jolda Meir
irobeert
kreisky te
jepraten
S1U>HV
Raadgever
bemiddelt
van
voor
Nixon
Agnew
„ZULKE PRIESTERS HEBBEN WIJ NIET NODIG"
Israëlische premier
ist vandaag uitleg
Belastijigverhoging
ter bestrijding
klasseverschillen
Witte Huis geeft toe
GARAGE POOT
LAATSTE „GEVAARLIJKE" NEDERLANDERS TERUG UIT CHILI
■SDAG 2 OKTOBER 1973
BUITENLAND
(Van onze correspondent)
^ENEN/JERUZALEM Terwijl het voor vandaag geplan-
onderhoud tussen premier Golda Meir van Israël en Oos-
rijks Bondskanselier Kreisky de hele wereld bezig houdt,
agt men zich in diplomatieke kringen in Wenen af of de
p wel zo heet gegeten zal worden als zij werd opgediend,
ds zaterdagavond hebben vooraanstaande Oostenrijkse re-
ingsfunctionarissen tot twee .keer tóe gesuggereerd, dat de
tieke capitulatie van de Oosenrijkse regering aan de eisen
de Palestijnse terroristen slechts een formeel karakter
agt. Onder fysiek of psychologische dwang gesloten con-
:ten worden in geen enkele rechtsstaat gehonoreerd, en deze
atting zou de sleutel zijn van de ontknoping van het drama.
ADVERTENTIE
1 vvovcUeeu
Labour enthousiast in Blackpool
Een in burger geklede politieman met zijn machine-pistool achter de rug bewaakt het perron
van het station in Wenen, waar vanmiddag weer een trein met Joden uit de Sowjet-Unie aan
kwam.
humanitair als in politiek
wordt in Wenen gezegd,
de slimme Kreisky getriom-
Aan de ene kant heeft hij 'n
lad voorkomen door de Pales
terroristen de opheffing van
il Schonau als doorgangskamp
idse immigranten uit de Sow-
oie te beloven, aan de andere
dit is een algemeen gehoor-
ronderstellimg zou hij zich
veroorloven slechts formele
[ngen aan te brengen, zonder
•vaarders uit de Sowjet-Unie
ids jaren bestaande Oostenrijk-
ïten te ontnemen,
acht wordt in de richting van
nder opvangcentrum dan ka-
dfct kamp (bedoeld werd kasteel Scho
nau, red.) niet meer in dezelfde vorm
als voorheen iti stand zal worden ge
houden".
Duidelijker kon het wel haast niet.
Er zullen zonder twijfel formele wij
zigingen worden aangebracht, maar
in politieke kringen in Wenen ge
looft men bepaald nog niet dat Oos
tenrijk het transito-verkeer van
Sowjet-Joden naar Israël totaal zal
verhinderen.
In Wenen gaat het gerucht, dat
premier Den Uyl zondag persoonlijk
bondskanselier Kreisky heeft opge
beld om hem er officieel van op de
hoogte te stellen, dat Nederland de
Joodse emigranten uit de Sowjet-
BLACKPOOL Reuter/AFP> Op
het Labourcongres in Blackpool heeft
Denis Healey, woordvoerder voor
financiële zaken, beloofd dat een toe
komstige Labour-regering de progres
sie in de belastingen zal verscherpen
om de grote verschillen in rijkdom
en de klassen-verschillen te slechten.
Healey stelde onder meer een
aan waarin de herinvoering van
landbouwsubsidies werd geëist om
verlaging van de voedselprijzen mo
gelijk te maken.
Gisteravond zag het er naar uit
dat Labourfractieleider Harold Wilson
er vandaag in zal slagen een con
frontatie over de nationalisatie van
belasting-ontduiking i
uitzicht. Voor de laagstbetaalden zou
den er belastingverlichtingen komen.
WASHINGTON (UPI) Het Wit- met een regeling in de zaak-Agnew, Watergate had verloren,
te Huis heeft gisteren erkend dat de mits de vice-president zou aftreden Gerald L. Warren, ee;
voornaamste Juridische adviseur van en zich schuldig zou verklaren aan der van het Witte Huis, verklaarde
president Nixon, Fred Buzhardt, is een strafbaar feit waarop tenminste gisteren dat medewerkers
mogensbelastlng, verhoging van de de 25 belangrijkste ondernemingen
successie-rechten, andere fiscale las- uit de weg te gaan. De linkse La
ten en maatregelen ter verhindering bour-vleugel wil nationalisatie opne
men in het verkiezingsprogram, maar
andere groepen zijn ervan overtuigd
dat een dergelijk punt de kiezers zal
afschrikken. De invloedrijke vak
bondsleider Jack Zones zou nu op
het standpunt staan dat de verkiezing
een Labour-regering belangrijker
twist over het aantal on
dernemingen dat genationaliseerd zou
moeten worden.
opgetreden als bemiddelaar tussen
het ministerie van Justitie en advo
caten van vice-president Spiro Ag-
negen maanden gevangenisstraf staat. Witte Huis Richardson hadden opge
Zoals bekend wordt Agnew er van beid om hem op opheldering te vra-
verdacht in de periode voordat hij gen.
vice-president werd gekozen,
Plaatsvervangend woordvoerder Ge.
raid Warren wilde echter niets zeg-
het bericht in het tijdschrift "',T'fv7
.v.. J.. liott Richardson met tot
steekpenningen te hebben aangeno-
men en C,nt" gegeven "dat' Petersen"'n7e"t
onderzoek tegen Agnew met verslag-
De schaduw-minister van Finan
ciën waarschuwde het congres dat
veleti van hen ook door de voorge
nomen maatregelen getroffen zouden dan
worden. De afgevaardigden reageer-
den daarop met applaus. „Socialisme
i.i i- nooit een kwestie zijn van een
voudig iets afnemen van iemand an
ders," aldus Healey. Evenals alle an
dere sprekers leverde hij felle kritiek
op het „failliete anti-inflatiebeleid"
van de regering-Heath.
Schonau tot nu toe is geweest. "Unie een alternatief doorgangshuis
d wordt ook, dat het Joodse
to-verkeer op individuele basis
ts van op collectieve basis ge-
zou kunnen worden. Kreis-
een Jood, en daarom altijd
grootste voorzichtigheid langs
ppen van het IsraëlischAra
conflict laverend, zou zich te-
geen van beide partijen een
che kunnen veroorloven: van-
zijn sfinx-achtige optreden in
faire, die voor het oog althans
ilitieke overwinning van de pa-
en en een politiek verlies voor
heeft opgeleverd.
kte de Bondskanselier reeds
agavond zijn ingenomen
punt af door tegenover een de-
van de opperste Sowjet te
gn dat het alleen om detail-
deringen ging en dat Oostenrijk
isloten was vast te houden aan
umanitaire beleid tegenover de
t-Joden, gisteren kwam de
nrijkse minister van Binnen
zaken Roesch met een zelfde
"Het is het besluit van de
g", zo zei hij letterlijk, "dat
biedt. De Nederlandse
deur in Oostenrijk, de heer Bot had
tot maandagavond in ieder geval
nog geen opdracht ontvangen een
nota voor te bereiden waarin het
Haagse voorstel was vervat.
Dit betekent overigens niet, dat
er op het diplomatieke vlak niets is
gebeurd. De Oostenrijkse ambassa
deur ln Nederland is maandagmid
dag op het ministerie van Buitenland
se Zaken in Den Haag geweest. De
Nederlandse regering heeft van hem
vernomen wat precies de bedoeling,
van Kreisky is.
De bondskanselier heeft zich
gens zeer gevoelig getoond vc
toon waarop hij in verband met de
ze delicate zaak wordt benaderd.
Van kritiek of ook maar de gering
ste vorm van belering wil hij niets
weten, zoals een Israëlische televisie-
„Newsweek" dat Buzhardt de sug
gestie zou hebben gedaan, dat Ag
new beter zou kunnen aftreden. Vol
gens het blad zou het ministerie van
Justitie zich bereid hebben verklaard
Chinezen lonken
naar E.G.
doken. Nadat het ministerie
titie onder leiding van minister El-
akkoord
met de advocaten van Agnew
het
gekomen, besloot de minister het be- onderzoek
gevers had gesproken.
Richardson had ook gezegd dat
het uitlekken
BRUSSEL Chinese diplomaten
de brengen de laatste tijd discrete en
onofficiële bezoeken aan het hoofd
kwartier van de Europese gemeen
schappen in Brussel. Naar in Euro
pese kringen verluidt houden deze vi
sites verband met de Chinese wens in
verslaggever dit weekend op pijnlij- een andere vorm te komen tot
ke wijze ervoer. Toen hij het woord *en Chüiese vertegenwoordiging bij
"capitulatie" gebruikte, viel Kreisky ®en moe^Ukheid daarbij ren. De vice-president had, overigens
wijsmateriaal tegen de vice-president
voor te leggen aan een federale
„grand Jury" in Baltimore die moet
uitmaken of Agnew officieel in staat
van beschuldiging moet worden ge
steld. De vice-president heeft her
haaldelijk gesteld dat men hem niet
voor de gewone rechter kan dagen.
Volgens hem kan Volgens de grond
wet alleen het congres zijn zaak be
handelen. Agnew heeft de beschuldi
gingen die tegen hem zijn ingebracht,
„verdomde leugens" genoemd. Zater
dag verzekerde hij nog op een open
bare bijeenkomst dat hij niet zou af
treden, ook als hij in staat van be
schuldiging zou gorden gesteld.
Gisteren verklaarde woordvoerder
Warren dat minister Richardson had
ontkend dat zijn plaatsvervanger,
Henry Petersen, de bron zou zijn
van een bericht dat zijn department
over voldoende bewijzen zou beschik
ken om Agnew schuldig te verkla-
informatie over de zaak Agnew cordwinsten maken
nog gaande is, aldus Warren. spreker. Het congres
Veel afgevaardigden klaagden hun
nood over de stijgende prijzen van
levensmiddelen en drongen aan op
hulp voor de laagst betaalden. „Ge
pensioneerden staan in de rij voor
oud brood, terwijl de supermark ts re-
meende een
m een motie
In de Colombiaanse
hoofdstad Bogota is het gis
teren tot ernstige botsingen
gekomen tussen politie en
demonstranten naar aanlei
ding van stakingen. Bus
chauffeurs, onderwijzers en
studenten legden het werk
neer uit protest tegen de
duurte en de schaarste aan
artikelen die tot de eerste
levensbehoefte worden gere
kend. De politie gebruikte
stokken.
i-mimster
hem fel aan door te verklaren, dat J" 5*™
Oostenrijk als staat een lange tra-
ditie had en niet door iedereen op
de vingers wenste te worden getikt,
voor besluiten, die als strikt binnen
landse aangelegenheden zouden kun
nen worden aangemerkt.
de negen lid- zonder de
Petersen te
staten van de gemeenschap er nog noemen, te kennen gegeven dat de
een is die geen diplomatieke betrek- onderminister verantwoordelijk was
kingen onderhoudt met Peking, na- voor het uitlekken van gegevens be-
melijk Ierland. Deze kwestie zou ech- treffende het vooronderzoek in de
ter naar men zegt wel oplosbaar zijn. corruptiezaak.
De contracten met de EG worden van
Chinese zijde in Brussel niet ontkend.
Brezj
new
3KOU (AP) De Amerikaan-
nister van Financiën George
E, heeft gisteravond een on-
chte bespreking met de Russi-
}ar tij leider Leonid Brezjnew ge-
over de handelsbetrekkingen
de Verenigde Staten en de
-Unie.
onderhoud, dat plaats vond in
Kremlin, kwam kort nadat
de derde ronde van de Rus-
Amerikaanse handelsbespre-
i formeel had geopend.
fSLAG BIJ
IVERING IN
pENTINIE
5NOS AIRES Het Peronis-
bewind in Argentinië heeft
in het ontslag gelast van de
de Universiteit van Bue-
kires, Rodolfo Puiggros, die
aar het eerste slachtoffer is
en "Marxistische zuivering" op
van de pasgekozen president
D. Pér on.
[gros, een communist, die in
anhanger van Péron werd,
de Argentijnse minister van
wijs meegedeeld, dat hij zich
gt bij zijn ontslag, maar de
iten hebben bekend gemaakt,
niet akkoord gaan met Puig-
ontslag en zullen demonstre-
ADVERTENTEE
JAGUAR
VALKENBURG Z.H. - LEIDEN
Het Witte Huis heeft gisteren be
kend gemaakt dat minister van Jus
titie Elliott Richardson president Ni
xon de verzekering heeft gegeven dat
Henry Petersen, een functionaris van
het departement van Justitie, niet
degeen is geweest die informatie over
het onderzoek tegen vice-president
Spiro Agnew heeft laten uitlekken.
In een toespraak in Californië had
Agnew Petersen er zaterdag van be
schuldigd dat hij hem had uitge
zocht als zijn „grote trofee" om het
prestige te herwinnen dat hij in verv-
band met het onderzoek naar de zaak
IA Gisteren zijn in de hoofd
man Peru 115 vluchtelingen uit
jper vliegtuig aangekomen. Zij
in de wijk genomen naar de Pe-
(se ambassade in Santiago. Het
k Peruanen. 20 Chilenen en 'n
in. Bij de Chilenen bevinden
fwee ministers uit de regering-
Je: Humberto Martones (Land-
en Jaime Suarez (Binnen-
Zaken),
SCHIPHOL Dank zij bemidde
ling van de Nederlandse ambassa
de in Santiago zijn nu de laatste ge
vangen Nederlandse paters losgela
ten uit' hun gevangenis daar, het
stadion van Santiago. Met name de
ambassaderaad, de heer A. B. Hoy-
tlnk, heeft zich bijzonder ingespan
nen voor de gevangen Nederlanders
en hij is er in geslaagd een proces
tegen hen te voorkomen. Dat bete-
kei.de wel, dat die Nederlandse mis
sionarissen het land moesten verla
ten. "Zulke priesters hebben wij
niet nodig", zo zouden de militairen
de priesters hebben toegevoegd.
Gistermiddag kwamen zij aan op
Schiphol en opnieuw hadden de
meeste kranten en het NOS-Jour
naal verslaggevers naar de lucht
haven gestuurd om de missionaris
sen naar him ervaringen te vragen.
Ais Amerikaanse weekbladen zoals
Newsweek schrijven dat Santiago
op een abattoir begint te lijken om
dat er zo veel gemoord wordt is het
natuurlijk interessant om te horen,
wat Nederlanders daarover te ver
tellen hebben. Vooral als dat mensen
7ijn die als missionaris lang in de
betrokken streek hebben gewoond,
de taal spreken en gevangen hebben
gezeten op de plaatsen waar het
ergst gemoord zou zijn.
Evenals vorige week echter leg-
den de missionarissen zichzelf een
zwijgplicht op. "Wij moeten ons be
perken in onze antwoorden, omdat
er Nederlanders in Chili zijn achter
gebleven om er te werken. Wij willen
het hun niet moeilijk maken", zo
verklaarde pater Martin Schram die
sinds 1968 in Chili werkt. Wel wilde
hij vertellen dat hij op 15 Juli in 't
inmiddels berucht geworden stadion
van Santiago terecht kwam nadat
zijn huis was doorzocht en politie
agenten hem onverwachts meena
men.
"Zij brachten ons naar het Com
missariaat van politie waar zij een
soort rapport opmaakten en vandaar
werden we naar het Stadion ver
voerd"- Hoe dat vervoer in zijn werk
ging en wat zich in het stadion af
speelde wilde pater Schram niet ver
tellen al moet hem wel van het hart
dat hij nog steeds niet precies weet
vsarvan hij beschuldigd is en waar
om hij het land moest verlaten. HIJ
is dan ook van plan te proberen te
rug te keren naar Chili om daar zijn
werk voort te zetten.
Over de martelingen en executies
ui het stadion wil hij alleen kwijt,
dat het waarschijnlijk alleen geruch
ten zijn "en geruchten zijn nor-
daal tijdens dergelijke situaties.
Daar kan Je beter geen gehoor aan
geven", vindt hij.
Ook pater Jan Brinkhof wilde niet
veel vertellen over wat er precies is
gebeurd in het stadion. "We hebben
ons gered", zei hij tot mijnheer
Hcytink van de ambassade kwam,
en ons woensdag vrij praatte. Hij
was fantastisch".
Saanen met de missionarissen kwam
ook de theoloog en Journalist Koos
Koster op Schiphol aan, die even
eens in het Stadion heeft gevangen
gezeten. Hij hoefde niet zo voorzich
tig te zijn in het beantwoorden van
vragen.
Zoals wfj gisteren al meldden,
heeft hij in dat Stadion verschrik
kelijke dingen gezien. In de gangen
tussen de kleedkamers trof hij met
enkele andere gevangen tijdens het
eten halen bijvoorbeeld de Belg An
dres von Lanker aan, die een hoge
regeringsfunctie bekleedde ten tij
de van Allende. Von Lanker lag daar
als een aardappelzak op de rond;
hij was volkomen in elkaar gesla
gen, net als de drie Chilenen die
naast hem lagen.
Koos Koster is ook getuige geweest
van de executie van zes mannen, die
als voorbeeld ten aanschouwe van
het hele stadion werden gefusil
leerd. Ook vertelde hij hoe vier
Brazilianen en een Chileen zich on
der 't uitroepen van de kreet "Weg
met het fascisme" hoog vanuit het
stadion naar beneden stortten.
Koos Koster voegt aan zijn verha
len wel toe, dat er door Santiago
ook veel geruchten gingen. "In veel
gevallen dat men schoten hoorde,
schoten de militairen alleen maar in
oe lucht, om indruk te maken", zo
veTtelt hij. Koos Koster geeft overi
gens niet zozeer de militairen maar
vooral de politie de schuld van de
martelingen. Volgens hem zijn het
met name de agenten die veel ver
nielden bij huiszoekingen en folter
den om zichzelf waar te maken in de
cgen van de beter betaalde militai
ren, waar zij vooral niet voor wilden
ouder doen.
De "gevaarlijke" Nederlandse pa
ters en Journalisten zijn nu allemaal
Chili uitgestuurd. De meesten van
ben hopen in de toekomst weer ln
Pater Jan Brinkhof, theo
loog-journalist Koos Post
en pater Martin Schram
gaven gisteren na aan
komst uit Chili een pers
conferentie op Schiphol.
net land te worden toegelaten maar
het is de vraag of zij ondanks hun
voorzichtige uitlatingen ooit weer 'n
iiiieisvisum voor Chili zullen krij
gen.