DAT
KAN
OOK
Grootmeester Radulow
opvallende Bulgaar
SCANDINAVIË EN BELGIE Kruiswoordraadsel
BRENGEN NIEUWE ZEGELS
PELE STIMULEERT VERKOOP BH'S
1
Kom er ACHT-er
)AG 21 APRIL 1973
EXTRA
PAGINA 25
de voorronde en finale van de Olympiade te Skopje
ten de Nederlandse deelnemers kennis met de schaak-
legie der Bulgaren. Zij bleken over een opvallende speel-
tte te beschikken, getuige hun verrassende zesde finale-
s! Vooral het spel van I. Radulov viel sterk op, die ook
dan zijn landgenoten aan internationale schaaktoernooien
Ineemt.
ion hij o a. het int. toernooi te
jü, eind 1972, boven sterren als
jhiu (Roemen ië) .Hecht (BRD),
ovic (Joegoslavië), Ribli <Hon-
ea. Ook onze crack Jan Tim-
deed mee en werd achtste. Hij
enige deelnemer die de Bul
een nederlaag toebracht. Deze
neb ik reeds eerder besproken
voorgaand artikel.
iag dus de verrichtingen van
®pathieke Radudov. waar
lijk zal hij het volgend jaar ook
sien aan evenementen in ons
Hij bezit de grootmeestertitel
PIDE Hy heeft op de „Inter
val Rating List A" het ELO-
2490
Wit: Radulov
Zwart: Rossolimo
SICILIAANS
«4 c7c5; 2. Pgl—f3 Pb8—c6;
-d4 c5xd44. Pf3xd4 Pg8—f6;
_c3 e7e6; 6. Pd4—b5
variant is al tientallen malen
bord verschenen. Het schijnt
>n nog steeds zoekt naar ver
gen. Nog niet onderzocht is 6.
Pd«2!? teneinde het paaird via g3 te
ontwikkelen.
6. Lf8b4; 7. a2a3 Lb4xc3+;
8. Pb5x c3 d7dS; 9. e4xd5 e6xd5;
10. Lelg5
Een andere mogelijkheid is 10. Ld3
d4; 11. Pe2 Lf5! 12. Lf5: Da5+ met
kansen voor beide partijen.
10d5d4?'
Op 10Le6 wordt als beste
11. Ld3 aangegeven.
11. Ddl-e2! Lc8e6; 12 0-0-0!
h7h6; 13 Lg5—h4 Dd8—c7; 14
Lh4xf6 Dc7—f4+15. Kol-jbl Df4
xf6; 16. Pc3d5! Df6—d8; 17. Pd5—
f4 Dd8—f6; 18. Pf4xe6 f7xe6; 19. De2
-h5+ g7g6.
Of 19Df7 20. Dg4 0—0; 21.
Lc4 enz.
20. Dh5g4 0-0-0; 21. Lfl—o4 Td8—
d6; 22. Thl—el Pc6—e5; 23. Dg4—e2
Pe5xc4; 24. De2xc4+ Kc8b8; 25.
Tele2 e6e5.
(Zie diagram)
Hier zien we een klassiek eindspel
met zware stukken, waarbij het
vraagstuk van de „hangende pion
nen" naar voren treedt. In het cen
trum schijnen ze zwakker te zijn dan
op een der vleugels!
1
i 1
1
7
w li
I
i
BS IS
H "-W ft ft
4 a
A -
Radulov
26. Tdl—el Th8e8; 27, f2—f3 TdO—
b6; 28. Dc4—d3 Te8—e6; 29. Te2—
e4! a7-a6; 30 Dd3—e2
Met de dreiging f3f4!
30D6e7; 31. Kbl—cl! Tb6
b5; 32. f3—f4 De7—f7; 33. f4xe5
Te6b6; 34, e5—e6 Df7e7; 35. b2—
b4 d4d3.
Een laatste poging.
36. De2xd3 Tb6—d6; 37. Dd3xd6ü
Bediening van een gezonde Bul
gaarse yoghurt
37. De7xd638. e&—e7.
Rossolima gaf de partij op.
Een partij vol on-zrscbr nheid!
KORT TWEEGEVECHT
Hier zien we hoe grootmeestei* Ra
dulov met de Hongaarse meester
oog geen kleine Jongen) Csom korte
metten maakt, ondanks de blunder
aan het slot.
Wit: Radulov
Zwart: Csom
SICILIAANS
1. e4 c5; 2. Pf3 Pc6; 3. d4 od4; 4. Pd4;
Pf6; 5. Pc3 d6 (in de vorige partij
geschiedde e7e6. De tekstzet d7d6
lijkt meer in overeenstemming met
de strategie van zwart) 6. Lg5 Ld7;
7. Dd2 Pd4: (Het nemen op d4 kan
nimmer kwaad volgens de hui
dige stand van zaken!) 8. Dd4: Da5;
9. Ld2 eó?! 10. Dd3 TcS: 11. 0-0-0
(Een nieuwtje. Gewoonlijk speelt
men 11. Pd5 enz.)11. a6 12.
Kbl Dc7; 13. Lg5 Dc5; 14. f3 Le6;
15. h4 Pd7; 16 g3! h6; 17. Le3 Dc6;
18 Lh3 (Volgens de Schach-Infor-
mator staat wit nu duidelijk beter.
De partij moet echter nog gewonnen
word!) 18Le7; 19. Pd5 b5;
20. f4 Lh321. Th3: Dc-4; 22. Dd2
Ld8 (Ik denk dat zwart het niet
meer zag zitten! De opening heeft
inderdaad veel denkwerk van beide
opponenten gevergd. Ook no 22
De4 23. Pe7: staat wit beter); 23.
Dg2 0—0?! 24. g4 ef4?! 25. Lf4: Te8??
26. Tc3 en zwart gaf het op.
Een merkaardige partij
Men ziet dat Radulov ook in zeer
gecompliceerde stellingen niet zijn
hoofd verliest Het verdient
aanbeveling beide partijen nog eens
zorgvuldig na te spelen.
BISHOP
r- w
t ft'EEDSE PTT GEEFT OP 26
:ree herdenkingszegels uit ter
iheid van het 75-Jarig bestaan
el Zweedse verbond van vak-
nngen. De waarden zijn 75 öre
kr.
augustus 1898 kwamen verte-
jrdigers van de Zweedse arbei-
ijeen, waar het Zweedse ver-
;an vakverenigingen (LO) werd
- cht. Het congres vond plaats in
ictoria Theater in de Stock-
holmse wijk DJurgarden. De nieuwe
organisatie startte het werk met een
kassaldo van 57,97 kronen. Frederik
Sterky werd de eerste voorzitter. Op
het moment dat deze organisa
tie werd" opgericht bestonden er al
sinds tientallen Jaren vakbonden. De
typografische unie van Stockholm,
die tot stand kwam in 1846, zou de
oudste zijn.
De Belgische posterijen zijn dit
Jaar, evenals de Nederlandse,'t uit
giftejaar laat begonnen. Had Neder
land echter een bescheiden start -
een bloemenzegel van een kwartje -
België gaat er heel wat forser tegen
aan. Er zijn namelijk drie emissies
in omloop gebracht met in totaal zes
zegels.
Een veelkleurige zegel van 2 fr werd
gewijd aan de nationale actie ter
voorkoming van brandgevaar in nij
verheidsgebouwen. Deze actie is ge
start omdat de brandschade boven de
tien miljard per Jaar is gestegen.
Ter gelegenheid van het honderd-
Jarig bestaan van de Metereologi-
sche Wereldorganisatie verscheen een
eveneens veelkleurige zegel van 9 fr.
Afgebeeld is het embleem van de
MWO en een silhouet van het in
stituut te Ukkel. Verder verscheen
er dan nog een serie van vier wel
dadigheidszegels, de z.g. culturele se
rie. Op drie van de vier is een ab
dij afgebeeld, op één een kerk. Tot 31
mei zijn deze zegels (2 plus 1 fr., 4.50
plus 2 fr., 8 plus 4 fr., en 9 plus
4.50 fr.) op alle Belgische postkan
toren te koop.
Op 26 april zal Denemarken met de
uitgifte van twee zegels (60 en 70
öre) het honderdjarig bestaan van
Det Jydske Haveselskab, de Jutland-
se tuinbouwvereniging, luister bijzet
ten. Op de zegel van 60 öre in de
kleuren donkerviolet, groen en bruin
staat de rhododendron impeditum,
een klein soort rododendron, afge
beeld. De zegel van 70 öre - rose,
groen en rood - toont de roos .Ko
ningin van Denemarken", die heer
lijk geurt en bijna een meter hoog
wordt. De Jutlandse tuinbouwvereni
ging, die op 27 juni 1873 werd opge
richt, streeft vooral naar populari
sering van het tuinieren.
Naar aanleiding van enkele tarief-
verhogingen in Finland op 1 april en
om enige variatie aan te brengen in
de lopende serie, is een zegel versche
nen in de waarde van 0.60 mark. De
zegel toont het Fins Nationaal
Museum, dat ip het begin van deze
eeuw werd gebouwd. In dit museum
zijn onder meer de grote fresco's te
zien die voor de wereldtentoonstelling
van 1900 in Parijs door de kunstena
res Pirkko Vahtero werden gemaakt.
Verder kwam er een zegel uit van
0.40 mark met het postkantoor van
Tampere erop, het modernste van
Finland dat in de herfst van 1971
gereed kwam. Tenslotte dan een brief
kaart met de nieuwe waarde van 0.40
mark, met de bekende leeuwenkop.
PIETER TAFFIJN
De KNVB zoekt nog steeds
aar enkele sponsors, die de spe-
kunnen bedruipen die ons
oem in München bij de wereld
kampioenschappen moeten bezor-
sn. Een mogelijke sponsor heeft
ich, na OostenrijkNederland, ad
(eer schielijk en schichtig terugge
rokken. U weet wat de spelers
wachten staat. Ze krijgen so-
aeso 25.000 gulden via de sponsors
komt zoiets van 20.000 gul-
in bij vla de tien kwalificatie-
n vriendschappelijke wedstrijden
iie tot aan de wik 1974 in West-
)ultsland zullen worden gespeeld,
tot maakt het totaal per speler
'000 gulden, ongeacht de vraag
zij (door Belgie te verslaan en
ach ook niet door Noorwegen en
weemaal IJsland te laten ver
assen) de eindronde in 1974 zul-
m bereiken.
■Bereiken ze die eindronde wel,
ian komt daar per speler nog eens
SOOO gulden premie van de
1NVB bovenop. Aldus is dat ma-
lische getal van 65.000 gulden
amen^esteld, dat onze oranje-
*mden al de bijnaam van "65.000
■plussers" heeft bezorgd.
Is de eindronde eenmaal bereikt
gaan we, zowel voetbaltech-
asch als financieel, weer verder
Ijken. De eisen van de spelers
Alen dan wel wat verder worden
Pgeschroefd. Terecht of ten on-
tchte? Om dat te kunnen beoor-
elen is het aardig om even naar
öze oosterburen te kijken, die
gastland automatisch voor de
Sndronde geplaatst zijn.
De Westduitsers zijn het ge-
fffld de eindronde te halen en
Wn topspelers zijn het gewend,
Wvan de reclame-vruchten te
bukken. Het Duitse blad Sport H-
fitrierte wijdde daar onlangs "n
*langwekkend artikel aan. Na de
'creldkampioenschappen van '66
and deed Wolfgang Over-
<1) nog voor 8000 mark in een
Mars-reep, maar vier jaar later,
voor de WK in Mexico, verlangde
Gerd MüHer al 20.000 mark om
publiekelijk te bevestigen dat
Mars verbruikte energie terug
brengt. Momenteel vraagt Gerd
Müller voor een dergelijke bood
schap aan het Duitse volk een be
drag van om en nabij de 100.000
mark, tenzij die reclame ook nog
op de tv komt, want dan moet hij
natuurlijk meer hebben.
Franz Beckenbauer was dus
niet eens aan de dure kant toen
hij zich ten behoeve van de tele-
visie-verhuurfirma Thora Elec
trical Industries de opmerking
liet ontvallen: „Als amateur zou
ik mijn tv-toestel gekocht heb
ben. Nu, als professional, heb ik
er een gehuurd, want dat is voor
deliger". De Vitamalz-brouweriJ-
en hebben Beckenbauer nu aan
zich verplicht met het oog op de
komende eindronde voor een be
drag dat „tussen de 100.000 en een
miiljoen mark" ligt. Verwacht
wordt dat Beckenbauer aan het
eind van dit tweejarige contract
veel dichter bij dat miljoen dan
bij die ton zal zitten. Hij is met
Gerd Müller en Günter Netzer
het meest gevraagde reclame-ob
ject en wel om twee redenen.
In de eerste plaats zijn zij drie-
en in geen enkel opzicht in op
spraak geweest bij de vele om
kopingsaffaires in de Bundesliga,
en in de tweede plaats verwacht
men dat zij alle drie in 1974 vaste
keus van Helmut Schön zullen
zijn. Een man als Overath is wat
dat betreft een onzekere factor,
hij heeft dan ook nog geen enkel
contact afgesloten omdat hij (zo
als hij verklaard heeft) alleen
maar kleine bedragen kreeg aan
geboden voor „vermicelli en ander
klein goed".
Gerd Müller schijnt een vorste
lijk aanbod te hebben gekregen
van een Amerikaanse benzine
producent, Netzer is nog in on
derhandeling, dat wil zeggen dat
zijn manager, die ook Becken-
bauers belangen behartigt (Mül
ler heeft zijn eigen manager)
voor hem in de slag is. Hun
grote voorbeeld, zowel op voetbal -
als op reclame-gebied is Pele,
de Braziliaan die ook bekend
staat als 's werelds beste voet
baller („de zwarte Oruijff," zal
ik maar zeggen).
Hoewel hij al in zijn nadagen
is, wist Pele onlangs 600.000 gul
den te bedingen voor een reclame
filmpje van Pepsi Cola, meer dan
menige Hollywood-ster voor de
hoofdrol in een avondvullende
speelfilm incasseert, voegt Sport
Illustrierte er illustrerend aan
toe. Pele's manager schijnt gezegd
te hebben: „Met Pele contracteert
u een reclame-genie. Hij kan alles
verkopen, tot bh's aan toe".
Tot zover de situatie in West-
Duitsland. We mogen rustig aan
nemen dat Cruijff, Keizer, Van
Hanegem, Van Beveren, Krol,
Neeskens en dat soort „zekere"
München-gangers (hoewel, wat
is zeker in dit vak, Netzer miste
Mexico door een blessure, Cruijff
miste Bayern München door een
blessure. Keizer mist Real Ma
drid door een schorsing.. die
financiële ontwikkelingen in
Duitsland met argusogen gade
slaan en er hun conclusies uit
trekken.
Hun reclamewaarde is door de
KNVB collectief aan enkele spon-
sors verkocht, weliswaar met de
clausule dat top-top-top—vedet
tes die individueel schade lijden
door die collectieve contracten
daarvoor een compensatie krijgen,
maar de vraag is: hoe hoog is die
compensatie? duizend, 5000 of
10.000 gulden .Ter compensatie
van hoeveel? van 100.000 gulden
of een half miljoen?
De bedragen die de Duitse re
clamemakers betalen, zijn voor
Nederlandse spelers natuurlijk
niet haalbaar, omdat het aantal
consumenten van die reclame in
West-Duitsland nu eenmaal vier
maal zo groot is als in Nederland.
Maar dan nog. Als Beckenbauer
en Müller een miljoen mark krij
gen, waarom zouden Cruijff en
Van Hanegem dan niet een kwart
van dat bedrag mogen verwach
ten, dus 250.000 gulden? Krijgen
zij van de KNVB een compensa
tie van 250000 minus 65.000 is
185.000 gulden?
Het zou voor de gemoedsrust
van veel Nederlanders (Cruijff,
Coster, Heineken, Hogewoning,
Fadrhonc en mezelf niet uitge
sloten) een stuk rustiger zijn als
Nederland straks van Noorwegen
en IJsland verloor
NICO SCHEEPMAKER
Pele
"met hem verkoop je zelfs
bh's"
HORIZONTAAL
1. ontwikkeling in bepaalde richting
10. strekking 11. muziekstuk 12. mo
dificatie van zuurstof 13. snedig 14.
verdriet 17. ziekelijk 18. marteling 19.
herhaaldelijk 22. zoogdier 24. rol-
schaatsbaan 25. smalle strook 26. zui
lengang in Oud-Athene 29. loterijspel
30. schijnvrucht 31. afstammingsleer
van de mens
ADVERTENTIE
N
cBeste
cHollanders
De brabanders willen u en uw
kinderen graag de twintig
levende' sprookjes van de
Eftcling laten zien. En het
Diorama. En het kabouterhuis.
En het waterorgel. En de
poppenkast. En de echte
stoomtrein. En de speeltuin.
En de stoomcarrousel.
D'r komen vandaag de dag
toch zoveel treinen tot vlakbij
de Eftcling.
dagvol
sensaties voor
drievijftig.
Kaatsheuvel Holland 20 km. H.W. v. Tilburg
U zult het volgende spelletje ze
ker niet onder dat der grootmeesters
rubriceren. Spelers uit de derde klas
se van de dorpsbridge-bond zouden
zich er zeker voor schamen, wat
samen afgeknoeid hadden
HB 9 6
A 3
O H9 7
H 10 9 4
V 8 5 N 10 4
H 10 8 7 4 2 wn V B 9 5
6 W„U V 8 4 3
*B62 V 73
A732
6
O A B 10 5 2
A85
Oost gever, niemand kwetsbaar.
Het bieden verliep: oost pas zuid
één ruiten west één harten
noord twee ruiten OW pasten ver
der zuid twee schoppen noord
drie schoppen zuid vier schoppen.
Tegen vier schoppen kwam west
uit met ruiten zes zodat rultenvrouw
bij oost onthoofd werd. Zuid sneed
hierna goed op de schoppenvrouw en
won 12 slagen.
Welke knoeiers deden dit, zult u
zich afvragen? Wel, het Is 'n hand
uit 1932: de OW plaatsen werden in
genomen door mevrouw Josephine en
Ely Culbertson. Zuid zat Oswald Ja-
coby, de vader van de huidige we
reldkampioen, de Dallas- Ace-speler
Jim Jacoby. Noord was in die dagen
een beroemdheid: Sydney Lenz, een,
schatrijke Amerikaan die voor één de
beste spelers ter wereld doorging. De
partij kwam voor tijdens de beroem
de Culbertson- Lenz match, in feite
een strijd om de bridgehegemonle in
de Verenigde Staten en tevens het
begin van Culbertsons grote carrière!
Het bieden is uiteraard, naar he
dendaagse maatstaven, belachelijk.
Norods voorzichtige verhoging tot
twee ruiten lijkt nergens naar en
waarom mevrouw Culbertson (oost)
haar man niet tot twee harten steun
de Is eveneens een raadseltje. De uit
komst door west met ruiten zes, een
kleur die geopend en gesteund werd,
is evenmin om over naar huis te
schrijven. De enige die alles goed. al
thans geïnspireerd deed was zuid, de
thans ruim 60-Jarige Oswald Jacoby.
Het is verbazingwekkend te zien, hoe
hij de onderbiedingen van zijn part
ner (noord) wist op te vangen.
Een pikant detail is, dat Jacoby,
zeker de beste speler in deze match,
na de helft van de wedstrijd door
Lenz aan de dijk werd gezet! Lenz
meende het met iemand anders beter
te kunnen, wat een dikke vergissing
bleek. Wat dat betreft, zijn de brid-
ge tij den nog weinig veranderd
H. W. FILARSKI
ADVERTENTIE
VERTIKAAL
2. kaartspel 3. bewijsstuk 4. benevens
5. dwepend 6. hoekpilaster 7. plechti
ge inkomst 8. kracht van een stroom
9 voorwaardelijke wijs 15. drank 16.
gedrocht 20. agrariër 21. Perzisch
stadhouder 22. toornig 23. vervoer
middel 27. gronusop 28. deel van de
voet.
Oplossingen onder 't motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur ln het
bezit te zijn van de redaktie van het
Leidsch Dagblad, Witte Singel 1,
Leiden. Wij stellen vier prijzen be
schikbaar: één van f 10,- één van
f 7,50 en twee van elk f 5. Alleen
abonnees kunnen meedingen.
DAMESMODE
in exclusie! jonge stijl...
K3®Q
I BREESTRAATI08O-II2 LEIDEN
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
EBEBEQE'nQEEQQEB
QnirwvvvxrwwxE
QQSiBll^CirxQnöQOBB
EX W nEHBUQMBX IE' M3
DQüCU[!Qr'UrJBïiöUU
B'VirwxHQErwirviia
HMQBIHnQ'MaGHlBQ'Ma
x vix vnx w V v w V v v vi
nnfflQaBuoauöfciïï'XE
□fvvwxmBQriraMHMij]
caasBRinKi'HJEHDnciQ
B' W WWW WW SB
BDGDHOHf WEGEBDE
EXMFUirvvxrxriEriIlon
HBEBHBEIX XEüBHEGGE
De eerste prijs van f 10 werd toe
gekend aan de heer D. Lubach. Ko-
ninginnelaan 25, - Leiden. De tweede
prijs van de heer A. Buijsen, Brüjant-
straat 364, Alphen aan den Rijn. De
twee prijzen van f 5 gaan naar de
heer J. v. d. Hoonaard, Daniël Note-
boomstraat 15, Noordwijk aan Zee en
naar Nel Blom, Oude Ha%-en 3a, Sas-
senheim. De prijzen worden de win
naars toegezonden.
Kom er achter
•uaAoqsxun
(aaoA '8 pcv) pjoqjauiumu 6 'L pom
mms 9 japuo sinoai uamsian
Q sjqoaj ptreqajnu f ijv.VlZ siqoaj
uiooqaouap s^qoaj pjoq vmwo
uba v 'Z s)ipai uiooq upun
