ouperus-biografie moet
og worden geschreven
EflADIT'
NwKI I j
Morgenavond in het LAK
Diepenproject
voor het theater
Kooktip
0ERDAG 15 NOVEMBER 1973
Man met de Orchidee Door
Vogel Uitgever: Nijgh en
Ditroar Prijs f 18,90 De
Uende Louis Couperus Door
Vogel Uitgever: L. J. Veen
f14.50-
5N Er bestaan nu drie
boeken over het leven en het
"van Louis Couperus. Het eerste
jljeen al in 1933, tien Jaar na de
I yan de schrijver, het laatste
maand, vijftig Jaar na de dood
de schrijver en er is in al
iren niet veel nieuws bijgëko-
t nieuwe boek heet „De man met
nrchidee" en het is geschreven
de voordrachtskunstenaar Al-
Vogel, die veel bekendheid heeft
orven met zijn voordrachten
Couperus en ook veel heeft ge-
om het werk van de schrijver
meest veelzijdige en begaafd-
noemt hij hem) meer bekend -
geven. Tegelijk met dit boek
heen „De onbekende Louis Cou-
een bundel met weinig be
verhalen. stukken uit vergeten
ns en enkele niet eerder gepu-
brieven.
is natuurlijk prachtig dat er
boeken uitkomen ter herden-
ran het feit dat Louis Couperus
iar vijftig Jaar geleden is ge
in. Even leek het er op dat dit
[olkomen ongemerkt voorbij zou
de sterfdatum was 16 Juli 1923,
het bleek die dag akelig stil.
in Den Haag, waar toch veel
irus-bewonderaars en -kenners
Oktober is waarschijnlijk
uitgevers een beter tijdstip
mllen de Couperus-kenners blij
met deze uitgaven?
onbekende Couperus" is inder-
een aanwinst. De beste werken
lotiperus zün nu in vrij goed-
uitgaven weer te koop, maar
die aardige bundels verhalen
schetsen zoals „Van en over
len anderen" en „Van en over
Iedereen" zijn, zo ze toeval-
gens antiquarisch te krijgen
tar geworden. De drie
Is Proza zijn helemaal on-
lar sinds het grote succes van
svisieserie „De Boeken der Klei
den" en Albert Vogel heeft de
die toch graag enkele van
raak schitterende verhalen in
oekenkast willen hebben beslist
ote dienst bewezen,
anders staat het met „De
tiet de orchidee". Vogel noemt
Iet levensverhaal van Louis
en in zijn voorwoord
t hij dat volgens hem een der
levensverhaal een reden van
heeft in afwachting van de
IJd ongeschreven wetenschap
biografie. Het levensverhaal
juperus bestond echter al, en
1960, toen dr. H. van
voortreffelijke „Louis
rus, een verkenning" publi-
liografie van Van Booven uit
nauwelijks de naam van
n: het is een welis-
informatief, maar toch
l verward boek. Het staat
maar het is drie keer te
- en de gesigneerde en ge-
'e uitgave is bijna niet meer
ui en dus duur. Als er daarna
r was verschenen zou Vogel
slijk hebben met zijn handza-
feesbare Couperus-pocket.
van dr. Van Tricht is er ech-
nog; het is in 1963 herdrukt
vergelijking met het boek van
n niemand volhouden
Tricht nu in een klap verou-
izijü, integendeel. Vogel heeft
interview in de Haagsche Post
gesuggereerd dat hij verschillende
nieuwe ontdekkingen in zijn boek
heeft verwerkt, maar die ontdekkin
gen zijn nergens in het boek te ont
dekken. tenzij hij de verschillen
de roddeltjes over Couperus ontdek
kingen noemt, bijvoorbeeld het feit
dat Couperus wandelend door zijn
laatste woonplaats De Steeg een keer
een boer liet toen de burgemeester
langs kwam.
In de Haagsche Post noemt Vogel
een van zjjnontdekkingen t feit dat
Couperus een bijzondere verhouding
met jonker Johan Ram heeft gehad -
maar dat staat al uitvoerig beschre
ven in Van Tricht. In de eerstedruk
heet hij nog jonkheer R.. maar in de
tweede, uitgebreide druk staat zijn
naam voluit en Vogel heeft daar wer
kelijk niets nieuws over te melden.
In feite is het geen Van Tricht over
deze affaire te zeggen heeft interes
santer dan de betreffende passage
van Vogel.
„De man met de orchidee" is dus
voor iemand die zich al eerder met
het leven en het werk van Couperus
heeft bezig gehouden een routine-
boek waar ook de overal gebruikte ci
taten weer in opduiken: de voorspel
lingen van de Chinese meubelmaker,
het ezeltje in Noord-Afrika en het
„Ik schrijf geen romans meer". Ook
heeft Vogel de barokke zinnen uit
zijn Couperusvoordracht letterlijk
gebruikt. Die inleiding was indertijd
verhelderend en interessant, maar
kan nu ook niet bepaald nieuw meer
genoemd worden. Vogel heeft Van
Tricht herschreven en het materiaal
Louis Couperus
wat aangevuld met weinig ter zake
doende roddels.
Alleen aan het begin en het eind
van het boek is Vogel wat uitvoeriger
dan Van Tricht. Hij geeft in het eer
ste hoofdstuk van zijn boek een aar
dige schets van het Den Haag ten tij
de van Couperus' jeugd en hij heeft
iets meer materiaal over de laatste
maanden na Couperus' reis naar Ja
pan, maar daar blijft het bij: van
een nieuwe theorie of een eigen, per
soonlijke benadering is geen sprake.
Zoals Vogel in zijn voorwoord zelf al
zegt: de echte Couperus-biografie
moet nog geschreven worden.
JAN VAN WIERINGEN
ADVERTENTIE
December.„feestmaand. Gezellig. Leuke gelegenheid
iets extra's te eten ofte drinken. Als maag en darmen
op gaan spelen is de gezelligheid ineens verdwenen.
Maar... snel weer terug als u direct NORIT neemt.
Zorg dat u dit zuiverende natuurprodukt altijd in huis hebt. Voor 't geval dat.
LEIDEN Wat morgenavond,
in het kader van het Mickery-cir-
cuit in 't LAK-theater wordt ver
toond speelt zich af in de marge
tussen theater en beeldende
kunst.
De voorstelling, die onder de ti
tel "Diepen" wordt uitgebracht,
is een project van Justa Mas-
beck en Wouter Klomp. Dit twee
tal heeft zich in 't verleden bezig
gehouden met "happening"-achti-
ge zaken, die duidelijk in de beel
dende kunst schenen te horen. In
al hun experimenten bleef echter
de omgeving, het beeldende kunst
environment, het houvast en de
rode draad in de ontwikkelde
ideeën. Mensen zijn veeleer ge
stileerde vormen dan warmbloe
dige, werkelijke wezens. In "Die
pen" wordt in de vorm, hoewel
nooit uitgesproken, duidelijk een
commentaar toegevoegd, diat als
een soort uitvloeisel van voor
gaande experimenten kan worden
beschouwd.
Het programma, waarin muziek
fragmenten zijn opgenomen van
Wisbone Ash, Derek en The Do
mino's, Doors, Quicksilver, Rol
ling Stones en Otis Redding,
duurt ruim een uur.
ADVERTENTIE
Sommige
charmante dingen
vroeger zijn
€r nog steeds. 1
Bte *>nste"ingen
entecentrum Lijtweg Oegst-
Tentoonstelllng keramiek van
«enbakster. T. e.m. 17 nov. Op
"gen van 3 tot 9 uur nam., zat.
12 tot 5 uur.
Volkshuls Tentoonstelling
Mina op 9 nov. 2-6 en 7-10 u.
Tov. 10-12 en 2-4 uur. Op 15
ov. op Haarlemmerstraat 73b
filer Orlessen-Van Duyn, Bree-
w, expositie Juwelen en zllve-
onjiksvoorwerpen. Tot en met
«ober.
|5'U De Bink, Rooseveltsüraat 3
«Jen van Hoppener
allery Gérard Rijksstraatweg
teenaar (bij Oen Deljl) za-
ftn 11—5 uur an verder vol-
Ispr 01751—591. of 1714.
«It Burgers, Burgsteeg 'a,
expositie van wandkleden
tela Nlggebruggen en Lydia
lot 80 november. Dag 41
'saterdag 121 uur.
'useum van Oudheden (Ra-
<81 TOerkd 10 uur voorm.—
1 eood 1—6 uilr nam
10 »oui Volkenkunde Expositie
Drentkunst uit eigen bezit
uur zo 16 uur nam
3 zonder bonger Dagel
l8 uur nam (t.ejn
Wlttstraat 40 Galerie Ka-
Wisselende expositie dl
2~-630 uur nam do bo-
M uur nam
"Rennuseum. Geopend, op
<ot en met vrlldag 9 uur
1 uur nam Zon eD feestdag
Rllfcsmuseum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen: dag 10—
4 uur zondag 1—4 uur
De Lakenhal: dag 10—6 uur Zondag
Leidse bioscopen
ma. en dl. ook 2.00 uur
Kindermatinee: "De zotte wereld van
Laurel en Hardy", a.l„ woe. en zat. 2 30
uur; zo. 2.00, 4.15 uur
LUXOR: "The lady sings the blues",
14 Jr., dag. 2.30. 7.00, 9.15 uur; zo. 2.15,
4.30, 7.00, 9.15 uur
REX: "De bokser van Shantung", 18 Jr.
dag. 2.30, 7.00, 9.15 uur; zo. 2.15, 4.30,
7.00, 9.15 uur. Nachtfilm: "De folter
kamer van dr. Pu Manchu, vrij. en zat.
11.30 uur.
STUDIO: "Pas op voor zakkenrdllers"
14 Jr., dag. 2.30, 7.00, 9.15 uur; zo. ook
4.45 uur
TRIANON: "Naakt over de schut
ting", 14 jr.. dag. 2.30, 7.00, 9.15 uur;
zo. 2.15, 4.30, 7.00, 9.15 uur.
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dloconessenüuls: le Ei. dagelijks van
11.00-12.00 uur van 13 16-14.00 uur. va
18.45-19.30 uur 2e klas dagelijks van
13.16-14.00 uur en van 18.45-19 30 uur
3e klas dagelllke vaD 13 16-14.00 uur
en van 18.45 19.30 uur Kinderafdeling
dagelilks van 14.00-19.00 uur
St. Ellsabeth-zlekenhuls klasseafde-
ilngen Volwassenen: dpg v 11.16 tot
12 00 uur v 14 tot 14.46 uur en van
f.45 tot 19.45 uur kraamafdellng:
dag v 11.15 tot 12 uur (alleen voor
echte.) v 16 tot 16 uur en van 18.15
tot 19.45 uur. kinderafdeling: dag v
16 tot 18.30 uurr 3e klasse: dag v 14
tot 14.45 uur en v 18.45 tot 19.46 u.
Kraamafdellng: dag 16 tot 16 uur
Endegeest: dinsdag en vrijdag 18—
14.30 "8 zondags 11-12 eD 1415 u eer
ste klasse: de gehele dag
Annakltnlek- dag 13.30-14.30 en 18-19 U
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle pattënteD (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
16.00-16.00 uur
18.80-20 00 uur
Voor de prematurenafdellng gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders):
Bezoek aaD ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe
cial? kaarten verstrekken
Alphen aan den Rijn
Rllnoord. le eD 2e klasse 10.30—
11.00. 14.00—14.46 en 18.00—19.00 U.
3e klasse 14.00—14.45 en 18.00—19.00
uur Kraamafdellng 16.00—17.00 uur.
alleen voor echtgenoten 19.0020.00
urn Kinderafdeling 16.00—16.S0 uur
alleeD voor ouders 18 00—18 30 uur
^Ïlteums
November 1973.
"ferd jaar geleden stond
krant:
Vlaamsche beweging in
heeft o.a. dit gewonnen,
te troonrede in de Bélgi-
e Staatscourant in het
"wch èn in het Vlaamsch
"fcomt.
[n Parijs is men een paar
^organiseerde benden
Mieven op het spoor ge
uit nog zeer jonge
knapen bestaande, de zwarte-
messen- en de varkenspooten-
bende. De eerstgenoemde, van
welke negen leden in hechtenis
zijn genomen, legde er zich op
toe om met hulp van messen
met zwarte hechten de op
vrachtkarren of achter rijtui
gen geladen koffers en andere
goederen open te snijden en
uit te plunderen. De andere
bende, van welke de Justitie
een zestiental machtig is ge
worden, stelde zich het beste
len van spekslagerswinkels ten
doel, niet voor eigen gebruik
maar om het gestolene te gel
de te maken.
Vijftig jaar geleden:
XJit Berlijn wordt gemeld,
dat de democraten besloten
hebben met kanselier Strese-
mann te breken en uit het
Duitsche kabinet te treden.
Men gelooft, dat het Centrum,
de partij van de Roomsch
Katholieken, eenzelfde besluit
zal nemen, waardoor Strese-
mann en de Duitsche Volks
partij alleen komen te staan.
De politiek van Stresemann
inzake het Rijnland en het
Roergebied vindt heftige be
strijding in Beieren, Olden
burg, Hessen en Pruisen.
Vooral de Pruisische regeering
is van oordeel, dat het even
tueel vormen van een nieuwen
Rijnlandschen staat de eco
nomische positie van Pruisen
zal verzwakken.
PANDA EN DE MEESTER—BURGEMEESTER
52122. De heer Fant was ontroostbaar nadat zijn flat
gebouwen ineen waren gestort.
„Nu kan ik niet eens meer woningen geven aan al die arme
lieden die door de gemeentelijke belastingen geen cent meer
hebben mompelde hij. „Het is gedaan met m'n dromen. Wie
werkt mij toch tegen? Wat zit hier achter?"
Jk denk dat het de burgemeester is", zei Panda. „Sinds
hij heeft gehoord dat u aan zijn verkiezingen mee wilt doen,
zit hij u natuurlijk dwars".
Op dat moment klonk er een schallend gelach, dat door vele
luidsprekers versterkt werd. Het wad de burgemeesterdie zijn
wagen had laten verbouwen om er een verkiezings-redevoering
in te houden.
„Ha-ha-ho-ho!" riep de magistraat uit. „Zijn dat de huur-
vrije flats, waar je onze burgers in wilde laten wonen? Ha! Ik
denk niet dat je ze daar erg gelukkig mee maakt. Je kan beter
je geld weggeven, dan dat je het op die manier vergooit; niet
waar, Krok?".
De geleerde, die naast hem zat, knikte instemmend en
daarop reed de auto voort, allerlei lach-geluiden uitstotend
De
avonturen
van
Jommeke
De
zingende
oorbellen
KOM, IK ZAL JE Si OMDATt
SPUITJE SEVEN. T DOET JE EERSTE y
GEEN RUN. "N KWART A KEER
CAPSULE'
Visfilets a la
moutarde
Goed paneermeel is be
langrijker dan u denkt
voor de smaak van u\*
gepaneerde gerechten. Als
u het zelf maakt is het
veel smakelijker. Uw
oven doet bovendien het
werk voor u. Droog resten
oudbakken brood in een
lauwe oven en verkruimel
heit als het bros is gewor
den met een deegroller.
Bedruppel visfilets met
citroensap en wrijf ze in
met zout en peper. Strijk
er aan beide kanten een
dun laagje mosterd op en
haal de filets dan door
bloem. Schud overtollig
bloem er weer af, wentel
de filets door losgeklopt ei
sn daarna door uw pa
neermeel. Bak de filets
boven een flnk vuur in
een koekepan in halfom
boter en olie aan beide
zijden goudbruin.
WINA BORN.
Kleine vaart
Cornelia B-l p 13 Barfleur nr Ant
werpen
Cumulus 13 v Boston nr Great Yar
mouth
Danla 13 te Ashdod
Dlevertje 13 200 ono Villano nr La-
pallice
Dutch Spirit 13 Vlin nr Grange
mouth
Engelina Broere p 14 Brunsbuettel
nr Frederikstad
Falrlift 13 500 zw Dakar nr Mon
treal
Gretlna Holwerda p 13 Sandettle nr
Rotterdam
Hllvarenbeek 13 40 o Lowertoft nr
Santander
Houtman p 13 Mondego nr Ostende
Josephine p 13 Casablanca nr Cen-
Kosmos p 14 Vllssingen nr Antwer-
Marla Smits 13 te Rotterdam
Megrez 13 600 wzw Flores nr Rot
terdam
Neutron 13 t.a. Vlin
Pieter Winsemlus p 13 Vllssingen nr
Gent
Rlsa Paula 13 350 zww Las Palmas
nr Las Palmas
Stella Duval p 13 Vllssingen nr
Antwerpen
Stella Rigel 13 v Paramaribo nr
Cayenne
Vega p 13 Vllssingen nr Antwerpen
Voorwaarts p 13 Lundy ell. nr.
Sharpness
Waalborg p 13 Brunsbuettel nr
Delfzijl
Grote vaart
Acmaea 14 v Curacao nr Montreal
Alcor 14 te Bremen
Alkmaar 14 te Hamburg
Amstelhof 13 780 zo Chagos arch.
nr Durban
Archimedes 13 te St. Thomas
Aristotele8 14 v Amsterdam nr West
Indië
Asian Ensign 13 v Adelaide nr Bris-
Balong 14 te Londen
Batu 14 v Freetown nr Matadi
Oalamares 13 te Crlstoba
Coppename 13 135 zo Armuelles nr
New Orleans
Coral Obella 13 p Doggersbank nr
Horaja
Dallia 13 400 zzo Monrovia nr Cu
racao
Deltadrecht 13 v Cristobal nr Mis
sissippi
Esso Bonaire 13 35 z Mosselbaal nr
Mllfordhaven
Esso Europoort 13 180 zo Belra nr
Savona
Ganymeedes 13 70 n San Juan nr
Cristobal
Hilversum 14 v Rotterdam nr Lon
den
Katwijk 13 v Amapara nr San Lo-
Koplonella 13 v Geelong nr To-
kuyama
Lallbella 13 300 wnw Bermuda nr
Providence
Lovellia 13 650 wzw Luderltz nr Me-
na al Ahmadl
Mainlloyd 14 te Duinkerken
Merseylloyd 14 rede Khorramshahr
Neder Eems 13 v Cristobal nr Ve-
Nedlloyd Dejima 15 te Singapore
Nedlloyd Katwijk 14 v Rotterdam
nr Bremen
Ossendrecht 13 v Tavenna nr Gi
braltar
Pericles 14 v Amsterdam nr Bre-
Phlllppla 13 770 zw Padang nr Brls-
cat
Mus»'
Steenkerk 13 v Durban nr Kaap
stad
Straat Hobart 10 te Durban
Straat Lagos 12 v Durban nr Bris
bane
Straat Madura 13 630 zw Colombo nr
Hongkong
Straat Towa 13 270 wnw Walvisbaai
nr Pointe Nolre
Talamanca 13 840 zo Bermuda nr
Cristobal
TJltarum 13 980 o Santos nr Rlo
de Janeiro
Ulysses 13 te Baltimore
Vlana 13 140 no Madeira nr Shell-
haven
Neen, majesteit,
de verzonken stad
ligt veel te diep.
De scepter ligt diep
in zee, onder
het puin van het
paleis in de
verzonken stad.
