unta dreigt Yan der
,ouw bij graf Allende
IN SCHÖNAU REGEERT DE ANGST
Labour wil volk
horen over E.G.
Nixon-klant saboteerde
campagne van Democraten
iticaans
ld
hter
Hme
s. Die smaakt.
Dagboeken
Goebbels
openbaar
Cox's. Die smaakt.
Er wordt nog verdiend aan emigranten
~^G 5 OKTOBER 1973
BUITENLAND
PAGINA 9
Sog één stap en ik schiet
via verscheidene guerrilla-scho
len hebben opgericht. Commandant
Pepe heeft onder de regering-Allen-
de met boerengroeperingen land en
boerderijen in Zuid-Chili bezet en
verdedigd tegen de gewapende ben
den, die de voormalige eigenaars op
hen af stuurden.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Henry A. Kissinger,
heeft de senaatscommissie voor de
buitenlandse betrekkingen de verze
kering gegeven dat noch de Ameri
kaanse regering, noch de Ameri
kaanse centrale inlichtingendienst
(CIA) betrokken zijn geweest bij de
militaire staatsgreep in Chili. Kis
singer's verklaring, die op 17 sep
tember in een zitting achter geslo-
ADVERTENTIE
ITIAGO (DPA/AP) Militairen met geweren in aan-
ebben gisteren verhinderd dat de delegatie van de socia-
ie internationale rode anjers legde bij het graf van de
omen Chileense president Allende op het kerkhof van
•aiso. Volgens het Milanese dagblad "II Giorno" riep een
soldaten tegen de delegatieleider, PvdA-voorzitter An-
i der Louw: "nog één stap en ik schiet".
egatieleden werden meege-
aar een kantoor van het
waar ze twee uur lang wer-
gehouden en verhoord. De
ook Franse, Oostenrijk-
;n Italiaanse leden telt,
ipdracht van de socialisti-
jnationale een onderzoek in
oestand in Chili na de mili-
tegreep.
ilitante boerenleider José
Liendo, beter bekend als
idant Pepe" is gisteren
vuurpeloton terechtgesteld
pia 900 km ten zuiden van
Het doodvonnis, dat door
selijke militaire rechtbank
gesproken, is bekrachtigd
junta. Volgens het opperbe-
de vierde legerdivisie, dat
le bekendmaakte, had Lien-
september, de dag na de
;en aanval van „terroris- Kissinger zei dat het besluit om
een politiekazerne geleid, neutraal te blijven, genomen werd
hij in het gebied van Valdi- op een spoedvergadering van de spe
ciale actie groep in Washington,
waarvan hij in zijn functie als presi
dentieel assistent voor nationale vei
ligheidsaangelegenheden de leading
heeft.
Een aantal Fransen, die zijn uit
gewezen uit Chili, hebben na aan
komst in Parijs gezegd dat ze heb
ben gezien dat een Fransman in
Santiago is gefolterd en dat vier
Fransen „op z'n Braziliaans" zijn
verhoord. Een priester zei dat er
een golf van vreemdelingenhaat door
het land gaat en dat de talrijke Zuid-
amerikaanse politieke vluchtelingen
in Chili ernstig gevaar lopen.
De regeringen van Frankrijk en
West-Duitsland hebben via him am
bassadeur in Santiago de Chileense
machtehebbers op de hoogte ge
bracht van hun bezorgdheid over het
lot van de communistische leider
Luis Corvalan. Als hij schuldig
wordt bevonden aan de aanklacht
van verraad kan hij ter dood ver
oordeeld worden. De Westduiitse re
gering heeft de Junta bovendien la
ten weten dat de betrekkingen tus
sen Bonn en Santiago zullen ver
slechteren als de executies en de po
litieke vervolgingen voortduren.
De Junta heeft aan de Verenig
de Naties verzocht de internationale
zeerechtconferentie die begin volgend
jaar in Santiago zou worden gehou
den in Wenen te laten plaatsvinden.
Als argument werd gegeven „de
moeilijke economische en financiële
toestand van het land". De Chileen
se Junta heeft al eerder andere in
ternationale bijeenkomsten afgelast.
De Chileense minister van Buiten
landse Zaken schout-bij-nacht Is-
mael Huerta is donderdag uit San
tiago naar New York vertrokken.
Hij zal daar contact opnemen met
het particuliere zakenleven in Ame
rika.
De 23-jarige Linda Blay-
lock uit het Amerikaanse
Cleveland in Ohio heeft haar
baantje als go-go danseres
opgegeven, en is als "ijzer-
werkster" in de bouw gegaan.
Op de foto rechts Linda als
danseres en links hanteert
ze een zware stalen kogel, die
bij het slopen van huizen
gebruikt wordt.
ICAAN (AP) Het Vati-
dagblad, de "Osservatore
o" heeft donderdag be-
emaakt dat de H. Stoel de
ise militaire Junta verze-
eeft van dezelfde respect-
svoelens als voor de om-
orpen regering van wijlen
nt Allende hebben gegol-
it de teneur van het ar-
alt op te maken, dat die
zelfs heel wat harte-
ijn.
lange artikel in de Osser-
komt in antwoord op de
buitenlandse kritiek
feit, dat de paus in ge-
gebleven door de mili-
ïachtsgreep, die een einde
i aan de democratie en
ren van honderden, wel-
ulzenden mensen, niet te
leien.
et niet gesigneerde artikel
.e kern van de zaak
edraaid. Heel 't gebeuren
wordt in uiterst vage be
ngen behandeld en de
ren of de staatsgreep zelf
i niet met name genoemd,
sservatore schrijft: „Voor
Iste evaluatie der Chileen-
eurtenissen in al hun dra-
he complexiteit is meer
nateriaal dan ons thans
ter beschikking staat ver-
caanse prelaten hebben
ird dat er geen twijfel
estaat, dat de verklaring
«ht afkomstig is van paus
naaste medewerkers op
aatssecretariaat (buiten
zaken).
officiële standpunt van
aticaan ten aanzien van
heeft, naar bekend gewor-
bij een groot aantal pre-
tot kritiek geleid. Uit be-
oare bronnen werd verno-
dat sommige priesters van
Vaticana in tranen uit-
en toen het staatssecreta-
Jen opdroeg te melden dat
Ueense bisschoppen zich
Junta hadden opge-
WASHINGTON (Reuter) Getui
ge Martin Kelly in de Watergate-zaak
heeft gisteren voor de Amerikaanse
senaatscommissie van onderzoek ver
klaard, dat politieke saboteurs, die
werkten voor de herverkiezing van
president Nixon vorig Jaar van pan
waren geweest de Democratische par
tijconventie in het honderd te laten
lopen. Het plan werd evenwel opge
geven toen de inbraak in het Water-
gategebouw, waar de Democratische
partij zetelde, werd ontdekt.
Kelly, die verklaart, dat hij gesa
larieerd werd uit de gelden voor Nl-
xons verkiezingscampagne, heeft de
senaatscommissie verder meegedeeld
dat het doel van het, later opgege
ven plan, was de kansen van sena
tor George McGovern op het winnen
ADVERTENTIE
Onderzoek geeist Ruim 350 Fran
se artsen en psychiaters hebben gis
teren gevraagd om een onderzoek,
door een internationale medische
commissie van psychiatrische in
richtingen in de Sowjet-Unie. De me
dici verklaarden dat zich in de Sow
jet-Unie gevallen voordoen van "ge
dwongen onderbrenging in speciale
psychiatrische klinieken van bur
gers die geen andere afwijking heb
ben dan politieke".
van de democratische kandidatuur te
vergroten. Vorige getuigen over de
gevoerde verkiezingscampagne voor
Nixon hebben verklaard, dat zij se
nator McGovern als de zwakste kan
didaat beschouwden, die de demo
craten konden benoemen.
De 24-jarige Kelley verklaarde nog,
dat hij was aangeworven door Do
nald Segrietti, die bekend heeft een
rol gespeeld te hebben bij ongeoor
loofde activiteit tijdens de verkie
zingscampagne voor Nixon.
Hij vertelde ook dat hij eens een
meisje gehuurd had, dat naakt langs
het hoofdkwartier van senator Mus-
kie in Florida moest lopen en de
kreet: "Ik hou van u", moest sla
ken. Het meisje was een studente,
dat geld nodig had. Kelly had het
meisje 20 dollar gegeven. Voor dit
bedrag bleek zij bereid het van haar
verlangde te doen.
Op een andere keer had Kelly, een
zware stinkbom geworpen naar een
picnic in Miami in het kader van
Muskies campagne.
BLACKPOOL (Reuter) Het
congres van de Britse Labourpartij,
heeft donderdag me. g;*Ae meerder
heid besloten, als de socialisten
weer aan de macht komen aan de
kiezers te vragen of zij wensen dat
Engeland deel uitmaakt van de
Europese gemeenschap. Een voor
stel waarin het lidmaatschap van de
EG zonder meer wordt afgewezen,
werd echter verworpen.
Oostenrijk houdt
vast aan besluit
NEW YORK De Oostenrijk
se minister van Buitenlandse Zaken
Rudolf Kirschlager heeft donderdag
in de algemene vergadering van de
Verenigde Naties nog eens herhaald
dat Oostenrijk niet zal wijken voor
internationale druk, die herziening,
van het besluit betreffende de slui
ting van het doorgangskamp Schönau
beoogt. Hij waarschuwde de ande
re landen zich niet te mengen in de
binnenlandse aangelegenheden van
Oostenrijk.
"Niemand heeft baat bij een cam
pagne tegen Oostenrijk, zeker niet
de mensen in wiens belang de cam
pagne kennelijk wordt georgani
seerd", aldus de Oostenrijkse minis
ter.
"Zij, die zich werkelijk bekom
meren om het lot van de mensen,
diedoor Oostenrijk willen reizen op
weg naar hun nieuw thuis moeten
kasteel Schönau niet tot hun strijd
kreet of hun ideologie maken". Hij
meende dat de voornaamste verant
woordelijkheid voor het voortduren,
van het terrorisme ligt bij degenen,
die hebben meegewerkt aan het blok
keren van pogingen om een doel
treffende internationale samenwer
king tegen terroisme tot stand te
brengen. "Een internationale kwaal
kan alleen succesvol worden bestre
den met internationale remedies".
Volgens opinieonderzoeken staat 79
procent van de Oostenrijkse bevol
king achter de stappen van bonds
kanselier Kreisky.
Het Joodse agentschap dat de zorg
draagt voor kasteel Schönau, heeft
alle ontmoetingen met vertegen
woordigers van de pers in het kamp
afgezegd nadat kanselier Kreisky
had verklaard dat het "bijna een
toeristische attraktie" was gewor
den.
Zuid-Af rika mag
spreken in de VN
VERENIGDE NATIES (AFP)
Zuid-Afrika is gerechtigd het woord
te voeren in de algemene vergade
ring van de Verenigde Naties, zo
heeft de commissie voor de geloofs
brieven donderdag met kleine meer
derheid bepaald. Een voorstel van
Tanzania om de geloofsbrieven van
Zuid-Afrika ongeldig te verklaren is
met vijf tegen vier stemmen ver
worpen. Tevoren was de algemene
vergadering op verzoeikvan de Afri
kaanse staten geschorst om uit te
zoeken of de Zuidafrikaanse minister
Muller wel namens de Zuidafrikaan
se bevolking kon spreken.
Het voorstel inzake een volksraad
pleging over de EG werd aanvaard
met ruim vijf miljoen tegen 945 000
stemmen waarbij de stemmen van
de afgevaardigden werden verm**vv-
vuldigd met het aantal leden van
hun partij-afdeling of vakbonds-
groep. Volgens de bewoordingen van
de resolutie zou het een referendum
of algemene verkiezingen kunnen
worden. Een woordvoerder van La
bour achtte een referendum het
waarschijnlijkst een vorm van
raadpleging die in Engeland weinig
wordt toegepast. In de betrokken re
solutie wordt voorts gepleit voor
voortzetting van het Labourbeleid,
van niet-samenwerking met het
Europese parlement.
De Labourleiders tilden intussen niet
zwaar aan het resultaat van een opi
niepeiling die de kleine liberale par
tij op de tweede plaats bracht na
Labour, maar vóór de conservatie
ve regeringpartij van premier Ed
ward Heath. Recente successen van
de liberalen bij tussentijdse verkie
zingen hebben geleid tot speculaties
dat zij wellicht bij de volgende ver
kiezingen voldoende zetels zullen
krijgen om een doorslaggevende po
sitie tussen de twee grote partijen te
kunnen innemen. Harold Wilson, de
leider vaar de Labourpartijdie
woensdag al een eventuele coalitie
met de liberalen had uitgesloten zei
donderdag dat hij deze partij niet
HAMBURG (AP) Een uitgever
in Hamburg heeft de hand weten te
leggen op de sinds lange tijd ver
dwenen dagboeken van de vroegere
nazi-minister van propaganda Jo
seph Goebbels, zo is gisteren be
kend gemaakt.
De uitgeverij. Hoffmann en Campe,
verklaarde dat het 16.000 pagina's,
tellende manuscript veilig in een
kluis is opgeborgen. Er worden
voorbereidingen getroffen om in 1975
een eerste deel van de dagboeken
op de markt te brengen. De in de
dagboeken behandelde periode loopt
van 1925 tot 1945, toen Goebbels zelf
moord pleegde.
ADVERTENTIE
WENEN In Schönau regeert de angst. Niet in het kasteel,
waar de Russische Israël-gamgers opgelucht kunnen ademha
len, maar in het dorp. De ongeveer duizend inwoners zouden
het liefst iedere vreemdeling weren.
Ondanks alle geruststellende me
dedelingen uit het Midden-Oos
ten, dat Oostenrijk voorlopig is
vrijgesteld van aanslagen kan er
toch een Palestijn zijn, die niet
door de zware bewaking van het
kasteel is kunnen komen en daar
om het dorp maar pakt.
De angst heerst ook duidelijk bij
„die goed verdiend hebben aan het
kamp". Emigranten hebben geen
geld voor kunst.
„Dat kamp moet nu dicht. Het is
hier niet veilig meer. En ik ben de
eerste die eraan gaat. De Israëliërs
hebben er een, spionagecentrum van
gemaakt. Kom, we zijn hier toch
niet gek. We hebben ze door het
de bijna tweehonderd werkne- dorp zien lopen."
ge zaak" De Oostenrijk
lier dr. Bruno Kreisky heeft
voorgesteld, dat miljoenen
Is van nazi-Duitsland die
hng nog in haar bezit heeft,
loeten worden verkocht ten
Joodse slachtoffers uit de
Wereldoorlog. De voorzitter
Joodse Wereldcongres, dr.
Goldmann, en de Israëlische
van Buitenlandse Zaken
kien hebben het voorstel af-
Dr. Goldmann had gezegd,
liet aan, "zo'n smerige zaak"
'erken.
mers van de watten- en banden
fabriek Rausch, slechts door een
weg van het kasteelpark geschei
den. Het liefst zouden ze wellicht
ook een hek om het hele dorp
heenbouwen en zich laten be
schermen door de tachtig gen
darmes van de "Sondertruppe
Scorpion", die nu belast zijn met
de bewaking van het kasteel in
het Triestingdal. De beste en best
geoefende politiemannen van
Oostenrijk, zegt men.
Het dorp Schönau ligt ingeklemd
tussen het kasteel en een uitspanning
met een „lokal", dat de veelzeggende
naam „Tempel der nacht" draagt.
Iedere buitenstaander wordt onmid
dellijk als zodanig herkend en met
argusogen bekeken. Huissleutels wor
den hoorbaar vele malen omge
draaid.
Hij bouwt zich scheef om de aan
wezigheid van een schouderholster
te suggereren.
„Laat al die landen die nou zo
hard schreeuwen het maar van ons
overnemen. Dat land van Jou heeft
toch ook zo'n grote bek. Lange
treinreis? Door de DDR? Onzin.
Jullie hebben toch schepen. Haal ze
dan uit Leningrad."
Het is duidelijk niet zijn eerste
rede over dit onderwerp. Hele en
halve argumenten worden onder
streept met slagen van hamer en
beitel. Zijn knielende vrouwenfi
guur, nog zander achterhoofd, blijft
onbewogen.
Als de beeldhouwer is uitgeraasd,
geeft hij gemakkelijk toe dat de
Schönauers niet altijd wat tegen
het kamp hebben gehad.
Niet toen de Russische emigranten
Ook het dorp Schönau moet een nog vrijelijk in en uit liepen en in
verleden hebben, Men tilt er niet het dorp hun inkopen deden. Niet
zwaar aan. Voor de oorlog waren er toen de dorpskinderen nog gingen
maar twee Joden in het dorp. Een zwemmen in de slotvijver.
nissen van vorige week. „Neem nou
onze kinderen. Iedere dag rijden er
hier twee schoolbussen. Onbewaakt.
Als ze zo'n bus overvallen wat dan?
En dan nog wat. Soms willen die
joden ineens terug naar Rusland. Is
alles nog voor niks geweest ook."
Die Joden zitten niet achter zwaar
bewaakte poorten. Ze hokken in de
Weense Malzgasse in een krot. Ge
lokt door de Joodse staat. Teleurge
steld en vol heimwee naar moeder
tje Rusland in een stad die zich
drukker maakt over de verkiezingen
dan over een emigrantenprobleem.
Statenloos, sinds ze de Sowjet-grens
overkwamen en zonder veel uitzicht
op een thuisreis. En slechts een
handjevol mocht de laatste vijf Jaar
naar de Sowjet-Unie terug. Triest is
de manier waarop ze tegenover be
zoekers hun aanhankelijkheid aan
het Kremlin proberen te tonen.
Hun besluit staat ditmaal vast. Het
is niet waar dat een aantal van
hen toch uit de Malzgasse naar Is
raël is teruggekeerd.
Volgens Simon Wiesenthal, die ove
rigens duidelijk laat blijken niets
met de jongste ontwikkelingen van
doen te willen hebben, zijn er wel
voor de tweede maal naar Israël
woont nu in Amerika.
Na München is alles veranderd.
Een oude beeldhouwer, een atelier Toen kwamen de afrasteringen en
en galerie vol hevig figuratieve werden de witte auto's van de
kunst, met achteruitgang op de „schorpioenen" een vertrouwd beeld
kasteeltuin wil wel iets kwijt over in het dorp. Maar de angst en de
de mening van, de dorpsgenoten, haat kwamen pas na de gebeur te-
Ruim voor de ongelukkige toezeg
gingen van de Oostenrijkse bonds
kanselier was het overiens al bekend
dat Wiesenthal geen vriend is
van de Jood Kreisky. Zeker niet na
dat Wiesenthal leden van de rege
ring had herinnerd aan hun oor
logsverleden en nadat Kreisky de
speurder een „Joodse fascist" had
genoemd.
Maar dat is een strijd die de Schö
nauers allerminst interesseert. Zelfs
over de verhoogde bierprijzen ma
ken ze zich niet druk, ze hebben
hun eigen wijn. En ze willen van treden dan terug te komen op zijn week tegen Golda Meir gezegd heb- bordje „Zimmer frei" nog steeds
het kamp af. Ze staan achter beslissing. Toch niet allemaal, want ben: „Schönau is geen toeristisch voor het raam van het café Aan de
Kreisky, die liever zegt te willen af- de bondskanselier mag dan deze object", in Schönau hangt het Joden wordt nog steeds verdiend.
Een Oostenrijkse gendarme ziet toe, terwijl opnieuw een bus met Russische Joden bij het kamp
Schönau arriveert.