MASSAAL VERHUIZEN
IN MOZAMBIQUE
Rhoclesie zet twe
zendelingen buitel
Senaatscommissie
achter banden aan
FRANSEN ZETTEN BUREN MET
KERNPROEVEN ONDER DRUK
Nieuwe regeling;
voor keuring va
auto's op komst
MILITAIREN IN
KARINET-ALLENDE
Al 19 lijkf
Amin weer in de bocht
opgegravi
BUITENLAND
WASHINGTON De Watergate- doen, die beide partijen tevreden
LISSABON (DPA) Rond 200.000 Afrikanen in de
brede landstrook tussen de districtshoofdstad Tete in het
uiterste westen van Mozambique en de zeehaven Beira
moeten hun traditionele behuizingen ruilen voor militair
bewaakte dorpen. Dit is het gevolg van het opdringen van
guerrillastrijders van het Frelimo (bevrijdingsfront in Mo
zambique) in één van de belangrijkste gebieden in deze
Portugese bezitting in Afrika.
senaatscommissie heeft bij de rech
ter een aanklacht ingediend om pre
sident Nixon te dwingen de geluids
banden van het Witte Huis, die be
trekking hebben op de Watergate-
moet stellen. Zijn voorstel komt er
op neer een forum van voormalige
opperrechters samen te stellen die
de geluidsbanden zou moeten af
luisteren en de relevante delen ter
affaire, over te dragen. Deze stap beschikking moet stellen van de
werd ondernomen na een soortgelij
ke actie van speciale aanklager Ar
chibald Cox.
Presdient Nixon baseert zich zo
als bekend op het voorrecht van de
uitvoerende macht om interne com-
tnimoiatie van het Witte Huis ge
heim te houden.
Een vroeger lid van de raad. Ar
thur Goldberg, heeft inmiddels ge
tracht een oplossing aan de hand te
senaatscommissie en de speoiale ver
volger.
Verwacht wordt dat Nixon volgen
de week dinsdag of woensdag met "n
verklaring over Watergate voor de
Amerikaanse televisiecamera's zal
versohijnenen.
De nieuwe vestigingen Aldea-
mentos genaamd zijn het Portu
gese wapen tegen de pogingen van
de rebellen de bevolking van het om
streden gebied voor zich te winnen.
Ook in Mozambique hebben de op
standelingen de bevolking nodig als
"de vis het water" zoals Mao Tse-
Toeng over de tactiek van de guer
rillastrijd schreef. Zij hebben water
en verzorging nodig, onderdak voor
hun gewonden, inlichting over de
vijand, boodschappers die op de
hoogte zijn van de streek en man-
Agnew houdt
papieren vast
WASHINGTON (AP) De Ame-
riaknase vice-president Spiro Agnew
hoeft gisteren de documenten die be
trekking hebben op zijn financiële
•transacties niet overhandigd ondanks
een verzoek van de federale open
bare aanklagers, die een onderzoek
•instellen naar politieke corruptie in
Maryland.
Volgens berichten zouden de aan
klagers Agnew voor onbepaalde tijd
uitstel hebben gegeven om aan hun
verzoek te voldoen, zodat de advoca
ten van de vice-president de gelegen
heid zouden hebben te overwegen of
Agnew vrijstel/lang van rechtsvervol-
giug zou kunnen eisen.
"Iet is nog nooit voorgekomen dat
een president of een vice-president
betrokken was bij een federaal on
derzoek naar misdrijven, terwijl zij
in fuctie waren Aaron Burr heeft dent Salvador Allende van Chili
in 1807 terecht gestaan wegens hoog- heeft gisteren een nieuw kabinet be-
verraad en is vrii gesproken, maar dit noemd en daarbij de drie comman-
LONDEN President Amin van Oeganda heeft zijn Cambodjaanse
collega Lon Nol verteld dat president Nixon zoveel persoonlijke
problemen heeft dat hij waarschijnlijk niet veel tijd kan besteden
aan de Amerikaanse rol in Cambodja.
Volgens radio-Oeganda heeft Amin de Cambodjaanse leider een
telegram gestuurd waarin hij zegt te weten dat de Amerikaanse
bombardementen op 15 augustus zullen eindigen en waarin hij hem
adviseert een vreedzame regeling te bereiken met prins Norodom
Sihanouk. „U en ik weten dat onze broeder en collega president
Nixon op dit moment veel persoonlijke problemen heeft, zoals de
zaak van de vele miljoenen dollars die hij aan zijn persoonlijke
huizen zou hebben besteed, en het onderzoek naar de mogelijk mis
dadige praktijken van zijn vice-president", aldus het telegram. „Mo
gelijk heeft hij daarom niet genoeg tijd om de details te weten van
wat zjjn troepen in Cambodja doen. Ik heb veel sympathie voor
hem en zend hem een kopie van deze boodschap toe''.
SANTIAGO (AFP, AP» Presi- kingen in het land spoedig 45 procent
danten van de strijdkrachten en het .aannemen.
van de Chileense industrie lam zal
komen te liggen en de voedseltekor
ten nog ernstigere vormen zullen
Heykal hekelt
„stelselloze"
Arabieren
CAIRO (DPA) Mohammed Has-
sanedn Heykal. de hoofdredacteur
van het gezaghebbende Egyptische
blad "Al Achram" die pas van een
langdurige reis door Europa naar
zijn land is teruggekeerd, heeft van
daag in zijn blad scherpe kritiek uit
geoefend op de "stelselloosheid" van
de Arabieren. Om aan deze toestand
een eind te maken pleit hij voor
"een volledige unie tussen Egypte
en Libië", nauwere contacten van
Egypte met andere landen, in het
bijzonder de Sowjet-Unie, uitwer
king van een gemeenschappelijk
plan om de olievoorraad van de
Arabische landen voor politieke
doeleinden te gebruiken en een Ara
bische topconferentie op korte ter
mijn.
Heykal bracht ook verslag uit van
zijn besprekingen met Europese po
litici. Zo had de Britse minister van
Defensie, Lord Carrington, hem er
op gewezen dat de "zaak van de
Arabieren" zo "onbeweeglijk" is,
hoewel de Arabieren toch het recht
en ook de middelen hebben om be
paalde doeleinden te bereiken, de
Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Micnel Jobert, had hem la
ten weten dat Washington naar zijn
mening gelooft de Arabieren binnen
een of twee jaar tot rechtstreekse
onderhandelingen met Israel te kun
nen overhalen.
De Sowjetrussische partijleider,
Brezjnjew zou het, zij het niet
rechtstreeks tegenover hem, be
treurd hebben dat hij niet krachtig
genoeg bij Nixon op een regeling
van het conflict in het midden-oos-
hoofd van nationale politie minis
ters-portefeuille gegeven. Alleen de
heeft in een radiotoespraak ver
klaard dat de voornaamste taak van
het kabinet zou bestaan uit het
eisen van de oppositie die wenste dat gepleegd, die de dood van vijf men-
In de Chileense badplaats Vina del
Mar zyn circa tien leden gearres
teerd van de klandestiene rechtse
beweging "vaderland en vrijheid".
De politie heeft bovendien een grote
militairen zouden worden benoemd
in het nieuwe kabinet. Zeven mi
nisters uit het oude kabinet zijn
aangebleven en acht zijn vervangen.
Allende sprak de waarschuwing
uit dat als er niet snel een oplossing
kan worden gevonden voor de sta- rij.
sen ten gevolge hebben gehad.
Ook is bekendgemaakt, dat drieen-
twintig bemanningsleden van twee
marineschepen door de Chileense
veiligheidsdienst zijn gearresteerd.
Zij worden beschuldigd van muite
nen voor hun draagcolonnes die
over honderden kilometers hun
voorraden wapens, munitie en land-
mij en moeten aanslepen.
Portugal wil met de hervestiging
het contact tussen de bevolking en
de rebellen verbreken. Op deze wij
ze moet volgens de Portugezen de
bevolking beschermd worden tegen
verlokkingen en overreding enerzijds
en dreiging en geweld anderzijds.
Het militair bewaakte dorp met
zijn 1000 tot 1.500 inwoners is gemak
kelijker onder controle te houden
dan de honderden uit hutten be
staande vestigingen in bossen en
struikgewassen waar de mensen
voordien leefden.
Het belangrijste aspect van de Al-
deamentos is van militaire aard. De
tweede functie heeft een sociaal ka
rakter: de Portugezen willen door
sociale maatregelen de bevolking voor
zich winnen.
Huttenbouw
De militaire dwang en het sociale
argument weerspiegelen zich in de
drie verschijningsvormen van de Al-
deamonten. De eerste fase betreft
het opvangen van de verhuisde groep
het aanleggen van wegen en put
ten. het bouwen van hutten en bun
kers voor de verdediging. In fase
twee krijgen de bewoners ontgonnen
velden. Pas in de derde fase worden
een school, een gezondheidsbureau
en een kerk gebouwd.
In het district Tete zullen tot eind
1973 in totaal 280.000 van de ca.
500.000 inwoners zijn overgebracht.
In het gebied van Beira, het nieuw
ste infiltratie-gebied van de rebel
len, begint de actie pas. Om de
loyale inwoners tegen ondermijnen
de activiteit af te schermen moeten
rond 200.000 mensen verhuizen.
In Lissabon zegt men dat de Al-
deamentos geen absoluut zekere be
scherming tegen de subversieve ac
tiviteit bieden. De armelijk bewa
pende zwarte dorps-milities hebben
nauwelijks een kans tegen de mo
dern uitgeruste rebellen die strijd-
ervaring hebben. Frelimo heeft, zo
zegt men, in de laatste maanden
bloedig gedemonstreerd hoe het
omgaat met mensen ook in be
schermende vestigingen die zich
tegen de ondermijnende acties ver
zetten: een overval met raketwer
pers, vrouwen aan de bronnen als
doelwit gebruiken, een nachtelijk
wegslepen van de niet geliefde "Col
laborateurs". Dat is meestal genoeg
om de inwoners van de Aldeamen-
tos in het niemandsland angst aan
te jagen en zich van hun heimelij
ke medeplichtigheid te verzekeren.
VRIJDAG 10 AUGUSTÜ
HOUSTON (AP/UPI)
toe heeft de politie in Houst
aanwijzing van de 17-jarige
Henley de stoffelijke resten
den van zeventien jongeman®
in de afgelopen jaren zijn vei
Later werden bij een meer, 2D
meitoer van' Houston, op aan
van Henley nog twee lijken oi
Een 18-jarige jongeman,"
Brooks zou met Elmer Henley
34-jarige electricien Dean Car]
massamoorden betrokken zij
Henley heeft dat in een vei
toegegeven. Henley heeft
langdurige vei horen tegenover
litie verklaard dat hij behalve
op een Jachthaven begraven
er nog wel een stuk of 25 i
te liggen.
De zaak Kwam aan het lici
Henley zich eergisteren bij i
meldde met de mededeling i
Corll had gedood. Corll zou
beerd hebben hem en zijn
vrienden te vermoorden. Coi
de lachtpartijen hebben georg
op seksfeestjes in zijn huis,
gonnen met druggebruik en
tische genogens
Huilend vertelt de 11
Elmer Henley zijn bloedig u
aan een verslaggever. Op d
tergrond zijn rechercheur»
met het onderzoek van een
loods in Houston, waar de s
offers van moordpartijen z
graven. Vijftien lijken zijn i
dels geborgen, maar waar,
lijk zal dit aantal bel
stijgen. Naar thans is ge
waren Henley en een
jongeman medeplichtig
moorden van de 33-jarige
die tenslotte zelf door
werd gedood.
SALISBURY (Reuter) De Rho-
desische regering heeft nog twee
functionarissen van de „Afrikaanse
Nationale Raad" (ANC), aangehou
den. Voorts wees zij twee Amerikaan
se zendelingen uit, die twee Jaar voor
de Amerikaanse verenigde methodis
tische kerk in Rhodesië hebben ge
werkt. Dit heeft de leider van de
ANC, bisschop Abel Moezorewa, don-
ie ANC be-
Maloenga en Laurence Ndhlela.
fers, aldus het blad, zijn in <1
de kerk als zij behoort, deed hen don
derdag uitgeleide op het vliegveld
van Salisbury.
De „Star", een in Johannesburg
verschijnend blad, meldt dat de guer
rilla-operaties in het noorden van
Rhodesië sinds december 1972 mins-
schouwt zich als de vertegenwoordi- tens 116 doden aan beide zijden heb-
ger van de Afrikaanse meerderheid ben geëist.
in Rhodesië.
In de afgelopen twee weken zijn
nu circa 24 functionarissen van de
ANC gearresteerd. Desmond Lardner-
Burke, de minister van Justitie in
de blanke minderheidsregering, ver
klaarde voor het parlement dat de
betrokkenen een gevaar betekenden
voor de veiligheid van het land. De
laatste arrestanten zijn Sidney
De uitgewezen zendelingen zijn het riode 77 guerrillastrijders en
echtpaar Larry en Mickey George, desische en Zuidafrikaani
Bisschop Moezorewa die tot dezelf- daten gesneuveld. Voorts we
blanke Rhodesische boeren
niet-blanke burgers door de
lastrijders gedood. 50 Rhodedl
Zuidafrikaanse militairen
gewond en ruim 30 mensen b
zich nog in handen van de
len. Bij deze dertig zijn 8 k
en een aantal volwassenen
den aan de missiepost die oj
door een guerrilla-eenheid wei
vallen.
Blijkens officiële Rhodesische cij-
De Franse regering is voldoende
onder de Indruk geraakt van de
golf van protesten tegen de kern
proeven In de Stille Oceaan om een
verandering van politiek te overwe
gen. Naar verluidt zal de volgende
serie ondergronds in Frankrijk
plaats vinden
Volgens sommige Zwitserse persor
ganen laat de Franse Generale Staf
thans geologische onderzoekingen
doen om een geschikt proefterrein
te vinden. De Landes, een dunbe
volkt gebied in het zuidwesten van
Frankrijk, is naar verluidt de meest
waarschijnlijke keuze, wanneer al
thans de huidige serie proeven on
voldoende blijkt te zijn.
Het schijnt, dat de wetenschaps
mensen, die te maken hebben met
het Franse kernprogramma, ge
tracht hebben te werken met zo
min mogelijk proeven en hoopten
dit Jaar hun arbeid te voltooien. Zij
kunnen zich evenwel genoodzaakt
zien in 1974 een nieuwe serie proe
ten heeft Kunnen aandrmgen, omdat yen te houden
Arabieren hem geen munitie
hadden gegeven.
Amerikanen
kopen mil
joenen wapens
WASHINGTON (Rtr) Een na
tionale commissie van onderzoek,
heeft dringend opgeroepen dat het
alle Amerikanen, met uitzondering
van politie en militairen, tegen 1983
wordt verboden handwapens te bezit
ten. Aangezien handwapens zoals pi
stolen en revolvers alleen al in 1971
werden gebruikt in 9000 moordgeval-
len wil de commissie ook dat elke
staat het fabriceren en verkopen van
bestaande wapens verbiedt en die
wapens onbruikbaar maakt die in 't
bezit zijn van verzamelaars.
Het rapport stelt dat de Amerika
nen nog steeds 1,8 miljoen wapens
per Jaar kopen waarmee zij het
zwaarst bewapende volk ter wereld
zijl1
Het moeilijke punt is klaarblijkelijk
het ontploffingsmechanisme van de
Franse waterstofbom. Als er verdere
proeven nodig zijn zullen onder
grondse ontploffingen niet het enige
middel zijn vaar men het oog op
heeft. Wat blijkbaar de Franse re
gering verontrust zijn de internatio
nale reacties. Zorgvuldig onderzoekt
men thans hoe men de kritiek mee
anderen kan delen, als het dan niet
mogelijk is deze kritiek geheel te
ontlopen.
Diplomatieke bronnen in Genèv°
berichten, dat de Franse autoritei
ten andere westelijke landen pogen
te interesseren in de ontwikkeling
van hun kernprogramma. Het denk
beeld zou zijn zuiver Franse proe
ven te veranderen In Europese, met
Engeland en West Duitsland als de
voornaamste partners.
Het Is zelfs mogelijk, dat men een
samenwerking met alle negen deel
genoten van de Europese Economi
sche Gemeenschap overweegt. Maar
de Westduitsers zoudens het voor
naamste struikelblok vormen in
deze laatste ersie van een Europe
se nucleaire afschrikkingsmacht.
Koele reactie
Naar verluidt hebben de Duitsers
Pisa's toren: 800 jaar De ver
maarde scheve toren van Pisa was
gisteren 800 Jaar oud. De 55,5 meter
hoge toren hangt precies 4 meter 20
uit het lood en er komt elk jaar on
geveer 1 millimeter bij. Alle pogin
gen aan het overhellen een eind te
maken hebben tot nu toe geen suc
ces gehad.
In hoger beroep De twee Brit
se broeders Littlejohn die in Ierland
tot gevangenisstraffen waren veroor
deeld wegens een bankoverval, die
volgens hen in opdracht van de Brit
se inlichtingendienst was gepleego
met het doel het in diskrediet bren
gen van het IRA, zijn in Dublin te
gen hun straf in hoger beroep ge
gaan.
Arrestatie Majoor Stavros aliaj
Syros, de tweede man van het op
perbevel van de ondergrondse
EOKA-beweging op Cyprus die
streeft naar aanlsuiting van Cyprus
bij Griekenland, is gisteren in de
havenstad Limassol gearresteerd.
Syros en negen andere EOKA-leden
werden aangehouden tijdens 'n gro
te anti-EOKA-actie in Limassol. Bii
deze actie is een aantal wapenen en len bereiken. De beide
subversieve documenten in beslag len tegen het midden van mi
genomen.
Weer ruimte
schip naar M
MOSKOU (AP)
Unie heeft gisteren de Mars-7
ceerd. het vierde onbemande
tevaartuig dat in de afgelop
weken door de Russen naar
gezonden.
De lancering vond plaats op
enkele uren voordat de peri(
een maand, waarbij Mars e
aarde in de Juiste onderlinge
zijn om lancering mogelijk
ken, afliep. Deze perioden 1
keer in de 26 maanden voor. I
coring van Mars-7 kwam
vier dagen na de lancerin
Mars-l
Verwacht wordt dat de bei
ste Russische ruimtevaartuig
op weg zijn naar Mars, Ma
Mars-5, de planeet in februi
Mars aankomen
Het atol Muruoa in de Stille Zuidzee, waar Frankrijk eerder in de maand de omstreden kern
proeven uitvoerde.
koel gereageerd op het Franse voor
stel, dat informeel reeds gedaan is.
Klaarblijkelijk zijn de Westduitsera
hebben gegeven, dat Bahrs opvatting
niet de officiële politiek is van kan
selier Willy Brandt. Maar de Fran-
meer geïnteresseerd in ontspanning sen lijken te geloven dat ondanks
deze verzekeringen, West-Duitsland
toch erg geïnteresseerd is in ontwa
pening.
Dit heeft onrust in Parijs
veroorzaakt, omdat men meent, dat
elke ontspanning of ontwapening
waartoe de supermarkten zich ver
binden, slechts hun macht zal ver
groten en zeker Europa's afhanke
lijkheid van hen zal doen toene
men. En dit is natuurlijk volledig
in strijd met de Franse politiek.
Strohalm
met het Sowjetblok dan in een ge
coördineerde Westeuropese nucleaire
club.
Egon Bahr, de minister belast met
Oost- Westzaken van de Bondsre
publiek, heeft gezegd, dat „in de
toekomst onze veiligheid niet slechts
van bewapening, maar ook van ont
wapening zal afhangen".
Bahr is kennelijk tegen een kern
macht, omdat die niet de veiligheid
zou bevorderen, maar het misnoe
gen zou vergroten Jegens de landen
van West-Europa.
De Westduitse regering zou evenwei
aan president Pompidou te verstaan
Franse ogen zo vérstrekkend, dat de
gevestigde gaullistische doctrine van
een onafhankelijke nationale kern
macht er een klap door heeft ge
kregen. Dit is blijkbaar de verkla
ring voor een Franse verandering
van houding en het streven naar
een Europees afschrikkingswapen.
Internationale protesten tegen de
proeven in de Stille Oceaan kunnen
als de laatste strohalm worden be
schouwd. Het is daarom te begrij
pen, dat de Fransen de dreiging
van kernexplosies op het dichtbe
volkte Europese continent gebruiken
als een stok om West-Duitsland en
andere landen te slaan, om zodoen
de de Europese deelneming van een
kerhmacht af te dwingen.
Observer-Dienst.
DEN HAAG Minister Vorrink
van Volksgezondheid er Milieuhy
giëne heeft een nieuwe regeling op
gesteld voor de keuring van auto's
in verband met luchtverontreini
ging. De regeling is nu in de vorm
van *n Koninklijk Besluit, met bij
behorende nota van toelichting van
de ministe, opgenomen in het
staatsblad. De inwerkingtreding van
het besluit zal op een nog nader door
de minister te bepalen tijdstip wor
den vastgesteld
Het besluit bevat een regeling
waarbij motorrijtuigen worden on
derworpen aan een keuring voor dc
luchtverontreiniging, die zij veroor
zaken. Een regeling op dit punt is
reeds tot stand gekomen in het kader
van de Europese Gemeenschappen
De regeling zal voorlopig alleen gel
den voor auto's met benzinemotoren
Ten aanzien van dieselvoertuigen
zijn onlangs nieuwe voorschriften ge
reed gekomen, die op korte termijn
in de Nederlandse wetgeving zullen
worden verwerkt. Ook motorrijtuigen
die alleen worden gevoed met vloei
baar gas, vallen niet onder de rege
ling. De ervaring, aldus de n i
toelichting, heeft geleerd, da i
motorrijtuigen geen luchtveroi t
ging veroorzaken die de aaijo
bare normen overschrijdt.
Het stelsel van typekeuring1
niet in, dat veranderingen in B
derdelen of eigeschappen v«1
eenmaal in gebruik genomen
rijtuig tengevolge van slijtag
keerde afstelling van de mo!^
worden ondervangen. Hiertoe
Individuele periodieke I
van motorrijtuigen nodig, die
minister Vorrink binnen afzie!
tijd zijn beslag zal krijgen.
Er is ten behoeve van de tj
ringen een -abel opgesteld, die j
veelheden koolmonoxyde en
waterstoffen aangeeft die bij r
ring niet mogen worden oversci j,
De proef komt overeen n» u
stadsritvan vier kilometer. Dfy
men betekenen voor c
Europese auto in vergelijking
siutatie van voor 1970 een
van de hoeveelheden uitgest> e
koolmonoxyde en koolwaters! j
van 40 procent.
