undamenteel zijn
heilig voor de
)olle Mina's
Lorentzhof geopend
m
at doen tegen Fasson?
ERKENDE
JVENPLAN
AMBTSWONING
TANDARTS
Imperium met
'Stofnesten'
,AG 26 OKTOBER 1973
LEIOEN
oei 1973—1 mei 1974.
mei 1973 werd gestart met
actie voor werkende vrou-
De actie duurt een jaar, en
l de volgende zes hoofdpun-
dijk loon voor gelijke ar-
jten discriminerende belas-
taatregelen.
atis crèches.
{emeenschappelijke woon-
|ningen.
ir elk actiepunt verschijnt
met informatie en een af-
Daarnaast is de ombuds-
haar werk begonnen;
ven met problemen in him
situatie kunnen haar advies
i afsluiting van 't Werken-
fijvenplan zal op 1 mei 1974
nrartboek over de positie,
de werkende vrouw uitgege-
rorden.
htingen: Postbus 1587, Den
LEIDEN Morgen staat Dolle Mina met een kraam op de
markt om aandacht te trekken voor het Werkende Wijven-
plan (zie kader) en voor de sinds een paar maanden func
tionerende Ombudsvrouw.
Dolle Mina (DM) door Velen verguisd maar ook door ver
schillenden geprezen. DM zegt af te zien van de show-toe
standen van het prille begin. Er worden geen lintjes meer
om de mannentoiletten gespannen om aan te geven dat er
voor vrouwen geen soortgelijke oplossing bestaat; er wor
den niet meer typische mannensociëteiten binnengevallen
om te vertellen dat op zo'n manier de discriminatie ten
top wordt gedreven. DM zegt volwassen te zijn geworden
en zelfs politiek. Zonder bij een partij te horen, zonder er
zelf een te vormen.
Sinds half augustus kent DM een
landelijke ombudsvrouw, Meta van
Beek (53). Zij bestiert een organisa
tie geholpen door een hele ploeg vrij
willigsters. Leiden is de eerste afde
ling, die apart van het hoofdkwar
tier Den Haag gaat draaien. Voordat
we het over dat ombudswerk gaan
hebben, wil ik eerst eens weten wat
DM in Leiden eigenlijk betekent.
Dat vertellen Ida van Zijl (25) No-
ra Schadee (26), Hilda Passchier
(24) en Irene Farjon (34). "We be
zoeken veel vormingscentra, worden
daarvoor uitgenodigd. We vertellen
dan over de geweldige onrechtvaar
digheid die de vrouwen tegenwoordig
nog steeds ondervinden. Ze verdie-
Door
Paul Wolfswinkel
Foto
Jan Holvast
nen lang niet zoveel i
worden op allerlei manieren ten ach
ter gesteld", zegt Nora. "We pro
beren de vrouwen op hun rechten te
wijzen en ze te vertellen wat ze moe
ten doen en naar wie ze toe moe
moeten".
Ida: "Ook de man-vrouw relatie,
komt sterk naar voren. Vragen als:
ilaatsing wegens misstelling)
situatie bij Fasson-Leiden,
jarenlang een ondraaglijke
m de buurt veroorzaakt, is tot
niets veranderd, ondanks
li, die al die Jaren zijn geuit.
MAN-actiecomité heeft een
maanden geleden de klachten
uurt onderzocht, deze samen-
rapport, dat aan een
antal instanties is verstuurd,
rapport reageerde alleen de
,d van de gemeente. Na aan-
/an het comité heeft ook de
[actie deze zaak onderzocht
m tot de conclusie, dat de ge-
geen juridische mogelijkhe-
eft stappen tegen Fasson te
draait op het ogenblik met
iderwetvergunning uit 1965; in
eidde de fabriek uit en vroeg
1972 de vereiste vergun-
Deze procedure loopt nog.
die vergunning verlenen,
eerst advies afwachten van
rondheid. Volksgezondheid wil
in proefnemingen bij
Hazerswoude afwachten al-
advies te geven. Voordat de
ling verleend is, zal nog min-
Jaar verlopen zijn.
bestaande wetten in de eer-
its de belangen van de indus-
niet die van de bevolking be-
blijkt uilt het feit, dat de
een vergunningsloze perio-
onvermijdelijk acht, in welke
rerking van installaties beke-
worden.
zal in totaal 5 jaar zon-
junning gedraaid hebben, in
i ondraaglijke stank ge-
erd werd.
steem: eerst uitbreiden,
?unning aanvragen, maakt de
lustrie dankbaar gebruik om
ongestraft hinder te ver-
rillen er nogmaals op wijzen,
bedoeling niet is, dat
;n zo de werkgelegen-
gevaar komt.
ruden wel vast aan onze eis:
met verwerking van stank-
icnde lijmen totdat afdoende
om de stank te voorko-
iroffen kunnen worden.
de huidige wetgeving, die
ik de gemeente onmogelijk
ip te treden, hoe graag ze dat
kunnen wij tot geen andere
e komen dan dat resultaten
6 verwachten zijn van acties
de bevolking zelf.
N-comité tegen overlast van
Contactadres Lammen-
ffisweg 235, Leiden.
IAGEN
et lezen van het artikel van
iWieringen in de krant van
met als kop: Wie stuurt
naar Egypte en met nog
ADVERTENTIE
lovingsringen
De ruimste keuze
De beste merken.
Blijvende service.
Gratis graveren,
desgewenst handgravure.
koning der
VERLOVINGSRINGEN
Uw Juwelier
.dL Water
rtemmerstraat 181
grotere letters: "Arabieren zijn geen
schoften", kwamen enkele vragen
naar voren.
Wie stuurt zijn bloed naar Egyp
te? Ik geloof dat ieder, die weet een
mensenleven hier mee te redden, dat
zal doen. In de oorlogsberichtgeving
kon men zelfs lezen dat Israëliërs ook
hun vijanden probeerden te redden
waa/r het mogelijk was. Dus de heer
van Wieringen zal ook niet worden
tegengehouden wanneer hij desnoods
al zijn bloed voor zijn goede zaalk wil
geven.
"Arabieren zijn geen schoften",
maar wie heeft dat dan beweerd? Een
volk als Israël, wat in gebed was ver
zonken werd door zo'n stuk of zes
landen met steun van buiten onver
hoeds aangevallen. Dat is toch geen
schoftenstreek? Dat is hoogstens mi
lieuvervuiling. Laten we de rest maar
buiten bespreking laten want met al
zijn aangevoerde bewijzen heeft hij
alleen maar het tegendeel van zijn
zaken bewezen. Allemaal demagogi
sche nonsens en met een variant op
een bekende krantenpublikatie
„Goed dat we zelf beoordelen kun
nen" af te doen.
De krant van 24 oktober wierp een
nieuw licht op dit stuk wereldgebeu
ren. Hier werden we "Kond gedaan"
van de bekering van mevr. B. Dijk-
welVan Niekerk. Een Egyptische lo
gé kwam net op tijd om met haar het
bloedbad van München te bespreken.
Dit drama zal haar dan tenminste
geen slapeloze nacht hebben bezorgd.
Wat kan men in 6V» week al niet le
ren en daar tussendoor nog vriende
lijk en innemend zijn? Waar hebben
wij dat meer gehoord? Waren dat die
Spanjaarden, kort na de burgeroor
log? Of waren dat die Duitse dienst
boden, innemend en lief? Of leerden
wij Duitsland kennen als voorbeeld
van hoe het moet door de verhalen
van Nederlanders die een dagje naar
Hitler-Duitsland waren geweest?
Mevr. DijkwelVan Niekerk hoopt
dat veel mensen nu eens gaan na
denken enz. enz., nu al denkende her
inner ik mij de verkiezingsplaat van
de S.D.A.P. direct na de oorlog. Daar
stond op: "Fascisme, het smeult nog".
H. VAN ECK
Hoge Rijndijk 3,
Leiden.
De gemeente kocht het pand Wit
te Singel 41 in 1965 aan om er de
burgemeester in onder te brengen.
De afschrijving van het huis (de fei
telijke huur) bedraagt f 28.000 per
jaar. Daarvan betaalt de burge
meester zelf slechts f 7.000 bij een
salaris van rond een ton. In 1965
werd de ambtswoning voor enkele
honderdduizenden guldens opge
knapt. Dat jaar ook schreven de
wethouders een briefje aan de ge
meentelijke woningstichting, waarin
deze instelling het onderhoud van het
huis werd toegewezen. De rekenin
gen daarvoor moesten maar aan de
gemeente worden voorgelegd. Sinds
die tijd worden talloze werkjes, die
een gewone huurder zelf moet bekos
tigen, voor de burgemeester uit de
gemeenschapsgelden gefinancierd.
Over 1971 werden de totale kosten
berekend op ongeveer f 60.000! Na
enig rekenwerk kwam er later
f 30.000 uit de bus.
In bestuurskringen bracht dit
toch wel enige paniek teweeg. Om het
schandaal weg te moffelen werden
pogingen in het werk gesteld om de
rekening onder de tafel te werken.
Om lastige vragen van de gemeente
raad te voorkomen werd het met de
democratie maar niet zo nauw ge-
LEZERS SCHRIJVEN
nomen. Maandenlang sudderde de
kwestie door achter gesloten deuren
totdat de buitenwereld er toch lucht
van kreeg en een storm van protest
opstak.
Nu heeft de gemeenteraad dan be
sloten de beide burgemeesters een
schijntje te laten betalen van de to
tale gemaakte kosten. „Nederlaag
voor B. en W. en „Burgemeesters
moeten betalen" meldt deze krant.
De werkelijkheid is volgens ons, dat
de bewoners van de GWS voor tien
duizenden guldens de bpot ingaan.
Zij moeten de resit van de onkosten
opbrengen. Het wordt tijd, dat de
rollen eens worden omgedraaid. De
huizen van de gewone burgers moe
ten goed onderhouden worden zonder
de bewoners de ene na de andere
huurverhoging op te leggen.
Dagelijks bestuur van de Bond
van Huurders en Woning
zoekenden, afd. Leiden.
VERGEER. Hoge Morsweg 120.
MEVR. VERMEER, Alexander -
straat 17
MEJ. ZIJLSTRA, Groenesteeg
31
MEVR. DE GRAAF, Toussaint-
VAN RESTEREN, Gortestraat
Naar aanleiding van het stukje
van tandarts Peeters uit de Zaan
streek (in deze krant van zaterdag)
wil ik graag het volgende zeggen.
Mijn zoontje van bijna drie heeft
„de wolf" in zijn tandjes, en een ont
zettend slecht bovengebit. De onder
tandjes zijn in orde. Het is een „er
fenis": ook mijn man heeft een slecht
gebit. Ik heb er van alles aan gedaan.
Vroeg begonnen met tandennoetsen
en elke dag fluortabletten, maar er is
niets aan te doen. Ik vind het ook
niet leuk als hij lacht en Je ziet die
rotte tanden. Maar als Je dan dat
stukje van tandarts Peeters leest
waarin hij je uitmaakt voor vieze
rik, terwijl je je kind niet teveel
snoep geeft, dan vind ik dat niet
leuk, omdat ik er alles aan coe cn
het niet helpt. Dit moest mij even
van het hart.
MEVR. G. DE GRAAF,
Woonboot Johanna Bai tha,
Tasmanstraat,
Leiden.
ADVERTENTIE
wordt nu lid
van de VVD
Secretariaat:
BOERHAAVELAAN 230,
LEIDEN - TEL. 51890
Het is weer herfst, dus
fonduetijd! Mooi fonduestel
in rood of oranje email,
geheel kompleet.
1
Naar ons idee heeft nu iedereen
zijn zegje over de ambtswoning kun
nen zeggen. M.a.w.: discussie geslo
ten redactie)
LEIDEN Bejaardencentrum "Lo-
rentZhbf" werd gistermiddag met
luid klokkenspel officieel geopend.
Burgemeester Vis verrichtte deze
daad en hij wenste de aanwezigen
in de aula en de bewoners van het
centrum in hun kamers, waar zij
via een centraal geluidssysteem mee
konden luisteren, alle succes (op de
foto's (Jan Holvast) onder en bo-
Mevrouw Vis en mevrouw Lefe-
ber kregen een bloemstuk aangebo
den. De eerste voor haar komst, en
de tweede voor alle telefoontjes, die
zij voor haar man, voorzitter van
de stichting, heeft moeten beantwoor
den. De heer Lefeber sprak namens
het bestuur en de directie van Lo-
rentzhof. "Het is welhaast ongeloof
lijk dat dit schitterende tehuis bin
nen twee jaar is opgebouwd. Op 11
augustus 1971 werd de eerste paal
geslagen en in april van dit jaar kon
den de eerste bewoners reeds hun in
trek nemen. Eind mei zaten we vol".
Het centrum biedt plaats voor 97
"zelfstandigen" en 10 echtparen. Er
zijn zes kamers voor het interne per
soneel, ziekenkamers voor negen pa-
tienten en er is één stafflat. Door de
bouwvorm zijn er geen, voor derge
lijke tehuizen vaak onvermijdelijke,
"eindeloze" gangen. Iedere wooneen-
heid bestaat uit een zit-slaapkamer
van ruime afmeting en een keuken,
met koelkast en electrische kook
plaat. Eigen douche, wastafel en toi
let completeren het geheel. Echtpa
ren hebben een zit- èn
Lefeber noemde vervolgens de ge
middelde leeftijd van de bewoners,
die voor de dames op 80 ligrti en voor
de heren op 81. De oudste is 99 jaar
en hoopt in juli 1974 haar eeuwfeest
te vieren.
Vóór hierna het grote moment
was aangebroken, sprak burgemees
ter Vis over de waardering die hij
koestert voor alle mensen, die aan
dit project hebben gewerkt. "Lo-
rentzhof is tot stand gekomen door
particulier initiatief. Dat bleek al,
toen ik het dossier in handen kreeg,
waaruit ik mijn speech wilde voor
bereiden, want dat hoort dan zo.
Meestal bestaat zo'n "inlichtingen
pakket" uit een enorme bundel
meest onoverzichtelijke papieren, 't
Dossier Lorentzhof bestond uit drie
en een half velletje.
Lorentzhof is gesitueerd op een
ideale plaats, dichtbij het centrum
en toch rustig, ver in de bocht van
de singel. "De mensen zitten hier
niet opgesloten, en dat is een groot
voordeel. Het is fout wanneer zij
niet meer bij het leven behoren, zo
als vaak het geval is in een cen
trum".
Met het luiden van de grote huis
bel in de aula was Lorentzhof ge
opend en werden nog enkele spre
kers in de gelegenheid gesteld, iets
te zeggen. Tevens werd er 'n
reeks geschenken aangeboden, zoals
een fraai schaakbord, een schilderij
en vanzelfsprekend van allen de har
telijkste gelukwensen.
Directeur Van der Lant sprak hier
na over de doelstelling van het cen
trum. "Huisvesting en verzorging,
van bejaarden in de ruimste zin van
het woord. Daarbij zijn drie aspec
ten het belangrijkst, en dat zijn voe
ding, beweging en contacten. De bloe-
menman komt bijvoorbeeld iedere
week langs, als contact met de bui
tenwereld. De verschillende leveran
ciers komen bij de mensen aan de
deur. Een verzorgingstehuis hoeft
geen ghetto te zijn".
De bewoners van Lorentzhof doen
veel samen. Regelmatig wordt er
's middags gezamenlijk thee gedron
ken, een groep mensen is bezig met
het maken van een wandkleed in
de gang, waarbij op een bordje stond
vermeld "werk in uitvoering".
"Wij kunnen geen Jaren toevoegen,
aan het leven van de bejaarden maar
wij willen alles doen om leven toe
te voegen aan hun jaren", sprak
Van der Lant. "en Lorentzhof is op
de goede weg".
LEIDEN De Christelijke to
neelgroep „Imperium" brengt as. za
terdagavond het tweede stuk van dit
seizoen in première in haar eigen
Microtheater aan de Vestestraat.
Het stuk heet „Stofnesten" en
gaat over een huis vol mensen. Het
is geregisseerd door Huub Hansen.
Van „Stofnesten" worden na as. za
terdag nog voorstellingen gegven
op 2, 3, 9. 10, 16, 17, 23 24 en 30
november en 1, 7 en 8 december.
ADVERTENTIE
iets
aardigs mee
naar huis te nemen
heb je geenreden
en geen excuus nodig.
Doe es wat terug.
Schenk haar
Bols Apricot Brandy.
Likeur en[f.Advies van
BOLS
schappelijk werkster en in haar vrije
tija actief in DM. Ze zegt: „We heb
ben de naam gekozen om, hoe zal
ik het zeggen, geen verwarring te
wekken met andere instituten. We
behandelen klachten, vragen en pro
blemen die van allerlei vrouwen en
meisjes op ons afkomen. Mensen
vanuit het hele land bellen en schrij
ven ons. De meesten zijn van het
kastje naar de muur gestuurd. Dat
merken we als we vragen waar ze
allemaal zijn geweest. En wanneer
ze van ons een ruggesteuntje hebben
gtnad, weten ze meer".
„Kun je wat van die klachten noe
men?"
„Ontslagkwesties bijvoorbeeld,
mensen die zomaar op straat worden
gezet, die geïntimideerd worden tot
cn met.
Ook kom Je gevallen tegen van
vi ouwen die van baan veranderen en
cue zwanger blijken te zijn. Ze we
ten niet hoe ze dan moeten hande
len en naar wie ze toemoeten.
Verder vertellen we vrouwen hoe
de WW-wet werkt, wat de pensioen
en AOW-wet voorstelt.
We zijn eigenlijk een tussenscha
kel; we sturen door; we verwijzen".
„Is dat allemaal gratis?"
„Ja, toen we begonnen heben we
5Ü0 gulden gekregen van MVM (Man
Vrouw Maatschappij), maar dat ia_al
op'.
„Hoeveel mensen ritten nu aan de
ttlefoon en beantwoorden de
post?"
„In Den Haag zo'n 20. Het Leids
team zit op maandagavond van 7
tot 10 in het gebouw van de KWJ.
We vinden het erg lief dat we hun
telefoon mogen gebruiken (21139).
In elk geval gaan we door tot
J mei van het volgend jaar. Dan heb
Je ervaring en dan kan je kijken hoe
het allemaal is gelopen.
Kijk, je bent een schakel tussen
de vrouw en de diverse instanties.
E>genlijk is wat wij doen een taak
\oor de vakbonden, maar die doen
alleen wat voor hun leden. Als Je
ueet dat 30 pet. van de beroepsbevol
king vrouw is en van die 30 pet.
is 8 pet. lid van een vakbond, nou
aan weet Je het wel.
Daarom geven we ook het advies
in elk geval lid te worden van een
vakbond. Vrouwen rijn vaak kwaad
op het werk, ze vinden het nutteloos;
er gebeurt niks. En daarom willen ze
ook geen lid worden van een bond.
Weggegooid geld. Ze willen zo snel
mogelijk trouwen en kinderen krij
gen".
Nora Schadee, Meta van Beek,
Irene Farjon en Ida van Zijl, Dol
le Mina's en werkende wijven.
„Hoe staan jullie tegenover het
vei slag van Nettie Rosenfeldt, die
een tijdje in fabrieken heeft ge-
verkt om te zien wat daarom gaat?"
„Ze heeft één werkweek in de ene
en één werkweek in de andere fa
briek gewerkt. Daar kan ze geen
goed beeld hebben gekregen, dat be
praat niet".
Twijfel
Dolle Mina. Een groep die op
komt voor de „onderdrukte vrouw,"
een groep die het ongeschoolde vrou
wenberoep de wereld uit wil hebben
en die op 1 mei van het volgend Jaar
ten zwartboek zal uitgeven met alle
gevallen die bij de ombudsvrouw
cijn binnengekomen.
Het is de grote vraag wie het zal
lezen en wie er zich überhaupt voor
interesseert. Weinig mannen, dat ze
ker.
En Dolle Mina blijft een minder
heid. Dus of er veel zal veranderen
ten goede of niet. valt te betwijfe
len.
genoeg.
"Hoeveel mensen in Leiden zijn er
actief?"
Ida: "Ongeveer 15, maar we heb
ben veel sympathisanten. Niet erg
veel mannen; 't betreft typisch vrou
wenproblemen. "Maar we werken
wel samen met andere actiegroepen,
bijvoorbeeld de KWJ.
"DM komt nog bij veel mensen
over als een zichzelf discrimineren
de groep vrouwen, die erg zielig
doen".
Alle vier, zeer stellig: „Nee, klopt
mets van. Is niet waar. We zijn niet
zif lig".
Meta van Beek is bedrijfsmaat-
blijf je werken als je getrouwd bent
of stop je ermee kom je erg vaak
tegen. Daarnaast geven we onder
meer voorlichting over abortus".
Eerst waren we ludiek, nu rijn we
veel fundamenteler geworden. Na
tuurlijk moet je eerst aandacht heb
ben; nu hoeft dat niet meer. We
zijn bekend".
Meta: "DM is de eerste groep van
vrouwen die de straat opging".
Irene: "Baas in eigen buik, man
daar stonden de kranten vol van. Nu
we bezig zijn op een fundamentele
manier, hoor je er gewoon niets
meer van; het is niet interessant
