FRAAIE PARTIJ VAN DE
OUDE LEEUW NAJDORF
ZEGELS ALS SPEELBARE
GRAMMOFOONPLAATJES
OVERMOEDIGE SUBRANDS
VERLOOR VAN GANTWARG
TEGEN
SPEL
Kom er ACHT-er
Kruiswoordraadsel
ZATERDAG 30 JUNI 1973
De in 1910 geboren grootmeester Miguel Najdorf is in de
toernooizalen een markante figuur, in het bijzonder door zijn
drukdoenerij na afloop van een partij. Nog steeds is hij op zijn
63-jarige leeftijd een gedegen, maar bovenal combinatierijke
speler, die voor de allergrootsten soms een groot struikelblok
kan zijn!
Najdorf heeft geruime tijd op de
I jjst gestaan als kandidaat voor de
wereldtitel. Wanneer hij zich serieus
DP dit evenement had voorbereid en
niet bijna al zijn vrije tijd had be-
steed aan het geven van "blind-sean-
had hij stellig de plaats in
genomen van Reuben Fine in 1948,
de strijd tussen Euwe, Bot-
winni'k, Keres, Smyslow en Reshew-
:Eky afzag.
Najdorf behaalde een aantal fraaie
eerste prijzen. In 1947 bezat hij het
wereldrecord "blindspel". Hij bracht
het aantal op 45 en streefde hier-
Koltanowski voorbij, die toen
het record bezat van 34 partijen
(Edinburgh 1937.).
Op doktersadvies moest Najdorf
met het bli'ndspel stoppen, daar de
i Poolse Argentijn beweerde twee a
'drie nachten van de week niet te
kunnen slapen
In 1948 veroverde hij het record
>or gewoon simultaanspel. Hij
i speelde 250 partijen binnen 11 uur,
won er 226, verloor en er 10 en maak-
het te de overige 14 remise! In 1960 ves
tigde Najdorf zich te Caracas (Ve-
-• nezuela) als schaakleraar.
Van beroep is hij koopman.
Hier volgt een mooie partij van
hem uit het Hoogovenschaaktoer-
nooi te Wijk aan Zee 1973.
Wit: M. Najdorf
Zwart: Langeweg (Nederland)
DAME-INDISCH
1. d2-d4 Pg8-f6 2. Pgl-f3
Deze zet heeft het voordeel boven
2. c4 dat men het gevreesde Buda-
pestergambiet 2. e5! uitscha
kelt, een verdediging die ik nog
steeds gezond voor zwart vind. In de
competitie-wedstrijd Voorhout I
Leithen I vond aan het eerste bord
het volgende drama plaats: 1. d4
Pf6 2. c4 e5 3. de5: Pg4 4. Pf3 Pc6
5. Lg5 Le7 6. Lf4 Lb4t 7. Pbd2 De7
8. a/3 Pge59. ab4:?? Pd3t matt!
(v. d. Meer-Jerry Bey). Een bakende
openningsaanval
2e7-e6 3. e2-e3 b7-b6 4. Lfl-d3
Lc8-b7 5. 0-0 c7-c5 6. c2-c4 Lf8-e7
7. b2-b3 c5xd4 8. e3xd4 0-0 9. Ddl-e2
d7-d5 10. Lcl-b2
Een bekende stelling. Beide par
ten ontwikkelen zich op normale wij
ze. Het eigenlijke "strijdplan" komt
pas in het middenspel. Voorlopig is
er weinig aan de hand.
10Pb8-c6 11. Pbl-d2 Ta8-c8
12. Tal-cl Tf8e8 13. Tfl-dl Le7-f8
14. Pf3-e5
In de partij Hort-Langeweg ge
schiedde 14. Pfl g6 15. Pe3 Pb4 enz.
14Pc6-b4 15. Ld3-bl g7-g6 16.
De2-e3 d5xc4 17. b3xc4 Lf8-g7 18.
Pd2-f3 Tc8-c7 19. Pf3-g5 Pf6-h5.
Ook een bekende wending.
20. g2-g4 Ph5-f6 21. De3-b3 h7-h6!?
22. Pg5xf7Tc7xf7 23. Lblxg6
Hier is Najdorf in zjjn element!
Gezien zijn leeftijd zorgt hij toch
steeds voor vuurwerk in een duel.
Het mooie komt echter nog.
23. Tf7-f8 24. a2-a3
Zie ook 24. Db4: Pg4: 25. Pg4:
Dg5 met een gevaarlijke aanval
24Pb4-c6 25. f2-f4 Pc6-e7 26.
Lg6xeö Pf6xe8 27. Db3-e3!? b6-b5.
Later is gebleken dat 27Pd5!
zeer sterk is. Wit moet praktisch ne
men, waarna eeuwig schaak (Dd5:)
niet uitgesloten is. Opmerkelijk!
28. d4-d5e6xd5 29. c4xb5 d5-d4 30.
De3xd4 Pe7-d5 31. Dd4xa7 Pe8-d6.
(Zie diagram)
Een zeer interessante stelling. Ik
heb helaas niet voldoende ruimte
in deze rubriek alle varianten in ex-
tenso weer te geven. Ik geef de 'lezer
dan ook het advies de diagramstel
ling eens wat nauwkeuriger te on
derzoeken.
32. Tdlxd5 Lb7xd5 33. Pe5-c6! Lg7xb2
34. Pc6xd8 Lb2xcl 35. Da7-c5! Tf8x
d8 36. Dcöxdöt Pd6-f7 37. Dd5-f3
Vanwege de twee verbonden vrij
pionnen staat wit gewonnen. Het is
S,ï
4
4 *4
I 4
11
5 m
Najdorf
opvallend dat Najdorf uit een een
voudig opgebouwde positie een der
gelijk eindspel op het bord heeft ge
bracht! Dat zwart de dame moest
geven is duidelijk, want er dreigde
mat op g7. Tussen haakjes: Najdorf
had zo'n eerbied voor dr. Euwe, dat
het hem nooit is gelukt onze oud-
wereldikamp loen in een toernooi te
verslaan
37Td8-d4 38. b5-b6 Lclxf4 39.
Df3xf4
Dat is de echte Najdorf!
39Td4xf4 40. b6-b7 Tf4xg4t
41. Kgl-hl.
Zwart gaf het op.
Een wel zeer charmant gevecht!
BISHOP
Kunt u de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen i
den? De juiste oplossing vindt u elders op de pagina.
ADVERTENTIE
DE POSTADMINISTRATIE VANJ3E
NEDERLANDSE ANTILLEN heeft
ierie van drie bijzondere postze
gels zonder toeslag uitgegeven naar
/aanleiding van de indienstneming
ivan de nieuwe zeekabel en een
straalverbinding voor zowel de bin
nenlandse als de buitenlandse ver
keersafwikkeling. Deze 'telecammu-
nicatiezegels 1973', die door Char
les S. Corsen uit Willemstad op Cu
racao werden ontworpen, zijn ver
krijgbaar tot en met 19 Juni van het
volgend Jaar. De geldigheidstermijn
voor de frahkering is onbepaald
Op de zegel van vijftien cent vinden
we een symbolische voorstelling van
de telecommunicatie via straal en ka
bel tussen de drie benedenwindse ei
landen Aruba, Bonaire en Curasao.
Op de 45 cent een soortgelijke voor
stelling van de bovenwindse eilanden
Saba, St. Maarten en St. Eustatius.
Op de dertig cent tenslotte zes ster
ren, voorstellende de zes eilanden die
de Nederlandse Antillen vormen en
een symbolische weergave van de
onderlinge telecommunicatie via
straal (twee parabolen) en kabel.
De kleuren van de drie zegels zijn
lichtblauw, donkerblauw geel en rood
de prijs per serie bedraagt in Neder
landse munt één gulden en twee-en-
zestig cent.
Het Himalaja koninkrijk Bhutan
heeft ze weer eens bruin gebakken
op filatelistische gebied. Daarvoor is
de inventieve agent van Bhutan ver
antwoordelijk: een Amerikaan die
woont op de Bahamas. Hij beschouwt
de posterijen van deze Himalajastaat
als een melkkoe en het is waar
schijnlijk een uitzonderlijk goede.
Het begon allemaal met een serie
postzegels op zijde, er kwamen ook
zegels die voorzien waren van een
parfumlaxohtje. Nog meer speciale
dingen werden toegepast, zoals post
zegels van staalfohe en natuurfijk
ook zegels met drie-dimensionale af
beeldingen. Nu heeft men weer wat
anders gevonden: een serie van acht
postzegels die zijn uitgevoerd als af
speelbare grammofoonplaatjes. Op
de 33 toeren platen wordt de geschie
denis van het land verteld en volks
liedjes gezongen, in het Bhutanees
en in het Engels. De serie heeft een
prijs van rond de vijftien gulden, in
Nederland hebben we ze nog niet ge
signaleerd.
In de Verenigde Staten van Ameri
ka werken rond zevenhonderddui
zend postambtenaren. Een speciale
serie van tien postzegels is nu gewijd
aan dat leger PTT'ers. Het werd een
soort stripverhaal (de verschillende
waarden zitten aan elkaar) dat laat
zien op welke manier in Amerika de
veie tientallen miljoenen poststukken
worden verwerkt. Dat verhaal be
gint (natuurlijk) met het kopen van
postzegels op het postkantoor, terwijl
het eind wordt gevormd door de
postbode, die de post thuis komt
brengen. Alle andere handelingen
zijn op de andere acht zegels in
beeld gebracht. Op de achterkant
van de zegels heeft men een uitleg
gedrukt plus het embleem met bijbe
horend devies van de posterijen van
de VS.
In de zomermaanden zullen de Vere
nigde Staten ook nog twee blokjes
uitgeven. Op één ervan wordt de
aandacht gevestigd op de vooruit
gang die er wordt gemaakt in de e-
lektronica. Op vier zegels in dit blok
is de ontwikkeling te zien: van de
geluidstromme/1 van Marconi tot de
transistor. De zegels hebben waar
den vain 6, 8 ,11 en 15 (dollar)cent.
Ook het andere blokje is opgebouwd
uit vier zegels. Deze zijn gewijd aan
de 'Boston tea-party', een gebeurte
nis uit 1773 in de haven van Boston,
toen een woedende menigte uit de
volskbuurten uit protest tegen een
nieuw soort Engelse belasting 342
kisten met thee het water inkiepte.
PIETER TAFFIJN
De grote sensatie in de landenont-
moeting RuslandNederland was
ongetwijfeld de nederlaag van wereld
kampioen Sijbrands tegen Ruslands
tweede man Anatoli Gantwarg. In
boeiend gevecht kreeg Sijbrands
enig voordeel, bleef te lang op winst
spelen (te overmoedig na de daags
ervoor behaalde overwinning) en ver
loor tenslotte op kinderlijk eenvoudige
wijze.
Gantwarg (wit) Sijbrands (zwart)
1. 32-28, 18-23; 2. 33-29, 23x32; 3.
37x28, 20-25; 4. 41-37, 17-21; 5. 29-24,
de inleiding tot een interessant voor
postengevecht. 519x30; 6. 35x24,
12-18; 7. 39-33, 7-12; 8. 44-39, 1-7; 9.
37-32. Voor die dammers, die nog
steeds niet weten dat 9. 31-26 verbo
den is, vermeld ik even dat zwart dan
ivint door 914-20; 10. 26x17,
20x29! 11. 40x23, 18x29! enzovoorts.
Partij vervolg: 911-17; 10. 50-44,
13-22; 11. 31-27, 22x31; 12. 36x27,
13-18; 13. 46-41, 21-26; 14. 41-36. 7-11;
15. 47-41, 9-13; 16. 41-37,3-9; 17.37-31,
26x37; 18. 42x31,17-21, zie diagram.
De witte lange vleugel is tamelijk
snel ontwikkeld, doch het lijkt alsof
na 19. 48-42, 21-26; 20. 42-37 zwart
onder druk komt te staan. Echter na
2014-20! is 21. 34-29 verhinderd
vanwege18-23! 22. 29x7, 20x29;
23 33x24, 8-12 24. 7x18, 13x42; 25.'
37x48, 26x28 met schijfverlies voor wit
terwijl 21. 34-30 niet helpt wegens de
zelfde combinatie ingeleid met 18-22!
Wit moet dan besluiten tot 21. 28-22,
20x29; 22. 33x24, waarna zwart wat
meer mogelijkheden heeft. Part ijver -
volg: 19. 31-26, 14-19. 20. 26x17, 11x31:
21. 26x27, 19x30 22. 40-35! Na 28-23
krijgt wit het zwaar te verduren op
zijn lange vleugel. 22.12-17; 23.
35x24, 18-22; 24. 27x18, 13x22. De kan
sen liggen ook nu wat gunstiger voor
zwart. 25. 48-42, 16-21; 26. 28-23
(33-29 is verboden vanwege 21-27!)
6-11; 27. 32-28, 11-16 28. 44-40, 8-13;
29. 34-30, 25x34. Dit meenemen van
schijf 25 moet wel om de nodige lucht
te krijgen. 30. 40x29, 22-27; 31. 45-40,
10-14; 32. 40-34, 2-7; 33. 49-44, 21-26;
34. 44-40, 16-21; 35. 40-35, 16-21; 36.
42-37, 31x42; 37. 38x47, 27-31; 38.
43-38, 7-12; 39. 34-30, 13-19; 40. 24x13,
9x18; 41. 30-25, 31-36; 42. 39-34, 21-27;
43. 35-30, 15-20. De inleiding tot de
nederlaag, alhoewel nog niet direct
verliezend. De tekstzet werd waar
schijnlijk gespeeld, omdat zwart be
rekend had, dat hij na 4327-31
44. 38-32, 4-10; 45. 23-19, 14x23 46
28x19, 10-14; 47. 19-10, 15x4 niet meer
dan remise zou behalen. Partij vervolg
44. 38-32 27x38; 45. 33x42, 4-10? Nu
is het definitief verloren! 18-22 was
verhinderd döor 23-18! 22x35, 18x7
met winst voor wit, doch na 45
10-14 zou het alsnog remise zijn ge
lopen. Wit besliste nu de partij döor
46. 30-24! 10-15; 47. 23-19!! 14x32; 48.
25x14, 18-22; 49. 14-9, 17-21; 50. 9-3
en zwart geeft op.
Tot slot nog de nota/tie van de eer
ste partij tussen deze combattanten:
Sijbrands (wit) Gantwarg (zwart)
1. 32-28, 19-23; 2. 28x19, 14x23; 3.
37-32, 10-14; 4. 35-30, 20-25; 5. 33-29,
14-19; 6. 40-35, 5-10; 7. 41-37, 10-14;
8. 46-41, 17-22; 9. 31-27, 22x31; 10.
36x27, 11-17; 11. 30-24, 19x30; 12.
35x24, 14-20; 13. 45-40, 6-11; 14. 38-33,
17-21;. 15. 42-38, 21-26; 16. 41-36,
11-17; 17. 48-42, 4-10; 18. 50-45, 17-21;
19. 33-28, 1-6; 20. 28x19, 18-22; 21.
27x18, 12x14; 22. 32-28, 14-19; 23.
40-35, 19x30; 24. 35x24, 10-14; 25.
45-40, 14-19 26. 40-35, 19x30; 27. 35x
24, 9-14; 28. 44-40, 14-19; 29. 40-35,
19x30; 30. 35x24, 7-12; 31. 38-33, 13-19;
32. 24x13, 8x19; 33. 42-38, 20-24; 34.
29x20, 15x24; 35. 34-29. 12-17; 36.
29x20, 25x14; 37. 36-31, 17-22; 38. 28x
17, 21x12; 39. 31-27, 2-8; 40. 39-34,
8-13; 41. 43-39, 3-9; 42. 37-32, 12-18;
43 .33-28, 18-23; 44. 34-30, 14-20; 45.
30-25, 20-24; 46. 49-44, 6-11; 47. 47-42,
13-18; 48. 42-37, 9-14; 49. 28-22, 23-29;
50. 22x13, 19x8; 51 44-40, 14-19 52
39-33, 19-23; 53. 25-20, 24x15; 54. 33x
24. 8-12; 55. 40-34, 11-17; 56. 38-33,
12-18; 57. 33-28, 17-21; 58. 28x19, 18-
22; 59. 27x18, 21-27; 60 32x21, 16x27;
61. 19-13, 27-31; 62. 37-32, 31-36; 63.
13-8, 36-41; 64. 32-27, 41-46 65. 8-2,
46-5; 66. 34-30 en zwart geeft op.
C. V ARKEVISSER
Horizontaal 3. koper 8. flink 10.
kwaliteit 11. gemis aan tijdverdrijf 12.
vertering 14. vertegenwoordiger 16.
op formaat gevouwen bedrukt vel
18. degengreep 21. rookgerei 22. slag
instrument 23. bijbelse figuur 24. wil
de haver 25. schooien 27. bovenste
dakrand 28. boter bereiden 30. Epi
loog 33. staat in Afrika 34. traag 35.
balling 38. tuchtzweep 39. getakte ho-
rens40. metalen pen.
Vertikaal 1. lang zijvlak van 'n
baksteen 2. snedig 4. vreemde munt
5. troefkaart 6. graansoort 7. wijze
9. bestuurder 10. sneb 13. deel van
O
Vandaag kunt u uw tegenspel eens
toetsen: tegen twee sterke spelers, tij
dens een parentoernooi onder de pal
men van Juan-les-Pins in Zuid-
Frankrijk. De rol van oost is u toe
bedeeld en voorlopig ziet u slechts de
eigen kaarten en die van de tafel
(Noord)
A H B 8 3
C V B 10 8 4
<C> io
62
West Oost
V> N 6
WO 9 A H 9
z O 6 5 4 3 2
•f» A V B 8
Spelleider
Oost gever, allen kwetsbaar. Oost één
ruiten zuid past west drie sans
a tout noord vier ruiten oost
doublet zuid vier schoppen west
doublet einde.
Tegen vier gedoubleerde schoppen
start west met ruiten vrouw die blijft
en vervolgt met ruitenheer, getroefd
met schoppen drie op tafel. Noord
vervolgt hartenvrouw, u wint met
hartenheer. zuid doet harten zeven
en west harten drie bij.
Vraag A: Zuid heeft in slag 1 en 2
de ruiten zeven en de negen bijge-
speeld. Kunt u (oost) in slag 4 nu
ruiten naspelen of betekent dat na
spel dubbele renonce?
Vraag B: Is er wat voor te zeggen
hartenaas te incasseren om misschien
daarna uw partner in die kleur een
aftroever te bezorgen?
Vraag C: Indien oost ruiten zou na
spelen en noord troeft met schoppen
acht, dan volgt hartenboer die oost
met hartenaas wint. Zuid doet har
ten twee bij en west harten vijf. Wat
doet u nü verder als oost?
De antwoorden zullen gebaseerd
moeten zijn op het feit dat uw part
ner drie SA geboden heeft en daar
west als niets in harten bezat, zal hij
zeker de schoppenvrouw derde moeten
hebben. Verder zult u moeten inzien
dat zuid gedwongen was tot bieden
en dus niets hoeft te hebben. In feite
had zuid4 9 5 4 2. 9 7 2, O B 9 7,
4» 9 7 5 3 en de westkaarten kimt u
dus zelf vaststellen.
Antwoord A: West startte kenne
lijk van ruiten A H V, maar daar de
boer nog niet viel. moet die bij zuid
zitten. Ruiten naspelen door oost be
tekent dus géén dubbelrenonce.
Antwoord B: Hartenaas spelen zou
erg gunstig voor uw tegenpartij zijn.
Harten tweetje is nog weg, vermoede
lijk heeft zuid die. Wests harten drie
is de kleinste van zijn kleur en dat
bijspel geeft een driekaart aan.
Antwoord C: Na het maken van de
tweede harten weet u zéker dat west
er drie heeft gehad. West moet ook
klaverheer hebben voor zijn SA-bod.
Oost moet dus klaver spelen en die
kleur vervolgen. Noord zal de derde
klaver moeten aftroeven en dan kan
west later de schoppenvrouw maken.
Ontijdig doorspelen van harten of
het naspelen van troef (door OW>
doet zuid met twee down ontsnappen
(500). Goed tegenspel levert drie
down (800) op. Daar OW 5 SA kun
nen winnen (noord krijgt slechts
schoppen AH) en daarmee 660 zou
den scoren, ziet u thans dus dat twee
down voor OW heel slecht en drie
down bijzonder goed zou zijn.
H. W. FILARSKI
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
aoHüc<ucoi<a>T<c<oDW
wasstel 15. voorplein 17. kompas
streek 18. Javaans orkest 19. vis 20.
rechthoekig 25. alledaags 26. klein
handel 28. insekt 29. heester 31. he
melgeest 32. uitbouw 36. zindelijk 37.
zouteloos.
Oplossingen onder 't motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur in het
bezit te zijn van de redactie van
het Leidsch Dagblad Witte Singel 1,
Leiden. Wij stellen vier prijzen be
schikbaar: één van f10, één van
f 7,50 en twee van elk f 5. Alleen
abonnees kunnen meedingen.
naijGJütaaasoou
OU****CUOHOU
De eerste prijs van 10,- werd toe
gekend aan mevr. C. M. van Sabbeai
v. d. Hoogen, Voorste Zandstraat 8 in
Leiden, de tweede prijs van 7,50 aan
de heer H. C. de Nie, Boulevard 2 in t
Katwijk aan Zee. De twee prijzen van
ƒ5,- gaan naar de heer F. J. van
Dalen, Huygensdreef 15 in Leiderdorp
en naar de heer J. J. Nieboer, Tem- 1
mlnckstraat 11 in Leiden.
De prijzen worden de winnaars toe-
.i
gezonden. i
Kom er achter
•WoizeSudMnojA ur'
a^xapno puoiu g 'uiooq ure^s uj qua
'L '8aM ap uba snjun lodsujjS 9 'pjooq
-uaM.no.iA aqsuaAoq s 'uappjui inooq
-autiap \r 'sjtipoj ^aia^n uuin uaoqos
g '9jqoaj imn suf doou^
Z 'sjipaj sjnu df]duaa^sjooiio6
