Leidse „schoolleiders" met pensioen
Dr.J. W.Blom
het rectora
de leerlingen
en z'n school
Onrust en agressie
Rector „Rembrandt"
Mej. Mak
zal de
jeugd
missen
Kraken
LEIDEN Het kamertje van Kuiters, de conciërge, is niet
ran plaats veranderd, 't Kamertje met de „toonbank". In
vroeger jaren moest je je daar vervoegen als je jonge weer
barstigheid een leerkracht tot geestelijke uitputting had ge
bracht. Zonder enig medeleven noteerde Kuiters dan het
uitzonderlijke tijdstip waarop je de volgende dag aan de
loort moest staan.
let Rembrandtlyceum nu scholengemeenschap ken-
lerkte zich door een ontroerende saamhorigheid. Mis-
chien door het gebouw. Het was oud; de gangen waren er
bnker, het houtwerk had een vaal-grijze kleur. In het ge-
oezemoes tussen de lesuren in liep dr. J. W. Blom, de rec-
jr, er glimlachend rond. 1$ tegenstelling tot sommige van
1. ijn leraren zag hij er zelden vertoornd uit.
weinig veranderd. Z'n stem
Qeft dezelfde nasale klank. Z'n
reebtrant is onverwacht. Het ene
iment leunt hij rustig achterover,
zit hij plotseling op 't randje van
stoel. In een gesprek heeft hij
van Den Uyl. Langgerekte, zorg-
fidig uitgesproken woorden.
De pensionering van dr. Blom gaat
het eind van dit schooljaar in.
het Rembrandt heeft hij dan 12
)oor
Tim Wirtz
ar doorgebracht. Twaalf jaar, na
rectoraat in Den Helder, een
raarschap op 't zelfde Rembrandt
In Voorschoten, en een assistent-
hap op het Kamerlingh Onnes La-
iratorium.
iet Mammoetwet
Dr. Blom
Jïn boven -
5 één van de gelukki-
vie zich de mammoetwet
'Dat is natuurlijk met
s. Er zitten voordelen en er zit-
nadelen". Noemt als voordelen de
d, tere aansluitingsmogelijkheden en
brugklas. Laat zich kritisch uit
de onmogelijkheid voor goede
d dingen 't sneller te doen. Zegt ge-
Mige bezwaren te hebben tegen de
ddenschool"Omdat men dan drie
in# ir lang die hele club nog bij el-
tajar wil houden. En dan maak Je de
voor havo of atheneum dus
drie Jaar".
een wat spottende blik in de
:n rept hij over 't gebrek aan ac-
k mmodatie, het oeroude gebouw.
uf 3et was eigenlijk zo dat ik hier op
a bepaald moment kwam en zei:
i dat mankeert eraan. En toen
gemeente: zeg maar wat er al-
aaal bij moet komen. En zij uit-'
'henen wat dat ging kosten: nou,
it kost dan minstens net zoveel als
a nieuw gebouw, en dan heb Je nog
ADVERTENTIE
cBeste
Hollanders
De brabanders willen u en uw
kinderen graag de twintig
levende' sprookjes van de
Efteling laten zien. En het
Diorama. En het kabouterhuis.
En het waterorgel. En de
poppenkast. En de echte
stoomtrein. En de speeltuin.
En de sioomcarrousel.
D'r komen vandaag de dag
toch zoveel treinen tot vlakbij
de Efteling.
kgvol
Naties voor
tóevijftig.
iuid hvlliiad 20 km.fi.W.v.Iilbmg
maar een opgelapt oud gebouw.
Daarna zijn er stappen naar het rijk
gezet en er is een deskundige geko
men die dat gebouw heeft af
gekeurd".
"We zijn toen op een lijst geplaatst,
maar er ging niks van die lijst af,
omdat er een bouwstop kwam. En
nou staan we dus nog keurig op de
lijst".
Te klein
"Nou zei het ministerie tegen ons:
Ja, Jullie krijgen een nieuw gebouw
en dan zullen wij wel voor Jullie uit
rekenen voor hoeveel leerlingen. Op
dat moment was dat twaalfhonderd.
Dus wij vroegen een gebouw voor
twaalfhonderd. Toen kwamen zij met
een tegenvoorstel van achthonder
haha. Hebben we weer gepraat en is
het tenslotte geëindigd op negen
honderdvijfenzeventig. Nou zijn we
inmiddels met Voorschoten gefuseerd
en dan krijgen we er straks vijftien
honderd. En dan kumien ze er dus
niet in".
"Ik weet van gebouwen dat op het
moment dat ze werden geopend, ze
te klein waren en dat er zo gauw als
't maar kon weer wat bijgezet moest
worden. Dat is bij het Rijnlands, dat
is bij de pedagogische academie, het
nieuwe gebouw van Visser 't Hooft,
't Agnes, 't Louise en dat is overal".
U vindt dat de bouw van scholen
niet goed wordt gecoördineerd.
"Ja, als ik dat zo zeggen mag, Ja.
Ze lopen achter op de feiten. Ik zie
voor deze school dan wel aankomen
dat er een nieuw gebouw komt en
Je zit dan nu met vier gebouwen
maar dan zul Je toch nog twee ge
bouwen krijgen omdat het te klein
zal zijn. En dat geeft op zichzelf
bezwaren natuurlijk".
Is dat nou niet frustrerend? Ik
kan me voorstellen dat toen u hier
kwam u gedacht hebt: nou moet er
een nieuw gebouw komen.
"Heb ik natuurlijk gedacht, Ja.
Maar nou nee. Ik ben wat dat be
treft misschien wel wat filosofisch
aangelegd. Ik weet dus dat dit over
al een bijzonder trage zaak is. Kijk
es, het onderwijs blijft voor mij na
tuurlijk belangrijker dan een gebouw
Of de administratie of weet ik wat".
Pet af
U hebt geen hang naar vroeger?
"Nee, ik ben niet zo nostalgisch.
Waar ik me wel aan kan ergeren is
aan die kreet van: de Jeugd van te
genwoordig, die heeft dan alles ver
keerd gedaan. Dat hou ik gewoon te
gen. Vroeger waren er vervelende
Jongens en die zijn er nog. Nou heb
ben we zo'n feestelijke week gehad
ter ere van mijn afscheid. Nou, wat
daar is gepresteerd. Op muzikaal ge
bied, op tekengebied, dingen met
handenarbeid zijn er tentoongesteld,
ballet was er. Daar neem ik m'n pet
voor af".
De neiging naar inspraak en me
dezeggenschap.
„We hebben hier het schoolparle-
ment. Dat is om zo te zeggen de
spreekbuis van de leerlingen. En daar
heb ik prettig mee samengewerkt. Ze
gaan er in elk geval vanuit dat ze
gehoord moeten worden en dat ze
voorstellen moeten kunnen doen.
Maar niet van; wij moeten de school
Rector Blom: die kreet van de jeugd van tegenwoordig die
heeft dan alles verkeerd gedaan, dat hou ik gewoon tegen.
(Foto Jan Holvast)
U vindt het schoolparlement een
onmisbaar element geworden op
school?
„Nou, onmisbaar. Dat is een groot
woord.
„Ik kan me voorstellen dat u er
een beetje op gaat werken.
„Ja, we vragen ook wel om sug-
Blom spreekt zich
over het eenzame protest dat des
tijds rees tegen de feestweek ter ge
legenheid van z(jn afscheid. Uit
z'n monoloog blijkt een duidelijk
ongenoegen met deze kwestie. We
praten er verder niet meer over: "Die
zaak is intern opgelost". Vindt de
feestweek een onvergetelijk iets.
Zegt: „Als je dat dan meemaakt,
dan doet Je dat goed".
Noodzaak
U hebt eigenlijk twee deelfuncties,
leraar en manager.
„Nee, er is eigenlijk nog maar één
functie, want ik geef geen les meer.
Ik heb ook niet meer de dagelijkse
leiding in dit gebouw. Ik ben om zo
te zeggen de coördinator. Ik ben dus
de man die naar buiten alle relaties
heeft. Ik ben in 1969 gestopt met
lesgeven. Toen heb ik voor het laatst
eindexamen afgenomen".
Pure noodzaak.
„Pure noodzaak. Andere functies
die Je normaal als rector erbij hebt,
heb ik moeten laten lopen omdat het
helemaal ging om de organisatie van
dat hele nieuwe gedoe. Dat moest nog
in elkaar getimmerd worden. Och
mens, daar hebben we toch een.
Dat betekent dat u meer onder
wijsdeskundige bent dan leraar.
„Ja, en ook zoals u zegt: manager
hè? Je moet regelingen treffen en,
nou Ja, in het begin is dat wel 't
zwaarst".
Heeft u dat niet gespeten, dat u
moest stoppen met dat lesgeven?
"Ja, dat is voor mij een hele zware
beslissing geweest. Maar het kon niet
meer. Je moest gewoon om Je ge
zondheid denken. Je kon niet zeggen:
die leiding laat Je voor de helft aan
een ander over. Want Je kan dit niet
gedeeld doen".
Het toekomstig rectoraat gaat
dus toe naar een puur management,
los van het lesgeven?
"Ja, dat moet het ook zijn. En dat
heb ik dan ook moeten doen. Maar
daar doe ik niet weemoedig over. Ik
betreur dat wel, want ik gaf bijzon
der graag les, dat gevoel heb ik al
tijd gehad en dat verstevigde de band
met de leerlingen. Maar nu, met vijf
tienhonderd leerlingen, is dat voor
mij geen haalbare zaak meer".
Manager
"Ik heb wel het gevoel dat als Je het
rectoraat als puur management gaat
beschouwen en rectoren van buiten
het onderwijs zou aantrekken, het
een verkeerde zaak zou zijn. Ik
dacht dat Je die manager toch wel uit
het onderwijs moest betrekken. Je
moet geen man hebben die helemaal
niet weet wat een klas Is en er hele
maal niet voor heeft gestaan".
"Het is nu nog wel de vraag of le
raren zo gauw zullen zeggen: dat rec
toraat, dat lijkt me wel wat. Wat ik
dus vroeger wèl dacht. To enik hier
gewoon leraar was, heb ik tegen me
zelf gezegd: ik wil nou wel eens di
recteur worden. Dat heb ik toen een
tijdje gedaan en dat vond ik echt ple
zierig. Nou, toen hebben we dat al
lemaal gehad (de mammoetwet ww.)
en toen zei m'n vrouw: en nou is
het afgelopen haha".
"Een rectorcursus, die moet er na
tuurlijk komen. Er moet ergens een
mogelijkheid zijn voor de leraren die
naar een rectoraat solliciteren, om 'n
cursus te volgen".
Wat gaat u doen als u gepensio
neerd bent?
"Ik ga w^er een beetje studeren.
Geofysica, t ontstaan van de aard
korst en zo. Ik heb daar zo langza
merhand vrij veel boeken over aan
geschaft. Maar ik ben er destijds in
blijven steken. Ik vind 't erg boeiend.
En ik krijg er nu weer tijd voor,
dus.
Conrectrix
van Louise
LEIDEN De leerlingen van
de Louise de Coligny scholenge
meenschap zullen haar missen
Door
Hans Melkert
komend schoolseizoen. Mej. N. H.
Mak verlaat na een loopbaan van
ruim 40 Jaar in het onderwijs
haar "centraalpost" in het dui
zendkoppige "bedrijf" aan de Ka-
gerstraat: de conrectorskamer,
waarvan de deur altijd open
staat. Er is geen vrees om deze
drempel over te stappen, want bij
"tante Nel" kun Je zonder letter
lijk aan te kloppen altijd figuur
lijk aankloppen.
Meestal weet ze het antwoord,
mej. Mak, lid van de schoollei
ding, decaan en belast met o.a.
de algemene dienst. Ze is de spin
in het web, waar alle draden sa
menkomen. Haar bureau is al
tijd een tafel-vol-werk, al was
het alleen al door de drie tele
foontoestellen, die haar het aan
zien geven van een manager. En
terecht, want schoolleiders moe
ten dat zijn nu de taak van de
docent helemaal is beperkt tot
zijn vakgebied en die van de lei
ding veelomvattend is geworden.
Meestal weet ze het antwoord,
niet altijd. "Ze duwen me soms
een briefje onder mijn neus met
een aantal zelf opgeschreven cij
fers en verwachten dan antwoord
op de vraag: ga ik hierop over"?
Mej. Mak lacht er hartelijk om.
Ze werkt graag met de Jeugd. Dat
zit in haar karakter. Ze ver
klaart het zo: "Ik heb vroeger een
vak gekozen, waarvan ik tevoren
wist, dat ik met Jeugd zou gaan
werken. Als Je Frans of Engels
doet, kun Je andere kanten uit
dan het onderwijs, maar met
gymnastiek was het duidelijk,
dat ik op school zou komen".
Tot twee Jaar geleden heeft ze
haar vak uitgeoefend. Toen nam
haar taak in de (goed samenwer
kende) schoolleiding alle uren in
beslag, van 's morgens vóór ach
ten tot 's middags laat en vaak ook
's avonds. Alleen in de vakanties
<is ze helemaal weg, met haar au
to en haar caravan. Nu krijgt ze
de tijd "om alle dingen te doen,
waarvoor ik Jaren geen tijd heb
gehad".
Een gymnastieklerares in de
schoolopleiding? Het verwondert
haar kennelijk, dat Je er een op
merking over maakt. "Het heeft
voordelen. Ik bekijk een kind heel
anders dan mijn collega's klassie
ke talen of Duits. In mijn vak
kan een kind het niet lang vol
houden een vreemd Jasje te dra
gen. Ik zie aan de beweging heel
gauw, dat er iets aan de hand is.
Dat is een voordeel".
Meisjesscholen
Een vrouw in de schooloplei-
De
zal mej. Mak missen. (Foto Jan Holvast)
ding? Ze komt er zelf op bij de
opsomming van haar loopbaan in
't schoolse leven. "Uitgerekend ik
ben de enige vrouw in dit man-
nengezelschap. Uitgerekend ik, die
altijd op meisjesscholen heb ver
keerd.
Het begon in mijn geboorte
plaats Rotterdam, waar ik de
openbare meisjesschool Ja, die
had Je toen bezocht en auto
matisch naar de meisjes-hbs ging.
Toen mijn vakopleiding in Den
Haag op de bekende school van
dr. Reijs, die ook lector in de ana
tomie was in Leiden. Vervolgens
gymnastiekles geven op een aan
tal lagere scholen, in Rotterdam
en in Leiden, waar ik toevallig
solliciteerde (het was crisistijd en
Je was lang niet de enige daar
gaan we weer naar toe en dat
is goed). De oorlog deed me de
Maasstad ontvluchten en ik kwam
ergens tussen Rotterdam en Lei
den in Leidschendam, waar ik nog
steeds met plezier woon. In die
oorlog kwam voor een paar uur
de meisjes-hbs aan de Garenmarkt
erbij. Na de bevrijding volgde de
vaste aanstelling".
In 1965 na de verhuizing naar
't nu veel te kleine gebouw aan de
Kagersctraat kwamen de Jongens
erbij. De meisjes-hbs had zijn tijd
gehad. „Dat is geruisloos gegaan.
De nieuwe leerlingen merkten het
niet. Die waren niet anders ge
wend. De ouderen keken er even
van op".
Mej. Mak leerde de Jeugd ken
nen in en buiten schooltijd. Ze
heeft veel gedaan aan buiten
schoolse activiteiten. „Die zijn er
nog, al is het minder geworden.
Dat ligt niet aan de Jeugd, maar
aan het rooster. De school is nooit
meer om twee uur „uit". Er zijn
altijd lessen tot vier uur en daar
na is de tijd krap. En er moet een
aanleiding zijn, zoals bij de ope
ning van de nieuwbouw, toen ik 'n
Jeugd en drugs
Nog een paar uitspraken van de
scheidende conrectrix
De Jeugd is uiterlijk anders,
maar innerlijk precies heitzelfde
als vroeger. Net zo romantisch.
En net zo behoudend. De school
jeugd is niet links. Dat wordt be
wezen als Je verkiezingen houdt.
Dan winnen de VVD en DS '70.
Dat is de keus van de ouders. Ik
wil 't niet politiek bekijken po
litiek mag van mij op school maar
liet op de kraaktoer, die poli
tiek eigen schijnt te moeten zijn
maar de agitatie komt van
enkelingen. De leerlingen zeggen
me zelf bijvoorbeeld niet naar
Amsterdam te gaan om te stu
deren, omdat ze alleen maar wil
len studeren en niets anders.
Drugs op school? Ik heb er
nauwelijks iets van gemerkt. We
vragen ons als schoolleiding altijd
af of wij nu zo naïef zijn als we
lezen, dat andere scholen precies
weten, dat 10 pet. van de leerlin
gen verslaafd is.
Sex op school? Natuurlijk zijn
er stelletjes. Ze lopen hier wel eens
met de armen om elkaar. Ik zeg
dan alleen: lijkt me warm, maar
als ze zo graag willen, dan doen
ze maar. In de tweede en vierde
krijgt de Jeugd sexuele opvoeding.
In de tweede hebben vooral de
Jongens nauwelijks belangstelling
voor de andere kunne. In de vier
de vragen ze soms meer dan de
docenten kunnen beantwoorden.
Na de vakantie zit er een ander
op haar stoel. Conrector drs. J. H.
Koot neemt haar taken over. Drs.
A. J. M. Vaessen doet als conrec
tor zijn intrede in de schoolleiding
Maar eerst het afscheid van mej.
Mak: op 27 Juni van de leerlingen
na een fietsrally), op 28 Juni of
ficieel en van de ouders.
1. Voor de 22 Marokkanen, wiens
hele hebben en houden in elkaar ge
slagen en vernield is, is nog steeds
een geldinzamelingsactie gaande. Van
de bijna 100.000 Leidenaren betoon
den zich tot nu toe 35 mensen soli
dair en brachten samen f 615,. op.
De schade was f 6500,- dus we zijn
er nog lang niet. Storten kunt u op
gironummer 2961421 tnv penn. Leids
Huurders Comité in Leiden. Deze in
zamelingsactie doet Maredorp-Oost
met het LHC.
De verdeling van het geld gebeurt
door de Stichting Bijstand Buiten
landse Werknemers.
2. Voorts dringen wij er bij de ge
meente op aan meer bescherming te
geven en de politie datgene te geven,
wat ze daarvoor nodig heeft (via het
ministerie van binnenlandse zaken
of rechtstreeks. Anders blijven zij
hun taak slecht uitvoeren. Eerst de
onderwereld, dan de achterlichtjes!
3. Punt 2 is eigenlijk vragen om
een goed aispdrientje tegen de direc
te pijn; het is ook de ziekte waar de
binnenstad aan lijdt bij de oorzaak
aan te pakken. Laat de gemeente nu
eens eindelijk een stop instellen voor
pakhuizen, garagebedrijven, autoslo
perijen en kroegen. Dit om de situa
tie in Maredorp-Oost te bevriezen,
zodat men direct daarop de situatie
in de wyk kan verbeteren, een be
stemmingsplan (w.o. een autobevrij
dingsplan) ontwerpen en uitvoeren,
waarbij een betere verhouding wordt
geschapen tussen het wonen (leef
baarheid) en de aanwezigheid van
diverse bedrijven en café's. Onder
LEZERS SCHRIJVEN
wereldterreur komt niet voor in zul
ke mooie wijken als waar webhouder
Kret woont, maar wel in wyken die
door gerotzooi (door de gemeente)
door bovengenoemde leefbaarheids-
ruïnerend eondernemingen (onderne
mers) soms m.b.v. mankracht uit de
aanwezige knokploeg-reservoirs naar
de knoppen worden geholpen. By ver
koping van panden moet de gemeen
te toezien i.v. m. de vraag hoe het
pand gebruikt gaat worden met de
gevolgen daarvan.
Even een ander punt: De speel
plaats in de van de Werfstraat (u
weet wel, waarover de raad heeft be
sloten en waarvan de eerste fase van
uitvoering beloofd is, hetgeen eind
mei door Kret ontkend werd tot
groot ongenoegen van zijn ambtena
ren die alles al startklaar hadden
Opnemen van brieven ln
deze rubriek behoeft niet te
betekenen dat de redactie
het met de inhoud eens is.
De redactie behoudt zich
daarenboven het recht voor
om bijdragen te weigeren dan
wel in te korten.
gemaakt) deze speelplaats nu, is mo
menteel in volle uitvoering. Elke
avond werken bewoners, ook kinde
ren, er hard aan. Als iemand mate
rialen heeft of weet zou- hij dat ons
dan s.v.p. even willen zeggen? De
stenen die van het terrein afkomen,
hebben we keurig opgetast langs de
rand. De gemeente weigert ze weg te
halen. Ze wacht zeker bot we de hele
hap mididen in de Van der Welf-
straat gooien.
BUURTVERENIGING MAREDORP-
OOST,
Secretariaat Oude Rijn 100 Lei-
Bureau huisvesting en de gemeen
te houden op het ogenblik een anti-
krakers-actie. Gezinnen die een huis-
Je gekraakt hadden, omdat ze het
thuis niet meer konden uithouden,
hebben van de commissie huisvesting
bericht gekregen dat ze er uit moe
ten.
Kraken doe Je niet voor de lol, dat
doe Je alleen als de toestand onhoud
baar geworden is. De gemeente en
huisvesting beseffen niet hoeveel
angsten deze mensen moeten door
staan.
De gemeente pakt de woningnood
aan de verkeerde kant aan. De dui
zenden woningzoekenden in Leiden
zijn er niet mee geholpen dat er een
paar kraakgezinnen de straat warden
opgeschopt. De woningzoekenden in
Leiden zijn gebaat met voldoende be
taalbare woningen.
Daarom herhalen we de eisen van
BHW nogmaals. Er moeten betaal
bare huizen gebouwd worden en de
huren van de reeds bestaande,
grotendeels leegstaande nieuwbouw,
moet fors omlaag tot hoogstens 150
gulden. Zolang dat niet gebeurt zul
len fatsoenlijke Leidse arbeidersge
zinnen gedwongen worden om te kra
ken.
Het dagelijks bestuur van de
BHW,
Vergeer Hoge Morsweg 120,
Mevrouw Vermeer Alexanderstr 17
Mej. Zijlstra Grocnesteeg 31,
Mevr. v. d. Hout Sophiastraat 37,
mede-ondertekenaars:
mevr. de Graaf Toussaintkade 23
Vermeer Kerksteeg 11,
Brand Sophiastraat 50.
KLOKKEN
Friese staart en Stoeltjes.
Zaanse- en Sallanders. Echte
antieke Franse en Comtotse
klokken, enz.
Uw specialist met vak-service
v. d. Water
Haarlemmerstr. 181 - Leiden
Atletiek Tilly van der Made Is
gisteravond tijdens de internationale
wedstrijden in Eschweiler. die voor
de negentiende maal werden gehou
den, tweede geworden op de 400
meter in 55,8 sec. Winnares werd de
Belgische Rosine Wallez in 55.1.
Zwemmen Komelia Ender heeft
tijdens internationale wedstrijden in
Santa Clara haar Europees record
op de lOOmeter vrije slag geëvenaard
met een tijd van 58,6 seconde. De
14-Jarige zwemster uit Halle had de
ze tijd gezwommen op 14 mei van
dit Jaar, als startzwemster van de
nationale estafetteploeg.
