Nederland
levaluatie van
denkt
de
aan
niet
gulden
Ook lage snelheden kosten veel benzine
AFCENT BLIJFT IN BRUNSSUM
fakbonden beducht voor bestedingsbeperking
r>r>
Weer zondagrijders
voor politierechter
Ministerie van Financien:
Gemaskerde bedreigt
vrouw met een mes
Actie van CNV-leden
tegen federatievorm
FELLE
KRITIEK
OP B.B.
ntvoerd
eisje na
uur
Mogelijk zelfs uitbreiding
Den Uyl
praat met
oppositie
TSRDAG 8 DECEMBER 1973
I
BINNENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG Niet alleen hoge
snelheden, maar ook lage drijven
het bezineverbruik van de auto op.
Wat er onnodig aan bezine wordt
gebruikt in de spitsuren overtreft
misschien de hoeveelheid, die
voortvloeit uit het verschil tussen
rijden met 100 en 130 kilometer
uur. Deze benzineverspilling door
rijden moet op korte termijn
worden becijferd.
pese Gemeenschappen, in een pu- is
blikatie in Economisch-Statisti-
sche Berichten.
Drs. Zijlstra meent dat het zin
nig zou zijn te overwegen in be
paalde agglomeraties of delen er
van het eenpersoonsvervoer per
auto te verbieden. "Zo slaat men
twee vliegen in één klap: 't ener
gieverbruik per auto wordt door
twee, drie of vier gedeeld en de
betere doorstroming econimisch
rijden." Een dergelijke maatregel
de VS al onderwerp van
overleg.
Elektrische verwarming bete
kent een krachtige verspilling
van energie, aldus drs. Zijlstra.
Bij omzetting van olie, kolen of
gas in een moderne kachel of ke
tel behoudt men tweederde van de
warmte - inhoudMaar elk kWh,
dat voor verwarming wordt ge
bruikt, vergt tweemaal zoveel olie
of gas als eigenlijk nodig is. Dat
komt omdat men bij de omzetting
van olie, gas of kolen in elektri
sche energie tweederde van de
warmte-inhoud verliest.
Zijlstra: "Als het deze winter
erg tegenzit krijgen we van deze
verspilling de rekening gepresen
teerd. Het risico van stroomloze
uren wordt door deze fout van het
verleden sterk vergroot." De
stroomtarieven zullen dan ook
snel moeten worden herzien, vindt
Zijlstra. Uit sociale overwegingen
zou de komende stijging alleen
moeten worden toegepast bij de
grotere verbruikers.
In zijn artikel zegt Zijlstra ook
dat ons land in het algemeen min
der kwetsbaar is in zijn energie
voorziening dan andere landen,
vooral als gevolg van de aardgas
voorraden. "Bij ernstige olie-
schaarste deze winter zitten van
alle Westeuropeanen de Engelsen
en Nederlanders het laatst in de
kou." Drs. Zijlstra pleit ook voor
een zodanige aanpassing van pe
trochemische installaties dat die
op elk gewenst moment kunnen
overschakelen op aardgas.
EINDHOVEN Een gemaskerde
man heeft gisteravond de 40-jarige
mevr. N. in haar woning in Soeren-
dook (Noord-Brabant) met een mes
bedreigd.
Hoewel zij de aanval wist af te we
ren werd de vrouw licht gewond aan
haar kin. De vrouw was alleen thuis
toen zij rumoer hoorde in de keuken.
Toen zij poolshoogte ging nemen
trof zij daar een jongeman aan met
eeo nylonkous over het hoofd. De
man viel haar onmiddelUjk met een
mes aan. Nadat de vrouw de aanval
had afgeweerd greep zij een brood
mes en bedreigde daarmee de aanval
ler. die vluchtte. Een onderzoek door
de rijkspolitie heeft nog niets opgele
verd. Het motief is niet helemaal dui
delijk
iMSTERDAM Een woordvoerder van het minis-
van Financiën heeft medegedeeld, dat Nederland er
over denkt om de gulden te devalueren of de recente
tluatie van 5 pet. terug te draaien.
Noorse kronen moeten
wisselmarkten zien ten on-
aldus de woordvoerder, de
van Nederland als zwakker
e van ander landen. Ten
o merkte hij op, is er ook nog
olie dan van Arabische oor-
g. Ten tweede, maar niet in de
e plaats, heeft ons land een
ie bron van direct beschikbare
de vorm van aardgas, zo
woordvoerder hieraan toe.
iral op buitenlandse wissel
en hebben, zoals bekend, de
dagen aanhoudende geruch-
r een mogelijke devaluatie
le Nederlandse gulden gecircu-
de Amsterdamse wisselmarkt is
ndel gisteren zeer druk geweest.
Nederlandse Bank moest zes
valuta's verkopen om te
a dat deze munten boven
istgestelde hoogste punt zouden
Sommige wisselmarkten
zelfs van een „compleet
nhuls".
gens geldhandelaren kan de
;e situatie moeilijk zo voortdu-
)e rentetarieven „rijzen de pan
de banken staan al voor
ïtische" bedragen debet by de
landsche Bank, zo werd opge-
In deze kringen vroeg men
ook af hoe lang de centrale
Zweedse
verkopen met een tegenwaarde van
f 412 min. Op basis van dezelfde
schattingen kwam het totaal van de
verkopen van vreemde valuta's door
de centrale bank voor de gehele week
op byna f 1.194 min.
Na een iets lagere opening sloot de
dollar op de Amsterdamse wissel
markt vrijdag op f 2.8075f 2.8100
ruim een cent hoger vergeleken met
het slot van donderdag (f 2.7950).
PUTTEN (ANP) Prof. mr. R.
Crince le Roy, hoogleraar in de be
stuurskunde en het administratief
recht aan de universiteit te Utrecht,
heeft gisteren op een congres in Put
ten (Gld.) ernstige kritiek geleverd
nog door kan gaan met het 0p huidige structuur van de be-
van vreemde valuta'
gens schattingen van geldhan-
n heeft de Nederlandsche
vrijdag Duitse marken, Belgi- x__
Franse francs, Deense, medewerker
)et onttrekken van het kind aan den i
lerlijke macht. strijd
«SCHOTEN De gistermiddag
school ontvoerde 6-jarige
Waalkens is weer terug bij
itie-ouders in Winschoten,
oproep van de politie bracht
ituurlijke moeder die haar
doften van cadeautjes had
lokt Maria gistermiddag na
het politiebureau van Gro-
isje is vanaf, dat zij vier
den oud is bij de f amilie Waal
dat ook een jongetje van twee
geadopteerd. De adoptie werd
ig door de rechtbank in Gro-
i uitgesproken en enige tijd ge
had Maria's natuurlijke moe-
ïzegd dat zy iets zou onderne-
ls de adoptie doorging,
wachtte Maria donderdag-
8 om twaalf uur op bij haar
lokte haar mee in een ge-
aande auto, waarin zich een
scherming bevolking en op de be
staande gezags- en bevelsverhoudin
gen.
Volgens prof. Crince le Roy, die als
de Juridische afde
ling van het ministerie van Binnen
landse Zaken heeft meegewertk aan
de opbouw van de BB, staat de hui
dige wetgeving een wezenlyke aan
pak van de hulpverleningsproblema-
tiek in de weg.
„Men heeft gedacht, deze proble
matiek op te lossen, door zomaar
een organisatie neer te zetten, in de
veronderstelling, dat zy zou aanslui
ten by de bestaande gemeenteiyke
diensten, maar dat is een illusie ge
bleken. Er zyn alleen maar spannin
gen op het gebied van de gezagsver
houding, organisatiestructuur en be
velvoering door ontstaan. Ik hou m'n
hart vast. als de BB onder oorlogs
omstandigheden in actie zou moeten
komen", aldus prof. Crince le Roy.
Er bestaan z.i. een duidelijke te
genstelling tussen de uitgangspunten
van de wet (die uitgaat van een pri
maire gemeentelijke verantwoorde-
lykheid) en de BB, zoals die in de
loop der Jaren is gegroeid. Als gevolg
hiervan zyn door een nergens in de
wet aanbevolen centralisatie de ge
meenteraad en burgemeester en wet
houders volkomen buitenspel gezet.
„De gezags- en bevelsstructuur, zo
als deze door het departement van
Binnenlandse Zaken per circulaire is
opgelegd, heeft in het byzonder de
gemeenten gedenatureerd tot buiten
diensten van dit departement.
Prof. Crince le Roy achtte een be
st uuriyke en organisatorische door
lichting van de BB dringend noodza-
keiyk. Er is z.i. te specifiek aan een
oorlogstaak voor de BB gedacht. De
BB is daardoor buiten de maat-
schappy gezet, zeker ook zolang de
gemeenteraden
Bij Stork-Werkspoor, dochter van de Verenigde Machinefabrieken, is hier gisteren het eerste on
derstel gegoten voor een nieuwe zware dieselmotor, die onder de naam TM 620 op de markt zal
worden gebracht. Het nieuwe ontwerp krijgt per cilinder een vermogen van 2000 pk. Op de foto:
het gieten van de funderingsplaat.
Een groep leden van het Christe
lijk Nationaal Vakverbond is gestart
met een actie, die moet voorkomen
dat de christelijke vakcentrale op
gaat in een federatie van de drie
vakcentrales.
In een oproep aan de christelijkt
georganiseerde werknemers zeggen
de initiatiefnemers, afkomstig uit
Urk, Staphorst, Nieuw-Amsterdam.
Leerdam, Meppel, Hoogeveen en
Dokkum, dat wanneer het CNV toe
treedt tot de federatie van vakcen
trales de ohristeiyke vakcentrale
wordt gedegradeerd tot een tweede
rangs organisatie.
Het is duidelijk, zo menen deze
CNV-leden, dat het NVV een over
heersende positie krijgt in de fede
ratie. En deze vakcentrale ziet de fe
deratieve samenwerking als een stap
op weg naar de eenheidsvakbeweging.
„Dit betekent dat het CNV een fede
ratie moet aangaan met 'n organisa
tie, die de dood van het CNV wenst".
SOS-comité
Stel behandeling
van begroting
O'schelde uit
DEN HAAG Het comité Samen
werking Oosterschelde SOS heeft de
Tweede Kamer gevraagd de behan
deling van de Oosterscheldebegroting
voor 1974 uit te stellen tot na de be
handeling van het rapport van de
commissie Oosterschelde. Het is het
comité vooral te doen om post 218
van deze begroting, waarin f 110 mil
joen wordt uitgetrokken voor de
'doorgaande afsluiting van de Ooster
schelde'. Het SOS-comité heeft de
kamerleden deze week een memoran
dum gestuurd, waarin commentaar
wordt geleverd op de Nota Ooster
schelde, op 29 Juni aan de Tweede
Kamer aangeboden door minister
Westerterp van Verkeer en Water
staat.
BRUSSEL De veertien NAVO-
ministers van Defensie (Frankrijk
uitgezonderd) hebben gisteren tydens
de conferentie van de defence plan
ning-commissie in Brussel besloten
dat het NAVO-hoofdkwartier voor
midden-Europa Afcent definitief in
Brunssum zal blyven. Dit heeft de
Nederlandse minister van Defensie
Vredeling na afloop van de ochtend
zitting meegedeeld.
tra al hoofdkwartier van de lucht- gemeente Brunssum heeft eind van inf ra-structuur. Ook de Nederlandse
macht van de NAVO. Op het ogen- de Jaren '60 toen Afcent van Fon- overheid heeft destyds in Limburg
een aantal gebouwen, scholen en wo
ningen voor Afoent bekostigd.
blik beraden de NAVO-landen zich tainebleau by Parijs
nog over de toekomstige vestiging
van Aircent en volgens minister Vre
deling is er een kleine kans dat dit
hoofdkwartier zal worden toegevoegd
aan Afcent in Brunssum.
„In Januari zal een rapport over
de toekomstige lokatie van Aircent
worden uitgebracht", zo zei de Ne-
Limburg
verhuisde veel geïnvesteerd in de
Op korte termijn zullen in ons
land vergaderingen worden gehou
den, waarop de CNV-leden hun stem
moeten uitbrengen over het al dan
niet aangaan van een federatie met
NVV en NKV.
Insluipers
doodden 14
schooldieren
HOOGEVEEN Insluipers hebben
gisteren in alle vroegte in een lagere
school in Hoogeveen 14 kleine dieren
doodgeslagen en doodgegooid. Een
van de twee verdachten, een 19-jarige
jongeman uit Hoogeveen is gister
avond door de politie aangehouden.
Zyn vriend is nog voortvluchtig. De
dieren, twee hamsters, een witte rat
met 10 jongen en een cavia, werden
op school door de leerlingen verzorgd.
Onder hen heerste gisteren een grote
verslagenheid. By een school in de
directe omgeving werd door nog on
bekenden een aantal inktpotten leeg
gegooid in een aquarium. De vissen,
die er in zwommen, heeft men nog
tydig kunnen redden.
De politie vermoedt dat het tweetal
ook hieraan schuldig is.
DEN HAAG (ANP) Minister
president Den Uyl heeft het verzoek
van de oppositie-leiders in de Tweede
Kamer, de fractievoorzitters Wiegel
VVD) en Kruisinga (CHU), tot
nader mondeling overleg ingewilligd.
Gisteravond deelde de premier mee,
dat minister Van der Stoel (Buiten
landse Zaken) en hijzelf de heren
Wiegel en Kruisinga woensdag aan
staande hoopt te ontvangen.
Het verzoek om een onderhoud
was gebaseerd op de overweging dat
een groot aantal vragen nog was
open gebleven met betrekking tot de
aanpak van het beleid van de rege
ring ten aanzien van het Midden-
Oosten en de oliecrisis. Van de zijde
van de VVD-fractie in de Tweede
Kamer was meegedeeld dat een aan
tal suggesties zouden worden ge
daan ten aanzien van de aanpak van
het buitenlandse beleid terzake
Er bestaat nu zelfs de mogehjkheid derlandse minister van Defensie die
en een meisje bevonden. De gelden moeten voteren, zonder zelf
'ertrok met grote snelheid rich-
Het is niet bekend of
«uw vervolgd zal worden
enige inspraak te hebben,
zo meende de hoogleraar. Er zal naar
zijn mening gestreefd moeten wor-
algemene rampenbe-
dat Afcent nog belangrijk zal worden
uitgebreid. In oprichting is namely k
Aircent, een nieuw te
DEN HAAG De fotograferende
auto's van de Dienst Controle Motor
rijtuigenbelasting zullen langs de
Nederlandse wegen normaal dienst
blijven doen. Ondanks het feit dat
automobilisten hun wegenbelasting
betaald moeten hebben om in aan
merking te komen voor benzine
distributiebonnen, is het voor de
controledienst niet uitgesloten op
belastingontduikers te stoten.
Zo zou iemand wiens laatste belas
tingtijdvak afliep op 1 december
verwacht dat by de toevoeging
Aircent aan Brunssum er enkele hon
derden militairen by zullen komen.
Minister Vredeling heeft gisteren
ook de oliecrisis in de NAVO-verga-
dering ter sprake gebracht. Hy ver
klaarde dat er voor de Nederlandse
strijdkrachten moeiiykheden dreigen
te ontstaan in verband met de olie
boycot tegen ons land
AMSTERDAM Geldboeten die auto was gestapt
al naar gelang de sociale status van bezoeken, die ziek
de verdachten varieerden tussen zitting verklaarde:
f 200 en f 500 zyn gisteren ter zit-
toonde zich verheugd dat Duitsland ting van de economische politierech-
en de V.S. reeds hebben toegezegd ter in Amsterdam aan overtreders
om eventueel hulp te bieden. Minis- van het zondagsrijverbod opgelegd,
ter Vredeling deed nogmaals een be- Er bevond zich een 23-Jarige mon-
roep op de solidariteit van de NAVO- teur onder, die op (de derde auto
partners. loze zondag) 's middags naar de
Afoent dat is gevestigd op het ter- voetbalwedstrijd NederlandBelgië
rein van de myn Hendrik telt onge- was geweest,
die dus een witte machtigingskaart veer 2.500 militairen die jaariyks parkeerterrein
heeft ontvangen, kunnen besluiten
voor het nieuwe tijdvak geen belas
ting meer te betalen.
vergeten
dat ik niet mocht rijden".
Er werd f 500 boete gevraagd. „Had
u zo'n eis verwacht?" zei de rechter.
„Ja, dat wel", beaamde de verdachte.
„Dan zal ik u in die verwachting niet
teleurstellen", besloot de rechter,
„f 500 boete".
AMSTERDAM „Ik reed om
afloop over het lege ledereen te laten zien dat zy moesten
het Olympisch fietsen en ik gewoon auto reed", had
de 23-Jarige machinist W. L. uit
Huizen vol bravoure tegenover de
een kennis te eerste autoloze zondag 's avonds
op de tegen half elf onder invloed achter
het stuur van zyn auto was betrapt.
Op de zitting wist hy er niet goed
raad mee. „Ik kan er weinig op zeg
gen. alleen was ik niet erg onder in
vloed", bracht hy in het midden.
Er wacht hem nog aparte berech
ting voor deze avond vol bluf. Hy
maakte zich nl. ook nog schuldig aan
het doorrijden na een aanrijding en
reed bovendien op de politie in toen
deze hem poogde aan te houden.
Voor de overtreding van het rijver
bod werd hem nu conform de eis
burgers werk. De reden, had gegeten, toen in zyn politie verklaard, nadat hy op de f 500 boete opgelegd.
door Wibo Burgers
dagen, waarin ernstige zorg
t over de economische ont-
N> in 1974 als gevolg van de
Bis, denkt de Nederlandse
*«ging met een nauwelijks
Jivering terug aan de Ja-
1958. Wamt dat waren
*Ueec de Jaren, waarop zich
^minnelijk jeugdsentiment van
!ht. Het waren ook jaren met
ittere sociaal-economische rea-
via een forse bestedingsbeper-
die vooral de c.a.o.-werkne-
tr°f, werd toen herstel van
«onomisch evenwicht bereikt,
^beweging ging mee met die
itogsbeperking. Een van de ge-
het NVV verloor in een
tijds maar liefst 30.000 le-
Nooit weer een bestedingsbeperking
als in de Jaren vijftig, was daarna
het parool van de vakcentrales en
met name van het NVV, Maar nu,
terwijl de olietoevoer vermindert, de
benzine op de bon gaat en econo
mische deskundigen de ene sombere
voorspelling op de andere stapelen,
lijkt vrijwel zeker een nieuwe beste
dingsbeperking voor de deur te
staan.
Ook gezien uit het verleden dus een
uiterst penibele situatie voor de
vakbeweging. Want beperkende
maatregelen, hoe noodzakelijk ook,
wekken altijd een flink stuk onbe
hagen bij de werknemers. Het valt
dan ook niet te verwonderen dat de
vakcentrales met het NVV voorop
hebben vastgehouden aan de eerder
geëiste begin-loonstijging van 2,5
procent per 1 januari. NVV-voorzit
ter Wim Kok verklaarde dit met
nadruk en nam daarmee meteen
afstand van een eerdere verklaring
van NKV-voorman Wim Spit, die
kennelijk geïmponeerd door de
ernst van de situatie in een tele
visie-uitzending had gezegd dat
naar zijn persoonlijk inzicht er voor
1974 geen loonsverhoging meer in
zit.
NVV-voorzitter Kok: „Niemand
weet op dit moment wat de gevol
gen van de oliecrisis voor onze eco
nomie zullen zijn. Het kan gaan om
een redelijk te overbruggen termijn,
maar ook in het uiterste geval
om een economische catastrofe."
De strijdvaardige NVV-voorzitter
liet duidelijk merken dat hij weinig
behoefte heeft aan een ingreep van
de regering in de lonen nu de ver
nieuwing van de cao's voor de deur
staat. Met name in kringen van het
NVV is men van oordeel dat er ook
kan worden, bijvoorbeeld via de
prijscompensatie. Eerst moet er een
best in de loop van 1974 gematigd
loonstyging komen.
Het zal dus voor het kabinet-Den
Uyl nog niet zo eenvoudig zijn om
het NVV mee te krijgen. Voor een
goed deel zal dat afhankelijk zijn
van de „harde" gegevens, die het
Centraal Planbureau de komende
week op tafel zal brengen. Gege
vens, die moeten onthullen wat nu
wel precies de effecten van de olie
crisis zijn op de ontwikkeling van
de nationale economie. Van beslis
sende betekenis is ook of de rege
ring erin zal slagen bij een ingreep
in de lonen ook de inkomens in de
sector van de vrije beroepen te
pakken". Dat is een bijzonder
moeilijke operatie, waarvan premier
Den Uyl heeft gezegd dat die voor
de volle honderd procent niet zal
slagen. Het kabinet zal echter zeker
alles op alles zetten om aan deze
voorwaarde van de vakbeweging te
voldoen.
Dinsdag praat het kabinet opnieuw
met de werkgevers en de vakbewe
ging. Dan zijn de gegevens van het
Planbureau beschikbaar en kunnen
er dus spijkers met koppen worden
geslagen. De situatie zal dan onge
twijfeld duidelijker worden, maar
het staat nu al vast dat er onzeker
heden zullen blijven.
Zo staat het Planbureau voor een
bijzonder moeilijke taak. Voor de
prognoses van een bepaalde ontwik
keling werkt het Planbureau met
economische modellen, die echter
alle betrekking hebben op vraag-
factoren. Niet op aanbod-situaties,
zoals nu het geval is. „Een totaal
nieuwe situatie dus" zo zei deze
week de NKV-econoom drs. W. H.
J. Reynaerts. En hij voegde daar
aan toe: „Met ook dus een flinke
kans op verkeerde taxaties." Een
ander onzeker element is de vraag of
en in welke mate er steun komt
van de EG-partners van ons land.
Zoals gewoonlijk, zien de werkge
vers de situatie somber in. De
werkgeversverbonden menen dat er
van een loonsverhoging géén sprake
kan zijn. „In tegenstelling tot de
vakbeweging hebben wij voor die
conclusie niet meer informatie no
dig", aldus VNO-voorzitter dr. J.
Bartels. Hij toonde zich zeer er-
wonderd over het antwoord dat mi
nister Boersma (Sociale Zaken) gaf
op de vraag of hy een reëele inko
mensverbetering voor 1974 nog mo
gelijk achtte. Boersma zei dat hij
dat nog niet kon zeggen.
De conclusie van de gesprekken, die
de regering deze week met werkge
vers en vakbeweging heeft gevoerd,
is dan ook dat de tegenstellingen
tussen de sociale partners blijven
bestaan, ook in de huidige moeilijke
situatie. Het valt te betwijfelen of
daarin volgende week verandering
zal komen, zeker nu het NVV zo
veel mogelijk afstand zal willen
houden van een ingrijpen van de
regering. Voor het kabinet-Den üyl
zit er weinig anders op dan zelf het
vuile werk op te knappen.
