DDM-dames verbazen
zwemwereld opnieuw
„Ik heb hoge verwachtingen van de ploeg]
Een vloed van
Europese en
wereldrecords
in zwembad
Den Hommel
Zwemuitslagen Utrecht
De Zijl/LGB-meisjes
halen finale-poule
ir0
Baancoach Frans Mahn boordevol optimisme in San Sebastian
PAGINA 12
MAANDAG 20 AUGUSTU8 ly
SPORT
Enith Brigitha keek op de 100 m rugslag even om naar de
concurrentie. Het kostte haar het wereldrecord en de zege.
UTRECHT Rosemarie Kother keek heel sip. Zij was een
van de weinige Oostduitse zwemsters, die dit weekeinde in het
zwembad Den Hommel in Utrecht geen bloemen kreeg. Bloe
men als beloning voor een wereld of een Europees record. Des
ondanks zwom ook Rosemarie Kother, zowel op de 100 als de
200 meter vlinderslag uitstekend, zij miste wereldrecords op
een paar tienden van een seconde. En daaruit blijkt nog eens
temeer hoe sterk het Oostduitse zwemmen vooruit is gegaan.
Twee jaar geleden in Bratislawa verloor Nederland met 20
punten verschil van Oost-Duitsland, nu waren het er 25 en dat
was dan nog geflatteerd, omdat Oost-Duisland op de 4 x 100 m
vrije slag werd gediskwalificeerd. (Overigens zwommen zij
ook op dit nummer een Europees record).
De sprong vam Oost-Duitsland in training is uiteraard Belgrado,
de laatste twee jaar is dus zeer groot
geweest. Men heeft een uitstekende
vas een tussenfase waar we laten
we zeggen voor 80% klaar waren",
ploeg bij elkaar, want het bleek bij De Nederlandse Bert 6itters vond
de Oostduiitsen mogelijk dat in een uiteraard het zwemmen van de
4x100 m. vrije slag Komelia Ender Oostduitsers verrassend, maar hij
niet meedoet en dat men dan toch was van mening dat het in
een Europees record zwemt. De lei-
Door
Ria Racké
ders van de Oostduitse equipe wa
ren verrast door de recordregen van
hun pupillen. Chef-trainer Klefeld
(in hun enthousiasme stonden de
Oostduitsers zelfs een persconferen
tie toe."Bet eindpunt van de
Hormonen?
De Oostduitsers zelf baseren
hun succes bij het zwemmen op
de individuele benadering, dio
zwemmer en zwemster krijgt.
„Vroeger dachten we teveel in
vaste patronen, aldus coach dr
Lewin. „Nu kijken we eerst naar
iemands mogelijkheden en pas
sen daar de training op aan."
Wellicht is dat de verklaring
voor het feit,, dat O-Duitsland 3
Jaar geleden bij de Europese
kampioenschappen zwemmen ln
Barcelona over het algemeen
nietige typetjes afvaardigde eD
nu ineens beschikt over zwem
sters met spierbundels, die in da
burger jurkjes nauwelijks te ca
moufleren zijn. Het kan zijn dat
de uitgedokterde traming daar
aan debet, maar 'n wel uitge
sproken mening is, dat er iets
met de hormonenspiegel in het
lichaam wordt gedaan. De
Oostduitsers wijzen die mogelijk
heid verontwaardigd af, maar
zolang zij geen volledige opening
van zaken geven, zullen zij aao
dit soort vragen niet kunnen
ontkomen.
do wel eens niet zo goed kon gaan.
"Daar zullen ze tegen de Amerikaan-
tjes moeten vechten". In de Oost
duitse ploeg zitten echter zeker een
paar zwemsters, die het Amerikaan
se geweld met glans zullen kunnen
doorstaan. In de eerste plaats na
tuurlijk Komelia Ender die in Bel
grado vyf maal aan de start zal
verschijnen, waaronder tweemaal in
een estafette. Komelia Ender vindt
het jammer dat zij niet kan starten
tegen Shane Gould, ik had graag te
gen haar gezwommen om nu eens
echt te kijken wie de sterkste is. Kor-
nelia. Ender wil voorlopig met zwem
men doorgaan tot na de Olympische
Spelen in Montreal. Haar "liefste"
record is dat op de 100 meter vrije
slag, omdat er zoveel mensen zijn die
daar op loeren".
Toonbeeld
Komelia Ender, 14 jaar, toonbeeld
van het gezonde sportmeisje zal niet
zoals Shane Gould na een paar Jaar
genoeg krijgen van het zwemmen.
Daar zorgen de Oostduitse sportlei
ders wel voor. Vooralsnog zijn die
trainers erin geslaagd een geweldi
ge zwemploeg op de been te brengen.
Van de 14 verzwommen nummers in
deze Europa Cup-finale werden er
12 door O ost-Duitslands gewonnen
eenmaal werden zij gediskwalificeerd
en slechts eenmaal eiste een andere
zwemster het goud voor zich op: An
drea Gyarmati versloeg Andrea
Eife en dat betekende ook het enige
Europese recodr dat niet op naam
van een Oost-Duitse kwam. Het wa
ren in het matig bezette zwembad
natuurlijk de Oostduitsen die alle
aandacht opeisten. Een enkele maal
was er een uitzondering en dat was
dan Andrea Gyarmati en toch ook
wel Enith Brigitha.
In negatieve zin was er dan Hansje
Bunschoten. Zaterdag kwam de
Hansje Bunschoten is verre
van fit. Zij heeft al enige
tijd te lijden van een virus
ziekte. In Belgrado zal de
Haarden -zwemster niet van
de partij zijn.
Naarden-zwemster alleen uit op de
400 meter, waar zij wel tweede werd,
maar totaal geen strijd kon leveren
met de Oostduitde Gudrun Wege
ner. Zondagmorge maakten haar
ouders bekend, dat Hansje niet meer
zou starten. Zij heeft al tijden last
van een virusziekte, waarmee meer
Naarden-zwemmers besmet zouden
zijn. Hierdoor is haar conditie erg
slecht, iets wat KNZB-bondsarts
Kessel kon bevestigen.
Maar niet alleen voor Utrecht werd
besloten Hansje niet meer in te zet
ten. Zij zal ook over twee weken
niet starten bij het wereldkampioen
schappen in Belgrado. Zo is er in
een maand tijd van de grote drie
van het dameszwemmen in Neder
land nog maar een over, Enith Bri
githa. Zij verbeterde het Nederland
se record op de 20 meter vrije slag,
een nummer dat ze slechts zwom als
plaatsvervangster. Op haar favorie
te nummer de 100 meter rugslag,
had ze tot vijf meter voor het einde
de leiding en zat een wereldrecord er
dik in, maar Enith Brigitha, zwem
mend op baan 8, keek even opzij, dat
stoorde haar ritme en het wereldre
cord ging naar Ulrike Richter. Het
verschil bedroeg zelfs nog bijna een
seconde. Dat geloofde bondscoach
Sitters niet. Misschien heeft ze te
zacht aangetikt, waardoor de platen
niet reageerden, maar zo'n groot
verschil kan er niet zijn. Hij wilde
ook niets roden als zou Enith Brigi
tha niet zo'n geweldige finisher zijn,
of in de allerlaatste meters terugval
len of op grote wedstrijden niet in
staat zijn topprestaties te leveren.
Bert Sitters gelooft in Enith
dat zal ook nodig zijn in Bel
grado, want zij is nu de enige met
een kansje op een medaille.
Door het uitvallen van Hansje Bun
schoten kwam ook de 4 x 100 m vrije
slag op losse poten te staan, maar
het gelegenheidsviertal met Enith
Brigitha, Linda Fabers, Anette Se-
gaar en Veronica Stel deed het zo
goed, dat men nu toch overweegt om
nog een zwemster voor Belgrado aan
te wijzen. Dat hangt natuurlijk van
allerlei faktoren af, bijv. of de be
treffende zwemster na de Ned.
kamp. heeft doorgetraind of niet.
BRATISLAVA (Reuter) De Ne
derlandse herenploeg, die twee Jaar
geleden in Turijn slechts door een
diskwalificatie werd afgehouden van
promotie naar de Europa Cup A-
competitie, heeft dit weekeinde bij de
B-competitie in Bratisla/va genoegen
moeten nemen met een derde plaats.
Italië werd royaal winnaar.
Ton van Klooster deed gisteren
nog een uiterste poging zich alsnog
te kwalificeren voor de 1500 meter op
de wereldkampioenschappen in Bel
grado. Indien hij de limiet die is ge
steld op 16.33.0 had gehaald zou de
K.N.Z.B. zijn reisbiljet hebben uitge
schreven. Ton van Klooster tikte na
felle strijd met de Spanjaard Jorge
Bas winnend aan in 16.38.7. Karïm
Ressang zegevierde op de 100 m rug
slag in 1.01.6.
De vrees van de Oostduitsers dat
hun heren-zwemploeg dit Jaar wel
eens niet de sterkste van Europa
zou kunnen zijn, is ongegrond ge
bleken. Onder aanvoering van de
onverwoestbare Roland Matthes werd
ln Oost-Berlyn opnieuw de Europa
Cup binnengehaald. De Sowjet-Unie
werd op een achterstand van 18 pun
ten gezet: 140 tegen 122. Er werden
geen records gevestigd.
Komelia Ender, de Oostduitse wonderzivemster van 14 jaar, zet grote ogen op als men haar w
telt dat zij het wereldrecord op de 100 meter xrrije slag weer gebroken heeft.
100 m vrije slag: 1. Komelia En
der (O-Dld) 58.12 (wer. ree.), 2. Jut-
ta Weber <W Did) 1.00.00, 3. Vero
nica Stel (Ned) 1.01.26.
200 m vrije slag: 1. Kornelia En
der (O Did) 2.05.64 (Europ. record),
2. Enith Brigitha (Ned) 2.07.02 (Ned.
ree.), 3. Irwi Johansson (Zwe).
400 m vrije slag: 1. Andrea Eife
(O Did) 4.24.66, 2. Hansje Bunscho
ten (Ned) 2.29.76, 3. June Green
(GB) 4.39.60.
800 m vrije slag: 1. Gudrun Weg-
ner (O Did) 9.12.85, 2. José Damen
(Ned) 9.24.39, 3. Helga Wanger (W
Did) 9.27.37.
100 m schoolslag: 1. Renate Vogel
(O Did) 1.13.79 (Eur. ree.)), 2. Ljoed-
millia Roessanova (Rus) 1.16.29, 3.
Eva Kiss (Hong) 1.17.22, 7. Alie te
Riet (Ned) 1.18.64.
200 m schoolslag: 1. Hannelore
Anke (O Did) 2.40.38 (Eur. ree.), 2.
Loedmilla Porubaiko (Rus) 2.43.33, 3.
Eva Kiss (Hong) 2.44.85, 7. Alle te
Riet (Ned) 2.49.94.
100 m rugslag: 1. Ulrdke Richter
(O Did) 1.05.39 (wer. ree.), 2. Enith
Brigitha (Ned) 1.06.17, 3. Andrea
Gyarmati (Heng) 1.06.59.
200 m rugslag: 1. Andrea Gyarma
ti (Hong) 2.21.66 (Eur. ree.), 2. An
drea Eife (O Did) 2.24.69, 3. Jozien
Elzerman (Ned) 2.26.09.
100 m vlinderslag: 1. Rosemarie
Kother (O Did) 1.02.63, 2. Gudrun
Beekman (W Did) 1.05.1, 3. Annette
Segaar (Ned) 1.06.43.
200 m vlinderslag: 1. Rosemarie
Kother. (O-Dld) 2.16.12, 2. Jean Jea-
vons «GB) 2.24.81, 3. Yolanda Ag-
genbach (Ned) 2.25.70.
200 m wisselslag: 1. Komelia En
der (O-Dld) 2.23.56, 2. Wijda Maze-
reeuw (Ned) 2.28.80 (Ned. ree.), 3.
Karin Bormarm (W-Dld) 2.31.00.
400 m wisselslag1. Angelika
Franke (O-Dld) 5.01.10 (wereldrec.)
2. Anita Zarnowiecki (Zwe) 5ii:
3. Dianna Walker (GB) 5.16.7
Jose Damen (Ned) 5.20.28.
4 x 100 m vrije slag estafett
Nederland (Brigitha, Faber,
Stel) 4.01.50, 2. West-Duitsland
neck, Beckmann, Weber,
4.03.16, 3. Hongarije (Gyarmati, 3
vacs, Szekeres, Patoh) 4.05.70.
Oost-Duitsland werd gediskï
ceerd wegens een verkeerde
4 x 100 m wisselslag: 1. OoeWl'
land (Richter, Vogel, Beyer,
ner) 4.21.70 (Eur. ree.), 2.
land (Brigitha, Te ,Riet, D
Stel) 4.34.06, 3. Hongarije (Gyai
Kiss, Valenty, Paton) 4.34.78.
Eindstand: 1. Oost-Duitslam
pnt., 2. Nederland 99 pnt., 3.
Duitsland 82 pnt., 4. Sowjet-Ui;*-
pnt., 5. Hongarije 66 pnt„ 6.
60 pnt., 7. Groot-Brittannië 59fk
8. Tsjecho-Slowakye 33 pnt.
LEIDEN Het meisjes waterpolo- Hommel verloor met 2—1 van VZC en HZC/De Robben 0—7.
team van De Zyl/LGB heeft de
eindstrijd om het Nederlands kam
pioenschap gehaaid. Het deed dat
via een 21 overwinning op De
IJssel. De doelpunten voor De Zyl/
LGB werden gescoord door Ans van
der Geest (10) en Yolanda van
Maarte (20) uiit een strafworp. Dit
resultaat betekende een eerste plaats
in de poule waarin HZC/De Robben
tweede werd. Beide teams zullen op
1 september deelnemen aan het fi-
naletoernooi in Krommenie.
0 De heren van De Zijl/LGB zijn
vierde geworden in het toernooi van
VZC/Ritmeester. De Zyl/LGB be
reikte de finalepoule door overwin
ningen op AZ en PC (42), Nereua
(1—0) en DZV (4—2). Alleen van
Zwemlust/Den Hommel werd verlo
ren met 14. In de halve finale ver
loren de Leidenaars van Neptunua
Arnhem met 10. Zwemlust Den
Ritmeester. In de strijd om de derde
en vierde plaats verloor De Zijl/LGB
met 02 van Zwemlust Den Hommel,
terwijl Neptunus Arnhem door een
51 overwinning op VZC Ritmeester
eerste werd in dit toernooi.
De Zijl/LGB heeft ook met vier
teams deelgenomen aan het „Koek-
stad-toernooi" in Deventer. Het eer
ste meisjes aspirantenteam behaalde
daarin een derde plaats door een
10 zege op DDZ, een 20 winst op
AZC Apeldoorn, een 31 overwin
ning op De IJssel en een 08 verlies
tegen HZC/De Robben.
De jongens pupillen behaalden 3
overwinningen: PSV (51), UZSC
(4—0), HZC/De Robben (4—2) en
daarmee een eerste plaats.
De aspiranten Jongens kwamen tot
een tweede plaats door 2x winst op:
De IJssel (3—1, 1—0), lx op PSV
32 en tweemaal verlies: PSV 23
De Jongens aspiranten B sic ec]f
een derde plaats in de wacht
verties tegen Deventer (1—3),1
(1—3), gelijkspel tegen PSV i
en een 82 overwinning op Del
De kring Gouwe-Rijn
organiseerde zaterdag in „DeS
in Waddinxveen een zwem-vieri
Hieraan namen deel: De G
Katwijk, LZ '86 en een plofj
AZC. Dat de vakanties
voorbij zijn, was
wel te merken. Belangrijkste i
gen: 100m schoolslag meisjes
1. Nanda Vrij, AZC, 1.37.5; 2.
Halbraken, AZC, 1.43.4; idem m
o/16: 1. Ada Uytewaal,
2. Ketty van Es, AZC,
vrije slag meisjes o/14:
Duiveman, AZC, 1.15.5, 2. Anli
dier Geest, LZ '86, 1.15.8; idemd
1. Joan Poulis, Katwijk, 1.07.6;
heren: 1. Fried Elzenga, LZ'86.
vm
mal
tijde a
kste i I
elsjes J
5; 2.
4; idem n
tl, Gouwe, J
C, 1.305;
/14: 1. 5!
SAN SEBASTIAN Frans Mahn, Nederlands veertigjarige
baancoach, is dit weekeinde boordevol vertrouwen uit Amster
dam vertrokken en in San Sebastian aangekomen. „Hier ben ik
met de beste ploeg, die ik ooit bij elkaar had", stelt Mahn.
Een staaltje van optimisme? „Neen". Mahn ontkent het heftig.
„Ik ben voor alles realist, maar met zo'n sterke ploeg moet ik
gewoon optimistisch zijn".
Frans Mahn gelooft heilig in de
wielrennerij, ook in de baansport, die
in West-Europa middenin een crisis
zit en buiten de wereldkampioen
schappen nauwelijks nog evenemen
ten van importantie kent in de zo
merperiode. Toch brengt Frans Mhan
zijn aanstekelijke enthousiasme over
op zijn ploeg en dat is zijn grote
kracht. Hij is net oud genoeg om ruim
voldoende overwicht op zijn mannen
te hebben, hij is jong genoeg om hun
taal noga te spreken en woord voor
woord te verstaan.. Hij heeft boven
dien het voordeel zelf ooit wereld
kampioen (weg amateurs, 1956, Ko
penhagen) te zijn geweest, waardoor
zijn woord in de gevallen dat het niet
onmiddellijk wet is, toch door vrijwel
ieder wordt aanvaard. Als Mahn zijn
renners tijdens de training uitputte,
werd hij uitgevloekt, maar gehoor
zaamd. Een gegeven, dat de gezags
verhouding typeert en het werkkli
maat goed hield.
Mahn vraagt zich ndet af of zijn
werk nog toekomst heeft, hij doet
het. Hij stortte zich, vlak voor zijn
vorige contract in München afliep, in
een nieuwe overeenkomst met de
KNWU voor een periode van vier
jaar tot Montreal. „Lk geloof er in,
Ik zag vooruitgang. Ik laat mij niet
ontmoedigen als er weinig publiek bij
de wedstrijden komt. Dat is namelijk
niet alleen mijn probleem, ook an
dere coaches hebben dat. Ga maar
eens toeschouwers tellen bij atletlek-
kampioenschappen. Je kunt niet wer
ken als je er geen geloof in hebt".
Overtuiging
De overtuiging van Malm heeft in
de voorbereiding een redelijke steun
van de feiten gekregen. Dit jaar was
er een behoorlijke belangstelling voor
zijn baanselectie, zelfs voor de ploeg
achtervolging, per traditie het stief
kind van de nationale baanseleeties.
"De renners", zegt Mahn, "hebben
belangstelling voor de individuele
wedstrijden, maar minder voor de
ploegenachtervolging. Een zeer moei
lijk nummer bovendien. Van jonge,
veelbelovende renners heb ik nu al
gehoord, dat zy volgend jaar voor de
achtervolgimgsploeg belangstelling
hebben. Ik heb ervaren dat ik niet
voor niets heb gewerkt. Ik weet nu
dat er goesting is om dingen te doen,
zoals de ploegenachtervolging, die
niet onmiddellijk leuk zyn. Ik heb nu
ook een stel jongens by elkaar waar
met vrijwel zekerheid van kan wor
den gezegd dat zy ook volgend jaar
nog by zym".
De coach heeft het voordeel dat er
redelijke mogelijkheden voor de voor
bereiding waren in het na-Olympi
sche jaar, wanneer internationaal de
meeste subsidiekranen nog slechts
spaarzaam druppelen. De geselec
teerden hebben een redelyke vergoe
ding gekregen voor onkosten en loon
derving. Zy hebben het idee gekregen
dat de liefde niet vam één kamt is ge
komen.
Ton Raaymakers is het meest frap
pante voorbeeld. Hy is al 29, maar
gaat nu voor het eerst naar de we
reldkampioenschappen, hoewel hy in
het Néderlands kampioenschap niet
hoger dan de derde plaats reikte.
Mahn stelt bovendien dat de sprin-
tersgroep het minst kansryk is. „Maar
wat Raaymakers betreft, is er dit sei
zoen een zo sprekende vooruitgang
geweest, dat wy hem gewoon niet
konden thuislaten. Hy is altyd een
sprinter met mogelykheden
nu werd het werkelykheid. Nu reed
hy geregeld 11.5 omdat hy bereid was
te werken. Hy is van een luie sprin
ter veranderd in een werker. Vroeger
was hy een man die met plezier
oefende op zyn sterke puniten. Dit
jaar heeft hy aan zyn zwakke kan
ten geschaafd en ik ben ervan over
tuigd dat de resultaten zullen komen.
Een sprinter van dertig is niet oud".
Geschenk
Tegenover Raaymakers staat het
jonge talent Herman Ponsteen, een
geschenk dat vorig jaar als het ware
voor de baancoach uit de hemel is
komen vallen. Als debuterend achter
volger kon hy strijd leveren met de
sterksten. Hy ontwikkelde zich tot een
steunpunt in de achtervolgimgsploeg
en werd Nederlands kampioen op de
1000 meter. Een net twintigjarig won
derkind, dat alleen ingezet zal wor
den op de persoonlyke achtervolging
en de ploegenachtervolging. Het op
één dag afwerken van series achter
volging en 1000 meter tydrit, alsmede
van tandem- en ploegenachtervolging
verhinderde een deelneming aan meer
nummers. "Jammer", constateerde
Ponsteen vry koel. "Maar het kom
niet anders. Ik kan niet eerst een
tijdrit ryden en anderhalf uur later
een kwalifiotie-achtervolging. Ik kan
my niet op twee dingen tegelyk con
centreren. Dan gaat het één ten koste
van het ander. Ik heb gekozen, na
overleg uiteraard, voor de achtervol
ging omdat het myn liefste nummer
is. Daarop ben ik baanrenner gewor
den, daarin lagen myn beste kansen.
Je kunt ook niet onderzoeken of je
na een tydrit van 1000 meter binnen
anderhalf uur weer op krachten bent.
Je kunt het desnoods in een training
doen, maar je krijgt geen eerlyk ant
woord van je zelf, want je mist in
zo'n test de spanning en de druk vam
het belangryke kampioenschapAls
ik wat verder ben, weet ik waar
schijnlijk wat ik kan, nu nog niet.
Ik fiets pas een jaar serieus en in
die tijd ben ik al vyftig procent ze
kerder geworden. Ik ken mli
veel beter maar nog niet hei
Dat kan ook niet in zo'n kor
riode".
Frans Mahn heeft in zijn
reddingsperiode zyn mannen
hot naar haar door Europe t
Waarom niet? "Het is voor
ners misschien wel leuk",
Mahn. "maar je koopt er zo
voor. Je reist uren in bussen
nen, je hebt zelden een id<
brenging, en hier in Amstei
lk een ideale trainJmgsm<
Wy hebben de stadionbaanl
ment net als in San Sebastiif
hebben Sloten, dat een kldr
is zoals in Sam Sebastian.
heb ik vooral met de spri
kunnen doen, die op de sttadjj
onmogelyk waren. Ik heb t"'
prestaties gezien vam mijnj
en meisjes, ook van de profdj
die my veel doen verwach!
Sebastian. Dat is geen optim
is realisme".
