Het Internationale
Hof van Justitie-
een nieuwe crisis:
Honderden aspiranten-studenten
week lang te gast bij El Cid
Outspan-actie biedt
"rrote morele steun
NZH-kaart
HONDERDSTE
BEDEVAART
Minder tv-
reclame
op zondag
Engelse vissers gaan hun IJslandse collega's te lijf over
zinaj de kabeljauw. Australische regeringsfunctionarissen wil-
n zich blootstellen aan de straling van de Franse atoom-
Pakistaanse vrouwen organiseren betogingen
oor hun mannen in Indische krijgsgevangenschap.
eugdi|et zijn uitingen van drie internationale conflicten, die
lisschien beter ruzies genoemd kunnen worden. Het zijn
nmers geen van alle werkelijk gevaarlijke geschillen:
irlog zal er niet over ontstaan.
Kate t
Jeuj
DINSDAG 24 JULI 1973
In twee artikelen belicht drs. P. J. Kuyper, wetenschappelijk
medewerker voor het recht der Internationale organisaties
aan het Europa Instituut van de Rijksuniversiteit in Leiden,
de achtergronden van drie zaken die thans aanhangig zijn bij
het Internationale Hof van Justitie in Den Haag:
Engeland en Duitsland tegen IJsland betreffende de uit
breiding van IJslands visserijgrens tot vijftig mijl. Engeland
en Duitsland, die in het betrokken gebied visserijbelangen
hebben, achten deze uitbreiding onrechtmatig
Australië en Hieuw Zeeland tegen Frankrijk, betreffende de
Franse kernproeven in de Stille Oceaan, die in strijd zouden
zijn met t internationale recht. Hangende een verder onder
zoek heeft het Hof Frankrijk gelast de proeven op te schorten.
Pakistan tegen India betreffende de berechting van 195 Pa
kistaanse krijgsgevangenen door Bangladesj wegens volkeren
moord. Het Hof heeft deze zaak wel in behandeling genomen,
maar zal voorlopig afzien van uitspraken in afwachting van
het overleg tussen India en Pakistan dat eind deze maand op
gang komt.
5 kunnen hoog oplaaien
bleek toen deze zaken alle drie
het Internationale Hof van
2~4 title in Den Haag gebracht wer-
IJsland, Frankrijk en India
geen van alle voor het Hof
Jet schenen. Hoewel het Hof verbo-
uitvaardigde, zet IJsland de
Twe beljauwoorlog' v'oort en heeft
fnkrijk zijn „bom" tot ontplof-
gebracht. Hoe komit 't dat het
en zijn uitspraken zo maar ge-
eerd worden? Wat kan daarte-
worden gedaan?
egdheid
idagjAiat staten souverein zijn en
sten geen gezag boven zich dul-
het Hof niet zo maar be-
n over een bepaalde zaak te
ielen. Het moet die bevoegdheid
verkrijgen. Dat kan op drie
deren.
die onenigheid met elkaar
kunnen besluiten hun ge
il het Hof voor te leggen. In
geval zijn er meestal geen pro-
2een. De staten verschijnen dan
?igen vrije wil en zijn dus ook
iigd het vonnis op te volgen.
l<*vaaT)lemen ontstaan pas, wanneer
ai van te voren de bevoegd
van het Hof hebben erkend
voor één enkel conflict, maar
hele categorieën van geschil-
idwes zodat ze niet precies kunnen
;wt zien wat daaronder zal vallen.
ai kunnen namelijk ook in een
hjrag een bepaling opnemen
overeenkomen mogelijke
eganjJjmstige geschillen over dat ver-
het Hof voor te leggen
land beroept zich op zo'n be-
!g in het na afloop van de eerste
ijauwoorlog met IJsland geslo-
verdrag over de visserij. Pakis-
zijn klacht tegen India
lvj)p eeti verdrag, het zg. Verdrag
Voorkoming en Bestraffing van
ïrenmoord, waarvan de inter-
het Hof is opgedragen,
tot te is het ook nog mogelijk
3UOpe itaten beloven zich vrijwillig bij
"Vonnis van het Hof te zullen
eggen. Zij doen dit door een
laard-verkiaring te onderschrlj-
waarin ze de rechtsmacht van
tas, IHof als verplicht aanvaarden
q3| bepaalde soorten geschillen. In
;stralië en Frankrijk. Daardoor kon
Australië Frankrijk voor het Hof
dagvaarden terzake van de atoom-
proeven.
Bezwaren
Zo lijkt het alsof er geen proble
men zijn met de bevoegdheid van
het Hof, maar staten kunnen ach
teraf spijt krijgen van wat ze op de
voorhand goed gevonden hebben.
Zowel IJsland als Frankrijk blijken
nu ernstige bezwaren te hebben te
gen de bevoegdheid van het Hof.
IJsland stelde onder meer dat het
visserij-verdrag zijn doel bereikt
heeft en het daarom vervallen is.
Frankrijk heeft in zijn verklaring
van aanvaarding van de rechts
macht van het Hof een uitzonde
ring gemaakt voor zaken van na
tionale defensie.
Gewoonlijk worden zulke bezwaren
behandeld in een speciale procedure
voorafgaand aan de hoofdzaak.
Daarin beslist het Hof dan over
zijn eigen bevoegdheid Maar Frank
rijk en IJsland hebben deze weg
niet willen volgen en zijn niet voor
het Hof verschenen om hun bezwa
ren te bepleiten.
Ook India heeft verklaard dat het
Hof niet bevoegd is de Pakistaanse
klacht te horen, zonder daar overi
gens verdere redenen voor te geven.
Tijdens de eerste hoorzittingen
over deze zaak heeft India verstek
laten gaan: wel schijnt India een
schriftelijk stuk te hebben ingediend.
Voor een nationale rechter kan men
bij verstek veroordeeld worden;
voor het Internationale hof kan dat
ook, als de andere partij daarom
vraagt. Wel moet het Hof dan eerst
onderzoeken of het zelf bevoegd is
en of het verzoek gegrond is. In
geen van de hier besproken geval
len heeft de klagende partij zo'n
verzoek gedaan. Wel heeft het Hof
in de IJslandse visserij-zaak op ei
gen initiatief een onderzoek inge
steld naar de eigen bevoegdheid.
Dit is een wat onbevredigende af
faire geworden. In zijn vonnis heeft
het Hof erg zijn best gedaan om van
de elders geventileerde bezwaren
van het afwezige IJsland een slui
tend Juridisch betoog te maken, al
leen om het vervolgens te bestrijden
en te verwerpen.
Voorlopig
Dikwijls gaat een zaak voor hec
Hof over een handeling van één
land, waardoor een ander land be
nadeeld wordt of dreigt te worden.
De benadeelde staat kan dan aan
het Hof vragen om maatregelen af
te kondigen, die voorlopig het even
wicht tussen de partijen bewaren of
herstellen. Dit noemt men voorlopi
ge maatregelen.
Zo vond Engeland de uitbreiding van
de IJslandse visserij grenzen on
rechtmatig en ondervond de Engelse
vissersvloot van deze maatregel ern
stige schade. Daarom vroeg Enge
land het Hof om, zolang het over de
rechtmatigheid van deze uitbreiding
nog niet had beslist, IJsland te ge
bieden de oude toestand te handha
ven. Het hof stemde hiermee in, al
legde het ook een maximum-vangst
op aan de Britse trawlers.
Ongeveer hetzelfde gebeurde in de
atoomproeven-zaak. Het Hof vroeg
Frankrijk de proeven uit te stellen,
zolang de zaak nog aanhangig zou
zijn. Maar op het moment van
schrijven heeft Frankrijk de proef al
genomen. Ook IJsland zet het ram
men van Britse vissersschepen rustig
voort, al zegt het handvest dat alle
V.N.-leden de beslissingen van het
Hof zullen uitvoeren,
het Handvest dat alle V.N.-leden de
beslissingen van het Hof zullen uit-
Is er nu geen mogelijkheid om de
beslissingen van het Hof uitgevoerd
te krijgen? Als het vonnis van een
nationale rechter genegeerd wordt,
komt de deurwaarder of de politie
eraan te pas. Ingevolge het Hand
vest is het de Veiligheidsraad die
maatregelen moet nemen, als staten
een vonnis niet nakomen. Het is de
vraag of een beslissing over voorlo
pige maatregelen de staten op de
zelfde manier bindt als een defini
tief vonnis. Men kan hieraan twy-
felen, vooral na de beslissing over
de verlenging van de voorlopige
maatregelen in de visserij-zaak op
12 juli. Daarin gaf het Hof toe. dat
Engeland en IJsland onderling tot
een andere voorlopige regeling zou
den kunnen komen. Dit betekent
dus, dat zij niet absoluut gebonden
zijn aan de voorlopige maatregelen.
Dat neemt niet weg dat het Hof de
inhoud van zulke maatregelen aan
de Veiligheidsraad moet delen en dat
deze de uitvoering daarvan zou kun
nen afdwingen. In de Veiligheidsraad
gaan echter allerlei politieke overwe
gingen een rol spelen. Het is bijvoor
beeld de benadeelde staat die een
verzoek tot tenuitvoerlegging moet
doen, in deze gevallen dus Engeland
of Australië. Zij willen dat waar
schijnlijk niet, omdat daardoor de
toch al moeilijke politieke situatie
verstoord wordt.
eet1 moet bedenken, dat het pluk-
orglng ui Outspan-sinaasappelen, dat
vrouwen en kinderen
ht wordt, dwangarbeid
kloont Je is. Men kan deze pluk-
8en pluksters dus wel op
gebruiken.
fengrijker is het volgende:
west ir deze verschoppelingen een
.rmatli morele steun, als zij weten, dat
eerderheid van het Nedelandse
ichter deze actie staat. Zijzelf
de boycot gevraagd. Hen
Opnemen van brieven ln
deze rubriek behoeft niet te
betekenen dat de redactie
het met de Inhoud eens ls.
De redactie behoudt zich
daarenboven het recht voor
om hij dragen te weigeren dan
wel in te korten.
40483,
ADVERTENTIE
treft een permanente ramp: apart
heid. Deze ramp kost dagelijks aan
duizenden zwarte kinderen het leven.
Deze apartheid noemt men ook wel
„gescheiden ontwikkeling", of chris
telijk nationalisme". Dit „christelijk
nationalisme" omschrijft de premier
van Zuid-Afrika, Vorster, als volgt:
„De Duitsers noemden het nationaal-
socialisme, de Italianen noemden het
fascisme, en wij noemen het „chris
telijk. nationalisme". Met de Boycot
Outspan Actie kunnen wij, Nederlan
ders, een duidelijk nee tegen het
Zuidafrikaanse fascisme zeggen. En
vanwege de bloed- en taalverwant
schap van de Nederlanders met de
Zuidafrikaners, zal er in Zuid-Afrika
zeker nota van genomen worden.
H. JU Jr,
Os en Paardenlaan 20,
Leiden
Waarom past de NZH-Vervoers-
maatschappij niet het zelfde systeem
toe als het openbaar vervoer in Den
Haag? Daar spreekt men niet over 'n
Jaarkaart voor bejaarden, maar
geeft men een 65-pluskaart uit die
altijd geldig blijft, en natuurlijk de
plaatsbewijzen tegen een verlaagd
tarief.
Oorzaak van het feit dat de NZH
dat niet doet zal toch niet zijn, dat
men zulke grote tekorten heeft, want
die kent men in Den Haag en in
Amsterdam ook. Ik ben benieuwd wat
de NZH hierop zegt.
TELJEUR
Burggravenlaan 96
Leiden
LEIDEN Honderden aanko
mende studenten zullen zich in de
week van 20 tot en met 24 augustus
in Leiden verzamelen om "iets" wij
zer te worden van de instanties en
voorzieningen waarmee zij tijdens
hun studie te maken zullen krijgen,
informatie dus, een hele week lang.
Of liever: een hele introductieweek
lang. Want dat is uiteindelijk de be
doeling: introductie in de maat
schappelijke kanten van het stu
dent-zijn.
De organisatie die voor deze intro
ductieweek tekent de Eerste Leid-
se Commissie Introductie Dagen
(kortweg El Cid) heeft tal van in
formatiebronnen in het weekpro-
gramma verpakt om zoveel mogelijk
aspecten van het maatschappelijk
studentenleven onder de loep te ne
men. Centraal staat hierin de ge
dachte om de aankomende studen
ten zo objectief mogelijk te informe
ren opdat zij straks gemotiveerd zul
len kiezen als ze hun plaats in de
Leidse gemeenschap innemen.
Zo staat het trouwens ook in een
nota die El Cid dit jaar naar aan
leiding van de op handen zijnde in
troductieweek heeft uitgebracht; de
organisatie propageert op geen en
kele manier de houding van "mee
doen omdat Je erin zit en alles rustig
op Je af laten komen" maar beseft
dat zij zich moet onthouden van
enigerlei vorm van dwang.
Vademecum
De introductie houdt o.m. in dat
de aankomende studenten een
week lang zullen kennismaken met
de gemeente Leiden (het bestuur, de
hulpverlenings instanties, welzij ns-
instanties, culturele instanties etc.)
de universiteit, de verenigingen, ac
tiegroepen, faculteiten etc. Bovenop
de informatiestroom drijft bovendien
een vademecum waarin van A tot Z
vrijwel alles waarmee men tijdens
zijn/haar studie te maken krijgt is
opgenomen.
,E1 Cid, verwacht dat er dit Jaar
zo'n 1300 aankomende studenten in
de introductieweek zullen meelopen.
Zij baseert die verwachting op de
2000 mensen die zich voor Leiden als
eerste keus hebben aangemeld. De
bedoeling is die 1300 aspirant-stu
denten in groepen van tien in te de
len, die onder leiding van een men
tor (lees: ouderejaars student) de
verschillende bijeenkomsten en eve
nementen zullen nalopen.
Het omvangrijke programma be
gint op maandagochtend met een
openingsbijeenkomst in de Stadsge
hoorzaal waar o.a. de rector magni
ficus en Leidens burgemeester dr.
A. Vis toespraken zullen houden.
's Middags wordt er een begin ge
maakt met zg. wisselprogramma's die
uit vijf dagdelen zullen bestaan. In
die dagdelen zal over een vijftal on
derwerpen waarmee de aspiranten te
maken kunnen krijgen de nodige
informatie worden verschaft.
De aspirant-studenten zullen ook
uitvoerig kennis kunnen maken met
vijf algemene studentengezelligheids-
verenigingen: SSR, Catena, Minerva,
Augustinus en The Leids Interna
tional Students Club. Op een zg. ver
enigingsavond zullen in een geva
rieerd programma de structuur, doel
stellingen en activiteiten van deze
verenigingen uitgebreid aan de toe
hoorders worden voorgeschoteld. En
uiteraard kan daarover van gedach
ten worden gewisseld.
Het aspect van de gemeente Lei
den, iets wat in relatie tot de univer
sitaire gemeenschap nog altijd een
interessant onderwerp van discussie
kan opleveren, krijgt o.m. aandacht
in de vorm van een voorlichtings
bijeenkomst waarin gemeente-voor
lichter Lelieveldt de aankomende
studenten informatie zal verstrek
ken. Ook op dit terrein bestaat ge
legenheid over het onderwerp van
gedachten te wisselen. En wel met
een uit de fractievoorzitters van de
gemeenteraad samengesteld forum.
Bevoorrecht
Aandacht wordt ook besteed aan
de zg. B-kernen (lees: vormingswerk
groepen) binnen de universitaire ge
meenschap, de studentenvakbond <L.
SB.) en de (nadrukkelijk) be
voorrechte positie van de student in
het geheel van sport- en culturele
voorzieningen (reductie op gebruik
van sporthal etc.).
Grote evenementen met een (iet
wat) verstrooiend karakter zijn een
Burchtmanifestatie, waar zowel een
aantal informatiestands te vinden zul
len zijn als de groep Super Sister,
en een groot Slotfeest in het Aca
demiegebouw en de Hortus, waar op
verschillende manieren tegenwicht
zal worden gegeven aan de droogte
van de informatie die de aankomen
de studenten in de introductie week
te verwerken hebben gekregen.
El Cid is erin geslaagd in het voor
malige Elizabeth ziekenhuis aan de
Hooigracht 200 slaapplaatsen te
creren voor hen die tijdens de in
troductieweek geen onderdak kun
nen vinden. Voor de hele week be
taalt men f 18.-, ofschoon de maal
tijden uit eigen zak zullen moe
ten komen.
LOURDES (ANP) De Neder
landse bedevaart, die thans in Lour-
des verblijft en de honderdste is van
de Ned. vereniging voor bedevaarten,
heeft zondag in de ondergrondse ba
siliek de plechtige eucharistieviering
bijgewoond. Celebrant was mgr.
Zwartkruis, bisschop van Haarlem,
die met kardinaal Alfrink en mgr.
Beel de bedevaart vergezelt. De
plechtigheid werd bijgewoond door
2500 pelgrims, onder wie vele honder
den zieken en door 36 priesters.
Een feestelijk karakter aan de
plechtigheid gaf het Jongenskoor uit
Voletidam, dat onder leiding van de
heer Beumer voor goede samenzang
zorg droeg.
Tijdens de mis heeft mgr. Zwart
kruis de predikatie gehouden over
het gewone onderwerp van deze zon
dag: „De goede Herder".
De synode van de protestantse kerk
van Aargau (Zwitserland) heeft met
algemene stemmen een motie aange
nomen, waarin de synodale raad
dringend wordt verzocht de nodige
stappen te ondernemen voor minder
t.v.-reclame op zondag. Al drie Jaar
geleden was de Zwitserse omroep
van plan de televisie-reclame op zon
dag uit te breiden; een protestbewe
ging leidde echter tot afzien vati de
uitvoering ervan. Maar zoals is ge
bleken: de omroep wilde niet voor
goed afzien van deze geldbron en
wil nu de t.v.-reclame ook op zondag
zo spoedig mogelijk uitbreiden. Maar
met de publicatie erover wordt nog
gewacht tot de vereiste contracten
met gegadigden gesloten en de nodi
ge regelingen getroffen zijn. Geen
van de kerken werd tot nu toe naar
haar mening gevraagd. De stellige
indruk bestaat, dat alleen snel en he
vig protest nu nog iets kan uitrich-
Het Internationale Hof van
Justitie bijeen tijdiens een
zitting in het Haagse Vre
despaleis.
Bovendien is de kans groot, dat
zo'n verzoek door een veto van een
van de permanente leden zal wor
den getroffen, in dit geval dat van
Frankrijk of dat van China, dat
wel sympathie voor IJslands stand
punt t.a.v. het zeerecht heeft.
De mogelijkheden om de tenuit
voerlegging van een beslissing van
het Hof af te dwingen zijn in de
praktijk dus maar gering. Of een
beslissing zal worden nageleefd,
hangt dientengevolge voornamelijk
af van het prestige van het Hof.
Het is zeer de vraag of dat prestige
in de onderhavige zaken toereikend
zal zijn. Daarover meer in een vol
gend artikel.
G. van Leeuwen (Hazerswoude),
C. L. van Nauta Lemke (Leider
dorp), J. N. Roest (Voorschoten), H.
P. R. Schoonbrood (Valkenburg), B.
M. M. Tolenaar (Leiden), L. M. Ver-
cruijsse-Dopheide (Oegstgeest), J. C.
M. v.d. Wildenberg-Verselewel de
Witt Hamer (Leiden), A. M. v.d.
Wijngaard (Leiden), W. Huigen (Lei
den), C. C. M. van Kempen (Voor
schoten), J. J. J. M. Klerk (Noord-
wijkerhout), W. C. A. v.d. Meij (Ha
zerswoude), B. W. Schenkels (Bode
graven). W, Stoffer (Sassenheim), T.
G. v. Veen (Nieuw Vennep), K. T.
Zwetsloot (Lisse), G. zyi (Wasse-
ADVERTENTIE
Sensationele
nieuwe vinding
voor
iedere kale man
Spoedig geen kale mannen meer; er
is nu een definitieve oplossing voor
hun kaalheid, dank zij de rtSkalp".
Bij de "Skalp" zijn de haren in een
vliesdunne kunsthuid gestoken; zij
lijken uit. de eigen hoofdhuid te
groeien, alsof het een haartrans-
plantatie is. U kunt de "Skalp" zelf
behandelen, precies als Uw eigen
haar. De nieuwe bevestigingsme
thode garandeert 'veilig' dragen
onder alle omstandigheden.
Absoluut probleemloos.
Voor Uw haarprobleem heb ik een
oplossing en ik
geef U gaarne
discreet en
gratis advies in
mijn aparte af
deling. Op ver
zoek ontvangt
U folders met
prijsinformatie.
Uitsluitend ver
krijgbaar bij
Specialist:
HANSv.TONGEREN
LEIDEN Vlucht vanuit Berge
rac. Leidse postduivenvereniging "De
Snelvlieger":
1. J. den Dunne, 2., 5, 8, 9.. B. Del-
sasso, 3, 7. P. Kooyman, 4. F. Jan
sen, 6. A. Compier, 10. J. de Koekoek.
Vlucht vanuit St. Ghislain. "De
Snelvlieger":
1. H. Scheurwater, 2, 7. M. d. Lan
ge en Zn., 3. J. Staffeleu, 4, 8. F.
Heemskerk, 5. P. v. Egmond, 6 P.
Schenkeveld 9. J. Schouten, 10. J.
Degen en Zn.