Afhankelijk
eigen leven
van staat
leiden"
Mila Schoen gebruikte
toch weer pantervellen
Ribli verovert
leiding in
IBM-toernooi
DE KERKEN IN DE D.D.R.
Jin 11*1
Kerken
cijfers
m
KOFFERS
PAKKEN
Amsterdam verkeert
in dezelfde toestand
als destijds Ninevé
u
[RIJDAG 20 JULI 1973
Duitse Democratische Republiek (Oost-Duitsland) neemt
ider de Oostbloklanden een aparte plaats in wat de situatie
m de kerken betreft. Vrijwel nergens kan de kerk zo ongehin-
jvoo ïd haar eigen leven leiden als in de DDR, al is zij natuurlijk
■pali ch sterk afhankelijk van de staat, bijv. voor haar contacten
of i et kerken in het buitenland, die zonder overheidstoestemming
et mogelijk zijn.
)e staat grijpt niet in in het ker-
05 jjke leven (geen goedkeuring no-
voor benoemingen, geen nume-
clausus voor theologiestudenten,
prob gedige vrijheid voor het houden
kerkdiensten en gemeente-bijeen-
ïsten)en ook wordt de kerk een
ne gelegenheid tot dienstverle-
l buiten de eigen gemeente gege-
b.v. in ziekenhuizen en inrichtin-
voor gehandicapten. Maar dat
s betekent niet, dat er geen span
gen tussen kerk en staat zijn.
de regering uit haar politieke iso-
lent komt, vreest zij verwatering
ideologie door de toenemen-
eten met het westen, en het
bekend verschijnsel in de
ïmundstische landen, dat een der-
j|i fke vrees zich uit in verscherping
^*de strijd tegen het geloof in God.
is in de D.D.R. al niet anders
in Oost-Europa. Toch gebeurt
daar op een minder aggressieve
e. Er is b.v. geen sprake van
van hogerhand opgelegd ontslag
christenen uit bepaalde functies
van arrestaties van predikanten
kerkelijke ambtsdragers, die iets
riendelijks gezegd hebben over
'erheid of sommigen van haar
«stemming
pdanks deze tegemoetkomende
onlangs op de synode van
van Evangelische Kerken
I rapport uitgebracht, waar-
mder omwegen wordt gesproken
J "de groeiende ontstemming on-
I de christelijke bevolking" over
a, die de (op zichzelf ter-
de duidelijke afbakening
Ihet geloof wenselijke) uitdaging
het dialektisch materialisme de
jaren aangenomen heeft. Dat
aldus het rapport, vooral van
r volksontwikkeling.
agelijks brood''
over schorsingen behoren helaas tot
het "dagelijks brood" van de kerk-
het rapport, zeker begrip voor, dat
het aanttal studenten aangepast
moet worden aan de behoefte aan
academici, en dat om redenen van
historische rechtvaardigheid het
aantal echte arbeiders- en boerenkin
deren onder de studenten extra groot
moet zijn. Maar ze hebben er geen
begrip voor, dat aan de ene kant een
kameraadschappelijke en vriend
schappelijke verhouding tussen
christenen en marxisten wordt toe
gestaan en anderzijds de religieuze
binding dan toch duidelijk negatieve
consequenties heeft.
Nadat enige voorbeelden zijn gege
ven van discriminerende beoordeling
van christenen, gaat het rapport
verder: 'T>at alles wordt echter de
laatste tijd nog overtroffen door een
reeks gevallen waarin leraren het
juist achten, ouders er tegen te
waarschuwen, hun kinderen deel te
laten nemen aan erkende religieuze
handelingen als godsdienstonderwijs,
catechisatie en belijdenis, omdat
daaruit nadelen voor hom verdere
loopbaan zouden voortkomen....
De hier gekenmerkte voorvallen zijn
telkens weer onderwerp van ge
sprek met vertegenwoordigers van
de staat geweest. Helaas was het de
kerk niet in alle gevallen mogelijk,
zorvguldig onderzocht materiaal op
tafel te leggen. Als een kerkelijk
ambtsdrager kwesties voorgelegd
worden die b.v. het gedrag van lera
ren betreffen, is hij meestal niet in
de gelegenheid de feiten tot in de de
tails door te lichten. Hij heeft geen
recht, een onderzoek in te stellen...
een gesprek mét de leraar te eisen;
ja zelfs verzoeken de betrokkenen
zelf dikwijls,in hun eigen belang
geen gebruik van het voorval te ma
ken. In de bovenvermelde zitting
Detail van het fraaie interieur van de na de tweede wereld
oorlog gerestaureerde Sint Laurenskerk te Rotterdam.
Jhten
het niet-toelaten van
.jke kinderen tot het op de uni
studie voorbereidende on
er het weigeren van acade-
opleiding of het terugnemen
gegeven vergunningen en
voor kerkelijke kwesties. Zo kon in 't gemeld.
rapport ook medegedeeld worden, Ondanks de spanningen, die zich ten-
heeft de synode zich openüjk achter dat met ingang van 1 juni j.l. de bij- gevolge van de politieke ontwikkeling zullen zijn
bezinningsdagen voor kinderen dus ook in de D.D.R. voordoen, blijft het eerst gebeurd de zomermaan-
jongelui en de bezinningsdagen het voor het regiem pleiten, dat al den betekenen
„aamnemelingen" definitief dergelijke dingen openlijk uitge- ontvangen
alles, wat het rapport hier zegt, ge
steld én opdracht gegeven, dit ook de
gemeenten te laten weten.
In het Remonstrants Weekblad is
melding gemaakt van „Enige veran
deringen in het ledenbestand van de
Remonstrantse Broederschap", in het
bijzonder van de duidelijk dalende
tendens: per 1 januari 1969 telde de
broedercshap nog ruwweg 19.000 le
den, per 1 januari 1973 is dit aantal
geslonken tot rond 16.000. Er wordt
een voortzetting van deze achteruit
gang verwacht.
In de drie grote steden is gemiddeld
40 pot. van de leden ouder dan 65
jaar. Het ledental neemt toe door
bevestiging van jonge leden of door
toetreding op beginselverklairng. In
1968 traden nog ca. 350 mensen toe,
ln 1972 waren het er 115. terwijl aan
de broederschap per Jaar door over
lijden, bedanken en verder vertrek
ca. 750 leden ontvallen.
Blijkens het onlangs verschenen
„Jaarboek 1973" van de Geref.
Kerken in Nederland, is de groei van
de Geref. Kerken aan leden in 1972
achtergebleven bij die van de Neder
landse bevolking in haar geheel. Per
10.000 inwoners bedroeg de bevol
kingstoename 90. binnen de Geref.
Kerken echter 44.
Dit groeicijfer van 0.44 is het ge
volg van de toename van het toaal
aantal lidmaten van 'per 1 Jan. 1972)
875.942 met 3.892 (0,44 pot.) tot 'per
1 Jan. 19731: 879.834. In de voor
gaande twee Jaren was de groei als
volgt: in 1971: 5.563. d.i. 0,64 pet.
'Ned. bevolking 1,13 pet); in 1970:
5.401, d.i. 0,62 pot.
De stichting Oecumenische hulp
aan kerken en vlubhtingen heeft in
haar contactperiodiek „Werelddiako-
naat" een aantal voorbeelden opge-
men van projecten in Azië en Afri
ka, die steun blijven behoeven, ook
al is het vakantietij d. Oecumenische
hulp koppelt daar de opwekking
„Pak nog even een pen voor uw
koffers pakt en gireer een stukje
van uw vakantdewelvaart voor hen
die daar nog in geen Jaren aan toe
Vorig Jaar is dit
Niet juichend, maar sober en stil trekken christenen van ver
scheid sine kerken dertig dagen lang door Amsterdam. Zij willen
vasten en bidden voor de hoofdstad van ons land.
Anderzijds kunnen bepaalde kwes
ties opgehelderd worden door ge
sprekken met het staatssecretariaat
als "religieuze handelingen" in de sproken e
der wet gelden en dus niet bij de praat kunnen worden met de be-
autoriteiten behoeven te worden aan- voegde instanties.
mogelijk, ook uitge- zijn toen bijzonder positieve reacties
Dertig zgn. "vastenmarsen" vor
men een essentieel onderdeel van de
Aktie Omkeer, die thans t/m 26
augustus in Amsterdam wordt ge
houden. De aktie vloeit voort uit een
initiatief van de bekende dominee
Jan Willem van der Hoeven uit Je
ruzalem. die de hoofdstedelijke ker
ken heeft opgeroepen tot vasten en
gebed.
Verscheidene pastores hebben al
besloten aan de oproep gevolg te ge
ven. Het aktiecentrum is gevestigd
in de hervormde Willem de Zwijger-
kerk, Olympiaweg 14.
Bij de voorbereiding van de aktie
zijn o.m. de pastores P. F. Th. Aal-
ders (Herv.), R. C. H. Boiten <Oude-
zijds 100), G. F. Ch. Goslinga 'Ge
ref.). L. de Ru «Herv.», D. Voorde
wind pinkster gemente) en Lind-
mer <RK> betrokken, alsmede ver-
Christ en andere evangelisatie-be
wegingen. Volgens de organisatoren
heeft de hoofdstad een dieptepunt
van ontkerstening en zedelijk verval
bereikt. Zij zoeken de oorzaak daar
van primair bij zichzelf, i.e. de ker
ken. "Wij hebben status, geld en wel
vaart meer gediend dar. de Heer
wiens naam wij dragen", aldus de
ten behoeve van de aktie in het le
ven geroepen Stichting "Omkeer".
Zij wil christenen in de hoofdstad
vragen "zich te verootmoedigen voor
God en de wereld".
Stille tocht
Het is de bedoeling dat er elke mor
gen van 8 tot 12 uur in één wijk een
stille, sobere tocht wordt gehouden.
Deelnemers moeten bereid zijn een
groot gedeelte van een etmaal niet te
eten. Voorts wordt "sobere kleding"
voorgeschreven. Elke avond (behal
ve zaterdag en zon«iag) is er een
een kerk in de buurt waar 's morgens
de mars is gehouden.
Gedurende de laatstie tien dagen
wil men 's avonds grote "bekerings
diensten" houden in het Vondel
park of een daarvoor geschikte over
dekte accommodatie. Er zal op bij het
sobere karakter van de aktie aange
paste wijze ook worden geëvangeli
seerd: in een wijk waar 's morgens
een "vastenmars" is gehouden, wordt
*s middags lektuur verspreid. "Wij
willen voor heel Amsterdam toege
ven als christenen te hebben gefaald.
Wij zijn schuldig aan de situatie
waarin de stad verkeert. Maar on
danks ons falen, willen wij Amster
dammers vragen te bulgen voor Je
zus Christus", aldus de stichting.
De organisatie Youth With A Mis
sion heeft aangekondigd met vijf
honderd jongeren 'van uiteenlopen
de nationaliteiten) te komen hel
pen.
De stille tochten ln de ochtenduren
zijn geïnspireerd op het bijbelboek
Jona. waarin wordt vermeld dat die
profeet "een dagreis" de ontredder
de stad Ninevé in trok. Ds. Van der
Hoeven, die zelf ln avonddiensten ge
durende de aktieperiode zal spreken,
is van mening dat Amsterdam in
dezelfde ernstige toestand verkeert
als destijds Ninevé. De aktie is vol
gens hem "een laatste oproep aan
heel Amsterdam, voordat het onheil
en Gods oordeel over de stad los
breekt". Ds. Van der Hoeven kwam
vorig Jaar in het nieuws door ziin
gebedsaktie "Ga op de bressen
staan". Hij is conservator van de
Graf tuin in Jeruzalem.
V er ootmoed i ge n
Ds. L. L. Blok, scriba van de Cen
trale kerkeraad van Amsterdam -
Centrum, tekent bij deze aktie o.m,
aan "Voor iemand vanuit de kerken,
die niet direct enthousiast is, wordt
het moeilijk. Als een predikant hier
niet achter gaat staan, omdat hij
bezwaren heeft tegen deze methode
of taal of iets anders, loopt hij ge
vaar verwijten te horen.
Ik ben het ermee eens, dat wij ons
moeten verootmoedigen. Maar moet
dat zo? Is het niet simpel om zo be
wust een Jona-figuur te willen zijn?
Is Amsterdam het nieuwe Ninevé of
Babyion? Er zijn ongetwijfeld ele
menten in onze stad. die aan Ninevé
doen denken. Maar ook aan Jeruza
lem en als ik ln de kerk zit. denk ik
aan het nieuwe Jeruzalem.
Het staat een ieder vrij om mee te
doen of afzijdig te blijven. Ik hoop,
dat het waar is en dat er geen pres
sie wordt uitgeoefend. Ik hoop dat
deze aktiegroep niet vervalt in de
fout van zeer veel aktiegroepende
fout van de verabsolutering. Zo niet
dan kan de groep een teken stellen,
dat bevrijdend werkt en dat mis
schien grote gevolgen heeft".
Holl.
tot
070-«
rad'
Mannequins uitgefloten
ROME Twee onthutste mannequins van de Milanese modeont
werpster, Mila Schoen, werden gisteravond uitgefloten toen zij
in het Romeinse Grand Hotel, waar de Italiaanse modeweek
wordt gehouden, in panter- en jaguar jassen op het plankier
verschenen.
De secretaris-generaal van de
Bond van Italiaanse couturiers,
Mario Gorazzi, verliet uit protest
de zaal. Op de voet gevolgd door
aantal Duitse en Amerikaanse
mode-redactrices. De Italiaanse
ontwerpsters hadden op aandrang
van de internationale modepers
onlangs een overeenkomst geslo-
voor hun bontmantels
geen huiden meer te gebruiken
van dieren, die volgens het wereld
Natuurfonds dreigen uit te ster
ven.
Overigens had Mila Schoen be
halve met de panter jassen ook
met de rest van haar nieuwe win
tercollectie weinig succes.
Wel interessant waren de zwar
te mouseline doorkijkcocktailjur-
ken. Creaties waarin vrouwen wel
van hun figuur kunnen
onthullen maar er nog steeds
mysterieus genoeg in blijven.
Overigens deed Mila Schoen wel
het kleurenfestival dat
voor de Italiaanse couturiers
naast de Marilyn Monroe-look
het belangrijkste gegeven voor de
nieuwe wintermode geworden is.
Naast olijf groen gecombineerd
met kerriegeel zorgde Mila Schoen
nog voor vele andere verrassende
kleurencombinaties. Ze liet haar
mannequins by vrtf wijde kansel-
bruine pantalons lavendel blauwe
tuniekjasjes dragen en lanceerde
een hele reeks witte wollen na
middag jurkjes met ingezette
lichtgrijze en donkergrijze drop
ruiten. Haar zwarte mantels met
raglanmouwen en grote trench
coatkragen garneerde zij iets on
der de taille met ingezette hori
zontale paarse, oranje en hazel-
nootbruine banen.
Kleurenmodekoning Capucci
voelde zich helemaal in zijn ele
ment. Hij lanceerde voor de ko
mende winter een hele collectie
simpel gedrapeerde renaissance
jurkjes in kleurencombinaties als
zacht zeegroen met abrikoos,
lavendelblauw met zwart en zon-
nebloemgeel met dennegroen. Ca
pucci, die zich meer een kleding-
architect dan een modekoning
voelt, deed met zijn eenvoudige
op de vrouwen van schilder Bot
ticelli geïnspireerde modellen niet
mee aan de nieuwe Marilyn Mon
roe-look in tegenstelling tot de
ontwerper Ognibene die voor een
come-back van de nauwe tot op
de knie vallende kokerrokken
zorgde. Het waren voor het
merendeel effen gabardine koker
rokken die hij met rechte geruite
jasjes met aangebreide boorden
combineerde.
De beroemde Romeinse bont
werkersfamilie Fendi liet ten
slotte zien hoeveel mogelijkheden
er zyn om kleding met alledaags
bont te combineren. Want wat
had u van een jersey rok met een
spencer van eekhoorntjesbont ge
dacht. Fendi die twee Jaar gele
den nog de meeste pantermantels
van heel Rome toonde, hield zich
nu voor het grootste deel bi) vos,
chinchilla, persianer en hermelijn.
En in plaats van mantels waren
korte jasjes en met bont gevoer
de regenjassen verreweg in de
meerderheid.
JOS HAGERS
Rag de Graaff
kampt
met inzinking
AMSTERDAM Ab van den Berg
is na zijn kansloze nederlaag in de
eerste ronde van de meestergroep van
het IBM -toernooi tegen de Tsjech
Jansa aardig het het terugkomen. In
de tweede ronde maakte hij remise te
gen Eddy Scholl en in de derde ron
de brak h yaf in een eindspel met
remise-tendensen tegen de boom
lange Deen Jacobson. Romanisjin,
die van de geduchte Hecht won, gaat
in de meestergroep op kop.
In de tienkampen is de stand na
drie ronden voor de Leidse deelnemer
dn de hoogste groepen niet onver
deeld gunstig. In de reserve-groep
heeft Rag de Graaff kennelijk met
een inzinking te kampen: 0 uit 2,
en ook zijn derde partij zal vrijwel
zeker in een nedertaag eindigen. In
de C-groepen is er evenmin reden tot
Juichen voor de Leidse schakers al
Is daar de situatie op de ranglijst
minder catastrofaal. Geertsma won
in de derde ronde en komt waar
schijnlijk op 1,5 uit 3.
LEIDEN Vlucht vanuit Com-
piegne, Leidse postduivenvereniging
5„De Vriendenclub": 1, 3, 5, 6 en 7.
J. Gijsman, 2. Jac. Siera, 4. W. Vijl-
brief, 8 en 10 Gebr. v. d. Voorn, 9.
R. Noordermeer.
Vlucht vanuit Strombeek, „De
Vriendenclub"; 1. W. Mark, 2 en 8.
R. Noordermeer, 3. J. v. d. Kwaak,
4. W. Vijlbrief, 5 en 6. Jac. Siera, 7.
A. Piket, 9. N. Nievaart, 10. S. Pracht
wordt naar het zich laat
bereikt door Westerveld en Münning-
hoff; eerstgenoemde brak af in een
gewonnen stand, terwij lMünninghoff
in record-tempo verloor door een fou
tief kwaliteitsoffer. Alleen Van Reek
van Philidor speelt constant stark:
2,5 uit 3, al kostte het in de derde
ronde wel moeite om remise te hou
den.
Kemperman in de E-groep speelde
een bijzonder fraaie winstpartij en
kwam zo op 2 uit 3. Barendse is dui
delijk van slag: 0 uit 3 is geen resul
taat.
ADVERTENTIE
D/\NBENJEBUJ CATJE20NMOOIE,
SPORTIEVE FDN6ERS HEBT.
Fa. GUYT
Drieplassenweg 1,
KATWIJK AAN ZEE
Telefoon 0171&—13494
Fa. ROEST
Lange Voort 11, OEGSTGEEST
Telefoon 52174
De Kempenaerstraat 19,
OEGSTGEEST - Telefoon 50901
AMSTERDAM De Jonge Hongaar
se grootmeester Ribli, enkele Jaren
geleden winnaar van het Niemeyer-
toernooi, heeft na de 3e ronde de lei
ding veroverd in de grootmeester-
groep van het IBM-toernooi.
Met wit versloeg hij de Tsjech
Smejkal, die op de 40e zet de tijd
overschreed. Diens positie was toen
evenwel al hopeloos.
Szabo stal de show, zoals gebrui
kelijk, maar de voorstelling viel als
een baksteen. Tegen de slimme Ar
gentijn Quinteros bracht de felle
strijder een kwaliteitsoffer ten ein
de tot aanval te komen. Maar de of
ferande was veel te optimistisch.
Daarvan werd hij pijnlijk overtuigd.
Langeweg won op leuke manier
van Marovic en klom naar 50-pro-
cent. Slecht verging het Jan Tim
man, die tegen Donner uitkwam. De
grootmeester kreeg in het midden
spel vat op de stand, won een pion
en daarna een toreneindspel. In die
fase ging Timman nogal onzorgvul
dig te werk.
Dat Petrosjan-Spasski een fluwe
len spiegelgevecht zou worden lag
voor de hand, maar dat Andersson
- die van Radulov min of meer een
pion ten geschenke kreeg - dit klei
nood niet in winst kon omzetten ver
raste '4 - 4). Planic-Ree werd een
vecht-remise.
Kavalek en Enklaar besloten tot
In de meesterafdeling heeft Hecht
verloren tegen Romanishin. De Jon
ge Rus blijft grote indruk maken.
Keene deed de Leeuwardenaar
Scholl blijvend kwaad, terwijl Torre,
de Philippijn, verloor tegen de
Tsjech Jansa. Die kwam aldus
naast koploper Romanishin. Belden
hebben 2-Va uit 3. Zij konden wel
eens hoge ogen gooien. Morgen speelt
Donner tegen Ribli, zaterdag heb
ben allen vrij.
Uitslagen
GROOTMEESTERGROEP 3E RON-
Andersson (Zwe.)— Radulov 'Buig.)
V4-4. Langeweg «Ned) Marovic
(Joeg.) 1-0, Planinc (Joeg.)— Ree
(Ned.) 4-4, Timman (Ned-.)Don
ner (Ned.) 0-1, Ribli «Hong.)—Smej
kal 'TsJ.) 1-0; Kovalek (VS)-Enklaar
(Ned.) Va-1.-, Petrosjan (Su.)—
Spasski (Su.) 4-4. Szabo (Hong.)
Quinteros (Arg.) 0-1.
STAND.
1. Ribli 2Va, 2/6. Planinc, Petrosjan,
Quinteros, Spasski, Donner 2, 7/9.
Marovic, Langeweg. Ree 14, 10. Tim
man 1 - af gebr.. 11/13 Andersson.
Szabo, Radulov. Kavalek 1, 14/15.
Smejkal 4 en 1 agebr., 16. Rnkiaar
MEESTERGROEP 3E RONDE.
Sosonko (Ned.) Kovaoevic 'Joeg.)
afgebr., Hartoch 'Ned.)— Belling «En
geland) 4-4, Hecht (W. Did.)—Ro
manishin 'Su.) 0-1, V. d. Berg (Ned.)
Jakobson (Den.) afgebr., Keene
'Eng.)— Scholl (Ned.) 1-0, Torre
(Fill.) —Jansa 'Tsj. SI.) 0-1.
STAND.
4. Jansa, Romanishin 24,3.Kova-
cevic 1% en 1 afgebr., 4/6. Hecht,
Keene, Torre 14, 7/8. Sosonko, Har
toch 1 en 1 afgebr., 9. Soholl l, 10.
V. d. Berg 4 en 1 afgebr.. 11. Bel-
iin 4, 12. Jakobsen 0 en 2 afgebr.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedpnkt voor Goedereede: C. van
de Bergh te Katwijk aan Zee.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Rlnsumageest: A. Ad
dis, kandidaat te Eng wierum.
Bedankt voor Ureterp: G. Haaka-
ma te Klundert.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen te Urk: G. Bouw te Scha.
veningen.
GEREF. GEMEENTEN
Aangenomen naar VlaardlngenQ.
Rietdijk te VeenendaaL
