IRESTEIA MET (TE)
iJEL 'CLOWNERIE'
roemde solisten zijn
duur' voor Leiden
De
plastic
walvis
BE kq 10 SEPTEMBER 1973
Nl te
■Ms
J.
3ËN In het intieme Mi-
r aan de Vestestraat werd
irond de première gegeven
ton riekse drama Oresteia,
ind van Aischylos. De ge
iden ematick kan slechts door
luwer op haar waarde be
korden, indien hij kennis
enige "mythologische ach-
formatie". Zo moet hij
Tantalus koning van Phry-
öon Pelops vermoordde en
l( aan stukken gesneden,
bij een diner voor de go-
Zeus Pelops later weer tot
:te en zijn schouder die
;en door Demeter was op
verving door een ivoren
En de manier, waarop
voor zijn misdaad gestraft
water van de Tartarus,
j wegstroomde als hij er-
drinken en de druiventros-
erugweken, als hij ze wil-
ook zal hij een zeker in-
:an hebben in het verloop
ojaanse Oorlog (die ik in
chets, ten behoeve van de
ers, die het Griekse dra-
willen gaan zien en de
inis ontberen). Als Paris
eft geschaakt, roept haar
koning Menelaos al
vorsten bijeen om hem
Helena te heroveren. Aan-
tn het leger wordt
Henelaos' broer, die
met Klytaimnestra (ook
imnestra)Bovendien gaat
i Pylus, zoon van Neleus,
Ajax, Achilles en Diome-
ovfer ontbrandt dan een tien-
jd, die zoals bekend, uit-,
aar beslissing vindt dank-
ran Odysseus.
yeschouwer van het boven
do hoogte is (de "stam-
het programma geeft een
-ybeperkte informatie) moet
I staat zijn enige vrije be-
op een gegeven thema te
1. Zo heeft Rein Edzard
ur de vrijheid genomen,
f 1 ïerinnering, door de hoge-
erteld, en welke betrek-
op de geschiedenis van
in de onafwendbare vloek,
et geslacht der Tantaliden
1 enige artistieke vrijheden
gel' Heeft het hierdoor aan
icht ingeboet? Zeer ze-
z*i Iet is Juist de verdienste
lru 1, niet in de laatste plaats
orzaakt door de mogelijk-
het mythologisch gege-
ds en de spelprestaties
vr|Alting, Barbara Baren -
•t Dronkert en Jaap van
hem boden, dat die
eigen interpreta-
ajn aangebracht, waar de
tekst een dergelijke
gelng min of meer gebood,
ie zinvol, geizen de kracht
ïrt
der:
Spelmoment uit het Griekse drama 'Oresteia', dat hij 'Impe
rium' in première is gegaan. (Foto Jan Holvast)
die er van het drama uitgaat, en
de manier, waarop men meende het
te moeten presenteren, te overwe
gen, of de onderbrekingen zo talrijk
moeten zijn. Juist, indien een re
gisseur overtuigd is van het functio
nele element van een (en ik
gebruik hier het woord uit het pro
gramma) "clownerie", moet hij er
voor waken niet ten offer te vallen
aan te veelvuldig toepassen van dit
breekmiddel. Enerzijds, omdat ik
ervan overtuigd ben, dat zijn inlas
singen het niveau van een "clow
nerie" (overigens in dit verband 'n
volkomen ten onrechte gebruikt
woord) verre te boven gaan en an
derzijds omdat duidelijk uit de spel
prestaties blijkt, dat de binding tus
sen het ernstig gegeven en de inlas
singen enige vraagtekens worden ge
plaatst. Vooral "het ratelen", wat
merkwaardig genoeg bij het publiek
wel "ontspannend" overkwam, had
beter vermeden kunnen worden, ter
wijl eveneens het veelvuldig rondlo
pen bij het stierengevecht tot kri
tisch nadenken stemt. Het blijft
echter detailkritiek. Vast moet staan,
dat deze bewerking van de Oresteia
alles in zich bergt om de toeschou
wer van het begin tot het wat plot
selinge einde hevig te boeien. In
hoeverre het steeds wisseldende rol
lenspel hier mede aanleiding toe
geeft, blijft een niet te berekenen
factor. De bwerking van dit Griek
se drama geeft grond te meer om
aan te nemen, dat de vorm van 'n
kunstmanifestatie in hoge mate,
medebepalend is voor en in dit ge
val prevaleert boven de inhoud.
A. C. KOEKEBAKKER JR.
De jaarlijkse Ledtilse
JLjintie van het Residentie-
i zoverre in het water ge
er voor de bezoekers van
lementsconcerten weinig
1 (ji verbellen valt. Hete hamig-
den jeugdconcerten en
'n n Liiske. Deze laatste kwes-
gen)ijk nauwelijks iets met
maken, maar ondergete-
zeker later op terug-
3n »ht er aanleiding to-e be-
leidshalve volgt hier eerst
wni ht van de komende Leidse
3(]e dit jaar geheel is over-
on lit de Haagse C-serie. Vijf
met werken van Berlioz,
j Mbessorgski, Cherubini,
chumann, Mozart, Mahler,
Bruckner, Dworsjak,
bussy, Ravel en Eranck,
die
df idse bioscopen
..Bread of God", 18 Jr.,
'•15 uur. Zondag ook 4.45
rmatinee: „De wonderbare
voe, za. en zo. om 2 uur.
telling: „Adieu ramie". 18
zat. 11.30 uur.
Man of the East". 14 Jr.,
9.15 uur; zo. ook 4.45 uur.
..Jakhalzen van het wes-
dag. 2.30. 7. 9.15 uur; zo.
st graf van de vampier", 18
7. 9.15 uur; zo. 2.15, 4.30,
r. Nachtvoorstelling: „Ka-
voor Mr. P.", 18 jr.. 11.30
onder leiding van Willem van Ot-
terloo, Jenzy Semkow, Henryk Czyz
en Ferdinand Leitner, met als solis
ten Willem Brons (piano), Marina
Vukcevic (viool), Barry McDaniel
(bariton1), Za-ra Nelsova (cello) en
pianist Werner Haas. Als gast treedt
op het Concertgebouworkest onder de
Israëliër Uri Segal met als solisten
Vera Beths en Klaas Boon in d'e Si'n-
fonia concertante voor viool en alt
viool van Mozart, omlijst door Luto-
slawski's Treurmuziek In Memoriam
Bar:tók en Schuberts Symfondle nr. 9.
Hierbij enkele voetnoten: Willem
Brons vervangt iln Leiden Claoidio
Aroau, uit financiële overwegingen.
Marina Vuikcevic en Uri Segal treden
voor het eerst ih Nederland op, Hen-
ryc Czyz is een Pools dirigent, en Van
Debussy worden slechts twee noctur
nes uitgevoerd, want het derde ver
eist een vrouwenkoor en dat is te
duur!
Directeur H. B. van der Meer stelde
voorts, dat het Leidse publiek best
kan uitwijken naar Den Haag, wan
neer het gaait om zeer beroemde so
listen als Arthur Rubinsteiln, David
Oistrach e.a. Van der Meer stelde dat
de kosten van een Haags optreden
de helft waren van een Leids optre
den hetgeen ik rustig durf te stellen
op tweederde. Het Leidse publiek zou
voor b.v. Rubinstein f 35,- moeten
betalen in Leitien en ih Den Haag
f 20,-. Maar komen daar voor de
Leiidenaar ook niet de reis- en par-
keerkosten, en de niet te berekenen
reistijd bü? Ik zou graag eens willen
weten, hoeveel een Leidenaar, Oegst-
geestenaar, Leiderdorper, Voorscho
tenaar op tafel wil leggen voor een
belangrijk concert in de Stadsgehoor
zaal. En iin hoeverre ils de gemeente
Ook het beleid van het Residentie
orkest ten aanzien van de jeugd- en
kinderconcerten is tweeslachtig: de
kinderen zijn in toenemende mate ru
moerig, zo stelt men. Ik heb wel aar
dens meegemaakt bij schoolconcerten
van het Gewestelijk Orkest! Maar
daar werd de jeugd dan ook effectief
betrokken bij het musiceren en de
muziek, en werden de kinderen niet
overgelaten aan een opvoedkundige
preek van een als clown vermomde
dominee!
Het initatief om althans de leer
lingen van het voortgezet onderwijs
te vergasten op een avondconcert op
27 september, jui'ch ik dan ook van
harte toe. "Ik heb liever de zaal half
vol met jongeren die zeggen: "we
willen dit of dat wel horen, dan een
hardstilkke voflle zaal met mensen die
zeggen: dïlt uitje moet zo nodig," zei
Van der Meer. Maar een uur later
verklaarde hij: "Het zal van de be
langstelling voor dit concert afhan
gen, of we hiermee doorgaan of niet".
Het valt te hopen dat het toekom
stige jeugdproject van Van der Meer
nooit in Leiden zal worden verwe
zenlijkt: twee shows op één avond, de
eerste voor de hoogste klassen van de
lagere scholen, waarbij korte muziek
fragmenten worden toegelicht door
een van de tongriem gesneden heer,
de tweede voor de eerste klassen van
het voorbgezet onderwijs, waarbij de
volledige muziek onbecommenta
rieerd worden gespeeld. Arme lagere
scholieren, die wél van klassieke mu
ziek houden en dan niet bij het echte
concert aanwezig mogen zijn!
RON HARMS
td ?)ïte
teuws
SEPTEMBER 1973.
IUit Madrid wordt gemeld,
de Carlisten, ofschoon men
]eert dat zij in het noor-
gewichtige zegepralen
ben behaald, geen enkele
ingrijke plaats bezet hou-
In Biscaye heeft de Car-
■sche autoriteit een bevel
ievaardigdkrachtens het-
fc ieder die weigert om des
-dags de mis bij te wonen,
met zweepslagen zal worden
gestraft.
Uit Havanna wordt be
richt, dat een blok huizen door
kwaadwilligheid in brand is
gestoken en vernield. De
brand brak op vier plaatsen
tegelijk uit. De schade is
hoogst aanzienlijk. Men heeft
het verlies van acht men-
schenlevens te betreuren. Het
schouwspel was vreselijk.
Vijftig jaar geleden:
Dr. James Southall, hoog
leeraar aan de Columbia-uni-
versiteit in New-York, die
van een inspectiereis door
Duitschland in zijn land is
teruggekeerd, verklaarde na
aankomst: „Ik ben in ten
minste vijf- en-twintig hui
zen van mannen in Duitsch
land geweest, wier namen op
velerlei wetenschappelijk ge
bied beroemd zijn in de gan-
sche wereld, en bij allen heb
ik den vreeselijksten nood en
het bitterste gebrek aan voe
dingsmiddelen en de nood
zakelijkste levensbehoeften
aangetroffen. Vele Duitsche
geleerden worden letterlijk
door honger bedreigd en hun
hoofdmaaltijd b&vat bij lan
ge niet zooveel voedingsstof
fen als de gemiddelde Ameri
kaan voor zijn ontbijt ge
bruikt". Prof. Southall heeft
het initiatief genomen tot 'n
inzameling ten behoeve van
de Duitsche geleerden.
PANDA EN DE GEESTGROND
55121. De spookachtige figuur had zich zó opgewonden,
dat hij zijn hoofd verloor, terwijl zijn gewaad in brand vloog.
En toen bleef er eigenlijk weinig meer van hem over, want de
griezelige lichtgevende gedaante bleek uit een laken te bestaan
met een olielampje daarachter. Toen dat alles viel, ontstond er
een fel brandje in het struikgewas en daaruit draafde Joris
Goedbloed met een schroeiend jasje tevoorschijn. Maar hij
kwam niet ver. Want nu trad rechercheur Snappers op zijn pad
en donderde met zware stem: .Halt! Politie!"
Joris kwam slippend tot stilstand en vóór hij wist wat er
gebeurde, werden hem enkele maten genomen.
Hmm prevelde de rechercheur. „De lichaamslengte klopt
met de beschrijving die we van de dief hebben; en de voeten-
maat komt overeen met de afdrukken die ive van de dader heb
ben gevonden. Nu nog even de vinger-afdrukken vergelijken
met die op het kannetje, en deze zaak is rond".
De
avonturei
van
Jommeke
/"EN DAT VERTIKT HVI! AL PB
MACHTSWELLUST - IS NIETS VOOR 'VA I
I EN WAARÓM MOET IEPEREEN ZO
V NOae ALSMAAR VVJFTIEN ÓAAK
GEVULDE MOSSELEN
Laat 2 eetlepels olie heet
worden en voeg dan 4
eetlepels droge, rauwe
rijst toe (geen snelkook)
en een gesnipperd uitje.
Laat de rijst heel even bo
ven een laag vuur bak
ken tot alle korrels glim
mend, heel licht goudgeel
gekleurd zijn. Giet er dan
1,5 dl. water bij en voeg
rozijnen, enkele draadjes
saffraan, een snufje zout,
rijkelijk versgemalen pe
en een afgestreken
eetlepel tomatenpuree toe
Laat de rijst in 25 min.
op een uiterst laag vuur
gaar worden. Leg intus
sen in een pan een bedje
van takjes peterselie en
selderij en schijfjes ui en
schep daarop 2 kilo
schoongeboende mosselen
met het aanhangende wa
ter. Laat ze 10 min. koken
onder voortdurend om
schudden. Neem van elke
mossel een schelp af en
vul de andere helft
waarin de mossel ligt
met een beetje van de
rijst. Leg er weer een lege
schelp bovenop en dien de
mosselen onmiddellijk op.
Druppel er aan tafel wat
citroensap over.
FRED BASSET
ZO GAAT MET ALTIJD! IC CAM
BETEE ALLEEM ACwasSEN!
GA JU MAAg MAASJE KGAMT
J*lteoKÉ!
r entoonstellingen
Rijksmuseum van Oudheden (Ra
penburg 28) Werkd. 10 uur voorm.—
5 uur aam zond 1—5 uur nam
Museum voor Volkenkunde Expositie
Japanse prentkunst uit eigen bezit
Dag. 10—5 uur zo 15 uur nam.
Thailand, land zonder honger Dagel.
105 uur zo. I5 uur nam Item
31 december).
Joh de Wittstraat 40 Galerie Ka-
Dlnet Gaper Wisselende expositie dl.
tejn. ea. 26.30 uur nam do. bo
vendien 7—9 uur nam
De Lfikenhal: dag. 10—5 uur. Zondag
io uur
Canard l'Orange (Oranjekade 35,
Voorschoten)sitar-recital Wouter de
Koningh, 8 uur nam.
Canard l'Orange (Oranjekade 35,
Voorschoten)expositie schilderijen en
tekeningen van Vasant Chlchwadkar
en Bahlu Mondhe ('s zaterdags en
's zondags t/m 30 september).
Bezoekuren Ziekenhuizen
St. Ellsabeth-zlekenhuls klasseafde-
tlngen Volwassenen: dpg. v 11.15 tot
12.00 uur v. 14 tot 14.45 uur en van
te.45 tot 19.45 uur. kraamafdeling:
dag. v. 11.15 tot 12 uur (alleen voor
echtg.) v 15 tot 16 uur. en van 18.45
tot 19.45 uur, kinderafdeling: dag. v.
16 tot 18.80 uurr 3e klasse: dag v, 14
tot 14.45 uur en v 18.45 tot 19.45 u
Kraamafdellng: dag. v. 15 tot 16 uur.
en van 18.45 tot 19.45 uur, kinderaf
deling dag. v 15 tot 18.30 uur.
Endegeest: dinsdag en vrijdag 13—
14.30 '8 zondags 11-12 en 1416 u eer
ste klasse: de gehele dag
Annakllnlek: dag 13.30-14.30 en 18-19 u
ACADEMISCH ZIERENHUIS
Ned. Legermuseum: Geopend, op Dlaconessenhuls: leti. dagelijks van
maandag tot en met vrijdag 9 uur 11.00-12.00 uur van 13.15-14.00 uur. va
voorm.—8 uur nam Zon en feestdag 18.45-19.30 uur 2e klas dagelijks van voor aUe patiënten (behalve kinde-
15 uur 13.15-14.00 uur. en van 18.46-19.30 uur ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Rijksmuseum voor de geschiedenis envaTl^f-TJIü urn 'liiderXS^ Elke
daB- ~s18*£ 14.00-19 00SS: 8 16.00-16.00 nu.
K 18.30-20.00 uur.
Voor de prematurenafdellng gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
ttezoeb aao ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe
cials kaarten verstrekken
Alphen aan den Rijn
Rijnoord; le en 2e Klasse 10.30—
11.00, 14.0014.45 eD 1809—19 00 u.
3e klasse 14.00—14.46 en 18.00— :y 00
uur Kraamafdellng 16.0017.00 uur.
alleen voor echtgenoten 19.0020.00
uur Kinderafdeling 16.00—15.30 uur
alleen voor ouders 18.001830 uur