iif heren in
Londen maken
de goudprijs
el veel animo voor gouden munten en baren
MUNTEN
KUNNEN
EXTREEM
IN
WAARDE
STIJGEN
ET DE VERKOOP VAN GOUDEN SIERADEN GAAT HET NIET ZO BEST
tTEBDAG 23 JUNI 1973
PAGINA 19
Koning Willem I aanzienlijk dikker dan op de plaatjes in
vaderlandse geschiedenisboekjes is één van de acht
oegere Europese vorsten, die streng toezien op de goudhandel
Londen. De Koning-Koopman hangt naast Frederik Wil-
lm III van Pruisen in de goudkamer van Rotschilds Bank,
restigd in het hartje van de Britse hoofdstad. Elke morgen
I j half tien en elke middag om drie uur komen in deze betrek-
- ilijk kleine kamer vijf heren bijeen om de dagkoers van het
rije" goud te bepalen.
lyijf heren zijn allen Londense oorlog aan deze vijf over. Tesa-
üers. Hoewel in principe elke men beheren zij de belangrijkste
>lse bankier in goud mag han- goudmarkt ter wereld: vier-vijfde
d, laat men het sinds maart 1954 van al het vrije goud loopt via hen.
ie heropening van de Londense Als de vijf in zitting gaan, wordt
imarkt na de Tweede Wereld- de deur hermetisch
Door
Ton Schuurmans
o dp r11s b11J t ree - r br ek en
L tin den - delgoudprl Js heef t|din^rlagocht end ln tonden v/edero r
een rftcordhooqte bar.ejkt. de joudoriJ.s werd vastgesteld op
127 doLLar por ounce fi goud, een stljginq van. _V>0 "ollar
ln veroeli Jk nu met de pi Ijs van aandaqr11 ddag
d r edri 5 v5 q"el d was groot op de Londense goudmarl^
ido tl jgln
nCTnP^Hm^^R^r^^andt^a^^^^a^Wse dol ter of de
uropese wisselmarkten. doordat er weinig verkopers waren
kon de goudprijs bij toenemende vraog stijgen, na de ochtend-
ven de prachtige gecapitonneerde
deur floept het licht op rood. De
bankiers hemen plaats, ieder achter
een eigen bureau waarop een direc
te telefoonlijn is met hun respectie
velijke banken.
In het midden van de kamer staat
een langwerpige tafel met aan het
hoofd de voorzitter, een hoge em
ployé van Rotschilds Bank. Deze
begint een advieskoers voor te stel
len, waarna de eigenlijke prijsbepa
ling begint.
Het voortdurende rechtstreekse con
tact van de aanwezige heren met
hun achterban is nodig om precies
te weten hoe groot de vraag en het
aanbod is van him cliënten, meestal
buitenlandse banken in Europa en
daarbuiten. Wil een bepaalde ban
kier tijdens de zitting bedenktijd
hebben, dan gebruikt hij daarvoor
een klein Engels vlaggetje, dat op
elk bureau ligt. Hij hoeft het vlag
getje slechts rechtop te zetten.
De koers, die tenslotte aan het ein
de van de zitting wordt vastgesteld.
is de werkelijke handelswaarde van
het goud op dat ogenblik, met an
dere woorden, het resultaat van
vraag en aanbod.
Dat gaat zo sinds maart 1968. Voor
dien werd al het goud op de vrije
markt verhandeld. Men had alleen
een goud-trust gevormd, waarin
werd deelgenomen door de centrale
banken van Nederland, België,
Frankrijk, West-Duitsland, Italië.
Zwitserland, Engeland en de Ver
enigde Staten om te zorgen voor
een stabiele goudmarkt door all te
heftige koersstijgingen tegen te
gaan.
In 1968 echter dreigde het toch nog
verkeerd te gaan. Na een periode
van hevige goudspeculatie, die het
internationale monetaire stelsel
dreigde te verstoren, werd besloten
de officiële behoeften aan goudre
serves te scheiden van de andere
behoeften zonder industrieel goud.
2even centrale banken, verenigd in
de goud-trust, kwamen overeen
voortaan geen goud meer te kopen
of te verkopen op de vrije markt. Er
werden ook soortelijke afspraken
gemaakt met andere centrale ban
ken in de wereld.
Het gevolg «was dat de goudkoers op
de vrije markt vrijelijk kon gaan
fluctueren. De koers functioneert
sindsdien als een soort kompas van
de economische wereld. Toen er be
gin deze maand een geweldige vraag
naar dollars was, als gevolg van 't
vermoeden dat de dollar over zijn
dieptepunt heen zou zijn, zakte de
goudkoers in 24 uur van 126 dollar
tot 121.50.
Goud kost ongeveer tienduizend gulden per kilo: voor een paar honderd gulden krijg je maar
een heel klein stukje.
Gouden en zilveren munten
kunnen binnen korte tijd aan
zienlijk in prijs stijgen.
Een extreem voorbeeld is een
serie van tien gouden tientjes
Koning Willem III, „in zeer
fraaie toestand". Vorig Jaar Juni
kostte deze serie nog 735 gul
den. In april stond de serie voor
2050 gulden genoteerd in de ca
talogus van de ABN. Nu is de
prijs al 2200 gulden.
Een ander voorbeeld. De Hal
ve Gouden Rijder 1750. Door 's-
Rijks Munt in Utrecht geslagen,
aan de hand van de originele
stempels. "Schaars", luidt de an-
duiding van zeldzaamheid. Er
worden er niet meer aange
maakt; er zijn ongeveer 600
stuks geslagen.
De prijs bedroeg vorig
Jaar juni 60 gulden, in april van
dit jaar 70 gulden en thans is de
waarde 80 gulden.
Een gouden tientje 1911 in
„zeer fraaie" toestand steeg in
die periode van 60 gulden tot de
huidige dagprijs van 80 gulden.
Een Kopje of Kopkini Floris
V, een zilveren munt uit de pe
riode 1264 tot 1342, steeg binnen
een jaar in waarde van 125 tot
200 gulden.
Een zilveren rijksdaalder Ko
ningin Wilhelmina uit 1937 liep
in prijs op van ongeveer 14 gul
den tot 16 gulden per stuk.
Verminderde belangstelling voor gouden sieraden; meer vraag naar zilveren.
spectaculaire stijging van de goudprijs is uiteraard voor de detailhandel in sieraden en
nten niet zonder gevolgen gebleven. „Wij vormen min of meer een speelbal van de
letaire jongens", vertelt een nauwelijks blijmoedig gestemde dr. mr. J. A. M. van
iy van de Federatie Goud en Zilver in Den Haag. Deze federatie behartigt onder
tren de belangen van de juweliers.
juweliers zitten er nogal mee in hun maag dat de prijs van het goud zo enorm stijgt,
harte gaat het niet, maar de heer Van Staay moet toch toegeven dat het niet zo
tgaat met de verkopen van gouden sieraden. „Overigens heeft dat niet alleen te ma-
met de hogere prijzen, die de juweliers wel moeten berekenen, omdat de grondstof
eenmaal duurder wordt. Er is bovendien sprake van een verschuiving in de smaak,
modeverschijnsel dus. We zien namelijk vooral bij de jongere generatie een grotere
ingstelling^ voor zilveren, dan voor gouden sieraden", vertelt de heer Van Staay ons.
anks de inflatie, blijkt de spaarzin van het publiek in het eerste kwartaal van dit
toch te zijn toegenomen. Dit wijst er trouwens ook op dat het publiek van dit jaar
rJ et snel tot kopen geneigd was.
Jaar wordt er in ons land ruim
kilo sieraden en gebruiksarti-
verwerkt goud verkocht. Voor
is dat 15.000 kilo.
tI ^gemene opinie was in het be-
0 jan dit Jaar: het is rustig bij
weüer. Verontrustend vindt de
Van Staay de situatie echter
niet. De juwelierszaken kunnen zich
nog redelijk handhaven.
De juweliers kopen, in verband met
de inflatie en de geringere belang
stelling van het publiek, wel bedui
dend minder goud in. In het eerste
kwartaal van dit jaar bijna 40 pro
eent minder dan in dezelfde periode
vorig jaar. Zo'n sterke daling is na
1960 nog nimmer voorgekomen. Er
werd echter ruim tweemaal zoveel
zilver ingekocht: een percentale dat
sinds de oorlog nog nooit zo hoog
was.
In Nederland verloopt de groothan
del in zilver en goud voornamelijk
via twee bedrijven: Sohöne Edelme
taal NV en Drijfhout NV, beide in
Amsterdam.
Of de goudprijs nog verder zal stij
gen, daarover weet de heer Van
Staay geen zinnig woord te zeggen.
„Ik verwacht wel dat de goudprijs
op een hoog peil blijft".
Goud en zilver gaat, behalve naar
de Juweliers, in steeds toenemende
mate ook naar de ruimtevaart-in
dustrie, de tandteohniek en de elek
tronische industrie.
Door
Jan Kees Kokke
Goud kan de particulier echter
sinds 1968 in ons land ook in zoge
naamde „baren" kopen. Sinds de
goudmarkt in dat Jaar gescheiden
werd in een officiële en een vrije
markt, staat de Nederlandse Staat
de verkoop van puur goud aan par
ticulieren toe. In de rest van
West-Europa was de goudhandel al
veel langer vrij.
De handel in gouden en zilveren
munten in ons land is vrij sinds
1958.
„Er bestaat de laatste Jaren al een
enorme animo van beleggers voor
gouden en zilveren munten en
goudharen", vertelt de heer R. B.
Eland, procuratiehouder bij de Al
gemene Bank Nederland (Hollandse
Bankunie) ln Den Haag.
„We krijgen hier aan de balie per
dag tientallen mensen", aldus de
gemoedelijke munten- en goudspe
cialist.
De ABN bezet sedert de overneming
van de Hollandse Bank Unie zo'n
beetje een monopolie-positie in de
munten- en goudhandel in Neder
land.
De prijs van het vrije goud wordt
vastgesteld door een aantal banken
aan de hand van de prijsontwikke
lingen op de vrije goudmarkten,
zoals Zürich en Londen. Daar komt
de prijs tot stand aan de hand van
de grote van vraag en aanbod.
De prijs van een kilo goud beweegt
zich op het ogenblik nog steeds
ruim boven de 10.000 gulden. Pre
cies een jaar geleden was dat nog
5.500 gulden en twee Jaar geleden
ongeveer 4.300 gulden. In het afge
lopen jaar is de goudprijs dus bijna
verdubbeld.
De zilverprijs is het laatste halfjaar
ook flink gestegen, maar niet zo
spectaculair als het goud. Baren
puur zilver worden, integenstelling
tot goud, overigens nauwelijks ver
kocht aan particulieren. Een kilo zil
ver kost nu ongeveer 260 gulden.
Mei vorig Jaar was de prijs 190 gul
den. „Goud", aldus de heer Eland,
„heeft altijd iets imponerends ge
had, hé. Eigenlijk vanaf de Roth
schilds, die begonnen zijn met de
handel in gouden en zilveren mun
ten en goud. Eind 1700 was de stof
fenhandelaar Rothschild de eerste,
die munten begon te verhandelen.
De grote klap werd geslagen tijdens
de Engelse blokkade in de tijd van
Napoleon. Nu zijn de Rothschilds de
meest bekende en waarschijnlijk
rijkste bankiersfamilie in de we
reld!.
Als oorzaak van de prijsstijging van
het goed noemt de heer Eland een
heel samenspel van factoren. „Er
worden veel aankopen gedaan in
verband met geldontwaarding en de
valuta-onrust. De Arabische olie-
sheiks kopen enorme hoeveelheden
goud, omdat ze geen vertrouwen
meer hebben in de dollar. De indu
strie vraagt steeds meer goud. En
het is zelfs zo dat de beleggings
fondsen ook al goud kopen".
„Tegenwoordig die steeds grote
vraag brengt de voornaamste leve
rancier van goud, Zuid-Afrika het
materiaal slechts bij mondjesmaat
op de markt om de prijsontwikke
ling niet te verstoren. En ook de
Russen lopen nauwkeurig mee met
de internationale goudprijzen.
De heer Eland vindt dat de goud
prijs de laatste tijd iets te hard
stijgt. HIJ heeft de indruk dat de
prijs binnenkort wel iets al terug
lopen, maar hy zal wel rond de
tienduizend gulden blijven hangen.
Ook internationaal Is men van me
ning dat de goudprijs niet veel
meer zal teruglopen.
De heer Eland verkoopt puur goud
in baren van vijf tot duizend gram
en zogenaamde broodjes van 12.5
kilo. De prijzen liggen Iets hoger
dan de officiële goudprijzen. De
aankoopprovisie bedraagt 1 procent.
De ABN verhandeld bovendien eni
ge miljoenen gouden en zilveren
munten per Jaar. Vanaf enige gul
dens per stuk tot een 3-guldenstuk
Brussel van 1823 ter waarde van
24.000 gulden. Op munten geen aan
koopprovisie.