Geestelijke crisis maar...
kerkelijke eenheid bewaard
«ssBsasss
Kerkdiensten Leiden en omgeving
ZATERDAG 7 APt
Op haar laatste ziting heeft de synode van Dordrecht van
de Geref. Kerken besloten tot het uitschrijven van een "bid
stond ter algemene verootmoediging en opwekking". "Bepaalde
ontwikkelingen in ons kerkelijk leven" hebben daartoe de aan
leiding gegeven. Dat zullen wel de beweging van de veront
rusten en van het gereformeerd confessioneel beraad zijn en
waarschijnlijk heeft de synode dit in nog breder verband be
doeld. Met grote dankbaarheid constateert het moderamen van
de generale synode dat de kerkelijke eenheid bewaard is ge
bleven, maar toch moet zij ook spreken over "vele factoren
die onmiskenbaar wijzen op een geestelijke crisis in het leven
van velen binnen onze kerken".
„Zelfs werd gesproken over een te
genstelling tussen onze materiele
welvaart en onze geestelijke armoe
de en onzekerheid". Het moderamen
noemt dit alles "eern uitermate inge
wikkelde maar ook ingrijpende
Baak." Daarom vindt het modera
men het nodig dat "wij ons gezame-
lijk dienen te bezinnen voor het aan
gezicht van onze God", en roept de
kerkeraden op een bidstond te hou
den op zondag 15 april. Tot zover de
oproep van het moderamen.
Het zal geen gemakkelijke zaak
zijn deze bidstond en dat zeker voor
degenen die hier leiding moeten ge
ven en dat zullen wel de dienstdoen
de predikanten zijn. Die "opwek
king" welke het moderamen vraagt,
zal misschien nog niet zo'n probleem
zijn. Die "algemene verootmoedi
ging" zal hen waarschijnlijk zwaar
der op de maag liggen en dat zeker
in die gemeenten waar een scheiding
van de geesten duidelijker aan de
dag is getreden, waar een gedeelte
van de gemeenteleden zich reeds
min of meer openlijk heeft uitge
sproken. Wanneer er dan van ver
ootmoediging sprake is. zal een ie
der misschien allereerst denken dat
de ander zich te verootmoedigen
heeft.
Eenheid
Het enige wat de voorgangers
kunnen doen is, nadruk leggen op de
eenheid van de gemeente en daar
voor zijn in de bijbel genoeg plaat-
tsen te vinden. ZIJ zullen deze naar
voren moeten halen en er op wijzen
dat de eenheid in bijbelse zin, geen
eenvormigheid betekent. Zo is
de Geref. Kerken (en ook in andere)
de eenheid nog al eens opgevat. Als
je gereformeerd bent, komt dat op
een bepaalde manier tot uiting in
wat je denkt en in wat Je doet. Dan
onderschrijf je de belijdenis van de
kerk, zij het dan ook dat er de mo
gelijkheid van een gravamen (be-
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Rijssen, J. C. Schuur
man te Putten.
Geref. Kerken
Beroepen te Haarlem, D. Bouw-
knegt te Rotterdam-IJsselmonde.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Westzaan, F. Harinck
te 's Gravenhage.
zwaar) is gelaten en dan wordt het
vanzelfsprekend geacht dat je Je aan
sluit bij allerlei christelijke vereni
gingen en instanties die wel niet de
naam „gereformeerd" dragen,
maar die dan toch wel vanuit deze
kerken een bepaald stempel hebben
gekregen. Zo heeft het leven in deze
Geref. Kerken zich een kleine eeuw
lang ontwikkeld. En nu moet men
het meemaken dat er een breuk is
gekomen in die eenvormigheid en in
dat gelijke denken, zoals het tenmin
ste naar buiten openbaar werd. Er
zijn nu leden van de kerk die welbe
wust een eigen weg gaan. die poli
tiek niet meer vanzelfsprekend ARP
stemmen, die zich aansluiten bij vre-
des bewegingen, waarvoor vroeger
slachtoffers werden gemaakt, die de
bijbel lezen op een wijze waarom
vroeger over predikanten de ban
werd uitgesproken.
Er is een tweespalt openbaar gewor
den in het denken en in het doen van
de leden van de Geref. Kerken en ga.
dan als voorganger maar eens op
roepen tot verootmoediging. Dit wordt
nog des te moeilijker wanneer de ge
meenteleden hem die deze bidstond
moet leiden reeds in een bepaalde
hoek hebben geplaatst. Die veroot
moediging, welke het moderamen
van de synode vraagt, kan alleen
betekenis hebben wanneer men is
afgestapt van het vroegere rechtlijni
ge denken en de ander, die wat an
ders denkt, toch voluit als broeder en
zuster kan aanvaarden. Daarmee is
dan niet gezegd dat de vroeger zo
veel geprezen eenheid weer terug is,
maar wèl dat men zich gezamenlijk
gemeente, kerk van Christus weet,
en door Hem zijn vastgehouden ziet.
Een kerk leeft bij het "en toch".
Geen afscheiding
Naar aanleiding van hetgeen we
op deze plaats drie weken geleden
schreven over de tucht in de kerken
in het algemeen en in de Geref.
Kerken in het bijzonder, hebben we
een gesprek gehad met een gerefor
meerd man. Hij vond het wat eenzij
dig om de nadruk te leggen op het le
zen van de bijbel. Er zat veel meer
achter in zijn kerk. Dat wisten we
ook wel, maar toch heeft hij ons niet
van de gedachte af kunnen helpen
dat de vraag: hoe lezen we de H.
Schrift, één van de kernpunten is,
waarom het telkens weer is gegaan,
en waarom het ook in de toekomst zal
blijven gaan. Wie overigens wil we
ten wat er dan nog meer zit achter
WIE BEN IK?
"Zeg me wie je vrienden zijn,
en ik zal u zeggen wie gij zijt".
Een kinderversje op één van
mijn platen zingt: "Weet je waar
om ik van Jezus houd? Hij is
mijn beste Vrind. Niemand als
Hij is zo goed en trouw. Hij zorgt
voor iedeT kind. Nooit ben 'k al-
WOORD VAN
BEZINNING
de scheiding der geesten in de Geref.
Kerken, kan volop terecht in een ver
slag van de vergadering van de ver
ontrusten in deze kerken, welke op
24 maart te Amersfoort is gehouden.
In hele gelederen marcheerden de
bezwaren aldaar voort, ook al werd
er nadrukkelijk gesteld dat men
geen afscheiding wilde en ook niet zo
iets als een gereformeerde bond in
eigen kerken. Maar, sinds 1970 zijn de
Geref. Kerken een nieuwe weg in
geslagen en ze zijn daarmee afgewe
ken van de oude paden en deze ziet
men als een heilloze weg. De weg
wordt geplaveid voor 'n eenwording
met de hervormde kerk, "de vrijzin
nigen incluis". En al hebben we het
niet gelezen, één van de bezwaren
van de bezwaarden zal ook wel zijn
de aansluiting bij de Wereldraad van
Kerken. Op papier wordt de belijde
nis van de kerk gehandhaafd, maar
dat is totaal onvoldoende. Goed ge
formuleerde bezwaarschriften krij
gen geen gehoor. Dwalingen worden
niet meer tegengestaan. Allerlei
"nieuwlichterij" dringt in de kerken
binnen. Het jeugdwerk vaart op een
volkomen verkeerde koers. De syno
de is geen zuivere vertegenwoordi
ging van het kerkvolk. De zending,
de APR, de NCRV en het CVK kwa
men ter sprake. Gaan de gerefor
meerden niet het beeld van een val
se kerk vertonen/Het is allemaal nog
al zwaar geschut dat veertien dagen
geleden in Amersfoort in stelling is
gebracht, vooral die laatste vraag die
we nog wel kennen uit de dagen van
de Doleantie, maar toen was ze ge
richt op de Hervormde Kerk. We kun
nen ons moeilijk voorstellen dat de
genen die dit alles over zich hebben
hebben laten gaan en blijkbaar met
instemming, de rechte mentaliteit
zullen bezitten om van harte mee te
kunnen doen aan de bidstond die de
synode heeft uitgeschreven "ter al
gemene verootmoediging en opwek-
kingY
De bezwaren van de verontrusten
kwamen als mokerslager (zo was
tenminste de bedoeling) neer Juist
op het hoofd van diezelfde synode en
ze zijn gekeerd tegen de houding die
zij heeft aangenomen om de eenheid
te bewaren en daartoe het vroegere
rechtlijnige denken heeft prijs ge
geven.
Wat moeten wij bidden?
Wat moeten we de 15de bidden?
zal voor menige gereformeerde een
vraag zijn. Dat heeft het moderamen
van hun synode ook wel begrepen.
In de eenheid van de kerk tot uiting
komen. Nergens meer dan daar. Dit
schrijven we nu niet alleen denkend
aan de Geref. Kerken. oOk oecume
nisch is de eenheid in het gebed van
de grootste betekenis. Biddend bin
den onze eigen handen om ons te
laten leiden. Uiteindelijk leidt ook
de kerk niet zichzelf, maar zij wordt
in de diepste zin geleid. Maar voor
de Geref. Kerken ligt er de komen
de week de vraag: wat moeten we
bidden? Men kan toch moeilijk te
gen elkaar in gaan bidden. Dan wordt
het alleen maar de bede om de be
kering van de ander. Het modera
men van de geref. synode heeft dit
gevaar wel onderkend en heeft daar
om een commissie benoemd om de
gevraagde bidstond voor te bereiden
en deze commissie is met een "ge-
spreksnota" voor de dag gekomen.
Daarin lezen we o.a.: "Als we pro
beren de situatie waarin onze ker
ken verkeren aan te duiden, komt
het woord "verlegenheid" wellicht
John Tabor behoorde nog
niet zo lang geleden tot de genie
troepen van de Amerikaanse ma
rine („seabees"). Thans bereidt
hij zich voor op het ambt van
priester in Vietnam, waarvoor hij
een studie volgt in Saigon. Op de
foto: de 28-jarige Tabor in ge
sprek met enige Zuidvietnamese
mede-student en.
nog het dichtst in de buurt" en daar
op volgt de vraag: zijn we aan de
gemeenschappelijke verootmoediging
toe? Er wordt verder gesproken over
versohillen van inzicht in leer en le
ven, over polarisatie in de kerken (al
wordt dat woord niet genoemd) over
teleurstelling zowel aan de ene als
aan de andere kant. "Niet de con
stateerbare tegenstellingen vormen
de eigenlijke bedreiging voor ons ker
kelijk samenleven, maar de wijze
waarop wij er mee omgaan!" Het bid
den op één zondag js niet voldoende
en daarom zou de commissie willen
een week van bezinning. Ook een
week zal echter niet voldoende zijn.
Altijd weer is bezinning in de kerk
welke dan ook, nodig. Aan de ge-
spreksnota over gebed en bezinning,
zijn tenslotte een zestal vragen toe
gevoegd om in een gemeente een
open gesprek op gang te brengen.
Doch hoe men het ook aan wil pak
ken, het gaat om de vraag: kunnen
en willen we als leden van de Geref.
Kerken "wie we ook zijn en hoe we
ook denken' 'elkaar nog vinden in de
rechte ootmoed die daar gevonden
wordt waar ieder voor zich en allen
tesamen zioh willen stellen onder de
helende tuoht van Christus.
Verootmoediging
Hier duikt de vraag op: Is de kerk
leen, hij is altijd dichtbij. Jezus
maakt Hij mij weer blij. Daarom
houd ik van Jezus". Natuurlijk,
moet je zulke woorden niet lezen,
in dorre, zakelijke letters: Je
moet het horen, of nog beter: ho
ren wie ben ik? Jezus is mijn bes
te vriend: ik ben dus een vriend
je van Jezus.
Wie ben ik? In het oude Grieken
land was een bekend woord: Ken
uzelf. Dat is blijkbaar niet van
zelfsprekend: dat een mens zich
zelf kent. Weet, wie en wat hijzelf
is. Een mens kan enorm veel ge
studeerd hebben, op veel terreinen
zijn woordje mee kunnen spreken,
zonder zichzelf te kennen, zonder
met zichzelf in het reine te zijn
gekomen, zonder te weten wie en
wat hijzelf is.
Nu zijn er ook de eeuwen door
stemmen opgegaan die zeiden, dat
een mens niet zo'n vaste mening
en vaste overtuiging moest
hebben .Mensen met een uitge
sproken mening zouden kortzich
tig, eigengereid, onverdraagzaam
dreigen te worden. Het zoeken
naar de waarheid is beter dan het
gevonden menen te hebben van
die waarheid. Natuurlijk zal nie
mand willen ontkennen dat ge
noemde gevaren wel eens drei
gen. Maar het misbruik heft het
gebruik niet op. Als een vaste
overtuiging iemand soms eens
enghartig maakt, hoeft de conclu
sie niet te zijn, dat wij maar geen
overtuiging meer moeten hebben.
Ik meen Juist dat de hele samen
leving schreeuwt om mensen met
overtuiging, wilskracht, bereid
heid tot inzet van him persoon.
Dat geldt voor de politiek, de
maatschappij, de kerk, en welke
andere gebieden u maar noemen
wilt. Al dit werk steunt vaak op
een veel te kleine groep, terwijl
een grote massa geen kleur bekent
de weg van de minste weerstand
kiest, het werk daarmee aan an
deren overlaat. Daarom gaat toch
mijn hart uit naar mensen die
een bezielend ideaal kennen en
zioh daarvoor inzetten; die een
overtuiging hebben en deze wil
len dienen met inzet van hun per
soon; die karakter tonen en daar
door betekenis hebben.
[BI
Ik schrijf deze dingen, oml
komende zondagen in veel!
ken groepen jonge mensen!
denis afleggen van hun ge'.oa
treden als belijdend lid toe
kerk. zij bekennen kleur, zj
len zich inzetten. Zij blij vei
onbeslist aan de kant staan
spreken een overtuiging
loof uit. Ik acht dit een heel
de zaak. Ik vind het vers
van de kerken, dat zij deze
lijkheid kennen. Jonge n
worden er nu toe geleid c
rekenschap te geven va
overtuiging, van hun die]
vensinhoud. Er is een tijd g?
dat dit belijdenis doen een
traditie was. waar weinig
soonlijke overtuiging bij kwa
misschien is het dat hier en
nog wel. In het algemeen
eohter het als belijdend lid to
den tot de kerk een veel mee
soonlijk karakter gekregen,
aantal mag daarmee zijn
gelopen, de inzet is
ter geworden. Wij mogen di
nooit generaliseren en zegge
jeugd heeft geen idealen
de jeugd loopt nergens meer
voor, de jeugd is nergens
voor te krijgen. Er is bij eeejn
wel degelijk karakter, inzet
reidtoeid, dienst, geloof, av*1'
ging. Vele jongeren laten
maal niet in het ongewiss
zij zijn, wat zij willen. Een
negatief oordeel over onze
mensen toont weinig inzie!
wat er onder jongeren leei'ig
is dus onbillijk.
Wie ben ik? Juist het feit
le Jongeren in deze weken
uitspreken over zichzelf, kal
reden zijn, dat wij allen ons
afvragen: Ja, wie ben ik erger
Wat is mijn levensinhoud,
streef ik naar in mijn leven
ke idealen koester ik, wat h
anderen aan mij? Er speel 'P!
oud puntdichtje mij door
dachten (ik citeer uit verre
nering): "Wie ben Je- vroe
iemand. Hij zweeg: hij wi
mand". Dat is weinig verhi
in wezen niemand te zijn.
leeg, onbetekenend, waardel a
Het moet ons een eer
iemand te zijn, iemand me ISJ
rakter, iemand met pers0o riÉ
held, iemand met overtu
Daarom past onze grote wad
ring voor al die Jongeren di<
aan de kant blijven, niet ovien
les de schouders ophalen,
kiezen, zich inzetten, kleur
kennen.
En ik weet daarbij geen
keuze dan die voor Jezu^"
Christus. Hij kon zeggen:
de weg, de waarheid en het
est
M. HANEMAA h
01
Herv. prediE
Alphen aan
een zaak van mensen? Mensen kun
nen veel doen, ook wanneer het gaat
om de kerk. Ze kiunnen opbouwen,
maar ze kunnen ook afbreken. Doch
uiteindelijk is de keric nooit een zaak
van mensen. Ze is tenslotte Gods
zaak en Christus' zaak. Zo beleiden
wij. Wanneer er partijschappen in ee
kerk of in een gemeente optreden zo
als dat ook reeds het geval was in de
oudste gemeente van Corinthe, gaat
men vooral veel verwachten van
datgene wat mensen kunnen doen en
dan wordt de kerk een zaak van men
sen. En wanneer het gaat om de "ge
reformeerde identiteit" (erkenning
ei
van gelijkheid) zal het nooüef
oplossing komen als men zie li<
over elkaar organiseert. Daa;
het steeds meer een m
zaak. De Hervormde Kerk h
bittere ervaringen opgedaan
ke gemeenschap van mensen(
dat is ook de kerk zal men rt
belse woord moeten gedenl
een achte de ander uitnemei
zioh zelf. Dan is een eenzijdij
niet zo gemakkelijk meer
er ook ruimte voor gemeen) g(
lijke verootmoediging.
S. J. M. HULSÉu
Lelden Herv. Gem.
Hooglandse Kerk 10 u. ds. C. H. Bijl
(Jeugddienst m.m.v. de Leldse CantonJ
onderwerp "Zijn bloed kome over ons
en onze kinderen") 11.45 u. Oecume
nische studentendlenst. 5 u. dB. G. C.
Post.
Marekerk 10.30 u. ds. G. C. Post.
\Iaranathakerk 10 u. ds. A. J. Lam
ping.
^.oningskerk 10 u. ds. A. J. d. Jong.
Rothlehemkerk 10 u. ds. H. Perdok.
Bevrijdingskerk 10.30 u. Vicaris R.
Beltman
vredeskerk 10 u. ds. J. A. Eekhof.
'er. Vrijz. Hervormden (aula As-
seistraat) 10.30 u. ds. J.
Voorburg.
Egllse Wallone 10. 30 uur Pasteur D.
Ribs.
Academisch Ziekenhuis 10 u. ds. P.
J D. v. Malssen.
Dlaconessenhuls 10.30 u. ds. H. W.
Hemmes.
Oecumenische Werkplaats (Rapen
burg 10) 11.15 u. Samenkomst.
Jeugdkapel Vredeskerk 10 u. dhr. A.
Balkenende,
Gemeenschap van Kerken (Meren-
wl)k) 10 u. oecumenische dienst ds.
H J. v. Achterberg.
Geref. Kerk.
Zulderkerk (Lammenschansweg 15)
ds. Kronemeljer (Openbare ge-
gen der laatste dagen (Steenschuur 6)
10.30 u.
Jehova getuigen (Hogewoerd 175),
2.30 u., Vestestraat 39, 10 u. voormid
dag i
De Bron Ridderveld Troubadour-
weg 9 en 10.30 u. ds. N. J. M. Hoogen-
dljk. gez. diensten Herv./Geref., 6.30
u. ds P H Pouwels te Hillegom
Geref Kerk (Vrijgem) 930 u tees-
dlenst, 630 u. ds. Feenstra.
Chr. Geref. Kerk Jeruzalemkerk
Plnkstergem. (Oude Rijn 3)
dhr. J. Eikerbout.
Evangellecentrum (Zijlsingel 2) 10 Grllpensteinstfaat 9.30
u. evang. J. Zijlstra (dlnsd. 8 u. evan- p. Sneei
geilst J. Zijlstra). - - 1
RK Kerk H. Antonlus (zat. av. 7 u.)
9.30, 11 en 7 u.
Hartebrug 8, 9, 10.45, 12 en 6.30 u.
Strud. Parochie (zat. av. 7 u.) 11.45
u. Hooglandse Kerk.
Petruskerk (zat. av. 7 u.) 9. 10.30.
Rossum, 12 en 6 u.
Jozefkerk (zat. av. 7 .u) 9.30
Jozefkerk (zat. av. 7 u.) 9.30, 11 en
6.30 u.
Leonarduskerk :zat. av. 7 u.) 9. 10.45
Oud Kath. Kerk (Zoeterwoudsesln- p're'd. J. Velthuljse*.
4.3(
ds.
ep..
Oud Geref. Gem. Kerkgebouw Hooft.
straat 240 9.30 en 4 u. leesdlenst (dlns.
dag 7.15 u ds. De Waard).
Rem. Geref. Gam. Van Mandersloo-
straat Dienst ln Zwammerdam 10
u. ds. E. J. Kuiper.
Baptisten gem. Triomfatorkerk Mo-
lenwerfstraat 10 en 6.30 u. ds. Koek-
Leger des Hells Corn, de Vlaming
straat 10 u. en 7.30 u.
RK St. Bonifacluskerk (zat. 7 u.)
8.30 10 Ned. koorzang en 11.30 u.
gel 10 u.).
Vrij Kath. Kerk (Vreewijkstraat 19)
10.30 u.
Marekerk 7.30 uur cis. G. Toornvliet
Bloemend aal, thema "Dè dood is dood,
■rij gaan nu pas echt leven".
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u.
ds. G. v. Hoegee, 7 u. ds. J. d. Vos te
Katwijk aan Zee, Geref. Kerk 10 u.
ds. Fr. d. Jong te Alphen en de heer
De Goede. H. Avondmaal, 7 u. ds. M.
v. Harmeien te Alphen H.A. en Dankz.
Chr. Geref. Kerk 9X~
loofsbelijdenis), 5 u. Ds. Kronemeljer Woords, 7.15 u. ds. D. J. Klein On-
en ds. Bijl. stenk te Maassluis. RK Kerk (zat. 7
Petrakerk (Surlnamestraat) 10 en u.) 7.30 u. en 10.30 u. Ter Aar Dorps-
6 u. ds. Hortensius (vm. openbare ge- huis Aardam 9 en 12 u.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Julianastraat 9.30 u.
ds. M. HanemaalJ-ar, 6.30 u. ds.
Benthuizen Herv. Gem. 9.30 u.
Kand. M. Geuze te Oegstgeest, 6 u. ds.
-w. Den Dikken, Geref. Gem. 9.30 u. lees-
*Dlenst" des dienst 7 u. ds. Bogaard te Lelden.
loofsbelljdenis).
Oude Vestkerk (Oude Vest 133) 10
en 5 u. ds. Wind.
Beloftekerk (Robijnstraat) 10 en 5
Post.
Bodegraven Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u. ds. G. J. v. Embden, 6.30
u. ds. J. H. Cirkel (afscheldsdienst),
Salvatorlkerk 10 u. ds. W. Balke, 6.30
(zie dorpskerk) Bethlehemkerk, 9.30
ds. B. Oosterom, zendings predikant
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstr.) v. Harten te Dlnteloord v. G.B.
.d. Linden te Koudekerk a.d! Rijn.' te Rantepao (Celebes), Geref. Kerk 10
Kruiskerk Gouwsluis 6.30 u. ds. P. T T1"' 1~"'- c T
9 on 5 u. ds. Bovenberg.
Huize "Groenhoven". 10 u. ds. straat
Maaskant. In alle diensten viering H. ds. G.
Avondmaal.
Gezinsdiensten "Jeugdhaven" 10 u.
"De Mirt" dhr. Kroon, 10 u. "Het
Mierennest" ds. d. Heer.
Geref. Gem. 10 en 4.30 u. ds. Bo
gaard.
Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en 5 u. ds.
J. v.d. Haar.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u. ds. J. v.
Carlier.
Baptisten gem. (Oude Rijn 3) 10
u. ochtendienst (woensdag 8 u. bij
belstudie.
Evang. Luth. Gem. 10 u. ds. J. Hap-
Rem. Doopsgezinde Gem. 10 u. ds.
E. P. Meljerlng.
Leger des Hells 10 u. heillgings-
dlenst 7.30 u. verlossingssamenkomst.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30 gendljk. gez. diensten Geref/Herv., 5
Holl. dienst.
Evang. Chr. Gem. (Middelstegracht
10 u. dhr. Dlkkes.
Nieuw Apostolische Kerk (H. Rijn
dijk 24) 9.30 en 4 u. (don. 8 u.).
Geref. Gem. In Ned. (Konlngskerk)
11.30 en 5.30 u. leesdlenst.
Zendingswerk Mlddemachtsgroep
Zoeterwoudsesingel 21, 6 u. dhr. Kra
mer (dond. 7.30 u. bandrecorderdlenst,.
Kerk van Jezus Chr. van de Heill-
Bultenhuis, 6.30 u. ds. B. J.
F. Schoep, Nleuwerbrug, 10 u. ds. B.
F. Schoep, 630 u. ds. L. Buitenhuls,
iref. Kerk (vrijgem.) 9.30 en 4.15 u.
ds. H. J. J. Feenstra. Geref. Gem. 10
en 6.30 u. leesdlenst. Evang. Luth.
Kerk, 9 u. ds. B. G. te Winkel, Hil-
versum, Evangelisatiekring, 10 u ere-
d. heer Scholten, dienst, 6.30 u. H. Dlkkes, Lelden. Ver
gadering v. gelovigen, 10 u. Eredienst
6.30 u. Woordverkondiging.
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u. ds. W.
L. Heljmans, 6.30 u. M. J. M. Hoogen-
dljk ulit Alphen a.d. Rijn (Jeugddienst)
Geref. Kerk 9.30 en 5. u. ds. M. Dijk
stra. Maranthaschool 11 uur ds. M.
Dijkstra, Chr. Geref. Kerk 9.30 en
4.30 u. ds. W. v. DIJk. Geref. Gem. 9.30
en 6 u. ds. A. Bac, Vrijz. Prot. 10 u. ln
Rem. Kerk d heer P v.d. Laarse,
Plnkstergem. 9.30 u. samenkomst ln
Concordia, Vergadering v. gelovigen
9.30 en 5 u. samenkomst in lokaal
Nleuwstraat 27, Bethel 9.30 en 6 u. d.
heer J. Modderkolk, RK Kerk (dorp)
(zat. av. 7 u.) en 8.45, 10 en 11.30 u..
H. Mis, Ontmoetingscentrum (zatm.
5.30 u.) 10.30 U.
Hazerswoudc Herv. Gem. 9.30 en
6.30 u. ds. M. H. Geertsema, Geref.
Kerk 10 en 5 u. ds. Brink (H.A.), RK
Opstandlngskerk Prinses Marilke-
30 u. ds. P. A. Lefeber, 6.30 u. Geref. Kerk (vrijgem.)
Hoegee te Aarlanderveen. T T
Gebouw Nabij Van Lennepstraat
9.30 u. Jeugdkapel ds. J. H. Bogers.
Zaal Opstandlngskerk Prinses Ma-
rljkestraat
Jeugdkapel.
Martha-Stichting "Rijnstroom" 10.30
u. ds. I. J. Walpot m.m.v. Simon Stel
ling Org?l en Aad Vermaak Trompet.
Kerkgebouw Oudshoornseweg 10 u.
Jeugddienst de heer D. P. v. Vooren.
Hervormde Sionskerk Hooftstraat
9.30 u. ds. H. Koudstaal te Bolnes, 6.30
u. ds. S. W. Verploeg.
De Goede Herderkerk Ten Harm-
senstraat 9 u. en 10.30 u. ds. G. de
Ruiter, gez. diensten G«eref./Herv.
Ridderveld
De Bron Troubadourweg (Boven
kerk) 9 u. en 10.30 u. ds. N. J. M. Hoo-
u. ds. R.
Geref. Kerk
Maranathakerk Raadhuisstraat 10
u. ds. P. H. Pouwels te Hlllegom. 6.30
u. ds. A. Borman.
Salvatorlkerk W. d. Zwijgerlaan 10
u. ds. A. Borman. 6.30 u. ds. Fr. d.
Jong.
De Goede Herderkerk Ten Harm-
senstraat 9 en 10.30 u. ds. G. d. Rui
ter, gez. diensten Herv./Geref.
u.) 9.30 en 11
kerk Rijndijk (zat. 7 u.) 9 en 11.30 u.,
RK Kerk der Engelbewaarders Dorp
(zat. 7 u.) 8, 10 en 11.30 u.
Hoogmade Herv. Gem. 10 u. ds
p. Schoonenboom. RK Kerk (zat. 7
u.) 9 en 11 u.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.
(Dorpskerk) 9.30 u. heer H. Groenen
dijk v. Schevenlngen, 6 u. ds. Chr. j
Gal v. Den Haag, Ontmoetlngskerk
10 u. ds. J. H. v.d. Bank, v. Ede, 6.30
u. ds. H. v. Niel, v. Rijnsburg, Geref
Kerk 9.30 u. ds D H. Elderman, 5 u
Ds. F. Pijlman. RK Kerk Jan d Doper
(zat. 7 u.), 9.30 en 11.15 u., mgr. Bek-
kersschool "Hoornes" 6 u.
Katwijk aan Zee Herv. Gem.
Nieuwe Kerk 10 u. ds. C. v.d. Bergh,
6 u. ds. D. W, Koelman, Oude Kerk
10 u. ds. A. Vink, openbare belijdenis,
6 u. ds. C. Treure, Ichtuskerk, 10 u.
ds. Jac. d. Vos, openbare belijdenis, 5
u. ds. J. Vroeglndewey, Pniëlkerk 9.30
u. ds. C. Treure, 6 u. ds. L. Boer.
Groen v. Prlnstererschool 10 u. ds. L.
Boer, Zeehospitium 8.45 u. ds. Jac. d.
Vos, Ziekenhuis "Overduin" 2 u. ds.
J. G. v. Ieperen, Wljkgebouw "De
Hoeksteen" 10 u. Dovendienst, Geref.
Kerk Vredeskerk 10 u. ds. G. v. Halse-
ma, 5 u. ds. D. H. Elderman, Trium-
fatorkerk 10 u. ds. F. Pijlman, 5 u. ds.
G. v. Halsema, Chr. Geref. Kerk 10
u. ds. H. C. v.d. Ent 5 u ds. H. C. v.d.
Ent, 5 u ds. H. C. v.d. Ent, Geref.
Vrijgem. 8.30 u. Ds. Th. Hoff 3 u. ds.
Th. Hoff, Geref. Kerk Vrijgem (buiten
verband) Willem de Zwijgerlaan 9.30
u. ds. M. R. v.d. Berg, 7 u. ds. A. J.
Moggré, "Volle Evangellegem. Kat
wijk" Voorstraat 100, 9.45 u„ Soefi be
weging Universel (kerk v. allen) Sport
laan. Katwijk 3 u. bijeenkomst v. be
langstellenden 4 u. Universele ere
dienst.
Koudekerk Geref. Kerk 10 en 7
u. ds. Swierts, Herv. Gem. 10 en 7 u.
ds. v.d. Linden en ds. Francken (v.
Woubrugge).
Leiderdorp Herv. Geref. Kerk
Dorpskerk 10 u. ds. A. Geense, Hoofd-
straatkerk 10 u. ds. G. v. 't Spijker,
zendingspredikant, Oegstgeest 6.30 u.
ds. J. A. v. Netten Schepplngskerk 9.30
en 11 u. ds. G. v. Loenen, 5 u. ds. J.
A. v. Netten, RK Kerk Menswording
(zat. av. 7.30 u.), 9., 10.30 en 12 u.
Lelmuiden Herv. Gem. 9.30 u. ds.
J. H. d. Vree, 7 u ds. J. Kramer te
Aalsmeer, Geref. Kerk 9.30 u. ds. Jos
G. Los H. Avondmaal, 7 u. ds. Jos G.
Los H. Avondmaal en Dankz. RK Kerk
(zat. 7 u.) 7.30, 9.30 en 11.15 u.
Llsse Herv. Gem. 10 u. d. heer J.
bw. Hoffenaar. v. Voorhout, 7 u. ds.
Fokkema v. Alphen a.d. Rijn, Jeugd
dienst.
Pauluskerk 10 u. ds. J. v.d. Velden.
Geref. Kerk 10 u. Slpke v.d. Land,
v. Wassenaar. 5 u. d. heer Brouwer v.
Katwijk a. Zee,.
Chr. Geref. Kerk 10 en 4.30 u. ds. D.
Blesma.
Geref. Gem. 10 en 4 u. leesdlensten
Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en 4.30 u.
Eredienst.
Geref. Kerk (vrijgem. b. verband)
9.30 en 5 u. ds. J. J. Verleur.
Oud Geref. Gem. 9.30 en 3 u. lees
dlensten (woensd. 7.30 u. drs. v.d.
Meer. v. Oosterland).
Aktle Kruistochten Nederland
Maandag Gastenhuis Welkom ds. J.
Gravendeel 8 u.
RK Kerk St, Agatha Parochie (zat.
av. 7 u.) Zondag 10. 11.30 en 7 u.
Dependance Poelpolder (zat. av 7
U.) 10. 11.30 en 7 u.
Maria Parochie (zat. av. 7 u.) 8.30,
10.30, 12 en 5.30 u.
H.H. Engelbew. Parochie (zat. av. 7
u.) 7.30, 9.30, 11 en 5.45 u.
ds. G. v. Doorn, Geref. Kerk 9.30 u. ds.
Oegema te Oegstgeest, 6.30 u. ds. Ha
gen te Leersum, Chr. Geref. Kerk 9.30
u. Dienst des Woords, 2.15 u. ds. H. C.
v.d. Ent te Katwijk a. Zee. Rem. Ge
ref. Geim. 10 u. ds. J v. Roijen RK
Kerk (zat. 7 u.) 7.30. 9. 10.45 en 7 u.
Nleuwveen Herv. Gem. 9.30 u.
ds. J. Kaal. 6.30 u. ds. J. G. v. Ieperen
te Katwijk a. Zee, Geref. Kerk 9.30 u.
ds. K. v. Baren te Den Haag. 7 u ds.
J. H. Zelle te L eeuwarden. RK Kerk
(zat. 7 u.) 9. 10.45 en 5 u.
Nieuw Vennep Herv. Gem. 9.30
u. ds. A. J. Kret, 7 u. ds. J. Veenen-
daal, Geref. Kerk 9.30 en 4 u. ds. N.
Wijngaarden, Chr. Geref. Kerk 9.30
u. ds. W. d. Grraf. RK Kerk (zat.
v. 7 u.) I
L 11
N'oordwyk Binnen Herv. Gem.
(In Geref. Kerk) 10.30 u. ds. Henkei,
5 u. kand. Loosman (gem. dienst) Ge
ref. Kerk 9 u. ds. Warner, 5 u. gem.
dienst kand. Loosman (v.d. Bergh-
stichtlng) 11 u. ds. Warner. RK Kerk
(zat. av. 7 u.) 8, 9.30, 11 en 12 u.
Noordwijk aan Zee Herv. Gem.
10 u. dr. Jansen, 5 u. dr. Jansen (De
Rank) 10 u. ds. W. Rijnsburger. 5 u.
ds. Keuning, 7 u. ds. Post, Geref.
Kerk 10 u. kand. Loosman, 5 u. ds.
Warner (Sole Mlo) 9.30 u. ds. Elgers
ma. Ned. Protestantenbond (Huis ter
Duinstraat 31), 10.30 u. ds. H. v. Bil-
derbeek, RK Kerk (zat. av. 7 u.) 7.30.
9. 10.30, 12 en 6 u.
N'oordwijkerhout Herv. Gem. 10
u. ds. J. W. Sepmeljer uit Den Haag,
10 u. in De Zilk, aula RK meisjes
school, ds, J. Streefland (H.A.) RK St.
Jozef (zat. av. 7 u.), 8. 10, 11.30 en 7
u., St. Viktor (zat. av. 7 u.) 8. 9.30, 11
en 6 u.. Kapel St. Bavo 8.15 en 9.30 u..
Kapel Sancta Maria (zat. av. 7.15 u.)
8.45 en 10 u., H. Hart van Jezus ln De
Zllk (zat. av. 7 u.) 8.30. 10 en 11.30 u.
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 10.30 u. ds. M. J. Wagenvoor
de (Pauluskerk) 10 u. mevr. A. Geen-
se-Ravestein te Leiderdorp (Gem. cen
trum) 10.30 u. ds. J. Irik en dhr. L.
Verzijden (gespreksdienst), 7 u. ds.
A. Geense te Leiderdorp, Geref. Kerk
10 u. ds. Heemskerk, 7 u. zie Gem. cen
trum. Oecumenische dienst. Geref.
Kerk (vrijgem.) 8.30 en 3 u. ds. J. v.d.
Haar. Geref. Kerk (vrijgem. b. verb.)
8.45 u. ds. G Roukema. 3 u ds. M. R.
v.d. Berg. Gem. oorspronkelijk chr.
dom Rijnlands luceum 7.30 u. evang.
N. v.d. Brugge. RK Kerk (zat. av. 7
u.), 9. 11.30. 12 en 6.30 u., Bonaven-
turakapel (zat. av. 6.30 u.) 8, 10 en
11 u. Haagse Schouw (zat. av. 7 u.)
9.30. 11.30 u.
Oudewetering Herv. Gem. 9.30 u.
ds. Lalleman, Geref. Kerk 9.30 en 6.30
u. ds J. Czirla (H. Avondmaal). RK
Kerk Meerkreuk (zat. 7 u.) 8.15, 9.45.
11.30 en 7 u.
Rljnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
u. en 7 u. ds. T. H Oostenbrug. Chr.
Geref. Kerk 9.30 u. Dienst des Woords,
2.15 u. ds. G. Bouw te Schevenlngen,
RK Kerk (zat. 7 u.) 730, 930 en 11.15
Rl.jnsburg Herv. Gem. (Grote
Kerk) 9.30 u. ds. L. LagerwelJ, 5 u. ds.
H. v. Niel (Bethelkerk) 9.30 u. ds. v.
Niel. Geref. Kerk Petrakerk 930 u. ds.
Hulsman, 5 u. ds. Baayen, Imma-
nuëlkerk 9.30 u. ds. Baayen, 5 u. ds.
v.d. Linde, Maranthakerk 9.30 u. ds.
Rooze, Valkenburg, 5 u. ds. Huisman,
Geref. Kerk (vrijgem.) 10 en 5.15. u.
ds. Deddens, Chr. Geref. Kerk 9.30 en
5 u. ds. S. v.d Molen te Middelburg,
Evang. Chr. Gem. (mavo-aula) 10 u.
ds. Agtereek, RK Kerk Tuinbouw
school (zat. av. 7 u.) 10.30 u.
Rljpweterlng RK Kerk (zat. av. 7
U.) 7.30. 9 en 10.30 u.
Sassenhelm Herv. Gem. 9 en 10.30
u. ds. A. Westra, 7 u. (ln gebouw Ont
moeting) Open Deur-dienst, dhr. Hof
fenaar te Voorhout, Geref. Kerk 9.30
u. ds. J. D. te Winkel, 5 u. ds. H. v.d.
Berg. Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u. ds.
L S d Boer, Ned Prot. Bond. 10.30 u.
mej. A. J. Luikingen te Haarlem, RK
Kerk St. Pancratius (zat. 8.30 en 7 u.)
8.30, 9.30, 11 en 5.30 u.. H.H. Engelbew
6.30 u. ds. G. Zonneveld, Geref. Kerk
9.30 u. ds. v.d. Linden. 630 u. .ds.
Rooze, Geref Kerk (vrijgem) 9.30 u
leesdlenst, 5 u. ds. Hoff.
Voorhout Hen-. Gem. 10 u. ds.
Voorschoten Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u. ds. v.d. Schoot, 7 u.' ds.
Meljerlng. Hulp en Heil 10 u. ds. Ver-
heule. Rllndijk 10 u. ds. Meljerlng, De
Werf, 10.15 Jongerendlenst, Geref.
Kerk 9 u. ds. Reedijk 10.30 u. ds. Ree
dijk en ds. d. Zeeuw (Openbare Be«
UJdenls) 5 u. ds. Heule uit Den Haag
(Jeugddienst), Aula Noord-Hofland
9.15 u. ds. d. Zeeuw, Geref. Kerk
(vrijgem.) 8.30 en 3.15 u. ds. Deddens
uit Rijnsburg. Rem. Doopgezlnde
kring (cultureel Centrum) 10.30 u. mej
ds. A. d. Jonge uit Gouda.
Waddlnxveen Herv. Gem. Brug-
kerk, 9.30 u. ds. J. R. Cuperus, 6.30 u.
ds. D. v. Vliet. De Hoeksteen, 9.30 u.
D. van Vliet, 630 u. ds. H Stolk te
Schevenlngen, Bethelkerk 10 u. ds. T.
v. 't Veld (Openb. bel.) 5 u. ds. T. v. 't
Veld, Immanuëlkerk 9.30 u. en 7 u. ds
N. J Fltok. Geref. Kerk Kruiskerk
9.30 u. ds. P. v. Til te Middelburg. 5
u. ds. B. Koekkoek. Ontmoetlngsk'
10 u. ds. B. Koekkoek. 5 u. ds. P v Til
Chr. Afgesch. Gem. 9.30 u. en 5 u. ds.
A. P Verloop. Oud Ger Gem. In Ned.
Zuidkade 158, 10 u en 6.30 u. lees
dlenst. Rem. Ger. Gem. 10 u. Jhr ir. A
C. D d. Graeff te Den Haag. RK St.
Viktorkerk 10 u. H. Mis (zat. av. 7 u.ï
Ontmoetlngskerk 8.30. 11.45 en 6.30
u, H. Mis (zat. av. 7 u.).
Warmond Herv. Gem. 10 u. ds.
A. J. d. Tonkelaar, RK Kerk (zat. av
7 u.) 8, 10 en 1.30 u.
Wassenaar Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u. ds. A. v. Buur'en, 4.30 u. ds.
Th. G. Volebregt, Rotterdam. 7 u. hr.
P. C. Taal, Kievitskerk 9 Jeugdkapel
(11 t/m 13 Jr), 9 Jeugdkerk 10 u. ds.
Doopvont in de Her
Kerk te Voorhout.
(Foto Jan Hol
J. T. Wiersma, Messlaskerk 1
A. G. V. Zanten, Dorpscentr
u. Kand. R. v. Kooten, Delft,
Shalom 10 u. Jeugdkapel (12
Deylerhuis 10 u. Jeugdke
Kerk 10 en 5 u. ds. v. d. Meu
i. ds. Eringa. 5 u. drs.
Prot. Bond (Lage
Ned.
10.30 u. ds.
H. Joseph (zat. av. 7 i
r. Straten. RK 1
;ph (zat. av. 7 u.) 9. 11,
Goede Herderkerk (zat. i
10 en 11.30 i
Woubrugge Herv. Gem.
ds. Franken, 6.30 uur v. d
Koudekerk, Geref. Kerk '9.3Ó
u. ds. Huizebosch (HA).
Zevenhoven Herv. Gem
ds. G. v. Doorn te Nleuwkoc
Kerk 9.30 u. en 7 u. ds. A. I
Em. Pred. te Waddlnxveen,
(zat. 7 u.) 7.45. 9 en 10.45 u.
Zoeterwoude Herv. Gem.
S L. Schoch, RK St. Janskei
Buurtseweg (zat. 7.3
11 u.. RK Chr. Dienaarkerk (z«
8.30, 10. 11.30 en 6 u.. RK Kei
burg (zat. 7 u.) 8.45, 10.30. 12 e
Zwumnierdam Herv. Gen
ds. F. Broeyer te Bllthoven, 6
heer J. Goedhart te Nleuwko
ref. Kerk 10 u. en 6.30 i
te Zwijndrecht. Rem. Geref.
u. ds. E. J. Kuiper. RK Kei
u.) 8. 10. 11.30 en 5.30 u.
