s uw wasautomaat wel veilig genoeg?
ctiegroep
irotesteert
egen Hoog
^atharijne
Organisaties gehandicapten gaan
samenwerken in grote federatie
Zonaar
school
lUIIILIN
TP tegen
rhoging
urwaarde?
GARAGE POOT
terug
uit Chili
modehuizen
tfSDAG 25 SEPTEMBER 1973
HECHTEnkele duizenden - merendeels jonge - Utrech-
hebben gisteravond gedemonstreerd tegen het eerder die
door Prinses Beatrix geopende winkel- en zakencentrum h
g Catharijne". _I—JOf O I/O 11/
DEN HAAG Tien landelijke
organisaties van lichamelijk en
zintuiglijk gehandicapten gaan
samenwerken in de Nationale
Federatie van Organisaties van
Gehandicapten. Een federatie die
in het leven is geroepen om de be
langen van gehandicapten beter
te kunnen behartigen.
Volgens de organisaties zijn
gehandicapten niet in staat om 'n
goede en sterke inbreng te reali
seren in de gehandicaptenzorg
omdat er teveel landelijke, lokale
en regionale groeperingen zijn
die los van elkaar werken. De
overheid zou daardoor maatrege
len nemen zonder dat de gehan
dicapten zelf gehoord zijn.
In samenwerkingsverband
hoopt men thans beter overleg
met en inspraak bij particuliere
en overheidsinstellingen te ver
krijgen die werkzaam zijn op het
gebied van gehandicaptenzorg.
De aangesloten organisaties
zijn: De Stichting ter behartiging
van de belangen van gehandicap
ten, Bond van Invaliden Amster
dam, Bond van Nederlandse Mi
litaire Oorlogsslachtoffers, Har
ry Baconclub, Nederlandse Ver
eniging van Hemofilipatiënten
Gehandicapten Organisatie Ne
derland, Stichting Multiple Scle
rose, Stichting ter bevordering
van de belangen van de Neder
landse Katholieke Slechthoren
den, de Vereniging Spieruystrofie
Nederland en de Stichting Re
creatie Gehandicapten. Op het
inmiddels samengestelde actie
programma staan ondermeer het
streven naar aanvaarding van
juiste fiscale- en verzekerings
normen, verbetering rechtspositie
van de gehandicapte, dwingende
bouwvoorschriften voor aan de
gehandicapte aangepaste wo
ningen, betere voorlichting over
voorkomen allerlei soorten han
dicaps en het wegnemen van
barrières waar deze onderwijs
aan gehandicapten in de weg
staan.
ADVERTENTIE
r.
kwartier lang marcheerden de
istranten langs Hoog Catha-
n door de oude binnenstad,
de stoet de kreet „de tra-
op" aanhief dreigde er even
ITERDAM Het voorstel van
kabinet- Den Uyl, de huur-
van de eigen woning te ver-
zal waarschijnlijk geen steun
i van de meerderheid van de
a de Tweede Kamer.
KVP-kamerlid Van Amels-
constateerde gisteren op een
bijeenkomst van de stichting
pment-opleiding Nederland
;terdam dat de aangekondigde
ping bij tal van KVP-fractie-
„grote weerstand" oproept.
er nog geen definitief stand-
bepaald zei de heer Van
roort, zelf, „als misschien wel
Ige uit mijn fractie" akkoord
inen gaan met de maatregel,
„niet zo gek noemde". De net-
BTwaarde-bedragen zijn naar
lening tot nu toe „belachelijk
een panieksituatie te ontstaan, en
kele tientallen gehelmde agenten met
politiehonden stelden zich in allerijl
op voor de toegangen tot het cen
trum.
Een politie-woordvoerder zei later:
„We hebben een groep van 30 man
schappen uit de mobiele eenheid in
gezet. Door wat imponerend op te
treden hebben wy geloof ik veel
voorkomen. Je krijgt veel sneller
moeilijkheden als er niet in teamver
band wordt gewerkt". Er werd een
kleine charge uitgevoerd met honden
toen enkele wagens zich eeh weg
moesten banen door de menigte. Er
werden geen aanhoudingen verricht.
In de stoet werden leuzen meege
voerd als „Wijkherstel en geen be
ton". De Utrechtse wethouder Harte-
veld en de president-directeur van
de maatschappij die „Hoog Catha
rijne" heeft gebouwd, dr. J. de Vries
werden als poppen aan galgen in de
stoet meegevoerd.
Tijdens de openingsplechtigheid
gistermorgen zijn acht leden van het
„Centraal Aktiekomitee Utrecht"
aangehouden „wegens verstoring van
de openbare orde". De politie verhin
derde daarmee dat een rol met eisen
aan Prinses Beatrix zou worden
overhandigd. Het Centraal Aktieko
mitee Utrecht liet gisteravond weten
een klacht te zullen indienen tegen
de politie vanwege haar optreden
tegen de demonstranten.
MORRIS/MG
VALKENBURG Z.H. - LEIDEN
(Van een on
SCHIPHOL De eerste zeven
Nederlanders uit Chili zijn gisteren
via allerei omwegen op Schiphol
aangekomen. Onder hen was pater
van het Heilige Hart G. Thijssen,
die de in groten getale opgekomen
Nederlandse pers echter niets over
de toestand in Chili wilde vertellen.
„In verband met de veiligheid van
de tweehonderd nog in Chili zijnde
Nederlandse paters, broeders en zus
ters" besloot pater Thijssen geen
vragen te beantwoorden. Tussen
stormachtige begroetingen van fami
lieleden door vertelde pater Thijssen
wel dat hij nog Nederlander is, maar
dat hij zijn aanvraag voor het Chi
leense staatsburgerschap nog niet
heeft ingetrokken. Wantrouwende
journalisten toonde hij zijn Neder
landse paspoort. De verdere vragen
van Journalisten werden afgedaan
met „Ik weet het niet" en: „Ik kan
daarover nu niets zeggen".
De rumoerige persconferentie be
gon met een korte verklaring van de
directeur van het Centraal Missie
commissariaat, de heer J. van Gen
nep, die de Nederlandse missionaris
sen naar Frankfurt tegemoet was ge
reisd. Namens de zeven missionaris
sen vroeg de heer Van Gennep om
grote terughoudendheid omdat de
reizigers, die er duidelijk overver
moeid uitzagen en ongeschoren wa
ren al dagen niet geslapen hadden.
De andere missionarissen, de pa
ters van het Heilige Hart Th. Pieter-
ÏÏT0ÜÖ
sen, B. de Jongh en H. Dieles, de
heer Th. van Loon, werkzaam bij de
congregatie van Mill Hill en de zus
ters Teresina Teurlinck en Brigitte
Langerak van de congregatie van
Schijndel, weigerden ook elk com
mentaar. Dr. B. Welling van Mill
Hill werd ook op Schiphol verwacht,
maar hij is in Buenos Aires achter
gebleven, omdat er voor hem geen
plaats meer was in het vliegtuig naar
Frankfurt. Minstens vier Nederlan
ders zitten nu nog in Chili gevan
gen, maar volgens pater Thijssen
doet de Nederlandse ambassade in
Santiago goed werk.
Premier Den Uyl heeft zich gis
teravond by de aankomst van de
zeven Nederlanders laten verontschul
digen dat hij noch een lid van zyn
kabinet aanwezig kon zyn. In een
korte schrifteiyke boodschap die aan
de missionarissen werd uitgereikt, zei
de heer Den Uyl dat hy de gevoe
lens van de missionarissen deelt nu
hun werk wordt afgebroken. „Ik
hoop dat wy wegen vinden de zaak
van het Chileense volk, waar U zich
zo voor hebt ingezet, verder te die
nen", aldus de boodschap. Op foto:
v.l.n.r. zuster Theresina, zuster Bri
gitte (staand), pater Thyssen en
pater Pietersen.
Stoere j'agersjas met een warme
plaidvoering, steekzakken
en een hoge sluiting. X C4 lü
Voor jagers in spè. 3 I 13
Modieus gesneden unipantaloii
va. 24.50.
kleine stijging per
maat.
Dames-, Heren- en Kindermodes.
LEIOEN Breestraat 103-105
ALPHEN a.d. RUN Pleler Doelmanstraat 20
Nederland veel verkochte
«maten zijn elektrisch niet
genoeg. Dat zegt de Stichting
ijkend Warenonderzoek
i, waarin consumentenorgani-
en vakbeweging samenwerken.
!rP' chting heeft het ministerie
onomische zaken gevraagd er
laI gen te doen dat zulke appa-
wmaar in de handen zijn.
Want er spelen twee dingen door De kruisvaarder bij uitstek tegen
elkaar: De onderzoekers hanteren
Europese veiligheidsnormen. Die
zijn ook voor Nederland voorge
schreven. De overheid zit echter
met 'n wet (het Elektriciteitsbesluit)
die iets anders zegt. Namelijk dat
de rechter uiteindelyk maar moet
alles wat „onvoldoende veilig" is
volgens de Europese elektriciteits
normen, is de Consumentenbond.
Uitkomsten van wasmachinetests
mogen dan het meest spectacu
lair zijn, maar vergeet niet dat de
Consumentenbond tussen de twee
uitmaken of een apparaat „onveilig" wasmachinetest in, nog wel het een
en onvoldoende veilig volgens de en ander aan merken en typen van
Europese normen ligt een zee van elektrische apparaten aanviel we-
Bakker
een jaar geleden deed de
ag VWO eveneens een aanval
i aantal wasmachinemerken.
lag id toen een groep andere au-
Bij Q onderzocht, en maakte be-
i-vi iat vijf eveneens veel ver-
utc machines op het punt
tiligheid onder de maat We
nk toen werd aan het minis-
levraagd in te grijpen, want
[volgens de wet m Nederland
ïvaarlijke apparaten verkopen.
HJ ügheids-uitkomst van de was-
ntfetest heeft destijds veel be
teweeg gebracht, en dat zal
nieuwe test nu wel weer
uit
sullen nu eindelijk ook eens
tar vragen van het gealar-
vai s publiek beantwoord worden:
tich gevaarlijk is myn wasauto-
die door de onderzoekers „on
veilig" wordt genoemd'
machine heeft me een hoop
«kost. Wat moet in nu in
ïaam doen om daar toch nog
b te hebben?
rom doet de overtieid niets?
m zorgen ze niet dat die ge-
V, ke dingen uit de handel ver-
K. a?
rom niet?
onzekerheden.
Voor de huisvrouw, die een paar
keer in de week met een wamachi-
ne bezig is, gaat het Juist om een
duidelijk antwoord op die onzeker
heden. Veilig of onveilig, dat is de
vraag. Juridische moeilijkheidjes
kunnen haar niet schelen, als zij op
een natte keukenvloer staat met
een machine die misschien wel on
verhoeds 220 Volt door haar heen
kan Jagen.
gens „onvoldoende veiligheid"
7 elektrische koffiezetapparaten 6
elektrische oventjes 4 steelstof-
zuigers 4 trommel-wasdrogers
1 koelkast 4 diaprojectoren 7
centrifuges 1 diep vrieskist 7
elektrische zuigflesverwarmers.
Geen gegevens
Vraag aan mevr. ir. F.J. Wolbers
van de afdeling warenonderzoek
van de Consumentenbond: „Hoe ge
vaarlijk zijn die apparaten in het
gebruik? Hoeveel ongelukken gebeu
ren er mee?"
Antwoord: „Van ongelukken zijn
geen gegevens bekend. Het enige
wat ik kan zeggen, is dat wij eisen
stellen aan de elektrische veiligheid.
Daarvoor zijn Europese normen (de
zogenaamde CEE-normen) opge
steld, met instemming van de fabri
kanten. Die normen hanteren wij
bij onze onderzoeken, want wij heb
ben hier in Nederland geen eigen
veiligheidvoorschriften. Over het
„gevaarlijk—zijn" kun Je dan zeg
gen, dat bij een apparaat dat niet
aan de CEE-normen voldoet, de
kans op grote en kleine ongelukken
aanwezig is. Bij een apparaat dat
wel aan de CEE-normen voldoet, ls
op die ongelukken geen of vrywel
geen kans".
Consumentenbond persman J. de
Weerdt voegt er deze aan toe:
f&i
aa
va
rei
irom doet de overheid
faarom worden er geen par-
ïvaarlijke wasmachines ge-
erd? Waarom horen we
*ts van processen tegen han-
in dergelijk gevaarlijk
vragen zijn ook al verschei-
teren gesteld door kamerle-
ie kregen dan steeds het ant-
dat de overheid de fabrikan-
lmporteurs zonodig zou „ver-
hun produkten te verbete-
„Moeten er nou echt eerst doden
vallen, voordat bepaalde onveilige
aspecten worden erkend? We hoe
ven toch geen doden als bewijsma
teriaal aan te slepen?"
Er blijven in een gesprek met de
Consumentenbond veel dingen on
duidelijk. Waarom zijn bijvoorbeeld
die CEE-normen opgesteld? Dat
moet toch een aanleiding hebben
gehad? Gebeurden er dan voordien
zoveel ongelukken?
We stellen die vragen dan maar
eens bij de NV tot Keuring van
Elektrotechnische Materialen, die
zijn bekende KEMA-keur voor vei
ligheid aan goede elektrische appa
raten geeft.
Het antwoord van het KEMA is
weinig verhelderend. Men weet niets
over aantallen ongelukken, hier
noch in het buitenland, in heden
noch verleden.
Over de CEE-normen zegt men:
„De behoefte aan internationale
veiligheidsnormen is ontstaan uit de
verschillen in de nationale veilig
heidsnormen met de bestemming
van het artikel, hetgeen uiteraard
kostenverhogend werkt". Als leek
krijg Je uit zo'n antwoord de indruk
dat die CEE-normen er van oor
sprong eerder zijn om de fabrikan
ten te gerieven, dan de consumen
ten.
Toen de vorige keer door de Stich
ting VWO (de Consumentenbond
regelt overigens het technische werk
voor die stichting) met de beschul
digende vinger naar vijf wasmachi
nemerken wees, wat één van die vijf
de Vendomatic 7114 van V&D. Het
warenhuisconcern reageerde daarop
met een advertentiecampagne waar
in het zijn klanten vroeg om elk
eventueel ongerief aan de 25.000
verkochte wasautomaten van dit
type onverwijld te melden.
V «Sc D is zeer openhartig over de
uitkomst van deze actie: Er zijn
1.200 ter zake doende reacties bin
nen gekomen. Bij onderzoek is ge
bleken dat 1.050 machines niet he
lemaal precies volgens fabricage -
voorschrift waren vervaardigd. De
bedieningsknoppen van de automa
ten hadden namelijk een metaal
laagje aan de achterkant. Onder
zeer uitzonderlijke omstandigheden
had er daardoor spanning kunnen
komen op de gemetalliseerde boven
laag van de plastic bedieningsknop
pen. Maar .dat had alleen
maar kunnen gebeuren als er water
in de timer van de machine was
terecht gekomen en als de
machine dan bovendien helemaal
niet geaard zou zijn geweest.
Men wil nu voortaan onrust voor
komen en streeft voor alle Vendo-
matic-artikelen naar het KEMA-
keur.
Zo'n voorbeeld geeft te denken. Een
machine heeft een kleine onvolko
menheid, die in de praktijk niet
gauw gevaar zal opleveren, en waar
makkelijk iets aan kan worden ge
daan. Je kunt Je voorstellen dat het
ministerie van economische zaken
daar dan met de fabrikant of im
porteur over gaat praten, en dat
het verder wel in orde komt.
Brandklok
Maar de consumenten-onderzoekers
doen iets heel anders. Ze luiden de
brandklok en al roepen ze dan niet
„onveilig" doch „onvoldoende vei
lig", de schrik bij het publiek is er
niet minder om.
Daarom nog een vraag aan de con
sumentenbond: „Bent u bezig de
toepassing van CEE-normen in Ne
derland in het openbaar te bevech
ten over de rug van de consument,
die Juist blij is dat hij voor duur
geld een kostelijk apparaat in zijn
huis heeft gehaald? Is dat uw spe
ciale
Antwoord: „Dat is beslist niet waar.
Als men de indruk heeft dat wij
extra hard doorhameren op de vei
ligheid van elektrische apparaten,
komt dat waarschijnlijk doordat wij
nu eenmaal veel onderzoeken van
dergelijke apparaten publiceren, en
dat daarin veel mankementen
staan. Natuurlijk heeft onze kritiek
wel effect. Zo zijn de merken Miele
en Zanker ertoe gekomen zich te
richten naar de eisen van het KE
MA-keur, en ook V&D gaat nu
die weg op".
Bescheiden
Ondanks de stelling „Wij hoeven
geen doden als bewijs", erkent men
by de Consumentenbond dat het de
discussie een stuk makkelijker zou
maken, als er een representatief
voor iedereen zichbaar, gevaar op
tafel kon worden gebracht. Een
speurtocht in het klachtenarchief
van de organisatie leverde naar ons
idee een slechts bescheiden resul
taat op:
Een koffiezetapparaat dat, ook
nog na reparatie, steeds kortsluiting
maakte. Het bleek dat een rubber-
slangetje erin lek was. (inderdaad
niet ongevaarlijk, ook al is er ver
der niets mee gebeurd
een wasautomaat die na repara
tie in brand vloog.
Een naaimachine die onder lek
stroom kwam te staan, als men de
stekker niet op een zeer bepaalde
manier in een niet-geaard stopcon
tact stak (ook wel een gevaarlijk
mankement).
Stoomstrijkijzer dat doorsmolt.
Foto-droogapparaat, dat tydens
gebruik door een schoolklas kort
sluiting maakte.
Cl Kleuren-t.v. die in brand vloog
door kortsluiting.
ssuzzecevssvee
Koelkast die in brand vloog;
volgens de brandweer gebeurde dit
vaker bij dat merk.
De grote moeilijkheid is, dat zelfs
bij zo'n bescheiden lijstje niet valt
te zeggen hoe de mensen met de
apparatuur zyn omgesprongen, en
wat de involoed van reparaties op
de veiligheid is geweest. Eigenlijk
heeft men alleen bij de naaimachi
ne zekerheid dat het een .Inge
bouwd" mankement betreft, want
daar waren meer klachten over.
In bedrijven
Bij de Consumentenbond zegt men:
„In het bedrijfsleven gelden wel
veiligheidsvoorschriften, maar voor
de huishouding zijn die er niet. Als
er by voorbeeld in een bedrijf een
elektrische boormachine wordt ge
bruikt, moet hij van de Arbeidsin
spectie dubbel geïsoleerd zyn. Anders
mag hij niet worden gebruikt. Maar
in de winkels liggen de boormachi
nes voor de amateur onkel geïso
leerd, of anders zijn ze erg duur.
En toch is in het bedrijfsleven be
wezen dat het aantal ongelukken
dankzij de voorschriften is vermin
derd. Vraag dat maar eens na bij
de Arbeidsinspectie".
Bij de Arbeidsinspectie heeft men
inderdaad enkele cijfers:
In 1959 werd het Elektrotechnisch
Veiligheidsbesluit van kracht voor
handgereedschap zoals boren, zagen,
frezen, slijpstenen e.d. effectief van
kracht. Terugblikkend valt te con
stateren dat het aantal dodelijke
ongevallen met elektrisch handge
reedschap in bedrijven afnam an
in totaal 25 in de periode 1949
1958, tot 8 in de periode 19591968.
Dat bewijst ook nog niet veel. Maar
als men weet dat er in de tweede
periode veel meer elektrische hand-
gereedschap in de bedrijven werd
gebruikt dan in de eerste, zegt dat
toch wel iets. Vooral, als daarby dan
ook nog is komen vast te staan, dat
er van de 8 dodelijke ongelukken in
de tweede periode, zeven gebeurden
met gereedschap dat nog „ouder
wets" was geïsoleerd (met aarding,
en niet dubbel geïsoleerd).
Met dat allemaal in het achter
hoofd, blijf Je zitten met èèn vraag
die toch in elk geval wel te beant
woorden moet zijn: Waarom kun
nen wij in Nederland niet, net zoals
voor het bedrijfsleven, veiligheidsei
sen opstellen voor elektrische huis
houdelijke apparaten? En dan liefst
zonder paniekzaaicrij MM
