Vrijblijvende' hulp aan
Ifrikanen is gemakkelijk
-CONCEP
r J CONDOOMS
Galeries Modernes weg:
250 man overbodig
;en witte-,
aar weitebrood
Eiland in Noordzee
biedt perspectieven
Kinderwagens
wel in de bus
)ERPAG 13 SEPTEMBER 1973
stichting „BOA", actie tot boy
van Outspan- sinaasappelen,
toch maar eiere.ii, voor haar
gekozen. Zoals bekend had de
jeüersorganisatie A. en O. (een
„illlg filiaalbedrijf van 850 zelf
de kruideniers, die gezamen-
^tkoiien) een kort geding te-
de BOA aangespannen, omdat
stichting had opgewekt tot het
akken van A. en O.-winkels,
posten voor die bedrijven, het
jpreken van klanten zowel bin-
als buiten, en z.g. "kar-ac-
wat zou neerkomen op het vul
va n een wagentje met Outspan-
asappelen en bij de kassa wei-
te betalen om daardoor .rot
te scheppen. Dat ging de A. en
eiding wel wat te ver en derhal-
iste zij een vergoeding van hon-
duizend gulden per overtreding,
president van de Rotterdamse
itbank, mr. J. G. L. Reuder, is
geslaagd een compromis tot
d te brengen. Hij wil eens aan-
of het BOA-bestuur zoveel ge-
over de plaatselijke comité's
t, dat die zich onthouden van
óorloofde methoden, zoals het
fcken van ruiten, het lastig
van klanten en personeel en
uitlokken van discussies. Het ka-
id Coppes, eind augustus inder-
tot voorzitter van de boycot
ting benoemd, heeft, met het
ig aanlokkelijk vooruitzicht van
ton boete per overtreding voor
de toezegging gedaan dat de
iting zich tot legale, geweldloze
zal beperken. Waarna de pre-
it nog wel even de waarschu-
liet horen, dat de draad van het
eschorste geding weer zal wor-
opgenomen als de zaken toch
hand zouden lopen.
is verheugend, dat mr. Reu-
A. en O. bereid heeft gevonden
aak nog eens even aan te zien
eide partijen, tot een regeling
weten te bewegen. Daarmede
kwestie van de oonsumptie-
g waartegen overal in den
zoveel verzet begon te rijzen,
ir een fors incident in de lucht
- in de koelkast gezet. Beïn-
- in de kolekast gezet. Beïn-
van de openbare mening is
goed recht, maar intimida-
enigertei vorm is ontoelaat-
De bestrijders van het kopen
Angola-koffie en Outspan-si-
ippelen dreigden hoe langer
leer naar ondemocratische me-
a af te glijden. De „draai
en "actiemodellen lieten
geen twijfel over bestaan. De
op een ton boete per overtre-
heeft de BOA alsnog tot rede
cht.
ik nu eens een paar conclu-
ip een rijtje zet, die getrokken
en worden uit de recente te-
ellingen tussen actiecomité's
de ene kant en winkelbedrij-
consumenten aan de andere
kom ik tot het volgende.
1. Het behoeft nauwelijks betoog,
dat de acties tegen koffie en sinaas
appelen uiterst eenzijdig zijn. Het
heeft dan ook alom wantrouwen
gewekt, dat de agitatie speciaal ge
richt was tegen landen in zuidelijk
Afrika. Alsof er niet overal ter we
reld situaties bestaan, die aanleiding
lol. protest kunnen geven. Maar
geen woord over massamoorden met
80 000 slachtoffers in Boeroendi.
Geen woord over het lot van de
tachtig miljoen paria's in India.
Geen woord over de toestanden in
de Sowj et-Unie, waar niet alleen
de Joden en de rebelse schrijvers op
de tocht staan, maar ook de Bal-
tische landen in een toestand van
onderdrukking verkeren, die een ac
tiecomité ruimschoots dagwerk op
levert. Over dit alles en nog onein
dig veel meer geen enkele aanmer
king, alleen zuidelijk Afrika is de
kop van Jut.
2. Van de mentaliteit van het eigen
volk begrijpen de comité's vrijwel
niets. Zo heeft men zich ten enen-
malen verkeken op de oudere genera
tie. voor wie het posten bulten win
kelbedrijven sterke herinneringen
opriep aan de nazi-agitatie tegen
de Duitse Joden iri de Jaren- '30.
toen de bruinhemden van de S.A.
voor Joodse zaken stonden om even
tuele kopers tegen te houden.
3. Daarbij komt, dat Nederlanders
zich niet laten voorschrijven wat ze
kopen moeten. In zo'n geval gooit
de Nederlander het hoofd in de wind
en koopt Juist datgene wat hem
of haar, „met allerlei gradaties van
psychisch en fysiek geweld" (prof.
Heertje), poogt te ontraden. Van
daar het succes van de Indonesia-
koffie (mét Angola-bonen) bij Al-
bert Heljn, vandaar ook de sterke
omzetstijging van Outspan-sinaas-
appelen, waarvoor de importeur de
heer Coppes eigenlijk dient te be
danken
4. Psychologisch zijn de acties van
de protest-comité's dus een opeensta
peling van blunders. Ook van de
psychologie van de reclame hebben
zij geen flauwe notie. Een van de
grondregels van de reclameleer is
nog altijd „beter slechte reclame
dan helemaal géén reclame". Men
zou, als men niet beter wist, bijna
gaan denken, dat de actiecomité's
ruime financiële steun genieten van
de Zuidafrikaanse en Portugese am-
5. Een ernstig facet van deze af
faire is intussen, dat de „mondig
heid" van de Nederlandse koper aan
de laars gelapt wordt. Over die mon
digheid, dat wil zeggen het vermo
gen om zelfstandig te beoordelen
wat men wil doen, zeggen of ko
pen, heeft men van bepaalde zijde
altijd de mond vol. Akkoord, maar
dan moet men de kopers niet behan
delen alsof het om een „domme mas
sa" gaat;. Wie bepaalde beweringen of
denkbeelden „aan de man wil bren
gen" moet dat doen in openbare ver
gaderingen met vrije discussie of lie
ver nog schriftelijk, zodat „de mon
dige mens" in staat is daarvan in
alle rust kennis te nemen en om
daarover na te denken. Ik vrees ech
ter, dat „Elseviers Magazine" gelijk
had, toen een van de hoofdredac
teuren, D. M. van Rosmalen, kort
geleden schreef: „Het wezenlijke van
de actiegroepen is, dat zij discussie
niet willen. Discussie immers bete
kent: het voor en tegen elkaar af
wegen In plaats van discus
sie willen zij actie: daden stellen,
hun eigen zwart-wit standpunt doen
prevaleren, gewoonlijk tegen de
meerderheid in".
6. Als men de mondige medemens
al zo opdringerig behandelt, of wil-
-e behandelen zoals men van plan
was voordat A. en O. met zijn eis
van honderdduizend gulden per
overtreding op de proppen kwam,
dan kan men zich gemakkelijk een
voorstelling vormen van de wijze,
waarop de agitators-mèt-wapens
(van Chinese en Sowjetrussische
makelij) in de rimboe van Mo
zambique de dorpelingen behande
len, die zij tot hun standpunt wen
sen over te halen. Er is dan ook geen
reden tot verbazing over moorden
op dorpshoofden om de inwoners te
leren wie ze moeten gehoorzamen.
7. Een vreemde zaak eigenlijk, die
opdringerigheid. Als er op de t.v.
iets is, dat bepaalde groepen niet
aanstaat, dan volgt steevast de re
pliek, „dat men de knop kan om
draaien". Laten we hopen, dat Ne
derland, na het Rotterdamse kort ge
ding, thans in het stadium is geko
men, „dat men de koffie en de si
naasappelen kan laten liggen".
Alles goed en wel, zal iemand zeg
gen, maar dat verandert niets aan
„de uitbuiting in zuidelijk Afrika"
en de Portugese onderdrukking van
„de vrijheidsstrijd in Mozambique",
ik vraag mij echter af of men die
slagzinnen klakkeloos dient te aan
vaarden zolang er tal van tegen
gestelde verklaringen op tafel lig
gen. Zo heeft de Internationale Ar
beidsorganisatie in Genève, over
koepelend orgaan van de vakbon
den, geen „mensonwaardige arbeids
omstandigheden in Angola, die vorm
van dwangarbeid zijn" kunnen vast
stellen toen de directeur van die or
ganisatie een uitgebreid onderzoek
instelde.
Er zijn nog andere deskundige
getuigen, zoals dr. P. K. Huibregtse
te Wassenaar, leraar oude talen aan
het Eerste Vrijzinnig- Christelijk
lyceum in Den Haag, die al tien
jaar lang reizen door Angola en Mo
zambique heeft gemaakt en deze zo
mer weer zes weken In laatstge
noemd gebied vertoefde. Hij schreef
er twee boeken over: „Angola Is
anders" en „Zó is Mozambique"
(uitgaven van Ad. M. C. Stok, Fo
il urn Boekerij. Den Haag). Typerend
is de volgende zinsnede in de in
leiding tot zijn boek over Angola.
„Gedrukt als ik was door de last
van de vooringenomenheid waren de
eerste dagen niet gemakkelijk. In
iedere blanke vermoed ik een Plde-
agent (Portugese geheime dienst), in
iedere zwarte een terrorist, ik heb
meer belangstelling voor wat ik
niet zie dan voor wat ik wel zie,
ik zoek naar bewijzen van rassen
discriminatie, naar onderdrukking,
en het feit, dat ik niets bijzonders
ontdek, is een moeilijkheid op zich
zelf".
Dr. Huibregtse heeft zich nooit
„aan de hand laten meenemen",
door Portugese tolken, die hem daar
konden brengen waar zij dat wens
ten. Hij had zich namelijk goed voor
bereid, kent uitstekend Portugees,
was dus in staat tot rechtstreeks
contact, en reisde op eigen gelegen
heid per auto in alle delen van
die Portugese gebieden. Zijn waar
nemingen 'bevestigden telkens weer
wat hij aanvankelijk niet had willen
geloven. Alle informaties vóór zijn
eerste reis waren ongunstig voor de
Portugezen, maar zijn eigen waar
nemingen brachten hem tot precies
tegengestelde conclusies.
Natuurlijk, oorlog is oorlog en als
de Portugezen zich te weer stellen
tegen de grensoverschrijders uit
Tanzania en Zambia schieten zij er
lustig op los, zoals hij mij dezer da
gen in een gesprek mededeelde. Maar
het zegt toch wel iets, dat er in
Door
C. J. Rotteveel
1971 in Mozambique 3657 operaties,
klein en groot, zijn uitgevoerd,
waarbij in slechts tien gevallen van
slecht gedrag sprake was. Van die
tien bleken er zeven een „misdadig
karakter' te hebben gehad, aldus
een onderzoek van de Portugese mi
litaire autoriteiten. En in die ge
vallen zijn harde maatregelen ge
nomen.
Van de Portugese troepen is onge
veer zestig procent zwart en het zou,
aldus dr. Huibregtse, voor die troepen
bijzonder gemakkelijk zijn over te
lopen of in opstand te komen als er
sprake was van „dwang bij de
dienstplicht". Voor een goed begrip
van de situatie dient men te we
ten, dat het noorden een „leeg" ge
bied is. Daar dringen de terroristen
binnen. Van „bevrijde gebieden" is
geen sprake, wel van infiltraties, die
door de Portugezen bestreden wor
den, niet alleen met de wapens maar
ook door het systeem van de „al-
deamentos", gemeenschappelijke dor
pen, waarin de bevolking, die voor
heen in kwestbare mini-nederzet
tingen was gevestigd, bijeengebracht
wordt. Dat systeem heeft verschei
dene voordelen. Niet alleen zijn er
in zo'n aldeamento allerlei voorzie
ningen, die men vroeger moest ont
beren (betere behuizng, water,
«elektriciteit, medische hulp e.d.),
Het is duidelijk, dat de Portuge
zen aan de aldemento-bewoners geen
wapens zouden, vertrekken als deze
niet te vertrouwen waren. Wel be
dient het Frelimo zich van. geraf
fineerde propaganda („als jullie on
afhankelijk zijn, behoef je nooit
meer te werken en kun je met een
papiertje naar de bank gaan om het
geld te halen dat Je nodig hebt"),
maar desondanks is de samenwer
king tussen Portugezen en gekleur-
den over het geheel uitstekend. Van
„apartheid" is geen sprake. Zwar
ten, blanken en mulatten wonen en
werken, door elkaar. De Portuge
zen hebben in korte tijd veel weten
te bereiken. Mozambique telt bijv.
750 medische eenheden (ziekenhui
zen, kraamklinieken en medische
posten) en 600.000 leerlingen op la
gere scholen. Geen enkele objec
tieve waarnemer zal van een idea
le toestand over de gehele linie
spreken, die bestaat zelfs in Neder
land niet, maar dr. Huibregtse heeft
op zijn reizen elk jaar weer opmer
kelijke vooruitgang geconstateerd,
die alleen, belemmerd wordt door de
infiltraties van over de grens.
Tot zover dr. Huibregtse, wiens er
varingen men kan nalezen in zijn
boeken over Angola en Mozam
bique en, zojuist verschenen, over
Zuidwest-Afrika. Zijn mededelin
gen uit eigen kritische aanschou
wing vond ik ten overvloede beves
tigd in een recent reisverslag van de
redacteur economie van de „Neue
Zürroher Zeitung", Heinz Portman.
Prikacties van het door Peking en
Moskou gesteunde Frelimo, aldus
Portmann, worden in de communi
qués van het hoofdkwartier in Dar
es Salaam (Tanzania) tot omvang
rijke acties opgeblazen om er zo de
moed bij de aanhangers in te hou
den en financiële steun te verkrij
gen. Toch slaagt het Frelimo er in
tienduizenden Portugese miltairen
in de zeer omvangrijke grensgebie
den te binden, al komt dat voor ge
héél Mozambique slechts neer op
één soldaat per 15 vierkante kilo
meter (voor Nederland zou dat
ruim tweeduizend man betekenen
Waarom die actie tegen Mozam
bique van over de grenzen? Die
vraag is niet zo heel moeilijk te be
antwoorden. Een district als Tete
(spreek uit: „tet") is bijzonder rijk
aan bodemschatten: ijzererts, kolen,
mangaan, fluoriet, beril, korund,
chroom, grafiet, magnesium, nikkel
en titanium. De militaire acties van
het Frelimo worden geleid door Chi
nezen, die in Afrika een gebied zien
waar zij een deel van het overschot
der bevolking hopen kwüt te raken.
En wat de rijkdom aan mineralen be
treft: begeerte heeft hen aangeraakt.
Tot zover eens een andere kijk op
de omstreden tegenstellingen inza
ke zuidelijk Afrika, waarbij natuur
lijk ook de belangrijke strategische
betekenis van dit gebied gelegen
op de verbindingslijnen tussen Azië
en West-Europa een rol van ge
wicht speelt. Natuurlijk kunnen
Chinezen en Russen niet openlijk
aankondigen, dat het hun om stra
tegische gebieden, minerale rijk
dommen of reservoirs voor bevol
kingsoverschotten is begonnen. Zo
iets is „niet te verkopen". Vandaar
de uitdrukkelijke aandacht voor het
sociale vlak. Dat klink wat vriende
lijker
Het heeft mij altijd verbaasd, dat
die sociale propaganda met voor
bijgaan van de werkelijke bedoelin
gen er bij sommigen zo grif in
gaat. O zeker, wij Nederlanders zijn
sociaal-voelend. Vandaar dat wij
voorop lopen met onze ontwik
kelingshulp aan achtergebleven ge
bieden. Maaris 't u wel eens op
gevallen, dat niemand ons daarvoor
ter verantwoording roept? Die hulp,
kerkelijk of niet -kerkelijk, is vol
komen vrijblijvend. Men zoekt
een aantrekkelijk project uit, dat
een redelijke kans op succes biedt
en. laat de rest liggen. En als men uit
die moeilijke "rest" dan toch een las
tig project aansnijdt, dan is er nie
mand die ons op het matje roept om
te vragen waarom er zo weinig
schot in zit. Maar als een paar mil
joen blanke Zuidafrikanen zich ge
confronteerd zien met een kleine
twintig miljoen gekleurden met
wie zij onlosmakelijk ver
bonden zijn en aan wie zij, bin
nenslands, „ontwikkelingshulp" ver
schaffen dan vliegt de kritiek de
pan uit als er tekorten zijn.
Dit is alweer een duidelijk voor
beeld van de beruchte ziekte van
het meten met twee maten. Ik ben
dit argument voor een redelijke be-
Dr. P. KHuibregtse
nadering van zuidelijk Afrika, zo
als ik het hierboven in het kort heb
geformuleerd nog nergens tegen
gekomen, maar het lijkt me tijd wor
den dat dit facet van de zaak ein
delijk eens wat aandacht gaat krij
gen. Dat zou ons dan kunnen ver
lossen van onze superioriteitswaan:
„wij zijn toch maar heel wat bra
ver dan die Portugezen en Zuidafri
kanen". Ik ben er namelijk vast
van overtuigd, dat wij Nederlanders,
opgeblazen stuurlieden aan de wal,
het ginds geen haar beter zouden
doen dan zij.
Het wordt tijd, dat wij ons los
maken van de (al of niet kerkelij
ke) „blikken dominees", die over de
ze zaken het hoogste woord voeren.
Hun succes is des te vreemder, om
dat wij nog maar kortgeleden in on
ze „eigen koloniën" aan den lijve
ondervonden hoe moeilijk het is
een bevolking, die aan bepaalde ge
woonten gebonden is, de voordelen
van een technische beschaving bij
te brengen. En dan zonder bescha
diging van haar eigen identiteit
Juist die „koloniale ervaring" zou
sommigen onder ons tot matiging
dienen te stemmee. Want het is
moeilijk „het verzet van statische
levensvormen" en „diepgewortelde
taboes" te overwinnen, zoals prof.
dr. C. Kapferer uit Hamburg het
op 30 augustus in de „Neue Zürcher
Zeitung" uitdrukte. Wie vrijblijvend
ontwikkelingshulp bedrijft heeft ge
makkelijk praten. Wie onlosma
kelijk met de objecten van zijn
hulpverlening is verbonden, praat
wel anders.
bij het naderen vam de derde
er uit de burgerij weer denk
en over de plaats van kramen
nten komen (in de binnenstad
het Groenoordplein) mag ik
oder punt ter overweging ge-
ïveneetis voor 1974 bedoeld), na-
de jaarlijkse uitdeling van ha-
o wittebrood te wijzigen,
gaat hierbij vooral om het
«rood. De Jaarlijkse uitdeling
moet een traditie voorstellen,
Is het in feite niet, omdat in
het wittebrood geheel onbekend
evenals de samenstelling van de
«ot, die de Spanjaarden achter-
er anders moet hebben uitgs-
ian onze traditionele stamp van
ppelen, wortelen en uien.
geuzen brachten de udtgehan-
Leidenaars geen wittebrood,
weitebrood, dat is volkoren
met de zemelen en kiemeti er
n. De Duitser eet zijn Weiteen-
dat is tarwebrood.
•meer de organisatoren zich
1974 wellicht eens over dit
«tuk zouden willen buigen, kan
kngrijk argument dienen, dat
ktebrood een onvolwaardig pro-
en onze gezondheid in vele op-
h schaadt.
j automobilist kijkt wel uit
onvolwaardige olie of benzine
h auto te doen, maar gebruikt
Ite wel het gedenatureerde
food.
we ons steeds meer bewust
worden, dat het voorkómen van
voor een belangrijk deel een
[e van goede volwaardige voe-
zou ook het bestuur van de
Oktober-vereniging hieraan een
«e kunnen leveren,
men weet, dat oa. in Amster-
alrijke bakkers op aandrang
andartsen al lang zulk prima
tenbrood bakken, zullen ook de
bakkers zeker bereid zijn in
weitebrood te leveren.
N. A. v. d. TOORN.
Fagelstraat 42
Leiden.
Opnemen van brieven ln
deze rubriek behoeft niet te
betekenen dat de redactie
het met de inhoud eens is.
De redactie behoudt zich
daarenboven het recht voor
om bijdragen te weigeren dan
wel in te korten.
Naar aanleiding van liet kleine
stukje in Uw krant, dat er geen kin
derwagens imeer in de bus mogen, is
mijn vraag aan de Kamer: mogen
de moeders dan niet de kinderen,
die niet kunnen lopen, meer meene
men, als ze boodschappen willen
doen? Moeten ze die dan maar al
leen thuis laten? Grote hutkoffers
mogen wél mee en dat is geen nood
zakelijkheid. Hopelijk gaat de NZJï.
niet mee doen, maar het is meestal
zo, als ér één schaap over de dam
is vólgen er meer. Maar ik vind het
geen werk, Je kan merken dat de ho
ge heren er geen last van hebben wat
moeders doen en laten is.
MEVR. I. V. REES
Nieuw Voordorpstraat 35
Voorschoten.
ADVERTENTIE
Ford nieuws
TAUNUS 1974
Automobielbedrijf
RIJNLAND b.v.
LEIDEN: Lammenschanspl.
Telefoon 30325
LEIDERDORP:
d. Valk B ou man weg: 71,
Telefoon 44741
LEIDEN Voor de leden van de
Maatschappij voor Nijverfieid en
Handel sprak gisteren de heer
Kraayveld van Hemert, voorzitter
xan de raad van bestuur van Bos
Kalis. Het onderwerp was "Indu
strieel eiland in de Noordzee".
Geen nieuw plan; er zijn uit de he-
ie wereld indertijd reacties geko
men op dit Nederlandse plan. De
heer Van Hemert was zeer geluk
kig een en ander te mogen komen
toelichten.
Herhaaldelijk noemde de spreker
zich een baggeraar, waarschijnlijk
om aan te tonen, dat hij niet bang
is om het water in te duiken en er
ten stuk grond op te zetten, 't Heeft
wel veel voeten in aarde. Water
staat heeft in eerste instantie gezegd
dat het Bos-Kalis-Plan een Jules Ver
ne idee was en wilde er niet aan
beginnen.
Bos Kalis wist te overuigen. Want,
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Herkingen én Som-
melsdfjk: W. van Laar, kandidaat te
Rhenen; te Barneveld: C. Vos te
Amersfoort: te Nunspeet: P. Nijen-
huis te Parrega.
Aangenomen de benoeming tot
geestelijk verzorger van Leytenrode
te Leiderdorp: H. Perdok, emeritus
predikant te Oegstgeest.
Bedankt voor Baarn: E. F. Ver-
gunst te Capelle aan de IJssel; voor
Blauwkapel: A. Vlietstra de Doorn
spijk.
Geref. Kerken
Beroepen te TwijzelerheideJ. L.
Posthumus, kandidaat te Kampen,
die dit beroep heeft aangenomen.
Geref. Kerken (vrügem.)
Beroepen te Gouda: D. Gruttar te
Huizum.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Elspeet: C. Hegeman
te Tholen.
Bedankt voor Katwijk aan Zee:
A. Bregman te Rijssen.
waar is er industrie te vinden?
Laar, waar land aanwezig is. Vas
teland. En dat is eigenlijk helemaal
niet noodzakelijk. In het dichtbe
volkte West-Europa en met name
iti en rond het zuidelijk deel van de
Noordzee gegroepeerde landen ver
oorzaakt de met de economische
groei gepaard gaande snelle indus
triële ontwikkeling meer en meer
conflictsituaties met betrekking tot
het gebruik van de beschikbare
luirnte. Dat is een argument om 'n
eiland in de Noordzee te bouwen.
Dat zoiets bijzonder grote proble
men met zich meebrengt, is zonne
klaar. Ten eerste de verwezenlij -
king van de bouw, maar dat is nog
ïxiet het ergste. "De Nederlander,
beeft altijd met de zee gevochten,
er geknoeid", aldus de heer Van He
mert. Grotere moeilijkheden, geeft
ondermeer de bereikbaarheid (sche
pen) en de plaats. Vooral dit punt
is onderwerp van studie, zeker op
het terrein der Juristen. Want wordt
het eiland van een bepaald land of
vaü meerdere landen en in welk
deel van welk land komt het te lig
gen? In Londen, Genève en Utrecht
zijn rechtskundigen druk aan het
siuderen.
Verder moet men rekening houden
met de vrijheid van scheepvaart
visserij, met het overvliegen en het
'eggen van kabels en pijpleidingen.
Deskundigen van het ministerie van
Economische Zaken en van Bos Ka
lis buigen zich diep over alle pro-
blematieken. Als alles doorgang
gaat vinden, dan zal in de jaren
tachtig een eiland klaar kunnen zijn,
i.ldus de heer Van Hemert. Een ge
zamenlijke aanpak van overheid en
bedrijfsleven zal, door de dan ge
bundelde kennis en ervaring, leiden
i.ot optimale oplossingen.
Milieubescherming is het eigenlijk.
De industrie weren van het vaste
land en ergens op zee concentreren.
Rum te scheppen voor een betere
bewoonbaarheid van het land, meer
frisse lucht en meer woon- en leef
ruimte.
AMSTERDAM (ANP) NV Ko
ninklijke Bijenkorf Beheer KBB
heeft een beleidsplan opgesteld voor
een reorganisatie binnen het concern
waarbij de activiteiten van haar
werkmaatschappij Galeries Moder
nes geleidelijk zullen worden vermin
derd en die van de Bijenkorf en Ma-
xis (superstores) worden uitgebreid.
Door deze reorganisatie zullen 200
tot 250 mensen overbodig worden.
Buiten de filialen Groningen waar
met het merendeel van het perso
neel (circa 85 man) en Rijswijk waar
met de helft van het personeel (circa
40 man) de arbeidsovereenkomst zal
moeten worden beëindigd valt nog
niet te overzien in hoeverre buiten
het gebruikelijke natuurlijk verloop
personeel in de andere vestigingen
(Arnhem, Utrecht en Rotterdam-
Hoogvliet) zal moeten afvloeien. Wel
zal de centrale organisatie (100 man)
van GM worden ingekrompen. Door
het overgaan van GM-vestigingen in
andere concernonderdelen (Bijenkorf
Hema, Maxis)) zullen naar schat
ting ruim 600 van de in totaal 850
personeelsleden van GM hun werk
in concern verband kunnen behouden,
zo heeft KBB meegedeeld.
Volgens het beleidsplan zal van de
vijf thans nog bestaande GM-filia-
len de vestiging Arnhem worden ver
anderd in een Bijenkorf, Rijswijk in
een grote supermarkt naar de opzet
van de levensmiddelensector in de
toekomstige Maxis-superstores en
Groningen wordt gesloten. De filia
len Utrecht en Hoogvliet worden
voorlopig nog als GM-zaken geëxploi
teerd, maar het ligt in de bedoeling
deze op den duur eveneens te wijzi
gen. Vooral in Hoogvliet zal wel als
voorbereiding voor Maxis het assorti
ment worden aangepast aan dat, wel
ke ook de toekomstige Maxls-super-
stores zullen voeren. Het filiaal
Utrecht (200 man) zal worden ge
handhaafd tot er meer zekerheid is
over het resultaat van de onderhan
delingen die thans over de vestiging
van een Bijenkorf in die stad gevoerd
worden. Overigens kan de ontwikke
ling van het GM-filiaal in Utrecht
ook worden beïnvloed door de moge
lijkheid een Maxis-superstore in de
agglomeratie te vestigen. Het filiaal
Groningen zal uiterlijk 1 februari
1974 worden gesloten.
Volgens KBB-topman J. Bons Jr.
is er een „redelijke kans op een
nieuw te bouwen Bijenkorf in het
centrum van Utrecht".
Vakbonden en ondernemingsraad
v zijn van de plannen op de hoogte ge
bracht.
Galeries Modernes, een warenhuis
met een assortiment gericht op de
populaire en middenprijsklasse werd
in oktober 1968 door KBB overgeno
men. Het bedrijf vertoonde toen al
een groot aantal Jaren een niet ren
dabele exploitatie. Na diepgaande
studie besloot KBB GM te wijzigen in
een organisatie van zg. vrijstaande
zeirbedieningswarenhuizen (Super-
stores) en filialen die hier niet in zou
den passen om te schakelen naar an
dere concernonderdelen resp. op te
heffen. In deze lijn werd het filiaal
in Amsterdam in 1970 gewijzigd in
een Hema, terwijl toen het filiaal in
het Rotterdamse centrum werd ge
sloten.
ADVERTENTIE
Goedgekeurd door de NVSH
Vraag er om bij uw winkelier
Voor nadere informatie: NVSH, Prinses Bealrfidatn 11, Den Haaf, Tel. (070) 832900.
