ctuele onderwerpen
i Centraal Comité
GROEN HART MET WITTE STERREN
Overbrug die afstand!
Open brief aan
Albert Heyn
('ïvldntau van Kerken 25 jaar
Dekens in
beroering
t ketting aan boom:
iek protest tegen
Iweg bij Rosmalen
\G 24 AUGUSTUS 1973
«J4UJJIII1I4U.»
IfE Kwesties zoals gebruik
i te komen tot andere
ippijverhoudingen, bevol-
liek, ontwikkelingshulp, het
/an „de kwaliteit van het
de slechte financiële po-
de Wereldraad van Kerken:
le belangrijkste thema's van
raai Comité van deze raad
in het teken van
rig bestaan van de wereld-
ieneve zijn vergadering met
dienst begon. De 120 leden
comité van de raad, die,
indering van de R.K. Kerk
d is, ca. 265 christelijke
geloofsgemeenschappen
llen tot 29 augustus op het
rtier bijeen zijn onder lei-
epingswerk
Ned. Herv. Kerk
te Werkendam toezeg-
Nieman te Alblasserdam,
(toezegging) A. Karstens,
te Bunnik.
voor Hardinxveld J. C. de
(jssen, voor Zetten-Andelst
Amersfoort.
Kerken
omen de benoeming tot
het pastoraat te Velsen
iwenhuis te Kampen,
tref. Kerk vrijgem.
1 te Spakenburg-Zuid
zendingsarbeid op Irian
J. Zandbergen, kandidaat
eref. Gemeenten
i te Leerdam J. C. van
ay te Arnhem.
Ned. Herv. Kerk
in te Oudelande-Elle-
A. Carstens, kandidaat te
te Ede C. Vos te Amers-
1 1 tomen naar Lunteren J. C.
'66 h te Delft die bedankte voor
J voor Gouderak en voor
aarstelling L. J. de Leeuw
f Utrecht.
Geref. Gem.
te Gouda A. Elshout te
(Michigan) USA en J.
Rijssen.
ding van de secretaris-generaal, dr.
Philip Potter.
Het Centraal Comité, dat het beleid
uitstippelt, zou aanvankelijk in. Hel
sinki vergaderen, maar wegens fi
nanciële moeilijkheden gebeurt dit
nu in Genève.
In 1972 kwam het in Utrecht bij
een. Toen werd dr. Potter gekozen
tot opvolger van Eugene Carson
Blake. Op de vergadering in Geneve
zal ook de volgende plenaire zitting
van de wereldraad in 1975 in Djakar
ta worden voorbereid.
Ambitieus
De wereldraad zal zijn 25-jarig ju
bileum op 26 augustus vieren met een
hele reeks resultaten achter zich en
ambitieuze plannen voor de -toekomst.
Sedert de oprichting in Amsterdam
op 23 augustus 1948 heeft de in Ge
neve gevestigde raad miljoenen
vluchtelingen geholpen, zich in de
voorhoede geplaatst bij pogingen de
economische en sociale ontwikkeling
in de armere landen te bevorderen,
gestreden tegen rassendiscriminatie
en de eenheid bevorderd tussen de le
den.
De benadering van de raad in ge
voelige kwesties van rassenverdeeld-
heid in Afrika heeft hem ook betrok
ken in scherpe controversen. Een
storm van protest barstte drie jaar
geleden in Zuid-Afrika en elders los
over het besluit giften te verstrekken
aan Afrikaanse guerillabewegingen.
Ook het programma om hulp te ver
lenen in onderdrukte stedelijke ge
bieden stuitte op verzet. Maar de
raad heeft duidelijk gemaakt dat hij
geen beschuldiging zal toestaan dat
hij „zeer links" is om hem ervan te
weerhouden voort te gaan met der
gelijke projecten en het verlenen van
financiële steun aan „bevrijdingsbe
wegingen" en organisaties die ras-
senminderheden in Afrika, Azië, Aus
tralië, Nieuw Zeeland, Noord- en
Zuid-Amerika en West-Europa ver
tegenwoordigen.
Eén van de belangrijkste onder
werpen op de agenda van 't Centraal
Comité is een studie inzake het al
of niet gebruik van geweld om ver
anderingen op sociaal gebied tot stand
te brengen.
Toen de raad in 1969 giften ver
strekte, gebeurde dit voor humani
taire projecten, zoals gezondheids
zorg en onderwijs in de
die guerrillabewegingen beheersten.
Dr. J. D. Vorster, moderator van
de Nederduits Gereformeerde Kerk
in Zuid-Afrika en broer van de pre
mier, John Vorster, beschuldigde het
comité in mei vorig jaar ervan de
machtigste linkse organisatie in de
wereld en een frontbeweging voor
het communisme te zijn.
De Nederduits Gereformeerde Kerk
trok zich in 1960 uit de raad terug.
Maar negen andere Zuidafrikaanse
leden-kerken zeiden dat zij op de
herdenkingsbijeenkomst op 26 augus
tus aanwezig zullen zijn en een le
vendige discussie wordt verwacht
over de toekomst van het program
ma ter bestrijding van racisme.
Eenheid
Dr. Philip Potter, een methodist
uit Dominica, die in november vorig
jaar secretaris-generaal werd, zei
kort geleden in een vraaggesprek dat
één van de belangrijkste taken die er
uit te voeren zijn, betreft een gro
tere eenheid onder de leden-kearken
tot stand te brengen. "Wij hebben
nog niet een belangrijke doorbraak
op dit gebied bereikt. Veel van de
meest bemoedigende tekens betrof
fen de Derde Wereld maar veel moet
nog gedaan worden om de kerkelijke
eenheid in het westen aan te moedi
gen".
Theologen op het hoofdkwartier
van de raad zeggen dat er nog een
sterke terughoudendheid is van de
kant van de kerken in Afrika, La-
tiJns-Amerika en Azië die de
helft van de leden vormen om te
spreken over samengaan met de
"blanke" kerken van Europa en
Noord-Amerika die zo lang in hun
ogen geïdentificeerd werden met
kolonialisme en onderdrukking.
In zijn rede op 26 augustus zal dr.
Potter naar verwacht wordt zware
nadruk leggen op de noodzaak dit
conflict eerlijk en volledig te bespre
ken teneinde te komen tot de door
braak waar hij naar uitziet.
De oorsprong van de raad lag
voornamelijk in West-Europa en
Noord-Amerika, maar het belang
rijke centrum is enigszins verplaatst
naar het zuiden waarbij kerken uit
de Derde Wereld in toenemende ma
te een rol bij het leiderschap van het
wereldorgaan spelen.
Dr. Potter zei in het vraaggesprek
dat de christenen eeuwenlang een
onderscheid hadden gemaakt in per
soonlijke liefdadigheid en openbare
hebzucht. "Als er één boodschap is
die uit het werk van het comité van
de wereldraad is voortgekomen in
zake ontwikkeling en racisme is het
dat wij weten hoe diep wij allen be
trokken zijn in de economische en
politieke structuren die racisme en
onderontwikkeling handhaven.
"Als wij werkelijk zeggen onze me
demensen lief te hebben, kunnen we
dan werkelijk voortgaan structuren
te steunen die ontmenselijken en
onderdrukken"?, aldus dr. Potter.
De raad wist zijn eigen antwoord
op deze vraag. In januari maakte
hij bekend dat hij voor ongeveer an
derhalf miljoen dollar aan aandelen
in maatschappijen die banden had
den in door blanken bestuurde Afri
kaanse gebieden, had verkocht. Te
gelijkertijd gaf hij een lijst van 650
maatschappijen, die rechtstreeks be
trokken waren bij handel met inves
teringen in deze gebieden.
De lijst omvatte firma's in de VS,
Groot-Brittannië, Nederland en
Zwitserland. Een tweede lijst van
bedrijven in West-Duitsland, Frank
rijk, Zweden, Noorwegen, Denemar
ken, België en Italië zal naar ver
wacht wordt volgende week wor
den gepubliceerd.
Een ander belangrijk punt op de
agenda van het Centraal Comité is
een studie hoe instellingen hun geld
kunnen investeren op manieren die
armere landen zullen helpen zich
economisch te ontwikkelen in over
eenstemming met sociale rechtvaar
digheid.
Het programma tot bestruding
van rascime, volgens hetwelk circa
200.000 dollar per jaar aan bevrij
dingsbewegingen en organisatie die
rassenminderheden vertegenwoordi
gen, wordt gegeven, heeft de meeste
aandacht getrokken. Maar een groot
deel van de hulpactiviteit en de gel
den die van leden kerken zijn verkre
gen, zijn besteed aan steun aan
mensen die leden van conflicten in
Vietnam, Bangladesj en Zuid-Soe-
dam.
Ofschoon de RK Kerk nauw sa
menwerkt met de raad, zeggen func
tionarissen in Geneve dat het niet
waarschijnlijk schijnt te zijn dab zij,
te oordelen naar recente verklarin
gen van het Vaticaan, zich spoedig
bij de wereldraad zal aansluiten.
ROERMOND Een grote meer
derheid van de vierentwintig dekens
in het diocees Roermond is van me
ning dat bisschop Gijsen (zie foto)
de brief van acht studenten van de
Hogeschool voor Theologie en Pas
toraat met scherpe bezwaren te
gen zijn beleid onjuist heeft ge
ïnterpreteerd. Zij vrezen 'n ernstige
botsing met de bisschop wanneer zij
gedwongen zouden worden een
rechtstreeks antwoord te geven op de
vraag van bisschop Gijsen of zij het
standpunt van de studenten delen.
De meeste dekens zouden niet van
plan zijn het dilemma te aanvaar
den waarvoor de bisschop hen stelt.
Dit zou kunnen leiden tot het ont
slag van bijna alle dekens.
Vandaag komt het curatorium van
de Heerlense Hogeschool voor Theo
logie bijeen om de situatie te bespre
ken, welke in het diocees ontstaan is
na ontvangst van de brief van
bisschop Gijsen aan het curatorium,
de faculteitsraad van de HTP en aan
de 24 dekens van het diocees. In de
ze brief vraagt mgr. Gijsen een dui
delijke uitspraak van de drie instan
ties over het schrijven, dat 8 stagiai
res van de HTP hebben gericht aan
de faculteitsraad van hun hogeschool
en waarin zij scherpe bezwaren aan
voeren tegen het bisschoppelijk be
leid in het bisdom Roermond.
In het weekeinde van 25 en 26
augustus a.s. houdt de MIVA, de
Missie Verkeersmiddelen Altie,
haar Jaarlijkse, landelijke akbie.
In één slag hoopt de MIVA dan
50% van de binnengekomen aan
vragen om vervoermiddelen te
kunnen realiseren. Concreet be
tekent dat: 324 missionarissen en
landeigen krachten helpen aan
vervoer, waarom zo dringend ge
vraagd wordt. Dan ook kan het
werk in de kerken van de ontwik
kelingslanden voortgezet wor
den. Want vervoer is de motor
van het vele werk; vervoer brengt
de missionarissen naar de zieken;
vervoer is onmisbaar voor kader
vorming van catechisten en lei
ders; vervoer brengt priesters
diep het binnenland in om daar
met hun christenen de eucharistie
te vieren; vervoer maakt de start
van kleine goedlopende projekten
mogelijk; vervoer geeft commu
nicatie, doorbreekt het isolement,
overbrugt afstanden.
Van deze 324 mensen komen er
ook uit deze streek.
Missionaris broeder F. Zwanen
burg uit Bodegraven is werkzaam
in Ketapang, in Indonesë. Hij
schrijft: Toen we in 1953 hier met
een ambachtschool startten, wa
ren we genoodzaakt naar een ge
schikt vervoermiddel uiit te zien
voor de aan- en afvoer van ma
terialen. De keuze viel toen niet
op een vrachtwagen, maar op
een tractor met aanhangwagen
Gezien de onverharde wegen is
deze keuze goed geweest en heb
ben we Jaren ons werk daarmee
kunnen doen. De traotor is uitge
groeid tot het bevoorradingsver-
voermiddel voor vele missiesta
ties, speelt een onmisbare rol in
de opbouw van het gebied, is bij
alle projekten aanwezig, is ook de
begrafeniswagen van de paro
chie, en tot slot ook de trouwwa-
gen. Maar na 20 jaar ononderbro
ken trouwe dienst is de tractor
aan vervanging toe. Wij hopen,
dat de MTVA ons bij de aanschaf
van een nieuwe tractor zal willen
helpen.'
Missionaris P. Kramer uit Ha-
zerswoude is werkzaam in Sidika-
lang/Dairi in Indonesië. Bij zijn
aanvrage noteert hij nog het vol
gende: „Het te bestrijken gebied is
goed 3.000 km2. Er wonen 180.000
mensen waarvan er 20.000 katho
liek. zijn. Het is een zwaar geac
cidenteerd terrein met Slechte
wegen. Vijf Jaar geleden heb lk
van de MIVA een Jeep gekregen
die er nu 70.000 km op heeft zit
ten, en tot nu toe trouwe dien
sten heeft verleend. De jeep is in
gezet bij het pastoraal werk en in
latere Jaren In toenemende mate
op sociaal agrarisch economisch
terrein. Ook voor het medisch
werk heeft de Jeep veel gedaan.
Maar intensivering van het werk
op alle gebied, vereist ook uit
breiding van ons vervoer. Een
nieuwe Jeep zou voor ons team
van zes missionarissen in deze
streek een uitkomst zijn. We ho
pen, dat de MIVA ons daaraan
zal kunnen helpen.'
De MIVA heeft alle vertrouwen
in haar actie: "Immers het mot
to 'Overbrug die afstand' is niet
een vage, nietszeggende oproep,
maar een concreet appèl om iets
te doen voor déze mensen, déze
missionarissen, déze Afrikaanse
priester, déze Aziatische zuster.
Geef daarom vervoer aan missio
narissen en eigenlandse krachten.
Zo overbrugt u werkelijk afstan
den! Geeft een royale gift op gi
ro: 27 22 49 tjnv. MIVA - Keizers
gracht 525 - Amsterdam."
- „Nou ja", zei gister-
Rosmalen een Brabants
t een bromfiets, „als de
hebben ze een tang bij
dan knippen ze jullie zo
tegen een man, die zich
Rosmalen-B laricum
terbiedwaardige boom had
wat ongemakkelijk tegen
hing, maar er vastbera-
„Broertje", zei hij, „ik
symbolisch. Als Je het
irhebt met de toekomst
rovincie dan ga Je óók
10 halen. Bomen genoeg
aan vast te binden. Nóg
ite".
verkeersvertraging gister-
de provinciale weg Ros-
ricum. Zo'n twintig Jonge
adden zich om vier uur
langs die weg geketend
eerden er op deze manier
men de fraaie oude bo
de weg gaat kappen,
reding van de provinciale
kt dat kappen noodzake-
in het reconstructieplan,
oktober 1971 door gedepu-
van Noord-Brabant
fcekeurd, is al eerder pro-
1 Ook van de vereniging
In verleden week de aan-
het wegwerk met het
van de eerste bomen.
de jonge juwelier Leo
uw uit 's-Hertogenbosch
bliksem een vijftig meter
te slaan en met een stel
milieubewusten naar Ros-
rijden.
ludiek protest", verklaar-
isteren, geketend, aan de
die bij het landgoed
aan de grens van „ros-
alt hielden. „Wie deze
omkappen zal ons erbij
«men. Wij proberen te
t er opnieuw een
5tuk landschap naar de
lat".
schudt hem wakker, zodat hij het
lef niet meer heeft die levensge
vaarlijke racebaan aan te leggen".
De omstanders knikten instemmend.
Ondertussen ging niet ver van de
boom-geketenden vandaan het werk
aan de wegreconstructie door.
„Maar ze weten waar de stop-knop
zit", zei een student, die al schrij
nende oksels had, „ik hang hier tot
vanavond half zeven, maar symbo
lisch zou ik van deze boom nooit
meer los willen".
Bank beroofd
BERGEN (N.H.) ANP De politie
in Bergen (NJI.) beschikt over
nauwkeurige beschrijvingen en vin
gerafdrukken van twee mannen - ver
moedelijk Italianen, die gistermid
dag de Boerenleenbank in Bergen
(N.H.) van f 40.000 hebben beroofd.
De twee mannen kwamen de Boe
renleenbank vlak" voor sluitingstijd
binnen, pakten een revolver en
sprongen over de balie. Twee jonge
kantoormeisjes die op dat moment
aanwezig waren bonden zij vast. Ze
verdwenen met f 25.000 aan buiten
lands en f 15.000 aan Nederlands
Een brandend schip met 980 ton superbenzine heeft gisteravond en vannacht de beivoners van de
als het "rode dorp" bekend staande wijk van Breukelen enkele uren in spanning gehouden. Het
schip lag gemeerd aan de Westkanaaldijk in Breukelen. Door onbekende oorzaak brak tegen
helf elf brand uit in het schip. De avondhemel werd rood gekleurd. De rode gloed was tot ver in
de omtrek te zien. In een mum van tijd stond het in de omgeving van de brand zwart van de
belangstellenden. Brandweer, politie en alle andere hiervoor in aanmerking komende krachten
gingen de vuurhaard te lijf en zorgden ervoor dat het publiek niet al te ver opdrong. Uit voor
zorg werd het gas van het "rode dorp" afgesloten. De bewoners loerden hiervan door de politie
op de hoogte gesteld met behulp van megafoons. Er deden zich bij de brand geen persoonlijke on
gevallen voor. Tegen een uur donderdagnacht ioos men het vuur meester. De politie bleef de rest
van de nacht het schip nauwlettend in het oog houden. Omdat vele stukken metaal nog gloeiend
heet waren bleef de kans op oplaaien van het vuur met de mogelijkheid van een explosie na
melijk bestaan.
Namens het Oud-Strijders Legioen
te 's-Gravenhage heeft de voorzitter
van die organisatie, de heer P. J.
G. A. Ego te Berkel en Rodenrijs
zich als volgt tot de directie van Al-
bert Heyn ln Zaandam gericht:
„In de dertiger jaren werden on
der druk van de Nationaal-Socialis-
ten in Duitsland boycot-acties ge
voerd tegen joodse neringdoenden
onder terreurbegeleiding, die tenslot
te eindigden in een milj oenenmoord.
In 1972 werd onder leiddn vgam drs.
Bosgra de eerste boycotactie in Ne
derland onder „zachte dreiging"
gericht tegen de koffie uit Angola.
Uw N.V. ging spoedig met andere Ne
derlandse bedrijven door de knieën,
waarbij U zich verschanste achter
„commerciële redenen" en ,-,plotseling
ontdekte mindere kwaliteit".
Begin 1973 werd een tweede actie
ingeluid, ditmaal gericht tegen de
Outspan uit Zuid-Afrika. Een com
pleet draaiboek, variërend van het
„posten" via het „hinderen van cliën
ten" tot het „verstoren van de gang
van zaken in de winkels" dat door de
VARA zou worden begeleid, was vol
doende om plotseling te ontdekken
dat de Outspan van 'n minder kwa
liteit was en het argument van „com
merciële redenen" van stal te halen
om geen Outspan meer te verhande
len. U ging opnieuw door de knieën.
De vraag is gerechtvaardigd wat
U toch bezielt om nu voor de tweede
maal en het ziet er niet naar
uit dat het hierbiij zal blijven te
capituleren voor het hysterische boy-
cot-gedoe, waal-mee ultra-linkse
groeperingen de Nederlander willen
voorschrijven wat men wel of niet
mag nuttigen.
U bent naar onze mening op een
heilloze weg door te blijven bukken.
In de dertiger Jaren moesten de Jo
den voor de nationaal-socialistische
overmacht bukken; in de gelukkig
nog niet tot stand gekomen Mao
istische Socialistische Volksrepubliek
Nederland zijn de Maoistische Socia
listen voor zo'n overmacht niet in
staat. Integendeel, de groep activis
ten, wier geluld onevenredig wordt
versterkt door de haar sympathiek
gezinde publiciteitsmedia, vertegen
woordigt slechts een minieme stro
ming.
Voor Uw weinig krachtige hou
ding hebben wij niet de minste be
wondering. Misschien ware het beter
in Uw inkoopcommissies meer verte
genwoordigers van de Maoistische So
cialistische Beweging (MSB.) op te
nemen, opdat U straks niet opnieuw
met „commerciële redenen" en „plot
seling ontdekte mindere kwaliteit"
door de knieën behoeft te gaan voor
de „vriendelijke verzoeken" van zg.
„ma atschapplj-vernieuwers".
P. J. G.A. EGO
Rozenoord 28
Berkel en Rodenrijs
Er ligt momenteel een streekplan
plassengebied van de provinciale
staten van Zuid-Holland.
Het komt mij voor dat het inder
daad van het allergrootste gewicht is,
dat de sub-urbanisatie moet worden
voorkomen en dat geprojecteerde ver
keerswegen in het polderreservaat
i verdubbeling van de N.S. lijn Lei
den— Alphen a. d. Rijn;
verdubbeling van de provinciale
weg vanaf rijksweg 4 (Amsterdam-
Den Haag/ R'dam) nabij Burger
veen, naar Alphen a. d. Rijn;
het aanleggen van rijksweg 11 van
Leiden naar Bodegraven, aansluitend
ten zuiden van de Kagerplassen en op rijksweg 12 (Den Haag—Utrecht),
ook ten oosten daarvan in het gehele Er zijn nog enkele mogelijkheden
plassengebied achterwege dienen te die het plassengebied in Zuid-Hol-
blijven. land aantrekkelijker zouden kunnen
De vraag laat zich stellen of er voor maken, en wel:
het verkeer niet voldoende soelaas het tegengaan van de bouw van
wordt geboden door: vrij liggende bungalow- en tweede-
woningendorpjes als bij het Venne-
meer en aan de Kromme Mijdrecht;
dat de oevers van vaarwegen en
plassen worden vrijgemaakt van
woonboten, door deze te concentre
ren in een volgens de huidige behoef
te, beperkt aantal daarvoor aan te
leggen havens;
de Rij pwetering zodanig te ver
beteren, dat daardoor het rondva
ren mogelijk wordt:
de bruggen in de Dwarswetering,
de verbinding tussen de Does en de
Zijl ten noorden van Leiderdorp, op
een hoogte van minimum 4 m. bo
de waterspiegel te brengen,
door ook deze Wetering beter bevaar
baar wordit;
het scheppen van de volgende
„witte sterren" (plassen):
in het gebied ten oosten van de
Does, ten zuid-oosten van Hoogma-
de, ten zuiden van Ofwegen en ten
noorden van de Lagewaard te Kou
dekerk a. d. Rijn, met vaarverbindin-
gen naar de Does en de Heimanswe
tering;
ten zuiden van Meije in de drie
hoek Zwammerdam, Meije, Zegveld
met vaarverbinding naar de Meije;
ten noorden eventueel ook ten
noord-westen van de Nieuwkoopse
plassen in de richting van Zevenho
ven en Korteraar met vaorverbln-
ding naar het Aarkanaal;
ten oosten van Zevenhoven met
varverbinding naar de Kromme Mij
drecht;
een deel van de Krimpenerwaard,
ongeveer begrensd door Stolwijk,
Achterbroek. Berkenwoude en Kool
wijk.
Wanneer men het Groene Hart wil
behouden en het aantrekkelijker kan
en wil maken met „witte sterren".
waardoor het recreatie-areaal niet
alleen in stand blijft, maar met na
me ten behoeve van de water- en
oeverrecreatie sterk wordt uitge
breid, dan is het vanzelfsprekend dat
hiervoor medewerking en financiën
nodig zijn van de rijks- en provin
ciale overheid.
Willen we echter de randstad be
woonbaar houden dan zullen er of
fers gebracht moeten worden en wel
op korte termijn.