Iade luidt
noodklok"
Marcel van Dam en
de Leidse huren
eer bomen,
inder
mensen
Veel bonnen
zullen volgen
EZERS SCHRIJVEN
Si®AG_
uluat Biesbosch niet naar de knoppen gaan
keerje formalistisch blijft heb je een kapstok voor je niks-doen. En als je niks doet tot
lelijk een basisplan ligt is de Biesbosch inmiddels kapot". Burgemeester C. W. Smits
dl lade en Drimmelen in het Noordbrabantse water- en natuurgebied is het zat.
SEPTEMBER 1973
isiijeftzijn gemeenteraad voorge
lee brieven op poten te
ellei a: één naar het ministerie
keer en Waterstaat en één
>t recreatieschap Biesbosch.
ten: grijp in voor dat het
k e e stuk natuur en recreatie-
reet iaar de knoppen is gevaren
speedboten. De raad- der-
i sterk- is unaniem achter
atscfcrzitter gaan staan.
orief aan de minister wordt
om met spoed een snel-
in te voeren voor de
aa en, die door de Biesbosch
Met hun moordende golf
den ze de kreken in, verpes-
ïet leven voor mensen die
uu Je rust zoeken en Jagen ze
same vogelstand weg. Aan
latieschap wordt om aanleg
Ui van nieuwe zandplaten,
ten het gebied de besloten-
uggeven, die drie Jaar gele-
jween na de afsluiting van
mgvliet.
van deze zeearm maakte
Je aan het getij, dat een
van bijna twee meter tus
sen hoog en laag water bracht. Bij
afgaand getij kwamen grote zand
platen bloot. Rondom die platen
waren concentraties bootjes aan het
spelevaren, op de strandjes vonden
oud en jong hun plezier. Nu de
platen zijn verdwenen verstevigen
de razende racers in groeiende mate
hun machtsgreep op de stilte.
Voor het gemeentebestuur van
Made en Drimmelen, dat het beheer
voert over het belangrijkste gebied-
de Zuidwaard - is het in theorie een
heel simpele zaak.
„Je zou zeggen: je moet die strand
jes terugbrengen, dan hebben de
mensen weer hun plezier", zegt de
burgemeester. „De gemeente heeft
dan ook een bestemmingsplan ge
maakt. Staatsbosbeheer, Provinciale
Planologische Dienst, Provinciale
Waterstaat, Drinkwaterleiding, Na
tuurbeschermers, de hele club heeft
er vijf jaar aan gewerkt".
Dat plan is verschenen als .Rap
port Nationaal Park De Biesbosch".
Het voorziet in nieuwe concentraties
voor de dagrecreatie door het aan
leggen van zandplaten. Het zand is
'gemeester C. W. Smits van Made en Drimmelen.
letterlijk voor het opscheppen, nu
Rotterdam gaat beginnen met de
aanleg van De Geister, het derde
spaarbekken voor drinkwater.
„Rotterdam is gewillig genoeg",
weet burgemeester Smits, „praktisch
en heel kordaat. Als je tegen die
jongens zegt „je moet daar een bult
zand wegspuiten dan doen ze dat
onmiddelijk. Tegen een zacht prijs
je".
Er ligt dus een bestemmingsplan
van de Madense raad: uitvoerings
kosten twintig miljoen.
Het ministerie van Cultuur, Recrea
tie en Maatschappelijk Werk zegt
dat het een prachtig plan is. Maar
een gemeentelijk plan. En er is nu
eenmaal een boekje „Projectontwik
keling Openluchtrecreatie". En daar
staat in dat er alleen subsidie
wordt gegeven aan projecten, die
zijn voorzien in een basisplan. En
aan zo'n basisplan moet een regio
naal onderzoek vooraf gaan.
De burgemeester: „Daar is nu op
dracht voor gegeven. Zo'n basisplan
kost minstens een ton aan voorbe
reiding en het is niet een, twee,
drie klaar. Als Je het mooi wilt
doen in deze tijd van openheid en
inspraak houd je zo'n plan niet
binnenskamers. Dan leg je het over
al ter inzage. En dan is dat basis
plan misschien over anderhalf Jaar
eens gereed".
Dat werken volgens het boekje met
het voorbijgaan van elke praktische
slagvaardigheid 'zit de gemeente
Made hoog.
„Als Je maar braaf aan de voeten
van CRM blijft zitten mag er niets.
Daar is het recreatieschap erg
krachtdadig in: in het niets doen",
klaagt de burgemeester.
Hi j is zelf vice-voorzitter van het
schap. Hij zou de zaken ook liever
door deze instelling laten regelen
dan door zijn eigen gemeente. Maar
een recreatieschap is een log li
chaam. De provincie vzit erin, de
Biesboschgemeenten Made en Drim
melen, Hoge en Lage Zwaluwe,
Werkendam. Almkerk, Dussen,
Raamsdonk. Breda als uitzendende
gemeente, Rotterdam als belangheb-
pende bij de waterleidingprojecten.
Al die partners moeten steeds weer
worden gehoord, waarbij de deelna
me van de provincie- het door haar
vele andere werk niet de vlotste-
ook nog een hoop koninklijke goed
keuringen nodig maakt.
Het algemeen bestuur van het
schap is de reoreatieraad. Burge
meester Smits weet, dat die raad
precies zo over de problemen denkt
als hij.
„Maar dan willen ze fatsoenlijk
blijven tegenover de voorzitter, dat
is de gedeputeerde Willems. Ze
gaan het hem vragen en dan komt
het wéér neer op dat basisplan. Zo
kan je aan het meieren blijven".
Het is verre van de Madense burge
meester om een vuurtje te stoken
tegen de gedeputeerde, hij draagt
hem alle respect toe.
„Maar zo'n man is veel te zwaar
belast. Hij rent daar in Den Bosch
van de ene vergadering naar de an
dere. Hij wil alles zelf doen. Hij
verandert persoonlijk de komma
punten in de brieven. Zo'n man is
allang blij als die vergadering met
het recreatieschap achter de rug is.
Hij denkt er pas opnieuw aan als
hij een volgend keer accuut op
punt staat zo'n bijeenkomst te moe
ten leiden".
Nog meer droefheid over de con
structie van het recreatieschap:
„Tachtig procent van de leden kent
de Biesbosch helemaal niet. Dat
verwijt ik zeze komen hier niet
kijken. Ze zouden eens een weekend
in de Biesbosch moeten gaan varen.
Maar dan zitten ze thuis".
Dezelfde formalistische houding, die
het recreatieschap tekent is terug
te vinden bij Rijkswaterstaat. Er is
nog geen rijksregeling om de snel
heid van de boten in de Biesbosch
te beperken. Op andere plaatsen is
die er wel.
Men is nu aan het dubben „wat is
precies een speedboot?".
„Het rijk heeft de smoes: we krij
gen al zoveel snipperregelingen, we
zijn nu een overal-regeling aan het
maken. Ze zien door de bomen het
bos niet meer. Er varen in de Bies
bosch motorkruisers van hier tot
gunder. Die zijn even snel als een
speedboot. Ze hebben alleen nog
meer golfslag waardoor de kreken
nog verder worden ingekalfd".
De burgemeester vindt dat er maar
een noodregeling moet komen. En
ook op dit punt verwijt hij het re
creatieschap niet driftig genoeg te
zijn.
„Je kunt als een hond voor de deur
van Rijkswaterstaat gaan liggen om
een regeling te krijgen of Je kunt
zeggen: ze zijn bezig, ze zijn nog
niet klaar. Dat scheelt tweehonderd
procent".
In Made kent men de praktijk: als
het nog drie jaar zo doorgaat zal
moeten worden gevraagd de Bies
bosch maar weer af te sluiten.
„Dat zou rampzalig zijn. We gaan
terug naar veertig jaar geleden.
Prikkeldraad om de hele zaak en
alleen de vogeltjes erin".
Om dit te voorkomen zullen er be
palingen moeten komen die zeggen
wat er wel en wat er niet mag in
de Biesbosch. „£e zullen moeten
werken als een zeef aan de rand
van het gebied en ze zullen er
acuut moeten komen, anders loopt
het mis".
De Zuidwaard is 2800 hectare groot.
Het is dat gebied van de Biesbosch,
waar je alleen maar per boot kan
komen. De rest is- zij het met eni
ge moeite- ook wel over land be
reikbaar. Duizend hectaren zijn
voor de drie spaarbekkens van de
waterleiding. Van de overige 1800
hectare zijn er 1300 natuur- en stil-
tegebied en 500 voor de recreatie.
Het is niet de bedoeling de snelle
pleziervaarder en de waterskiërs uit
de Biesbosch te verbannen. Er moe
ten vaarroutes open blijven, ook
voor de rondvaartboten er zullen
banen moeten komen waar al dat
snelle geweld mag exploderen.
„De watersportmentaliteit van twin
tig jaar geleden is er niet meer",
zegt burgemeester Smits met spijt,
„die speedboten zijn er alleen maar
om te showen, ze varen dwars door
de andere routes heen. Alleen show,
want speedbootvaren is niet leuk.
Na een half uur ben je er kotsmis
selijk van".
Tweelingdorp Drimmelen heeft een
moderne jachthaven, waar wel 1400
schepen in kunnen. Is dat nu wel
te rijmen met het gemeentelijk
streven de onrust weg te nemen,
die de boten over dit recreatiege
bied hebben gebracht?
„De druk van de haven uit is niet
zo groot. Ga op een zomerse dag
maar eens kijken: ontelbaar veel
boten blijven rustig in de haven
liggen", bezweert de burgemeester.
De heer Smits heeft de hoop, dat
nu Made de noodklok heeft geluid,
de andere gemeenten uit het re
creatieschap wel achter hem gaan
staan. Hoewel: „als ze dagelijks op
je eigen grondgebied knoeien zeg je
gauwer iets dan wanneer Je wat
verderop ligt".
Hij vertrouwt ook, dat het schap
onder de druk van de recreatieraad
en de twee Madense brieven iets zal
doen.
Duizenden boten zorgen
voor het afkalven in de
Biesbosch.
.Rn ik geloof niet, dat als ze bij
CRM de situatie eenmaal doorzien,
zo flauw zullen zijn dat ze niet zul
len zeggen: doe maar vast wat".
De beslotenheid van de Biesbosch,
verdwenen in het dood tij van het
Deltaplan, zal moeten terugkeren
door de aanleg van kunstmatige
strandjes. Het moet nu. vinden ze
in Made. En het kan nu.
„In oktobpr beginnen ze aan de
Geister, het derde spaarbekken. Dan
wordt er toch weer zand gevaren.
Als je die strandjes over drie Jaar
gaat maken, is het zand uit dat
bekken op. Dan zal je moeten
wachten op de aanleg van het vierde
bekken".
Burgemeester Smits rekent, dat
dit door de aanvoer over grotere af
stand en met de orocentuelp verho
gingen zeker tweemaal zoveel gaat
kosten als een ingreep od ket" t°r-
mijn.
„Al krijg je dan 75 procent subsidie,
dan ben je in je centen niets voor
deliger uit. En het kwaad heeft
weer twee jaar voortgewoekerd".
Vandaa- dat burgemeester Smits
met zijn gemeenteraad de gro*:e
trom roert: rijkswaterstaat en het
recreatieschap moeten nu maar
eens spijkers met koppen gaan
slaan.
Al betekent dat niet, dat ze dan
van de strijdvaardige burgemeester
af zijn.
„Ik heb nog een nota klaar voor
het recreatieschaunou, dat is pit
tige taal!" belooft de heer C. W.
Smits. Hij houdt van zijn Bies
bosch.
De festiviteiten op 5 september hebben duidelijk bewezen
dat óók de 3-oktoberfeesten terug moeten naar de binnenstad.
Indien de 3-oktobervereniging en de hierbij betrokken gemeen
telijke instanties hier afwijzend tegenover staan, dan kan wor
den gesteld dat met wensen van de Leidse burgers geen reke
ning wordt gehouden. En dat zou een betreurenswaardige zaak
zijn.
BESTUUR WIJKVERENIGING AKTIEF, Leiden.
?eede pak voor halve prijs!
grote voordeeltube! Kies
delig vastrecht-tarief om uw
uis te verwarmen met aard-
allemaal deze reclame-
n om de consumptie te sti-
Lang geleden beschouwde
opvoering van de consump-
ondan energieverbruik nog niet
verpelljk, integendeel, men
economische groei "ge-
surM Fabrikanten van electra
met aflopende tarieven: hoe
verstookt, hoe lager de prijs
SRtP
jrkooppolitiek heeft zo'n ge-
Kcces gehad, dat we nu met
en zitten. De voorraden
raken op. Daarom heeft een
i topmensen uit wetenschap
Jfsleven (de werkgroep Toe-
«n soort vervolg-club-van-
ilannen gelanceerd om het
erbruik af te remmen. Hoe
of electra U gaat verstoken,
sr de prijs wordt. Benzine-
.,e auto's zullen zwaarder be-
Onjden dan zuinige wagentjes,
andere gebieden zullen der
maatregelen noodzakelijk
Voor uw vierde kind krijgt
kinderbijslag dan voor uw
scl oor uw achtste kind nog
pr dan voor uw vierde. In
oden was dat geen probleem
8een milieuvervuiling (men
"8 Ithans geen erg in) —er was
ort aan energie (men dacht
het niet op kon) en
geen overbevolking (men
al Neiging niet).
j.v, .allemaal grondig veranderd.
i zou er goed aan doen
kinderbijslag te vervangen
aflopende subsidieregeling
tweede kinder minder, voor
kind niets meer.
■film "Het laatste kind" (op
Ld-2, 4 aug. Jl.) biedt een
tvisie op het Jaar 1994.
vanet in de Verenigde Staten
r t dat men niet meer dan één
hebben. Alleen als het
korter dan tien dagen
men het nog eens pro-
'en kinderloos gezind over
al- et verbod en natuurlijk loopt
dat goed af. Maar de film is één
grote waarschuwing: moeten wij 't
werkelijk zó ver laten komen met de
milieuvervuiling, met de overbevol
king, 'met energietekort en straks
voedseltekort, dat we naar verplich
te abortus toe gaan?
De crisis is te voorkomen, door
drie fundamentele beleidsombuigin
gen: minder mensen, minder ener
gie-verspilling en méér bomen. Een
boom is de grootste energieprodu
cent ter wereld (hout en zuurstof)
én de grootste milieu-zuiveraar.
Willen we echter over 20 Jaar ge
noeg bomen hebben, dan moeten
we NU beginnen met de aanleg van
grote bossen en landschapsparken.
Extra stimulansen voor deze nood
zakelijke aanplant van nieuwe bo
men zijn bovendien:
1. De prijs van hout is in twee Jaar
100 pet. gestegen:
2. Nederland is voor zijn hout- en
papierbehoefte griezelig afhankelijk
van het buitenland, n.l. voor 90
pot.;
3. Door de novemberstorm -1972 en
die van april- 1973 zijn tien mil-
lioen boven gesneuveld.
Tien millioenDit getal, als kop
boven dit artikel gezet, komt ook
in het rapport van de werkgroep
Toekomst voor. Een deel van hoog
geleerde heren beveelt nl. naast een
daling van het energieverbruik, ook
een daling van het aantal inwoners
van Nederland aan. tot Tien mil
lioen. Zij zeggen niet hoe zo'n daling
met 3,4 millioen inwoners moet wor
den gerealiseerd, maar de enige mo
reel-aanvaardbare wijze lijkt mij
i.strlngente geboortebeperking op
vrijwillige basis.
Het refrein van een bekende song
luidt: boven inplaats van beton. Een
sympathike gedacht, maar niet
erg realistisch. Zolang de bevolking
toeneemt, moeten er bomen gerooid
en beton gestort worden om huizen,
wegen en scholen te bouwen. De wér
kelijke verbetering van het milieu
is slechts te bereiken door een fun
damentele aanpak: méér bomen
minder mensen.
A. WEILAND,
Witte de Withlaan 21,
Eén dezer dagen moest ik met m'n
wagen naar de binnenstad. Daar
parkeerruimte schaars is, gaat men
graag naar 'n van ouds bekende
plek. Dit is voor mij 't Pieterskerk
hof, waar men komend vanuit de
Muskadelsteeg rechts afslaand met
een 'n parkeerstrook had mits men
gebruik maakt van de parkeerschijf.
Ik schrijf had omdat men sinds kort
'n wachtsverkeersbord om de hoek
heeft geplaatst, dat beslist niet op
valt als men de Muskadelsteeg uit
komt. Dat neemt niet weg dat hij er
staat, en als je nu maar iedere keer
wanneer men daar parkeert maar
terug loopt, en kijkt of er die dag
geen veranderingen plaats hebben
gevonden, zou 't mogelijk zijn dat
dit bord je opvalt en Je aan 't den
ken zet.
Nu is er voldoende ruimte op 't
plein, doch wanneer Je daar ge
bruik van maakt, moet Je accepte
ren, dat Je wat roekeloze buurman
z'n portierdeur tegen Je auto smakt,
met als gevolg: 'n deuk, mij al eni
ge malen overkomen. Dus was van
ouds de huizenkant m'n plaats.
Na een kwartier weggeweest te
zijn, vond ik 'n proces verbaal k f 15
op m'n voorruit, met de mededeling
dat ik fout geparkeerd stond, 't Ge
sprek met de parkeerwachter was
kort: betalen ik kan niets voor u
doen, omdat dit parkeerbord bedoeld
was voor 't plein, waarbij ik opmerk
te dat wat bedoeld wordt niet altijd
duidelijk overkomt, en dat m.i. dit
bord zegt dat ik met de parkeer
schijf mag parkeren.
Ik heb helaas moeten betalen, om
rechts vervolging te voorkomen.
't Hele geval zit me als bonafide
weggebruiker hevig dwars en ik
weet zeker dat er na mij nog velen
zullen boeten. Ik heb de foto's bij de
verkeerspolitie laten zien, die vindt
dat ik in overtreding ben en dat dit
niet met 'n waarschuwing afgedaan
kan worden. De politie zal zien of dit
bord verplaatst kan worden waar
mee ze dus erkent dat hier misver
standen gekweekt worden, en dus 'n
waarschuwing alleen op z'n plaats
Ik vermoed dat er eerst nog vele
bonnen geschreven zullen worden,
alvorens men iets doet.
D. F. DEVTLEE,
Lieven de Keijstraat 21,
Leiden.
Naar aanleiding van uw verslag
van het bezoek dat 'onze Marcel van
Dam' bracht aan Leiden i.v.m. de
woningproblematiek, willen wij van
BHW het volgende opmerken:
Wij zijn teleurgesteld over de te
leur van bovengenoemd artikel in
uw en ons Leidsch Dagblad. Het leek
net alsof de staatssecretaris aan een
stel onmondige kinderen uitlegde hoe
de wet was, terwijl de argumenten
van de actiecomité's niet of nauwe
lijks naar voren kwamen. Het is de
Leidse bevolking zeer duidelijk hoe
de procedure is. Zij weet beter dan
Marcel van Dan hoe de huuradvies
commissie werkt. De PvdA is altijd
zo voor inspraak. Laten Marcel van
Dam en ook wethouder Ham dan ook
beter naar de Leidse bevolking luis
teren.
Uit onze eigen ervaringen noemen
wij slechts één voorbeeld: voor 40
precies gelijke huizen in de Banka-
en Bilitonstraat en de Kooilaan liet
de H.A.C. voor het ene huis de huur
verhoging wel doorgaan en voor het
andere niet. Het enige verschil was
onderhoud dat door de bewoner zelf
was verricht.
De PvdA was altijd tegen de huur-
harmonisatie. Nu laat Marcel van
Dam die in principe toch voor '72/
73 doorgaan, met als enig argument:
wet is wet!
Op talloze vragen ging Marcel van
Dam niet of op onbevredigende wijze
in .Op de vraag van de BHW of hij
een begin zou willen maken met het
bestrijden van de inflatie, door een
huurstop te geven voor alle oude én
nieuwe woningen, zei Van Da mdat
dan de huiseigenaren, - ook woning
bouwcorporaties - dan de timmer
man en de loodgieter niet meer zou
den kunnen betalen. Hij suggereerde
hiermee dat het de arbeiders zijn
die de schuld zijn van de inflatie.
Iedere bewoner weet wel beter. Zijn
huis is of wordt 3 tot 4 maal afbe
taald. Van de inkomsten van de wo
ningbouwverenigingen gaat 3/4
niet op aan onderhoud maar aan a-
Opnemen van brieven In
deze rubriek behoeft niet te
betekenen dat de redactie
het met de inhoud eens is.
De redactie behoudt zich
daarenboven het recht voor
om bijdragen te weigeren dan
wel in te korten.
nuïteiten etc., rente en aflossingen
van leingen van de staat Dit gaat op
75-jarige basis.
Dus ga maar na waar het geld van
uw huur blijft: aan rente op uw
eigen belastinggeld! Nu maken wo
ningbouwverenigingen nog niet eens
winst in principe. Dus ga maar na
wat er met uw huur gebeurt als uw
schappij of een pensioenfonds is
Op de vraag van hoe hij de nieuw
bouw betaalbaar wil maken voor de
arbeider ging "socialist' Van Dam
niet in. Ja, hij zei iets over individu
ele huursubsidie. Maar individuele
huursubsidie tast de winst van het
bouwkapitaal niet aan en moet ko
men van ons belastingbetalers.
Het blijkt weer eens, vertrouw niet
(ook al heten die Marcel van Dam>,
vertrouw alleen op uw eigen krachti
Het dagelijks bestuur van de BHW
Vergeer, Hoge Morsweg 120. tel.
nr 63461, mej. Zijlstra. Groenesteeg
31 tel. nr 23545. mevr. Vermeer. Ai°-
xanderstraat 17, mevr de Graaf,
Toussaintkade 23. V. Kesteren, Gor
testraat 50..
Naschrift
De BHW toont weinig begrip voor
wat er nu feitelijk aan de hand is
geweest. Wij als nieuwsblad dienen
in eerste instantie te beoordelen
welke feiten nieuwswaarde hebben.
Het spreekt voor zich dat de komst
van Van Dam in dit verband op
zienbarender is dan de aanw°zieheid
van de BHW, en andere actiegroe
pen. Ook voor de argumenten van
Van Dam geldt dat. Per slot van
rekening heeft de BHW evenals an
dere acteigroepen, in de loop van de
tijd tientallen malen de kans gen^d
haar standpunten uitvoerig duide
lijk te maken. Van Dams argumen
ten echter kunnen als minder bekend
beschouwd worden, tenz.11 men de
naïeve gedachte huldigt dat „al
les in Den Haag hetzelfde zegt en
denkt". Aan deze generalisering ma
ken wij ons liever niet schuldig In
elk geval passen wij ervoor om tien
tallen malen op dezelfde argumen
ten de uwe te blijven hame
ren, en als er dan iemand van de
„tegenparij" komt, hem niet ook uit
drukkelijk aan het woord te laten.
Zeker als de andere argumenten al
zo uittdentreure bekend zijn.