na mislukte staatsgreep "Aanvaardt geen ontspanning op voorwaarden van Kremlin" Gevechten in Santiago Onderzoek naar buitenlandse inmenging ALLE POLITIEKE rn ir a T GEVANGENEN VRIJ fjOlI van 6X6ClltlCS lil Gaos 1 GRIEKENLAND Bijen vallen dorp aan: 213 gewonden Volgens Spiro Agnew lekken bij justitie Graf Jan Palach door barricades omgeven GEEN MASSALE AANVAL OP PHNOM PENH Russische fysicus Sacharow negeert waarschuwing Orde van Lenin voor Pontecorvo 95 WOENSDAG 22 AUGUSTUS ATHENE <AP) De Griekse re gering heeft gisteren alle (omstreeks 350) politieke gevangenen losgelaten Enige politieke leiders van vroeg *e regimes hebben de amnestie to gejuicht. Maar oud-premier Can RECIFE Bijenzwermen hebben in het dorp Golana op 48 kilometer van Recife in de Braziliaanse staat Pernambuco 213 mensen zodanig toegetakeld dat ze in ziekenhuizen moesten worden behandeld. Een man van 78 zal de steken waarschijnlijk niet overleven. De bijen waren van een Afri kaanse soort die mens en dier in trossen aanvallen, zo deelde de politie van Recife mee. VIENTIANE (AP) De mislukte rechtse coup in Laos heeft gisteren geleid tot een golf van executies. Minister van Defensie Sisouk Na Champassak deelde mee dat veile opstandelingen die maandag bij de mislukte staatsgreep gevangen werden ge nomen reeds dood geschoten zijn. De rest zal „zonder vorm van proces worden neergeschoten als de ondervraging voltooid is", zo zei hij. De minister zei dat de regering "de situatie geheel meester is zon der enig advies of inmenging door de Verenigde Staten". Op een persconferentie zei Sisouk dat tot dusverre 20 samenzweerders zijn gearresteerd en dat op de rest jacht wordt gemaakt. Hij bevestig de de dood van Tliao Ma, de vroege re commandant van de luchtmacht die in ballingschap in Thailand leef de sinds het mislukken van een soortgelijke staatsgreep in 1966. Onder diegenen die al geëexuteerd zijn, aldus de minister, bevindt zich kolonel Pany Phonthibsavat van de politie, die tijdens de staatsgreep het radiostation van de regering had WASHINGTON Vice-president Spiro Agnew heeft bekendgemaakt dat hij de Amerikaanse minister van Justitie heeft gevraagd een onderzoek in te stellen naar „lekken" op zijn departement, waardoor gegevens be treffende het gerechtelijk onderzoek naar mogelijke wetsovertredingen van hem ter kennis van de pers zijn gekomen. Agnew noemde het bestaan van dergelijke „lekken" een schande Volgens hem was het kennelijk de bedoeling hem via de pers in staat van beschuldiging te stellen. Agnew verklaarde dit op een pers- connferentie die hy op korte termijn bijeen had geroepen in Washington. Hij herhalalde wat hij op een vorige ontmoeting met de pers op 8 au gustus had gezegd, dat hij zou strij den om zijn onschuld te bewijzen en dat hij niet van plan was af te tre den. De minister van justitie. Elliot Ri chardson, heeft vice-president Ag new korte tijd later de verzekering gegeven dat er voorzorgen zijn tegen het uitlekken van vertrouwelijke ge gevens die in het departement be rusten. bezet en de instelling van een zoge naamde Laotiaans revolutionair co mité dat het land zou besturen, had bekend gemaakt. Een andere leider van de staats greep. kolonel Bounleuth Saycosie. een vroegere militaire attache in Washington, kaapte een legerheld- copter en slaagde er in te ontsnap pen, zo meldde Sisouk. Ongeveer tien personen kwamen aan beide zijden om bij de kortston dige poging om de regeling van de neutralistische premier prins Sou- vanna Phouma omver te wei-pen. Sisouk zei tegen verslaggevers dat de regering een onderzoek instelde naar mogelijke "buitenlandse in menging" in de samenzwering en zei dat bij van plan was gesprekken te voeren met de regering van Thai land over het "onderdak verschaf fen aan ballingen". Sisouk zei dat hij over inlichtin gen beschikte dat de in ballingschap levende Laotiaanse leider generaal Phoumd Nosavan, die dn Thailand in ballingschap woont, zich op het vlieg veld van Vientiane bij de lingen had moeten a paotlanden vijf jaar geleden Praag binnentrokken, zijn duizenden in woners van Praag gisteren naar het kerkhof getrokken waar de student Jan Palach begraven ligt. Jan Pa lach verbrandde zichzelf in januari 1969 op het Weaiceslausplein in Praag uit protest tegen de bezetting van zijn land. De Pragers konden het graf ech ter niet bereiken. In de loop van maandagnacht hadden de autoritei ten een grote versperring laten op werpen rond het graf. De bezoekers legden hun bloemen toen maar neer aan de voet van het staketsel. Ver ontwaardigd vroegen sommigen zich Phoumi zei maandag ln eeti vraaggesprek over de telefoon van uit Bangkok dat hij niets met die staatsgreep te maken had. "Ik wist niets van tevoren over de staats greep". zo zei hij. De Thailandse regering heeft be richten ontkend van buitenlandse persbureaus volgens welke Thailand al te voren van de staatsgreep had afgeweten. Gisteren is door premier Tanom Kittikasjorn meegedeeld dat het land de regering-Soevanna zou blijven steunen Minister van Defensie Sisouk ver klaarde dat de regering onderzocht wat het aandeel in de staatsgreep kon zijn geweest van personen die in Laos woonden. Sisouk. die ook minister van finan cien is. zei dat de samenzweerders hadden gerekend dat een bataljon regeringstroepen gelegerd te Paksa- na (120 km ten noordoosten van Vientiane) hun zijde zou kiezen, maar zulks gebeurde niet. Hij verwachtte dat het gebeuren geen invloed zou hebben op de thans aan de gang zijnde besprekingen tussen de regering en de Patet Lao over een blijvende vredesregeling. Dat overleg zit ondertussen vast, jaar geleden had getracht de huidige president Papadopoulos te v( den, Alexander Panagoulis, deelnemers aan de recente i opstand. De amnestie was door poulos zondag aangekondigd nadat hij tot president was beëdigd in de grote kathedraal van de hoofdstad. De meesten toonden zich zeer ge lukkig. Panagoulis was niet een hunner. Hij zei tot Journalisten: "ik heb geen spijt voor wat ik ge daan heb". Hij noemde Papadopou los een "dwaze kolonel". Later zei hij thuisgekomen „Ik ben bevangen door een gevoel van walging: al die demonstraties vormen een poging tot het bestendi gen van de tirannie. Wij hadden ons voorgenomen deze dwingelandij om ver te werpen. Ik wenste dat dit vreedzaam kon geschieden, maar ik geloof niet dat het zo zal zyn". De 34-jarige oud-deserteur zei dat zijn militaire bewakers hem om het leven hadden willen brengen, twee jaar geleden, door toen hij sliep zijn matras in brand te steken. Twee andere voorname gevange nen, de oud-minister van buiten landse zaken Evanghelos Averoff- Tossitsa en de oud-vice-president van de nationale bang John Pes- mazoglou, keerden gisteren ook naar huis terug.. Hun echtgenoten meld den dat zij "moe maar gelukkig" wa- Averoff-Tossitsa was ervan be schuldigd te zijn betrokken bij de pogingen van marine officieren Pa padopoulos het land uit te zetten en koning Konstantijn te laten terug keren. Pesmazaglou was ervan beschul digd in februari van dit jaar onrust te hebben gezaaid onder de studen ten van de universiteit van Athene. De twee mannen waren vastge houden op het hoofdbureau van politie. De jongere broer van Panagoulis, Sta this, had amnestie gekregen voor zijn politieke daden maar moest zijn straf als deserteur uitzitten. Hij heeft nog 58 maanden tegoed. Een aantal thans vrijgelatenen was oorspronkelijk tot 25 jaar ver oordeeld. die vijf lopoulos noemde haar "een faca i verdoezeling van het vesti) het blijvende gezag der re Toestand van Koning Gustaa iets beter STOCKHOLM (DPA) In toestand van de 90-jarige kon Gustaaf Adolf van Zwedein is teravond een lichte verbetering getreden. Dit heeft zijn lijfarts, fessor Bioerck, meegedeeld. De vorst, die zaterdag dn verba met een maagbloeding in kenhuis van Helsingfors werd opj nom enheeft dinsdagmorgen vn een spoedoperatie aan de maag dergaan. Dertien uur na de ops tie ontwaakte de koning uit de cose en kort daarna kon de kuo matige beademing met een long-machine worden stopgezet, teravond werden de ademhaling de bloedcirculatie van de kon "bevredigend" genoemd. Volgens de lijfarts heeft de vo in het begin vaiii de avond enige op de rand van het bed mogen ten om een gesprek met zijn do: ter. koningin-moed er Ingrid Denemarken, te voeren. Goede vangst De Amerikaai federale narcotica-brigade hee Houston in Texas de 39-jarige seppe Catania gearresteerd, die van wordt beschuldigd eei rijke schakel te zijn in de heroi smokkel tussen de Corsicaans- liaanse bevoorraders en Amerika se afnemers. Kernvrij De Chinese publiek heeft gisteren het verAui voor het a toom vrij houden van tijns-Amerika onderschreven ondertekening in Mexico-stad j het tweede protocol van het ver4ev van Tlatelolco. Kerk in Ulster Hoofdkwartier vakbond opgeblazen verwoest Een groep vooraanstaande Tsje- choslowaken die sinds de inval in hun land in ballingschap leeft, heeft gisteren in Wenen de tekst van een open brief vrijgegeven die zij aan de Sowjetrussische partijleider Leonid Brezjnew heeft geschreven en waar in zij onder meer de terugtrekking van alle Russische troepen uit Tsje- choslowakije eisten. De groep dringt voornamelijk omdat de communis- de brief ook aan op vrijlating alle politieke gevangenen in Tsje- choslowakije. ten wensen dat er te Vientiane een garnizoen moet komen van militai ren en politie van de Patet Lao. BELFAST Vanochtend vroeg is een r.k. kerk in de plaats Ballymena, 30 km ten noord-westen van Belfast, door een bomontploffing verwoest. Een woordvoerder van het Britse leger heeft meegedeeld, dat er geen slachtoffers zijn. hoewel voor de ontploffing van de bom niemand was gewaarschuwd. Patrouilles van het Britse leger zoeken nog steeds naar degenen, die gisteren twee mortiergranaten heb ben afgevuurd op een legerpost in een katholieke wijk van Belfast. SANTIAGO (AP) Tijdens gevech ten tussen rechtse en marxistische demonstranten bij het gebouw van het Chileense congres zijn gister avond volgens onofficiële berichten twee personen gedood en dertien ge wond. Volgens ooggetuigen werd er van af de daken van omliggende kantoor gebouwen geschoten, terwijl de poli tie gebruik maakte van traangas en waterkanonnen bij pogingen om de beide groepen demonstranten uit el kaar te houden. De gevechten begonnen toen leden van de uiterst rechtse nationale par tij voor het congres-gebouw bijeen kwamen om uitdrukking te geven aan hun steun voor de stakende eigenaars van vrachtauto's en bus- i deze eigenaars hebben reeds enige dagen bij het ge bouw gedemonstreerd. Brandbommen hebben gisteren hei plaatselijke hoofdkwartier van de grootste Chileense vakbond vernie tigd, enkele uren nadat het land door een nationale staking a Onbekende personen gooiden schillende brandbommen naar oud herenhuis waarin het distri kantoor was gehuisvest van de trale arbeiders confederatie. De confederatie wordt geleid i r;1 marxisten, maar het district San go wordt geleid door vakbondslei B die tot de oppositiepartijen behorfp De aanslag vond plaats enkele uren nadat de afdeling Santiago de confederatie zich bij de algen 0761 staking had aangesloten. e®; Ongeveer een half miljoen werï 1 mers hadden gisteren het werk d ïïep gelegd. Duizenden winkeliers, ar: y en mensen met vrije beroepen 1 ben geen gehoor gegeven stakiingsoproep en bij wijze "waarschuwingsstaking" het werk i voor 48 uur neergelegd. Verder het de piloten van de staatsluchtvs maatschappij voor éér king gegaan. De orde van advoalichu had de aangesloten leden geaJ uj i seerd tot vandaag alle dossiers io treu kast te laten, waarop de me il a vechters besloten zolang alle a torn] te laten rusten. Ook de effected van Santiago was gisteren geski aar TOKIO In een interview met een Japans dagblad heeft het ex- staatshoofd van Cambodja, prins No- i-odom Sihanoek, gezegd dat „zijn" troepen in Cambodja „in de nabije toekomst geen massaal offensief op alle fronten tegen Phnom Penh zullen ontketenen". Sihanoek zei verder dat hij geen communist is en nooit een commu nistische regering in Phnom Penh zal leiden. „Zou iedereen een volksre publiek willen, dan zie ik af van mijn rol als staatshoofd," zei hy. MOSKOU De ministerraad van de Sowjet-Unie heeft de orde van Le nin verleend aan de kerngeleerde Bruno Pontecorvo, de man die hielp bij de ontwikkeling van de Ameri kaanse atoombom en die nu aan het hoofd staat van een studiecentrum in de Sowjet-Unie, zo heeft het pers bureau Tass bekendgemaakt. De in Italië geboren Pontecorvo dook in 1950 in Moskou op, na uit Engeland verdwenen te zijn. Pontecorvo heeft de onderschei ding gekregen vanwege zijn „ver diensten voor de wetenschap en de techniek en ter gelegenheid van zijn zestigste verjaardag," aldus Tass. MOSKOU De bekende Russi sche „dissidente" natuurkundige dr. Andrei Sacharow heeft gisteren on danks 'n officiëlije waarschuwing van hogerhand tegen contacten met bui tenlanders, in zijn Moskouse woning een persconferetie gehouden voor elf westelijke Journalisten. Hij bond het westen op het hart geen ontspanning te aanvaarden op de voorwaarden van het Kremlin. Toenadering zon der daaraan voorwaarden te verbin den zou zijns inziens "zeer gevaar lijk zijn, omdat dit zou kunnen lei den tot zeer harde consequenties in de Sowjet-Unie en de hele wereld zou besmetten met de antidemocra tische eigenaardigheden van onze maatschappij". Dr. Sacharow die heeft meege werkt aan de constructie van de Rus- siche waterstofbom en mede-oprich ter is van het onofficiële comité voor de rechten van de mens in de Sow jet-Unie, zei dat het verkeerd zou zijn „een gesloten maatschappij te cultiveren waarin alles van werke lijke waarde verborgen is. Niemand moet er van dromen zo'n buur te hebben en zeker als deze buur tot de tanden bewapend is". Het punt waarom het gaat is „de confrontatie tussen twee werelden. Het probleem is of er bij het streven naar toena dering al dan niet een democratise ring van de Sowjet-Unie zal zijn". Als het westen de Sowj et-spelregels zou aanvaarden, zou de toenadering zeer gevaarlijk zijn. „Dan zal er geen enkel wereldvraagstuk worden opgelost. Het zou neerkomen op een capitulatie voor onze echte of over dreven sterkte", aldus Sacharow. Dreigement Vorige week donderdag werd Sa- Andrej Sacharow, de rebel lerende "vader van de Rus sische waterstofbom". charow ontboden door de plaatsver vangende Russische procureur-gene raal Maljarow. Deze deelde hem toen mee dat zijn recente kritiek op de gang van zaken in de Sowjet-Unie een anti-Sowjet-karakter" had ge kregen en dat de staat „zich niet langer afzijdig kon houden". De 52- Jarige kernfysicus verklaarde gis teren tegenover de elf westelijke journalisten dat de uitlatingen van Maljarow een „duidelijk dreigement" aan het adres van hem en zijn gezin betekenden. Maljarow had hem verweten dat hij contacten onderhield met buitenlan ders en hun inlichtingen verstrekte die van belang waren voor buiten landse geheime diensten. In dit ver band had de plaatsvervangend pro cureur-generaal er aan herinnerd dat hij destijds had beloofd geen bui tenlanders te ontmoeten. Volgens Sa charow was dat in 1950 gebeurd toen hij ging werken in een geheim instituut. Hij had toen een verkla ring ondertekend waarbij hij zich verplichtte niet onofficiële contacten met miet-Russen te onderhouden. In 1968 werd de kernfysicus bij het be wuste instituut ontslagen. Dit was lang voordat hij voor het eerst een buitenlander sprak. Dr. Sacharow verzekerde dat hij het onder geen enkele omstandigheid toelaatbaar achtte staatsgeheimen te schenden. Ontspannen Op de persconferentie die ander half uur duurde, was Sacharow zeer ontspannen. Hij zei er niets onwet tigs in te zien om met buitenlandse Journalisten te praten. De waar schuwing van de plaatsvervangend procureur-generaal achtte hij ern stiger dan degene die hij in maart (KGB) had gekregen. Toen werd hij onderhouden ver zijn activiteit voor het comité voor de rechten van de mens. Vorige week had Maljarow te gen hem gezegd: "Ik verzoek u de ze waarschuwing in alle ernst te overwegen en daaruit uw conclusies te trekken". Represailles Sacharow zei te geloven dat het de KGB in eerste aanleg te doen is hem er toe te bewegen zijn ongewenste activiteit op te geven. Hij achtte het mogelijk dat zijn familie, naaste vrienden en wellicht ook hijzelf in de toekomst sterker onder druk zul len worden gezet. De kernfysicus werd zoals gezegd in '68 onslagen bij het geheime instituut waar hij sinds 1950 werkte. Dit gebeurde na dat hij zijn verhandeling "Overden kingen over vooruitgang" had gepu bliceerd. Zijn 23-jarige dochter Tat- jana is vorig jaar van de universi teit verwijderd. Zijn 16-jarige zoon Alexei kreeg geen toestemming voor een universitaire studie. Zijn schoonzoon Efraim Jankelewitsj, 'n 23-jarige afgestudeerde van het in stituut voor communicatie, is ook zijn betrekking kwijtgeraakt, toen hij een visum aanvroeg voor de Verenigde Staten, waar hy wilde studeren aan het Instituut voor Technologie van Massachusetts. Sa charow zei zelf een uitnodiging te hebben gekregen om een jaar te do ceren aan de universiteit van Prin ceton. Hij had echter nog geen stap pen gedaan om eventueel naar Amerika te gaan. Wel hadden behal ve zijn schoonzoon ook zijn dochter en zoon een visum voor de VS aan gevraagd, maar hoewel dat al vijf maanden geleden gebeurd was, had den zij nog geen antwoord van de Sowj et-autoriteiten ontvangen. Zelfs waren de aanvragen niet bevestigd. Dissidenten Op de vraag naar de stand van za ken bij de dissidente beweging in de Sowjet-Unie die door arrestaties en emigraties aan kracht heeft inge boet, verklaarde dr. Sacharow, dat men nauwelijks van een beweging kan spreken. "Het gaat om hulpver lening aan mensen die het slacht offer zij geworden van onrecht, on rechtvaardige processen en opslui ting in medische instellingen. Het is de hulp van vrienden aan gezinnen. Het is niet werkelijk een beweging. Het is een normale zaak van men selijkheid. Het werk heeft geen poli tiek karakter", aldus Sacharow. Olie en gas Op deze eerste persconferentie wa ren correspondenten uit vier weste lijke landen aanwezig. Hij pleitte voo» aanvaarding van het zoge noemde amendement-Jackson door het Amerikaanse Congres, dat de Sowjet-Unie wil dwingen de beper kingen op de emigratie op te heffen, als zij de positie van meest begun stigde natie wil krijgen. Deze aan vaarding zag hij als de minimum- stap die noodzakelijk is. Toenade ring van het westen tot de Sowjet- Unie zonder een democratisering in de Sowjet-Maatschappij zou "een poging betekenen om van ons gas en olie te krijgen zonder te letten op alle andere aspecten van het probleem". Sacharow doelde daarbij op Ameri kaanse, Japanse en andere maat schappijen die grote contracten slui ten voor de exploitatie van olie- en gasvoorraden in Rusland. Rusland heeft boeren tekort MOSKOU Russen die zich gebieden vestigen die door ont king worden bedreigd, krijgen bedrag in contanten en een n huis en hoeven de eerste acht geen belasting te betalen. De Izwestia, het blad van gering dat dit meldt, zegt voorrechten speciaal bestemd voor vrijwilligers die gaan ff? jjjj op de staats- en collectieve b0^ffs rijen in het zuidelijke gebied Wolga, de Oekraine, Wit-RuslJ bepaalde gebieden in het note jjj" van de Kaukasus. Tengevolge van de trek van platteland naar de steden i revolutie van 1917 woont nu nog (A Pleeg Zi lie de helft van .de inwoners Sowjet-Unie op het platteland, politiek van de regering was er' destyds op gericht de industrie-r arbeiders te voorzien die afto^J, waren van het platteland. gew Papierstaking In vijf fabrt tonec de Canadese papiermaatsd kes c pijen Canadian International B en Price Company Ltd., is de I duktie van krantepapier stop? xie n staking van vvciauciacio u. QUebeC en 1. Brunswick. Aangezien beide zijn papier leveren aan kranten hem Verenigde Staten en Canada,richti ten de bladen in Noord-Ameriks Uikeli kleinere nummers uitkomen. |ies j van aren tórna -fallen schil

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1973 | | pagina 4