dagen
lerleven
ATERDAG 7 JULI 1973
selmeer zich al voorbereidt op de
Grootste Gebeurtenis in tijden. In de
lieflijke Singel, afgezet met kleine
witte huisjes drijven twee prachtig
«nagebouwde galjoenen. Vooral de
"Van Enkhuizen" is een juweel.
"Elke buurtvereniging heeft twee
galjoenen voor haar rekening geno
men; «een Spaans- en een Geuzen-
schip. Begrijpelijk, dat de diverse
wijken er een competitie van hebben
gemaakt. Om de stalen casco's werd
de houten opbouw aangebracht, vol
gens tekeningen, die door Monni-
ckendammer Henk Jansen (een
schoenhandelaar in het leven van
vandaag) op papier werden gezet.
In totaal worden er veertien sche
pen gebouwd, die op 21 juli 's mid
dags om vier uur in een heftige slag
verwikkeld zullen raken."
Biet Huurdeman: "Wie de bevol
king een beetje kent. weet dat het er
inderdaad heet aan toe zal gaan. Er
zullen genoeg splinters vallen."
Aan Rini de Boer, een twintiger,
is de eer gegund boven uit de mast
van "De Inquisitie" te kletteren.
Hij is Jan Haring, de man die de
geuzenvlag hees en deze nationale
daad met een voltreffer uit een Span
jolen-musket moest bekopen.
Monnickendam heeft zich breed
gemaakt voor deze historische "sien",
die volgens verwachtingen de toeris
tische toeloop tot een ware vloedgolf
zal opzwepen.
In Monnickendam zelf, zijn de
huizen aangepast aan het verre ver
leden, waarvan zich elke inwoner in
deze dagen zo goed bewust is. De be
woners hebben de onkosten voor
hun rekening genomen, de winkels
worden ingericht naar interieur-
schetsen, die aan de vraatzucht der
tijd zijn ontsnapt. Ze blijven tot
twee uur open om de vele vreemde
lingen te gerieven.
De kosten van het feest belopen
meer dan zes ton, maar door grote
bereidwilligheid van grote industrie-
en en de bevolking hoeft men een
bedrag op tafel te brengen dat maar
een schijntje is van die zes ton.
"Het normale werk komt bijna stil
te liggen in deze dagen. Electriciens
en schilders werken zich blauw, voor
niets, de huisvrouwen zijn druk met
het vervaardigen van vlaggen en
kleding."
Zeker zeventig porcent van de be
volking, dat wil zeggen zeker 5000
mensen zullen in de veertien hoog
tijdagen de historische kleding dra
gen.
"De binnenstad wordt voor ver
keer afgesloten. In de eerste plaats
om een absolute chaos te vermijden
en natuurlijk ook om een onge
schonden stadsbeeld te krijgen", al
dus Klaas Valk.
Op diverse punten rondom de ou
de binnenstad zijn de stadstorens na
gebouwd en de gehele kern zal onon
derbroken verlicht zijn.
De provinciale overheid, die vol
gens logisch nadenken toch tot enig
enthousiasme had moeten komen,
toen de plannen van Monnickendam
op tafel kwamen, heeft zich buiten
het gebeuren gehouden: "Geen sub
sidie".
Met het vorderen van de histori
sche reconstructie groeit de trots van
Monnickendam. Gedenkfeesten zijn
een reglematige gebeurtenis in ons
lage landje, maar de kleine stad aan
wat eens de Zuyderzee was, heeft re
den voor die trots.
"Dat het allemaal mogelijk is,
komt ook door het bijzonder feit, dat
standsverschil hier niet voorkomt"
De dagen tot de tweeëntwintigste
juli zitten volgestopt met activitei
ten, die wijzen naar het glroierijke
jaar 1573. Te veel om op te noemen,
vandaar dat wij er maar een hand
vol hebben uitgelicht.
Monnickendam Ze willen het we
ten, de ruim 7300 eigenzinnig Mon-
nickendammersvierhonderd jaar
geleden ging het oranje-blanje-
bleue de mast in van het fregat "In
quisitie" onder commando van ad
miraal Maximiliaan graaf van Bos-
su. De gehate Spanjolen verloren
de zeeslag op de Zuyderzee en Hol
lands vrijheid begon te gloren.
Het zijn die dagen van Jan Ha
ring, die zullen herleven in het
Noordhollandse Monnickendam.
Eigenzinnig als ze zijn hebben de
Monnickendammers niemand nodig
voor hun herdenking. Die inmiddels
is uitgegroeid tot een feest van veer
tien dagen, dat vele, vele, tienduizen
den 'bezoekers gaat trekken.
Van 7 tot en met 22 juli duurt de
reconstructie van de woelige dagen
van oktober 1573. "The Battle of the
Zuiderzee", want reken maar dat de
toeristen voer in overvloed voorge
schoteld krijgen voor ogen en came
ralenzen.
Nu al blijft menig Amerikaan en
Duitser paf staan als straattafereel
tjes schitterend uitzicht bieden op
dat roemruchte verleden.
Monnickendammers aan het oefe
nen; in kledij vol warme kleuren,
gangbaar in de dagen dat burge
meester - admiraal Cornells Dirks-
zoon uit de kleine stad aan het toen
nog ruwe water de Spanjaarden
versloeg.
Je zou zo denken, dat een herden
king van de Slag op de Zuyderzee
wel een aangelegenheid zou zijn voor
alle gemeenten langs de westelijke
oever van het IJsselmeer. Maar bij
navraag blijkt dat er in eeuwen van
vooruitgang, altijd een voedingsbo
dem voor onafhankelijkheid bleef be-
Klaas Valk: "Tussen de verschil
lende stadjes in deze regio bestaat
nog altijd 'm ferme animositeit. Dit
feest is van Monnickendam. Wat
Hoorn, Enkhuizen of Edam doen
moeten ze zelf weten."
Klaas Valk is een centraal punt in
het feestelijk gebeuren, dat vele ac
tiviteiten omvat maar waarbinnen
de reconstructie van de Zuyderzee-
slag het onbetwiste hoogtepunt
vormt.
Hij is yice-voorzitter van het cen
traal comité. Voorzitter is de burge
meester.
Perschef Piet Huurdeman. "Vorig
jaar september zijn wel al begon
nen met de voorbereidingen. Op
dracht nummer één was het activeren
van de bevolking. De plannen kon
den alleen maar doorgang vinden als
de gehele bevolking van Monnicken
dam achter deze plannen stond. Ik
kan je vertellen, dat het antwoord
geweldig is geweest."
Klaas Valk, die straks als admi
raal Bossu 'n hoofdrol zal spelen in
het drama op de woelige baren"Er
werden zeven buurtverenigingen op
gericht en al snel raakte iedereen
dolenthousiast. Het resultaat; op 7
juli zal Monnickendam er uitzien als
de stad, die het 400 Jaar geleden was".
Als we ons gesprek onderbreken
voor het maken van foto's blijkt
hoezeer de oude veste aan het IJs-
7 juli: Opening door de com
missaris der koningin, het aanbieden
van de kaperbrieven door de ver
schillende geuzenafgevaardigden. 's-
Avonds muziek met onder anderen
het Schevenings Vissers Vrouwen
Koor.
8 Juli: Verkiezing van de
"Vrouwe 1573".
11 juli: Reünie van oud-Monni-
ckendammers.
14 Juli: Hijsen van prinseven
del bij de Zuiderpoort.
17 Juli: Grote muziekfeesten
met diverse korpsen en radio- en te
levisiesterren.
20 juli: Een lichtspel op de
Gouwzee met ronde- en platboomde
vaartuigen.
21 juli: 's Middags Admirali-
teitszeilen met meer dan 170 Jach
ten. Om vier uur de Slag op de Zuy
derzee.
22 juli: Optochten en afsluiting.
lonnickendam haalt de
Spanjolen weer binnen
-■
Door Tom Olink
