prijs in ontvangst
zullen nemen. Gisteren werd een
receptie voor hen gegeven, waar
deze foto werd gemaakt. Van
links naar rechts: dr. Leo Esaki;
prof. Otto von Frisch; dr. Konrad
Lorenz; dr. Iwar Giawer; dr.
Brian Josephson; prof. Nicolaas
Tinbergen; dr. Ernst Fischer en
prof. Geoffery Wilkinson.
(Van onze correspondent)
LONDEN De mogelijkheid dat
de Britten al in maart volgend Jaar
naar de stembus gaan, in plaats van
eind van dat jaar, wordt met de
dag groter. De economische chaos
waarin het land verkeert, lijkt de
conservatieve premier Heath te
dwingen om het Britse volk eerder
om een nieuw regeringsmandaat te
vragen. Dit weekeinde heeft opposi
tieleider Harold Wilson zijn voor
naamste politieke tegenstander bo
vendien uitgedaagd de verkiezingen
uit de schrijven en daarmee zijn
dreigement van twee weken geleden
uit te voeren, waarin Heath zei: Niet
te zullen aarzelen de vraag: wie re
geert Engeland eigenlijk? eerder dan
eind 1974 aan het kiezersvolk voor
te leggen.
Het zijn vooral de vakbonden, die
vervroegde verkiezingen noodzakelijk
lyken te maken. Hoewel elke Britse
regering, Conservatief zowel als La
bour, per traditie met de machtige
vakbonden in de clinch ligt, is er dit
keer een fundamenteel verschil. Er
zijn namelijk geen vrije loononder
handelingen mogelijk. De loonsver
hogingen zijn door de regerings
maatregelen tegen de inflatie strikt
aan banden gelegd. En premier
Heath is op dit punt onverbiddelijk.
De grote onvrede, die dit bij de vak
bonden heeft veroorzaakt, heeft tot
stakingsacties by vrijwel alle grote
vakbonden geleid.
De belangrijkste actie is die van de
260.000 mijnwerkers, die nu reeds een
maand weigeren over te werken. De
energievoorziening dit toch al door
de oliecrisis is aangetast Ijkt daar
door nu werkelijk in gevaar te ko
men. Werkgevers hebben reeds bere
kend dat als de acties van de mijn
werkers en de 17.000 technici in de
elektriciteitscentrales, die stiptheids
acties uitvoeren, door blijven gaan
er begin volgend jaar twee tot vijf
miljoen Britten zonder werk zullen
komen, omdat er onvoldoende ener
giebronnen zullen zijn om de fabrie
ken aan de gang te houden.
De nationale bond van mijnwer
kers eist een loonsverhoging van on
geveer 20%. De regering kan niet
meer geven dan 13% zonder in con
flict te komen met haar eigen infla
tiemaatregelen. Bovendien, zo heeft
premier Heath gezegd, zou het toe
geven aan de eisen van de mijnwer
kers de ineenstorting van het rege
ringsbeleid veroorzaken.
De acties van de mijnwerkersbond
moeten voornamelijk gezien worden
als politieke acties. Joey Gormley, de
leider van de mijnwerkers heeft ge
zegd dat de strijd rechtstreeks is ge
richt tegen de inflatiepolitiek van de
regering. Maar belangrijker Ijkt in
dit verband de uitspraak van de
communistische vice-voorzitter van
de mjnwerkersbond Mick McGahey,
waarin deze zegt dat de mijnwerkers
de spits zouden vormen by de aan
val tegen de huidige regering. Ze
vinden op dit punt steun by de mi-
litant-linkse vleugel van de Labour-
party. Een woordvoerder van deze
groep, de even felle als bekwame An
thony Wergwood Benn, schaduwmi-
nister voor handel en industrie, heeft
dit openly k verklaard en daarmee de
woede van partyleider Wilson op zjn
hals gehaald, die vindt dat zulke ver
klaringen de conservatieve regering
alleen maar van pas komen.
In politieke kringen in de Britse
hoofdstad wordt namely k hardop ge
fluister dat premier Heath de acties
van de mjnwerkers en die van de
andere vakbonden als een welkome
aangelegenheid beschouwt om ver
kiezingen uit te schrijven met een
grote kans om ze te winnen. Een dui-
deUjk verdeeld Labour-kamp, vak
bondsacties en andere arbeidsmoei-
ïykheden ten tijde van verkiezingen
hebben, zo leert de geschiedenis, de
conservatieven altijd ln de kaart ge
speeld. Heath moet in deze overtui
ging gesterkt zjn door de resultaten
van de laatste opiniepeilingen, die de
conservatieven een comfortabele
overwinning voorspellen.
De Britse regeringseider heeft tot
dusver weinig concreets gedaan om
de acties van de nrüjnwerkers te doen
beëindigen. Het negatieve resultaat
van het gesprek dat hy met de mjn-
werkers afgevaardigde heeft gehad
stond bj voorbaat vast. En hy kan
als hy wil gebruik maken van de
antl-staklngswet en het Hof voor de
industriële verhoudingen verzoeken
de mjnwerkersbond te gelasten een
enquête onder zjn leden te houden
om er achter te komen of het meren
deel van de mjnwerkers achter de
actie staat.
Het is bekend dat de leiding van
de mjnwerkers tameljk onzeker is
over de resultaten van een dergeljke
enquête. Er zou een grote groep
mjnwerkers zjn die de acties wil be
ëindigen. En voor deze redenering
Ijken bewjzen te zjn. Joey Gormley
zei bj het begin van de actie, nu een
maand geleden, dat er na een week
nog maar een paar mjnen open zou
den zjn. De waarheid is dat, als ge
volg van de actie, er nog geen één
mjn gesloten ls.
Voorts is de kolenproduktle minder
39<
m
gestagneerd dan de mynwerkersl*
ders hadden voorspeld. Vorige week
was de produktie in een aantal be
langrijke mjngebieden zelfs hoger
dan de week daarvoor. De vraag is
of de mjnwerkers in groten getale
tegen hun eigen bond rebelleren op
de enige manier die voor hen mo-
geljk is, nameljk door de produktie
op te voeren?
Hoe dan ook, de economische si
tuatie in Engeland ls niet ver meer
van een ramp verwjderd. De vak
bonden zjn ontevreden, de prijzen
bljven stijgen en de record-tekorten
op de handelsbalans zuller eerder
groter worden dan kleiner. Premier
Heath bij ft geloven in een nieuw
Engeland, dat het midden moet hou
den tussen een hardwerkend Frank-
rijk en een efficiënt Duitsland. Maar
het Ijkt of de Britten het zelf niet
geloven en ook geen geloof meer
koesteren ln de huidige politici. Ter-
wjl de Labour-politici openlijk ru
ziën over partystandpunten roepen
de conservatieven ministers om het
hardst dat het goed gaat met het
land en dat elke tegenslag op econo
misch gebied geen werkeljke tegen
slag ls maar een nieuwe bouwsteen
voor een betere toekomst. Die toe
komst zelf zal het leren.
