paasfeest en openbare
belijdenis IBHHMHKi
Terugkeren naar alleroudste traditie?
DE TRIOMF VAN HET LEVEP
MARKTBERICHTEN
ZATERDAG 21 APRIL lfl
De lentetijd is de triomf van
het leven in de na/tuur. Ieder
mens leeft op nu de dagen weer
langer worden, de zon sterker en
de natuur zienderogen herleeft. In
onze tuinen spreiden de voorjaars
bolgewassen al hun kleurenpracht
ten toon. Duizenden trekken naar
de grote centra van deze bollen-
pracht, om zich te verlustigen in
al dit schoons van de natuur in
deze voorjaarstij d. Ook de voor
jaarsheesters worden bedekt met
een zee van bloemen, die para
dijselijk aandoen. En vrijwel ie
dere huisvrouw probeert ook iets
van deze fleur in huis te halen,
en siert vensterbank of tafel met
bloem en plant. Daarnaast viert
ook de dierenwereld de triomf van
het leven. Boven de weilanden
klinkt het vrolijk gezang van de
teruggekeerde vogels. Zij gaan
nestelen en straks breken de eie
ren open: triomf van het leven.
Op de boerderij staat alles in het
teken van het nieuwe leven: de
jonge dieren houden weer allerlei
beloften in voor de toekomst. Is
het wonder dat het voorjaar daar
door ook iets van blijheid legt over
het mensenleven? Vele mensen le
ven mee in dit ritme van de na-
en met de nu verrezen Heer
is d' aarde thans herrezen,
't Heelal siert zich in 't hoogtljdj
kleed,
nu Hij herleeft, die 't wok»
deed, en alles riep in t wezen.
De parallel is dus voor de ban
liggend. Dat betekent niet. dat wj
Pasen kunnen laten ooga^n <n y
t leven van de natuur. Pasan i
de triomf van het lev°n on
heel andere en geheel nieuwe wil
ze. Wii kunnen lentefeest en mat
feest wel met elkaar vergelijken
maar niet aan elkaar gelijk st?l
len. Het lentefeest spreekt immen
van een triomf van het leven
-"nr straks weer een afstervei
op volgt. De natuur is dQ eeuwigi
kringloop: leven-sterven 'even,
sterven, eindeloos herhaald Pa«
sen is de triomf van het leven h
nog veel hoger en rijker zin: eej
leven dat de dood achter zich gi
laten heeft, overwonnen heeft.
Zeker grijpt het paasfeest hii
ver uit boven wat wij in werke
lijkhedd zien. Wij zijn niet
triomf van het leven, maar de on
dergang ervan. Iedere plaats ken
zijn begraafplaatsen, .oudtij(
kerkhoven genoemd, omdat
bij de kerk waren gelegen, i
WOORD VAX BEZIXXIXG
tuur en schaffen zich nieuwe kle
ding aan, om daardoor deel te ne
men aan alle vernieuwing in de
natuur rondom. Zo viert de lente
uitbundig de triompf van het le
ven!
In deze lentetijd valt ook Pa
sen. En ook Pasen is het feest van
de triomf van het leven. Ons
woord Pasen is afgeleid van het
Joodse woord Pascha, dat voor
bijgaan betekent. Het ziet op het
voqrbijgaan van de dood aan
de Joodse gezinnen in de nacht
van de uittocht uit Egypte. En
Israël vleit jaarlijks dit Pascha
om deze uittocht uit slavernij te
gedenken. De tegenstelling Egyp
te- Israël is dus al heel oud, da
teert al van veel meer dan dui
zend jaar vóór onze Jaartelling. Op
Pascha herdenkt Israël dus de
reddende daden van zijn God en
viert de wording van het eigen
volksbestaan. De matsen, de on
gegiste paasbroden, houden de
herinnering levend aan de haast
van de uittocht.
De christelijke kerk viert met
Pasen de opstanding van
Christus. Hij stierf en stond op
tijdens het Joodse Pascha, van
daar dat dit woord bewaard bleef
in ons Pasen. Pasen, opstanding
uit de dood, dat is alweer en op
nieuwe wijze: de triomf van het
leven! Daar deze opstanding van
Christus valt in de tijd van de
herleving in de natuur, heeft de
parallel tussen beiden natuurlijk
zingt b.v.:
Natuur verrijst ten leven weer,
door stem bij stem geprezen.
nieuwe tijd voegde daar de ere
materia aan toe. Dat spreekt
les van nederlaag, ondergang.'
in tijden van massa-vernietig
grijpt deze menselijke nederh
ons wel zeer sterk aan. Pas
lijkt daardoor een zeer onwerk
lijk feest.
Het is dan ook volkomen be
pelijk dat van meet af aan r
sen moeite gehad hebben met dj
boodsohap van Pasen.
In deb ijbel hebben reeds d
eerste leerlingen van Christusir.f
ernstige twijfel te kampen. Chri
tus opgestaan, de dood niet mee
het laatste, de dood overwonnei
de triomf van het leven Wie h
dat aanvaarden in deze wer1':
Eén is er die nooit getwi'f»
heeft: Christus zelf Hij
Ik leef en gij zult lev^n. Hij ze
ik ben de opstanding en h°t 1»
ven; wie in Mi1 gelooft zal lev
ook al is hij gestorven; en 'n iedf
die leeft en in Mij gelooft, zal
eeuwigheid niet sterven; geloo
gij dat? Op Pasen gaat hef
geloven van het ongelof- 4
triomf van het leven:
het geloven wil en geloei
opent Pasen ongekende vergezid
ten. In een wereld door de
omgeven: uitzicht op een
leven, waarop de dood geen i
meer heeft. Zo maakt Pasen 1
derdaad het leven de moeite waj
wij mogen weten van de trio:
van het leven
M. HANEMAAYEI
Herv. predikai
Alphne aan den Ril
aer "-nil
'f,
het paasfeest, hoe de christenen el
kaar omarmden onder de groet:
Christus is opgestaan! Zo iets ken
nen wij niet. We moeten zelfs vra
gen: wat is er bij ons aan feestelijks
feestdag dan wel te verstaan, over
gebleven? Wie is opgegroeid in het
oosten van ons land, waar wat meer
folklore is overgebleven dan in het
westen, zal zijn leven lang iets meer
paasfeest blijven meedragen, zij het
dan ook dat dit komt door de paasvu
ren en allerlei gebruiken, waarvan
we later moesten leren dat die nog
regelrecht uit het heidendom stam
den.
We willen deze dan ook allerminst
gaan aanprijzen. Maar het hindert
ons toch wel dat het hoogtepunt van
de christelijke feestdagen zo kaal ge
vierd wordt. En zo komen we weer
terug op de oude gewoonte die in on
ze eerste gemeente bewaard was ge
bleven en we vragen ons af o
weer niet eens aan gedacht zou
nen worden om terug te
hetgeen in die oude christelijk!
meenten gegroeid is, de open
belijdenis (en de doop, als dat
dig is) opnieuw te gaan verbii
met het paasfeest. We weten we)
die bevestiging van lidmaten k
schieden in iedere daarvoor dooi
kerkeraad bepaalde godsdienst*
ning. We mogen er ook nooit e
van Meden en Perzen van m?
Die openbare belijdenis is voo*
gemeente toch nog altijd een fc
lijk gebeuren. Het zou ook zin
ben dit op Pinksteren te
Maar waarom zouden we niet tel
keren naar de alleroudste 1
dezen? Op het feestelijk karaktfr
Pasen zou daardoor iets meer nai
komen te vallen.
S. J. M. HULSBERt
KATWIJK AAN DEN RIJN. groenten-
veiling 20/4. Waspeen per kist Al 6.60.
8.80. All 2.60-7.30, BI 12.50-14.80 BH
4.40—9.50, Cl 9.00-10.70, CII 4.40-10.40
Andijvie 56. peterselie 66 prei 48-78.
rabarber 49-63, radijs 18-29, selderie 19
uien 2.90-6.50, witlof 1.16 Aanvoer
waspeen 196.000 kg.
RIJNSBURG, groente B 11150-1220,
A, 6.50-7XX), waspeen 3.50-5,20 per kist
radijs 48 per bos.
RIJNSBURG bloemen Alstroemeria
per stuk 69 Anemonen 13, Amaryllis
59, Anjers AM 36, Anthurium 2,18,
Gerbera 39, Glod Colvlll 16, glad Na
nus 62. Hyaolnten met bol 48 Lelie
kelk 24, tak 68. Margriet wit enkel 14.
Orchldieën 1,20. Rosen grootbl. 75, kl.-
blad 35, Sbephanotis 15.
AALSMEER Anjers per stuk: Wil
liam Slim 40-64, Rose Sim 35-60 White
Sim 40-71, G. J. Sim 37-48, Dusty Sim
34-45, Charmeur 39-55 Arthur Sim
83-62, Shocking Sim 29-41, Keefer Sim
40-62, Gemengd 41-50, Orchid Beauty
60-90, Pr. Ann 39-45, Yellow 39-47,
Tangerine 49-80. Vertakt 34-43. Rozen
gr. bl. Baccara 70-120, Bridal Pink 36-
48. Carina 43-52 Carla 36-61, CoraJ
Princess 36-57, Dr. Verhage 65-115,
Geh. Duisburg 60-85, Ester Ofarim 39.
57. Furore 60-85, Nordla 29-47. Peer
Gynt 85-140. Pink Sensation '54-95,
Roselandla 43-57, Sonla 55-85, Sonora
3738. Super Star 54-89, White Master P
47-105. White Swan 37-42. White
Weekend 43-69 Rozen Kl. Bl. Bregi-
na 29-46 Brunette 16-28, Carol 26-28
Coronet 25-46, Evergold 39-62, Faberge
23-49, Golden Carnette 17-26. Jack
Front 27-37. Marimba 25-40, Miss El
len 34-56. Motrea 32-64 Annabella 32-
48. Jr. Miss 30-43, Belinda 39-58. Pro
minent 41-69, Red Garaette 25-4-,
Roswytiha 25-39. Spanish Sun 27-39,
Rubinette 35-62, Zorina 24-42
drlna 40, Travestl 30-48, Valets
beth 35-45. Diverse bloemen Amu
43-85, Alstroemeria 100-150 An
rium 245-400, Calla 65-110. Crn
jaarr. 25-395, Lathyrus 275-360
phorbia fulgens 65-120, Freesla 2#
dubbel 400-570, Gerbera 45-115,
diolen 1100-2300. Gladiolen colt
250-700. Gloriosa 70-105. Iris Pr. B'
340-660. Iris overige 250-4®, 1
kelk 45-75, tak 340-400, Narcissen
510, Nerlne 175-470, Strelitzia 280
Tulpen 180-420. lelieachtig 275
Vallota 110-255. snijgroen 125-
Stepman 4 poki 10-230. 2 kop 80-
Prunius serrulata 350-450, prunus
loba 90-175, Forsythia 60-140. Snefl
ballen 65-215.
IJMUIDEN, 20 april 1973. Aan de
dagmarkt werden te IJmuiden m*
voerd: 19.650 kg tong 44 kisten ta
en griet; 290 kisten kabeljauw,
kool; 1 kist leng; 390 kisten
107 kisten schelvis, 320 kisten wijl
56 kisten schar, 38 kisten varia, 10.
ten haring, 8 kisten makreel W
ln gulden per 1 kg: heilbot li.00.,
bot 16.87-14,51. grote tong 6,80-1
gr. middel tong 8,87-8,69 klein old
tong 8.92-8,80, tong I 10.75-10X1,
10.93-10,62. per 50 kg: ha al 82.
tjes 57-35, steenbolk 81-59, krab
70, kuit 70-52 tarbot 638-425 I
382-261. tongschar 134-124. md
80-50, kabeljauw I 149-88, 2 185-1
137-102, 4 127-100 5 105-75, koe
55, schol I 115-95, 2 127-100, 3 li»
4 91-81. schelvis 1 80, 2 86 3 96-?
112-95, wyting 1 88-76 2 97-4"
81-45. haring 31-26.40.
Aan de vrijdagmarkt werden t-
gendje besommingen gemaakt: KW
f 9.900. 175-12.900. 185-9,100. SCH
7.300 UK 1-22.600, 207-26.000, 1
v St.. >ii ij* JÊ
Toen we voor de eerste keer in onze pastorale praktijk voor
het feit stonden dat catechesanten tot lidmaten van de ge
meente moesten worden aangenomen en bevestigd en op een
kerkeraadsvergadering opmerkten; dat bevestigen geschiedt
natuurlijk op Palmzondag, kregen we van een ouderling te ho
ren: dat zijn wij gewend op Pasen. Hoewel er bij ons wel enige
verbazing was, hebben we ons zonder tegenstribbelen naar de
gewoonte aldaar geschikt. Een predikant, en zeker wanneer
hij nog jong is, moet in zijn gemeente wanneer hij er pas
staat, niet direct met allerlei veranderingen aankomen.
Bij navraag bleek dat er in de clas
sis nog enkele gemeenten waren die
voor de gebeurtenis van de openbare
belijdenis de Eerste Paasdag hadden
gereserveerd. Wanneer je benit opge
groeid in een andere gewoonte en die
vanzelfsprekend vindt, ga Je bij Je
zelf denken: hoe komen ze er aan
om zo in te gaan tegen wat alge
meen gebruikelijk is? Het is zelfs zo
e/'gemeen gebruikelijk in de N.H.
Kerk dat, toen de nieuwe kerkorde
werd opgesteld, er van die bevestiging
van nieuwe lidmaten werd ingezet dat
dl't bijvoorkeur zou moeten geschie
den op de Palmzondag.
Zo'n afwijking waarmee Je plotse
ling in aanraking komt, nodigt uit
tot nader onderzoek en daartoe sloe
gen we allereerst de reglementen van
d,e N.H. Kerk op, waaronder we toen
nog leefden. Het is nu nog altijd in
teressant die reglementenbundel na
te slaan omdat daar, in de aanteke
ningen. een heel stuk geschiedenis
van de N.H. kerk van de vorige en
de eerste helft van deze eeuw te vin
den is. Die reglementen gaven ons niet
veel lioht. Er is onder de vele ook
een reglement op 't godsdienstonder
wijs. Daarin is alleen bepaald: "De
bevestiging van lidmaten heeft plaats
in een daarvoor bepaalde gods
dienstoefening". (nl. bepaald door de
kerkeraad). Het kan dus iedere gods
dienstoefening zijn en die ruimte is
er ook nu nog, hoewel de kerkorde
voorkeur uitspreekt voor de Palm
zondag. Wel vonden we in die aante
keningen een stukinteressante ge
schiedenis over "geest en hoofdzaak"
van de af te leggen belijdenis, ver
klaring en belofte.
Die reglementen verschaften dus
geen licht in de vraag hoe het kwam
dat enkele gemeenten de Eerste Paas
dag uitverkoren voor de bevestiging
van lidimaten.Andere bronnen hielpen
ons meer op weg en daaruit bleek
dat in de eerste helft van de vorige
eeuw het zelfs gewoonte was deze
plechtigheid met Pasen te doen
plaatsvinden. Pas in het midden
van die eeuw is er verandering geko
men. welke zich steeds meer heeft
voortgezet en zo werd ons duidelijk,
dat de afwijkende gewoonte van on
ze eerste gemeente, plus nog enkele
andere, een restant je was van wat
vroeger algemeen gebruik kon worden
genoemd.
Palmzondag
Maar toen kwam er een nieuwe
vraag op, nl. deze: waarom is men
dat in de vorige eeuw gaan veran
deren? De kerk staat er nu eenmaal
om bekend dat het veranderen van
algemene gebruiken gewoonlijk niet
zo vlot gaat. Dat men die openbare
belijdenis stelde op Pasen of in de
buurt daarvan, ligt enigszins voor de
hand, gezien het agrarische karak
ter dat vele gemeenten hadden. In
die tijd gaat het landwerk weer vol
op beginnen. Maar waarom die ver
schuiving van Pasen naar Palmzon
dag? De oorzaak ligt in het feit dat
men in de dertiger jaren van de vo
rige eeuw begonnen is het avond
maal niet meer op Pasen (zoals tot
dan algemeen gebruikelijk was) te
vieren, maar op de Goede Vrijdag.
Dat ging men toen meer passend
achten. Allerlei gevoelsmotieven zul
len hierin hebben meegesproken. De
dag waarop de kerk herdenkt het lij
den en sterven des Heren meende
men meer passend te zijn voor het
sacrament dat ons in de tekenen van
het gebroken brood en de vergoten
wijn spreekt van dat lijden en ster
ven des Heren. Daarbij heeft men
echter één ding vergeten, dat nl. de
gemeente niet tot het breken van
het brood gekomen zou zijn, wan
neer er niet de dag van de opstan
ding was geweest. Zonder deze kun-
nne we toch geen avondmaal vieren.
Zonder deze zou er helemaal geen
gemeente zelfs geweest zijn.
Nu kunnen we wederom een ver
stuiving constateren in de algemeen
gebruikelijke kerkelijke gewoonten.
De Goede Vrijdag wordt als dag
voor de viering van het avondmaal
steeds minder geschikt geacht. Ze is
geen algemeen erkende christelijke
feestdag; gelukkig niet. Ze is voor
het grootste gedeelte van de ge
meenteleden een gewone werkdag.
Een ander gedeelte maakt er een
vrije dag van om daarmee de paas-
vakatnie te verlengen. De viering
van het avondmaal wordt nu in vele
gemeenten verschoven naar de Palm
zondag, met het gevolg dat de be
vestiging van lidmaten, niettegen
staande de voorkeur van de kerkor
de, ook weer een week naar voren
wordt geschoven. Het is voor ons de
vraag of dit Juist is en of men niet
beter kan teruggaan naar de oudste
kerkelijke gewoonte en de bevesti
ging van lidmaten wederom te gaan
stellen op het paasfeest.
Kerkelijk feest
Bij die oudste kerkelijke gewoon
ten denken we nu niet zozeer aan de
tijd vóór 1850, maar we gaan in ge
dachten nog verder terug, naar de
eerste jaartelling. In het Nieuwe
Testament lezen we nog niet van zo
iets als wat wij nu kennen als het
kerkelijk jaar. Wel had de eerste
dag van de week, de dag van 's He
ren opstanding, reeds een bijzondere
betekenis. Toch moet het paasfeest
reeds zeer vroeg zijn gevierd. Zo
omstreeks 200 viert men dit feest
reeds meer dan één dag.
Dat was de tijd waarin werd gevast
en de doop werd bediend aan de ca
techumenen (catechisanten). Daar
mee werden ze na hun belijdenis in
't gemeenteverband opgenomen. Die
belijdenis en doop maakten deze da
gen tot een feest. In de tweede eeuw
ging men het sterven en de opstan-
ng van Jezus nog niet scheiden. Ge
zamenlijk was het één feest. In de la-
tijnse Paasmis van de R.K. Kerk is
dit dubbele karakter nog enigszins be
waard, zoals men in de protestantse
kerken in de Paasliederen tegelijk
De opstanding van Christus, naar een schilderij van Dirk Bouts, in het bezit van de Alte Pina-
kothek in München. Bouts, die omstreeks 1415 in Haarlem werd geboren en in 1475 in Leuven
overleed, behoorde tot de grootste Oudnederlandse schilders. Deze "Opstandig" is oorspronke
lijk een altaarvleugel uit-de St. Laurens in Keulen: in 1826 ging het werk met de beroemde schil
derij enverzameling van de gebroeders Boisserée naar München.
zingt van 's Heren lijden en sterven
en zijn opstanding.
Langzamerhand zijn in de kerk de
dagen van het Pascha uitgebreid. De
week na Palmzondag, de stille week,
is er bij getrokken en dat werd voor
de gemeente een tijd van vasten. En
na het paasfeest kwam er bij een
week van vreugde tot Beloken Pasen,
waarmee de feestelijke tiid werd be
sloten. Hier ligt het begin van ons
kerkelijk Jaar. Steeds meer is het in
de loop van enige eeuwen uitgegroeid
tot wat wij nu kennen van Advent
tot de Triniteitsdag, de zondag na
Pinksteren. Hoewel er tegenstrib-
belingen zijn geweest, met name in
Genève, heeft de Reformatie dit ker
kelijk jaar, met uitzondering van de
vele heiligendagen, overgenomen.
Van de Goede Vrijdag, de enige
dag in het Jaar dat de mis niet wordt
geconsacreerd in de R.K. Kerk heeft
men nooit een erkende feestdag wil
len maken. Waarom ookk? Het was
een dag van strenge vasten. Kerke
lijk gezien is er dus helemaal geen
reden om deze dag in het bijzonder
te bestemmen voor de viering van het
avondmaal. Die gedachte komt pas op
in de conventikelen onder invloed
van het piëtisme.
Het paasfeest is het hoogtepunt,
van het kerkelijk jaar, als we ten
minste een hoogtepunt zouden willen.
Het is een feest geworden door de
openbare belijdenis en de daarmee
samenhangende doop van hen die tot
de gemeente toetraden. In de Oos
ters Orthodoxe Kerken is dit feeste
lijke karakter bewaard. Wie een be
schrijving leest van de viering van
het paasfeest in Moskou, komt al
leen reeds van hetgeen hij leest on
der de indruk. Voor vele Russen is
dit nog de enige band die hen met
de kerk bindt. Zo lazen we tenmin
ste eens. Wie de roman van Kazant-
zakis gelezen heeft "Christus wordt
wederom gekruisigd", zal zich hier
uit blyven herinneren die viering van
Vier gezinnen Ook Clitex en
moeten flats NZB weer aan
ontruimen na het werk
Zanger-filmster Dean Martin (55) gaat voor de derde maal trouwen. Zijn nieuwe vrouw is de
mannequin Cathy Mae Hawn (25). Het paar werd gefotografeerd in het stadhuis van Santa
Monica (Califomië) waar het de trouwvergunning moest afhalen. De plechtigheid wordt a.s
JE woensdag voltrokken.
weigering van
huurverhoging
MIDDELBURG Vier Middel
burgse gezinnen is aangezegd dat zij
binnen een half Jaar de door hen be
woonde flats moeten ontruimen, om
dat zü een huurverhoging niet wen
sen te betalen.
De flats zijn eigendom van het
Mijnwerkerspensioenfonds, die ze in
beheer heeft gegeven van het Admi
nistratiekantoor Zuid-Limburg in
Heerlen.
Na het afkondigen van de huur-
liberalisatie in 1970 werd de huur van
de flats in Middelburg verhoogd van
f 133,50 tot f 190,- per maand. Enkele
weken geleden kregen de bewoners,
het gaat in totaal om 107 gezinnen in
evenzovele flats, te horen dat de hu
ren per 1 april met 8 procent ver
hoogd werden. Een inmiddels opge
richt actiecomité liet het administra
tiekantoor weten dat men dit niet
„pikte", omdat volgens de huuradvies
commissie de huren toch al te hoog
waren. De vier ondertekenaars van
het protest kregen de aanzegging hun
huizen voor 1 november te ontruimen.
Eén van hen heeft het regionaal bu
reau voor het arbeidsrecht van het
NW in de arm genomen. Het actie
comité wil de zaak ook voorleggen
aan de kantonrechter.
DRIEBERGEN De 350 werkne
mers (sters) van het textielbedrijf
Clitex in het Zeeuwsvlaamse De
Klinge hebben na lang aarzelen en
veel verzet met op één na algemene
stemmen besloten weer aan het
werk te gaan. Ze hebbens sinds 19
maart onafgebroken gestaakt en ne
geerden aanvankelijk de oproep van
de drie industriebonden de acties tot
1 mei op te schorten.
De werkhervatting bij Clitex be
tekent dat nu weer wordt gewerkt
in alle ruim 50 bedrijven, waar de
dag stakingen hadden uitgeroepen,
industriebonden tot en met woens
dag stakingen hadden uitgeroepen.
De werknemers bij Clitex namen
het besluit na enige aarzeling om
dat zij na vüf weken staking de
strijd meenden te moeten voortzet
ten. Ze konden het niet verkroppen
dat zonder duidelijk perspectief de
stakingen werden opgeschort. Zij
hadden er uiteindelijk begrip voor
dat het parool van de drie industrie
bonden om de acties op te schorten
moet worden nagevolgd.
De werknemers van de Zuidhol
landse Bierbrouwerijen Den Haag.
onderdeel van het Breda-Oranje-
boomconcern, haddeh eerder giste
ren het werk hervat.
Ze weigerden donderdag gevolg te
geven aan de oproep van de indus
triebonden weer aan het werk te
gaan. Bij de ZHB is sinds 9 april ge
staakt.