Kret over
wijken in
binnenstad
BALLY
U0
Leiden wil
scholen voor
verpleegkunde,
beroepskeuze
en sportleiders
FLEVOHOF
daar blijft'n mens gezond bij!
ADVERTENTIE
Rondom de Pieterskerk op een regenachtige zomerochtend als
gisteren. Weinig geparkeerde auto's, gelukkig Bijna geen
toeristen. Het studentenleven ligt stil, zelfs de Barrera is dicht.
•Na 17 uur eten verkrijgbaar' meldt een briefje. In de Turkse
koffiebar drinkt een strips lezend jongetje chocolademelk met
slagroom. Ook anijsmelk staat op de kaart.
Uit één van de stegen klinkt, dat Chy Coltrane ook hier haar
'dearest friend' heeft zitten. Het klinkt uit boven orgelmuziek,
die uit de gesloten Pieterskerk klinkt. Het orgel blijft nog ac
tief, verder is de kerk een décor met duizenden kapotte ruitjes.
Hoe lang nog? Tussen de stenen rondom de kerk achter de
hekken staat hoog het onkruid.
Verder bloeien in de wijk zomerbloemen, die een kleurrijke
toef maken van dit toch zo karakteristieke stukje binnenstad.
Petunia's in mooie bakken of eenvoudige, geverfde conserven
blikken en klompen tegen de gevels. Afrikanen, goudsbloemen-
in-wording, boompjes zelfs staan in piepkleine tuintjes, ge
wonnen door een tegel uit het trottoir te halen. Ze fleuren
het aanzicht van een straat helemaal op. De Herensteeg is er
sen goed voorbeeld van.
Tussen de kinderhoofdjes zitten stukjes asfalt. Er zijn geen
kinderhoofdjes meer om de straten gaaf te houden. Waarneer
de deur van de Pieterswijk dicht voor alle onnodige ver
keer?.
Wethouder Kret schrijft iets over de wijk in zijn nota Bouw
stenen Binnenstadsbeleid'In zijn zeer lezenswaardige 'geloofs
belijdenis' wijdt hij een hoofdstuk aan wijkrehabilitatie. Daar
uit vandaag het belangrijkste.
HANS MELKERT
3IDEN Op het gebied van de worden aangepakt en gefinancierd.
IIDE
iderdi
schoenen
een
lust
om op
te lopen
V
Van Dalen
Donkersteeg 21, Leiden
(Foto's Jan Holvast)
Nieuwe scholen
in Leiden
LEIDEN Voor de eerste inrich
ting van een openbare, een r.-k. en
een prot. chr. kleuterschool in buurt
A van de Merenwijk is f 120.000 no
dig. Burgemeester en wethouders
zullen de raad voorstellen dit krediet
te verlenen.
Ten behoeve van het klaarmaken
voor aanbesteding van het plan voor
de bouw van een bijzondere school
voor imbeciele kinderen vragen B.
en W. de raad een krediet van
f 90.000.
ADVERTENTIE
bloemen,planten,
dieren
inliet fiaitvan 't land
bij het Veluwemeer
top-attractie in juli:
grandioze bloemen-show
Belangrijk is, dat zich inmiddels
enkele kleinere delen van de binnen
stad ontwikkelingen aftekenen die
ondersteuning verdienen en die in
het kader van een vast te stellen
structuurplan eerder zullen moeten
üe monumeöitèlïnota veel woraen gehonoreerd dan omgebo-
wordt aangedragen voor de gen. bijvoorbeeld de activiteiten in
bilitatie van verschillende bin-
tadsbuurten liggen grote raak
ten met het te voeren monumen-
eleid. Grote delen van de bin-
tad behoren zozeer tot de histo-
stadsgezichten dat in het ka-
het gebied tussen Levendaal
wPlantsoen, in de omgeving van
c.RM.7 waardoor Vijfde Binnenvestgracht en in
de betalingsverplichtingen voor venwijk Noord.
rehabilitatie in de binnenstad,
enorme geldgebrek op het de-
Ha-
en ti geworden. Dit komt des te harder tratie voorkomt van verouderde huis-
i ook de gemeentelijke finan- jes met de meeste "strafpunten",
krap zijn geworden dat het de trachten de bewoners zich te ontwor-
stelen aan de neergaande spiraal door
zowel in de huizen als ook in de
woonomgeving verbeteringen
1, I tste moeite kost, tot investerin-
bc te komen die ter bescherming
Sb estauratie
ILAI m
ikelijk zijn. Aldus de nota brengen. Bijna opgejaagd door onge-
Uwstenen Binnenstadsbeleid". duldige bewoners zijn enkele (ver-
keers-) maatregelen genomen die de
ijwel het gehele onroerend goed verbetering van de woohomgeving
i handen van enkele kansen geven. Deze maatre-
Dit houdt in geien (enkele straten zijn voor ver-
de renovatie, de restauratie, de keer afgesloten door het plaatsen
malige begraafplaats Zijlpoort aan
de oostelijke zijde, langs de Heren
singel. Deze begraafplaats kan In de
loop der Jaren de functie stadspark
krijgen, waarbij de aanwezige kapel
een andere functie kan vervullen
(indien blijkt dat het gebouw in vol
doende goede staat is)
De aanwezigheid van de Zijl
poort met brugverbinding naar de
Lage Rijndijk. Zowel de poort zelf als
de omgeving ervan lenen zich om,
met restauratie van het poortge
bouw (waarvoor reeds enige Jaren
geleden een krediet door de raad is
gevoteerd) aangesloten te worden
aan genoemd stadspark. Daarbij kan
vooral de zuidelijke zijkant van de
poort en het erbij gelegen plateau
met wal aan de Oude Rijn gebruikt
gesteld wordt bestudeerd.
Deze wijk wordt omsloten door de
Herensingel de Haven en de Oude
Herengracht. De ontsluiting heeft
plaats noordelijk via de smalle He-
renpoortsbrug naar de Herensingel,
oostelijk via de Zijlpoortsbrug, wes
telijk via de Grote Havenbrug, Zui
delijk is de wijk indirect ontsloten
via de Grote Havenbrug en de Klei
ne Havenbrug plus Scheluwbrug,
die in andere wijken liggen.
Indien het gebied in bovenstaande
zin ontwikkeld wordt, vormen de
aanwezige bedrijven (vooral in de
Ververstraat en Zijlstraat) voors
hands geen onoverkomelijke belem
mering, mits rekening gehouden
wordt met het noodzakelijke bedie
nende verkeer.
Reeds thans is dat het geval.
etrnng van het onroerend goed
die particulieren zal moeten ge
iden, gesteund (vooral finan-
Leidtf) door de plaatselijke, provinci
al vooral rijksoverheid. Indien
het wegdek) eijn 1
voorlopige aard en moeten een fol-
low-up krijgen in de vorm van een
verdere verbetering. Het is niet on
mogelijk dat dit dan weer tot ge
niet geschiedt - zoals op het VO|g heeft, dat de woningen door de
de eerstkomende Ja- bewoners zelf nog meer worden op-
J geknapt en dat daardoor een woon-
buurtje ontstaat met een type huisje
57055
alnW foifc
schijnt vast te staan -
de genadeslag toegebracht
wijkrehabilitatie binnen de sin- dat met
tenzij andere wegen
•toch tot verbetering te
fjf™-
i
mogelijkheden - met inschake-
van particuliere instellingen en
ïjaJirneminge]
het financieringspro-
door Jongere mensen
zeer positief worden gewaardeerd.
Iets dergelijks doet zich voor in de
omgeving Vijfde Binnenvestgracht.
maatregelen die het verstorend ef-
de wurgen- fect van het verkeer en Parkeren
_~v„ .„.„.cieringspro- hebben opgeheven. Het is ons bekend
Pi ontkomen. Met neme richt dat deze maatregelen enerzijds het
zich hiervoor thans op de Pieters- fev°ls de dafr pezige
waarop wordt gestudeerd
rover in het kader van de te
hten onderzoekrapporten van
dsedlfttng E.S.S. meer gezegd kan
op het
tendens om zowel in als rondom de
huizen het woonmilieu te verbete
ren. Anderzijds zijn dergelijke maat
regelen vooral indien zij gevolgd
van°de ^bestem- kunnen worden door verdere verbe
teringen (bijv. nieuwe rioleringen
verbetering van de bestrating) de
*1 zal afhangen van de kansen oorzaak of aanleiding kunnen wor-
het inmiddels aangeboden bebou- den voor verdere verbetering in de
esplan Herengracht Zijlsingel, daar aanwezige huizen.
wijk - Zuid) zal krijgen. Het indien ook met relatief geringe
f? Probleem ligt daar niet in financiële middelen in deze en
feit dat op kaalgeslagen gebied dergelijke wijkjes steun verleend
lUT^togabeleid (zowel landelijk als lo-
kunnen de realiseringskansen ^ers "steeds "verder'doorvretend
I worden aangeslagen. verval en zich op de weg van herstel
moeilijkst is Juist de infra-
ttuur. Tot het plan behoren na-
'Ik ook de wallekanten van de
^acht Oost en Nieuw Rijn als-
Er wordt naar gestreefd dergelijke
initiatieven zo mogelijk alle mede
werking te geven, zij het in het be-
3e de Lourisbrug, de Kerkplein-
len de Oranjegracht (die tevens "0%*
kanten heeft die vernieuwd moe-
worden). De uitslag van het on-
**k naar de financieringsmoge-
"-:.d an deze wijk zal vrijwel be-
eod zijn voor de wijze waarop
te andere wijken zullen moeten
de stad zal moeten worden ge
vangen in een totaalbeeld van de
toekomstige structuur van de gehe
le binnenstad.
Belangrijke facetten van de Ha
venwijk-Noord zijn de volgende:
De aanwezigheid van de voor-
worden in de recreatieve sfeer: te
denken valt aan watersport, aan een
restaurant enz. Het poortgebouw
zelf kan gebruikt worden als atelier
met woning voor een kunstenaar.
De aanwezigheid van de Haven,
die zich zeker zou kunnen ontwik
kelen tot Jachthaven, omdat de ont
sluiting in de richting van het plas-
sengebied zeer goed is. Hetzelfde
geldt ook van een deel van de Heren
singel.
De gemeentelijke hulpwerf zou
van die plaats verwijderd moeten
worden om daardoor ook langs de
noordelijke rand het stadspark te
kunnen voortzetten.
De aanwezigheid van winkels,
waarvan een vrij groot percentage
zich Juist in de sfeer van de zelf
werkzaamheid (bouwmaterialen)de
recreatie en het tuinieren enz. be
vindt. Het winkelbeeld zou zeker
zich gaan aanpassen aan de ontwik
keling in de richting van de water
sport de recreatie en de vrije tijd.
De aanwezigheid van een woon
buurt, waarin een bevolking huist
die er zeer op uit is een aantrekke
lijke woonomgeving te oreeren. Ook
in de huizen zelf (veel woningen zijn
eigendom van de gemeente) wordt
veel opgeknapt.
De aanwezigheid van de Oude
Herengracht die inzake de vraag of
dempen al of niet moet worden voor-
Indien de aanvankelijke plannen
om de oost-west-verbindlng dwars
door deze wijk aan te leggen, zouden
doorgaan, wordt deze wijk totaal an
ders van aard. Dan blijven slechts
een stadspark aan de noordzijde van
die weg en een rand winkels met wo
ningen en de Haven aan de zuidzij
de over, terwijl de Oude Heren
gracht dan ook nog gedempt zou
zijn. Meer dan 100 woningen zouden
moeten worden afgebroken, terwijl
verscheidene bedrijven verplaatst zou
den moeten worden. Tenslotte zou
de omgeving van de Zijlpoort sterk
worden aangetast door een nieuwe
oeververbinding vlak naast de huidi
ge brug (waarmee trouwens ook een
flink stuk van het huidige kerkhof
tot weg zou moeten worden ge
maakt). BIJ de bestudering van een
geheel andere aanpak kan worden
uitgegaan van twee hoofdgegevens:
In het kader van het herstel van
het vroegere stadsbeeld zouden de
vergravingen die het verleden zijn
gedaan ten behoeve van de grote
vrachtvaart, ongedaan moeten wor
den gemaakt.
Een program van eisen vooi
deze omgeving zou dan bijvoorbeeld
de volgende punten kunnen omvatten
Omvorming van de voormalige
begraafplaats tot stadspark.
Verwijdering van de hulpwerf en
tot stadspark.
Handhaving van de huidige Zijl
poortsbrug als ontsluitingsweg voor
niet-gemotoriseerd verkeer.
Handhaving van de huidige He-
renpoortsbrug als ontsluitings- en ver
bindingsweg voor niet-gemotoriseerd
verkeer.
Handhaving van de huidige be
weegbare brug (Verversbrug) aan 't
oostelijke einde van de Langegracht,
ter ontsluiting van de wijk voor
wijkverkeer.
Handhaving van de Oude Heren
gracht als gracht (geen demping).
Verwijdering van de Grote Haven
brug met overplaatsing naar elders
in de stad (Turfmarktsbrug?)
Verwijderen van de vergravingen
en zwaaikommen in de Haven en
aan het begin van zowel Oude Heren
gracht als Oude Vest/Oude Singel.
Terugbrengen van de oude maten in
het Havenbekken.
Inrichting van het Havenbekken
en omgeving tot Jachthaven.
Het maken van een vaste oever
verbinding tussen Havenplein en
Houtmarkt, waardoor tevens een
verbinding ontstaat in het verlengde
van de Scheluwbrug en tussen de uit
einden van Oude Singel en Oude Vest
(met doorvaarthoogte tussen 1.35 en
1.50 meter netto).
Het maken van een vaste oever
verbinding tussen Houtmarkt en Ma-
resingel (over het huidige grondge
bied van de Gemeentelijke Reini
gingsdienst) uitkomend tussen Julia-
nastraat en Waldeck Pyrmontstraat,
waar ruimte is om een kruispunt
aan te leggen van enige capaciteit.
Het laat zich aanzien dat de kosten
die aan deze werken verbonden zijn
«aangevuld met een voetgangers
brug op de plaats van de huidige
Grote Havenbrug) zeker niet groter
zullen zijn dan die welke door de
aanvankelijk voorgenomen werken,
zouden zijn veroorzaakt. In het oude
plan zaten zeer kostbare werken zo
als: een nieuwe Zijlpoortsbrug met
verbindingen, een nieuwe Heren-
poortsbrug, een nieuwe Ververbrug
of een dam door de Oude Heren
gracht, het dempen van de Oude He
rengracht, het verwijderen van de
Grote Havenbrug met totale recon
structie van het gehele gebied; sane
ring van Havenwijk Noord.
Uit de aard der zaak mogen bo
venstaande gedachten niet worden
beschouwd als een afgerond voorstel.
Daarvoor zijn de voorstudies nog in
een te pril stadium. Daar staat echter
tegenover dat de toekomst van een
thans steeds verder vervallend wijk
je ermee gemoeid is.
Voor het voorbereiden van de be
stekken ten behoeve van wallekant-
vernieuwing aan de Oude Vest, Oude
Singel, Houtmarkt, Haven en Oude
Herengracht is het nodig, tijdig te
weten wat de verdere plannen in die
hoek zijn. Het kan bepaald geen
kwaad, indien de discussie over die
omgeving reeds thans op gang wordt
gebracht door het bovenstaande pu
bliekelijk aan de orde te stellen.
LEIDEN B. en W. zullen de
raad voorstellen over te gaan:
tot het oprichten van een school
voor de opleiding van hogere ver
pleegkundigen
tot het oprichten van een school
voor de opleiding van school- en
beroepskeuzeadviseurs
tot het oprichten van een school
voor de opleiding van sportleiders.
Deze schoien zullen worden voor
gedragen by de regionale commissie
Zuid-Holland van het Centraal Or
gaan voor het gemeentelijk voortge
zet onderwijs voor opneming in het
deelplan van scholen ten behoeve
van het scholenplan 19761977
1978.
Wat betreft de opleiding voor ho
gere verpleegkundigen kan worden
meegedeeld, dat de gemeente Lelden
reeds vanaf 1969 initiatieven in deze
richting heeft ondernomen.
De opzet van de opleiding is het
geven van een basisopleiding ver
pleegkundige van hoog niveau. Van
de afgestudeerden mag worden ver
wacht dat zy in principe op het ge
hele terrein van de gezondheidszorg
als verpleegkundige kunnen worden
ingezet. Verder wordt gedacht deze
opleiding op te nemen binnen een
onderwysgemeenschap voor ver
pleegkundigen o.a. met het oog op de
doorstromingsmogeiykheden.
Gelet op de voortdurende be
hoefte aan school- en beroepskeuzo-
adviseurs leek het B. en W. wenseiyk
ook in deze richting verdere initia
tieven te ontplooien. De geplande op
leiding zal in de eerste plaats be
doeld zyn voor toekomstige schooi
en beroepskeuze-adviseurs, maar
naar alle waarschyniykheid zal zy
ook voor schooldecanen mogeiyk-
heden bieden in de vorm van spe
ciale cursussen. Voorts ligt het in de
bedoeling aan deze opleiding appli
catiecursussen te verbinden.
Van bevoegde zyde is geadviseerd
de opleiding in nauwe samenwerking
met de universiteit te ontwikkelen.
De docenten zullen voornamelyk uit
die kring afkomstig moeten zyn
De school, die beoogt middelbaar
beroepsonderwys aan sportleiders te
geven, betekent voor de gemeente
Leiden een geheel nieuw initiatief.
Hoewel een exacte toekomstverwach
ting niet kan worden geschetst zal
de vraag naar op middelbaar niveau
opgeleide sportleiders ongetwyfeld
toenemen. Van de zyde van de Ne
derlandse Sportfederatie werd het
zinvol geacht in afwachting van ver
dere gegevens de betreffende oplei
ding reeds voor plaatsing op de deel
plan 1976—1977—1978 voor te dragen.
ADVERTENTIE
