LONINGIN
VERDIENT
RLITAIRE
PARADE
Vietnamezen willen naar huis
!ij regeringsjubileum
ÜDERDAG 28 JUNI 1973
PAST Waarom schreef ik mijn
jonnummer op het hotelformu-
terwijl het niet werd gevraagd?
joedelijk door een onbewuste
t voor de gevolgen vam een
enerzijds en Nederlandse Piet-
leciesheid anderzijds. Bij even-
identificatie later zou een te-
nnummer gemakkelijk zijn bij
verwittigen van naaste familie,
onbewuste angst bleef vier da-
lang sluimeren. Objectief was
»en reden voor.
Belfast Europa Hotel is wei-
het meest beveiligde van de
erse wereld en vermoedelijk
het minst rendabele. Sinds de
in Noord-Ierland in 1969
aken, is er nooit meer dan tien
I ent van de 350 bedden tegelijk
ipen geweest. Het statussymbool
Belfast blijft echter open.
de rooms-katholieke minder-
is het een bolwerk van het
j stantisme en Britse overheer-
Hardop praat men daar niet
De reden heeft een sociale
;rgrond: men werkt er, of loopt
minst een sollicitatie,
verklaart wellicht ook de grie-
t gedienstigheid van de 200
personeel. Een klacht van een
betekent ontslag. Er staan tien
Igers buiten. Wie in het restau-
voelt dat letterlijk en figuur-
den lijve.
met vier sterren op het voorhoofd.
Terwijl de nacht langzaam over
Belfast valt en men door de grote
ramen van het restaurant annex
bar alleen nog de afgeschermde
lichten ziet van de Britse patrouil
les, wordt de spaarzame hotelgast
geëntertaind. Zijn drankje wordt
hem geserveerd door jongedames in
nerveus gesneden broekjes, zwart
van kleur met een grote strik op de
billen. Een gast maakt een luguber
grapje: „In het Belfast Europa Ho
tel wordt men verzorgd van de wieg
tot het graf.
Plotseling zat ze aan ons tafeltje.
Waar ze vandaan kwam wist nie
mand te vertellen. Van achter een
pilaar, dat was het enige. Ze was in
de dertig en volslagen dronken. Een
hotelgast? Vermoedelijk niet. Maar
hoe was ze dan door de veiligheids
inspectie gekomen? En wat zat er
in haar tas? In Belfast houdt elke
tas, doos of kist een potentieel ge-
Dronkenschap
elaanschuiver
ilve de dubbele kelnersbrigade,
i stoel-wegtrekker en een
stoel-aanschuiver. Beide
wachten in voortdu-
e spanning. Tijdens het eten
ik doodstil zitten om de weg-
;er niet onnodig te alarmeren,
tempo van de asbakken-leger
ik niet kunnen vertragen. Bij
sigaret heb ik geturfd: de leger
es keer in actie.
Nederlands café slaagt een
stomme eskimo er in zeer korte
in een ober duidelijk te maken
fooi af mag houden. In
Belfast Europa Hotel behoort
tot de onmogelijkheden. De
wil best een fooitje, maar hij
it tot de gast hem definitief
duidelijk gemaakt dat het be-
voor hem is. Dan nóg loopt
reg, bereid om het direct weer
te geven. De gast is koning.
den
iet hotel praat men niet
Dte wereld daarbuiten. Niet over Discipline
IRA, de represaille-maatregelen
de protestanten, de doden, de
lanslagen, de kogelgaten, of
ene wat er die nacht verwacht
worden. Wie de veiligheidspost
epasseerd waar men, ai loopt
twintig keer in en uit, gefouil-
wordt wordt een hotelgast
Een discussie was niet mogelijk. Ze
vertelde zojuist bij de Heilige
Maagd Maria een goede fles rode
wijn te hebben achtergelaten, om
vergiffenis te krijgen voor haar
dronkenschap. Ze was bezig te
scheiden van haar echtgenoot. Tien
minuten na haar komst verborg ze
haar hoofd in de zware baard van
een Ierse televisiejournalist uit Du
blin, die er niet om gevraagd had.
De rest van de avond is ze geble-
Om veiligheidsredenen waren de
meeste gasten ondergebracht op de
elfde etage van het hotel. In het
afgelopen jaar hadden vijf bomaan
slagen alleen lagere etages bescha
digd. Vandaar dat het op deze eta
ge betrekkelijk safe genoemd kon
worden.
Het uitzicht was schitterend. In de
loop der Jaren hebben honderden
Journalisten uit alle delen van de
wereld van deze gesubsidieerde uit
kijktoren gebruik gemaakt.
Een blik naar buiten om de kruit
damp op te zien trekken,een blik op
het televisietoestel in de kamer om
exact te weten wie er voor de ont
ploffing heeft gezorgd en hoeveel
slachtoffers er zijn gevallen. En op
het nachtkastje een lijstje met spe
ciale telefoon- en telextarieven om
het nieuws «thuis te kunnen bezor
gen.
dag leek alles anders.
Het verschilde in niets van een ho
tel in Den Haag of Rotterdam. Ge
roezemoes in de lobby van wachten
de mensen. De dronken dame van
de vorige nacht stond te telefoneren
in één van de vier cabines. Even
Door Ton Schuur mans
In de grote hotels van Bei-
Jast doet men alsof de rumoerige
wereld huiten niet bestaat. Wie
niet in de kranten leest zou mak
kelijk vergeten dat er huiten vrij-
moeilijk is met vijftien gasten. De
spanning steeg steeds ten top wan
neer de hotelmanager de lobby be
trad, wat regelmatig gebeurde.
Deze typische Engelsman was altijd
zó glad geschoren, dat ik steeds het
idee kreeg dat hij zich 's morgens
stond te schaven in plaats van te
scheren. Vorig jaar had hij een
groot feest met een goochelaar aan
gelegd voor het personeel „wegens
het voortdurende werken onder gro
te spanning". Ook de hotelgasten
werden bij het feest uitgenodigd.
Een voornaam deel van het perso
neel kreeg volgens een ooggetui
ge de hoogte, waardoor het feest
minder plezierig dreigde te eindigen.
De gladde manager was zo veront
waardigd dat hij op een goed mo
ment de hele feestzaal leegschold,
met uitzondering van de paar gas
ten.
In de grote zaal van het hotel ver
gaderde de Rotary-club van Belfast.
In een andere zaal werd alles in
gereedheid gebracht voor een con
gres dat de volgende dag zou wor
den gehouden.
Het congres zou worden bijgewoond
door een voormalige Noordierse mi
nister. Vandaar dat een patrouille
soldaten, onder leiding van een kor
poraal, met behulp van een hond
speciaal getraind om dynamiet op
te sporen het hele hotel inspec
teerde. Het karwei duurde ongeveer
Ernstig
later vertrok ze. Even in de richting van de receptie doen uitsteken naai
Alleen de discipline onder het ho- kijken was reeds voldoende om een waarvan hij het nun
telpersoneel was voelbaar aanwezig, functionaris pijlsnel zijn hand te hoofd wist, hoewel
De gezichten van de militairen
stonden zeer ernstig. Niet omdat ze
wat gevonden hadden, maar de mi
litairen in Belfast lijken allemaal
zo te kijken. Voor hen is het oorlog,
de buitenstaander ziet er ten on
rechte vaak soldaatje-spelen in.
Maar het was wel een lachwekkend
gezicht toen de soldaat met de
hond met zijn lange semi-automati-
sche wapen klem kwam te zitten
tussen de draaideur.
In de publieke bar van het hotel,
genaamd „The Whip and Saddle"
(de zweep en het zadel) werken
twee meisjes in vrolijke groene
kleertjes. Patricia is een volbloed
Ierse, Satrwah is een Egyptisch
meisje, wier ideaal het was de we
reld te verkennen.
Sarwah kwam naar Belfast om met
eigen ogen te zien of het niet alle
maal overdreven was, wat er van
werd verteld. Ze werkte eerst in het
Wellington Park-hotel, elders in
Belfast.
Bom
Ze was er twee weken receptioniste,
toen ze voor een situatie kwam te
staan, die je bij Schoevers nooit
zult leren. Ze zat achter haar bu-
je sleutel, reautje, toen er twee gemaskerde
er uit zijn mannen binnenkwamen. Ze legden
ut niet zo een flink pak onder haar bureau en
wel dagelijks gewelddaden wor
den gepleegd. Overal staan sol
daten en alleen heel kleine kin
deren hebben nog geen eerbied
voor hen.
zeiden: „Dit is een bom. Over enige
minuten zal die ontploffen.
Wat deed Sarwah? Ze belde eerst
alle gasten «ongeveer veertig) op in
hun kamers en verzocht ze zo snel
mogelijk het hotel te verlaten. Toen
ze na tien minuten zelf het hotel
uitrende sloeg het geweld van de
explosie de gehele voorgevel van het
hotel eruit.
Het andere meisje, Patricia, verliet
enige tijd geleden na haar dienst
tijd het hotel om naar huis toe te
gaan. Een woedende menigte viel
haar plotseling aan. Volgens de
grootste schreeuwer was ze met een
Britse militair naar bed geweest.
Nog voordat ze iets kon zeggen was
ze kaalgeschoren, met teer overgo
ten en met kippeveren bestrooid,
waarna men haar aan een boom
bond. Later bleek niet zij, maar
haar vriendin met de soldaat te
zijn uitgeweest.
Absurd
Zo heeft bijna elk personeelslid van
het Belfast Europa Hotel zijn eigen
verhaal, dat te maken heeft met de
wereld er bulten. Er wordt echter
niet over gepraat. In het hotel doet
men alsof het niet in Belfast staat.
Soms doet het absurd aan.
Zoals de gelegenheid tot het gebrui
ken van het zogenaamde champag
ne-ontbijt in de kleine uurtjes van
de nacht. Het wordt geserveerd op
de twaalfde etage, precies onder het
dak, door meisjes gekleed in nauw
sluitende zwarte badpakjes, waar
zelfs een pastoor voyeur door moet
worden. s
Terwijl op ongeveer een kilometer
afstand in de Coronation Street een
café werd opgeblazen «zes ernstig
gewonden) en elders in Belfast twee
protestantse families hun huis in
vlammen zagen opgaan, draaiden de
serveersters op de twaalfde etage
met him billen en siste de bacon in
de pan. Het acht man tellende or
kest speelde perfect. Een gast zong
een lied over Ierland. De champag
ne was geen nep.
Die nacht schrok ik geweldig. Ik
werd wakker van zacht gemorrel
aan mijn deur. Ik sprong mijn bed
uit. Het gemorrel hield aan. ik zag
de klink van de deur draaien. Het
klamme zweet brak me uit. De deur
ging langzaam open. Ik hoorde een
bons, alsof er iets zwaars tegen de
automatisch sluitende deur werd
geduwd. De doodsangst moet in
mijn ogen hebben gestaan. De deur
«zwaaide verder open. Het was de
ober met het ontbijtwagentje. Van
schrik ging ik tegen hem tekeer.
Hij maakte duizend-en-één excuses.
Hij had wel tien keer geklopt, maar
ik had geen antwoord gegeven. Als
ik wilde kon ik bij de manager
mijn beklag doen. Maar hij keek
alsof ik hem net zo goed bij de
IRA had kunnen aangeven.
Door kap.-ter-Zee J. J. P. de Boer
Als het waar is dat er bij het rege
ringsjubileum in september geen
militaire parade zou kunnen worden
gehouden, omdat dat te duur zou
zijn, dan is dat een beschamende
En wel op de eerste plaats vanwege
het feit, dat we, als zo'n parade in
derdaad extra uitgaven met zich
mee zou brengen, die er kennelijk
niet voor hebben. En dat terwijl
het gaat om een bepaald niet alle
daagse gebeuren, als dit Jubileum
van een 25-Jarige regeringsperiode,
waarin het ons allemaal in vrede
en vrijheid alleen maar naar den
vleze is gegaan.
Op de tweede plaats is dit een be
schamende zaak, omdat er natuur
lijk helemaal geen sprake behoeft
te zijn van extra uitgaven, in die
zin dat er geen extra injectie van
geld in de defensiebegroting voor
nodig is.
Natuurlijk valt er heel gemakkelijk
een redenering op te tuigen, waar
uit moet blijken hoe duur parades
wel zijn.
Alleen al de door vooroefeningen,
vervoer heen en weer, en uiteinde
lijk de parade zelf, gederfde man
uren van ai die deelnemers, verte
genwoordigen als Je dat zo wilt
zien, een aanzienlijk bedrag. Voeg
daarbij de kosten van het vervoer
van en naar de diiverse legerings-
de 1
het 1
voer van de bij zo'n parade betrok
ken autoriteiten (om van hun voor
de normale produktie verloren ge-
gane manuren nog maar niet te
spreken), en Je krijgt een bedrag
waar je U tegen zegt.
Althans totdat je het gaat vergelij
ken met wat we nationaal aan an
dere dingen, bijvoorbeeld aan drugs,
besteden, want dan valt het toch
wel een beetje in het niet.
Maar goed, het blijft al met al een
respectabele som, wat zo'n parade
op die manier bezien kost. Inder
daad ware het niet, dat ook bij het
niet houden van die parade dezelf
de kosten op een andere manier en
misschien over wat langere tijd ge
spreid toch nog steeds worden ge
maakt en dat aan het eind van het
jaar echt geen overschotje van die
waarde op de defensiebegroting over
zal blijken te zijn.
Dat deze parade dan ook niet ge
houden mag worden, zal dan ook
wel minder met de kosten te maken
hebben dan met angst voor de kri
tiek vanuit bepaalde hoek waaraan
men bloot zou staan.
Angst misschien ook voor de reaktie
van de WDM, die het er wel eens
niet mee eens zou kunnen zijn, dat
haar leden, op wat anders mogelijk
een vrije dag zou zijn, voor zo'n
parade in het geweer zouden moe
ten komen.
Angst misschien zelfs voor buiten
landse lachjes om zoveel van onder
helmen vandaan komend mannelijk
haarschoon.
Toegegeven, mogelijk zitten al die
reakties en nog meer er inderdaad
echt in, maar wat dan nog.
Om Schotten in kilts wordt op het
eerste gezicht ook wel eens gegie
cheld, maar dat lachen vergaat snel
bij nadere kennismaking met deze
ruige individualisten, die tot de best
gemotiveerde soldaten in de wereld
kunnen worden gerekend.
En als de kneep juist daarin zou
schuilen, dat wij net wat die moti
vatie betreft, niet al te zeker van
onze zaak zouden zijn, des te meer
reden, om er nu maar eens heel
snel aan te beginnen om die weer
wat op te vijzelen.
Blijft relevent de vraag of het hou
den van militaire parades geacht
kan worden tot de normale verrich
tingen van een krijgsmacht te be
horen.
Om de buitenwereld te laten gelo
ven in de waarde van onze krijgs
macht, en dat is het waar het bij
de geloofwaardigheid om draait,
moeten we er op de eerste plaats
als Nederlandse volk zelf in geloven.
En daarvoor is het wederom niet
voldoende om als militairen zelf te
weten, dat deze waarde in de vorm
van een bepaalde gevechtskracht er
is, maar moeten we die ook bij tijd
en wijle aan ons volk en via het
volk aan de buitenwereld willen to-
Alleen al om ook nu weer, net als
voor 25 Jaar ook middels een para
de gebeurd is, demonstratief te ge
tuigen. dat onze krgsmacht te al
len tijde bereid is om zich met
wegcijferen van persoonlijke belan
gen in te zetten voor de haar. als
het ware onder 't Koninklijke zegel,
door de regering verstrekte op
drachten, is het nodig dat een bij
voorkeur ten overstaan van de Ko
ningin zelf gehouden parade van de
krijgsmacht bij dit Jubileum wordt
gehouden.
De loyaliteit van onze krijgsmacht
welke iedere regering broodnodig heeft
om haar beleid uit te kunnen- voeren,
en waar iedere wettig tot stand ge
komen regering recht op heeft,
vindt bij ons haar ophangingspunt
in de figuur van de Koningin.
En zo niet, dan staat ons hele be
stel op losse schroeven
De regering in Saigon heeft onlangs
een nieuw economisch ontwikke
lingsprogramma aangekondigd, dat
sterk afhankelijk zal zijn van Ame
rikaanse hulp gedurende enige ja
ren.
De boeren in een Zuldvietnamees
dorp, dat ik bezocht, waren er ech
ter niet van onder de indruk, bui
tenlandse hulp is iets voor de rege
ring", zei een hunner. „Alles wat ik
nodig heb is, dat ik weer in vrede
naar mijn akkers terug mag gaan".
Had deze boer dan geen voordeel
gehad van vroegere buitenlandse
hulp? Vlak bij waar wij stonden
was een mooie bron aangelegd van
ongeveer tien meter diepte, die af
geschermd was met een stevig be
tonnen muurtje. De boer zei dat
„ze" die bron hadden aangelegd,
maar hij was er helemaal niet
dankbaar voor. Hij wees met zijn
vinger over de velden. Daarginds,
waar zijn oude huis lag, daar was
genoeg water en waren geen bron
nen nodig .De regering en de Ame
rikanen hadden hem geëvacueerd
uit zijn oude dorp, omdat er daar
Vietcongstrijders waren. Alles wat
De vluchtelingen in Zuid- willen vn de eerste plaats terug bij vroeg was permissie om naar
tinam geloven niet zo erg vn de naar hun eigen velden om die buis terug te gaan.
■iLwe economische plannen die weer te bebouwen net zoals voor „Naar huis terug"; dat is het voor-
regering heeft opgesteld. Zij de strijd begon. naamste voor veel dorpsbewoners in
Zuid-Vietnam. En dat zeggen niet
alleen de vluchtelingen die in kam
pen wonen, of de boeren die door
de oorlog gedwongen zijn naar
nieuwe dorpen te verhuizen. Nee,
dat zeggen ook de boeren die geluk
hadden en in hun dorp konden
blijven, maar wier land ligt in ge
bieden, waarover de twee partijen
strijd leveren. De regering verbiedt
hen terug te gaan naar die gebie
den, hoewel ze soms maar een paar
honderd meter van hun dorp af
liggen.
„Als we maar terug kunnen gaan
zal alles weer goed worden", zeggen
de boeren. Hun land is goed; ze
weten hoe ze het moeten bebouwen
en ze willen graag hard werken.
Maar wat hebben zij aan hulp?
Het ontwikkelingsplan van de rege
ring stelt, dat de landbouw de
grondslag moeten vormen van de
toekomstige welvaart van Zuid-Viet
nam. Maar het gaat om het pro
bleem wanneer de boeren naar huis
terug kunnen gaan uit de weg. De
regering in Saigon wil dat niet als
het betekent dat de betrokken boe
ren in een gebied komen te wonen
waar de Vietcong het voor het zeg
gen heeft.
De belofte van toekomstige hulp
maakt weinig indruk op de boeren
omdat hun vroegere ervaringen er
mee slecht waren. Het oude 6ysteem
van hulpverlening in de dorpen
werd geleid door militairen en
mannen van de Centrale Inlichtin
gendienst. Veel van deze giften wa
ren 6lechts in theorie hulpgelden,
maar werden in feite gebruikt voor
militaire en politieke doeleinden.
Een van de laatste leidinggevende
figuren van de CIA wilde vooral
dingen volvoerd zien, die snel ge
construeerd konden worden zoals
voetbruggen en betonnen paden om
te bewijzen, dat de regering „het
goede voorhad'.
Andere projecten die in theorie ver
standig waren zoals kleine coöpera
ties om kippen en varkens te fok
ken, zijn ineengestort, nu de Ameri
kaanse adviseurs naar huis zijn ge
gaan. Dergelijke coöperaties werden
aan de boeren opgedrongen en niet
door hen zelf geschapen.
Het is daarom niet verwonderlijk,
dat de boeren vaak ontkennen ooit
iets van de regering te hebben ge
kregen. „De regering ons helpen",
vroeg een man die bezig was met
een groep vrienden zijn huis te
herbouwen. „Neen, maar ik heb de
regering geholpen. Ik heb twee
zoons aan het leger gegeven".
De andere mannen knikten instem
mend.
De boeren die niet in hulp geloven
geven misschien volkomen onbe
wust de woorden van de Viet
cong weer. De boeren kunnen som
mige vormen van hulp zoals de ver
betering van de waterhuishouding
in de Mekongdelta, niet waarderen,
hoewel zij er veel nut van zouden
kunnen hebben. De communisten
zijn bezorgd dat zij er niet meer
onafhankelijk door kunnen optre
den. Het ontwikkelingsplan van
Saigon doet een band ontstaan tus
sen Zuid-Vietnam en het westelijke
kapitalistische stelsel, vooral omdat
dit buitenlandse investeringen bin
nenbrengt. Het is duidelijk dat de
Vietcong dat niet kan accepteren.
En als alles volgens de plannen van
Saigon verloopt zal het Westen zich
in Zuid-Vietnam doen gevoelem op
een andere, meer zichtbare manier.
Het plan beoogt, dat er tegen 1980
Jaarlijks een miljoen toeristen het
land zullen bezoeken. Zuid-Vietnam
heeft vrijwel geen faciliteiten voor
dit soort toerisme, maar de plan
nenmakers zeggen, dat die gebouwd
kunnen worden, met buitenlandse
hulp.
Het massatoerisme brengt elders in
Azië reeds veel geld to het laadje.
Dat dit beeld aantrekkelijk is voor
economen, die denken aan het ver
krijgen van buitenlandse deviezen,
is duidelijk. Maar mensen die in de
ruimste zin te maken hebben met
de ontwikkeling van Zuid-Vietnam
koesteren twijfels. Hebben de Zuid-
vietnamezen aan beide kanten al
die Jaren gevochten om hotelhou
ders en bedienden te worden voor
een miljoen buitenlanders? Wil een
klein land wel zo afhankelijk wor
den van het bezoek van een massa
toeristen uit het buitenland die zich
zeker in de ogen van de Vietname
zen vaak vreemd en aanstootgevend
zullen gedragen? De Vietcong wil er
natuurlijk niets van weten en op
een of andere manier moet men
toch met de gevoelens van aanhan
gers daarvan rekening houden.
Want als er niet een of andere po
litieke overeenkomst wordt gesloten
tussen de regering in Saigon en de
communisten is het moeilijk in te
zien hoe de boeren naar hun lande
rijen terug zullen keren of hoe toe
risten veilig op het strand zullen
kunnen vertoeven.
