)waallichf bleek geen filmverhaal
SIR
lanter bury tales:
isuke leerstukken
elmondo: rebelse
ige, rosse rakker
>irishmoss<;
FILM
PAGINA 13
BRUSSEL De Vlaamse cineast
Frans Buyens (49), die behalve vele
documentaires ook literair werk op
zijn naam heeft staan, heeft voor
zijn eerste speelfilm het oog laten
vallen op Willem Elsschots novelle
„Het Dwaallicht". Dit verhaal van
nauwelijks meer dan 30 bladzijden
dat in 1946 het licht zag, was de
laatste publikatie in boekvorm van
de in 1960 overleden Antwerpse au
teur. wiens werkelijke naam A. J.
de Ridder was.
Wie „Het Dwaallicht" heeft gelezen
zal zich met verbazing afvragen hoe
Buyens het aangedurfd heeft uitge
rekend dit melancholieke verhaal,
waarin helemaal niets gebeurt, uit
te kiezen voor zijn debuut als
speelfilmregisseur. En meer nog, hoe
hij het voor elkaar heeft gekregen
op basis van dit werkje een bijna
twee uur durende film te maken.
Het antwoord hierop is wellicht dat
Buyens Willem Elsschot van zeer
nabij heeft gekend en een grote
verwantschap voelde met deze au
teur.
„Het Dwaallicht" behelst het relaas
van een ouder wordende man.
Laarmans, die aan drie zeelieden
uit Afghanistan de helpende hand
biedt bij het zoeken, in het voor
hun onbekende Antwerpen, naar
een meisje, Maria van Dam. dat
hen 's ochtends aan de haven haar
adres heeft gegeven. Het op een si
garettendoosje geschreven adres
blijkt echter niet te kloppen en
verdere pogingen om Maria te vin
den lopen op niets uit. Voor wat de
handeling betreft is dat het hele
verhaal.
Buyens heeft er niet tegen op ge
zien het boek op dit punt onaange
tast te laten: er wordt in de film
heel wat afgesjouwd, door de som
bere, slecht verlichte straten van de
havenstad. Zoveel zelfs dat men er
zelf ook wel een beetje moe van be
gint te worden. Maar de naargees
tigheid die van deze beelden af
straalt geeft de moedeloze sfeer van
het boek uitstekend weer.
De wandeling door Antwerpen en
de (welkome) onderbrekingen daar
van in een vogelkooienwinkel, op
een politiebureau en in een achter
buurtcafé (waarbij er dan eindelijk
ook eens iets te lachen valt) geven
echter weinig uitsluitsel over de ge
moedstoestand en de drijfveren van
Laarmans en daar is het in Els-
schots novelle om begonnen. De
„oude sater", zoals Laarmans zich
zelf noemt, is zijn bruine metgezel
len niet uit louter menslievendheid
te hulp geschoten. Hij wordt er zich
steeds klaarder van bewust dat hij
rondloopt met „onreine bedoelingen
en een ledige maag". Aanvankelijk
probeerde hij zichzelf nog te zien
als een vaderlijke buitenstaander,
maar die pretentie kan hij al spoe
dig niet meer voor zichzelf ophou
den en via de gedachte dat hij best
wel eens in de komende geneugten
zou willen delen, raakt hij tenslotte
bezeten van het verlangen Maria
voor zichzelf te hebben.
Dit innerlijke proces heeft Buyens
door middel van een stuk of zeven
tien ingelaste visioenen van Laar
mans in beeld gebracht. Dat is wel
wat veel van het goede en aan een
zekere eentonigheid is hij daarbij
niet ontkomen, ook al blijkt Laar
mans na een levenslange frustratie
in zijn verbeelding gelukkig niet
voor één gat gevangen te zitten.
Met hoeveel fantasie en aandacht
de erotische scènes ook zijn opgezet
en hoe mooi de Vlaamse actrice
Eva Kant als Maria en als F? t - -
ma, haar Oosterse tegenvoeter), o -
is, het is toch vooral door d
aaneenschakeling van verleidingsscè
nes dat men opnieuw gaat d' >-
ken dat „Het Dwaallicht" toch
derdaad niet te verfilmen is. Er
iets kunstmatigs in de niet-aflatcri
de hitsigheid, die Laarmans zo - -
drukkelijk in de schoenen gescho
ven krijgt. Elsschot kon het wat dit
betreft telkens met enkele ironh-
rende zinnetjes af: „Mijn karr
den zien er nochtans Joviaal n
hartelijk uit en ik heb de indr
dat zij bereid zijn Maria als koek
met mij te delen."
Waarom Buyens aan het slot de
mogelijkheid lijkt open te laten dat
Laarmans, die het laatste adres
heeft achtergehouden, toch nog bij
een tastbare Maria terechtkomt, is
mij niet duidelijk. In het boek laat
Elsschot op dit punt geen enkele
twijfel bestaan „Kom oude sater,
het is genoeg." denkt Laarmans bij
zichzelf als hij op weg naar huis
langs het door hem verzwegen
adres komt.
Over de rolbezetting niets dan lof.
De Gentse acteur Romain Deco-
ninck is een prachtige Laarmans
(hij zou ook een fraaie Maigret
zijn) en ook de Pakistaanse „beau
garcon" Sjeik Mazhar Hoessein is
zeer geloofwaardig als de naieve
woordvoerder van het zoekende
drietal. Eva Kants prestatie als Ma-
ria-Fathma is des te groter omdat
zij een volledig zwijgende rol heeft.
Ook de kleine rollen zijn goed be
zet.
„Thp Canfprhnrv falpc" zl 1n Innter eemnakt. om het. pp- t.prst. Irlpurriikp voalr tocfpliliro
•The Canterbury tales"
ier Pasolini Theater
tury tales" van regisseur
Pasolini is in alle opzich-
vervolg op de vorige film
Italiaanse meester, „Deca-
3ok nu is de film opge-
een aantal korte verhaal-
M op het oog weinig met
maken hebben, behalve dat
ichtig, ondeugend zijn.
treedt Pasolini in de rol
forijver Chaulcer op als de
het doen en laten van de
talachend bekijkt, zoals
.Decamerone" deed als de
'iotto. En ook nu weer lijkt
Pasolini in de film niets
Weergeven dan dat plezier
s- Rij zegt dat aan het ein-
The Canterbury tales" ook
Zwoorden: „Deze verhalen
zijn louter gemaakt om het ge
noegen".
Pasolini zou echter zichzelf niet
zijn, als hij in alle kluchtigheid niet
een heel eigen, duidelijke visie op
mens en maatschappij zou hebben
gelegd. Elk verhaaltje in de film is
een soort parabel, een amusant leer-
stukje. Nu eens wordt de hebzucht
op de hak genomen, dan weer laat
Pasolini de gezeten burgerij in haar
hemd staan door een keurige, maar
oh zo saaie bruiloft op een volledige
afgang te laten uitlopen door de
aanwezigheid van een minder keuri
ge, maar wel originele knaap. Ook de
geestelijkheid moet het in veel geval
len danig ontgelden.
De manier van filmen van „Deca
merone" en „Canterbury tales" ligt
Pasolini duidelijk erg goed. Hij kan
hetzelfde zeggen als vroeger, maar
op een minder loodzware manier.
Daarnaast kan hij zich volledig uit
leven op het fotograferen van ui-
onderwereldkoning van
José Giovanni: voor-
Jean Paul Belmon-
1 Cardinale. Michel Con-
Trianon.
orlogse Marseille is
(Constantin) onge-
van de onderwereld,
laten hem op een
lent in de gevangenis
Hij is onschuldig.
(Claudia Cardinale)
Borgo in huis (Bel-
1 hem te bevrilden, want
Hend van Saratow.
Het lichaam van Claudia Cardi
nale is niet alleen aantrekkelijk voor
de gemiddelde bioscoopbezoeker: Bel-
mondo denkt er net zo over en wordt
prompt haar minnaar.
Bloed, pistolen en werkelijk gewel
dige knokpartijen wisselen elkaar
met de regelmaat van de klok af.
Het hoofdmotief is in grote lijnen
het bevrijden van Saratow door Bel-
mondo om weer terug te keren naar
het glitterteven van de kroeg. Het
lukt niet zo best. Ze kunnen allebei
te werk worden gesteld als mijnen-
opruimers (de film spéélt nu na de
Goede films in
andere steden
Bulllt (Yates): Bellevue Cinerama,
Marnixstraat A'dam.
Cabaret (Fosse): De Uitkijk Prinsen
gracht A'dam; 't Venster, Gouverne-
straat R'dam.
French Connection (Frledkln): Lu
xor. Nleuwendljk A'dam.
Heat (Morrisey): Calypso, Marnix
straat A'dam.
Klute (Pakula): Asta, Spul Den Haag
Colosseum, Beljerlandselaan R'dam.
Last Tango in Paris (Bertoluccl)
Metropole-Tuschlnskl, Carneglepleln
Den Haag; Nöggerath, Reg. Br ee
straat A'dam.
Machheth (Polanskl): De Uitkijk,
Congresgebouw Den Haag.
Mash (Altman): Ceintuur, Ceintuur
baan. A'dam.
Midnight. Cowboy (Schleslnger)Hal
len. Jan v. Galenstraat A'dam.
Schreeuw zonder antwoord (Berg
man): Krlterlon, Roeteretraat A'dam.
Turks Fruit (Verhoeven): Passage,
Passage Den Haag; Roxy Kalverstraat
A'dam; Grand Nwe Binnenweg R'dam
Thalla, Kruiskade R'dam.
Viva la Muerte (Arabal): Krlterlon,
Groothandelsgebouw R'dam.
Women in Love (Rusell): Camera,
Prinsenstraat Den Haag.
AANBEVOLEN NACHTFILMS:
Five Easy Pieces (Nichols): Leld-
sepleintheater A'dam.
Slaughterhouse Five: Cineac, Reg.
Breestraat A'dam.
Strawdogs (Pecklngpah)Krlterlon.
Westeinde Den Haag.
Asta: "Klute" 18 Jr. dag. 2.30, 7.00 9.30
uur; zo. en ma. 1.30, 4.00. 7.00, 9.30 u vt
Bijou: "Cesar en Rosalie" 14 Jr., dag. Nachtfilms
2.00, 7.15, 9.30 uur; zo. en ma. ook 4.15
uur.
Camera: "Women In love" 18 Jr. dag.
2.00, 7.00, 9.30 uur; zo. en ma. ook
4.30 uur.
Cineac: "Plnocchio" a.l. dag. 9.30 11.30
1.30, 3.30 uur; zo. vanaf 11.30 uur. El
ke avond "De IJzeren vuist" 18 Jr.
ADVERTENTIE
Haagse
bioscopen
Apollo: "Fear Is the key" 14 Jr.
12.15. 2.30, 7.00, 9.15 uur zat. zo. en
ook 4.45 uur.
dag.
1.30, 7.30 uur.
Du Midi: "James Bond 007, Casino ro
yale", 14 Jr.. dag. 8.15 uur; zat., zo.
en ma. 7.00, 9.30 uur.
Euro-Cinema: "El Cid" a.l. dag. 1.30,
7.45 uur; zat., zo., ma. en woe. 3.45,
7.45 uur.
Flora: "De op sex beluste zusters" 18
Jr. dag. 2.00, 7.00, 9.15 uur; zo. en ma.
ook 4.30 uur.
Krlterlon: "The nightcomers" 18 Jr.
dag. 3.00, 7.00, 9.30 uur.
Metropole-Tuschlnskl: "Last tango in
Paris", 18 Jr., dag. 2.00, 8.00 uur; zo.
en ma. ook 5.00 uur.
Odeon: Dlsney-week Donderdag en
vrijdag: "The love bug" a.l. 2.00, 6.45
9.15 uur; Zaterdag: "Mickey Mouse",
a.l. 1.45, 4.15, 6.45 uur. Zondag: "Pe
ter Pan" a..l. 1.45, 4.15, 6.45 uur; maan
dag: "Donald Duck en zijn vriendjes"
a.l. 1.45, 4.15, 6.45 uur. Dinsdag en
woensdag: "De schone slaapster" a.
1. 1.45, 4.15, 6.45, 9.15 uur. Zaterdag-,
zondag- en maandagavond 9.15 uur:
"Bad mans rlver", 14 Jaar.
Olympia: "Wie het laatst lacht" a.l.
dag. 2.00, 8.00 uur.
Passage: "Turks fruit" 18 Jr. dag.
2.30, 7.00, 9.30 uur; zat., zo. en ma.
1.30, 4.00, 7.00, 9.30 uur.
Rex: "The legend of nigger Charley",
18 Jr., dag. 9.30, 11.30, 1.30, 3.30, 5.30,
7.30, 9.30 uur; zo. vanaf 1.30 uur.
Studio de Luxe: "Au pair girls", 18
jr., d)ag. 2,15, 7.15,9.30 uur; zo. en ma.
1.30, 4.00, 7.15, 9.30 uur.
Studio 2000: "The ruling class" 14 Jr.
dag. 7.15, 9.45 uur.
De Uitkijk: "Macbeth", 18 Jr. dagel.
2.00, 8.00 uur.
Camera "The go-between" Is een
nog niet zo oude, zeer romantische
film van Joseph Losey naar een ver
haal van niemand minder dan Ha
rold Pinter. Het gaat over een klein
jongetje dat als "postduif" fungeert
voor een mooie Jonge vrouw en haar
geliefde. Vooral knap van fotografie.
Rex "Een western in nieuwe
stijl" luidt het motto waaronder de
nachtfilm van de Rex, "De sex-sa-
loon" Is uitgebracht. Wat er dan wel
zo nieuw ls aan deze film laat zich
makkelijk raden
Blijv
Camera Het theater aan de Ho-
gewoerd houdt Dainny Kaye nog een
weekje op het doek in een al wat
oudere film: "De hofnar". Het be
kende werk van de knappe komiek,
onder het motto "humoristisch en
toch leuk".
Studio Aan de triomftocht door
Lelden van "Turks fruit" is ook de
ze week nog geen einde gekomen-
Voor de zestiende week draait de wat
oppervlakkige, maar wel boeiende
verfilming van Jan Wolkers boek
hier, in het Studio-theater.
Luxor "De ijzeren vuist" schijnt
toch bij veel mensen ln te slaan. De
ze afschuwelijke Chinese vechtfilm,
die ontstellend slecht in het Engels
Shaving Stick.
Schuim rijke scheerzeep
in stevige staatvorm met
'n pittige, opwekkende geur
Echt Iets voor vader. 3.25
is nagesynchroniseerd, biedt vele ra
ke klappen per strekkende meter
film, en stereotype trucages. Wel
bloedstollend allemaal.
terst kleurrijke, vaak kostelijke tafe
reeltjes uit het bontje middeleeuwse
straatbeeld, die de mensen tonen in
al hun schurkachtigheid. maar ook
in al hun beminnelijkheid. Een zeer
amusante film dus. Er kleeft echter
één duidelijk „maar" aan: wie „De
camerone" al gezien heeft zal be
paald niet veel nieuws voorgeschoteld
krijgen. En hoe leuk al die tafereel
tjes ook zijn, op den duur gaan ze,
vooral omdat de voorraad ondeugen
de avonturen beperkt blijft, en Je
dus geregeld ongeveer gelijke situa
ties te zien krijgt, vervelen. Dat be
tekent niet, dat „Canterbury tales,"
niet de moeite van het gaan zien
waard is. Wèl dat Pasolini's volgende
film niet meer volgens hetzelfde sys
teem gemaakt moet worden. Al zal de
Italiaan dan niet snel meer de kans
krijgen om zo'n schitterende hel te
verfilmen als in „Canterbury tales"
te zien is.
BERT VAN DOMMELEN
Tweede Wereldoorlog). Dat is voor
hen reden om zich vrij te kopen.
Belmondo ongeschonden, maar Sa
ratow mist een arm. Hij is erg ver
bitterd. Terug thuis wordt de nieu
we garde boeven drastisch uitge
dund. Hun macht is echter niet meer
wat het geweest is en Saratow wordt
vermoord. Belmondo gaat hem wre
ken. Met twee pistolen verdwijnt
hij uit beeld.
Een fijne film om te zien, met erg
veel actie. Waard om naar toe te
gaan.
PAUL WOLFSWINKEL.
Stewardessen-
verhaal vol
lucht(ige)
avonturen
Titel: De Stewardessen, stunt en
vliegwerk van de mooiste meisjes ter
wereld Theater: Rex.
Voor aanvang van de film wordt
het publiek verteld, dat De Stewar
dessen geen Rapport-film is. Anders
gezegd: niet alle stewardessen gedra
gen zich zo frivool als de meisjes
in dit Westduitse produkt. En het is
toch wel prettig om dat te weten,
want anders zou het wel eens kun
nen gebeuren, dat u nu reeds uw
vliegretourtje naar Mallorca voor
1974 moest gaan boeken
De Stewardessen gaat over meisjes
dde na een dag bedienen en heen en
weer lopen wel eens iets anders wil
len. De twee vrije dagen tussen de
tochten in worden dan ook voorna
melijk in bed doorgebracht. De film
is opgebouwd uit een stuk of vijf
lucht(ige) avonturen van deze meis
jes. Vriendjes in diverse Europese
hoofdsteden worden overgenomen, als
betreft het een rol drop en de ste
wardessen komen in allerlei situaties
terecht. De humor is in deze film niet
vergeten. Wanneer een van de meisjes
in haar hotel terugkomt met drijf
natte kleren, omdat zij het kennelijk
leuk vond om languit in een fontijn
te gaan liggen en de portier zegt dat
ze eigenlijk dat natte spul uit zou
moeten doen, doet zij dat ter plaat
se en loopt spiernaakt door het def
tige hotel. Tot ontsteltenis van de
overige gasten.
Een ander voorbeeld: het meisje
dat een uiterst linkse knaap ont
moet. die echter wel champagne
drinkt en kaviaar eet. Hij veraf
schuwt echter het kapitalisme, maar
verdedigt zijn eet- en drankzucht
met: „Maar het komt uit Rusland
Alles bij elkaar een film, die best
aardig is, al heeft het wel erg wei
nig om het „lijf"
JAN VAN DER NAT.
ADVERTENTIE