belediging van
erk in Rusland
a
Met honderd gulden en wat meer aandacht
geeft u hem de kans om middelbaar technicus
te worden J in plaats van los werkman.
Wereldraad van Kerken
gaat beleggen in
ontwikkelingshidp
VERHOUDING
KERKSTAAT
IN SPANJE
ZUID-AFRIKA
NAAR
WERELDRAAD
nbehoorlijke Voorlichting'
Geloof nu
per brief
vatieve groepen, die de staat vaak in
het geheel niet erkennen, hun kin
deren niet laten inenten, medische
hulp weigeren en een eigen subcul
tuur vormen. Maar zij hebben voor
hun geloof alles over, zelfs wanneer
hun kinderen aan de ouderlijke
macht worden onttrokken. Ook een
ontmoeting met zo'n groep is een
indrukwekkende ervaring, aldus Van
den Heuvel.
De onderhandelingen tussen ae
Spaanse regering en het Vaticaan
voor een herziening van het Concor
daat van 1953 zouden, volgens ker
kelijke kringen in Madrid, komende
herfst kunnen worden hervat.
Hoewel de contacten tussen het
Vaticaan en Madrid in het grootste
geheim plaatsvinden vanwege de ge
voeligheid van de publieke opinie in
deze zaak, is toch bekend geworden,
dat het Vaticaan niet ongenegen is de
mogelijkheid van een nieuw Concor
daat te bestuderen.
Een andere mogelijkheid zou zijn,
dat niet zozeer het Concordaat wordt
vernieuwd, als wel dat er enkele nieu
we reglementen worden opgesteld
voor de verhouding tussen kerk en
staat.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Papendrecht: K.
van der Sluys te De Lier.
Beroepen te Lunteren: J. C. Stel
wagen te Delft. Te Londen (Neder
landse kerk),: M. den Duik te Wor-
mer-Knollendam.
Geref. Kerken
Aangenomen naar Bunschoten-
Spakenburg: J. G. J. van Echten te
Heinenoard.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Alemelo: C. de Ridder
uit Nunspeet.
Bedankt voor Randburg (Zuid-
Afrika): A. Hofman te Scheveningen.
Bedankt voor Gorkum: J. vaai Vliet
te Aagibeikerke.
Tennis Het Spaanse jeugdieam
heeft gisteren in Vichy voor de zesde
maal het toernooi om de Galeabeker
gewonnen. In de finale tegen Enge
land nam Spanje een voorsprong van
30 en was daarmee zeker van de
overwinnüng.
Wielrennen José Maria Nune«
heeft gisteren de tweede étappe ge
wonnen van de Ronde van Portugal
voor beroepsrenners. José Martins,
die in Nederlandse dienst deelnam
aan de Ronde van Frankrijk, finishte
als vierde. Leider in het klassement
is Alvaro Roque.
De protestantse kerken zullen hun
fondsen gaan mobiliseren en het
geld gaan gebruiken voor ontwikke
lingsprojecten. Dit plan begint op
het hoofdkwartier an de Wereld
raad van Kerken te Geneve vaste
De bedoeling is dat het fonds de
eigendommen van de kerk die thans
zijn belegd in solide obligaties, gaat
gebruiken om er een Eucumenisch
Ontwikkelingsinstituut mee op te
richten met voorlopig een aandelen
kapitaal ter waarde van ongeveer 65
miljoen gulden.
Het wordt mogelijk geacht, dat het
financieringsinstituut met hulp van
de 350 miljoen protestantse gelovi
gen in de wereld over tien jaar zou
kunnen beschikken over een werk
kapitaal .van zeker 2.5 miljard gul
den.
Het instituut zou, volgens deskundi
gen. ontwikkelingsprojecten van niet
al te grote omvang kunnen gaan fi
nancieren, zoals het verlenen van
steun aan landelijke kredietbanken,
landbouwondernemingen, de bouw
van goedkope woningen en het ves
tigen van kleme industrieën en
commerciële bedrijven. De winsten
uit de projecten mogen lager zijn
dan nu uit de effectenportefeuille
worden genoten.
Volgens schatting zouden de kerken
in Amerika tegen de 20 miljard
dollar rond 50 miljard gulden
hebben belegd in aandelen en obli
gaties. waaronder die van multina
tionale concerns tegen wie vooral
in de ontwikkelingslanden veel
kritiek is gericht.
Wat het bezit van de kerken in
West-Europa betreft:dit zou groot
zijn, maar een betrouwbare schat
ting kan moeilijk worden gegeven.
Geld om in het fonds te storten
kunnen de kerken krijgen uit de
verkoop van de aandelen, zoals
thans geschiedt als onderdeel van
de campagne tegen het Zuidafri-
kaanse apartheidsbeleid.
In januari maakte de Wereldraad
van Kerken een .zwarte lijst" op
met de namen van ongeveer 650
grote Britse, Amerikaanse, Zwitserse
en Nederlandse maatschappijen, die
banden onderhouden met Zuid-A-
frika. Aangekondigd is, dat alle
aandelen die men in deze onderne
mingen bezat ter waarde van
vier miljoen gulden zouden wor
den verkocht.
Vanuit Zuid-Afrika komt een de
legatie van 12 personen naar de ver
gadering van het centraal comité van
de Wereldraad van Kerken, die van
22 tot en met 29 augustus in Genève
wordt gehouden. Als stemgerechtigd
lid komt de bisschop van Zoeloeland,
dr. A. J. Zulu. Hij is een van de zes
voorzitters van de Wereldraad.
De andere elf zijn waarnemers, zij
hebben het recht in de plenaire ver
gadering het woord te voeren, maar
zij hebben geen stemrecht. De waar-
nemersgroep wordt geleid door su
perintendant A. W. Habelgaarn
voorzitter van de Zuidafrikaanse
Raad van kerken van de Bond
van evangelisch-lutherse kerken in
Zuid-Afrika.
In de Zuidafrikaanse kerken wordt
verschillend gedacht over het anti
racisme programma van de Wereld
raad. Er is een misverstand ontstaan
over een commentaar van Bladwin
Sjollema, de leider van het anti-ra-
cisme programma. Deze zou de cam
pagne voor verbetering van de lonen
van de zwarte werknemers niet zo
enthousiast hebben begroet, omdat
uitsluitend sociale verbetering het
eigenlijke doel van hun bevrijding
en gelijkstelling zou tegenwerken
Hogere lonen voor Afrikaners, dat
is alsof men een gevangene in zijn
gevangenis een geriefelijker bed
aanbiedt, zo zou hij ongeveer heb
ben gezegd.
Het uitvoerend comité van de
Zuidafrikaanse Raad van kerken
heeft dit standpunt als arrogant af
gewezen en verklaard dat iemand die
erbuiten leeft niet de raad moet ge
ven de zwarten in hun armoe te la
ten, zodat ze uiteindelijk met geweld
hun situatie zullen veranderen.
Het uitvoerend comité gaf echter toe
dat SJollema's standpunt op grond
van de zeer langzame sociale veran
deringen voor de zwarten in Zuid-
Afrika "niet onbegrijpelijk" is. Enigs
zins geirriteerd heeft Jjollema laten
weten dat zfjn woorden een andere
strekking hadden, en dat het uitvoe
rend comité helaas verzuimd had
naar de woordelijke inhoud van zijn
in Londen afgelegde verklaring te
informeren.
leerden zich goed uit te drukken.
En als die kinderen veertien, vijftien
jaar zijn, dan willen ze zo snel mogelijk
van school af verdienen. En hun
ouders, u misschien, vinden dat best
zo. Daarom komen één van de tien
studenten uit de gezinnen met de
lagere inkomens en twee op de tien
middelbare scholieren daar vandaan.
Het is niet alleen onnodig, het is
rampzalig In de nabije toekomst, nog
in deze eeuw, zullen de meeste
eenvoudige werkzaamheden door
machines worden verricht Machines
zijn daarvoor beter en goedkoper dan
mensen. In diezelfde toekomst hebben
we veel meer ontwikkelde mensen
nodig dan nu.
Mensen, die hun tijd en omgeving
begrijpen.
Mensen, die hebben geleerd te
denken en hun werk te organiseren.
Daarom moet ons onderwijs worden
vernieuwd, daarom moet er ook goed
en voor iedereen toegankelijk kleuter
onderwijs komen.
Daarom moeten ouders hun kinderen
laten doorleren.
Morgen moeten we wijzer zijn.
SNSDAG 8 AUGUSTUS 1973
sïi
H. van den Heuvel, secre-
generaal van de Hervormde
zal in een open brief aan
iwjetrussische autoriteiten
de Intourist-gidsen dus-
idsü j te scholen dat hun infor-
s over het kerkelijk leven in
t-Rusland niet meer aan de
eid tekort doen. Dr. Van
Non (euvel maakte deel uit van
5.-J legatie van de Nederlandse
van kerken, die in juli de
t-Unie bezocht.
heeft hem bijzonder gegriefd
Intourist-gidsen aan de vele
li die tegenwoordig naar
d gaan, voortdurend foutieve,
Isch gekleurde informatie over
geven. Het komt neer op
ke leugenpropaganda, aldus
'feèi i dsn Heuvel.
ias* jeelden: hij maakte het mee
or de kathedraal van Lenin-
sn Sowjet russische gids tegen
oor 'oep buitenlandse studenten
i8 ier staat een museum waarin
isleide vrouwen geld wordt af-
1 eld door priesters die daar 'n
ventje van leiden", de Rus-
rthodoxe gastheer die de dele-
>M 1,1 de Nederlandse Raad van
begeleidde, begon de gids voor
nge ar uit te maken. Er ontstond
sro se ruzie. "Dat dit kon, viel me
7n<j eer mee, maar volgens mij
v. ie kerk in Sow jet-Rusland bij
3fen beledigd en vernederd", al-
Van den Heuvel.
vrouwtjes
•e voorbeelden die hem tot he
.1 van de open brief inspire-
gidsen zeggen dat theologi-
udenten hogere beurzen ont-
(via de kerk) dan andere
he studenten. Volgens Van
eerder het omgekeerde
tl
den
gidsen zeggen dat priesters
ig«>ge slarissen ontvangen. Vol
den Heuvel onmogelijk,
priesters werken op contract,
de salarissen openlijk
LÏj|rmeld. De salarissen
zijn eerder aan de lage kant,
;el' ragen ongeveer 80 tot 100
?Lg >er maand, terwijl 120 roebel
Rusland als goede
lariëring geldt en 160 roebel als erg
hoog.
de gidsen ontkennen voortdu
rend dat jongeren en mensen van
middelbare leeftijd aan het kerkelijk
leven deelnemen. Volgens hen be
staat de Russische kerk alleen nog
maar uit oude vrouwtjes.
de gidsen nemen de kerken in
feite niet op bij hun rondleiding. Als
de toeristen erop staan ikonen te
zien, brengen zij hen bij voorkeur' in
musea of naar gesloten kerken.
Dr. Van den Heuvel hoopt dat zijn
komende open brief aan de Sowjet-
Russische autoriteiten ertoe zal bij
dragen dat de gidsen andere instruc
ties voor hun voorlichting ten opzich
te van het kerkelijk leven in de Sow-
Jet-Unie zullen krijgen.
Gesprek in de nacht
Tijdens dit bezoek heeft dr. Van
den Heuvel in de nacht bezoeken ge
bracht aan dissidenten (anders den
kende Russen). Volgens hem zijn er
twee groepen dissidenten in Sow jet-
Rusland.
De eerste groep vormen zij die in
gevaar worden gebracht door bui
tenlandse bezoeken, omdat ze heime
lijk en tegen de wet bij elkaar komen
Hieronder kimnen de niet officiële
dus de niet-geregistreerde bap-
tistengroepen, de zogenaamde Ini-
tiativniki, worden gerekend.
Dan zijn er de dissidenten die Juist
beschermd worden door buitenlandse
bezoeken, omdat de Sow jet-Russische
autoriteiten dan weten dat zij be
kend zijn in het buitenland. Deze
mensen leven wettelijk volgens de
regels. Het is een kleine groep. Met
enkelen van hen had Van den Heu
vel nachtelijke gesprekken, omdat hij
overdag en 's avonds geen tijd over
had door het officiële bezoekpro-
gramma.
Met de Sowjelrussische geleerde
Sacharof (uitvinder waterstofbom;
had Van den Heuvel een lang ge
sprek, vooral ook over het lot van
andere-vervolgden als Amalrik en
Grigorenko. De vervolgingen worden
scherper tegenover de dissidenten.
Twee nachten bracht Van den Heu
vel door bij de joodse geleerde Ben
jamin Levich, die met zijn twee zo
nen naar Israël wil emigreren, maar
geen toestemming krijgt.
Van den Heuvel is ervan overtuigd
dat de nachtelijke gesprekken wer
den afgeluisterd. De Sowjetrussische
autoriteiten kunnen precies op de
hoogte zijn van hetgeen hij met de
geleerden heeft besproken.
Baptisten
Over de niet officiële baptisten-
groepen de zg. Initiativniki kon
de delegatie officieel niet veel te ho
ren krijgen. Hun aantal is onbekend.
Zelf spreken zij soms over 100.000
soms over vijfmaal zo veel Van
hun mensen wordt ieder jaar een
paar tientallen gearresteerd, omdat
zij de wet overtreden. Maar dat
schrikt hen niet af. Vaak zijn ge
vangenen nu immers niet meer
ondergronds! de beste evangelis
ten. De Initiativniki zijn erg conser-
Begin september worden in Ham
burg de eerste "leerbrieven voor ge
loofsvragen" verzonden, die door de
Hamburgse "Projektgruppe Glau-
bensinformation" ontworpen zijn. De
brieven-actie krijgt een oplage van
100.000 exemplaren en wil nieuwe we
gen openen ter verkondiging van het
evangelie.
De werkgroep is in het leven geroe
pen door prof. dr. Helmut Thielicke;
lid zijn o.a. universiteitsassistenten
en jonge predikanten. De leerbrieven
zijn bedoeld voor onderricht van vol
wassenen en jonge mensen, voor
werk in de huiselijke kring en ver
enigingen, voor godsdienstonderwijs
en voor de geestelijke verzorging van
militairen; zij zijn ook bestemd voor
individuele studie.
De samenstellers gaan ervan uit,
dat het tegenwoordig niet vanzelf
sprekend is te geloven. Aan de ande
re kant is er een sterke belangstel
ling voor godsdienstige vragen. Daar
om ziet de werkgroep hetals haar
taak de weg tot geloven vrij te ma
ken en vooroordelen uit de weg te
1 V - - -
PublikaUeaau^ebodendoortiitblad,insameuwukui^raeLdeSuicbiuj^ldeeleReclame. SïRH
Alsunoueenseven wachtte met.de
aankopen voor uzelf, die eigenlijk niet
meteen nodigzijn. Als u nou eens wat
leesboeken voor hem kocht (goeie
boekhandels weten wat goeie
kleuterboekjes zijn) en er samen met
hem in zou lezen.
Als u dan eens een paar leuke
spelletjes voor hem kocht, wat puzzles
en een bouwdoos misschien en u zou
eens samen met hem gaan spelen.
Als u nou eens wat kleurpotloden
en een balpen, wat tekenpotloden en
papier voor hem had en hem fijn
liet knoeien.
Als u dat zou doen, dan maakte u
al een flink stuk van zijn loopbaan.
Elk jaar gaan er duizenden
kindertjes in Nederland naar school,
die zich in hun eerste levensjaren
onvoldoende kouden ontwikkelen en
daarom slechte leerlingen worden,
die snel de pest aan scliool krijgen.
Die kindertjes beginnen namelijk met
een grote achterstand. Ze kennen
minder woorden dan andere kinderen,
ze zijn minder knap op school. Alleen
omdat ze in hun kleuteijaren nooit iets
met woorden te maken hadden, nooit
met begrippen leerden spelen, nooit
