Voorlichting per
atian patiënten
kabeltelevisie
iet Internationale Hof van
Justitie-een nieuwe crisis? (2)
Helft ouders wil meer
weten over het onderwijs
Uniek project in Academisch Ziekenhuis
CANADEES
VAN AL
ZIJN GELD
BEROOFD
BONT
ZOMER
PRUZEN
HervGemeente wil de
Pieterskerk kwijt
WOENSDAG 25 JULI 1973
straat JL
LEIDEN In het Academisch Ziekenhuis ie momenteel een project in de maak
i de voorlichting aan patiënten te verbeteren door middel van kabeltelevisie. In sep-
igd» nber wordt de afdeling voorlichting van het AZL uitgebreid met een stagiaire van
School voor de Journalistiek die met de uitvoering van dit project een begin zal
aken.
adi-
)e bedoeling is de patiënten aan
hand van films (generaliserend)
andljjrlddhting te geven over hun ziek-
de medische behandeling. Ge- toepassing
opt wordt dat de patiënt zich door voorlichting
methode van voorlichting kri-
Sockjcher zal opstellen en er eerder toe
overgaan de nodige vragen te
Hen, wat de relatie met de medi-
ie staf ten goede kan komen.
Mirt a Amerika wordt ten behoeve
Op die manier hoopt men de polikli- de patiënten te ontlasten van admi-
nische patiënten enige afleiding te nistratieve beslommeringen, gratis
het systeem van kabeltelevisie
'tylgepast. Hier te lande ós dit sy-
2-Jem uniek. AZL-voorlichter N. van
ïouwenburg zegt erover: "Er zijn bezorgen
van situaties te bedenken waar
voorlichting nut-
kan zijn. Ik denk bijvoorbeeld ten verschijnt er binnenkort overi- bredere opzet van'de bezoektijden-
Hei
np
«Jrin de patiënt verkeert, de voor
ging aan kraamvrouwen, dieet-
iënten, mensen met ademhalings-
jeilijkheden en ga zo maar door",
tartjïe patiëntenvoorlichting
2J idel
Avi,
UUl
de andere specialist
die wordt doorgestuurd, en eigenlijk al
les waarmee
het bestaande kabelnet
televisiestudio,
nog toe uitsluitend voor onder
sdoeleinden worden gebruikt. De wordt geconfronteerd,
lënten zouden de films, dié via 'n
nitor worden vertoond, in gr oeps-
band kunnen bekijken.
wat betreft de organisatie
Mk U
ADVERTENTIE
wordt o.a. gedacht aan het inscha
kelen van een klinisch psycholoog die
in overleg met de medische staf de
methodiek van deze
ou kunnen uitwerken
eh begeleiden.
Inmiddels heeft de televisiedienst
van het AZL bij wijze van experi
ment in het polikliniekgebouw aan
de Wassenaarseweg op een zestal
punten monitors aangebracht waar
patiëntenvoorlichting al enige op slapsticks, tekenfilms en de film
"Dag ziekenhuis" worden vertoond.
een verwijzing door de huisarts
wordt afgegeven.
De dienstverlening aan patiënten
laat in het Academisch Ziekenhuis
een gunstige ontwikkeling zien. Bij
de directie en de 2600 personeelsle
den groeit het besef dat de "hotel
functie" in het ziekenhuis een steeds
belangrijker plaats moet gaan inne
men. In dat licht is de laatste Jaren
dan ook wel het een en ander aan
het assortiment van het AZL toege
voegd: een centrale inschrijving
de htm vaak slopende vervoer
wachttijden even te laten vergeten. Opstapbus,
Voor dezelfde poliklinische patiën-
het terrein met een z.g.
en hostess die patiënten
bezoekers wegwijs moet maken,
de pre- en post-operatieve fase gens een brochure met de titel "Ver-
kabeltelevisie
wijs-wijzer". Deze brochure moet de
patiënten wegwijs maken in het
doolhof van de gezondheidszorg. Zij
bevat uitvoerige informatie over
door financiële aspecten, hoe men afspra
ken moet maken, waar men inlich-
worden gerealiseerd met gebruik ting kan krijgen.
regio, zodat
regeling, een koffieshop in het poli
kliniekgebouw en een postkantoor.
Ook de verlichting komt van de
grond. In de coronary care unit ge
beurt dat met audio-visuele appa
ratuur. En in de Thorax-recoverv
met een brochure om de bezoekers
een zo goed mogelijk inzicht te ver
schaffen in de gang van zaken rond
een hart- of longoperatie. Van
in een ziekenhuis Schouwenburg: "Als er familieleden
van de patiënt op bezoek komen en
ze zien die enorme apparatuur naast
het bed van de patiënt staan, dan
schrikken ze wel even. Daarom is die
men
l patiëntenvoorlichting kunnen worden uitgereikt als
de patiënten brochure gemaakt. Om duidelijk te
maken wat er precies gebeurt".
LEIDEN Het heeft nogal de aandacht getrokken, dat
ïii' recente rechtzaken voor het Internationale Hof van
sntnj is tit ie in Den Haag IJsland, Frankrijk en India geen ge-
x>r hebben gegeven aan een oproep om te verschijnen
»or het Hof. Ook hebben IJsland en Frankrijk beslissingen
in het Hof naast zich neergelegd.
}J een vorig artikel bleken de mo-
Jkheden om uitvoering van de
- LEIDEN In twee artikelen be-
lissingen af te dwingen afhanke- iicht drs. P. J. Kuyper, wetenschap-
U-* chtenspel pelijk medewerker voor het recht der
daardoor internationale organisaties aan het
uitspraak Europa Instituut van de Rijksuniver-
het politieke krachtenspel
de Veiligheidsraad
erg groot. Of
Mllig zal worden nageleefd is op sitelt in Leiden, de achtergronden
beurt weer afhankelijk
i het
drie zaken die thans aanhangig
het Hof. Het gezag waar- zijn biJ het Internationale Hof
het Hof zich kan uitspreken Justitie in Den Haag:
geschil hangt ten nauwste
acÉen met twee factoren: de mate
£fln rin het nationaal bestaan of
Jstige van een land bij het ge
betrokken is en de snelle ver
leringen in het volkenrecht.
Engeland en Duitsland tegen IJs
land, betreffende de uitbreiding van
IJslamds Visserijgrens tot vijftig
mijl. Engeland en Duitsland, die in
het betrokken gebied visserijbelan-
gen hebben, achten deze uitbreiding
Leidt ra een land het gevoel heeft dat onrechtmatig,
i lm nationaal bestaan ook maar Australië en Nieuw-Zeeland tegen
Ljj pzins bij een zaak betrokken is, Frankrijk, betreffende de Franse
J, 1A, 1 111_-_J Jl'QrnnrAOTrfir, in rïrt Cfilln rVnnAnn
dt het veel minder bereid
tott gelijk vonnis in zijn nadeel te
kernproeven in de Stille Oceaan, die
in strijd zouden zijn met het inter-
Dit komt tot" uiting in de nationale recht. Hangende en ver
die staten maken als der onderzoek heeft het Hof Frank-
het riJk gelast de proeven op te schorten.
Pakistan tegen India, betreffende
de berechting van 195 Pakistaanse
vrijwillig de bevoegdheid
voor bepaalde soorten geschil
hebben erkend. Frankrijk kan
ren zonder „force de frappe",
h is Frankrijk lang niet het
Me
eigen buitenlandse politiek niet krijgsgevangenen door BangladesJ
wegens volkerenmoord. Het Hof heeft
deze zaak wel ln behandeling geno-
men, maar zal voorlopig afzien van
land, dat zaken van nationale uitspraken in afwachting van het
heeft uitgesloten van de overleg tussen India en Pakistan dat
janeid van het Hof. Ook an- eind deze maand op gang komt.
zaken, die van nationaal be- Gisteren publiceerden wij het eer-
worden geacht, worden vaak ste artikel, vandaag het tweede en
ezonderd. Australië zelf heeft laatste.
1Sm« °°rbeeld ziJn indertijd veelom-
eopei den claim op het continentale
"i op de daarop aanwezige vis
de rechtsmacht van het Hof bleem onderling op te lossen),
ouden. Ook uit de klacht tegen Die kans wordt nog kleiner door de
n nkrijk spreekt de wens het eigen tweede factor: de snelle veranderin-
tegen bepaalde invloeden van gen in het volkenrecht. Door de
u te beschermen. Twee heel technologische ontwikkelingen en
gevoelde opvattingen van het door de deelname
In het poWcliniekgébouw aan de Wassenaarsewegzijn op een zestal punten monitors aange
bracht waarop o.a., zoals hier, tekenfilms worden vertoond. (Foto Jam Holvast)
LEIDEN Ongeveer de helft van
de ouders van kinderen op de lage
re school zou meer informatie willen
hebben over het onderwijs. Dat is
één van de conclusies die getrokken
kunnen worden uit een ehquete die
in mei van het vorig jaar op drie
basisscholen in Leiden is gehouden.
Onderwijzers en oudercommissies
van de Lorentzschool, Prinses Bea-
trixschool en Paus Joh. XXIII-school
wilden met deze enquête peilen of en
ln hoeverre ouders bereid zijn om
meer tijd en aandacht aan de school
te besteden. Daarnaast werd er ge
vraagd naar wensen, meningen en
bereidheid tot hulp. Men wilde o.m.
weten, of ouders meer ingeschakeld
zouden kunnen worden bij het be
palen van het beleid van de school.
Uit de enquête blijkt voorts om.
dat 3/4 van de ouders matig op de
hoogte is met het onderwijs. Een
evengroot percentage is over de hui
dige situatie op school wel tevreden.
Het grootste deel gaf echter niet aan
LEIDEN Vannacht rond twee uur
is een 23-Jarige Canadees van zijn
geld beroofd. De man zat zonder ben
zine en bevond zich op dat moment
op de Rijksweg 4. Hij liep met een
Jerrycan naar een benzine-station.
Toen hij daar aankwam, trof hij
twee mannen, die een auto met ver
moedelijk Duitse nummerplaat bij
zich hadden. Eén van de twee sprak
Nederlands. Ze vertelden de Cana
dees, dat het station gesloten was,
maar dat hij via de automaat ben
zine kon krijgen. De man had echter
geen Nederlands geld bij zich. Geen
probleek, dat kon wel even gewis
seld worden. Toen hij zijn portefeuil
le met 300 Zwitserse francs en 1100
Spaanse peseta's toonde was de Ne
derlander hem te slim af. Hij griste
het geldbedrag weg, stapte in de
auto en verdween, de verbouwereer
de Canadees zonder geld en benzine
achterlatend.
ADVERTENTIE
Opmerkelijk was, dat de ouders
rekenen en taal ongeveer even be
langrijk achtten, in tegenstelling tot
veel leerkrachten die taal als het be
langrijkste vak zien.
Over voor en tegen van het zitten
blijven waren de mening verdeeld.
Rond 30 pot. bleek voor, 25 pet. te
gen, 30 pet. voorwaardelijk voor, de
rest had geen mening.
Zeer veel ouders (80 pet.) willen de
school laten meehelpen bij de sexue-
le opvoeding van hun kind. Onge
veer de helft van de ondervraag
de ouders bleek meer overleg tussen
ouders en onderwijzers wenselijk te
vinden. Over de wijze waarop dat
liepen de meningen uiteen.
Waar het ging om de bereidheid
om mee te helpen bij de diverse ac
tiviteiten op school bleken de meeste
ouders wat terughoudend.
De opstellers van de enquête wij
zen er overigens op, dat de conclu
sies zeer voorzichtig gehanteerd moe
ten worden: „Er zijn bij het opstel
len van de vragen geen ..professio
nals" aan het werk geweest".
TI'VAN EGMOM)
BREESTRAAT
INTERNATIONALE
BONTMODE
BREESTRAAT 173
TEL. 01710-23337 LEIDEN
LEIDEN Vlucht vanuit Berge
rac, Leidse postduivenvereniging ,De
Vriendenclub": 1, 5 en 8. gebr. v. d.
Voorn, 2 en 6. L. Koopman, 3. J.
Gijsman, 4. N. Nievaart, 7. combi
natie Veilbrief, 9. J. van Seggelen,
10. T. Gijsman. Vlucht vanuit St.
Ghislain, „De Vriendenclub" 1. H.
J. Wansink. 2. N. Nievaart, 3, 4, 5.
en 9. W. Vijlbrief, 6. J. Beekman, 7
en 10. Jac. Slera, 8. C. van Dijk.
onaal belang en de eigen i
e- aantal nieuwe staten i
Het "huis" van het Internationale Hof van Justitie: het Haagse Vredespaleis.
dt staan hier lijnrecht tegen- nationale verkeer ls het volkenrecht
in een stroomversnelling geraakt.
Een goed voorbeeld is het zeerecht.
Hhun *vi" 1)0 huidige praktijk van vooral de
schouwde en de ontwikkelingen ih
ont-
Lukt dat niet, dan is het risico
dat de levensbelangen zullen
»aleren N<-n «ehnnrwuimheid de visserij-technieken zijn
het Hof.
fcjerenrtfboven gehoorzaamheid ^Xt™1973
de maal binnen vijftien Jaar en
internationale conferentie bijeen zal
komen om het zeerecht opnieuw
zag IJsland zijn economisch be- vast te leggen. Deze onzekerheid
negeerd
op het spel staan
(de de uitbreiding
renzen als
Verdediging,
hof daarover mocht oordelen,
voorzichtig het Hof ook was,
zorgvuldig het alle argumenten
tot zün recht het komen, toen
eenmaal tot een andere conclu-
kwam, negeerde IJsland de be
fog.
i presen- over dè regels van zeerecht maakt
de visse- een beslissing ih de visserij-zaak of
soort nationale de atoomproeven-zaak op zichzelf al
ontkende dat omstreden.
Hoop
Het is ook de reden voor IJslands
houding van obstructie. Op de voor
bereidende vergaderingen voor de
zeerecht-conferentie zijn wel voor-
zaak tussen India en Pakistan stellen tot herziening van de visse-
de uitlevering van Pakistaanse rij-regels gedaan. Dat geeft IJsland
BangladesJ ls de hoop, dat de regels die uiteinde
lijk door de conferentie zullen wor-
gevoelens van nationale trots den vastgelegd zijn politiek geheel
Prestige. Dat smaakt ook daar de
I op vrijwillige aanvaarding
vonnis
tt tot
of gedeeltelijk zullen rechtvaardi-
0e^
klein (Als het al Bovendien komt door deze verande-
uitspraak, nu India en ringen im het volkenrecht binnen
Üstan gaan trachten het pro- het Hof een verschil in opvatting
over de taak van de rechter naar
voren. Aan de ene kant staan die
genen, die menen dat het Hof zich
uitsluitend dient te baseren op de
praktijk tussen staten, zoals die tot
uiting komt in verdragen en ge
woonte. Hierdoor worden zij terug
geworpen op een steeds kleiner
wordende kern van volkenrecht, die
nog onomstreden is. Aan de andere
kant staan de rechters, die vinden
dat men bepaalde omstreden ont
wikkelingen ih het volkenrecht,
waarvan kan worden aangetoond
dat zij bijdragen tot een wereld
rechtsorde, een handje moet helpen
door daaraan het gezag van een
uitspraak van het Hof te vertornden.
Deze tegenstelling is te vergelijken
met de problemen, die ook in Ne
derland bestaan over bepaalde poli
tiek en Juridisch omstreden delen
van het recht, zoals het stakings-
reöht. Er zijn rechters die zich
strikt houden aan vroegere beslis
singen en vrijwel elke staking on
rechtmatig verklaren; er zijn er die
uitgaande van algemene rechtsprin
cipes pogen een nieuwe ontwikke
ling te bevorderen.
Ernstiger
In de internationale samenleving
zijn de gevolgen van een dergelijke
tegenstelling veel ernstiger dan bin
nen een land, waar een zeker na
tionaal saamhorigheidsgevoel en
eventueel het centrale gezag garant
staan voor de uiteindelijke eerbiedi
ging van een omstreden vonnis.
De tegengestelde opvattingen over
de taak van de rechter in het In
ternationale Hof kwamen heel dui
delijk aan het licht in de zaak ovet
Zuidwest-Afrika. De mhoud van de
zaak daargelaten, bleek duidelijk,
dat het Hof zichzelf tegensprak in
de verschillende vonnissen in deze
kwestie, omdat de meerderheid on
dertussen van de ene groep rechters
naar de andere verschoven was.
Hierdoor ontstond een vertrouwens
crisis en alom werd enorme kritiek
op het Hof geleverd.
De afgelopen jaren heeft het Hof
veel gedaan om althans aan be
paalde punten van deze kritiek te
gemoet te komen. Het procedure
reglement is grotendeels vernieuwd,
waardoor het voor staten in het al
gemeen gemakkelijker en goedkoper
wordt om te procederen. Wat het
Hof nu nog nodig had, zo heeft de
huidige president, de Pool Lachs,
wel eens gesteld, was een aantal
eenvoudige, kleine zaken, waardooi
Dat is het Hof niet gegeven ge
weest; het lijkt zich opnieuw -in een
crisis te bevinden. Ofschoon het ten
scherpste moet worden afgekeurd,
dat staten niet meer op komen da
gen om zelfs maar de bevoegdheid
van het Hof aan te vechten, moet
men zich toch afvragen in hoeverre
ook de klagende staten geen verwijt
treft. Immers vaak leek het, of zij
er voornamelijk op uit waren be
paalde problemen, zoals de atoom-
proeven en de krijgsgevangenen, zo
veel mogelijk te dramatiseren in
plaats van werkelijk hun Juridisch
gelijk te willen krijgen
Het aanspannen van een procedure
is ln een nationale samenleving een
veel gebruikt en soms effectiei
pressiemiddel. Maar het brengt de
toch al wankele autoriteit van het
Internationale Hof onnodig in ge
vaar. Als het Hof zich thans op-
niéuw in een crisis bevindt, dan ls
dat mede te wijten aan de staten,
die het misbruikt hebben.
LEIDEN Voor de Raad van
State is gisteren het beroep behan
deld dat destijds door de Leidse Her
vormde Gemeente is ingesteld te
gen de weigering van de minister van
CRM om de Pieterskerk in eigendom
over te nemen.
In een beschikking begin dit Jaar
stelde de minister dat hij alleen ge
negen was de Hervormde Gemeente
te ontslaan van de onderhoudsplicht
zoals die voortvloeide uit de subsi
dievoorwaarden van het rijk. Maar
de Hervormde Gemeente vond dit
niet genoeg omdat zij dan nog steeds
niet zou zijn verlost van de civiel
rechtelijke aansprakelijkheid voor de
Pieterskerk. Zij achtte zich niet in
staat de eventuele kosten van schade
of verval nog verder te dragen.
Daarom tekende zij beroep aan te
gen de beschikking van de minister
om alsnog te bereiken dat de Pie
terskerk in 's rijks handen zou over
gaan. Volgens mr. D. de Loor, die
gisteren als kerkvoogd het beroep
van de Hervormde Gemeente ver-
digde zal de uitspraak over dit be
roep nog wel enige tijd op zich
laten wachten. Hij sprak van acht
a negen maanden.
Inmiddels is er nog steeds overleg
gaande over de oprichting van een
stichting die de Pieterskerk zou moe
ten gaan beheren en exploiteren. In
deze stichting zouden de gemeente
Leiden, de Hervormde Gemeente en
de Rijksuniversiteit moeten partici
peren. Ook spelen het rijk en de pro
vincie bij de totstandkoming van
deze stichting een rol.
HORLOGES
De beste Wereldmerken heb
ben wü voor U. Seiko.
Eterna. Certina, Prisma. Jung-
hans, Citizen, AWE-Amcre.
Voor f 39,50 heeft U bij ons al
een echt 17 st. Anker uurwerk
schokvrij en waterwerend.
Een gouden 17 st. Anker
dameshorloge voor slechts
f 79,50.
UW HORLOGER
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
