Predikanten krijgen
steeds meer werk
op hnn schouders
Ds. Bijl-„geen werksituatie" -
verlaat (hervormd) Leiden
Gulden
per week
voor de
kerk....
.SOLDEN EARRING ZZ"X72°-<,a™
Binnenstads
leed- en pret
Congres
Petruskoor op Pasen
Ul [EIDEN Ds. C. H. Bijl, die
jMje afgelopen vier jaar op vele
idse kerkelijke fronten heeft
Mi lerbt: regionaal jeugdpredi-
1 ji, met ds. Lamping wtfkpre-
mt van de Vredeskerk en
ilwjjk en belast met de lei-
ij van het Experimenteel
bewerk, gaat Leiden veria-
Op zondag 5 augustus
t hij in de Vredeskerk af-
Kid van Hervormd Leiden,
kerkelijke gemeenschap
"jir bü zich goed thuis voel-
De opeenstapeling van werk-
unheden hebben hem er toe
een beroep van
:fn rrormde Gemeente van Cas-
i5u tam aan te nemen. Op 19
pistus zal hjj in deze ge-
05 Knte zijn intrede doen. In
studeerkamer aan de Boer-
ivelaan hebben wij uitvoerig
,ua (hem gesproken over de mo
ren, die hem tot deze beslis-
hebben gebracht.
w ;ds uw komst in Leiden zijn de werkzaamheden sterk toe-
men. Heeft dit meegespeeld in uw beslissing? "Die sterk
enomen werkzaamheden hebben niet meegespeeld, dat is
?;ak uitgedrukt. Ze vormen de reden van mijn weggaan".
schien is het goed een stukje te zetten. Vanuit de vier Hervorm-
enis te vertellen voor een be- de Jeugdraden is van meetaf aan ge-
ijpen van de situatie. Toen steld, dat het Hervormde regionale
Jaar geledein in mijn vori-
meente (Wormer) was, heb ik
Jeugdwerk op z'n minst twee be
roepskrachten moest hebben: een
M lillende verzoeken om naar een jeugdwerkleider en een Jeugdpredi-
gemeente te gaan. afgewezen, kant. In april 1971 viel de beslissing,
fjd niet de minste behoefte om dat men wel een verdeelsleutel had
voor mijn salaris, maar geen midde- Roofbouw
len had voor het aanstellen van een
Jeugdwerkleider. Ik heb toen gewei
gerd om alleen te gaan werken in de
regio. Overigens gesteund door de
vtier Hervormde Jeugdraden, die
unaniem van mening waren, dat het
der en een halve Jeugdpredikant. Eind
januari 1971 kwam de toestemming
een fulltime Jeugdwerkleider aan te
stellen.
Zo ben ik sinds 1 Januari 1972
werkzaam als adviseur van het Ex
perimenteel Kerkewerk, als halfti
me Jeugdpredikant in Leiden, Leider
dorp, Oegstgeest en Voorschoten en
voor de helft van mijn tijd als wijk-
predikant in een erg plezierige, maar
zeer arbeidsintensieve oude stads
wijk.
is onmogelijk. Iedereen heeft al meer
dan zijn portie. Bovendien kim Je dan
op je vingers uittellen, dat er bin
nenkort weer iemand geen gat meer
inziet. Enozvoorttot er niemanc
meer is!
Natuurlijk kan het anders. Want
U heeft gelijk: het is gewoon een
Platteel
aeente waar ik met plezier gekkenwerk was één man te droppen
uu en woonde, te verwisselen, jn regionale Jeugdwerk. Ik heb
sd andere. Als men mij in die toen besloten, op grond van mijn be
naderd had voor één of ande- roepsbrief. gewoon te blijven werken
gemeente in Leiden, had ik ais Jeugdpredikant in Leiden. Maar
stellig negatief op gereageerd, het was mij duidelijk, dat Leiden
de vraag echter kwam of ik Zioh financieel gezien eigenlijk geen
iugdpredikant wilde worden, zag full-tiffie Jeugdpredikant meer kon
",n «i* permitteren. Een weinig benijdens
waardige positie.
als len uitdaging en als een
Jijkheid een poosje iets heel
s te doen dan een gewone ge-
u Ie. Ik dacht: bij leven en wel-
in ik tot mijn 65ste nog gewoon
ant zijn. Qua leeftijd heb ik
mogelijkheid om Jeugdpredl-
Staalwijk
In de zomer van 1971 kwam de wijk
- - - - - kerkeraad Staalwijk met me praten.
te worden; als ik het nu niet immers ,de vacature van ds. Kloek,
omt het er niet meer van. Met wijkpredikant van Staalwijk, was ook
pthousiasme heb ik toen Ja ge- onvervulbaar. Er was domweg geen
geld voor een volledige wijkpredikant
't Werd hoog tijd, dat er een oplos
sing kwam voor deze meelevende,
wat vergrijzende wijkgemeente. Een
volle Jeugdpredikantsplaaits was voor
Leiden bijna niet meer op te bren-
het beroep om als Jeugdpre-
tin Leiden te gaan werken.
li geld
tart 1971 ging ds Schoonheim
was geen
vervullen. Iemand van ons gen. Regionaal waren er op dat mo-
daarom het Bijzonder Kerke-
pan behartigen. Omdat ik be-
ment geen perspectieven. Daarom,
hebben wij besloten in deze noodsi-
was met de Oekumenische tuatie voor de helft van mijn tijd het
teats, waarin wij zochten naar jeugdwerk in Leiden te doen en voor
vormen langs experimentele de andere helft het wijkwerk in
j 't een beetje voor de hand, Staalwijk.
iet B.K.-werk zou begeleiden. Toen ik dus nog half Jeugdpredi-
stussen was men in het kader kant was, zagen de vier kerkvoog-
Je regionalisering van Leiden, dijen, die twee volledige krachten niet
Oegstgeest en Voorscho- konden financieren, wel kans het
jai^zig ook het Jeugdwerk geld bij elkaar te krijgen voor lVs
ae vier gemeenten regionaal op man t.w. een volledige Jeugdwerfclei-
Een dergelijke werksituatie is li
chamelijk en geestelijk roofbouw, t
Is op de duur niet vol te houden.
Vooral ook daarom niet omdat je
geen bevrediging vindt in je werk.
Je doet wat je kunt en veel meer dan
dat, zonder dat je het gevoel hebt,
dat het zin heeft. Het enige dat je
doen kunt is het bestaande werk zo
goed en zo kwaad als het gaat te con
tinueren. Aan nieuwe initiatieven
kom je niet toe.
Voortdurend besef Je èn in het
Jeugdwerk èn in de wijkgemeente te
kort te schieten, allerlei dingen te
moeten laten liggen, mensen in de
steek te laten. Naar mijn overtuiging
is dit een naar alle kanten onver
antwoorde manier van wericen. Als U
daarbij nog bedenkt, dat ik iemand
ben, die wat hij doet, graag zo goed
en grondig mogelijk doet en zich
doodongelukkig voelt wanneer hij half
werk met de franse slag moet leveren,
dan zal het U duidelijk zijn, waarom
ik besloten heb weg te gaan.
Enorm probleem
Wij hebben volledig begrip voor uw
argumentatie. Maar hoe moet dit
nu in de toekomst verder gaan?
Spelen hierbij niet de financiële
middelen een rol?
Ja, dat is een enorm probleem. Ik
heb Juist verteld, dat ik van Kloek
en Schoonheim zo het een en ander
„geërfd" heb. Nu verdwijn ik van
het toneel, omdat ik geen mogelijk
heden zie om zinvol te werken. Wat
nu? Mijn opdrachten verdelen over
de nog aanwezige predikanten? Dat
kwestie van geld. Als alle mensen,
die een vrijwillige bijdrage geven, hun
verantwoordelijkheid zouden kennen,
zouden Kloek en Schoonheim vervan
gen zijn en zou ik niet op dit mo
ment besloten hebben weg te gaan.
Als Je de cijfers bekijkt, blijkt het
eohter, dat velen hun verantwoorde-
li jkhedd op dit punt niet kennen. Vol
gens de meest recente cijfers (wel van
een paar Jaar geleden, maar volgens
de kerkvoogdij zijn ze helaas nog
steeds actueel) betaalden 4764 gezin
nen een vrijwillige bijdrage. Daar
van gaven maar liefst 3246, dus veel
meer dan de helft, min&er dan vijf
tig gulden, d.i. minder dan één gul
den per weekAls men zo bedonderd
weinig bijdraagt, moet het toch
spaak lopen! Om het staatje even af
te ronden: 1217 gezinnen gaven tus
sen de f 50 en f 250 218 betaalden
f250 en f500; 71 droegen tussen de
f500 en f 1.000 bü en 12 gezinnen
meer dan f 1.000. U ziet van wat
voor een kleine groep mensen onze
Hervormde Gemeente moet leven.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Minder predikanten
Wil het schrikbeeld, dat ik zo juist
tekende (steeds minder predikanten,
die steeds meer op hun schouders
krijgen, totdat de laatste er onder
bezwijkt) geen werkelijkheid worden,
dan zullen al die mensen, die dit le
zen en die de Herv. Kerk wel een
goed hart toedragen, maar niet be
talen of veel minder dan de gevraag
de 1 pet. van hun jaarinkomen, niet
over een paar jaar, maar nu hun
bijdrage moeten herzien of alsnog
gaan meebetalen. Als dat gebeurt,
dan zal het mogelijk zijn de halve
predikantsplaats om te zetten in een
volledige. Als dat onverhoopt niet
gebeurt, dan zie ik de toekomst van
Hervormd Leiden somber in".
„Wat betreft mijn halve regionale
Jeugdpredikantsplaats, hoop ik erg,
dat de randgemeenten Leiderdorp,
Oegstgeest en Voorschoten bereid en
in staat zijn er nog zo'n schep boven
op te doen, dat de regionale Jeugd-
predikantsplaats full-time wordt.
Oegstgeest dot mag best eens in
de kramt komen is indrukwekkend
solidair met de nood van de centrum
gemeente Leiden. Leiderdorp en
Voorschoten dragen ook bij in het
regionale jeugdwerk. Hopelijk lukt
het met een gezamenlijke krachtsin
spanning van de vier regio-gemeen
ten de finanicering rond te krijgen
voor een regionaal Jeugdpredikant.
Beste herinneringen
Wat trof U het meest in Hervormd
Leiden? Hoe waren uw laatste con
tacten met de wij kgemeenten
Staalwijk en Vredeskerk?
Allereerst dit: een paar maanden
nadat ik wijkpredikant werd van
Staalwijk, werden de wijkgemeeniten
Staalwijk en Vredeskerk samenge
voegd tot één nieuwe wijkgemeente,
met twee halftime predikanten. Ds.
Lamping, die voor de helft van zijn
tijd belast is met het voorzitterschap
van de Centrale Kerkeraad, met al
les wat daaraan vastzit en ik, die
voor de helf t van mijn tijd Jeugdpre
dikant ben.
Wat betreft die contacten, ik zal
daaraan de beste herinneringen be
waren, zowel aan het voortreffelijke
ouderlingenteam in Staalwijk als aan
vele gemeenteleden in deze wijk, die
miij zeer hartelijk hebben ontvan
gen en mij hun vertrouwen hebben
geschonken. In deze weken van over
weging, toen dat beroep uit Castri-
cum kwam, heb ik mij door de vele
schriftelijke, telefonische en persoon
lijke reacties pas goed gerealiseerd
hoe hecht vele relaties al geworden
zijn in deze betrekkelijk korte tijd.
Ook de samenwerking met mijn
vriend Lamping is erg fijn, evenals
de contacten en de stemming in de
wykkerkeraad. Nee, daaraan heeft 't
bepaald niet geschort.
Bittere pil
Wat mij het meest getroffen heeft
in Hervormd Leiden? Laat ik een
positief en een negatief punt noe
men. Om te beginnen met het nega
tieve. Toen wij begonnen met de Oe
cumenische Werkplaats, sprak ik
iemand, die tegen me zei: „Dominee.
U bent hier nog niet zo lang. maar
onthoud nu van mijLeije houdt niet
van nieuwe dingen".
Ik dacht: kerel vlieg op. Maar ik
moet bekennen, dat hij gelijk bleek
te hebben.
Leiden houdt niet van nieuwe din
gen. Er is een sterke neiging alles
bij het oude te laten. Iets nieuws is
vaak bij voorbaat verdacht. Wat
voor mij en vele anderen een
bittere pil is geweest, was het feit,
dat de meestal uitstekende plannen
van de herstruktureringscommissie
(ingesteld na het weggaan van Kloek
en Schoonheim om tot een nieuwe op
zet van het werk te komen) stuk voor
stuk gesmoord zijn in het conserva
tisme.
Ook de Oekumenische Werkplaats is
nooit geaccepteerd, hoogstens geto
lereerd. Als wij een thema-dienst
aanboden aan de wijken, dan waren
we zelden welkom.
Kerkvoogden
Maar laat ik ook iets positiefs noe
men: Wat mij getroffen heeft in Her
vormd Leiden is, dat er een kleine
keihard werkende groep mensen is,
die onvoorstelbaar veel tijd, energie
en geld investeren in onze gemeen
te. Mensen die zeer dapper blijven
oproeien tegen de sterke stroom van
ontkerkelijking .Een kern, die de
moed niet opgeeft, maar in het evan
gelie van Christus blijkbaar steeds
weer kracht vindt om het vol te hou
den. Een club, waarop Je nooit tever
geefs een beroep doet. Graag wil ik
één sector uit deze groep met name
noemen in dit gesprek, dat nogal
vaak over geld gaat en wel het Colle
ge van Kerkvoogden. Misschien is het
vroeger een ere-funefcie geweest om
li'd van dit college te zijn, nu is het
in ieder geval een hondebaan. 't Is
een bijna onmogelijke opdracht im de
tijd van steeds groter wordende uit
gaven en bijna gelijk blijvende in
komsten het financieel beheer te voe
ren. Een aantal uiterst bekwame
mensen onder de voortreffelijke lei
ding van dhr. Struys zijn soms dag
en nacht bezig er 't beste van te ma
ken. Dat wil ik graag kwijt in dit
gesprek.
Als er een predikant weggaat omdat
er eigenlijk geen geld Is om hem
zinvol te laten werken, dan ligt dat
bepaald niet aan de kerkvoogden,
maar aan die gemeenteleden, die
menen zich met een fooitje aan hun
verplichtingen te kunnen onttrekken.
Die mensen moeten zich doodscha
men i.p.v. kritiek te uiten op het be
leid van de kerkvoogdij.
Voor al die mensen uit het Jeugd
werk, de wijk, de kerkvoogdij etc., die
samen onze gemeente dragen, spilt
het me zeer om weg te gaan. Ock
vind ik het ellendig hen door mijn
vertrek voor nieuwe problemen te
zetten. Maar ik hoop een beetje dui
delijk gemaakt te hebben, dat ik zo
toch niet verder kan.
Wat trekt U het meeste aan in de
Hervormde Gemeente van Castri-
cum?
Castricum ligt aan de noord-west
kant van de Randstad Holland en is
een zeer snel groeiende forensen
gemeente. Momenteel heeft 't 22.000
inwoners, terwijl de prognose is, dat
er rond 1980 zo'n 35 a 40.000 mensen
zullen wonen. De meeste nieuwko
mers zijn afkomstig uit Amsterdam
(en omgeving) en uit de IJmond. Met
de trein is men in 20 minuten op
Amsterdam C.S. Het is een overwe
gend Jonge gemeente. De leeftijds
groep 2545 jarigen is het sterkst
vertegenwoordigd.
De Hervormde Gemeente bestaat
uit circa 4000 mensen. Wat mij het
meeste trok in dit beroep, is de uit
gesproken wens van het overgrote
deel van de gemeenteleden, dat de
nieuwe predikant bereid zou zijn om
in deze snel veranderende tijd nieu
we wegen te gaan om de gemeente
van Christus te doen functioneren in
en ten bate van de samenleving, in
nauwe samenwerking met de Geref.
en R.K. Kerk ter plaatse.
Tot zover dominee Bijl, die in ons
gesprek over en ook voor Her
vormd Leiden rake dingen heeft ge
zegd.
KLOKKEN
Friese Staart en Stoeltjes,
Zaanse - Sallanders. Echte
antieke Franse Comtoise
Klokken, enz.
Uw specialist met vak-service
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181
LEIDEN Twee foto's (van Jan
Holvast) uit de Leidse binnenstad,
beelden van een stukje binnenstads
leed (links) en een stukje binnen-
stadspret (rechts).
Om met het negatieve te begin
nen: de Haarlemmerstraat wordt
doormidden gesneden door de steeds
drukker wordende cityring, die over
de Hooigracht gaat. Voetgangers
krijgen nauwelijks gelegenheid over
te steken. Voorzieningen voor voet
gangers zijn nodig, zeker als de win
keliers van het laatste gedeelte hun
zin krijgen en ook dit stuk Haar
lemmerstraat promenade wordt.
Het stukje binnenstadspret heeft
weinig woorden nodig. De foto
spreekt voor zich. Ondanks het „ijzi
ge" weer geniet vooral de Jeugd van
het ijs uit de ton in het karretje.
J ippeiikampen erger dan Leiden-Noord
KiD intwoord op het schrijven van
ir Sloot het volgende. Ik woon
de laatste wereldoorlog in Ne-
tynemen van brieven in
rubriek behoeft niet te
Kenen dat de redactie
met de Inhoud eens is.
redactie behoudt zich
"enboven het recht voor
^dragen te weigeren dan
te korten.
derlands Oost-Indië. Ik heb daar in
vier Jappenkampen gezeten, en die
waren heel wat erger dan Leiden-
Noord. Niet meer ruimte dan één ma
tras, waterige rijstepap en op zijn
hoogst wat schelpjes of een klein vis
je te eten. Geen paardevlees.
Uw kritiek op Willem Duys is niet
terecht. Hij is geleerd (conservato
rium), muzikaal, beschaafd en vrien
delijk. Mag een zo goed televisie-me
dewerker verdienen wat hij verdient?
Noem dan liever een kamerlid, dat
zijn mond nooit opendoet, maar wel
40 mille verdient.
Ik moet verder nog opmerken, dat
ik als weduwe van de Grote Deli Mij
f 150.- in de maand krijg. Na de oor
log heb ik gewerkt, het diploma boek-
houden-A behaald en later ook het
praktijkdiploma boekhouden. Die ef
fecten, daar heb ik wel degelijk voor
gewerkt. En nu u weer.
MEVR. S. JONGENS-SCHADEE,
Marelaan 8,
Oegstgeest.
LEIDEN A.s. donderdag en vrij
dag vindt in het Mathematisch Insti
tuut en de Gorlaeus Laboratoria (ohe
miecomplex) van de Leidse univer
siteit het negende Nederlands mathe
matisch congres plaats. Op de eer
ste dag van diit congres, dat onder
auspiciën van het Wiskundig Genoot
schap is georganiseerd door de vak
groepen wiskunde aan de universi
teiten en hogescholen, zal aan prof.
A. Robinson, één van de meest voor
aanstaande deskundige op 't gebied
van het wiskundig grondslagenonder
zoek, de L. E. J. Brouwermedaille
worden uitgereikt. Prof. Robinson, die
hoogleraar is aan de Amerikaanse
Yale University, zal voordien de
driejaarlijkse Brouwer Memorial Lec
ture houden. Zijn onderwerp is "Stan
dard and non-standard number sy
stems".
LEIDEN Op de Eerste Paas
dag zingt het dames- en herenkoor
van de Petruskerk aan de Lammen-
schansweg tijdens de eucharistievie
ring van half elf de missa "Benedi-
camus Domino" van Don Lorenzo
Perosi (1872-1956).
Aan de uitvoering werkt mee "Het
Haagse Koperkwartet", bestaande
uit leerlingen van het Haagse con
servatorium. De akoestiek van de gro
te Petruskerk leent zich voor de mu
ziek van deze koperblazers.
Solistische medewerking word tl ver
leend door de sopraan Ans Zwaan,
uit Amsterdam en Piet Maas uit Lel
den. Het geheel staat onder leiding,
van de dirigent van het Petruskoor
Thijs Kramer.
