MILIEUGANZENBORD OOK
NAAR ANDERE GEMEENTEN
'ZWART BEDREIGT DE HYACINTEN KWEKERS
Familie woont in stal- vark huiten
Veel belangstelling voor Hazerivouds initiatief
SNUFFELPAAL
SNUFFELT
IEDERE DAG
WAT ANDERS
Polsstokspringen
STREEK
DONDERDAG 7 JUNI 19";
TER AAR De familie Van
Vliet, wonende op de Kerkweg in
Ter Aar heeft gisteren met spoed
hun woning moeten verlaten. Het
huis dreigt in te storten, nadat
vorig jaar door heiwerkzaamhe
den scheuren in de muren ont
stonden. Het gezin, dat vier kin-
deren thuis heeft wonen, heeft
meteen aan de opdracht voldaan.
De ivoning die zo spoedig mogelijk
zal moeten worden gesloopt, moet
zeer snel worden vervangen. De
familie Van Vliet woont thans in
de varkens- en koeiestal. Dat kan
nu nog. maar in het najaar wordt
het moeilijk als het vee weer in
de stal moet. Boer Van Vliet
hoopt dat er nog vóór de bouw-
vakvakantie kan worden begon
nen met de bouw. De tekeningen
liggen al klaar en zijn door de ge
meente goedgekeurd. Over de ge
meente is niets dan lof te horen.
"Wat die allemaal voor ons heb
ben gedaan, is niet te geloven",
.egt Van Vliet. "Het is alleen de
vraag wat de verzekering gaat
doen".
Vanmorgen was men druk be-
:>g met het inrichten van de nieu
we "woonkamer". Dozen met glas
werk en planten stonden overal
verspreid. De familie Van Vliet
houdt- de goede moed erin. On
danks de strop van een kleine
vierduizend gulden, die wordt ge
leden. nu de varkens niet in de
stal kunnen, want daar staan
alle bedden keurig netjes naast
elkaar. (Foto's Jan Holvast)
HAZERSWOUDE Het door de Commissie Milieuhy
giëne Hazerswoude uitgegeven (en door Wehkamp ge
sponsorde) milieuganzenbordspel blijkt, aldus voorzitter
L. Verweij tijdens de gisteravond gehouden vergadering,
ook buiten Hazerswoude te zijn aangeslagen. Sociale instel
lingen van overal uit den lande hebben al hun interesse
hiervoor getoond. Maar de commissie zal na een maand
pas beslissen of aan deze instellingen het spel al of niet te
gen betaling, zal worden toegewezn. Algemene opinie van
de commissieleden is evenwel nu al, dat het spel aan die
groepen kan worden verstrekt, die er metterdaad iets mee
willen doen met andere woorden willen werken aan een
beter leefklimaat via dit spel.
Een beeld van de introductie van het milieuganzen bord, waarbij minister Irene Vorrink de dobbelsten
Het plan van de aanleg van de
centrale riolering is bestekklaar, maar
het wachten is nu nog op de hogere
instanties over de toestemming om
een begin met het plan te gaan ma
ken. De mogelijkheid bestaat dat de
beslissing binnen afzienbare tijd af
komt.
De in de gemeente deze week te
houden actie, waar overtollige be
strijdingsmiddelen kunnen worden
ingeleverd, heeft tot nu toe een aar
dig resultaat. Bij Windhorst in het
dorp is al zo'n kubieke meter inhoud
ingeleverd, bij het gemeentehuis is de
oogst minder.
Vissen en varen
Binnenkort zal er van de zijde van
B. en W. een regeling worden be
kendgemaakt over de tijden van vis-
en/of vaarmogelijkheden in het wa
ter in de wijk Rhynenburch, aldus
voorzitter Verweij van de commissie
Op initiatief van deze zelfde com
missie ontvangen de personen, die
een hondenbelastingaanslag thuis
bezorgd krijgen, tegelijkertijd „tips
voor het uitlaten van de hond".
Op 19 juni houdt de Commissie
Milieuhygiëne samne met de Bos-
koopse commissie van openbare wer
ken een gezamenlijke vergadering.
A. v. d. Kaaij, directeur van het wa
terleidingbedrijf De Rijnstreek, zal
dan onder meer ingaan op de ver-
zllting van de bodem in de streek.
Daarvoor brengt het gezelschap een
bezoek aan het Boskoopse Waterlei
dingbedrijf aan de Rijndijk. In com
missiekringen wordt overigens nog
gedacht aan een optreden tegen hen
die de plastic vuilniszakken vele uren
voor de komst van de vuilniswa
gen" aan de weg zetten". De manier
waarop zal nog punt van bespreking
Op 3 juli gaat de commissie
ar de vuilnisstort-
palats in Alphen aan den Rijn. Deze
maand doen de commissieleden ook
varend het polderlandschap in eigen
woonplaats aan.
HAZERSWOUDE Ten
van de luchtverontreiniging
koop en Hazerswoude zijn, aldusf""
dezer dagen verschenen jaarvers
van de Commissie Milieuhygiëne i
zerswoude, geen alarmerende berl
ten. De snuffelpaal. die in april l
werd geplaatst nabij de aula v
algemene begraafplaats van
koop in de Roemer te Hazersv
meet zoals bekend S02 (zwaveldio
de) en standaardrook Het gei
te van S02 en de standaardrot
loopt in de omgeving van beide
meenten sterk uiteen. Per dag i
zelfs grote verschillen te notei nee
valt in het jaarverslag te lezen,
paal is geplaatst in een samem
king van Hazerswoude en Bosto
die dan ook elk vijftig procent
de daaraan verbonden kosten dra:
De Coördinatiecommissie meting,
luchtverontreiniging in Zuid-Holli
blijkt er wel iets voor te voelen,
de snuffelpaal wordt aangesloten
het landelijk meetnet "Men zal
verzoek ernstig bezien", staat
jaarverslag.
Volgens de commissie tracht de
rectie van Fasson Nederland b.
les te doen, om de stank en de
re hinder tot een minimum te be[
ken. Zil acht het gewenst dat i
de gemeente een "milieuka!
wordi, samengesteld.
LISSE Dinsdagavond zijn de
hyacintenkwekers, lid of geen lid,
door de Vereniging „De Hyacint" bij
elkaar geroepen om de situatie in
het gewas van nu te bespreken. Er
zyn vrij veel, zo niet alle, kwekers
getroffen door een. ziekte, die in het
beginstadium zwartrand wordt ge
noemd. Zo lang de bacterie Xanth-
monas Hyacinthi (Wakk) in het blad
zit, is er geen gevaar voor de bol.
Door
André Gel jon
Verspreidt hij zich door de bladeren
naar de bol dan is deze meestal dure
hyacint verloren. Er is geen bestrij
ding mogelijk. Er zijn schattingen
over 10 tot 25 procent verlies door
deze aantasting. We hebben een veld
gezien, waar ongeveer de helft van
de bollen was gerooid en vlak er bij
van dezelfde kweker een even grote
hoek waar alles nog mooi groen was.
Het „zwart" slaat ongelijk toe.
De toestand is intussen zo ernstig
geworden voor sommige kwekers, dat
de „Samenwerkende werkgeversorga
nisaties in het bloembollenbedrijf" 'n
circulaire naar publiciteits-organen
en verenigingen hebben gezonden,
waarin wordt medegedeeld, dat som
mige kwekers in ernstige financiële
moeilijkheden zijn gekomen en zelfs
zo, dat het voortbestaan van het be
drijf in gevaar komt. Er wordt op
gewezen, dat in dergelijke gevallen
een beroep kan worden gedaan op
de rijksgroeprregeling voor zelfstan
digen in het kader van de bijstands
wet. Er kan aan overigens levensvat
bare bedrijven hulp worden geboden
in de vorm van rentedragend of
renteloos krediet en zelfs een be
drag in eens. De kwekers wordt aan
geraden zo spoedig mogelijk informa
ties in te winnen en niet te wach
ten, todat alles reddeloos verloren is.
Zwartrand
De oorzaak van al die ellende is
een bacterie van 1 tot 2 micron, dus
duizendste millimeters. Komt zo'n
bacterie op een hyacintenblad en kan
hij in een huidmondje dringen, dan
zal hij het niet laten. Dan ibegint de
ellende. Zo'n bacterie vermenigvuldigt
zich met enorme snelheid, als de om
standigheden gunstig zijn. Bij koud
weer duurt het wat langer. Dr. Saai-
tink heeft ontdekt, dat er dertig tot
vijftig dagen voqrbijgaan, voordat
men de aantasting in de vorm van
een zwart puntje of een streepje,
dijkwijls aan de rand van het blad,
ziet.
In feite is de plant dan verloren. Men
kan er iets aan doen. door de plant
dood te spuiten, de bladeren onder
de oppervlakte af te snijden, dus een
rij hygiënische maatregelen nemen
om verdere verspreiding te voorko
men. In normale jaren wil dat wel
eens lukken om de schade tot een
paar vierkant meter beperkt te hou
den. Men ziet dan hier en daar een
dood stukje tussen de groene bedden.
In 1873 is de aantasting voor het
eerst geconstateerd. Precies honderd
jaar geleden vroeg de beroemde
bloembollenkweker Krelage in Haar
lem aan prof. Hugo de Vries de oor
zaak van die nieuwe ziekte na te
gaan, zodat een bestrijding kon wor
den gezocht. Dr. Wakker ontdekte in
1883, dat de ziekte werd veroorzaakt
door een bacterie die hij Xanthomo-
nas hyacinthi (Wakk) noemde.
Geelziek
Zit die bacterie eenmaal in het blad
dan zal hij wel trachten in de bol te
komen. Daar begint de werkelijke
vernieling. Deze is te zien aan de af-
valprodukten van de activiteiten van
de bacterie, die geel zijn. Er komen
strepen in de bol en zodoende heeft
men voor dit verschijnsel het woord
geelziek gevonden. De samenhang
tussen die twee aantastingen heeft
men dus niet altijd gezien.
Verder had men weinig te vertel
len tegen dit verraderlijke wezen,
totdat prof. v. Slogeren ontdekte, dat
door deze bacterie aangetaste bollen
bij een flinke temperatuur-behande-
ling eerder dood gingen dan gezon
de. Men ging dat systeem vervolma
ken en kwam tot de wel gevaarlijke,
Men stookte tot zo'n 38 graden C ge
durende vier weken en zag de zieke
bollen verdwijnen. Men geeft nu al
2 dagen 44 graden C.
Het is een paardemiddel, want de
grens tussen goed en slecht is nau
welijks te zien. men werkt met ver
klikkers in die verschrikkelijk hete
schuurafdelingen. Dit zijn bollen van
rassen en maten, die niet best tegen
zo'n behandeling kunnen en dus eer
der tekenen van overlijden geven van
de behandelde partij. Het wordt dan
wel oppassen.
Oorzaak?
Het is Jarenlang erg goed gegaan
met de behandeling. Zoals dat in de
land- en tuinbouw nu eenmaal be
hoort, gebeurt er iets, waar weinig
tegen te doen is. Verleden Jaar ont
dekte men vrij laat dat er "zwart"
in de hyacinten "was gevallen". De
planten lagen al tegen elkaar aange-
zakt, zoals dat tegen de rooitijd
hoort. Dat betekende meteen, dat de
kwekers of hun medewerkers wel
konden gaan „ziekzoeken", maar
diat ze alleen de ernstige gevallen
konden zien. Intussen woekerde de
bacterie voort in het "gestreken"
gewas. N
Er is heetgestookt, men is voor
zichtig geweest. In feite even voor
zichtig als bang voor de gevolgen
van die invasie. Het lijkt er sterk
op, dat de besmetting verleden
jaar net voldoende geweest is om de
bollen" keurig in leven te houden om
toe te slaan als de omstandigheden
gunstig zijn.
Men spreekt over gevolgen van de
storm van drie april, men spreekt
over te veel regen. Dat laatste kan,
want een vallende regendruppel kan
in duizenden microdruppeld uiteen
spatten, die de bacterieën kunnen
verspreiden. Zonder nader onder
zoek is natuurlijk niets vast te stel
len, evenmin als men met zekerheid
iets over de schade van het totaal
kan zeggen. Dat horen'we veel later
pas als de Bloembollenkeurings
diensten de veld- en schuurkeuring
achter de rug hebben.
Met het oplaten van tal
ballonnen werd gisteren op kh
rijke wijze een begin gemaakt
de sportdag van de Apollosc
in Zuid-West. De iveersomstan
heden hielpen mee om de rest
de dag even vrolijk te laten i'f
pen.
NOORDWIJKERHOUT
stokhoogspringwedstrijden
melvaartsdag hebben bewezen
in Noordwijkerhout kans ls voor
polsstokvereniging. Deze zal
worden opgericht op dinsdag U
ni aanvang 20.00 uur,
Oostdam aan de Kerkstraat. I*
een uit Noordwijkerhout
ving kan lid worden voor 10 g"
per jaar en daarvoor kan men
perkt trainen op de fraaie spr
schansen bij boerderij
aan de Leeweg. Gratis sprü
wordt er gegeven op maandag*'
van 7 tot 8 uur Onder desktiB
leiding kan men dan de technlet
het springen leren. De initiatl
mers verwachten een grote opt
voor de oprichtingsbijeenkomst
