van
EG-beraad moet
slagenanders
r Spaanse priester
t* stervende in
gevangenis
foorstel van Vredeling aanvaard
9
Kerst-komeet nog
steeds zichtbaar
Scherpe acties tegen
emigratie van Joden
in vogelvlucht in vogelvlucht
TERDAG 8 DECEMBER 1973
BUITENLAND
PAGINA O
J JRUSSEL De veertien NAVO-ministers van Defensie (behalve Frankrijk) heb-
i in Brussel het in beginsel ingediende plan van Nederland over de taakverdeling
U I de NAVO-lianden aanvaard. Thans zal met de uitwerking van de plannen een begin
[den gemaakt. Dit heeft minister Vredeling na afloop van de conferentie van het
15 nité voor de defensie-planning meegedeeld.
v( torts is besloten dat Nederland
ral deelnemen in het Lance-pro-
West-Duitsland heeft zich in
te instantie bereid verklaard met
irland een overeenkomst te slui-
waarbij de Duitsers met hun
•-projectielen ook het Neder-
t verdedigingsvak in de Bonds-
bliek (Noord-Dhitsland) zullen
ijken.
1 is duidelijk dat Nederland iets
zal moeten doen ter compensa
te aanschaffing van de Lance-
len door Nederland zou aan-
eljjk 86 miljoen gulden gaan
n.
Uj nslotte zijn de NAVO-ministers
nj e akkoord gegaan dat ons land
q huidige Starfighter niet zal be-
M en te vervangen. Tussen 1978 en
zal Nederland een nieuw vlieg-
ype aanschaffen, dat speciaal
zal verlenen aan grondtroepen.
u- live deze taktische luchtsteun zal
liegtuig ook zelf luchtgevechten
en kunnen aangaan en boven-
zal het atoomwapens over het
digingsgebied van Nederland
moeten kunnen voeren.
eei nister Vredeling verklaarde dat
Uj mvaarding van het plan inhoudt
a5 Is reeds in de studie omschreven -
de NAVO-bondgenoten de taken
lederland in de toekomst nu niet
L zal kunnen vervullen, zullen
Nederlandse bewindsman zei
- blij te zijn met deze situatie. Hij
vrijdag nog eens benadrukt dat
irland als klein land onmogelijk
Tllegtuig kan kopen dat op de-
8 wijze de veelzijdige taak van de
ge Starfighter, die zowel tech-
i als tactisch is verouderd, kan
illen. Minister Vredeling zal het
iet binnenkort verslag uitbren-
over deze kwestie en voorstellen
i aanschaf van een nieuw type
ulg over te gaan. Hij verwacht
plannen er zonder veel moeiiyk-
1 .door te krijgen'. Nederland
i totaal 100 vliegtuigen van het
re type aanschaffen.
•t de prijs en het type aan te
fen vliegtuig wilde de minister
nadere mededelingen doen.
Zweedse staatssecretaris van
«le Thunborg, heeft in Den
de mogelijkheid geopperd dat
>aab Viggen", een der mogelijke
E"s van de Starfighter, geheel
land wordt gebouwd,
wordt aangenomen zal de
andse regering in de loop van
olgend Jaar een keuze doen uit
le mogelijke vervangers van de
Sbter. de Zweedse Saab Viggen,
nerikaanse Northrop Cobra en
anse p-i.
LASTEN
Het secretariaat-generaal van
de NAVO deelde gisteren mee
dat de defensie-uitgaven van de
NAVO tussen 1970 en 1973 zijn
gedaald van 6,7 tot 5,5 procent.
Portugals defensielasten zijn
met 7 procent het hoogste en
die van Luxemburg met 0.9 het
laagste.
De Verenigde Staten staan
met 6,6 procent op de tweede
plaats, gevolgd door Engeland
met 6, Griekenland met 5,2,
Turkije met 4,8, Frankrijk met
4,2, West-Duitsland met 3,9,
Noorwegen met 3,8, Nederland
met 3,7, Italië met 3,5, België
met 3,1, Denemarken met 2,7 en
Canada met 2,4.
Per inwoners besteden de VS
met 372 dollar (f 967) het meeste
aan hun defensie. Volgen de
Bondsrepubliek met 191 dollar,
Frankrijk met 176, Noorwegen
met 155, Engeland met 154, Ne
derland met 144, België met 128,
Denemarken met 120, Canada
met 108, Italië met 75, Grieken
land met 74, Portugal met 71,
Lu^fmburg met 42 en Turkije
met 24.
Ongerustheid
In het slotcommuniqué dat na af
loop van de conferentie is uitgegeven
werd, naast het probleem van de las
tenverdeling, uitvoerig ingegaan op de
situatie na de oorlog in het Midden-
Oosten. „De 14 ministers, zo heet het,
hebben met ongerustheid geconsta
teerd dat de Sowjet-Unie en haar
bondgenoten him militair program
blijven uitbreiden en voortgaan met
de versterking en verbetering van
hun strijdkrachten op alle gebie
den". En even verder: „Zij erkennen
dat het de taak is van hun regerin
gen de publieke opinie niet onwetend
te laten over de feiten inzake de mi
litaire kracht van het Warschaupact
en de noodzaak van het eigen land
de defensie-inspanning niet te ver
minderen."
Deze tekst spruit voort uit het al
gemene gevoel tijdens de conferentie
dat de acties van de Sowjet-Unie ge-
durend de Arabisch-Israëlische oor
log een nieuwe, meer voorzichtige
sfeer hebben doen ontstaan in de
houding van de NAVO ten aanzien
van de ontspanning met het Oosten.
De Franse politie heeft gisteren met een bulldozer de deur
van de Chileense ambassade in Parijs ingeramd om de rond
50 betogers te verwijderen die het ambassadegebouw bezet
hadden. De bezetters verweerden zich niet toen de politie
hen arresteerden. Volgens hun zeggen waren zij de ambassade
binnengedrongen om de vrijlating te verkrijgen van de ge
arresteerde Chileense communistenleider Corvalan en andere
politieke gevangenen in Chili.
Bijdrage
De NAVO-ministers hebben ook ge
sproken over de Europese bijdrage
aan wat de Amerikanen noemen de
lastenverdeling voor him 300.000 man
troepen in West-Duitsland. Algemeen
toonden de ministers hiervoor begrip.
Een aantal landen denkt in de aan
koop van materieel in de Verenigde
Staten op deze manier tegemoet te
komen aan de Amerikaanse wens.
De oliecrisis is met betrekking tot
het defensieapparaat eveneens ter
sprake geweest. Minister Vredeling
was tevreden over het aanbod van
West-Duitsland en van de V.S. die
hulp hebben aangeboden. „Het bete
kent dat de brandstofvoorziening van
de Nederlandse luchtmacht en ook
van de marine is verzekerd. De lucht
macht kan nu tanken op de vlieg
velden in de Verenigde Staten en de
Amerikaanse vliegvelden In West-
Duitsland en in Groot-Brittannië".
aldus minister Vredeling. De bewinds
man gaat er voorlopig van uit dat in
verband met de oliecrisis nog niet be
hoeft te worden besnoeid op de Ne
derlandse defensie uitgaven.
MADRID Een van zes priesters
die in de gevangenis van Zamora in
hongerstaking gingen is in een coma
en zal mogelijk spoedig sterven. Dit
heeft de R.K. organisatie, de Broe
derschap van werkers van de katho
lieke actie gisteren meegedeeld. Het
is Francisco Garcia Salve, een 45-
jarige Jezuïet die meer dan een jaar
in de gevangenis zit op beschuldi
ging van overtreding van een ver
bod van vereniging. In regerings
kringen noemde men de toestand
van Garcia zwak, maar zei men dat
niet van een coma kon worden ge
sproken.
De „Zes van Zamora" begonnen
hun actie uit protest tegen hun ge
vangenzetting in de speciale priester
gevangenis die werd ingesteld inge
volge het concordaat. Zij noemde dit
een „rotte vrucht" van de samen
werking tussen kerk en staat en
vroegen overplaatsing naar andere
gevangenissen.
Garcia is een priesterarbeider die
woont in een krottenwijk in Madrid.
Hij werkt als bouwvakarbeider en
behoort tot tien beklaagden tegen
wie een proces wegens ondergrondse
Akkoord Bonn-
Warschau
BONN Polen heeft zich bereid
verklaard het komende jaar 50.000
etnische Duitsers naar West-Duits
land te laten vertrekken. De Bonds
republiek zal Polen goedkope kre
dieten tot een totaal bedrag van
minstens een miljard mark verstrek
ken. De economische samenwerking
zal worden uitgebreid.
Dit is een resultaat van de be
sprekingen, dde de Poolse minister
van Buitenlandse Zaken Olszowki in
Bonn heeft gevoerd.
Afgesproken is dat een gemengde
commissie een regeling zal uitwer
ken voor de landverhuizing van de
rest van de Duitsers die in Polen
zijn komen te wonen. Ook over de
voorwaarden van de Westduitse kre
dietverlening aan Polen zal nog na
der wordien onderhandeld.
vakbondsactiviteit zal worden ee-
voerd.
De Spaans? politie heeft tijdens
een razzia in Sara Sebastian 14 le
den gearresteerd van de Baskisrhe
sparaitistische organisatie ETTA. De
arrestanten worden ervan verdacht
verantwoordelijk te zijn voor recente
bomaanslagen in San Sebastian. Bil
bao en Santqanchu.
Na een rustpauze van verscheide
ne maanden heeft de ETA onlangs
haar activiteit hervat. Dc laatste
twee weken vond een reeks van
bomaanslagen plaats. Met de ar
restatie van de 14 leden en de zelf
moord. donderdag, van een ander
ETA-lid is volgens dc officieel
communique van de politie ..deze
nieuwe terroristische cel" ontman
teld.
Franse kapitein
mag geen
kritiek uiten
RARLJS Een kapte in van het
Franse leger, Gerard Delas, heeft
30 dagen detentie gekregen wegens
openbare kritiek op de nucleaire po
litiek van de regering, de strijd
krachten en de militaire leiders in
Frankrijk.
Kapitein Delas werd gestraft we
gens zjjn lange brief aan het dag
blad Le Monde, waarin hij klaagde
over groeiende onrust in de strijd
krachten en pleitte voor hervorming
van militaire instelingen.
De kapitein die op de militaire
academie van Saint Cyr zijn offi
ciersopleiding kreeg, schreef o.a.:
„Het is hoog tijd onze nucleaire stra
tegie opnieuwe aan een studie te
onderwerpen. Wie kan zeggen dat
wij in staat zijn de vijand af te
schrikken? Als wij ooit gedwongen
worden weggevaagd
zouden zijn onze kernwapens te ge
bruiken zou Frankrijk onmiddellijk
worden weggevaagd en wij hebben
geen schuilkelders die bestand zijn
tegen atoombommen voor onze
vrouwen en kinderen".
In Sowjet-Unie
BRUSSEL Ortoli, de Franse
voorzitter van de Europese commis
sie, zal alles iin het werk stelen om
te bereiken dat op de komende
EG-topconferentie (14 en 15 decem
ber in Kopenhagen) duidelijke en
verstrekkende besluiten genomen
worden om de EG uit het energie
slop te halen. Hij en zijn medecom
missarissen zullen de nog tot de top
resterende dagen gebruiken om zoveel
mogelijk steun voor hun plannen
te verwerven in de Europese hoofd
steden.
De Europese Commissie, het dage
lijks bestuur van de EG, wil dat de
topconferentie in Kopenhagen zich
vastlegt op een volledige Europese
solidariteit. In commissiekringen ver
luidt dat de commissie de topconfe
rentie het plan voor een distribu-
te-economie zal voorleggen waarin
eroordeling
m theoloog
Z.-Afrika
ISBURG Dr. Manas Bu-
regionaal directeur voor de
icie Natal van het Christelijk
iut tegen de Apartheid is in
lesburg voor vijf jaar in zijn
l beperkt, zo is van officiële
ivestigd.
Buthelezi, die ook lid van het
ijks bestuur van de Lutherse
dbond is, kan nu krachtens de
togen tegen het communisme,
ecember 1978 niet meer deelne-
aan bijeenkomsten van sociaal-
ia ichappelijke, politieke en op-
er fundige aard en mag ook geen
p! rwijs geven.
3: behoudt dr. Buthelezi zijn be-
0 Igsvrijheid en mag zijn religieu-
iif-ftk in het kader van het christe-
«tituut in Natal voortzetten. De
Wereldbond heeft krachtig
u itesteerd tegen de maatregel.
de schaarste evenredig over allen
verdeeld zal zijn en waarbij het
privégemak van alle EG-burgers,
zonder uitzondering, strikt vermin
derd wordt.
De Europese commissie wil voorts
dat er besloten wordt tot een prijsbe-
heersing om een volledige prijzen-
chaos in Europa te voorkomen. Ook
wil ze dat de energie zal worden toe
gewezen volgens een prioriteitensche
ma, dat wordt opgesteld door de re
geringen, in overleg met de grote
oliemaatschappijen, het bedrijfsleven
en andere direkt belanghebben
den (ziekenhuizen e.d.)
Dat is een kant van het commis
siedenkbeeld. Behalve hieraan hecht
de Europese commissie namelijk min
stens zoveel belang aan het nemen
van besluiten in 't topoverleg, die de
kans op vestiging van een duurzame
vrede in het Midden-Oosten vergro
ten. Het lijkt de commissie het beste
dat de topconferentie haar fiat geeft
aan het opstellen van een soort
„Marschall-plan" voor het Midden-
Dosten. Dat wil zeggen dat zowel de
Arabische landen als Israël vergaan
de economische en andere hulp
wordt aangeboden.
Hoewel men in commissiekringen
in Brussel bepaald niet optimistisch
is over de resultaten van het topover
leg onderstreept men dat Kopenha
gen moet slagen. De gemeenschap
kan niet alleen bestaan voor over-
schotprodukties (boter en Franse sui
kerbieten): ze is er ook voor tekort
situaties.
Voor haar visie heeft de Europese
commissie alle steun van Nederland,
België, Luxemburg, Denemarken,
Ierland en Italië. Londen en Parijs
aarzelen nog. In commissiekringen
wijst men er echter op dat president
Pompidou en premier Heath het ini
tiatief tot deze bijeenkomst namen.
Het is „hun top". Zij vooral moe
ten zich realiseren dat als dit over
leg geen duidelijke resultaten boekt
men Europa wel kan afschrijven.
Nieuwe Europese aktiviteieten kan
men dan so wie so vergeten en Enge
land moet bedenken dat het op een
markt zonder koopkracht niets kan
afzetten, zo zegt men in commissie
kringen.
DEN HAAG Door de Sowjet-Unie
waart een nieuwe golf van arresta
ties en intimidatie-acties, gericht te
gen Joden die willen emigreren naar
Israël. Met processen, waarbij aan
Joden zware straffen worden opge
legd willen de SowJ et-autoriteiten de
Russische Joden intimideren om hen
van hun wens om te emigreren af te
brengen. Dit heeft de 29-Jairige Mi
chael SJepsJelovits uit Riga, in 1971
tot twee Jaar dwangarbeid veroor
deeld nadat hij een uitreisvisum voor
Israël had aangevraagd en zionisti
sche geschriften had verspreid, in
Den Haag gezegd.
SJepsJelovits is na de twee Jaar
dwangarbeid in het kamp Potma als
nog naar Israël geëmigreerd en maakt
daar nu een wiskundestudie af. Hjj is
in Nederland als gast van het Solida-
riteitscomité voor de Joden in de
Sowjet-Unie.
Hij is van mening dat de laatst
maanden voorwendsels worden ge
zocht om enkele Joden, die een uit
reisvisum voor Israël hebben aange
vraagd, tot Jarenlange afschrikwek
kende straffen te veroordelen.
Tot nu toe- zijn er volgens rabbijn
A. Soetendorp van het Solidariteits-
comite voor de Joden in de Sowjet-
Unie rond 150.000 aanvragen inge
diend om uit de Sowjet-Unie naar Is
raël te mogen emigTeren. Dit Jaar
zullen er tegen de 35.000 de Sowjet-
Unie mogen verlaten, vooral afkom
stig uit de Baltische staten, en zelden
uit Moskou of Leningrad, aldus rab
bijn Soetendorp. Hij zegt over aan
wijzingen te beschikken dat in Mos
kou een proces wordt voorbereid te
gen leidinggevende Russische Joden.
MOUNTAIN- VIEW (Californië)/
Brussel Twee groepen Amerikaan
se geleerden hebben gisteren de
komeet Kouhoutek waargenomen en
ook liet Belgische weerkundig insti
tuut in Ukkel meldt dat de komeet
er nog steeds is, ondanks berichten
volgens welke Kouhoutek niet meer
zichtbaar zou zijn.
De Amerikaanse geleerden van
het Ames-ondearzoekscenjfcrum zjjn
gisteren per vliegtuig naar een hoog
te van ruim 15 kilometer gegaan om
de komeet met kracht
te fotografen en deskundigen
het Johnson-ruianitecentrum in
Houston melden ook de Kouthoutek
te hebben waargenomen.
In Ukkel is de komeet op 1 de
cember zeer duidelijk gezien en in
de daarop volgende nacht minder
duidelijk. Atmosferische omstandig
heden hebben sedert dien een dui
delijke waarneming onmogelijk ge
maakt.
Kaoenda opnieuw
president Zambia
LOESAKA Nadat de resultaten
van 121 van de 125 kiesdistricten in
Zambia waren geteld, bleek gisteren
dat president Kaoenda (49) met
546.000 'Ja' stemmen was herkozen
tegen 81.000 'neg* stemmen.
Maar omdat ongeveer een miljoen
kiezers niet van zijn stemrecht in de
eerste algemene en presidentverkie
zingen sinds Zambia een jaar gele
den een eenpartijenstaat werd, ge
bruik heeft gemaakt, betekenen de
cijfers dat maar 32 procent van het
electoraat voor Kaoenda's aanblij
ven heeft gestemd.
Kaoenda, president sinds Zambia s
onafhankelijkheid negen Jaar gele
den is inmiddels voor zijn derde
ambtstermijn beëdigd door opper
rechter Doyle.
b teen enkel woord
a to De 29-jarige chauffeur
*n geldauto Glinther Heine-
Stp. die eind februari met vier
mark uit een gepantserde
n ftoo verdween en op 1 maart
zomerhuisje in Den Helder
aangehouden, is in Dusseldorf
n Jaar gevangenisstraf veroor-
eri hp gehele buit is terecht.
r' Klaring De Oostenrijkse
Konrad Lorenz die samen met
andere geleerden de Nobelprijs
toor geneeskunde is toegekend,
een verklaring afgegeven
hjj begrip vraagt voor het
■ft hjj een korte tijd gedacht
uit het naitionaal-socia-
- goeds kon voortkomen.
'Harige geleerde is er onder
een aantal Oostenrijkse
bladen van beschuldigd dat hjj in
een in 1940 gepubliceerd artikel ge
schreven had opgeroepen tot de eli
minatie van „ethisch minder waar
devolle' elementen.
NIEUWE LEIDER De Republi
keinen in het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden hebben congreslid
John Rhodes gekozen tot hun nieu
we leider als opvolger van Gerald
Ford. Ford werd benoemd tot vice-
president. Rhodes, een conservatief
uit Arizona die president Nixon al
tijd heeft gesteund, werd met alge
mene stemmen gekozen.
VESCO Een rechtbank ln Nas
sau op de Bahama-eilanden heeft
bepaald dat de financier Robert
Vesco niet aan de V.S. zal worden
uitgeleverd, waar hij terecht zou
moeten staan op beschuldiging van
fraude.
Vesco moet zich in Amerika ook ver
antwoorden wegens een onwettige
bijdrage van 200.000 dollar aan het
fonds voor de herverkiezing van
Nixon.
FABRIEK Bayerische Motoren
Werke AG (BMW) heeft laten we
ten in onderhandeling te zjjn met
de autoriteiten in Moskou over de
bouw van een fabriek voor motor
fietsen in de Sowjet-Unie. De fa
briek moet-volgens plan een pro-
duktiecapaciteit van honderdduizend
motorfietsen per jaar krijgen.
ZELFMOORD De Britse prosti
tuee Brenda Dennis (wier naam ge
noemd werd in het zedenschandaal
waarbij enkele Engelse ministers be
trokken waren) heeft zelfmoord ge
pleegd. zo is van officiële zijde be
kendgemaakt. Eiind vorige week was
zij dood voor een woning in Chelsea
(Londen) aangetroffen.
De secretaris-generaal van de Sow
jetrussische communistische partij,
Leonid Brezjnew, heeft vorige week
een vierdaags bezoek gebracht aan
India, waarmee het Kremlin sinds
augustus 1971 door een verdrag van
„vrede, vriendschap en samenwer
king" verbonden is. In de loop der
jaren zijn de betrekkingen tussen
Moskou en Nieuw-Delhi veel nauwer
geworden. Het begon in 1955 toen
Nehroe een bezoek aan de Sowjet-
Unie bracht, dat later beantwoord
werd door Chroesjtsjow en Boelga-
nin. De oorlog tussen China en In
dia in 1962 en Kosigins bemiddeling
in Task jent na de Pakistaans - India -
se strijd in 1965 droegen niet weinig
tot de onderlinge toenadering bij.
Twee jaar geleden kwam het dan tot
het twintigjarig verdrag met het be
langrijke artikel 9, waarin beide par
tijen elkaar steun beloven indien
een van hen door een derde bedreigd
of aangevallen zou worden. Wel
werd er niet van gewapende bijstand
gesproken, maar de formule: „het
nemen van doeltreffende en gepaste
maatregelen om de vrede en veilig
heid van hun landen te verzekeren"
ging toch wel heel sterk in die rich
ting. Toch betekent dit volgens re
cente verklaringen van gezaghebben
de politici in Nieuw-Delhi allerminst,
dat India de Sowjet-Unie gewapen
derhand zal bijstaan in een conflict
met Rood-China. Veeleer wordt het
verdrag van 1971 en met name ar
tikel 9 geïnterpreteerd als een te
genwicht voor de Amerikaans-Chi-
nese toenadering. Want officieel
wenst India vast te houden aan neu
traliteit, tot teleurstelling van Mos
kou, dat allerminst ingenomen is ge
weest met enige verklaringen van
mevrouw Gandhi (eerst in Ottawa
en later in Algiers)dat haar land de
dubbele hegemonie van de super-
grote mogendheden afwijst. De In
diase premier staat voor een moei
lijk dilemma. Enerzijds wenst haar
regering de positie van neutrale mo
gendheid te handhaven en bevorde
ren. anderzijds moet India „zich in
dekken" voor eventuele conflicten
met China en Pakistan. Vandaan dat
Nieuw-Delhi belangrijke wapenleve
ranties van de Sowjet-Unie heeft
aanvaard in de vorm van vliegtui
gen, tanks en kleine oorlogsschepen
Bovendien heeft Moskou India ge
holpen by het oprichten van een
omvangrijke wapenindustrie. Volgens
Amerikaanse schattingen beloopt de
militaire steun van SowJ et-Rusland
reeds twee miljard gulden. Ook als
kredietgever heeft het Kremlin zich
allerminst onbetuigd gelaten: vele
miljarden heeft het India geleend
om de staalindustrie uit te breiden,
al hebben de Amerikanen aan in
dustriële ontwikkelingshulp veel
meer gedaan dan de Sowjetrussische
concurrent. -Volgens de Parijse „Le
Monde" zelfs tien maal zoveel. Mag
men het Amerikaanse weekblad
.Newsweek" geloven, dan zou Mos
kou het meest beducht zijn voor sa
menwerking van de Verenigde Sta
ten, China èn India en zou Brez-
jnews bezoek vooral bedoeld zijn om
een verkilling in de betrekkingen
met India te verhinderen. Een groot
succes schynt de partijleider echter
niet te hebben geboekt en ook zyn
pogingen om havenfaciliteiten te
verkrijgen voor de Sowjetrusssiche
vloot in de Indische Oceaan zouden
op niets zyn uitgelopen. Want de ge
dachte aan een zee-oorlog van de
„supers" voor haar deur heeft me
vrouw Gandhi uiterst voorzichtig
gemaakt.
Aangenomen mag worden, dat het
resultaat van Brezjnews bezoek be
perkt is gebleven tot verdere indus
triële steun van Sowjet-Rusland
aan India. Mogelijk heeft mevrouw
Gandhi haar gast gevraagd zijn in
vloed by de Arabieren aan te wen
den de oliestroom op een redelijk
peil te houden. En verder zijn er ge
ruchten, dat Brezjnew haar de leve
ring van Mig-23's en anti-luchtdoel
geschut heeft toegezegd in verband
met de stijgende bewapening van
Perzië. Uit het communiqué na af
loop meent men echter te mogen af
leiden, dat het belangrijkste punt de
Sowjetrussische belofte van econo
mische hulp gedurende de komende
vijftien Jaar is geweest, inclusief
een verdubbeling van de wederzijd
se handel vóór 1980. Naar Ameri
kaans en Europees voorbeeld willen
de Russen ln een goedkoop land als
India tal van produkten vervaardi
gen, die daar heel wat lager in prijs
zijn dan in de Sowjet-Unie zelf. Voor
Nieuw-Delhi is dat een welkom aan
bod, omdat het de Indiase regering
heel wat hoofdbrekens kost de nog
altijd sterk groeiende bevolking
van werk en voedsel te voorzien. An
derzijds komt dit natuurlijk neer
op 't aanhalen van de betrekkingen,
wat politiek niet zender gevolgen
kan zijn. Er was overigens nog -en
punt, dat Brezjnew op het hart lag:
het tot stand komen van een Azia
tisch veiligheidsverdrag.
In een toespraak tot het Indiase
parlement sprak hij de wens uit dat
daarover besprekingen gevoerd zou
den worden waarbij ook anderen be
trokken zouden worden. Maar, al
verklaarde de partijleider bij die ge
legenheid dat de verstandhouding
tussen SowJ et-Rusland en India nooit
beter is geweest dara nu, toch werd
in het slotcommuniqué slechts in
vage bewoordingen gesproken over
„een veelomvattende ontwikkeling
van de samenwerking, die wederzijds
voordelig zal zijn" en van "verster
king van de vrede en stabiliteit in
Azië". En dat zou volgens deskun
dig commentaar betekenen, dat In-
kdig commentaar betekenen, dat In
dia ondanks alles nadrukkelijk heeft
vastgehouden aan zijn officiële poll-
tiek-van-niet-gebondenheid. Ook el
ders in Azië heeft de Sowjet-Unie
niet het door haar gewenste resul
taat verkregen, zoals ln Japan en
Maleisië. Als het Kremlin zich
tracht op te werpen als leidende
mogendheid van dat werelddeel,
stuit dat automatisch op weerstan
den. Dat China van een dergelijke rol
van de Sowjet-Unie niets wil weten,
spreekt vanzelf, want daar is het
wantrouwen nog groter dan elders.
Maar ook andere landen, inclusief
India, willen liever niet door al
te nauwe betrekkingen met Moskou
het gevaar lopen in een eventueel
conflict tussen de communistische
grootmachten betrokken te worden.
In India vreest men dat Brezjnew
met zijn Aziatisch veillgheldsver-
drag geen andere bedoeling heeft dan
het bevriezen van de bestaande
grenzen. En over die grenzen is nog
wel het een en ander te doen. Me
vrouw Gandhi schijnt er in geslaagd
te zijn met een wijde boog om dat
gevaar heen te lopen.
Rl.
