)en Uyl en Van
riiijn: kabinet
.noet zo blijven
„Inning collegegeld niet
door de universiteiten"
FELLE KRITIEK OP BEPERKINGEN
UITSTEL VAN MILITAIRE DIENST
ïxtra optrekking
iekenfondsgrens
Geen sprake van wijzigingen
VNO weigert de
prijsmaatregel
te aanvaarden
Man vermoordt vrouw:
schip vermist tien maanden geeist
Den Haag en Bredero
in beginsel eens
over Scheveningen
Voorstel bestuur Academische Raad:
JRDAG 29 SEPTEMBER 1973
isch,' HAAG, (ANP) Minister-president Den Uyl heeft gisteravond categorisch de
Ichten ontkend als zouden minister De Gaay Fortman (Binnenlandse Zaken) en mi-
sbe ;r Vorrink (Volksgezondheid) op kortetermijn hun functies willen neerleggen
nanet
oh met enig politicus, noch in
en noch bij mijzelf is
overweging aan de orde met
:kin@ tot een wijzigin in het
et", aldus de premier. Er is z.
n enkele aanwijzing of begin
leiging aanwezig om te menen
taakvervulling aanleiding zou
tot heengaan van beide mi-
p. De premier reageerde met
opmerkingen op recente publi-
i, die hij "uiterst onplezierig"
iats-fe' naar ziJn mening moet
worden gesproken van het te
el van het heengaan,
vervanging van de afgetreden
•-minister mr. T. Brouwer
spoedeisende zaak", aldus
taal emier. Er zal z.i. geen directe
behoeven te worden gemaakt
ie opvolging. De premier deel-
dat hij hierover inmiddels
it ubt heeft gehad met KVP-frac-
tievoorzitter mr. F. Andriessen.
De minister-president wees het
verwijt van de hand, als zou bij de
formatie van het kabinet-Den Uyl
en in het bijzonder bij de benoeming
van het vroegere KVP-kamerlid
B: ouwer tot minister van Landbouw
lichtvaardig rijn gehandeld. Hij con
cludeerde dat bij die benoeming "met
de vereiste zorgvuldigheid" te werk
is gegaan.
Ten tijde van de formatie was niets nooit
bekend van een kwetsbare gezond
heid van de betrokken minister. De
geraadpleegde neuroloog, chirurg en
internist van minister Brouwer heb
ben rich in positieve zin uitgespro
ken over een benoeming tot minis
ter. Dat het oordeel thans anders
luidt was voor de formateurs Bur
ger en Ruppert niette voorzien, zo
zei de premier.
BvdA-fractieleider iin de Tweede
Kamer Van Thyn heeft vandaag
verklaard, dat er in PvdA kringen
geen behoefte is de samenstelling
van het kaMnet-Den Uyl te wijzi
gen. Berichten hierover spreek ik
met kracht tegen.
Het aftreden van minister Brou
wer (Landbouw) om gezondheidsre
denen is een trieste zaak, maar mag
niet worden aangegrepen tot veran
deringen van politieke aard. "Wijzig
winnend team," aldus de
PvdA-fractieleider. Hij sprak voor
de partijraad van zijn party in
Utrecht
Nog een man
van gezonken
Zes jongeren van het jeugdcentrum Chappaqua in Groningen
hebben gistermiddag gedurende enige tijd de Martinitoren
bezet. Aanleiding was het feit dat hun centrum al bijna een
jaar dakloos is. De jongeren werden er door de politie uitge
haald. Volgens de jongeren gebeurde dat met getrokken
pistool. De betrokkenen overwegen over het optreden van de
politie een aanklacht in te dienen bij de officier van Justitie.
\ndustriebonden:
RECHT (ANP) De Industrie-
en van CNV en NKV hebben
laatssecretaris van Sociale Za-
en zijn collega van Volksge-
field en Milieuhygiëne verzocht
tongrens voor de riekenfonds-
Ikering per 1 Januar a.s. extra
irhogen tot f24.100. De Zieken-
traad heeft naar gemeld voor-
!d de loongrens op te trekken,
jf 23.500. De Ziekenfondsraad
naar gemeld voorgesteld de
irens op te trekken tot f23.500.
Industriebonden memoreren dat
(ekenfondsraad het (met 'n klei-
ieerderheid) niet eens was met
foorstel van de drie vakcentra-
pi de loongrens per 1 Januari
extra te verhogen. Aanvanke-
tvas een grens van 24 mille
gesteld, later als compromis 23,5
kleine meerderheid in de
uiteindelijk dat de
op 23 mille moest komen te
extra optrekking lijkt de indus-
mden verantwoord. Zij menen
le zgn. "gemengde index" (loon-
cn prijsindex) die tot nu toe bij het
vaststellen van de loongrens werd ge
hanteerd, tot een te langzame stij
ging van de loongrens heeft geleid.
Hierdoor rijn veel werknemers ten
gevolge van de sterke loonstijging
met veel hogere ziektekosten gecon
fronteerd. "Er is dan ook alle aan
leiding tenminste een klein deel van
de achterstand zo spoedig mogelijk
in he lopen", aldus de Industriebon
den.
IJMUIDEN Nog steeds wordt
van de Leliegracht een man vermist.
Het is een van de Raapverdische
Eilanden afkomstige matroos, van
wie de naam niet bekend wordt ge
maakt. In de loop van de avond is
het zoeken gestaakt.
Om het leven zijn gekomen bij de
ze ramp: de kapitein van de Lelie
gracht J. van Hoven en zyn vrouw
mevrouw Van Hoven-Snor. Voorts
is het lijk geborgen van de kok Ma
rio Silva, afkomstig van de Kaap ver -
dische Eilanden.
Gered zijn de stuurman G. Pentin-
ga uit Wirdum (Gran), de eerste
werktuigkundige J. Broekstna uit
IJmuiden, de tweede werktuig
kundige R. de Jong uit Utrecht (voor
wie dit de eerste zeereis was) en die
drie Portugese matrozen Paulo Cor-
reia utt ATmaida, Francisco da Silva
Nunes uit Villa do Conde en José de
Oliviera de Gomez uit Villa Nova de
Gaja.
AMSTERDAM Tien maanden
met aftrek en tbr met een proeftijd
van 'drie jaar hoorde de uit Suriname
afkomstige Eugene C. gisteren tegen
zich eisen voor de Amsterdamse
echtbank, omdat hij in maart van dit
Jaar zijn vrouw had gewurgd. Zowel
de officier, mr. Remmerts De Vries,
als raadsvrouwe, mevrouw Hartsui
ker hadden bij een eerdere zitting
in Juni om een psychiatrisch onder
zoek van de verdachte gevraagd.
Op basis van het rapport van dr.
Blom pleitte mevrouw Hartsuiker
voor onmiddelijke invrijheidsstelling.
Volgens het psychiatrisch onderzoek
verkeerde de verdachte ten tijde
van de moord in een zware geeste-
ïyke depressie door spanningen in
zijn werk en gezin. Tijdens een plot
selinge uitbarsting van opgekropte
agressie maakte verdachte de avond
van de dertigste maart een fikse ru
zie met zijn vrouw waarbij hij haar
de keel dicht drukte.
In zijn rapport concludeert de psy
chiater dat Eugene thans door hulp
van het Leger des Heils vrijwel over
rijn depressie heen is en langere
gevangenschap niet bevorderlijk is
voor rijn genezing. De officier, die
doodslag bewezen achtte, bleek er
niet van overtuigt dat Eugene niet in
herhaling zal vervallen. Op verzoek
van de raadsvrouwe doet de recht
bank reeds volgende week woensdag
uitspraak. Deze haast is geboden
omdat Eugene bezig is een huis te
kopen en de betrokken makelaar
nite veel langer meer wil wachten.
DEN HAAG (ANP) Volgende
week donderdag overlegt een delega
tie uit het kabinet met het bedrijfs
leven. Minister-president Den Uyl
heeft gisteravond meegedeeld, dat
oit overleg een informatief en
oriënterend karakter zal dragen, 't
Overleg is bedoeld om in dit sta
dium de opvattingen van het be
drijfsleven te horen over het voorge
nomen kabinetsbeleid.
HET VNO heeft inmiddels bekend
gemaakt de door de regering getrof
fen prijsmaatreel af te wijzen. "Im
mers, deze verbiedt de doorbereke
ning van een aantal kostenstijgin
gen, waarvan een verdere rende
mentsaantasting het gevolg zal zyn
dan reeds door de revaluatiebeschik
king veroorzaakt wordt", aldus een
verklaring van de Ver. van Ned. On
dernemingen, die vrijdagavond is uit
gegeven.
De ontwikkeling van de investe-
rinsactiviteit van het bedrijfsleven
zal hierdoor ongunstig worden beïn
vloed. De kans op een verdere da
ling van de werkgelegenheid wordt
hierdoor vergroot", verklaart het
VNO. Het verbond herhaalt de reeds
eerder gedane uitspraak dat door
een dergelijk prijsbeleid van de
overheid de mogelijkheid voor eaa
z fspraak op centraal niveau ernstig
wordt bemoeilijkt.
De regering heeft deze week ver
scherpte prijsvoorschriften afgekon
digd. Zoals minister Lubbers van
Economische Zaken de Tweede Ka
mer donderdag in een brief heeft
laten weten, zal met name de moge
lijkheid tot doorberekening van stij
ging van zg externe kosten
MAANSTEEN
NAAR LEIDEN
LEIDEN (ANP) De maansteen, die
president Nixon schonk en die ko
ningin Juliana in ontvangst nam,
wordt maandag in het ryksmuseum
voor de geschiedenis der natuurwe
tenschappen te Leiden officieel over
gedragen door de plaatsvervangende
ambassadeur van Amerika in ons
land, de heer Charles Tangue, aan
museum-directeur A. J. F. Gogelein
in aanwezigheid van mr. R. Hotke,
directeur-generaal voor culturele za
ken van het ministerie van CRM.
De maansteen is anderhalve centi
meter groot en komt uit de Taurus
Littrow Vallei. Hy werd meegenomen
door de astronauten, die met de
Apollo 17 een maanvlucht maakten.
In het Leidse museum wordt maan
dag ook de expositie "geef ze de
ruimte" geopend, waarvoor de jour
nalist Rudolf Spoor uit Hilversum
het ruimtevaartkundi'g materiaal be
schikbaar stelde.
der niet de loonkoster vallen
voortaan worden beperkt tot drie ca
tegorieën. Deze drie rijn- de n-
toopspnjs van grond- en hulpstof
fen en halffabrikaten, de tarieven en
retributies van overheidsdiensten
alsmede de motorrytuigbelastlng en
imoerrechten en accijnzen Tot dus
verre konden alle zg. externe kosten
worden doorberekend.
Volgens het ministerie van Econo
mische Zaken heeft de beperking
van de doorberekenbare kosten
voorshands aHeen gevolgen voor
de industriële en dienstverlenende
sectoren. De huidige margeregeling
oor de handel zal tot eind novem
ber gehandhaafd worden, waarna
i.aaer bezien zal worden welke wij
ziging deze regeling behoeft.
Afwachtende
houding van
het kabinet
jegens Chili
DEN HAAG (ANP) Minister-pre
sident Den Uyl heeft gister meege
deeld, dat er thans geen aanleiding
is voor enige bijzondere stap van
Nederlandse kant jegens het nieuwe
beleid in Chili. "We volharden in on
ze afwachtende houding", aldus de
premier na afloop van het weke
lijks kabinetsberaad.
De bestaande betrekkingen zullen
niet gewijzigd worden: de Neder
landse regering houdt vast aan de
onveranderde houding in de bestaan
de betrekkingen, zo zei de minister
president. Hij noemde dit nodig
enerzijds voor het verkrijgen van
vrijgeleides voor in Chili verblijven
de Nederlanders en anderzyds voor
het loskrijgen van gevangenen.
Het Nederlandse aanbod tot het op
nemen van vluchtelingen uit Chili is
tot dusver nog niet geconcretiseerd,
zo deelde de premier mee.
Het vraagstuk van al dan niet er
kenning van de nieuwe staat Gui-
nee-Bissau is gisteren lm de minister
raad aan de orde geweest. Na een
gedachtenwissellng over de terzake
ontvangen informatie werd besloten
meer gegevens in te winnen. Mini
ster-president Deai Uyl noemde de tot
nu toe verkregen informatie over de
totstandkoming van de nieuwe staat
"uiterst summier en niet eenslui
dend".
DEN HAAG Tussen B. en W.
van Den Haag en de Bredero-groep,
bestaat overeenstemming over de
Intenties voor de herontwikkeling,
van Scheveningen. Dit staat in een
ontwerp-voorstel van B. en W. aan
de Haagse gemeenteraad, waarover
de commissies voor Stadsontwikke
ling Economische Zaken, Openbare
Werken-Verkeer-Ver voer en die voor
Sport en Recreatie zich woensdag 3
oktober zullen uitspreken.
De bedoeling is over het voorstel 15
oktober in de voltallige gemeente
raad te beslissen. De Bredero-groep,
die van de Exploitatie Maatschappij
Scheveningen (EMS) nv. de Haagse
EMS -bezittingen heeft overgenomen
onder voorwaarde, dat met de ge
meente Den Haag overeenstemming
kan worden bereikt over de henont-
wikkeling van Scheveningen, wil in
Scheveningen op drie punten begin
nen.
De groep wil zo snel mogelijk star
ten met de verbouwing van de piler,
met 6tudie over de eventuele ver
bouwing van het Kurhaus en met
de sloop van het Grand Hotel, ge
volgd door nieuwbouw op die plaats.
DEN HAAG AMSTERDAM De coUegegeld-
kwestie wordt vandaag in de academische raad behandeld.
De dagelijkse raad komt in een uitvoerige toelichting tot
de slotsom, dat een sterke vereenvoudiging van het
systeem van heffingen en de controle daarop noodzakelijk
moet worden geacht.
De inning van het inschrijvings-
geia-nleuwe-stijl dient centraal, en
met door de universiteiten en hoge
scholen te gebeuren. De controle bij
toelating tot examens dient te wor
den uitgevoerd door de centrale ad
ministratie namens het college van
bestuur, aldus de dagelijkse raad.
De Academische raad had destyds
>€2 waar tegen de verhoging van de
collegegelden zoals de toenmalige
minister Jhr. mr. De Bra uw die
wenste en kreeg doorgevoerd na
met aftreden van het kabinet-Bies
heuvel te hebben gedreigd.
De Academische raad had toen ge-
mviseerd college- en inschrijfgelden
alleen te verhogen als deze verho
ging werd gekoppeld aan herziening
»*n het stelsel van studiefinan
ciering.
De accountantsdienst van het mi
nisterie van Onderwijs en Weten
schappen heeft bij zijn controle op
ie betaling van de college- en in
schrijfgelden bij het bureau van de
•auversitedt van Amsterdam en de
'ucultelten slechts in beperkte ma-
medewerking ondervonden van de
«ir antwoordelijke funktionarissen.
Meestal werd de medewerking ge
weigerd met een beroep op de uit-
«Drafcen van de universiteitsraad en
<aub) faculteitsraden die rich sterk
t.ecen controle op de collegegeldboy
cot verzette. Dit heeft er volgens de
accountantsdienst toe geleid dat by
v«ie studenten de mening heeft post-
geiat. dat het weieren van de be
taling van inschrijf- en collegegel-
nen voor hen zowel in dit collegejaar
«ls in de volgende collegejaren geen
Ratelige consequenties zal hebben,
aldus de accountantsdienst in een
».«n de minister uitgebrachte nota,
waar aan het universiteitsblad Folia
Civitatis deze week een hoofdarti
kel heeft gewijd onder de kop "Con
trole op boycot collegegeld mislukt'
Uit gegevens die de studenten-ad
ministratie van de universiteit van
Amsterdam aan de accountants
dienst verstrekte biy kt dat gedurende
net studiejaar 1972—1973 bijna 12.000
^indenten rechtmatig aan de univer
siteit studeerden: 10.275 ingeschreve
nen die college- en inschrijfgeld
wadden betaald en 1356 examenstu-
aenten. In het laatste studiejaar vóór
ue collegegeldboycot (19711972) wa
ren 19.932 studenten ingeschreven, 't
Daarop volgende studiejaar gaf dus
een daling van 42 pot te zien.
„Van de ruim 20.000 studenten heb
ben ruim 8000 (42 pet) de admini
stratie weten te ontlopen. Van de
overblijvende 12.000 hebben 1356 het
goedkope achterdeurtje van het exa-
menstudentschap weten te vinden,
van de daarna resterende ruim 10.000
studennten was meer dan de helft
5800) als beursstudent min of meer
gedwongen de boycot te boycotten.
Resteren een armzalige 4500 stu
denten die vrijwillig de gehate 1000
gulden hebben betaald", aldus Folia
Civitatis.
Het hoofdbestuur van de Onaf
hankelijke Liberale Jongeren Orga
nisatie Vrijheid en Democratl»
iJOVD) vindt, dat de overheid da
wet op de collegegelden over het af
gelopen Jaar met terugwerkende
kiacht moet intrekken, als zij niet
in staat is de wet te handhaven.
De overheid is dat verplicht uit
overwegingen van rechtszekerheid,
en rechtsgelijkheid", aldus de JOVD
'De manier waarop nu uitvoering
aan de wet wordt gegeven is in een
rechtsstaat ten enen male onaan
vaardbaar".
r Bij Gorkum is gisteren een vrachtwagen door de vangrail
van de brug over de Linge in het water gestort. Bij dit ongeluk
kwam de bestuurder door verdrinking om het leven. Gister
middag, uren na het ongeluk, kon het autowrak worden ge
licht
DEN HAAG In totaal dertien
organisaties en instellingen hebben
gisteren tijdens een hoorzitting van
de vaste commissie voor Defensie in
de Tweede Kamer hun commentaar
gegeven op de voorstellen, die de
Commissie Dienstplichtbeleid (oom-
missie-PeiJnenburg) heeft gedaan in
de rapporten "ultstelbeleid- en vrij-
stellingsbeleid". Vrywel unaniem
hebben de vertegenwoordiger van
de verschillende groeperingen de
voorstellen afgewezen, waarbij de
VVDM, het NW-Jongerencontact en
de werkende Jongeren het felst him
"onaanvaardbaar" lieten horen.
De commissie-Peynenburg advi
seert in haar rapporten onder meer
uitstel van militaire dienst wegens
studie sterk te beperken en de dienst
plichtige leeftijd te verlagen tot 18
Jaar.
De voorzitter van de WDM, Paul
Turken, die de rij van sprekers
opende, noemde de argumentatie
van de commissie voor haar voostel
len zwak en inconsequent. Hij zag
meer na- dan voordelen in het voor
gestelde systeem. Ook meende hij
dat de voorstellen de filosofie van de
Mammoetwet - een ononderbroken
keten van opleidingen - doorbreken,
waardoor scholieren en studenten
worden benadeeld. De heer Turken
concludeerde dat op korte termijn
de uitstelmogeiykheden verruimd
moeten worden, terwijl de commls-
sie-PeiJnenburg een nieuwe studie
opdracht zal moeten krijgen.
De vertegenwoordigers van de
Bond Van Dienstplichtigen (BVD) en
van het Socialistisch Onderwijs
Front (SOF) betoogden dat iedereen
het recht moet hebben de door hem
gewenste opleiding of vorming te
voltooien voor hij in militaire dienst
komt. "De rapporten zelf verschaf
fen reeds een onvoldoende basis voor
een Juiste beoordeling aangeziencP
huidige maatschappelijke ontwik
kelingen geheel andere oplossingen
vereisen dan die welke de commis
sie voorstelt", aldus beide organisa
ties. De SOF-vertegenwoordiger had
de indruk dat de voorstelllen slechts
ten doel hebben een vrijwilligersle
ger op te bouwen. "We zullen er voor
vechten om vanuit de burgermaat
schappij de nodige inbreng te hebben
in de krijgsmacht", zo zei hij.
De heer J. Traas, bestuurslid van
de Vereniging Beroepsopleidingen
Grafische Industrie, brachc naar vo
ren dat in de rapporten over het alge
meen te weinig aandacht wordt be
steed aan de maatschappelijke belan
gen van de werkende Jongeren
"Steeds meer worden we de laatste
tijd geconfronteerd met ongewenst
onderbrekingen door de militaire
dienst van de leerllngenopleiding. He'
resultaat is een man met een onvol
tooide beroepsopleiding en een so-
De vertegenwoordigers van het
NW-Jongerencontact en van de wer
kende Jongeren verklaarden dat zij
rich met alle mogelijke middelen zul
len verzetten tegen de plannen van
de commlssie-PeiJnenburg. De voor
stellen zetten alle gedachten van de
laatste Jaren op betere ontnlooltnvs-
kansen voor werkende longen
weer op de helling. Deze Pe11n®*virg
-her9enkronkel is voor ons dan -»ok
onaanvaardbaar", aldus Hans van
Eeden (algemeen secretaris werken
de Jongeren) en TJaart Jager van
het NVV-Jongerencontact.