]ten in je 1-tje
it een boekje
en beetje duur
VEEL WAPENGEKLETTER VAN DESMOND BAGLEY
Ashton trilogie
Drang
is
naar
voorlopig
het „document
niet te stuiten
pur
ZESDE DEEL VAN
LAROUSSE IS UIT
)ri
!L
Geweldig fijne Aafjes
Nieuwe belevenissen
van de rechter Ooka
DE PIRAMIDE:
LEVENDIGE EN
MEESLEPENDE
NOVELLEN
55
i vrouw zaait vergif
omantiek prevaleert
oven de spanning
;DAG 8 DECEMBER 1973
PAGINA 19
Desmond Bagley Omnibus
Uitgeverij Elsevier 736 blz.
Auteur Desmond Bagley is ze
ker geen onbekende in ons land.
Bij de uitgeverij Elsevier zijn in
de loop der jaren al negen best
sellers verschenen, zoals De uit
brekers, Duel onder water en
Fort in de Bergen. Drie eerder
uitgegeven werken van Bagley,
zijn nu samengebracht in een
omnibus. Wie Bagley leest
komt tot de ontdekking dat deze
Engelse schrijver niet voor een
bloederig tafereeltje op zij gaat.
Hij is bovendien een groot wa
penkenner en wijdt daarover in
zijn verhalen steeds breed uit.
Eigenschappen van het wapen,
gebruikte munitie en andere bij
zonderheden worden in geuren en
kleuren opgedist. De drie verha
len in de omnibus "De man
zonder verleden", "Op dood
spoor" en "De gouden kiel" heb
ben allemaal een overeenkomst.
In elk van de drie verhalen
duikt een held op, die verliefd
wordt op een meisje. Er vallen
steeds heel wat doden, maar zo
wel de held als het meisje blijven
gespaard. Bagley verstaat de
kunst om de spanning snel op te
voeren en naar een climax te
brengen. Zijn "plots" zijn niet al
tijd even sterk. Zijn verdienste,
ligt meer in het hoog houden van
de spanning over een vrij lange
periode van het boek.
"In de man zonder verleden" is
Robert Boyd Grant de held. Na
i-ele jaren in ziekenhuizen te zijn
verpleegd van verwondingen die
hij opliep bij een verkeersonge
luk keert hij terug naar Fort
Farrell. Het gekke is dat hij aan
een partieel geheuenverlies lijdt.
Hij weet niets meer van het on
geval. In Fort Farrell komt hij tot
de ontdekking dat het ongeval op
zet was en dat daarbij de familie
Trinavant om het leven gekomen
is. Samen met de Mattersons wa
ren de Trinavants eigenaars van
een bloeiende houtindustrie. Het
dorp wordt nu geregeerd door de
Mattersons en Grant blijkt een
gast te zijn die men liever zo snel
mogelijk ziet verdwijnen. Maar
Grant blijft en probeert met een
oude dorps journalist en zijn liefje
een verre nicht van het geslacht
Trinavant uit te zoeken wie des
tijds de drievoudige moord heeft
"Op dood spoor" handelt over
de Engelse geheim agent Allan
Stewart die naar IJsland wordt
gestuurd om een „simpel karwei
tje" te klaren: een pakketje met
naar later blijkt een elek
tronisch apparaatje afleveren bij
een bepaald adres. Ook deze held
duikt weer een meisje op waar
mee Stewart zich van het ene ge
vaarlijke avontuur in het andere
stort. Zijn trouwe metgezel is een
"sgian dubb" een gevaarlijk mes
dat hij in zijn kous meedraagt en
geregeld moet worden gehanteerd
om Russische geheime agenten
en hoe wonderlijk het ook
klinkt Engelse geheime agen
ten van het lijf te houden.
Peter Halloran, een fortuinlij
ke scheepsbouwer uit Zuid-Afri-
ka het land waar Bagley ja
renlang journalist was is de
hoofdfiguur in "De gouden kiel".
Samen met twee "vrienden",
gaat hij op zoek naar een grote
goudschat in Italië, die destijds
op een SS-konvooi is buitgemaakt
en daarna is verstopt. Het goud,
moet Italië uit en het plan is om
dat per schip te doen. De kiel van
een groot zeiljacht zal in een klein
Italiaans haventje worden ver
wisseld voor een echte gouden.
Maar voor het goud op de plaats
is waar het kan worden omge
smolten tot een kiel is er heel
wat gebeurd. En zelfs als het
schip de haven heeft verlaten is
de buit nog niet veilig. Het ver
dienstelijke van Bagley is dat nij
naast het "verhaal" oog heeft,
voor de omgeving en de lezer een
beeld geeft van de sfeer en de
omgeving waar het verhaal zich
afspeelt. Of het nu IJsland. Italië
of Brits Columbia is, Bagley
geeft de details zodat we aan 't
eind een beeld hebben van het
land. En dat is zeker zo interes
sant als de inhoud van het ver
haal.
BRAM VAN LEEUWEN
Dishoeck in Bussum is van
van Ursula Groeninger voor
verschenen "Lekker eten in
in* leen bent en toch lekker wilt
leeft het officieel. Ik zou
len toevoegen: "en duur wilt
afyant het is niet allemaal even
p wat we te lezen krijgen en
el willen, kunnen, denken of
klaar te moeten maken. Ver-
erkjhet voor de af-en-toe-koker
Hoe ziet gedroogde dille
oe kom je aan een afgestre-
lelepel smeerkaas? Proble-
or de man, die 's avonds ko
et omdat z'n vrouw elders
len heeft,
irdt veel informatie gegeven,
aanschaf van min of meer
keukengereedschap. Pannen-
schijnen van belang te zijn,
weet uit ervaring dat een
die functie zeer goed kan
ukjiien. Verder zie ik niet iede
;ezel of alleeneter dagelijks
met broodmandjes, schorter
d-weegschalen, tomatenmes-
?at dies meer zij
rricfcepten zijn over het algemeen
>of<
lekker. Maar (nogmaals) een beet- met whisky smaakt, moet je natuur -
je duur. Iets te exclusief voor een lijk wel eerst zorgen dat je de be
wuste drank in de kast hebt. Een
extra-uitgave dus.
Er staat voor iedereen "wat" in.
Voor de slanke-lijners, de jonge
mensen, fijnproevers, lijnbewusten,
noem maar op. Zelfs voor mensen,
die in hun eentje een zondagochtend-
brunch (jawel) organiseren met pa
lingen en citroenen. Je moet er
maar van houden. Inderdaad: het is
erg makkelijk om een kookboek
"goed" of "slecht" te vinden.
Van de nieuwe "Grote Nederland
se Larousse Encyclopedie" (uitgave
Scheltens en Giltay, Den Haag) is
dezer dagen het zesde van de in to
taal 25 delen verschenen. Evenals de
bijzonder aantrekkelijk door het
grote aantal kleinere illustraties,
waardoor het werk een bijzonder le
vendige indruk maakt. In het thans
verschenen zesde deel vindt men
student (die dit boekje ongetwijfeld
van zijn moeder mee zal krijgen als
laatste nawee van de degelijke ver-
boek dat u een handje helpt zorging thuis), voor een rusteloze
werker, die 's avonds nog weg moet,
voor de "makkelijke" jongen, die na
een paar regels lezen besluit, toch
maar in de stad een veel te dure
uitsmijter te gaan eten.
Gelgenheidskokers, mensen, die
niet iedere avond het boek ter hand
willen nemen, kunnen er lekkere idee
tjes uit opdoen.
Ik noem de Senatoren-steak: ver
rukkelijk. Voor een paar gulden, en
met tien minuten werk is de maag
zeer snel uiterst tevreden. Wanneer
je wilt proberen hoe lendenbiefstuk
De familie Ashton, trilogie, door
Kathleen Baker en anderen, ver
schenen bij L. J. Veen's Uitge
versmaatschappij N.V. in Wagenin-
gen (f 19,50).
Het heeft geen zin meer nog iets te
vertellen over de familie Ashton. Na
genoeg iedereen weet kan althans
Ik vind het zó: er staan lekkere weten dat dit Britse gezin het in de
jongste wereldoorlog verre van ge
makkelijk heeft gehd. Via de tele
visie zijn hun vreugden en vreugde-
tjes, maar nog meer hun ongemak
ken en ellendes uitvoerig de huiska
mer binnengekomen. Liefde, trouw
dingen in, maar over het algemeen
iets te duur en veelal iets te ar
beidsintensief. Veel enthousiasme
kan ik er jammer genoeg niet voor
opbrengen. PAUL WOLFSWINKEL
en ontrouw, strijd en vervreemding
van Edwin en Jean, van Sheila en
David, van Margaret en John, van
Frede en Ian, van Philip en Robert
zijn door het "magische oog" ge
meengoed geworden. Ook in ons
land, wat wel bleek uit het feit dat
de boekjes, die naar aanleiding van
deze televisieserie verschenen in een
mum van tijd waren uitverkocht. De
drie delen zijn nu in één boek ver
schenen. Deze trilogie telt 616 blad
zijden, waarvan een aantal met fo
to's, die herinneren aan de televisie.
KOOS POST
vorige delen waaraan reeds eerder 10285 trefwoorden, 2173 illustraties
en 28 kaarten in zwar-wit- en boven
dien 24 pagina's illustraties in fraaie
kleuren. Met ingang van 1 oktober,
is de vóórintekenprijs vervallen zo
dat men nu pet deel f 94 be
taalt, bij vooruitbetaling van telkens
vijf delen f87, bij betaling van 25 de
len ineens f 80 per deel, terwijl er
daarnaast een beperkte bibliofiele,
uitgave verkrijgbaar is voor f200,—
per deel. Zoals reeds eerder opge
merkt maakt de groene kunstlede
ren band met rode en zwarte medail
lons een verzorgde en tevens solie-
de indruk.
C. J. ROTTEVEEL
jen van de
visvrouw in
Titel: De vertrapte pioenroos
Bertus Aafjes; uitgever Meulenhoff,
te Amsterdam; prijs: f 13,50.
Hoera, hoera, weer een boek van
Aafjes over rechter Ooka, bekend
geworden bij ons na de tv-uitzending
verzamelde veel verhalen en bewerk
te die.
"De vertrapte pioenroos" bevat ve
le haiku's (Japanse wijsheden, in
spreekwoorden vervat) en duiden op
een goed begrijpen van de wat kron
kelige Japanse wijsheid, die eigen-
e eeuwen
Op het welweezen van de
Auteur P. G. Bins.
itgevery Nijgh en Van Dit
jes is een ontzettend aardige man,
geloof ik. Een bescheiden Limburgse
kasteelheer, die Oosterse fijnheid
Prijs weet te vermengen met poëtische en
1
li i;
iteur heeft aan de hand van
ijen, reprodukties en doeken
en en buitenland geprobeerd
de (huis) vrouw in drie
van „Lampion^voor jeen blinde". Aaf- zeer duidelijk is. Dat Aafjes als
belangrijk gast bij een
Ooka-herdenking een gebed moet
uitspreken en dat zelden met zoveel
eerbied deed, zoals hij zelf zegt be
wijst een volledige erkenning door de
Japanners. Voorwaar niet zomaar
iets.
Een geweldig fijn boek om te lezen,
hoog niveau. PAUL WOLFSWINKEL
humoristische trekjes. Aafjes
eigenlijk een groot, maar bescheiden
schrijver.
Authentieke Japanse en Chine
se speurdersverhalen zijn liefhebbe
rij geworden. Dit is het vierde boek
dat hij aan Ooka wijdt.
aandacht werd besteedeen ver
rukkelijk werk, dat zich onderscheidt
van andere. In de eerste plaats om
dat deze Nederlandse bewerking van
de beroemde Franse Larousse ook
gedetailleerde aandacht besteedt aan
Vlaamse en Zuidafrikaanse cultuur
uitingen, zowel personen als zaken.
Bovendien is er in de tekst naast
250.000 encyclopedische trefwoorden
een zeer uitvoerige registratie van de
woordenschat der Nederlandse taal
opgenomen: het Verklarend woor
denboek van Koenen-Endepols is in
zijn geheel in deze GNLE verwerkt,
inclusief een groot aantal afkortin
gen, letterwoorden en letterreeksen.
Zonder moeite vindt men spreek
woorden en zegswijzen, die met een
bepaald trefwoord verbonden zijn.
natuurlijk met een omschrijving van
de betekenis. Een voorbeeld van de
uitvoerigheid levert een willekeurig
gekozen woord als "bruiloft" op: na
de zegswijzen en spreekwoorden volgt
een iconografische opgave van tal
van schilderijen, die met "bruiloft"
te maken hebben. Daarna: bruilofts
bed, -dag, -dicht, -dis, -dronk, -feest,
-ganger, -gast, -gebruik, -gedicht,
-kleed, -lid, -maal, -nacht, -poëzie,
-stoet, -vers, -vlucht, -zaal, -zang en
de bruiloft van Kana. Men zoekt dus
zelden of nooit tevergeefs.
Qua uiterlijk is de Grote Larousse
"De piramide" door Williams Gol-
ding in de vertaling van Frédérique
van der Velde verschenen bij Hol-
landia in Baarn (f. 12.90)
Deze drie verhalen, al Jaren geleden
door Golding geschreven, zijn in
tweede druk verschenen. Drie in el
kaar grijpende novellen over jonge
ren op de drempel van volwassenheid.
Op een leeftijd, dat de indrukken
van het leven imet overweldigende
vaart op hen afkomen. De problemen,
die dat met zich meebrengt, heeft de
Jeugdlectuur
"De zoon van de veearts" door Mar
tha Robinson in de vertaling van
Tim van Beek verschenen bij Uitge
verij Kosmos (f. 9.90)
Jongens en meisjes van omstreeks auteur eerlijk en ook zuiver behan-
tien jaar, die van dezelfde schrijfster deld de belevenissen van de 18-ja-
De kinderen van de veearts" hebben rtSe OUver in een provinciestadje,
gelezen, hebben dus al eens kennis ge- waar de mensen duidelijk en star in
maakt met dierenarts Tom West, zijn vakjes zijn ingedeeld. Er zijn meisjes
zoons Tom en Koen en hun tweeling- om mee te vrijen en anderen om mee
nichtjes Jeane en Linda. Dat clubje te trouwen, zo wil die indeling. Maar
komt men nu weer tegen in 't twee
de boek van Martha Robinson, waar
de emoties laten zich niet zo gemak
kelijk in verschillende t kamertjes
in we natuurlijk ook weer de pony's stoppen. Dat heeft Goldiing pakkend
Wildvuur en Zilver ontmoeten, die
voor nogal wat narigheid zorgen dit
maal. Voor de Jeugd alles bij elkaar even soepel. Maar levendig e>n mee-
a- slepend is het zeker.
KOOS POST
en alles wat haar in die tijd Hijzelf vindt het eigenlijk een gekke
3e te beschrijven. Dat is in
enljlzijden geen gemakkelijke op-
e schrijver is er dan ook lang
ltijd in geslaagd er een
verhaaltje van te maken,
iter van plan is een tocht
derland te maken en dan spe-
ndacht te besteden aan het
ijk aspect door drie eeuwen
il uit het boekje wel nuttige
is kunnen putten. Het is dan
een zeer beknopt naslag-
dan een boeiend boek en ruim
n gulden zou ik eï niet voor
•ben.
3.IETTE VAN DER HOEVEN
zaak, dat een Hollander zich
diept in typisch oosterse toestanden.
Wij, op onze beurt, zouden vreemd
tegen een Japanner aankijken, die
reeds drie boeken over Jan van
Schaffelaar heeft geschreven en nu
wel eens wil zien waar die toren
staat, zegt hij.
Rechter Ooka is, zoals bekend geen
schepping van Aafjes zelf. Ooka leef
de een drietal eeuwen terug en was
een zeer rechtvaardig en uiterst
slim mens.
Toen Aafjes voor het eerst in Japan
was en van hem hoorde, is hij er met
een enthousiast voor geworden. Hij
Uitgeverij Skarabee in Laren (N. m. die tijd al negentig gulden van rie terugzien. Zo'n Gerardus Leonar-
H.) gaat energiek door met het op de gouden standaard, een kapitaal dus Mooijman bijvoorbeeld, de eerste
de markt brengen van allerlei ma- bedrag en een „vuurmaker", de Jac- Nederlandse drager van het IJze-
teriaal in fascimile. De drang naar ques Perk van de aansteker, kwam ren Kruis, die een lange brief aan de meest boeiende compilatie van de over de vuige blut-und-boden he-
nis die zegt: „Verroest Mooijman, voor de liefhebber met 'n gespeciali-
ben jij fout geweest?"
Het Londense „Vrij Nederland" is
len
alle
het „document pur" blijft voorlopig o0k al gauw op honderd centen of zijn kameraadske Ria schrijft en
niet toe stuiten. Het zou aardig zijn tweehonderd halfjes. moed is goed, maar we blijven Ne-
om eens precies de invloed van te- van de tot nu toe bij Skarabee derlanders tevens aankondigt dat
levdsie op dit verschijnsel te meten, verschenen fascimile-boeken is de- er voor hem weer een bevordering maar „Vrij Nederland" is eigenlijk
De directheid van het beeld, ook als ze postorder-catalogus wellicht daar- voor de deur staat. Koopt Mooij- wat verstarde zoetsappigheid van
drie. „Leonidas" is authenticiteit roïek en giftige rassenwaan van hec
gore zooitje rond de geestelijke zelf-
bevlekker Mussert.
H. MULDER
„Leonidas Prijscourant 1913" 16
vrouw zaait vergif Joy
Verschenen bij de Zuid-Hol
le UitgeverscmatschappiJ
Packer laat in "een vrouw
ike ergif" de romantiek duidelijk
troductie in een vooraanstaande,
Zuidafrikaanse familie na, waarbij bet leven in die verre tijden bepaal-
je bedolven wordt onder een stort- de, daar gaat het om.
vloed van namen, is het dan ook
een erg luchtig, vlot leesbaar werkje nieuwe Skarabee-uitgaven
dat historische opnamen zijn, heeft om ook het aardigst, omdat de au- man, als hij het Oostfront overleefd mensen aan de andere kant van de gulden, „Volk en Vaderland" en de
een behoefte geschapen die voorheen thenticiteit het dichtst benaderd heeft en met ons allen Jammert over Noordzee, die toch niet preoies wis- „Londense Vrij Nederland", beide
misschien wel bestond, maar veel wordt. Wel heeft redacteur Leonard de autoloze zondag, nu zo'n boek of ten, hoe gruwelijk het hier allemaal f 21.50. Alle drie uitgaven van Ska-
minder uitgesproken was. de Vries het werk wat bekort, maar zit hij te wachten op de eerste ken- toeging. Deze bundel is toch meer rabee, Laren N. H.
Niet meer de beschrijving als in- de oer-vorm is geheel intact met de
termediair tussen nu en de gebeur- statige lekkermakers in gravure en
lijkiheden van het verleden, maar de de hele geur van lavendel,
onmiddellijke confrontatie met wat
De nieuwe uitgave met werk uit
./Volk en Vaderland" en ander na-
Verreweg de interessantste van de gedreutel en de „Londense" Vrij Ne-
1913
KAREI LENGS ZONEN, TEGELEN
de
i ren boven de spanning. Het geworden. De vergifzaaister daar-
dat Je Je constant op een in is de Jonge vrouw Storm, die met
niets ontziende kracht die zijn oor
sprong voornamelijk vindt in heb
zucht, over de geborgenheid en een-
gezinsheid van de familie Morley
waait. Storm, die zelfs niet terug
deinst voor een moord, denkt de weg
naar het kapitaal te effenen door 'n
huwelijk met de zoon Dave. Uit het
rechte weg lijkt te bevinden
er van verrassende wendin-
uwelijks sprake is. Op de in-
'STE PAARD
este paard van stal" door Do-
'illiams in een vertaling van
Nouwen verschenen bij Uit-
Kosmos in Amsterdam.
Williams weet niet alleen al
paarden, hij kan er nog goea
'rtellen ook. Hij schreef al zo'n
boeken over paarden. Na-
is ook in dit boekje een paard
n de hoofdfiguren. Zonder sen-
iprijscourant vain /Leonidas" uit
1913, Nederlands eerste postorderbe
drijf. Grondvester was de smid Karei
Peter Lengs, die in de late ja/ren
van de vorige eeuw de fiets ont
dekte, er een falbriek in begon en
langzamerhand zijn assortiment ar
tikelen uitbreidde.
Eerst kwamen de carbid-lampen,
feit dat zij wordt geaccepteerd onder maar later ongeveer alles wat de pre-
het motto "laten we de schijn van
eendracht en waardigheid naar bui
ten ophouden", blijkt echter duide-
ljik dat zij bepaald niet welkom is
bij de Morleys. Joy Packer heeft de
ze intrige aangegrepen om haar ken
nis van Zuid-Afrika en Australië te
spuien. Zij waagt zich daarbij niet
aan een analyes van het rassenpro
bleem, al is het moeilijk te verteren,
beschrijft Williams de vriend- dat de als knechten en dienstboden
ate
ver van het dier en zijn baas. Een
iwe rhaaltje, vooral voor Jonge tie-
•wa lie van paarden houden. En
iak ltal is vandaag de dag niet
KOOS POST
fungeren de inlanders als "goedige
maar stille en domme" figuren wor
den afgeschilderd, die er geen me
ning op na lijken te houden.
JAN PREENEN
derland, missen het aspect van he
lemaal terugstoppen in de tijd. Het
ligt natuurlijk om te beginnen vee.
minder ver terug, maar bovendien
gaat het om bloemlezingen, waarbij
de samensteller (vanzelfsprekend al
weer Leonard de Vries) tussen van
daag en toen is in gaan staan. De
trofeeën zijn al op aarde gewogen
en keurig op een rijtje gezet, bij de
„Leonidas" catalogus moet de lezer
zelf maar op avontuur gaan en
juist de commerciële propagan
da van de heer Lengs brengt 1913
veel meer tot leven dan de armzalige
politieke propaganda van de NSB-
oonsorten de oorlogsjaren doet.
Overigens mag hier nog wel even
worden genoteerd, hoe uitgekiend 't
Wehrmachtsblad „Signaal" werd
gemaakt, in vergelijking met het
stuntelige „Volk en Vaderland" of de
frivool bewerkt of bedrukt textiel ordinaire „Zwarte Soldaat". „Sig-
rond de schouders ging. naai" is al eerder heruitgegeven. Wat
Goedkoop was Leonidad niet al- mij nu verschrikkelijk bezig houdt
tijd. Zijn aartsvaderlijk artikel de is, hoe lieden reageren, nu nog in
fiets, deed in de duurdere modellen leven, die zichzelf in hun abjecte glo-
consumptiemaatschappij van voor de
eerste wereldoorlog aan begeerlijks te
bieden had: grammofoons (.spreek
machines" genaamd), horloges,
trompetten, kookgerei, inkttoestellen
met tafelbel, kammen en „Photogra-
phie-apparaten". De schok dor ver
rassende herkenning doen regelma
tig de pagina's trillen. Wie had ge
dacht'dat in 1913 al van „sporthem
den" werd gesproken, zogauw het om
Voortreffelijk geconstrueerde
stoommachines
gevaariim.
No. 1592 No. 1593 N
'almaA
