AN AGT: „IK BEN GEEN vaker bedreigd
LIJVER IN DE POLITIEK"
Gezin Biesheuvel
WINKELS DOOR DIEFSTALLEN ELK JAAR
HONDERDEN MILJOENEN GULDENS ARMER
de
vertrouwde
zeep voor
verstandige
hygiëne
I,stitieel boeit hem meer dan de politiek
itse rechter hoort
derlandse getuigen
en SS-commandant
Acht jaar
geeist in
Schiedamse
moordzaak
[RPAG 22 MAART 1973
BINNENLAND
PAOINA 7
blijver in de politiek. Het is of was voor een korte reeks van jaren. Er zijn men-
féikhalzen naar het ministerschap en elke formateur krijgt een groot aanbod van bin-
buiten de praktische politiek van personen die zich er geschikt voor vinden. Ik ben
looit op uit geweest om minister te worden en ook niet om het te blijven. Wel zou ik
voltooiing brengen wat ik begonnen ben."
gry young men", de studenten, die „Ik weet niet of ik een politicus
ijkman
van Agt, minister
üe (42), praat zeer nuch-
zijn ministerservariragen.
Juli 1971 één van de veel meer verering toe dan de mi
nisters fcbams in den lande genie-
ers in het kabinet.
KVP werd hij in 1969
door zijn vriend, de zo
treden oud-staatssecretaris onder gebukt te gaan. Het verlies ,1J
tTïa.-n Aimf ic ir« riia vud„o.i,rT A.nA*, Uit U„ mi0E Vc©l
Stee. Van Agt is in die van privacy is wel iets wat hij be-
srhalf jaar uitgegroeid tot treurt. Hij kan wiet over straat lo-
ieerlands bekendste minis- pen zonder te worden nagestaard of
ia de laatste plaats door aangesproken. „Misschien is het
•vaa-Breda-debatten van door dat vreemde baar, maar zoals
een zaak waar hij liever het nu zit hoef ik het bijna niet te
kammen", zegt hij.
hij vergelijkt met „lastige horzels ben, want ik weet niet wat het Is.
die prikken in Je lijf, maar je ten- Ik heb niet het gevoel dat ik een
minste wakker houden".
Meer
verering
Jongen ben geworden dan ik
was".
Hij zegt dat hij met geen mogelijk
heid zou bunnen lobbyen voor een
Met een glimlach„in mijn studen- mfa
teutijd droegen wij de hoogleraren "«2?
dat hij moeilijk ban liegen. Die
laatste algemene bekende eigen
schap plus zijn volslagen gebrek
Mr. Van Agt de laatste om daar maaikteD
xjoit hem op het Binnenhof tot een man
vrienden en weinig vijan
den.
Van Agt gaat gehukt onder een
verlegenheid dn de directe contac
ten. Spreken in de Kamer vindt hij
echter heeridjk. In tegenstelling tot
zijn collega-ministers luistert hij
Zelfs in een klein Spaans dorp aandachtig naar iedere spreker,
waar hij de enige tien dagen, diie Qeen invloed
hij tijdens zijn ambtsperiode met
met de verwachting vier vakantie is geweest doorbracht, „Als de mensen wat goeds te vertel-
illen blijven en ben wat werd hij door de spaarzaam- aan we -
bd over het voortijdig ein- zige Nederlanders aangesproken,
lier jaar zijn nodig om Tegenover die soms hinderlijke be-
betekenis te kunnen afle-
van mijn plannen
water gekomen, zoals moet wel bijna van beton zijn
rerp over de voorlopige ongevoelig te blijven voor het by-
dat naar ik hoop zantinisme (overdreven eerbetoon)
openbare behandeling zal rond je heen. Hierbij de bnik aan
meer zit nog in het de mensen die „Excellentie" tegen sprek met mr. Burger. Daar mocht
liever die dingen uit de je zeggen, het gereserveerde plaatsje ik heel weinig over zeggen, maar
op tafel brengen". pp de eretribune van Ajax, de vele iedereen vroeg ernaar, wat dan te
fi
i
lii
len hebben, dan wil ik dat horen.
Welke politieke kleur die mensen
hebben, heeft op mij geen invloed,
kendiheid staat wat hij noemt „de Ik probeer ze allemaal zo goed mo-
verlokbingen van het vak". „Je gelijk te antwoorden".
Hij vindt zijn eerlijkheid wel eens
lastig. „Je mag soms wiet „Ja" zeg
gen en Je weet dat „nee" zeggen
liegen is. Neem vorige week dat ge-
minister werd, wist hij uitnodigingen van het Corps Diplo- doen?"
rerk betrof bij
rat hem te wachten stond,
lang was hij rijksamlbte-
st op datzelfde departe-
Justitie voordat hij tot
aan de universiteit te Politicus is hij nooit geworden. Hij
matique. Je moet oppassen niet aan
die weelde te gaan wennen".
Geen politicus
werd benoemd.
ïem de politiek is afgelo- aan de KVP-verkiezingscampagne,
De KVP mag zich dan weliswaar in
de handen knijpen een dergelijke
minister te hebben gevonden, zijn
vrouw is er aanzienlijk minder ge
lukkig mee. Van Agt werkt niet al
leen iedere avond tot een uur of
wanneer dat is laat hij
den wil Van Agt pro-
lig te keren naar de we
etij ke wereld en „the an-
kwam als*vakminister, deed mee één op zijn departement door. Ook
in de weekends gaan er tassen met
werk mee waar Nijmegen.
ondanks de ontstellend lange dagen
die hij op het departement maaikt,
maar het justitieel werk boeit hem Ongewis
meer dan de politiek.
Kortgeleden is rechter
de rechtbank in Düs-
ree weken in Nederland
m in Utrecht en Zutphen
horen over de misdaden
voormalige commandant
van het concentratie-
terbork.
fcein wderzoek tegen deze nazi,
eenmaal tot acht Jaar ge
werd veroordeeld,
wie nieuwe feiten bekend
pn, loopt al geruime tijd.
tELDRAAD
ELDNOOD
ivel> 'Reuter) De Wereld-
Kerken heeft een vergade-
dsinkl geannuleerd en zijn
?d vrijwillig af te zien van
BBerhoging. Hiermee wil de
verlies bestrijden dat de
heeft geleden tengevol-
monetaire crisis. De de-
de Zwitserse frank heeft
raad ruim 5 ton gekost, 12
het totaalbudget,
verplaatsen van de ver-
het centrale comité
treldraad, welke in augus-
Islnki zou worden gehou-
Genève hoopt de organisa-
L ton te besparen.
De rechtbank in Düsseldorf gaat de
mogelijkheid na tegen Gemmeker
een nieuwe aanklacht in te dienen
wegens hulp bij massa-moord tegen
Joodse Nederlanders. Rechter-com-
missaris Steffen, die met het on
derzoek is belast, deelde ons mee, dat
hij in deze zaak zeer nauw samen
werkt met het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie in Amsterdam.
Vermoedelijk zal hij ook de komen
de zomer weer naar Nederland gaan
om aanvullend getuigenmateriaal te
verzamelen.
Het onderzoek is enigszins ver
traagd, doordat een andere rechter,
die lange tijd deze zaak heeft be
handeld vorig Jaar met pensioen is
gegaan. Rechter Steffen roemt de
medewerking van Oorlogsdocumen
tatie, de Nederlandse justitiële au
toriteiten en het Filmmuseum in
Amstelveen, dat hem gisteren een
aantal filmkopieën met opnamen
van Westerbork heeft toegezonden.
Een probleem is, dat de getuigen
verklaringen voldoende grond moe
ten opleveren voor het eisen van
een zeer zware vrijheidsstraf. An
ders zou, gezien de bestaande
rechtsbepalingen Gemmeker geacht
kunnen worden met zijn eerste ge
vangenisstraf voor zijn misdaden te
hebben geboet.
Gemmeker is van 1942 tot het eind
van de oorlog commandant van
Westerbork geweest.
„We hebben wel eens overwogen om
waar Den Haag te verhuizen. In die
tijd viel het Kafbinet en heb ik de
ongewisheid van het ministersambt
ondervonden. We wonen in Nijme
gen verrukkelijk. Nat/uurlijk vindt
mijn vrouw het niet leuk dat ik de
hele week in Den Haag zit.
De kinderen beginnen op een leef
tijd te komen, waarop Je serieus
met ze bezig moet zijn. In feite ben
ik voor hen deze Jaren goeddeels
verloren, maar als het nodig is, dan
moet vader maar naar de kinderen
toe en niet omgekeerd. Ze hebben
bij ons huis alles: ruimte om te
spelen, bossen en een hockeyveld".
Tijdens zijn ambtsperiode heeft hij
te maken gehad met de Alpha en
Omega van het leven. Samen met
zijn collega Stuyt kwam hij met
een wetsontwerp over de abortus en
over de wel of niet toelaatbaarheid
van de euthanasie ontbrandden fel
le discussies.
Dat abortuswetsontwerp vindt een
deel van Nederland te ver gaan en
een ander deel meent dat het niet
ver genoeg reikt.
Noodsituaties
Van Agt: „Ik heb wel oog voor de
noodsituaties waarin zwangere vrou
wen kunnen verkeren. Niemand
heeft mij horen zeggen dat ik abor
tus ontoelaatbaar vind. De vraag is
of er wettelijke waarborgen moeten
zijn of niet. We hadden kunnen
zeggen: we regelen het helemaal
niet. Ik ben bang dat we dan Enge
land achterna gaan, waar de trein
te ver is doorgereden. De particu
liere klinieken daar adverteren bij
gebrek aan patiënten op het vaste
land. Nou, oJat gaat mij te vei-! Het
is duidelijk dat in Engeland een
wiet gering aantal Lagerhuisleden
die in 1967 DE ABORTUSWET
steunden dat nu beslist niet meer
zouden doen".
In vergelijking van abortus met eu
thanasie noemt hij het eerste in
zoverre ernstiger dan het laatste
DEN HAAG (ANP> Minister
president Biesheuvel en zijn gezin
worden steeds meer bedreigd, reden
waarom de regering het Haagse ge
meentebestuur heeft laten weten dat
er voor de premier een beveiligde
ambtswoning nodig is.
Dit heeft minister-president Bies
heuvel verklaard in antwoord op
vragen van het eerste-kamerlid Van
Wijk (PSP).
De bedreigingen, aldus de premier,
bestaan uit anonieme, schriftelijke
of telefonische aankondigingen van
te plegen gewelddaden tegen hem en
zijn gezin. Dergelijke berichten wor
den ontvangen op het Catshuis, op 't
kabinet van de minister-president of
in diens Darticluiere woning.
De heer Biesheuvel zegt voorts dat
voor alle zekerheid veiligheidsmaat
regelen niet achterwege kunnen blij
ven. Het staat vast dat het aantal be
dreigingen. die vroeger een inciden
teel karakter hadden, in de laatste
Jaren een opmerkelijke toeneming
vertoont, aldus de premier.
Gerechtelijk
onderzoek in
4 bars naar
discriminatie
AMSTERDAM Tegen vier bar-
elgenaars uit Amsterdam en him
portiers heeft de Amsterdamse offi
cier van Justitie mr. F. H. von
Meyenfeldt een gerechtelijk vooron
derzoek gevorderd, omdat zij ver
dacht worden van discriminatie.
Naar aanleiding van een reportage
over discriminatie van Surinamers in
Amsterdam in Avro's Televizier Ma
gazine van 8 januari, gaf hoofdoffi
cier van Justitie mr. J. F. Hartsuiker
de politie opdracht om te onderzoe
ken of er sproke was geweest van
discriminatie wegens ras.
Volgens het Wetboek van Straf
recht staat daarop gevangenisstraf
van maximaal een maand of een
boete van duizend gulden. Dit artikel
429 is echter nog nooit toegepast.
In de reportage raam de directeur
van de Surinaamse rijksvoorlich
tingsdienst met twee landgenoten en
een Nederlands meisje een proef of
zij in ©en aantal bars werden toege
laten. Ze werden geweigerd. Nadien
kreeg een Avro-verslaggever wel zon
der meer toegang.
dat de ongeborene lm tegenstel
ling tot hen die euthanasie verlan
gen geen inspraak kèn hebben.
HIJ aoht het behouden van mense- Brieven
lijk leven, ook wanneer het onvol
komen en gebrekkig is, een klem
mende plicht, maar er kunnen zich
omstandigheden voordoen waarin
het uitoefenen van medische macht
niet langer verantwoord is.
voorlichting wordt gegeven, waarom
een besluit is genomen".
Katholiek
De uitspraak van bisschop Gdjsen,
dat iemand die meewerkt aan een
wetsontwerp over abortus zich niet
langer katholiek mag noemen, heeft
hij zich wel aangetrokken. „Zou ik
dat niet doen dan zou ik me aan
de uitlatingen van de bisschoppen
niets gelegen laten liggen. Naar ge
weten ben ik ervan overtuigd dat ik
hieraan mócht meewerken en ik wil
me graag katholiek noemen".
De blinddoek van Vrouwe Justitia
dient om aan te geven dat er recht
moet worden gesproken zonder aan-
ziens des persoons. Zij weegt de
schalen en weet niet wiens belan
gen aan welke kant liggen. „Blind
doek en klassejustttie zijn onver
enigbaar", zegt mr. Van Agt.
Hij geeft toe af en toe sterke twij-
fes te hebben, want de grens van
goed en kwaad zijn heel wat min
der scherp gemarkeerd dan zo'n
tien Jaar geleden. „Je moet er van
uit gaan dat je zo min mogelijk
moet verbieden. Van dit vak kan ik
's nachts echt wel eens wakker lig
gen. Bij veel problemen dringt zich
de dubbele vraag op of en in welke
mate de overheid regelend behoort
op fce treden en hoe zulke regels
functioneren; welke psychologische
en sociologische effecten ze met zich
mee zuilen brengen. Overigens moe
ten regels niet alleen na uitvoerige
lraspraak worden gegeven, maar ook
Is het van belang dat achteraf
„Ons departement krijgt aanzienlijk
meer brieven van mensen binnen
die menen dat ze onrechtvaardig
zijn behandeld dan andere departe
menten. We proberen alle schrijvers
te beantwoorden. Daarin gaat ont
stellend veel manuren zitten. Een
moeilijkheid vormen de brieven van
gestoorde mensen. Het is vooral zo
moeilijk dde mensen duidelijk te
maken waarom ze zo zijn behan
deld. Heel veel weten ook niet de
weg binnen het overheidsapparaat.
Daarom willen we ook op justitie
een klachtenman instellen".
Boomplanting in
anti-Schipholbos
HAARLEM (ANP) De burge
meesters van Haarlem, Haarlemmer
meer en Haarlemmerliede gaan za
terdag de actie tegen de uitbreiding
van Schiphol persoonlijk steunen: zij
zullen een boom planten op een ter
rein waarop een vijfde baan voor
Schiphol is geprojecteerd.
Er staan inmiddels 5000 bomen. Het
is de bedoeling het anti-schiphol-bos
uit te breiden met ruimte voor nog
eens 10.000 bomen.
VVDM schrijft
minister
„Marine laat
lange haren
toch knippen"
UTRECHT De algemene leden
vergadering van de Vereniging van
Dienstplichtige Militairen heeft gis
teren in Utrecht besloten een brief
naar minister De Koster (defensie;
te sturen. De VVDM'er willen op
heldering over het feit, dat 58 re-
cruten en vijf hofmeesters op de Van
Braam Houckgeest marinierskazerne
in Doorn door het kazernecomman
do naar de kapper zijn gestuurd.
Zij kregen de opdracht hun hi».
te laten knippen of straffe van in
trekking van het weekendverlof. De
VVDM meent dat in strijd is met
de in 1971 afgekondigde richtlijnen
door de toenmalige minister van de
fensie Den Toom, waarbij de haar
dracht werd vrijgelaten.
Volgens de VVDM ondervind^ be
stuurders van de vereniging steeds
meer tegenwerknig van marinecom
mandanten. Zij zouden onder de
meest uiteenlopende voorwendsels bij
de marine worden geweerd.
DEN HAAG (ANP) De procu
reur-generaal bij het gerechtshof in
Den Haag heeft gisteren 1 n de
„Schiedamse roofmoord" tegen bei
de verdachten acht jaar gevangenis
geëist. De rechtbank in Rotterdam
legde de twee vijf jaar gevangenis
op.
De procureur-generaal eiste con
form de uitspraak in Rotterdam
tegen de 31-jarige autohandelaar B.
H. F. bovendien onvoorwaardelijke
ter beschikkingstelling van de rege
ring.
De autohandelaar en zijn mede
dader A. V. (29) beiden uit Rot
terdam stonden terecht voor dief
stal met geweldpleging met dode
lijke afloop. Hun slachtoffer was de
Schiedamse winkelier J. van der
Bosch.
ADVERTENTIE
Unicura N.V. Amsterdam
heeft de secretaris-gene-
e Wereldraad, dr Philip
beroep gedaan op zijn
[ijkejp te zien van de trendver-
hun salaris met 7,5 pro-
april a.s. Bovendien werd
ver ocht om zoveel
te bezuinigen.
dat
kieskringen
erhoging
issen van
bisters
KG Divert
KVP in ons 1
fd tegen de at
AG Diverse kieskrin-
KVP in ons land hebben
tegen de aangekondig-
van de ministersalaris-
'irammen aan de fractie-
115 KVP hebben inmiddels
«en Utrecht, Den Haag
de verhoging afgewe
est in de telegrammen
"brief van de bisschop-
op versobering wordt
en de instabiele finan-
khe situatie.
UTRECHT Jaarlijks wor
den er in de Nederlandse win
kels artikelen gestolen met een
waarde, die ligt bussen de 250
en 500 miljoen gulden. Een on-
derzoek in een groot aantal Ne
derlandse warenhuizen heeft uit
gewezen dat deze winkeldief
stallen voor tenminste zestig
procent warden gepleegd door
winkeldieven die jonger zijn dan
18 jaar.
Zeer gewild bij winkeldieven is
het verpakte vlees dat in super
markten vaak letterlijk voor het
grijpen ligt. V. D heeft daarom
besloten van het zelfbedienings-
systeem af te stappen en in het
levensmiddélenbedrijf weer sla
gersbediening in be gaan voeren.
Het aantal zeer jeugdige win
keldieven is verhoudingsgewijs
erg groot. Uit een Duits onder
zoek bleek dat dertien procent
van de winkeldieven jonger is
dan veertien jaar.
Volgens de veiligheidsfunctio
naris bij V en D, drs. P. A. M.
Vehmeijer, schrikken de meeste
detaillisten bij het opmaken van
de balans. "Daarna verdringt en
vergeet men de zaak eenvoudig
Evenals de heer A. M. Koppe-
jan, hoofd bedrijfsbeveiligdng bij
De Beijenkorf en oud-commis
saris van de Amsterdamse po
litie, bepleit hij dat elk bedrijf
een speciale man aanstelt die
zich met de beveiliging bezig
houdt en die personeel attent
maakt op de fijne kneepjes van
het dievenvak.
Eveneens moet men gespitst
zijn op het aannemen van be
trouwbaar winkelpersoneel. Uit
een onderzoek in Frankrijk is
namelijk gebleken dat ongeveer
40 procent van de winkldiefstal-
len door het winkelpersoneel
zelf wordt gepleegd.
In 1953 werden in ons land
1500 gevallen van winkeldiefstal
bij de politie aangemeld, in 1970
waren dat er 11.000 en vorig
jaar vermoedelijk 13.500. Uit be
paalde onderzoekingen is ge
bleken dat slechts één op de vier
gevallen van winkeldiefstal aan
de politie wordt doorgegeven, zo
dat men het totaal aantal keren
dat jaarlijks 'n winkeldief wordt
betrapt jaarlijks op circa 55.000
zou kunnen stellen. Naar wordt
aangenomen wordt ten hoogste
één op de tien winkeldieven be
trapt zodat het totaal aantal
winkeldiefstallen per jaar op
minstens een half miljoen kan
worden geschat.
Jaarlijks wordt een half tot
één procent van de omzet "ach
terover gedrukt". In feite gaat
er dagelijks voor minstens een
miljoen aan artikelen door de
handen van de winkeldieven en
dat is toch een gigantisch be
drag, betoogde hij. De detaillis
ten zouden met name iet6 kun
nen gaan doen aan ideeële re
clame.
De heer Koppejan: "De win
keldief kan men ook weer niet
te veel verwijten daar de detail
list via de moderne distributie
systemen (supermarkten waar
de artikelen letterlijk voor het
grijpen liggen) dev kat min of
meer op het spek bindt. De
detaillist dient er zich van be
wust te zijn dat hij ook een
Hij heeft de indruk dat het
meeste winkelpersoneel er in
feite weinig voor voelt om min
of meer voor agent je te spelen.
Men zal de winkelbediende er
goed op moeten voorbereiden
dat hij in bepaalde situaties iets
onaangenaams zal moeten doen.
"Iedereen vindt het erg verve
lend om op een gegeven mo
ment een medemens als dief te
kijk te zetten. Winkelpersoneel
laat dan ook winkeldieven vaak
lopen omdat men eenvoudig niet
weet hoe men zo'n varkentje
moet wassen."
