^eiden-Schiphol
traks per trein
>innen kwartier
Eerste plan stamt
al uit jaar 1864
Verlangens van
ie Spoorwegen
Us in 1980 nieuwe NS-lijn er is: g
LUCHTHAVEN
PIJLER VAN
DE NIEUWE
SPOORLIJN
iDAG 28 AUGUSTUS 1973
BINNENLAND
IPHOL/LEIDEN In het jaar 1980 zullen treinreizigers, dank zij de dan voitooi-
Schiphollijn" in veertien minuten van Leiden naar de Luchthaven Schiphol wor-
gebracht. Elk kwartier vertrekken vanaf het dan inmiddels flink uitgebreide Leidse
raai Station hypermoderne treinen, die een topsnelheid kunnen bereiken van hon-
lestig kilometer per uur. De totale kosten van de lijn, waarvoor nu al 45 miljoen
in is uitgegeven, worden op het ogenblik geraamd op 590 miljoen gulden.
eerste ontwerp voor de Schip-
jrlijn, die de grote steden Am-
n, Leiden en Den Haag ver
per d al tien Jaar geleden aan
sring voorgelegd. Het kabinet
uvel gaf toestemming voor de
ran ondergrondse voorzienin-
de luchthaven en een van de
iaden van het kabinet-Den Uyl
"groene licht" geven voor de
ie dn 1981 volgens de raming
19 miljoen reizigers per jaar
roeren.
van Leeuwen
eerste gedeelte van de nieuwe
ad-lijn, namelijk het gedeelte
de luchthaven en Amsterdam
ind 1977 of begin 1978 gereed
p Schiphol wordt al geruime
o de voorbereidingen gewerkt,
en van de ruim vijfenhalve
er lange ondergrondse tunnel
gereed en aan andere gedeel-
dit hard gewerkt,
de lijn in Amsterdam precies
staat op dit ogenblik nog
st. Globaal is de buurt van 't
ogschans aangewezen, maar
ze van de juiste plaats houdt
met de wens van NS om de
egen tegen het eind van deze
onder het centrum van de
Het aanleggen van een spoor
lijn naar een luchthaven vice
versa, zoals de Schiphollijn, is in
Europa nog maar een weinig
voorkomende. Niet meer dan ze
ven luchthavens hebben tot dus
ver een railverbinding. Dat zijn de
Berlijnse vliegvelden Tempelhof
en Schonefeld (DDR), Brussel,
Frankfurt /Main, 't Londense Gat-
wick, het Domededovo-vliegveld
in Moskou en Schioechat in We
nen. Frankfurt is verreweg de be
langrijkste met 9 miljoen passa
giers. Dat in de toekomst veel
meer Europese luchthavens aan
gesloten zullen ivorden op een
spoorlijn blijkt uit het feit dat er
voor 21 luchthavens spoorwegver
bindingen in aanleg c.q. in onder
zoek zijn.
hoofdstad door te trekken in noor
delijke richting zodat er een zoge
naamd „assenkruis" van spoorlijnen
ontstaat.
Het eerste gedeelte van de lijn zal
in elk geval ondergronds lopen en
pas ten hoogte van de RAI waar
in de verdere toekomst mogelijk een
halte komt weer boven de grond
verschijnen, Daarna buigt de lijn
in westelijke richting af en zal op 't
niveau van de ringspoorbaan wor
den gebracht.
IHIPHOL/LEIDEN De Ne-
mdse Spoorwegen hebben met
'kfcing tot de aan te leggen
phollijn een aantal grote
sen. De grootste is ongetwij-
om ook aan de Amsterdamse
een aansluiting te maken op
landelijke spoorwegnet. In de
r ige plannen, die zijn goedge-
d door de regering, is die aan-
ing er niet.
lijn eindigt nu bij de Wete-
:hans. Een oplossing op kor-
termijn hebben NS al aan de
gedaan in het rapport
tor naar '75". Daarin wordt
eit voor een verbinding „om
rest" via de Ringbaan naar
iterdam Centraal Station,
in Amsterdamse zijde is on-
de suggestie gekomen om de
phollijn vanaf het station
ervalaan via de ringbaan aan
luiten op de oostlijn. Voltooi-
van de ringbaan- om Amster-
in oostelijke richting zou na-
)k betekenen, dat er een aan-
ing mogelijk wordt op de
rweglijnen naar Amersfoort
Itrecht.
iter in deze eeuw zien NS mo
theden voor een doortrekking
van de Schiphollijn tot aan het
Centraal Station via een onder
gronds tracé.
Een andere wens van de Spoor
wegen, die op korte termijn ver
vuld moet worden is het vrijma
ken van de grond voor de aanleg
van de lijn. Voor het gedeelte tus
sen Schiphol en de gemeentegrens
van Amsterdam is de zaak al rond
en met de betrokken grondeige
naars in het gebied tussen Schip
hol en Leiden wordt op het ogen
blik overleg gepleegd.
Bovendien zal en is er met de
gemeentebesturen contact gezocht
over een aanpassing van de ge
meentelijke bestemmingsplannen,
omdat het spoorwegtracé daarin
zal moeten worden opgenomen.
Slagen NS er in de grond binnen
redelijke termijn in eigendom te
verkrijgen, dan kan de Schiphol
le in in acht Jaar worden voltooid.
Een uit 1830 daterend kooirecht
geldend voor het gebied dat de
nieuwe Schiphollijn doorkruist
achtte NS-directeur De Bruin
geen ernstig beletsel. „Door het
zelfde gebied loopt immers ook al
de Rijksweg 4 en we hebben de
lijn vlak langs die rijksweg gepro
jecteerd
Vervolgens zal de lijn de midden
berm van Rijksweg 10 volgen en de
noordelijke rijbaan van Rijksweg 4
tAmsterdam-Den Haag) kruisen. Het
viaduct daarvoor is reeds gereed.
Opnieuw volgt de spoorbaan dan een
middenberm van een rijksweg, dit
maal rijksweg 4. Even voorbij het
klaverblad (kruising rijksweg 6—
rijksweg 4) duikt de trein onder de
oostelijke rijbaan van Rijksweg 4
door en komt ondergronds op de
luchthaven aan.
Ondergronds
Recht tegenover de nu bestaande
aankomst- en vertrekhal zal een on
dergronds station worden gebouwd
met drie sporen en twee perrons.
Roltrappen en hellingbanen brengen
de reizigers met him bagage naar de
luchthaven.
Ten zuiden van Schiphol kruist de
lijn opnieuw ondergronds rijksweg 4.
Hoewel het precieze tracé van
Schiphol naar Leiden nog niet is
vastgelegd staat wel vast, dat de
spoorlijn op niveau zal worden ge
bouwd, hetzij via een aarden baan
hetzij via een betonnen viaduct.
De spoorlijn loopt langs Hoofddorp,
kruist bij Abbenes rijksweg 44 (Bur
gerveen-Wassenaar-Den Haag), en
loopt tussen Rijksweg 44 en de Ka-
gerplassen door, op 1200 meter af
stand van het centrum van Sassen-
heim. Ter hoogte van Warmond,
waar een jachthaven wordt „geno
men" met een te bouwen viaduct,
sluit de Schiphollijn aan op de reeds
bestaande "oude lijn" Amsterdam-
Rotterdam.
Viersporig
Tot aan het station Leiden wordt
het spoorwegtraject viersporig. Voor
de Schiphollijn zal in het Leidse sta
tion een heel perron worden gere
serveerd. Aan de ene kant komt de
trein uit de richting Amsterdam/
Schiphol aan, en aan de andere kant
arriveren de treinen uit de richting
Den Haag Centraal. Die verbinding
LeidenDen Haag loopt grotendeels
over de bestaande spoorlijn.
Pas bij Mariahoeve krijgt de
spoorlijn weer een eigen baan. Sa
men met het Hofpleinlijntje uit Rot
terdam zal de nieuwe lijn leiden
naar het nieuwe Station Den Haag
Centraal.
Het ligt in de bedoeling om naast
de sneltreinen, die alleen stoppen in
Den Haag Cent-raal-Leiden-Schiphol
en Amsterdam in de verdere toe
komst een aantal tussenstations te
bouwen waar een stoptreintje de
verbindingen zal onderhouden. Zo
wordt bij de aanleg van de Schiphol
lijn reeds rekening gehouden met de
bouw van stations in Hoofddorp en
Nieuw Vennep en Sassenheim.
Omdat het huidige NS-materieel
niet in staat is om zeer hoge snel
heden (160 km per uur) te halen,
wordt op het ogenblik gewerkt aan de
ontwerper voor nieuwe treinen. Voor
de stoptreinen zal intercity-materiaal,
de zogenaamde "sprinters" worden
ingezet. De totale lengte van de
Schipholspoorweg wordt vijfenvijftig
kilometer.
SCHIPHOL/LEIDEN De plan
nen om een spoorweg dwars door de
Haarlemmermeer aan te leggen zijn
mei van vandaag of gisteren. Al in
1864 twaalf Jaar na de droogleg
ging - publiceerde de toenmalige
burgemeester van Haarlemmer
meer, mr. Jacob Paulus Amers-
loordt, een plan voor een spoorweg
van Purmerend, onder Amsterdam
door en via de Haarlemmermeer
naar Warmond, waar hij moest aan
sluiten op de toen al bestaande "Hol-
landsche IJzeren Spoorweg" van
Amsterdam via Haarlem, Leiden en
Den Haag naar Rotterdam.
Na dat ambitieuze plan duurde
het tot de eerste jaren van de Twee
de Wereldoorlog voordat de recht
streekse verbinding Amsterdam-Den
Haag opnieuw ter sprake kam. Na
overleg tussen Amsterdamse, Haag
se en Rotterdamse spoorwegfunctio-
narissen stelden N.S. in 1943 een
commissie samen, die de mogelijk
heden moest onderzoeken.
Het onderzochte tracé liep van
het Amsterdamse Haarlemmermeer
station via Amstelveen, mét een gro
te boog om Schiphol heen naar War
mond. Vandaar moest de lijn deels
onder Den Haag door terecht ko
men in het zuidwestelijk deel van de
residentie, maar direct na de oorlog
gingen er stemmen op om Schiphol
in het tracé op te nemen, omdat de
luchthaven een steeds belangrijker
functie werd toebedacht.
Als NS in 1948 hun plannen aan de
minister hebben kenbaar gemaakt
bieekt een periode van tien jaar aan
vaarin de "Schiphollijn" op een laag
pitje wordt gezet. Die periode ein
digt in 1960 wanneer NS opdracht ge
ven het plan opnieuw grondig te be
studeren. Er wordt een commissie
geformeerd waarin de gemeenten
Amsterdam, Leiden, Den Haag, de
luchthaven Schiphol en NS zijn ver
tegenwoordigd.
De resultaten van de commissie
verden ter kennis gebracht van de
toenmalige minister van Verkeer en
Waterstaat, die onmiddellijk een
werkgroep formeerde om hem van
advies te dienen. Ging het comité uit
van één tracé, de werkgroep onder
zocht tien alternatieve routes.
Maar ook de werkgroep kwam ten
slotte toch tot de conclusie in febru
ari 1969 dat het tracé van de comis-
sie het beste was. Het plan ver
dwijnt dan weer in de ijskast en
wordt er door minister Drees Jr van
Verkeer en Waterstaat uitgehaald
even voordat hij besluit uit het kabi
net te -treden. Het komt op de agen
da maar wordt niet behandeld, ter
wijl ook zijn opvolger Udink geen
kans meer ziet en definitieve be
slissing te nemen.
Dat deed het kabinet-Den Uyl in de
regeringsverklaring van 28 mei jl.
SCHIPHOL/LEIDEN De nieu
we spoorwegverbinding tussen Am
sterdam en Den Haag via Schiphol
en Leiden wordt niet voor niets de
"Schiphollijn" genoemd. Hoewel
NS-directeur De Bruin zegt, dat het
aanvankelijke uitgangspunt de
nieuwe Randstadverbinding door
de Haarlemmermeerpolder is ge
weest kan niet worden ontkend dat
de luchthaven straks een zeer be
langrijke pijler zal zijn in de econo
misch opzet van de nieuwe spoor
lijn.
Adjunct-directeur van de Lucht
haven Schiphol, de heer Riemens,
zei gisteren tijdens ons bezoek aan
het in aanbouw zijnde ondergrond
se deel van de lijn, dat de Schiphol
lijn zeer waarschinlijk het vervoer
van de luchtreizigers, die nu van de
autobus gebruik maken zal overne
men. Bovendien verwacht men dat
reizigers die nu nog met de eigen
auto naar de luchthaven komen
straks ook veelvuldiger gebruik zul
len maken van de spoorlijn.
Blijkens de recente gegevens komt
ongeveer veertig procent van de
luchtreizigers per autobus naar
Schiphol, ruim 15 ró met de eigen
auto en wordt circa 35 rc gebracht en
weer opgehaald. Vooral dat laatste
betekent volgens adjunct-directeur
Riemens dat er een grote aanslag
wordt gepleegd op de wegencapaciteit
rondom de luchthaven.
De auto komt "vol" naar de
luchthaven, rijdt "leeg" terug, als de
passagier vertrekt; en komt "leeg"
en vertrekt "vol", wanneer de reizi
ger weer terugkeert. Dergelijk on
economisch vervoer kan door de
nieuwe spoorlijn goed worden opge
vangen. Overigens geen geringe taak
wanneer men weet, dat het aantal
luchtreizigers elke vijf jaar verdub
belt.
Het Nederlands Economisch Insti
tuut heeft dan ook becijferd, dat
tussen Schiphol en Leiden in 1981
rond 3% miljoen passagiers zullen
reizen. Een aantal dat in 1990 zal zijn
gestegen tot circa 6V- miljoen en in
het Jaar 2000 tot bijna 10 miljoen
per jaar Nog drukker zal het vol
gens het NEI worden met reizigers
die "sporen" tussen Amsterdam en
Leiden. In 1981, 1990 en 2000 zullen
het er respectievelijk 9^, 11 >4 en bij
na 13 miljoen zijn.
Dat Schiphol voor een belangrijk
reizigerspotentieel zorg draagt blijkt
uit de te verwachten sterke stijging
op het tracé AmsterdamSchiphol.
De 6 miljoen reizigers in 1981 zullen
er in 1990 al ruim 11 miljoen zijn en
rond 2000 zelfs bijna 17 miljoen. De
19 miljoen die er in totaaal voor 1981
worden verwacht, betekent niet min
der dan ruim 10 procent van het to
tale reizigersvervoer van NS.
Natuurlijk zijn het niet allemaal
"nieuwe klanten" voor NS. Geraamd
wordt dat daaronder vier miljoen
reizigers zijn die voorheen gebruik
maken van de "oude lijn" via Haar
lem.
BIJ DE FOTO'S
boven: een deel van de nieuwe
Schiphollijn loopt via de midden
bermen van de Rijkswegen 10 en
4. Op de foto van Aero Photo
Schiphol geeft de witte strook de
plaats aan
links onder: de ontmngsthal van
het ondergrondse NS-station te
genover de vertrek- en ontvangst
hal op de Luchthaven van Schip
hol
rechts onder: het NS-station op
(de Luchthaven is uitgerust met
drie sporen en twee perrons.
