'Geen betonmortelcentrale'
Vmptmeijer (PSP): 'PvdA linkser geworden'
MIJN HOND
WIL ONTHEFFING
WAT NU?
Sinter-
daasje
b denneboom
Reëel alternatief zoeken
voor opvang van
de
groei
RAADSLID VERBOOM:
Raad naar de toekomst ^vanDommeien
X3NDERDAG 6 DECEMBER 1973
Milieucursus Leidse universiteit (XI)
LEIDEN Sinterklaas 1973. Met de laatste pakjes op weg naar
huis, langs de kerstetalages. Jan Holvast schoot dit beeld gister
middag in de Leidse binnenstad. Hoe was deze Sint wat de verkoop
betreft? Een greep uit de ervaringen van grootwinkelbedrijf en
detailhandel:
De Hema-bedrijfsleiding was "zeer en zeer en zeer" tevreden.
Vooral de duurdere gebruiksartikelen, zoals koffiezetapparaten en
autoradio's vlogen de winkel uit.
Speelgoedhandel Van Brussel was heel erg tevreden. Er is iets
meer gekocht dan het vorig jaar.
Grammofoonplatenhandelaar Hofenk veronderstelde dat de omzet
in vergelijking met vorig jaar zo'n 45% ivas gestegen. Toppers: "For
ever and ever" en de lp van Boudewijn de Groot.
Parfumerie Van Westen meldde dat er niet meer of minder was
gekocht dan in 1972.
„Het is niet voldoende om alleen
maar „stop" te roepen wanneer
de groei van steden landschappe
lijk waardevolle gebieden dreigt
aan te tasten. Er moet gezocht
worden naar reële alternatieven
om die groei elders op te vangen.
Een dergelijke poging wordt vol
gens drs. R. J. de Wit, burgemees
ter van Alkmaar, voorzitter van
de Contactcommissie voor Na
tuur- en Landschapsbescherming
en tevens statenlid voor de PvdA
in Noord-Holland gedaan in het
ontwerp-streekplan Waterland.
Het plan, dat volgend jaar mei
in de staten van Noord-Holland
zal worden behandeld en dat gis
teren onderwerp was van de inlei
ding in de Leidse milieucursus,
omvat een gebied dat zich ten
noorden van Amsterdam uitstrekt
tot aan Monnikendam. Een rijk
natuurgebied, dat zich uitstekend
zou lenen voor het creëren van
een nationaal landschapspark.
Het „reële alternatief" voor de
dreigende Amsterdamse groei
wordt volgens drs. De Wit gebo
den in een „overloop" naar Pur-
merend. Nu nog ene stadje met
30.000 inwoners, maar straks een
stad die 90 tot 100.000 inwoners
zal tellen. Daarmee wordt voorko
men, dat Amsterdam zich in
aoordelijke richting uitbreidt ten
koste van een zeer rijk natuur
gebied.
Dat zo vlak onder de rook van
Amsterdam nog een open lan
delijk gebied ligt, dat topografisch
gezien sinds de 16de eeuw weinig
veranderd is, is volgens drs. De
Wit te danken aan het gemeente
bestuur van Amsterdam, dat
steeds fel gekant is geweest tegen
een sterke uitbreiding van kernen
als Durgerdam, Ransdorp en
Holysloot.
Toch is er een aantal factoren,
dat een reële bedreiging vormt
voor het gebied. De grootste is de
steeds slechter wordende situatie
in de landbouw: in het gebied lig
gen voornamelijk „vaarbedryven"
(weilanden die alleen per boot
bereikbaar zijn) en er is een uit
tocht van jonge boeren aan de
gang. Gevolg is een verschraling
van de dorpen en de agrarische
bebouwing.
Vooral de laatste tien jaar is
een duidelijke achteruitgang
merkbaarcaravanterreinen en
autokerkhoven dreigen het gebied
langzaam te verpauperen. Drs. De
Wit acht dan ook een inventief
landinrïchtingsbeleid noodzake
lijk. Bovendien moet naar wegen
worden gezocht om de agrarische
bedrijfsvoering te handhaven.
Een tweede bedreiging vormt
de snelle groei van een aantal
kernen in het streekplangebied.
Dat geldt met name voor Broek
en Waterland en Landsmeer. „Bij
de laatste kern is sprake van een
opgepepte ontwikkeling", aldus
drs. De Wit. Het streekplan voor
ziet in een sterke afremming van
die groei. Nog slechts enkele ge
meenten zullen in beperkte mate
mogen groeien. Dat geldt bijvoor
beeld voor zowel Edam als voor
Oost zaan.
De natuurlijke rijkdom van het
gebied wordt gekenmerkt door de
openheid die er bestaat. .Bomen
planten langs de wegen zou een
aantasting betekenen van het ka
rakter. aldus drs. De Wit. Verder
is in het gebied een aantal na
tuurwetenschappelijk zeer rijke
gebieden aanwezig zoals het Wor-
mer- en Jisperveld en Ilperveld.
Om dergelijke waardevolle ge
bieden te behouden is het volgens
drs. De Wit noodzakelijk dat de
„natuurkernen" worden aange
kocht. Dat gebeurt op het ogen
blik ook. Zo is reeds 1000 van de
3300 hectare kerngebied in han
den van de natuurbescherming
(ministerie van CRM, Natuurmo
numenten, Staatsbosbeheer en de
Stichting Noordhollands Land
schap.
Voor de nabye toekomst wordt
gerekend op een aankoop- en in
richtingsprogramma dat ruim 33
miljoen zal vergen, terwijl voor
beheer jaarlijks een bedrag van
0.7 miljoen gulden nodig zal zijn.
Daarnaast zal door een reeks van
beperkende maatregelen het ge
bied veilig gesteld moeten worden.
Op dat punt zal ook een stuur
groep, waarin rijk, provincie en
gemeenten zitting hebben, een
belangrijk steentje kunnen bij
dragen.
Volgende week de laatste Inlei
ding in de CORS-milieucursus
door W. J. ter Keurs van de
Leidse universiteit. Onderwerp:
„Keerzijden van de presentatie en
de realisering van nationale land
schapsparken".
ADVERTENTIE
Oh nee, mevrouw W. te R., ook voor hèm geldt op zondag de rand van
het trottoir en niet de straat! Mocht u overigens ook wat willen weten
overz'n eten, vraag dat dan bij de dierenspeciaalzaak. Alleen daar krijgt
u trouwens de uitstekende Witte Molen EIWITBROKS, het nieuwe puur-
natuur voedsel, bakvol met krachtstof. En daar is tenminste voorraad
genoeg van!
WDÜtë©
Voedert al wat blaft, mauwt, piept, fluit, koert of knort.
LEIDEN PvdA-raadslid Ver
boom schrijft ons hot volgende
Er zijn groepen en insbellingen die
het met de bouw van een betonmor-
tel centrale op het terrein (jachtha
ven) Sumatrastraat niet eens zijn. Er
wordt gevreesd dat de hinder die men
gaat ondervinden groter is dan de
heer De Jong doet voorkomen. Vol
gens deze zal het vele gerij afnemen
want, zo zegt hij, er zal worden gere
den met mixers met een inhoud van
6m3. Het zal t.a.v. stof de schoonste
centrale worden die er is op dit mo
ment.
Al deze geruststellende woorden
kunnen ons niet overtuigen. Als men
weet dat we nauwelijks gestart zijn
om de oude stadswijken wat leefbaar
te ma'ken, kunt u begrijpen dat het
bericht over deze centrale de bewo
ners overvalb. Het dient dan ook zo
te zijn, dat deze centrale in het kader
van de rehabilitatie bekeken wordt.
Het kan volgens mij nooit zo zijn,
dat, als men grond heeft men maar
kan bouwen.
Het bericht dat men een bouwver
gunning heeft verbaast me. Hieruit
blijkt dat het gemeentebestuur ver
gunningen verstrekt zonder zich te
bekommeren over diegenen die de
last zullen ondervinden. Ik vind het
dan ook onjuist, dat in een tijd van
inspraak dit gebeurt. Er dieent dan
ook overleg te komen met het ge
meentebestuur en de groepen die in
deze wijk de belangen van de bewo
ners behartigt. Ik denk hier aan de
botenbezitters, het wyk-
comité, de woningbouwvereniging en
le bewoners.
Wat is de schade welke een beton-
centrale kan aanrichten? De directe
hinder zal waarschijnlijk het stof en
het lawaai zijn, maar wat denkt U
van het rijden met de enorme zware
auto's? De huizen, die toch al niet
van de beste kwaliteit meer zijn zul
len weldra verzakken en scheuren,
de straten zullen snel vernield zijn
door het zware transport. De bewo
ners zullen nog maar weinig rust
hebben. Als de huizen verzakt en ge
scheurd zijn, kunnen we dan bij de
L.B.C. verhaal halen?
Recreatie is een grote behoefte in
het westen van het land, dus dienen
we daar zuinig op te zijn. Voor Üe
bouw van de betoncentrale zal een
stuk recreatie worden opgeofferd. De
zelfdoeners met hun bootjes moeten
wegwezen, de hengelaar moet inpak
ken, de Jeugd moet maar elders ver
tier zoeken. Ik noem dit een enorme
schade die met elkaar wordt toege
bracht en daarom mag die betoncen
trale er niet komen.
Men hoort vaak kreten dat de ge
meente Leiden haar industrie de
stad uitjaagt en waarschijnlijk ko
men deze geluiden ook nu weer, toch
ben ik van mening, als het over in
dustriebeleid gaat, men een totaal
plan dient te hebben waarin de be
langen worden afgewogen.
Ik denk dat een betoncentrale, die
waarschijnlijk neigingen vertoont
expansief te zijn, niet in een woon
wijk geplaatst moet worden maar op
een plek waar ruimte is voor die ex
pansie.
Er zijn inmiddels contacten ge
legd met het wijkcomité, de woning-
bouwverenignig, de botenbezitters en
de bewoners om as. dinsdag 11 de
cember met elkaar te overleggen wat
er te doen staat. Op donderdag 13 de
cember zal een delegatie de commis
sievergadering van V.O.W. bijwonen
(aanvang 16.00 uur), 's avonds zal er
een bijeenkomst zijn in het stadhuis,
kamer 204, aanvang 20.00 uur, waar
de delegatie uit de wijk en leden van
de gemeenteraad deze zaak opnieuw
met elkaar zullen bespreken.
-IDEN Toen Leiden ongeveer vier jaar geleden bezig
s zich voor te bereiden op de huidige raadsperiode, speel-
PSP-er Amptmeijer een rol van betekenis in het poli-
wke gebeuren. Hij was één van de grote bouwers aan het
«Dgressief akkoord tussen PvdA, PPR, D'66 en zijn PSP.
j was bovendien uitvinder van de zg. PAK-clausule, die
iield dat de progressieven alleen in het college van B. en
zitting zouden nemen alls ze meer dan de helft van de
thouderszetels zouden krijgen.
iptmeijer was ook zeer nauw betrokken bij de breuk
sen zijn partij en de rest van het PAK, ongeveer op de
ft van de raadsperiode die nu aan de gang is. Hij had
n namelijk pas het raadslidmaatschap overgenomen van
es Walle, die er, zoals hij zelf zei, meer dan genoeg van
Het was niet Amptmeijers eerste optreden aan het
dse politieke frontvoor de komst van het PAK was hij
>ekend (en bij zijn tegenstanders gevreesd) als zeer listig
dslid.
Door
Jan Holvast
het ogenblik wordt er weer
ig gesleuteld aan een progressief
voor de raadsperiode die vol-
Jaar van start gaat, en beleeft
'tmeijer een nieuwe episode in
zo langzamerhand „de haat-lief-
rhouding tussen PvdA en PSP"
emd mag worden. Want de
wrok waarmee de PSP zich twee jaar
geleden van de PvdA, en dus van
het PAK, afkeerde, lijkt overwonnen,
en men wil het opnieuw samen gaan
proberen. De PvdA heeft gemeld dat
men de PSP weer graag bij een pro
gressief blok wil hebben, en de PSP
heeft geantwoord, dat men „in prin
ADVERTENTIE
cipe wil meedoen aan een links
meerderheidscollege". De vorm van
dit progressieve verbond die de PSP
evenals de twee andere „kleine
broeders" PPR en D'66 in het
hoofd heeft maakt overigens dui-
delyk dat men niet meer zo dicht
aan de boezem van de grote PvdA
gedrukt wil zitten als deze raadspe
riode: men denkt aan het maken van
één fractie van PPR, D'66 en PSP,
waardoor er in het linkse blok vol
waardig tegenspel voor de PvdA kan
ontstaan.
„Ruk naar links"
Hoe komt het nu dat de PSP toch
weer met de PvdA in zee wil?
Herman Amptmeijer, terzijde ge
staan door PSP-bestuurslid Anne v.
d. Zande, zegt er dit over: „Ongeveer
een half jaar nadat de PSP uit het
PAK was getreden heeft de PvdA
een ruk naar links gemaakt. Het
stemgedrag van deze partij en dat
van ons heeft duidelijk gemaakt dat
we niet meer zover van elkaar ston
den. Voor de veranderde opstelling
van de PvdA zyn een paar redenen
aan te wyzen. Om te beginnen geloof
ik dat de PvdA een aantal illusies
kwijtgeraakt is; men gelooft niet
meer dat men door het slim bepra
ten van een paar wethouders iets
kan bereiken. Vooral de plotselinge
zwenking van wethouder Kret van
stadsontwikkeling en verkeer, die
de Breestraat eerst wel wilde af
sluiten, en die er toen plotseling geen
enkele haast meer mee had, heeft de
PvdA naar mijn idee een forse tik
gegeven.
Daarnaast is er het optreden van
burgemeester Vis, dat de linkse frac
ties by elkaar drijft. Als Vis wat
minder star en formeel zou zijn zou
hij naar mijn idee heel wat meer
kunnen bereiken.
Een derde oorzaak van de betere
verstandhouding tussen ons en de
PvdA is de goede samenwerking in
de commissie BOO (begeleiding or
ganisatie-onderzoek). Daarin zit ik
namens de raad met de PvdA-leiders
Van Aken en In 't Veld. In die com
missie zijn we het eens over hoe het
gemeentelyk apparaat, dus ook de
Verdeliing
Er zijn vrij concrete plannen voor
een driemanschap van de fracties
van PPR, D'66 en PSP. Denk je niet
dat de vorming van één gezamenlijke
fractie op problemen zal stuiten?
Met name D'66 houdt er immers niet
het socialistische principe op na dat
aan jullie handelen ten grondslag
ligt.
Amptmeijer: „Ik denk dat alleen
de verdeling van de raadszetels een
beetje een moeilijkheid zal worden.
Over de principes in de Leidse poli
tiek zijn we het getuige het stem
gedrag met D'66 vrijwel volledig
eens. Kijk eens, we zitten hier in
Leiden met een in Nederland unieke
situatie. We worden hier geconfron
teerd met problemen die een ge
meenschappelijke opstelling onver
mijdelijk maken. En als D'66 zich in
de raad blijft gedragen zoals nu, dan
zie ik niet in waarom we gescheiden
zouden moeten werken. Een andere
ideologische grondslag? Dat lijkt me
geen bezwaar, omdat niet de partijen
worden samengesmolten, maar alleen
de fracties in de gemeenteraad".
Geen naijver
Je noemde zelf de verdeling van
de raadszetels al. Het is niet uitge
sloten, dat D'66, dat op het ogenblik
bij alle verkiezingen zeer harde klap
pen krijgt, dankzij een eventueel
„driemanschap" van PPR, PSP en
D'66 beter in de raad zal worden
vertegenwoordigd dan volgens de
verkiezingsuitslag gerechtvaardigd
zal zijn. Zie je dat als een bezwaar?
„Nee, dat vind ik eerlijk gezegd
niet zo erg belangrijk. Het is in Lei
den niet nodig om vol naijver in de
gaten te houden of je eigen party er
toch vooral maar niets minder op zal
worden. Als het geluid en de kennis
die D'66 op het ogenblik met Bert
Oosterman en Will van Rooyen in de
raad brengt verloren zouden gaan.
zou ik dat zeer betreuren", vindt
Amptmeyer. Hy gaat nog een stapje
verder: „Mocht D'66 uiteenvallen
ik weet niet of dat gebeurt, maar
veronderstel dan zou ik willen
proberen om op de verkiezingslyst
van PPR en PSP toch plaats te re
serveren voor goede mensen van de
Democraten".
Het is één van de opmerkelyke ge
dachten die Amptmeijer tydens ons
gesprek lanceert. Hy heeft er nog
twee in petto. Allereerst zou de PSP,
zo meldt hy, in het „driemanschap"
ook graag een vertegenwoordiging
van het Leids Huurderscomité opge
nomen zien. Die zou los moeten
staan van de PSP, „want LHC en
PSP zyn niet identiek, al telt het
LHC een paar vooraanstaande PSP-
ers onder zyn leden".
Opmerkelyke gedachte nummer
twee: „Het zou verstandig kunnen
zyn om, als er een progressief col
lege van B. en W. komt, een wethou
derszetel van het „driemanschap" af
te staan aan de CPN. zodat het
college een bredere basis in de raad
krijgt".
Strak
Daarbij ga je ervan uit. dat de pro
gressieven een meerderheid zullen
krygen bij de verkiezingen. Wat zou
er naar het idee van de PSP moeten
gebeuren als er geen meerderheid
voor links ontstaat?
„Onze party heeft gezegd wel be-
stuursverantwoordelykheid te willen
dragen, maar alleen onder vry strak
ke voorwaarden. Dat houdt in, dat
we, wanneer er geen meerderheid
voor de progressieven komt, niet met
by voorbeeld de KVP in zee willen
stappen om maar een college te kry
gen waarin links vertegenwoordigd
is. Als er een dergelyke situatie ont
staat, zal er geprobeerd moeten wor
den een aantal progressieve leden
van andere partyen achter ons te
krygen. Trouwens, de PvdA heeft
aanvaard dat er in het programma
waarmee links de verkiezingen zal
ingaan niet geschrapt zal worden.
Dat is een belofte aan de kiezers, en
die zal waargemaakt moeten wor
den. Er zal dus gezocht moeten
worden naar mensen die dat pro
gramma onderschryven".
Het is overigens de vraag of Ampt
meyer de nieuwe raadsperiode waar
over dit gesprek gaat, als actief
raadslid zal meemaken. Hij doet iet
wat geheimzinnig over een voortzet
ting van zyn werk in de raad: „Het
zal van een groot aantal factoren af
hangen of ik doorga". Hy wil daarby
wel kwyt. dat hy er niet voor is dat
mensen te lang op een bepaalde po
litieke post blyven hangen, „omdat
ik vrees dat dat leidt tot een soort
bedryfsblindheid". Bovendien vindt
hy dat het raadswerk een erg groot
beslag op zyn tyd legt, waaronder
zyn andere bezigheden (studie, het
schrijven van artikelen en het hou
den van lezingen by voorbeeld) te ly-
den hebben.
Weerstanden
Je bent echter wel een bekende fi
guur in Leiden geworden. Ben je
niet bang dat het PSP stemmen zal
gaan kosten als er een minder alge
meen bekende naam op de aanplak
biljetten zal verschijnen?
Amptmeyer: „Dat lykt me juist
een reden om op te houden. Ik ben
er niet zo voor dat een party teveel
aan één man opgehangen wordt. Je
moet by dit alles ook niet vergeten,
dat er in de raad nogal wat weer
standen tegen mij gegroeid zyn. Ik
ben naar myn idee terecht
nogal op klompen door de porselein
kast gegaan. Laat de PSP in 1974
maar eens met een schone lei begin-
Een sombere vraag: kun je nu al
zeggen wat eventueel het breekpunt
zou kunnen worden in de progres-
Amptmeijer: .Als we een progres
sief college krygen kan er een breuk
komen wanneer sommigen gaan den
ken dat Je door hard onderhandelen
met „Den Haag" de beste resultaten
voor Leiden kan boeken, terwyl an
deren gaan proberen door handig
onderhandelen met hun partygeno
ten in de regering tot zaken te ko
men. Dat gevaar zit er wel in, want
ik geloof niet dat Den Haag nou zit
te springen om cheques voor ons uit
te schryven. Die indruk heb ik ten
minste gekregen in een gesprek tus
sen Leiden en de staatssecretarissen
De Goede Financiënen Polak
(Binnenlandse Zaken). En we willen
toch een zwembad en andere sport-
voorzieningen, we willen de stadsver
nieuwing krachtig aanpakken, en
huizen opknappen, om maar eens
iets te noemen".
Polarisatie
De slotvraag. Denk je dat de zo
beruchte polarisatie in de raad door
de confessionelen en liberalen levend
zal worden gehouden?
Amptmeyer geeft op de valreep
nog een opmerkelyke mening ten
beste: „Er is helemaal geen polari
satie, sinds 1972 al niet meer Alleen
de VVD tracht haar houding in de
Kamer in de Leidse raad voort te
zetten en is dan ook in een vry groot
isolement verzeild geraakt. De con
fessionelen echter zyn hun duffe re
gentenmentaliteit uit vroegere tyden,
toen een wethouder alleen in de fout
kon gaan door overspel te plegen,
wel kwyt. Ze zijn trouwens volledig
ongeschikt om te polariseren, want
dan zullen ze kleur moeten beken
nen, en daaarmee delven ze hun
eigen graf. Ze bestaan immers nog
steeds alleen by de gratie van hun
vaagheid. Als ze die opgeven, zullen
ze talloze leden kwijtraken, die dan
maar liever meteen naar de VVD of
naar de progressieven gaan".
