'Eerst paar dagen uitrusten en lan toch echt laar Tokio chiedammer Ad de Koning op Schiphol: Denemarken wel op bres voor e Portugese vluchtelingen UIT DE SER TE PLANNEN LOPEN NVV HEEFT GEEN OM Johan stak iAIederland bekommert er zich nauwelijks om boerderij van vader in brand IJDAG 27 JULI 1973 60 soorten kamerbreedtapijt zó van de rol leverancier van o.a: Desso, K.V.T., Veneta, Hatema, Bergoss. ook Luxaflex, eerlijke kortingen èn gratis leggen Leiden,Herensingel 10-11-12 Telefoon 01710- 26003 Rijnsburg,Oegstgeesterweg 46a Telefoon 01718-16813 lagmorgen 0.56 uur: Ad de Koning isna een week weer terug op Schiphol, zonder o te hebben gezien. De 33-jariige distilleerderszoon uit Schiedam krijgt drie bossen nen in zijn handen geduwd, wordt omhelsd door zijn vrouw en krijgt ook nog kus- ran acht broers en zusters. Zo'n twintig fotografen en filmers leggen dat vast. De ing, in zijn witte poloshirtje, maakt een beheerste indruk, al trillen zijn handen. DC 8 van Japan Air Lines lelijk op Schiphol geland. Aan zijn de 22 bemanningsleden i Boeing 747, die vorige week kort na vertrek uit Neder- perd gekaapt, 55 man van de ihe ploeg die de passagiers verzorgd, nadat ze dinsdag- in Benghazi waren vrij ge- negen passagiers: vijf Ja- en vier Europeanen. De passagiers zijn donderdag met een ander toestel recht- .ïaar Tokio gebracht, de Koning, terug van wegge- zegt: „Het was afgrijselijk". Wagenaar is in de perskamer van Schip- in een tafel gaan zitten en 'oordt in perfect Engels de /die hem gesteld worden. Naast it de captain van de verwoeste imbo, Konuma. De Japanse is een kleine tengere man., t er erg moe uit; hij heeft in uur dat de kaping duurde, ier uur geslapen, ain Konuma is er tevreden at de internationale pers zich melijk tot Ad de Koning richt, iger en zijn passagier knijpen af en toe in de arm: ze zijn sn geworden in de moeilijke mité voor cfront" juhil» eum uil HAAG Enkele tientallen ingen van oud-strijders, ac- mende en ex-militairen, dra- li ff an de militaire Willemsorde 9 ;eland-vaarders zullen op don- ochtend 6 september in Den ion erefront vormen 'als in trouw en aanhankelijk- n de koningin die dan haar regeringsjubileum herdenkt, •ringlensen die nooit militair ge- ijn kunnen zich tot 23 augus- va>r deelneming aan het ere- &a igeven bij het comité. ns de coordinator van het A de heer P. W. van Schen- Vmalig garnizoenscomman- Den Haag, is zoveel ruimte klflet erefront beschikbaar dat deelnemers gemakkelijk een .kunnen krijgen. Zij zullen Le"angs de route die de koningin leis Huis ten Bosch naar de zal volgen. JN v 0, L 1 aaaid komen twintig tot der- rtugese dienstweigeraars naar Nederland om hier leven op te bouwen. We deze krant al uitvoerig ht waarom slechts ^gedeelte daarin slaagt: vluchtelingen verpauperen ontbreken van een status Sü ?erheid herkent hen niet als vluchteling. LS- -'72,Jad is van afschuw vervuld gruweldaden die het Portu ur in Afrika heet te bedrij- het bekommert zich nau- om de mensen die weigeren er op de vrijheidsstrijders voor hen regeert in Por- dictatuur en in Neder-land rschillighedi. laten zien hoe het wel moet Stichting voor Vluchte- tienten in Utrecht een rap- gegeven over de wijze waar land als Denemarken zich over de Portugese en andere vluch telingen ontfermt. De asylzoekeinden worden gedurende enkele dagen ondervraagd door de vreemdelingenpolitie in Kopenha gen. Al binnen twee tot drie weken na de aankomst in Denemarken valt vervolgens de beslissing van het ministerie van Justitie. Al die tijd behoeven de Portugese mannen niet als werk- en brode-loze ver schoppelingen (Amsterdam) door de stad te trekken: op kosten van de politie worden zij in een hotel on dergebracht. Evenals Zweden kent Denemarken aan de Portugezen veel gemakkelij ker de vluchtelingenstatus toe dan Nederland, waar vla het V.N.-man- daat slechts drie procent geniet van de rechtszekerheid en de andere voordelen die bij deze status past. Van de vluchtelingen die in Dene marken worden toegelaten krijgen de meeste de zogenaamde A-status, die recht geeft op alle voorzienin gen van sociale zekerheid. Degenen die niet voldoen aan de Geneefse eisen van politiek asyl (o.m.: ver volging te vrezen op politieke grond), ontvangen de B-statust het wordt niet humaan geacht hen te rug te sturen. Deze status omvat een verblijfs- en werkvergunning: na zeven jaar en goed gedrag kan de drager de Deense nationaliteit Schril tegen het treurige Neder landse voorbeeld steekt ook de hulp af die de Portugezen, net als alle andere vluchtelingen, vervolgens ten deel valt. Twee Jaar lang worden zij begeleid door de Deense Vluch telingenhulp, een sterke organisatie waarin twaalf instanties en vereni gingen zijn gebundeld. Tussen A- en B-categorie is geen verschil: bei den worden geholpen bij het vinden van werk en huisvesting, het leren van de taal en het op eigen benen leren staan. De kosten van dit voortreffelijk opgebouwde opvang- programma worden geheel door de overheid gedragen. In 1971 was het budget 10 miljoen gulden. Het taalonderwijs wordt in een spe ciale vluchtelingenschool gegeven, die over 32 leraren beschikt en waarin de vluchteling recht heeft op zes maandems gratis onderwijs. De Vluchtelingenhulp zorgt tevens voor huisvesting, beroepsopleiding en omscholing; alle vluchtelingen komen bovendien in aanmerking voor rijksstudietoelagen. Zolang hij nog niet op eigen benen heeft leren staan verschaft de overheid ook alle financiële steun: huisvesting en verzekeringen worden betaald, daar naast wordt ook nog eens ƒ400.- per maand geschonken. Het is natuurlijk duidelijk dat de Nederlandse hulporganisaties, die het lijden van de Portugese vluch telingen nog enigszins proberen te verlichten, met Jaloerse ogen naar het Deense voorbeeld kijken. Daar wordt hij als „iemand" gezien, hier als /niemand"een eenmalige uitkering van tachtig gulden is zijn deel, het frustrerende bedelen om een verblijfsvergunning duurt ge middeld acht maanden, zonder zo'n vergunning mag hij niet werken, met een vergunning wordt hij ge wantrouwd en op de prioriteitenlijst van de arbeidsmarkt tot de aller laagste groeperingen gerekend, zijn geest stompt af op de politiebureaus en in de hotelkeukens .hij woont in krotten en kraakpanden: de slacht offers van een schipperend en halfslachtig overheidsbeleid dat hen wel wil toelaten maar hen niet wil helpen, - De vorige staatssecretaris van Justi tie, Grosheide, heeft in een brief aan de vaste Kamercommissie nog kunnen pleiten voor het treffen van een vaste regeling betreffende een verblijfsvergunning. Men heeft er sindsdien niet meer over gehoord. Bovendien bleven de rechten van deze ongelukkige en vergeten groep geheel in de mist hangen en werd ook niet duidelijk wt de taak van de ministeries van sociale zaken en CRM zou zijn. Het vaste voornemen van de hulp organisaties is nu zich te bundelen tot één krachtige, landelijke, orga nisatie die de Nederlandse vlag niet boven dit soort misstanden wil la ten waaien. Er zal ongetwijfeld gro te druk op het Binnenhof worden uitgeoefend om het lot van de Por tugese vluchtelingen te verbeteren. Het voorbeeld van de Deense Vluchtelingenhulp heeft inspirerend gewerkt. De opsteller van het Dene- marken-rapport, directeur F. Flo- ring van de Stichting Student- Vluchtelingen, is tevens een van de initiatiefnemers om de kracht van het Nederlandse vluchtelingenwerk belangrijk te vergroten. üp de Rijksweg tussen Rotterdam en Breda is gistermiddag omstreeks twee uur ter hoogte van Zwijndrecht een tank- ivagen, geladen met 20.000 liter uiterst brandbaar propaangas, geslipt en gekanteld. In verband met het explosiegevaar werd de Rijksweg voor het verkeer afgesloten. Pas na uren werd de weg weer opengesteld voor het wegverkeer. De bestuurder van de auto werd. licht gewond. LANGEVEEN De 13-Jarige Jo han Heppenhuis heeft vlot bekend, dat hij de afgelopen weken herhaal delijk brand heeft gesticht in en om de boerderij van zijn vader, in het Twentse dorp Langeveen. De jon gen, die voorlopig niet strafrechtelijk zal warden vervolgd en bij z'n ouders mag blijven wonen, heeft geen mo tief opgegeven voor zijn daden. De mysterieuze branden begonnen enkele weken geleden: eerst in een stuk bes, daarna volgde de hooiberg en vervolgens gingen een groot kip penhok en een schuur vol varkens in vlammen op. Johan, de enige jongen in een gezin met zes kinderen, liet ook de koeien weglopen, eergisteren sloeg hij met een bijl de melkmachi ne kapot en tenslotte sak hij op klaarlichte dag de boerderij in brand. Het gezin vluchtte naar een door de kerk beschikbaar gestelde woning, doodsbang voor nog meer terreurda den. De politie vermoedde sterk, dat de dader erg goed met de situatie op de hoogte moest zijn en kwam aldus bij de Jongen terecht, die na enkele vragen vlot bekende. Zonder enig tnotief overigens. Vorrink houdt het bij benzine DEN HAAG Minister Vorrink (Volksgezondheid en Milieuhygiëne zal het gebruik van lpg-gas door een grotere groep rijders niet stimule ren. Zij antwoordt dat op vragen van het PSP-tweede-kamerlid Van der Spek. Volgens de minister is een grootscheepse omschakeling van het motorrijtuigenpark "gezien de be schikbare hoeveelheden lpg" niet denkbaar. Bovendien is lpg niet zo veilig als benzine. Explosie- en brandge vaar bestaat als de installatie niet aan zeer strenge eisen voldoet. Mi nister Vorrink wil ook geen vermin dering van motorrijtuigenbelasting voor gebruikers van lpg. Zij wijst er op dat de benzinemotor de komende jaren belangrijk zal worden verbeterd voor wat betreft zijn schadelijke "uitworp". dat de verbondsraad op 16 Juli heeft vastgesteld dat hij de verantwoorde lijkheid voor de inhoud en de toon van het halfjaarlijkse rapport dat op 3 augustus in de SER wordt behan deld, niet zal kunnen dragen. De ver tegenwoordigers van het NVV in de SER zullen daarom niet aan de tot standkoming ervan meewerken, al zullen zij de behandeling van het rapport wel bijwonen. Daarbij is over wogen, aldus het NVV, dat niet in re delijkheid is te verwachten dat wijzi gingen in de tekst het rapport alsnog aanvaardbaar zullen kunnen maken. „Het zich oneens verklaren met een door de SER uit te brengen rap port komit ons voor als een volstrekt normale mogelijkheid binnen de gel dende democratische procedures", al dus het verbondsbestuur. Het karak teriseert de geopperde gedachte, „dat het innemen van een afwijkend standpunt zou moeten zijn ingege ven door de behoefte beweerde inter ne tegenstellien te overbruggen," als „geheel buiten de werkelijkheid staand en belachelijk". Het NVV-bestuur ontkent ook, dat de beide andere vakcentrales niet uit voerig zouden zijn geïnformeerd voordat het NW-standpunt op 16 juli werd vastgesteld. „Noch van tegenstellingen tussen verbondsbestuur en bonden, noch van meningsverschilen tussen leden van het verbondsbestuur is enige sprake," aldus de verklaring. Het be stuur voegt hieraan toe, dat even min de vertegenwoordigers van het NVV in de voorbereidende SER-com- missie, zijn gelaakt die in een eer der stadium „maar zonder bevre digend resultaat" hebben gepoogd de tekst meer te doen beantwoorden aan de opvattingen van het NVV. Het Nederlands Katholiek Vakver bond meent, dat de opstelling van het NVV ten aanzien van het achttiende halfjaarlijkse rapport van de SER niet past in de samenwerking en de overlegsituate van de drie vakcentra les. Het NKV wenst er een andere discussie over in het overlegorgaan van de vakcentrales. Het NKV betreurt het, dat zijn suggestie om in een gezamenlijke hoofdbesturenvergadering van de drie vakcentrales de mogelijkheden te onderzoeken om tot eensluidend standpunt te komen met betrekking tot de behandeling van het SER- rapport, door het NVV wordt afge wezen. Het katholieke vakverbond zal zijn bezwaren tegen het ontwerp-rapport via amendementen aan de orde stel len. „Dit is de normale gang van za ken bij de totstandkoming van SER- rapporten". uren, zegt Ad de Koning later. Aan de tafel zitten ook nog drie stewardessen, nog stééds met een glimlach, en de Duitse passagier Hol- ger Gauger. De laatste heeft een bos bloemen met een kaartje waarop staat „Fijn dat Je er weer bent". Gau ger is directeur van een handelson derneming in Brussel. Hij was het, die in het NOS-Journaal van woensdag avond de politie van Schiphol „felici teerde" met zijn veiligheidsys teem. Nu zegt hij: „Ik wist toen niet dat de kapers al in Parijs aan boord waren gekomen. Maar tóch: ik heb hier op Schiphol nog nooit een con trole meegemaakt. Ook voor de ramp- vlucht heb ik zo maar aan boord kunnen gaan". Ad de Koning knikt instemmend. De Schiedammer vertelt daarna hoe hij een kwartier na opstijgen van Schiphol werd geconfronteerd met de kaping: „Het vliegtuig maak te een scherpe bocht naar links, ik had net de kustlijn zien verdwij nen. Toen kwam opeens die steward binnen, met een wond aan zijn schouder. Van de explosie in de eerste klas, waarbij de vrouwelijke kaper gedood werd, heb ik niets gemerkt". De Koning zegt dat hij niet eens zó erg schrok. Want: „Ik was eigen lijk al wel vertrouwd met kapingen. Tenslotte zat mijn zwager in de Boeing van Panam, die in 1970 na vertrek van Schiphol gekaapt is en die ze later in Cairo hebben opge blazen". Ad de Koning had er echter geen voorstelling van hoe slopend de tach tug uren zouden zijn, die het avon tuur zou duren. „Het was afgrijse lijk", zegt hij nu, „ik heb zeker twaalf uur met mijn handen boven mijn hoofd moeten zitten. Als je Je bewoog of Iets zei, sloegen ze Je met een handgranaat op Je kop. Mannen of vrouwen, de kapers waren tegen allemaal even ruw. Ook captain Ko- namu hebben ze te grazen genomen. Maar hij heeft zich schitterend ge houden. Het was geweldig vakwerk hoe hij zijn toestel tenslotte in Beng hazi op die korte landingsbaan aan de grond heeft gezet". De laatste uren van de kaping, tij dens de vlucht van Dubai naar Benghazi, is De Koning het wanho pigst geweest: „Uit het bagageruim onder de eerste klas-afdeling had den ze kisten gehaald, die vol met springstof zaten. Bij alle vijf uitgan gen werd zo'n kist neergezet. We wisten dat het toestel zou worden op geblazen. Pas een paar minuten voor de landing kregen we te horen, dat we de kans hadden om te ontkomen als we maar snel op de glijbanen spron gen. Al onze handbagage en papieren hadden we tevoren aan de stewar dessen moeten geven, die de spullen in de eerste klas legden. We heb ben geen tijd meer gekregen om nog iets te redden. Zowel De Koning als zijn Duitse medepassagier Gauger zeggen dat ze met de gedachte hebben gespeeld om de kapers te overmeesteren. „Maar", zeggen ze, „we moesten dat plan la ten varen, want op de Japanse pas sagiers viel niet te rekenen. Die heb ben er alle tijd volkomen passief en apathisch bij gezeten. Het leek alsof ze zich nergens van bewust waren, niet eens wisten wat een kaping is". Ad de Koning en de Duitser Gau ger raken niet uitgepraat. Nadat ze afscheid hebben genomen van cap tain Konuma, die weer aan boord gaat van de DC 8 voor Tokio, ver tellen ze verder. Ze ontladen zich in de verhalen over de hitte aan boord, de stank en de angstige onzeker heid. De Koning heeft grijze sporen in zijn haar. „Maar die had ik al vóór vorige week vrijdag", zegt hij, „mis schien dat er iets bij gekomen is". Na ruim een uur van verhalen komt zijn familie tussenbeide. Zijn Belgische vrouw Anita („ik heb gek genoeg geen moment gevreesd dat Ad het er niet levend van af zou brengenen zijn acht broers en zusters (Helma, Paul, Lidia, Joep, Anita, Maja, Manuel en Smaragda) nemen hem tussen zich in en voeren hem af. „Ik ga nu eerst een paar dagen uitrusten", zegt hij, „en daar na moet ik nodig eens écht naar To kio. Ja, ik ga toch weer met de JAL. Afgezien van zo'n kaping krijg je een uitstekende service". Geen medewerking aan rapport UTRECHT (ANP) Het NVV zal niet meewerken aan de totstandko ming van het halfjaarlijkse rapport van de Sociaal Economische Raad. Deze beslissing van de verbondsraad betekent niet, dat Ihet NVV zou heb ben besloten, „uit de SER te lopen,'. Dit heeft het NVV gistermiddag in een officiële verklaring meegedeeld Het NW had tot dusver gewei gerd, commentaar te geven op be richten als zou het zich uit de SER willen terugtrekken en op uitspraken van bestuurders van de andere vak centrales die de standpuntbepaling van het NVV bekritiseren en die me ningsverschillen tussen het bestuur en de verbondsraad van het NVV suggereerden. In zijn verklaring zegt het NW nu,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1973 | | pagina 7