■Stofnesten' beneden
liveau van Imperium
Residentie-Orkest niet
gelukkig met Semkow
to
- l44- uur en vaQ
Leonhardt en Bruggen spelen Bach met gemak
£NDAG 5 NOVEMBER 1973
EN Het Micro-theater
;um" heeft zaterdagavond we-
na de première op 27 oktober,
.retelling gegeven van het stuk
Het is de levensge-
de ambtenaar Jodo-
Klarewijn, die zyn leven
doelloos stempelend op een
iggend kantoor, vastgeroest hi
•handelingen en volkomen ge-
nd van elk gevoel voor initiatief,
romst van een opperstalmeester
gt hierin veranderingZo
mijn recensie kunnen beginnen,
p in dit toneelstuk speelt meer.
een uitgangspunt: in eerdere
H isies heb ik reeds laten door
neren, dat ik vier grootheden
;ken, die medebepalend werken
de inhoud van de kritiek. Dat
de opkomst en het enthousias-
n het publiek, de verbale strek
van het gebodene, de spelbele-
van de acteurs en de eigen in-
ïtaitie. Ik vermoed, dat ik de
Iteite-n ook ongeveer in die volg-
itel. Het moet duidelijk zijn, dat
een synthese te vinden
afzonderlijke componenten,
iuldig nog steeds het principe,
ie kritiek, voor zover de eigen
itwoordelijkheid dat toelaat, een
le afspiegeling moet vormen
ie sfeer in de zaal, getoetst aan
jersoonlijke interpretatie. Ik
daarmee te bereiken, dat de
lie van de kritiek niet wordt:
lurnal c'est rhomme", hetgeen
ent een totaliteit van zuiver
duele meningen, die nauwelijks
;evend zijn voor de mening van
lubliek. Ik vind, dat ik de ob-
iteit hiermee dien. Aan de an-
kant speelt natuurlijk mee de
önlijke voorkeur voor het gebo-
waardoor weer afbreuk wordt
n aan die objectiviteit. Deze
ïgspunten relaterend aan het
lstuk „Stofnesten" valt onmid-
iets buitengewoons op. Het
onder het niveau, dat „Impe-
gewend is te handhaven. Na-
jk kan „Stofnesten" thematisch
rergeleken worden met bijvoor-
,31oed om bloed" of „Pitten",
wel vergelijkbaar is de spelbe-
waarmee ik bedoel: de
mte van het spel", ofwel het
drachtelij k maken" van de ten
gevoerde personen. Juist om-
imperium" mij zo na aan het
ligt (hier spreekt die eerder ge
lde objectiviteit mee, die in haar
zuiverste vorm slechts theoretisch
kan bestaani, moest ik met enige
wervel constateren dat „Stofnesten"
nauwelijks doorwrochten in elkaar
zat. Het kent hinderlijke hiaten, die
vooral tot uitdrukking komen als
Jodokus van Klarewijn wat vrijblij
vend stoeit met min of meer popu
laire uitdrukkingen, waarbij hij zelfs
niet schuwt de autoloze zondag te
betrekken. Dergelijke artistieke ba
naliteiten (een ander woord heb ik
er niet voor) stuiten mij des te meer
tegen de borst, als het gegeven zo
uitermate boeiend dis': n.l. de schijn
bare uitzichtloosheid van een een
voudige, geautomatiseerde ambte
naar, diie via een ontmoeting melt een
clown, een ongecompliceerd meisje
en een aantal zware jongens zichzelf
tracht te hervinden. Het enige dat
echt in positieve zin opviel was het
fijne getaarspel van Hilarius. Hij
wist in zijn tonen juist die droefheid
te leggen, die het toneelstuk sugge-
LEIDEN Een matig bezette
Stadsgehoorzaal heeft zaterdagavond
kunnen ervaren, wat de directie van
heit Resiidieinitie-Qrkest verstaat onder
„de beste dirigenten en solisten". De
Hagenaars concerteerden onder lei
ding van de Poolse dirigent Jerzy
Semkow, die thans verbonden is aan
de Opera in Kopenhagen.
Semkows affectie met de opera
bleek in zekere mate bij het eerste
werk. de ouverture Medea van Che-
rubini: er werd weliswaar nogal ge
nuanceerd, maar met enthousiasme
gemusiceerd. De dirigent ging naar
mfjn smaak echter iets te ver door
de orkestbezetting zeer groot te hou
den. Helaas valt over de rest van de
avond weinig positiefs te melden. Het
orkest had kennelijk hard gestudeerd
op Schumamis tweede symfonie en
op de begeleiding van het vioolcon
cert van Sibelius. Het werd echter
niet duidelijk, wat Jerzy Semkow
eigenlijk voor het orkest aan het
doen was. Het orkest leek eerder aan
de dirigent leiding te geven dan c
gekeerd, op enkele momenten van
fijnzinnig detailwerk in Schumann
na. Wat men vooral miste, was een
duidelijke visie; nu deed de uitvoe
ring nog het meest denken aan een
perfecte fotocopie van een schilderij.
Dat Semkow weinig of geen raad
wist met Sibelius, kwam voor een
groot deel voor rekening van de Joe
goslavische violiste Marina Vukcevic.
Technisch kon zij di)t vioolconcert
niet aan, zeker niet het virtuoos ge
schreven laatste deel, waarvan zij
om er nog enigszins uit te komen
het tempo zodanig moest drukken,
dat er niet veel brille meer overbleef.
Daartegenover stond gelukkig een
fraaie toonvorming in de lyrische
passages. Met de totale visie van de
violiste kon ik mij niet verenigen;
merkwaardig, dat men Sibelius nog
steeds slechts in de Scandinavische
landen èn in de Angelsaksische lan
den naar waarde weet te schatten.
RON HARMS
Lydia
toonstellingen
p rtgallery Gérard, Rijksstraatweg
Wassenaar (bij Den Deijl) za-
1,1:1 g van 115 uur en verder vol-
VO tel afspr. 01751—5911 of 1714.
ee: ocléteit Burgers, Burgsteeg 2a,
len expositie van wandkleden
Lucia Niggebruggen ei
1'? lis. Tot 30 november. Dj
op zaterdag 121 uur.
fijdag 2 en zaterdag 3
f k
du toet Gaper (Johan de Wlttstr.
Schilderijen, aquarellen en et-
to Marijs v. d. Stoep (t.m. 8 no-
hstzaal Heuff (Honaan 7, Was-
0 Aquarellen van Jople MUI-
c amburg en keramiek van Hen-
wle-bibllotheek Wassenaar (Lui-
h ij: schllderllen en kleurteke-
pe: van Bart de Graaf (t.m. 10 no-
an der Vllst: Gouaches en
in Joep Goeting (t/m 9 no-
eonder boneer Dagel
31 december)
Joh de Wittstraat 40 Galerie Ka-
18.45-19.30 uur 2e klas dagelijks van
13.15-14.00 uur en vun 18.45 19 30 uur
3e Klas daeelllks van 18 16-14.00 uur
en van 18.45-19.30 uur Kinderafdeling
vendien 7—9
Ned Legermuseum Geopend. op
met vrijdag 9 uur
Zon en feestdag
maandag
1—6 i
ilngen Volwassenen, dpg. v 11.16 tot
r kraamafdellng:
geschiedenis
Sociëteit Burgers, Burchtsteeg 2a,
zaterdag 121
Leidse bioscopen
10 r
Gerard
torels (t/m 31 oktober)
'«museum vhd Oudheden (Ra
to 28) TOerkd 10 uur voorm.—
15 uur nam
vUL)I Volkenkunde kxpositle
bp prentkunst uit eigen bezit
Lido: "Spartacus". 14 Jr. dag. 2.3
Rex: "Mash", 18 Jr. dag. 2.30, 7.00,
1.15 uur.
Nachtfilm: "De woestelingen", 18 Jr
14 jr. dag 2.30, 7.00, 9.15 i
4.30, 7.00, 9.15 uur.
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dlaconessenhuls. le ki dageiyks van
12.00
H.45 tot 19.45
dag v 11.16 tot 12 uur (alleen
echtg.) v 16 tot 16 uur en van 18.45
tot 19.45 uur kinderafdeling, dag v
16 tot 18.80 uurr 3e klasse: dag v 14
- 18.45 tot 19.45 u
p 16 tot 16 uur
en van 18 46 tot 19.45 uur, kinderaf
deling dag v 16 tot 18.30 uur
Endegeest; dinsdag en vrijdag 13—
14.30 '8 zondags 11-12 en 1415 u eer
ste klasse: de gehele dag
ArLnak)lnlek• dag 18.30-14.30 en 18-19 u
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
16.00-16.00 uur
18 30-20 00 uur
Voor de prematurenafdellng gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders):
Maandag t/m vrijdag:
18.80-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
1530-15 46 uur
Bezoek aaD ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
Alphen aan den Rijn
11.00-12.00 i
I 13 16-14.00 uur.
Rllnoora. le eD 2e klasse 10.30—
1100 14.00—14.46 en 18 00—19.00 u.
3e klasse 14.00—14.46 en 18.0019.00
uur Kraamafdellng 16 00—17.00 uur.
alleen voor echtgenoten 19 0020.00
uur Kinderafdeling 160016.30 uur
alleeD voor ouders 18 00—18 80 uur
5 november 1973
ifl!| Honderd jaar geleden stond in
4e krant:
Eenige locomotieven der
Hed. Rijnspoorweg - maat-
schappij zijn in den laatsten
tijd van eene inrichting voor
zien, welke gelegenheid ver-
blf schaft om bij voorkomenden
brand in eigendommen dier
Maatschappij de stoomkracht,
in de ketels voorhanden, tot 'L
opvoeren van water te kunnen
gebruiken en de locomotieven
alzoo als stoombrandspuiten,
dienst te laten doen. De uit
slag der proeven zouden van
dien aard zijn, dat men beslo
ten heeft aan al de locomotie
ven eene zoodanige inrichting
te laten aanbrengen.
In sommige fabrieken te
Deventer wordt thans turf in
plaats van steenkool gebruikt
met een geldelijk voordeel,
van ruim 10 pet.
Vijftig jaar geleden:
Gisteren is te München een
gedenkteeken onthuld voor de
13.000 in den oorlog gevallen
imooners der stad. Onder de
aanwezige corporaties waren
ook stormtroepen van strijd-
organisaties in volle uniform,
met stalen helmen op en met
vaandels en muziekkorpsen. In
weerwil van den uitzonde
ringstoestand marcheerden
deze troepen in gesloten gele
deren door de straten. Ook in
Noord-Duitschland, Mecklen
burg en Pommeren zouden de
rechtschen zich verzamelen.
De linksche bladen in Duitsch-
land zien het uit Beieren drei
gende gevaar zeer ernstig in. 't
"Berliner Tageblatt" vraagt,
wat de regeering er tegen doet
en spreekt de vrees uit, dat het
reeds te laat is. Te Hamburg
zijn 33 communisten gearres
teerd.
PANDA EN DE MEESTER-BURGEMEESTER
43122. Voordat de koopster van het speelgoedje zich bij
de heer Fant kon beklagen, kocht deze reeds een tweede au
tootje.
„Er moet een fabrieks-foutje in het vorige wagentje zijn ge
weest"sprak hij sussend. „Deze zal het beter doen. Alsjeblieft"
Het jongetje droogde zijn tranen, wond het karretje op en
zette het op straat. Maar zodra hij het los liet, snorde het met
onstuitbare vaart heen, net zoals zijn voorganger.
Eh umps prevelde de ondernemer ongelukkig, toen het
ventje opnieuw in krijsen uitbarstte. M-misschien wil je liever
een mooie, rubberen stuiter-bal? Kijk eens
Met die woorden maakte hij de bal los, en liet hem vallen.
Maar het voorwerp stuiterde niet. Het kwam met een massieve
klap op zijn voet terecht, en bleef daar liggen.
„De rommel die ze tegenwoordig bij Fant makensprak
de moeder afkeurend. „Kom mee, Jaapje. We willen niets meer
met die akelige man te doen hebben!"
reerde over te dragen. Men voelde de
alles-tergende dramatiek van Jodo
kus van Klarewijn, die als een ver
moeden onder de tekst verborgen
bleef. Toen hij op de emmer zat.
met h^t balletje van de clown in zijn
hand, kwam die geladenheid even
aan de oppervlakte. Ik geloof, dat de
voorbereiding (twee maanden is voor
een stuk met zoveel emotionele mo
gelijkheden wellicht tekort) hier be
langrijk heeft meegespeeld.
Indien de regisseur van het stuk
bjj de volgende voorstelling een na
zit houdt, waar de dramatische ont
wikkeling kritisch wordt benaderd,
bestaan er wezenlijke garanties voor
de volgende voorstellingen. U zult
daarom het theater aan de Veste-
straat niet moet mijden.
A. C. KOEKEBAKKER Jr.
avonturen
Kooktip
GRAPEFRUIT
ALS
VOORGERECHT
Halveer 2 flinke grape
fruits, snijd het vrucht
vlees los en neem het er
uit. Vang loskomend sap
op. Vermeng het kleinge
sneden vruchtvlees met
100 g. gekookte ham, 1
eetlepel prei, 1 kleine ro
de paprika, 1 kleine appel
i 2 eetlepels selderij knol
dit alles ragfijn gesnip
perd. Klop 'n sausje van
2 eetlepels olie, 1 eetlepel
citroensap, het opgevan
gen grapefruitsap, en 1
theelepel suiker en meng
dit door de overige ingre
diënten. Vul de grapefruit
helften met dit mengsel
en laat ze een half uurtje
staan. Koel, maar niet
ijskoud opdienen, met
brood en boter.
WINA BORN
FRED BASSET
1502
Wordt hy vervelend^
of niet, dot is de
ri kwestie! Hoofdzaak
Sis, de staart te
.cTobserveren... f
o
Goat hü kwispelen-dan is)
s. de 2aafc in orde. Ha! hij
girto^
O
o
(^të^no^odrkk^J
o
f
Q~JP
OEGSTGEEST K. en O. Oagst-
geest had de inval (op het toeval?)
om op heit podium van de Groene
Kerk een filmspeler voor een oud
klavecimbel neer te zetten. Die kerk
was overbevolkt tot op het podium
toe en die filmman heet Gustav
Leonhardt. In de Bach-film van
Strauw was Leonhardit namelijk
Bach. Niet om een gelijkenis, maar
om de psychologisch-wetenschappe
lijke vereenzelviging. Leonhardt ver
mag het om in te gaan in de huid
van de compenerende Bach. Uitge
zonderd in de 2de Engelse Suite voor
cembalo van Bach, had hij Frans
Brüggen als partner op de historische
dwarsfluit. Steeds Bach: Sonates A
en B voor traverso en obligaat klave
cimbel. Bruggen solo verklankte de
blokfluïtsuite in c, dit met een ver
bluffend gemak in de ademregeling.
De faam van deze kunstenaars als
technische vertolkers is legendarisch
Dit aspect behoeft dan ook geen ver
der woord. Op te merken viel, dat de
cembalist zeer bescheiden registreer
de. Verder dat de fluitist op het stuk
van het evenwicht akoestisch in het
voordeel stond. Om alle lijnen, vor
men, versieringen te volgen vergde
wel, door de kleine toon van het
cembaal, op enige afstand een inge
spannen luisterconcentratie.
De authentieke ranke klank doet
je je verplaatsen naar de salons en
de vorstendommetjes, van steil cal
vinistisch tot vrolijk katholiek, tus
sen Lodewijk XIV en Frederik de
Grote, waar Bach tot zijn Leipeiger hoe Bach vrijmoedig een kans be-
tdjd zijn emplooi in vond. Milieus met nutte om in het Andante van de
hun invloeden en verhoudingswetten. Sonate in b een overgewaaide Franse
bergerette (Mon coeur est A mol) te
Maar milieus, waar Bach zich naar citeren, op welke wijze Bach een zin
hartelust handschriften kon bezor- tot levende mededeling maakt, hoe
gen van befaamde muziekwerken om Bach milieu-varianten speelruimte
die te kopiëren en bestuderen, zoal geeft.
niet bewerken. Hier zoeken we de Leonhardt hoorden we ook behoed-
vorser Leonhardt, op het spoor van zaam toeneigen naar een mobieler
de denkende persoonlijke Bach, op architectuur dan auteurs als
zoek naar het scheppingsmoment, Schweitzer, v. d. Leeuw, Brandts
naar het scheppingsmoment, naar de Buys wel hebben willen toestaan, om-
natuurstatus van het in behandeling dat in de genoteerde vorm alles ge-
genomen werk. En met de grootst objectiveerd meegegeven zou zijn.
denkbare mate 'van waarschijnlijk- Barok-authenticiteit en subjectiviteit
heid hoorden we hoe Bach de fluit schijnen booh op weg hun stramme
dynamiseerde, hoe Bach voor alles populariteit prijs te geven,
artiest moet zijn geweest, niet ver-
groefd in de metronomische plood, KEES VERHOEF
