G. GEZWICHT
OOR CHANTAGE
\N ARABIEREN
Wapenwedloop kost miljarden
EGYPTE REKENT
VREDESPLAN
VAN
OP
VS
*alestijnen tevreden over Europa
Israel verloor
1854 soldaten
ueliers boos over
klaring Midden-Oosten
Geld van
VN is op
-"Nond rede Nixon verwacht
vikanen moeten
ook beperken
Robert Vesco
gearresteerd
op Bahama's
deren
oop
Cox's. Die smaakt.
hAG 7 NOVEMBER 1973
BUITENLAND
BEIROET De verklaring,
i de Europese negen over het
Idden-Oosten "betekent zonder
hjfel een stap in de richting van
^rip voor de Palestijnse zaak"
rijft de politieke commentator
Palestijnse voorlich-
igsbureau Wafa.
"In plaats van over vluchtei-nl
gen spreekt men nu over de rech
ten van het Palestijnse volk, en
erkent men dat een rechtvaardige
en stabiele vrede niet tot stand
kan komen zonder dat met die
rechten rekening wordt gehou
den".
"Die erkenning berust niet op
toeval of vriendelijkheid. Het is
de strijd met de wapens van
de Palestijnen die van de EG er
toe heeft bewogen een dergelijke
verklaring uit te geven, want er
zijn EG-landen die achter het
Zionisme staan. Hoe vastberade
ner we zijn, hoe meer de wereld
ons zal respecteren en zal probe
ren ons te begrijpen", aldus Wa
fa.
Zo zeggen de negen, dat Israël
de sinds 1967 gevoerde bezet-
tingspolitiek moet opgeven. Daar-
De negen lidstaten van de EG, tegenover staat dan weer dat van
hebben duidelijker dan anderen
dat tot nu toe gedaan hebben,
zich uitgesproken over betwiste
problemen, zo was de mening in
Belgische diplomatieke kringen.
alle betrokken staten soevereini
teit en territoriale integriteit op
geëist wordt, benevens onafhanke
lijkheid binnen veilige en erken
de grenzen.
EL Europa heeft zijn gezicht verloren en heeft de deur wijd open gezet voor ver-
bische en andere chantage. Dat was in Brussel het eerste commentaar uit Israëlische
eke kring op de gemeenschappelijke verklaring van de EG-landen inzake het pro-
n het Midden-Oosten. Een Israëlische diplomaat zei: dit is een pro-Arabische verkla-
oeld om de Franse een mandaat te geven om met de Arabieren te onderhandelen
ipheffen van de olieboycot.
Aantal gewonden niet groot
(Van onze correspondent) bevinden zich aan het front. De wei
nige bussen die er zijn, rijden in de
JERUZALEM Het aantal doden stad tot zes uur en buiten de stad tot
dat Israël in de laatste oorlog be- zeven uur 's avonds. Treinverkeer is
treurt is 1854. Een cijfer dat hoger is^i zeer weinig ontwikkeld
is uitgevallen dan velen verwacht de bug jg voornaamste passagiersver-
hadden, bijna driemaal zoveel als in voermiddel.
de zesdaagse oorlog. Israël heeft 'n
Joodse bevolking van 2,7 miljoen. In
de Nederlandse verhoudingen zou dat
betekenen dat 9000 mensen gesneu
veld zouden zijn. Ruim 1800 families
rouwen, in een klein land als Israël,
bijzonder veel. Heel -veel -families
hebben nu een zoon verloren in een
van de oorlogen die Israël gevoerd
heeft, in 1948, 1956, 1967 en nu 1973.
Bij dit getal van 1854 moeten nog
de vermisten worden opgeteld, die
niet in krijgsgevangenschap zijn. CAIRO Het derde Egyptische
Het aantal krijgsgevangenen be- leger in de Sin aï-woestijn heeft 'n
draagt ongeveer 400. Egypte heeft tot nieuwe aanvoer van voedsel en wa-
nu toe een lijst van 113 gepubliceerd ter toegezegd gekregen. De naar
waarvan 15 namen niet te ontcijfe- schatting 20.000 Egyptische militai
ren waren. Van Syrië is nog steeds ren op de oostelijke oever van het
geen teken ontvangen. Suezkanaal werden afgesneden van
Intussen bereidt Israël zich steeds de rest van de Egyptische strijd-
meer op een lange oorlogseconomie krachten in de zuidelijke sector, tij-
een dag in de week zal de Is- dens de strijd na het staakt-het-vu-
ren op 22 oktober.
De Israëli hebebn onder druk van
Toch voedsel
voor 3e leger
Egyptenaren
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Henry
Kissinger is tijdens zijn bliksem bezoek aan vijf Arabische
landen nu in Cairo aangekomen. Dat ivas midden in de nacht,
maar zijn Egyptische ambtgenoot Ismail Fahmy was toch
naar het vliegveld gekomen om hem de hand te schudden. De
Egyptenaren rekenen er op dat Kissinger een vredesplan voor
het conflict in het Midden-Oosten heeft opgesteld.
raëli zijn auto thuis moeten laten.
Welke dag, dat mag hij zelf kiezen.
Door een letter op de ruit te plak- Washington toegestaan 125 vracht
ken kan de politie controleren of de auto's met bevoorrading voor dit
auto zich rechtmatig op de weg be- derde leger door te laten. Deze toe-
vindt. Ook de snelheid wordt beperkt stemming werd tien dagen gelegen
tot tussen de 70 en 90 km op de gro- gegeven,
te weg. Voor Israël is de beperking
van het verkeer ernstiger dan voor
de meeste andere landen, omdat het
openbaar vervoer ook al tot een mi
nimum beperkt is. De meeste bus
sen zijn door het leger gevorderd, en
LDVERTENTIE
De Nederlandse minister van Bui- ontkende dat. Er wordt gevraagd de
tenlandse Zaken, mr. Max vain der bestandslijn van 22 oktober in acht
Stoel, ontkende dat de EG door de te nemen en dat is de opvatting van
knieen gegaan zou zijn voor Arabi- alle leden van de Veiligheidsraad, al-
sche .chantage. De Nederlandse rege- d^s Van der Stoel. Van Israëlische
ring is niet van standpunt veranderd. zyde was gezegd dat dit punt voor
Alles wat ze al eerder heeft verklaard, Patent Sadat van Egypte de weg
zit in deze gemeenschappelijke ver- °Pen^ z*Jn ideeën over die bestands-
klaring verwerkt, aldus Van der bjn door te drijven.
Stoel.
De Nederlandse minister herinner -
Van Israëlische zijde werd de ge- de er aan dat hij vorige week in het
meenschappeldj ke verklaring van de Nederlandse parlement al betoogd
Euromarkt-landen een eenzijdige heeft dat er een oplossing moet ko-
tekst genoemd, die substantiële ver- men voor de Palestijnse Vluchtelin-
anderingen heeft aangebracht aan gen. Onze gemeenschappelijke ver-
resolutienummer 242 van de Verenig- klaring bevat alle elementen van re
de Naties. De Nederlandse minister solutie 242 van de VN, die .altijd
grond voor het Nederlandse beleid
geweest is, zo zei Van der Stoel. Van
Israëlische zijde zei men echter dat
Europa met deze verklaring zijn ge
zicht verloren heeft.
NEW YORK (AP) De secreta
ris-generaal van de Verenigde Na
ties Kurt Waldheim heeft verklaard
dat de Verenigde Naties zonder geld
zitten en dringend behoefte hebben
aan voorschotten van ledenstaten
om de vredesmacht in het Midden-
Oosten te financieren.
"Het beschikbare geld in het fonds
voor algemeen node is reeds geheel
op", zo zei Waldheim in een rapport
over de financiering van de vredes
macht in het Midden-Oosten.
"Het is daarom absoluut noodza
kelijk dat voorschotten vam leden
staten zo snel mogelijk worden ont-
j o vangen, van die staten die in staat
UPI) De Amerikaanse minister ro aangekomen met een missie die in kaanse bewindsman kwam laat in z^n door de algemene vergadering
Kissinger nu in Cairo
CAIRO/TEL AVIV (Reuter, AFP, singer is dinsdagavond laat in Cai- desmacht tussen hen in. De Ameri
van Buitenlandse Zaken Henry Kis- de Egyptische hoofdstad wordt be- de Egyptische hoofdstad aan,
over de wijze waarop de kosten voor
schouwd als maatgevend voor vre
de in het Midden-Oosten. Vooraan
staande Egyptische commentatoren,
zou mogelijk nog een korte ontmoe- yTede^macht zuUen worden ver"
Ril'
9G
naar Cairo te gaan zei hij dat zijn
besprekingen met premier Meir van
Israël en minister van Buitenland
se Zaken Fahmi van Egypte "con-
hij
zette niet nader uiteen hoe hij denkt
de Israëli's en de Egyptenaren tot
onderhandelingen te brengen over
Ook in andere (vooral Britse)
diplomatieke kringen in Brussel heeft
jjjd J men de gisteren tot Stand gebrachte eerst sinds de onafhankelijkheid ge-
OV1 OT1 TYl nOTOll gemeenschappelijke verklaring van troffen door een algemene staking,
(Of f/Of V 11 l/l/O f/Of V de Euramarktlandan wel degelijk afgekondigd door vijf linkse vakbon-
meer pro-arabisch dan pro-Israë- den en een rechtse politieke partij
lisch uitgelegd.. Het Nederlandse uh protest tegen de snelstijgende
standpunt werd daar als volgt beoor- prijzen en de schaarste aan levens-
deeld: Nederland heeft, zonder al te behoeften. Het openbare leven kwam vertrok
reel gezichtsverlies, zich, door deze nagenoeg tot stilstand. Bij verspreide
j verklaring mede te onderschrijven, onlusten zijn honderden personen ge-
rON President Nixon geling overweegt, zijn het weer invoe- toch wat „bewogen" van eijn oor- arresteerd.
i vermoedelijk een aan- ren van de zomertijd (de wintertijd spronkelijk ingenomen standpunten v n
len afkondigen om het is Juist eind oktober weer van kracht Dit "bewegen" zal wellicht voor de t structief" waren geweest. Maar
JKE^n aan een dreigende geworden), het sluiten van schouw- Arabische landen aanleiding zijn om rf »-->«-
Ie Verenigde Staten. De- burgen en bioscopen en de verminde- van standpunt te veranderen voor g stemmen haar vertrou-
m kunnen inhouden dat ring van eisen voor de luohtvervui- wat betreft de olieboycot. ^e,n geschonken aan de vredespoli-
ïCi eer moeten sluiiten, dat ling. Ook wordt gedacht aan het in- tiek van Premier Soevanna Phoema.
nflnale snelheidslimiet van stellen van een mogelijke avondklok. Met haar gemeenschappelijke ver- Het vertrouwensvotum betrof het be-
per uur wordt uitge- De oliecrisis heeft als gevolg dat klaring over de situatie in het Mid- standsakkoord met de Pathet Lao en
dat olie uit de reserve- niet alleen de benzineprijzen ver- den-Oosten heeft de EG een eerste de daarna gesloten vredesovereen-
m de marine op de markt hoogd zullen worden, maar ook dat bijdrage willen leveren tot een billij- komst,
t. de elektrioiiteitstarieven drastisch om- ke oplossing van het probleem daar,
energiecrisis, die niet hoog kunnen gaan. .Het elektriciteits- aldus luidde het commentaar in Bei-
Jan is door de stopgezet- bedrijf voor New York heeft aange- gische diplomatieke kringen. De tijd
-30 sr uit Arabische landen kondigd dat er tegen Januari een van vrome wensen was voorbij. De
voor de oorlog in het verhoging van 5,4 procent verwacht negen regeringen hebben tijdens hun
;n dateert, leidde al op 1 mag worden van de huidige tarieven politiek overleg duidelijk him geza-
van regeringswege op- voor de stad New York, en 26,1 pro- menlijk politiek standpunt bevestigd,
rkingen. Het doel daar- cent voor de buitenwijken van de zo zei een Belgische woordvoerder,
oliedistributie zo gelijk stad. Europa heeft er sterk op aange-
het land te versprei- Veel Amerikanen hebben hun hoop drongen dat de twee partijen him
'olge daarvan kregen gevestigd op de ingebruikneming van strijdkrachten onmiddellijk terug- Poging tot ontvoering De Franse
luchtvaartmaatschap- de omstreden olie-aanvoer uit Alas- trekken achter de bestandslijnen van politie zou 'n poging hebben verhin-
ht hun vluchten te be- ka, maar John Love heeft al gewaar- 22 oktober. Die lijnen zijn konlkreet derd de voorzitter van de Franse Se-
et aantal in de vergelij- schuwd dat tegen de tijd dat Alas- en niet vaag en onduidelijk, zoals naat. Alain Poher, te ontvoeren. Een
ka-olie, vermoedelijk over enkele Ja- premier Golda Meïr van Israël wil aantal personen, afkomstig uit Irak,
ren, op de markt kan komen, de ge- doen geloven. Ook de Verenigde Sta- zou Poher hebben willen ontvoeren
stadige toenemende vraag naar olie ten hebben haar dat duidelijk ge- tijdens het weekeinde. Poher staat
de maximumaanvoer uit Alaska ver- maakt, zo zei een Belgische diplo- bekend als een krachtig vriend van
re zal overtreffen. maat. Israël.
ting hebben met president Sadat of
collega Fahmi. De werkelijke
onder wie Mohamed Heykal van de sprekingen beginnen vanmor-
invloedrijke krant Al Achram, gen, waarna Kissinger morgen zijn
hebben gezegd dat de gevechten
waarschijnlijk opnieuw zullen ont
branden als Kissinger geen aan
vaardbaar vredespakket bij zich
heeft.
Voordat Kissinger uit Washington
De eerste taak van Kissinger is de
verschillen tussen Israël en Egypte
weg te nemen over de bestandslijn
Marokko en Tunesië van 22 oktober en over de uitwisse
ling van krijgsgevangenen. Israël
staat op het standpunt dat vredes
besprekingen afhangen van een be
vredigende regeling voor de kwestie
van de krijgsgevangenen en het op
heffen van de Egyptische blokkade
van de toegang tot de Rode Zee. De
Egyptenaren willen met het uitwis-
Protest De Zuidvdetnaanese dele
gatie heeft gisteren laten weten niet
te zullen verschijnen op de vergade
ring met afgevaardigden van de
voorlopige revolutionaire regering, die
donderdag zou worden gehouden
Hiermee wil Zuid-Vietnam proteste
ren tegen de beschieting van de
luchthaven Bien Hoa.
waar beide partijen gespannen te
genover elkaar staan met een dun
ne, lichtblauwe lijn van de VN-vre-
AD VERTEN TIE
een Jaar g
«maatregelen die c
het bestand langs het Suezkanaal se'en van de gevangenen wachten
tot Israël zich heeft teruggetrokken
op de bestandslijn van 22 oktober.
Ze zijn dan in staat voor een goe
de bevoorrading te zorgen van hun
derde leger op de oostelijke oever
van het kanaal. Op dit moment krij
gen deze troepen op beperkte schaal
voorraden via VN-veneer door de
Israëlische stellingen.
Welingelichte kringen in Cairo be
twijfelen dat Kissinger met een dui
delijk omlijnd plan komt. maar er
zijn enkele optimisten die menen
dat de Amerikaan een soort van
doorbraak kan bewerkstelligen of
minstens een hervatting van de
vijandelijkheden kan afwenden. Al
Achram verklaarde dat veel zal af
hangen van de bekwaamheid van
Kissinger te bewijzen dat de Ameri-
•O De 40-Jarige Bra-
*ano de Adrade heeft
eren voor 33 dollar per
aangeboden, omdat hij
id om de ziekenhuis
rijn vrouw die op het
^van een volgende baby
te kunnen betalen. Een
gisteren door de politie
NEW YORK (AP) De federa
le openbare aanklager in New York
heeft bekend gemaakt dat de voort
waren en zijn van Israëlische be-
AMERIKAANSE VERKOPEN VERDRIEVOUDIGD
akt.
werd gearresteerd toen
deed de aandacht van
s te trekken voor het
zijn drie dochters en
eeftijd van 2 tot 12 Jaar
agC 'errechtbank heeft de
per toezicht van hun
aatst. Andrade is
riaanfe voet gesteld met het
naan t psychiater eens te
II
Zweerde 25 dollar voor
van zijn vrouw te
en, ondanks het feit
I ik was, bleef zijn 35-ja-
het ziekenhuis.
erking De Deense re
gisteren besloten een
fking van 80 kilometer
Invoeren op de buiten- en
'ter per uur op de bin-
WASHINGTON (AP) Met aan het hoofd de Verenigde
Staten stellen alle geïndustrialiseerde landen alles in het werk
om steeds meer en meer wapens te verkopen in een soort wed
loop die verscherpt wordt door het olietekort, de internationale
machtspolitiek en de economische problemen.
De Amerikaanse wapenverkoop is
dit Jaar verdrievoudigd tot 4,5 mil
jard Amerikaanse dollar sinds de
regering Nixon bij de verkoop van
Amerikaanse wapens zijn aandacht
begon te richten op het buitenland.
Deze verkopen zullen in het fiscale
Jaar dat 1 Juli begint met nog eens
900 miljoen dollar stijgen.
Als andere wapen-exporterende lan
den bang zijn om te worden uitge
maakt voor "verkopers van de
dood" dan doen ze dit evenwel niet.
De Sowjet-Unie verkoopt naar ge
schat wordt voor ongeveer 2 miljard
dollar aan wapentuig en militaire
goederen per Jaar.
Hoewel dat nog wel achterblijft bij
de Amerikaanse omzet, is Frankrijk
ln de Zuid-Amerikaanse landen toch
een concurrent van de Verenigde Sta
ten geworden en tot zekere hoogte
ook in de Perzische Golf, tegenwoor
dig een van de beste wapenafzetge
bieden ter wereld.
Andere wapenverkopers zijn Groot-
Brittannië, Italië Canada, Zweden,
Tsjechoslowakije, Polen, België en
Nederland. Israël, dat zelf de fabri-
katie van raketten en kleine wapens
tr hand heeft genomen, zoekt
klanten in het buitenland en heeft
er al zeker een gevonden, Nationa
listisch China (Formosa)
Giganten
Zelfs India, dat al lang de naam pa
cifistisch te zijn heeft, blijkt bereid
te zijn tanks te verkopen en ook oor-
logsvliegtuigen' en andere wapens
uit zijn fabrieken. Dit kwam aan 't
licht tijdens een Internationale beurs
in Nieuw Delhi.
Twee industriële giganten, West-
Duitsland en Japan, hebben zich en
kel en alleen geconcentreerd op de
wapen voorziening van hun eigen le
gers en hebben tot nu toe niet deelge
nomen aan het op grote schaal ver
kopen van wapens aan het buiten
land, hoewel West-Duitsland wel de
NAVO-partners van wapens heeft
voorzien.
Zowel Japan als West-Duitsland,
hebben tot nu toe een enigszins af
wachtende houding aangenomen om
te voorkomen dat de herinneringen,
aan de Tweede Wereldoorlog weer
worden wakker geroepen.
Ongeveer 80 tot 90 landen, de mees
te in de onderontwikkelde "derde we
reld" in het Midden-Oosten, La-
tiJns-Amerika, Azië en Afrika, kopen
wapens aan.
De olierijke staten aan de Perzische
Golf zullen naar verwacht wordt de
belangrijkste afnemers van oorlogs
materiaal worden. Een Amerikaan
se deskundige zei hierover: "zij heb
ben het geld en willen de wapens".
De energie crisis echter heeft de
westerse landen, die met een oliete
kort kampen, in een positie gema
noeuvreerd waarbij zij vriend
schappelijke banden moeten onder
houden met Iran, Koeweit, Saoedi-
Arabië en een groep van kleine emi
raten. Tezamen met Irak, hebben
deze landen langs de Perzische Golf
de beschikking over ongeveer 70 pro-
Iran is de grootste wapenafnemer
van de Verenigde Staten. Het bestelt
gevechtsvliegtuigen, helicopters,
tanks en militair materieel ter waar
de van meer dan 2 miljard dollar,
hetgeen neerkomt op ongeveer de
helft van alle buitenlandse wapen
verkopen van de Verenigde StateD
in het fiscale Jaar 1973. Bovendien
verwachten Amerikaanse functiona
rissen dat in het nieuwe fiscale Jaar
Iran nog eens wapenaankopen zal
doen ter waarde van 1 miljard dol
lar.
De Amerikaanse staatssecretaris
van Defensie, William P. Clements
jr, die openhartiger is dan vele an
dere Amerikaanse functionarissen be-
bevestigde onlangs dat ook andere
Amerikaanse functionarissen, be
vestigde onlangs dat ook andere be
langrijke drijfveren meespelen bij de
voorgestelde verkoop van 30 F4-
Phantom gevechtsvliegtuigen aan
Saoedië-Arabië. en misschien een
paar F4's aan Koeweit.
"Als we dit doen dan blijven de al
oude en goede betrekkingen met
Saoedi-Arabië en Koeweit gewaar-
kaanse beslissingen onafhankelijk vluchtige financier Robert Vesco is
- gearresteerd op de Bahamas op ver
zoek van de Amerikaans regering,
die tracht hem naar de Verenigde
Staten te laten uitwijzen.
Vesco is samen met de voormalige
minister van Justitie John Mitchell
en de voormalige minister van Han
del Maurice Stans beklaagde in een
proces waarin de drie worden be
schuldigd van samenzwering.
De 37-jarige Vesco heeft nooit ge
antwoord op de acte van beschuldi
ging en heeft kans gezien te belet
ten dat hij werd uitgewezen om in de
V.S. voor de rechter te verschijnen.
De federale openbare aanklager
Paul Curran zei dat Vesco na zijn
arrestatie op vrije voeten kan wor
den gesteld tegen een borgsom van
75.000 dollar. Zijn paspoort is in be
slag genomen.
De rijke financier wordt ook in
Amerika gezocht, omdat hij een il
legale bijdrage van 200 000 dol
lar zou hebben gestort in het fonds
tot herverkiezing van president Ni
xon.
borgd, deze landen zijn ons erg dier
baar, en mede door de voortduren
de olie- en energieproblemen zijn
beide partijen bij een verkoop ge
baat.
"Of we zouden in gebreke moe
ten blijven en de Fransen de kans
geven om hun Mirages aan hen te
verkopen" vroeg Clements retorisch,
daarbij geen twijfel erover laten be
staand dat hij voor de verkoop van
de gevechtsvliegtuigen is.
Behalve de olie en de internatio
nale machtspolitiek liggen ook ster
ke economische motieven aan de
steeds groter wordende wapenverko
pen van de westerse landen teü
grondslag. Met andere woorden, der
gelijke verkopen aan het buitenland
houden de Amerikaanse-oorlogsin
dustrie gezond op een moment dat
de verkoop aan het teruglopen was
als gevolg van beëindiging van de
Vietnamese oorlog.
Hierbij komt nog, zo stellen de
wapenleveranciers, dat door de ver
koop van wapens éan het buiten
land de prijs van bepaalde wapens
voor de Amerikaanse strijdkrachten
verlaagd kan worden.
ADVERTENTIE