iif heren in Londen maken de goudprijs el veel animo voor gouden munten en baren MUNTEN KUNNEN EXTREEM IN WAARDE STIJGEN ET DE VERKOOP VAN GOUDEN SIERADEN GAAT HET NIET ZO BEST tTEBDAG 23 JUNI 1973 PAGINA 19 Koning Willem I aanzienlijk dikker dan op de plaatjes in vaderlandse geschiedenisboekjes is één van de acht oegere Europese vorsten, die streng toezien op de goudhandel Londen. De Koning-Koopman hangt naast Frederik Wil- lm III van Pruisen in de goudkamer van Rotschilds Bank, restigd in het hartje van de Britse hoofdstad. Elke morgen I j half tien en elke middag om drie uur komen in deze betrek- - ilijk kleine kamer vijf heren bijeen om de dagkoers van het rije" goud te bepalen. lyijf heren zijn allen Londense oorlog aan deze vijf over. Tesa- üers. Hoewel in principe elke men beheren zij de belangrijkste >lse bankier in goud mag han- goudmarkt ter wereld: vier-vijfde d, laat men het sinds maart 1954 van al het vrije goud loopt via hen. ie heropening van de Londense Als de vijf in zitting gaan, wordt imarkt na de Tweede Wereld- de deur hermetisch Door Ton Schuurmans o dp r11s b11J t ree - r br ek en L tin den - delgoudprl Js heef t|din^rlagocht end ln tonden v/edero r een rftcordhooqte bar.ejkt. de joudoriJ.s werd vastgesteld op 127 doLLar por ounce fi goud, een stljginq van. _V>0 "ollar ln veroeli Jk nu met de pi Ijs van aandaqr11 ddag d r edri 5 v5 q"el d was groot op de Londense goudmarl^ ido tl jgln nCTnP^Hm^^R^r^^andt^a^^^^a^Wse dol ter of de uropese wisselmarkten. doordat er weinig verkopers waren kon de goudprijs bij toenemende vraog stijgen, na de ochtend- ven de prachtige gecapitonneerde deur floept het licht op rood. De bankiers hemen plaats, ieder achter een eigen bureau waarop een direc te telefoonlijn is met hun respectie velijke banken. In het midden van de kamer staat een langwerpige tafel met aan het hoofd de voorzitter, een hoge em ployé van Rotschilds Bank. Deze begint een advieskoers voor te stel len, waarna de eigenlijke prijsbepa ling begint. Het voortdurende rechtstreekse con tact van de aanwezige heren met hun achterban is nodig om precies te weten hoe groot de vraag en het aanbod is van him cliënten, meestal buitenlandse banken in Europa en daarbuiten. Wil een bepaalde ban kier tijdens de zitting bedenktijd hebben, dan gebruikt hij daarvoor een klein Engels vlaggetje, dat op elk bureau ligt. Hij hoeft het vlag getje slechts rechtop te zetten. De koers, die tenslotte aan het ein de van de zitting wordt vastgesteld. is de werkelijke handelswaarde van het goud op dat ogenblik, met an dere woorden, het resultaat van vraag en aanbod. Dat gaat zo sinds maart 1968. Voor dien werd al het goud op de vrije markt verhandeld. Men had alleen een goud-trust gevormd, waarin werd deelgenomen door de centrale banken van Nederland, België, Frankrijk, West-Duitsland, Italië. Zwitserland, Engeland en de Ver enigde Staten om te zorgen voor een stabiele goudmarkt door all te heftige koersstijgingen tegen te gaan. In 1968 echter dreigde het toch nog verkeerd te gaan. Na een periode van hevige goudspeculatie, die het internationale monetaire stelsel dreigde te verstoren, werd besloten de officiële behoeften aan goudre serves te scheiden van de andere behoeften zonder industrieel goud. 2even centrale banken, verenigd in de goud-trust, kwamen overeen voortaan geen goud meer te kopen of te verkopen op de vrije markt. Er werden ook soortelijke afspraken gemaakt met andere centrale ban ken in de wereld. Het gevolg «was dat de goudkoers op de vrije markt vrijelijk kon gaan fluctueren. De koers functioneert sindsdien als een soort kompas van de economische wereld. Toen er be gin deze maand een geweldige vraag naar dollars was, als gevolg van 't vermoeden dat de dollar over zijn dieptepunt heen zou zijn, zakte de goudkoers in 24 uur van 126 dollar tot 121.50. Goud kost ongeveer tienduizend gulden per kilo: voor een paar honderd gulden krijg je maar een heel klein stukje. Gouden en zilveren munten kunnen binnen korte tijd aan zienlijk in prijs stijgen. Een extreem voorbeeld is een serie van tien gouden tientjes Koning Willem III, „in zeer fraaie toestand". Vorig Jaar Juni kostte deze serie nog 735 gul den. In april stond de serie voor 2050 gulden genoteerd in de ca talogus van de ABN. Nu is de prijs al 2200 gulden. Een ander voorbeeld. De Hal ve Gouden Rijder 1750. Door 's- Rijks Munt in Utrecht geslagen, aan de hand van de originele stempels. "Schaars", luidt de an- duiding van zeldzaamheid. Er worden er niet meer aange maakt; er zijn ongeveer 600 stuks geslagen. De prijs bedroeg vorig Jaar juni 60 gulden, in april van dit jaar 70 gulden en thans is de waarde 80 gulden. Een gouden tientje 1911 in „zeer fraaie" toestand steeg in die periode van 60 gulden tot de huidige dagprijs van 80 gulden. Een Kopje of Kopkini Floris V, een zilveren munt uit de pe riode 1264 tot 1342, steeg binnen een jaar in waarde van 125 tot 200 gulden. Een zilveren rijksdaalder Ko ningin Wilhelmina uit 1937 liep in prijs op van ongeveer 14 gul den tot 16 gulden per stuk. Verminderde belangstelling voor gouden sieraden; meer vraag naar zilveren. spectaculaire stijging van de goudprijs is uiteraard voor de detailhandel in sieraden en nten niet zonder gevolgen gebleven. „Wij vormen min of meer een speelbal van de letaire jongens", vertelt een nauwelijks blijmoedig gestemde dr. mr. J. A. M. van iy van de Federatie Goud en Zilver in Den Haag. Deze federatie behartigt onder tren de belangen van de juweliers. juweliers zitten er nogal mee in hun maag dat de prijs van het goud zo enorm stijgt, harte gaat het niet, maar de heer Van Staay moet toch toegeven dat het niet zo tgaat met de verkopen van gouden sieraden. „Overigens heeft dat niet alleen te ma- met de hogere prijzen, die de juweliers wel moeten berekenen, omdat de grondstof eenmaal duurder wordt. Er is bovendien sprake van een verschuiving in de smaak, modeverschijnsel dus. We zien namelijk vooral bij de jongere generatie een grotere ingstelling^ voor zilveren, dan voor gouden sieraden", vertelt de heer Van Staay ons. anks de inflatie, blijkt de spaarzin van het publiek in het eerste kwartaal van dit toch te zijn toegenomen. Dit wijst er trouwens ook op dat het publiek van dit jaar rJ et snel tot kopen geneigd was. Jaar wordt er in ons land ruim kilo sieraden en gebruiksarti- verwerkt goud verkocht. Voor is dat 15.000 kilo. tI ^gemene opinie was in het be- 0 jan dit Jaar: het is rustig bij weüer. Verontrustend vindt de Van Staay de situatie echter niet. De juwelierszaken kunnen zich nog redelijk handhaven. De juweliers kopen, in verband met de inflatie en de geringere belang stelling van het publiek, wel bedui dend minder goud in. In het eerste kwartaal van dit jaar bijna 40 pro eent minder dan in dezelfde periode vorig jaar. Zo'n sterke daling is na 1960 nog nimmer voorgekomen. Er werd echter ruim tweemaal zoveel zilver ingekocht: een percentale dat sinds de oorlog nog nooit zo hoog was. In Nederland verloopt de groothan del in zilver en goud voornamelijk via twee bedrijven: Sohöne Edelme taal NV en Drijfhout NV, beide in Amsterdam. Of de goudprijs nog verder zal stij gen, daarover weet de heer Van Staay geen zinnig woord te zeggen. „Ik verwacht wel dat de goudprijs op een hoog peil blijft". Goud en zilver gaat, behalve naar de Juweliers, in steeds toenemende mate ook naar de ruimtevaart-in dustrie, de tandteohniek en de elek tronische industrie. Door Jan Kees Kokke Goud kan de particulier echter sinds 1968 in ons land ook in zoge naamde „baren" kopen. Sinds de goudmarkt in dat Jaar gescheiden werd in een officiële en een vrije markt, staat de Nederlandse Staat de verkoop van puur goud aan par ticulieren toe. In de rest van West-Europa was de goudhandel al veel langer vrij. De handel in gouden en zilveren munten in ons land is vrij sinds 1958. „Er bestaat de laatste Jaren al een enorme animo van beleggers voor gouden en zilveren munten en goudharen", vertelt de heer R. B. Eland, procuratiehouder bij de Al gemene Bank Nederland (Hollandse Bankunie) ln Den Haag. „We krijgen hier aan de balie per dag tientallen mensen", aldus de gemoedelijke munten- en goudspe cialist. De ABN bezet sedert de overneming van de Hollandse Bank Unie zo'n beetje een monopolie-positie in de munten- en goudhandel in Neder land. De prijs van het vrije goud wordt vastgesteld door een aantal banken aan de hand van de prijsontwikke lingen op de vrije goudmarkten, zoals Zürich en Londen. Daar komt de prijs tot stand aan de hand van de grote van vraag en aanbod. De prijs van een kilo goud beweegt zich op het ogenblik nog steeds ruim boven de 10.000 gulden. Pre cies een jaar geleden was dat nog 5.500 gulden en twee Jaar geleden ongeveer 4.300 gulden. In het afge lopen jaar is de goudprijs dus bijna verdubbeld. De zilverprijs is het laatste halfjaar ook flink gestegen, maar niet zo spectaculair als het goud. Baren puur zilver worden, integenstelling tot goud, overigens nauwelijks ver kocht aan particulieren. Een kilo zil ver kost nu ongeveer 260 gulden. Mei vorig Jaar was de prijs 190 gul den. „Goud", aldus de heer Eland, „heeft altijd iets imponerends ge had, hé. Eigenlijk vanaf de Roth schilds, die begonnen zijn met de handel in gouden en zilveren mun ten en goud. Eind 1700 was de stof fenhandelaar Rothschild de eerste, die munten begon te verhandelen. De grote klap werd geslagen tijdens de Engelse blokkade in de tijd van Napoleon. Nu zijn de Rothschilds de meest bekende en waarschijnlijk rijkste bankiersfamilie in de we reld!. Als oorzaak van de prijsstijging van het goed noemt de heer Eland een heel samenspel van factoren. „Er worden veel aankopen gedaan in verband met geldontwaarding en de valuta-onrust. De Arabische olie- sheiks kopen enorme hoeveelheden goud, omdat ze geen vertrouwen meer hebben in de dollar. De indu strie vraagt steeds meer goud. En het is zelfs zo dat de beleggings fondsen ook al goud kopen". „Tegenwoordig die steeds grote vraag brengt de voornaamste leve rancier van goud, Zuid-Afrika het materiaal slechts bij mondjesmaat op de markt om de prijsontwikke ling niet te verstoren. En ook de Russen lopen nauwkeurig mee met de internationale goudprijzen. De heer Eland vindt dat de goud prijs de laatste tijd iets te hard stijgt. HIJ heeft de indruk dat de prijs binnenkort wel iets al terug lopen, maar hy zal wel rond de tienduizend gulden blijven hangen. Ook internationaal Is men van me ning dat de goudprijs niet veel meer zal teruglopen. De heer Eland verkoopt puur goud in baren van vijf tot duizend gram en zogenaamde broodjes van 12.5 kilo. De prijzen liggen Iets hoger dan de officiële goudprijzen. De aankoopprovisie bedraagt 1 procent. De ABN verhandeld bovendien eni ge miljoenen gouden en zilveren munten per Jaar. Vanaf enige gul dens per stuk tot een 3-guldenstuk Brussel van 1823 ter waarde van 24.000 gulden. Op munten geen aan koopprovisie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1973 | | pagina 19