Voor centrum Galgewaterbrug urgent'
Warenmarkt kan terug naar oorspronkelijke plaats
WfSEBSÊ
Auto van de
straat naar
parkeergarage
s;
mossel ^versteege
ffV
LEIDEN Volgens de nota „Bouwste-
- binnenstadsbeleid" is er voor het cen-
a een circulatiemogelijkheid van het
uto-) verkeer, waarbij de volgende routes
savoc ibruikt kunnen worden:
In de kern van de stad een verbinding
weerszijden van de Breestraat, die
Leidijjf voor autoverkeer is gesloten en die
^busbaan in gebruik is. De ene bestaat
de route BoommarktAalmarktVla-
irkt—Botermarkt (derhalve in oostelijke
hting bereden), en vervolgens óf Gange-
T_Hoge Woerd óf Karnemelksebrug
euwe Rijn, beide uitkomend op de
-2 m ,ord—Zuid-verbinding. De andere vla
irakt Levendaal Garenmarkt Steen-
^uur Langebrug. (die dezelfde rich-
als thans bereden blijft), en vervol-
is naar het Kort Rapenburg.
Min ^erdoor wordien de volgende doeleinden
*eikt:
de Pie.terswyk blijft voor verkeer dat
wijk verlaat, open in noordelijke rich-
(en blyft toegankelijk vanuit het
ien)
het centrum
die omgeving zijn vanuit de richting
LOegstgeest bereikbaar;
SS
de voorlopige zuidelijke verbinding via
TrekvlietOud HortuszichtWitte Singel
wordt niet vanuit het noorden extra be
last;
vanuit westelijke richting blijft de
stadskern bereikbaar via het Noordeinde;
de Korevaarstraat en het Kort Rapen
burg komen vrij voor bushaltes;
0 het Rapenburg westzijde vanaf Noord
einde tot Nonnensteeg kan wandelgracht
worden (eventueel open voor wielrijders)
een sluipweg door de stad om vanuit
het station de oost-west-route en de
noord-zuid-verbinding te onlopen, wordt
onmogelijk;
0 de zwakte van de westzijde (door het
nog ontbreken van Galgewaterbrug en
Churchillbrug) wordt enigszins ondervan
gen.
Indien nadat bovengenoemde brug
gen zijn gebouwd alsnog besloten wordt
om de marktroute voor autoverkeer te
sluiten, komt de marktroute beschikbaar
om daar eventueel de warenmarkten op
nieuw te vestigen, zoals in het verleden
het geval was (Botermarkt, Vdsmarkt.
Aalmarkt)
0 Tenslotte wordt hiermede bereikt dat
er voor het sluiten van de Breestraat een
goed alternatief ontstaat in dezelfde rich
ting.
0 Een lus via de ApothekersdijkStille
RynStille MareLange Mare rondom
het westelijk deel van de Haarlemmer
straat.
0 Een lus via Van der Werfstraat en
Voldersgracht achter het middelste deel
van de Haarlemmerstraat.
0 Een route via Pelikaanstraat (NZ--
verbinding)Oude VestHavenplein (Het
oostelijk deel van de Haarlemmerstraat
kan aan het wandelgebied worden toe
gevoegd)
0 Een lus via NieuwmarktMiddelweg
Kaasmarkt.
0 Een lus via GarenmarktSteenschuur
LangebrugZonneveldstraatNieuwsteeg
Doezastraat.
0 Een route Langebrug Rapenburg
oostzijde (in zuidel. richting)Nonnen-
brugKaiserstraat. Daardoor kunnen Ra
penburg westzijde tot aan de Nonnensteeg
en Rapenburg oostzijde vanaf de Klok-
stieeg tot aan de Nieuwsteeg aan het rij-
verkeer onttrokken worden. Hierdoor ont
staat tevens een goede drempel op het
Rapenburg, zodat grote verkeersbelastiing
nilet voorkomt en een groot deel zelfs
verkeersvrij wordt.
0 De toeleidingsroute vanaf Molen de
Valk via Nieuwe BeestenmarktPrinsesse-
kade naar resp. Apothekersdijk en Boom-
markt (of rechtsaf naar Galgewater enz.),
zij het voorlopig nog via de Blauwpoorts-
brug.
0 Tijdelijk continueren van de parkeer-
mogelijkheden in De Camp totdat de her
bouwplannen zijn vastgesteld.
0 Verkeers- en parkeervrij maken van
de omgeving van de Pieterskerk (Pieters
kerkplein en Pieterskerkhof), waardoor
ook in de wijk zelf een drempel ontstaat.
Dwars door deze circulatie loopt het
openbaar vervoer op busbanen.
Het is duidelijk dat het hiier gaat om
een voorstel met als kenmerken:
0 een compromis tussen de voorstanders
van een radicale afsluiting van de gehele
binnenstad en de voorstanders van het zo
volledig mogelijk openhouden van de bin
nenstad, desnoods met dempingen of
overkluizingen;
0 een zo systematisch mogelijk opge
zette proeve van scheiding van de elkaar
belemmerende verkeerssoorten, onder er
kenning van het feit dat alle verkeers
soorten hun eigen belang hebben voor het
levend houden van de stad, maar tegelijk
met erkenning van het feit dat met name
de auto een aanval doet op de leefbaar
heid van een binnenstad.
Een bovengenoemd verkeerssysteem zal
(met eventuele incidentele bijsturingen)
enkele jaren gehandhaafd moeten blijven
om de ontwikkeling en de gevolgen, goed
te kunnen gadeslaan èn om te voorkomen
dat ingrijpende verkeersregelingen te kort
achter elkaar zouden worden genomen,
waardoor vooral niet-ingezetenen in ver
warring zouden raken.
In de loop van dit jaar zal bij de be
handeling van diverse voorstellen de be
sluitvorming tot stand komen inzake o.m.
de algehele vernieuwing van de vervallen
wallekanten, tezamen met de aanleg van
rioleringen in de binnenstad. Een uitvoe
ringsschema daarvoor is, als onderdeel
van het investeringsschema 19731978.
opgemaakt.
De verkeerstechnische gevolgen van deze
werkzaamheden zullen niet gering zün.
Reeds dit jaar blijkt dit bij het sluiten
van beide zijden van het Rapenburg. Het
zal nog gevoeliger worden wanneer bij
voorbeeld Breestraat en Marktenroute of
Prinsessekade Steenstraat Turfmarkt
van rioleringen moeten worden voorzien.
De dienstregeling van het openbaar ver
voer moet overeind gehouden worden: de
aan- en afvoer van goederen en voorra
den voor de bedrijven in de binnenstad
moet zoveel mogelijk gegarandeerd blij
ven; drukke winkelperioden als de decem
bermaand zullen ongetwijfeld hier en
daar geraakt worden door de uitvoering
van deze werkzaamheden enz.
Dat dit geen sinecure is en tot grote
voorzichtigheid maant, zal duidelijk zijn.
Het is trouwens onmiddellijk begrepen
door bijvoorbeeld de bewoners van de Pie-
terswijk, aanvankelijk l.vjn. het wijzigen
van de verkeersfunctie van de Breestraat.
thans ook door het rioleringswerk aan
het Rapenburg.
heistellingen
Afzien van de aantasting van de
lebouwkundige structuur, en
al in de binnenstad; derhalve in
algemeen geen nieuwe doorbra-
en/of demping van
Isgrachten en singels ten behoe-
het (doorgaande) verkeer,
.tiffferen van het doorgaande ver
uit de binnenstad.
'nstaï0 snel mogelijk realiseren van de
eidingswegen.
(rachtig bevorderen van de aan-
agglomeratieverbindingen.
iereikbaar houden van het stads-
m voor het doelverkeer (waar
de eigen auto van bewoners
jeil bedrijven en voor het bedienend
jeu
1, film
eer).
[oncentreren en herindelen
larkeerruimte (voor de econc
functies van de binnenstad) en
de stallingsruimte (voor de woon-
rerblijfsfuncties) door o.m. reali-
d van parkeergarages en be-
rgenoi j parkeren.
- Icheiden van de "sterke" en
ikke" verkeersdeelnemers, o.
door het instellen van aantrek-
jke voetgangers- en rijwiclver-
lingen naar de binnenstad.
Bevorderen van openbaar
ujj ter. o.m. door het aanleggen,
speciale busbanen in het stads-
rum en op de toevoerwegen na-
het stadscentrum, alsmede door
instellen van voorrangsregelin-
het verbeteren van de bus-
lagsdl
orgen
huls»
on ^3<X
Roel
Eerdere instelling van voetgan-
sbieden c.q. straten, vooral in
Hofilem van de binnenstad.
et verbeteren van het leef- en
ifsklimaat in de binnenstad,
>4500.
s Lek
ging.
,|M !»i
ijaai f'
d vaart 5]
•tot
bouwstenen
Eindelijk ligt er dan het ei-van-
Kret: de nota Bouwstenen Bin
nenstadsbeleid. die een totaal
visie inhoudt op het punt van
stadsontwikkeling en verkeer
waar het de binnenstad be
treft. Het in verhouding water-
hoofdige gebied tussen de sin
gels, waarvoor de luchtfotogra-
fen Henk Westering en Piet de
Nijs vijf kolommen breedte no
dig hebben.
Het gemeentelijk "binnenstads
team" heeft er vele, vele blad
zijden voor nodig, waar op pa
pier is gezet wat lang is bestu
deerd en onderzocht. De nota
mondt uit in een aantal doel
stellingen. We weten nu uit
gangspunten voor een totaal
beleid.
Raad en burgerij de nota is
aan beiden opgedragen zul
len het hunne moeten inbren
gen, waarna Leiden antwoord
moet geven op een aantal vra
gen: wat willen we met de bin
nenstad en wat kan ze verdra
gen, wat kunnen we (bestuur
lijk en financieel) aan en waar
liggen de prioriteiten?
Al met al een nuttig praatstuk.
Wie mee wil praten, doet er
goed aan de vandaag en in de
komende dagen te publiceren
gedeelten uit de nota goed te
lezen.
HANS MELKERT
IDEN Wat het afzien van de
ysting van de stedebouwkundige
1 tuur betreft meldt de nota, dat
aanleiding van bezwaren tegen
loorgaande karakter een variant
[gewerkt voor de noord-zuid-ver-
ing door de binnenstad. Deze ligt
het westen en doorkruist
[S.L.F.-terrein aan de Lange-
om via een brugverbinding
poor de Koningstraat uit te
Aangezien deze straat is ge-
voor de ontsluitingsweg van-
Merenwijk via de Gooimeer-
_s deze variant in feite een
tering van het ontwerp,
is in behandeling genomen de
i cwaterbrug met de aansluitin-
■1 Morsweg—Morssingel enerzijds
.'oordeinde, Galgewater, Noord
plein, Trekvliet, Witte Singel,
[weg anderzijds. Zolang de Gal-
rek bo terbrué nog niet is gerealiseerd,
druk op de omgeving Blauw-
.ug, Prinsessekade, Bostelbrug
dan nodig is, omdat de ande-
«gelijkheid (nl. via Morsweg,
i Ichtbrug, Haagweg) voor iede-
utomobilist de grote weerstand
ipt van tweemaal de ouderwet-
oorwegovergang kruisen.
jzien het nog vele Jaren
te duren alvorens hiervoor
oplossing is gevonden (hoogspoor
-jÊn, Alphen) is de aanleg van de
ewaterbrug met het oog op het
binnenstadsverkeer urgent.
A tbrug,
Terzake van de zuidelijke tangent
zal op een wat langere termijn een
beslissing moeten volgen, aangezien
de studie op dit punt slechts lang
zaam vordert. Er zijn drie varian
ten ingebracht, één via de Schel
penkade, Stadhouderslaan, één via
een tracé parallel lopend aan de
spoorbaan (via Andries Schotkade)
en één als reeds eerder voorgeno
men: via de Drie Octoberstraat of
Stadhouderslaan.
De voorgenomen doorsteek via
Oud Hortuszicht biedt echter voor
geruime tijd solaas, aangezien
daardoor de stadswijk Zuid West een
meer gespreide ontsluiting krijgt op
het gehele zuidelijke deel van de bin
nenstad (route Telderskade, Trek
vliet, Witte Singel). Ook voor wiel
rijders is dat een zeer korte en ef
ficiënte route.
Tenslotte zal een beslissing geno
men moeten worden inzake de Oude
Herengracht. Deze gracht vormde in
het Wegenplan een onderdeel van de
"Tweede Noord-Zuid-verbinding"
die o.m. ook via de Uiterstegracht
werd gedacht. Gezien de enorme pro
blematiek die zich aan het zuidelijk
einde van deze verbinding voordoet,
nl. een doorbraak door de Hoge
Woerd vanaf de Nieuwe Rijn naar
de Geregracht, ligt het voor de hand
te constateren dat ook deze concep
tie niet zonder meer past in de doel
stelling, waarbij aan het stadsbeeld
geen schade zal worden aangericht.
Ook al hierom rijst de vraag waar
om de Oude Herengracht, ook al
wordt deze wel als minder belangrijk
voor het stadsbeeld gekwalificeerd,
zou moeten worden opgeofferd aan
het verkeer indien daarmee niet een
optimaal resultaat wordt geboekt.
Overwogen wordt o.m. een vaste
oeververbinding met een geleiding
van het verkeer op de oost-west-ver
binding naar de Maresingel (via een
nieuw aan te leggen brug tegenover
de thans veel te smalle). Een andere
verbinding kan dan gemaakt worden
tussen Houtmarkt en Havenplein
(ter hoogte van de zgn. "koude
hoek") waardoor een rechtstreekse
verbinding ontstaat met de Sche-
luwbrug.
De noord-zuid-verbinding door ae
binnenstad en de sitigelroute langs
de binnenstad zullen minder door
gaand verkeer te verwerken krijgen
naarmate de verder gelegen routes
snellere en meer ongestoorde ver
bindingsmogelijkheden opleveren.
Dit houdt in dat het inbouwen van
veel weerstanden op de omleidings
routes of het opzettelijk smal houden
van deze wegen (bijvoorbeeld opzet
telijk tweestrooks teneinde minder
verkeer aan te trekken) tot gevolg
heeft dat het verkeer in grote getale
sluipwegen zoekt.
De conclusie moet zijn, dat ver
wezenlijking van deze doelstelling
langs indirecte weg moet worden
gevonden Verwezenlijking langs di
recte wég zou betekenen dat de bin
nenstad voor veel waarvan het cen
trum Juist leven moet, onbereikbaar
wordt gemaakt en daardoor achter
uit zou gaan.
Van groot belang zijn uit de aard
der zaak de "werken in het weste
lijke stadsdeel". Zij vallen echter
buiten het bestek van deze nota om
dat zij in zeer sterke mate samen
vallen met andere werken, die niet
door Leiden kunnen worden uitge
voerd en toch van grote betekenis
zijn. Met name geldt dit voor de
spoorwegwerken, waarover intensief
contact gaande is met de minister
van Verkeer en Waterstaat en de di
rectie van de NV Nederlandse Spoor
wegen.
De oostelijke gordelweg bestaat
uit de verbinding De Sitterlaan -
Buggravenlaan - gebied de Waard -
Sumatrastraat - Merenwijk. Van
deze weg is in een eerder stadium
gemeld dat de plannen in voorberei
ding zijn.
a. ontsluiting van het gebied De
Waard, dat zonder deze ontsluiting
niet tot ontwikkeling bleek te kun
nen komen en grote verliezen ople
vert;
b. ontsluiting van de Merenwijk in
de richting van andere stadswijken;
c. ontlasting van de route die als
alternatief voor de hand ligt en
daarvoor op den duur niet mag die
nen: de noord-zuid-verbinding door
de stad.
Het ligt daarom in het voornemen,
zo spoedig mogelijk met een plan te
komen.
Leiden kan zich realiseren dat het
gevaar aanwezig is dat gedurende de
eerstkomende Jaren de oost-west-ver
bindingen die nog immer node ont
breken tussen de kust en het ach
terland, zullen blijven lopen over
Ledds grondgebied. Dat zal met na
me het geval zijn op de routes
Haagweg - Churchillaan - Voorscho-
terweg - Europaweg of Kanaalweg,
en Leidse Invalsweg - Stationsplein
- Schuttersveld - Willem de ZwiJ-
Hoewel dit in ieder geval betekent
dat de binnenstad met dit doorgaan
de verkeer niet zal worden belast be
tekent dit toch dat het beleid dat in
Leiden wordt gevoerd sterk in na
delige zin doorkruist wordt door de
vertraging die hier optreedt.
-Bij het bereikbaar houden van 't
centrum voor het doelverkeer, gaat
het het meest om het gebied dat
wordt omsloten door de noord-zuld-
verbinding, de oost-west-verbinding,
de route Turfmarkt - Kort Rapen
burg - Noordeinde - Witte Singel en
de route Witte Singel - Zoeterwoud-
sesingel - Jan van Houtbrug.
Binnen dat gebied, waar elke
vorm van doorgaand verkeer onmo
gelijk moet worden gemaakt, moet
de bereikbaarheid voor het doelver
keer gegarandeerd blijven. De ver
keerstechnische oplossing hiervoor,
bestaat in het zgn. lussensysteem,
waardoor het doelverkeer telkens,
wel de stad kan worden ingebracht,
maar ook weer wordt teruggeleid,
naar de omleidingswegen.
Een belangrijke lus is die via de
Prinsessekade - Apothekersdijk -
Mare. Deze roept nog één beslissing
op: over het al dan niet dempen,
van de Korte Mare. Bij het leggen
van de dam zijn voorzieningen ge
troffen die het mogelijk maken, 't
water open te houden indien dat ge
wenst of vereist wordt (b.v. voor de
recreatievaart). Een andere overwe
ging in het al of niet handhaven uit
een oogpunt van stedelijk schoon.
Een andere belangrijke lus is die
via het Noordeinde stadinwaarts)
het Kort Rapenburg (zuid-noord) en
het Galgewater (weer terug naar
de randwegen). Via de Bostelbrug.
staat deze lus in verbinding met de
reeds genoemde.
Een vraagstuk is voorts in hoever
re de zgn. marktenroute beschikbaar
moet blijven voor het doelverkeer.
Er is nu eenmaal tussen deze rou
te en de Witte Singel geen verbin
dingsweg waarop (zelfs het doelver
keer) verzameld kan worden, of 't
zou het Rapenburg moeten zijn.
Hoewel deze gracht voor
keerscirculatie nog altijd van niet
geringe betekenis is, is er groot be
grip voor de bezwaren die aange
voerd worden tegen het gebruik van
deze gave historische plaats voor
autoverkeer. Aangezien dergelijke
bezwaren echter gelden voor zowel
de gehele Pieterswijk als voor vrij
wel de gehele Academiewijk, zal
moeten worden volstaan met een
verkeer en tegelijk met een circula
tieplan dat het gebruik als sluipwe
gen zinloos zal maken.
Een andere belangrijke lus is die
via Garenmarkt - Steenschuur - Lan
gebrug - Zonneveldstraat - Nieuw
steeg - Doezastraat.
Aan de noordzijde is een lus via de
Van der Werfstraat - Voldersgracht
van grote betekenis terwijl aan de
oostzijde de Nieuwstraat en de
Kaasmarkt onderling te verbinden
zijn door het openhouden van de
Middelweg.
Indien bovengenoemde wegen on
derling met elkaar worden verbon
den door gebruik te maken van bin
nenstadsstraten die zich daarvoor
nog het meest lenen, ontstaat een
circulatiesysteem binnen de tangen
ten. Hiermee wordt bereikt:
0 het kunnen laden en lossen in
de verscheidene winkelstraten.
0 het bereik van de woningen en be
drijven,
0 het bereiken van de parkeergele-
genheden nabij het winkelcentrum.
LEIDEN Volgens de nieuwe bin
nenstadsnota is het in verband met
de twee hoofdvoorwaarden voor het
functioneren van de binnenstad uit
het oogpunt van bereikbaarheid,
(kortparkeervoorzieningen op gerin
ge loopafstand en kortparkeren in
voorzieningen die gesitueerd zijn aan
wegen met een voldoende aan- en
afvoercapaciteit) onverstandig en ook
irreëel de parkeergelegenheden langs
de stadssingels te leggen. Het maken
van parkeervoorzieningen van enigs
zins bruikbare omvang buiten de
singels zou gezien het grote gebrek
aan plaats eveneens tot gevolg heb-
1 ben dat in de oudere woonwijken op
grote schaal gesloopt zou moeten
'ij worden.
In de binnenstad van Leiden zijn
voldoende mogelijkheden aanwezig
om te werken aan de twee belang
rijkste alternatieven voor het auto
verkeer, n.l. het bevorderen van het
openbaar vervoer en het instellen
van zoveel mogelijk fietsverbindin-
gen.
Het stallen op eigen terrein moet
in de binnenstad bevorderd worden,
zowel bij bewoners als bij bedrijven.
In tal van straten (zowel in de bin
nenstad als in de oudere woonwij
ken) moet het stallen en parkeren
op straat sterk teruggedrongen wor
den ten behoeve van het woon-, leef-
en verblijfsmilieu.
Het betaald parkeren moet sterk
bevorderd worden. Voor langpar-
keerders is met de grootste moeite
nog maar een gering aantal vrije
plaatsen te vinden.
In de praktijk - en dat is ook in
Leiden het geval - is het hebben
van een blauwe zone een kreupel
hulpmiddel, dat vol zit van overtre
dingskansen en dat bestaat bij de
gratie van een controleapparaat dat
voorbestemd is te falen omdat
slechts een overvloedige man
kracht-formatie een optimaal resul
taat tot gevolg zou hebben. De nota
pleit dan ook - in navolging van an
dere steden die eerder een blauwe
zone hadden en daarom ook al eer
der een andere weg insloegen - voor
het geleidelijk inkrimpen en tenslot
te geheel wegnemen van de blauwe
zone.
Daarvoor in de plaats dient te ko
men een systeem van betaald par
keren in al die gebieden waar het
parkeren sterk in trek is. De midde
len die daarvoor bestaan, zijn be
kend: parkeermeters, terreinen met
betaald parkeren, parkeergarages,
betaalde ontheffingen (de laatstge
noemde komt in discussie: zij is im
mers ontheffing van de blauwe zo
ne en zal zichzelf dus geleidelijk
overleven)
Gedacht wordt aan een parkeerga
rage op de Langebrug, op de plaats
van de huidige brandweerkazerne.
Elke andere plaats zou ingrijpen in
de stedebouwkundige structuur van
de wijk. Zloatig een dergelijke ga
rage niet kan worden gerealiseerd,
moet overwogen worden het Pie-
terskerkpleón voor parkeren beschik
baar te houden.
Uitgegaan is van betaald parkeren
op het terrein van de Dcelenkazer-
ne bij vertrek van Defensie. Ook
kan worden uitgegaan van een par
keergarage op de plaats van de hui
dige Rotogravure (welk complex
niet van de gemeente is)
Gedacht is aan een parkeergara
ge op het terrein waar thans nog 't
bedrijf van de fa. Sanders (Leven
daal hoek St. Jorissteeg) staat.
Niet te voorzien is of in de komen
de vijf jaren in De Camp werkelijk
kan worden herbouwd. Bij terug
dringen van het aantal parkeer
plaatsen door herbouw dient over
wogen te worden of een gelijk aan
tal niet is terug te winnen in
Noordwest west (een parkeergarage
achter de Steenstraat of in de
omgeving Markststeeg is niet on
mogelijk, geizen de aard en staat
van de bebouwing aldaar. Ten over
vloede: uiteraard is daarbij niet ge
dacht aan amoveren van de voorma
lige Bethlehemkerk)
Gedacht is voorts aan een parkeer
garage in het gebied tussen Mare-
kerk en Voldersgracht (omgeving
Runderstegen, Clarasteeg of omge
ving Mirakelsteeg)
Eraan egdacht wordt indde eerst
komende vier Jaren 25% van het
parkeren op straat terug te drin
gen Tegenover de bijna 1200 van de
urim 4700 beschikbare plaatsen staat
dan een totaal van 3000 plaatsen, te
stichten in parkeergarages. Hiervoor
zullen meer dan 5 Jaren nodig zijn.
De totale toename van het aantal
parkeerplaatsen zou hierdoor 1800
plaatsen zijn.
ADVERTENTIE
Verlovingsringen
De ruimste keuze.
De beste merken.
Blijvende seWice.
Gratis graveren,
desgewenst handgravu
v.d. WATER
Haarlemmerstraat 181
Wethouder Kret,
Wilt u piano
of orgel spelen
Vraag de 80 pagina's tellende kleurenkatalogus.
een wereldcollectie orgels, piano's en.» eigen muziekscholen
Tevens filialen te Groningen, Heerlen en Middelburg.
