Britse politie in hoogste staat van paraatheid Strijd om laatste koloniale slo President van Cambodja aan dood ontsnapt Opstand Filippijnen zo goed als Witboek over toekomst Ulster verschijnt vermoedelijk deze week Panama-kanaalzone: Amerika's Suez (Van onze Londense correspondent) LONDEN De Britse politie is in de hoogste staat van paraatheid gebracht als een ge volg van rapporten van veiligheidsdiensten in Engeland en Noord-Ierland dat „terroris ten iets ergs van plan zijn" op de dag van publikatie van het witboek over de toekomst van Noord-Ierland. Het rechtstreekse bestuur van Londen over Ulster zou een jaar duren en op 30 maart worden beëindigd) De regering houdt de juiste dag naar alle waarschijnlijkheid deze week angstvallig geheim. De veiligheidsactie, die de grootste in vredestijd wordt genoemd, staat onder per° Boonlijk commando van de minister van Binnenlandse Zaken, Robert Carr. BUITENLAND MAANDAG 19 MAAH !DA( Bomaanval met vliegtuig De twee stedelijke politiekorpsen ln Landen wetteen voor deze gele genheid samen onder rechtstreeks bevel van Scotland Yard. Dit om •bijvoorbeeld tijdverlies te voorko men bij bommeldingen. Politie-een- heden assisteren de douane op vliegvelden, havens en spoorweg stations. Ook depots in het binnen land worden gecontroleerd. Scherp wordt gelet op afdelingen die ge vonden voorwerpen beheren. Le den van de speciale afdeling van Scotland Yard reizen, gebruikma kend van de vele veerdiensten tus sen Engeland en Ierland op en neer. De posterijen en grote particuliere transportbedrijven is gevraagd op verdachte pakket te letten. W rokken De Britse kardinaal Heenan zei gisteren in een preek in de West- minster-bathediraal in Londen dat redelijkerwijs er niet aan getwijfeld kan worden dat de regering ernstig zoekt naar een rechtvaardige op lossing van de kwestie Ulster. "Waarom is iedereen dan zo be zorgd nu wij wachten op de jongste vredesvoorstellen? De reden is dat geen enkel voorstel iets uithaalt wanneer de goede wil en een wer kelijk verlangen naar rechtvaar digheid en vrede ontbreken. Blij ven wrokken over geleden onrecht door de rooms-katholieke) minder heid en de angst privileges te ver liezen hij de (protestantse) meer derheid zal elk vredesvoorstel doen stranden. Iedereen moet ermee op houden naar het verleden te kij ken". zei de kardinaal. Aanslagen Bomaanslagen en schietpartijen zoals Ulster in maanden niet meer gekend had hebben dit weekeinde een schaduw geworyen over de smeekbeden in de kerken dat het Britse witboek inzake Noord-Ier land de vrede zal brengen waar deze provincie naar snakt. Door het ontploffen van een au to -net springstof bij een oafé in een gr osdorp werden zaterdagavond een man die in de auto zat gedood ei 15 mensen gewond. 'iet Britse leger maakt melding van tien bomaanslagen en 25 schietpartijen binnen 24 uur. Bij Dungannon, 70 km ten zuidwesten van Belfast, ontplofte een landmijn, waardoor een Britse soldaat werd Het commando van het Ierse Re- Het Britse leger heeft een brief publikeinse Leger (IRA) in Belfast onderschept, waarin staat dat een heeft besloten een onderzoek in te belangrijk deel van het miljoen stellen naar de verdwijning van pond sterling dat de afgelopen twee tienduizenden ponden sterling. zo jaar door IRA-mensen is buitge- wordt uit betrouwbare bron in Bel- maakt, door IRA-leden in eigen zak fast vernomen. is gestoken. Pruises Anne van Engeland met haar nieuwe hond Baskerville, die zij onlangs kreeg van sir Robert Buchanan-J ar dine. Een woordvoerder in Buckingham Palace zei gisteren: "Basker ville kan men ook beschouwen als een pershond om de foto grafen op afstand te houden". President Marcos: Brandt dreigt met aftreden De Filippijnse president Marcos heeft meegedeeld, dat de op stand in de zuidelijk provincie Mindanao zo goed als voorbij is en dat de rebellen nu op de vlucht zijn. Marcos zei dat na 'n kort bezoek per vliegtuig aan Mindanao en Soeloe om ter plaatse een kijkje te gaan nemen. In dat gebied zijn maoïstische chris tenen en mohammedaanse opstande lingen al twee weken in gevecht ge wikkeld met regeringstroepen. President Marcos heeft de termijn waarin de rebellen zich kunnen over geven zonder dat zij gestraft worden, verlengd. Volgens de overheid hebben tot dusver 1.150 mensen van het am nestieaanbod gebruik gemaakt en hebben 25.000 inwoners van Cotaba- to aangeboden aan de zijde van de regering te vechten. Volgens generaal Gregorio Fidel, plaatsvervangend hoofd van de na tionale politie hebben „rebellen on der aanvoering van buitenlanders" in het zuiden van het land meer dan 55.000 gezinnen van huis en haard verdreven door „moord, brandstich ting en roof". Bij een krachtige aardbeving op de Filippijnen hebben zaterdag zeker 13 mensen de dood gevonden. Ongeveer 75 personen werden gewond. De aardbeving, de vierde in nog geen twee weken in het gebied, trof het voornaamste eiland, Luzon. In de hoofdstad Manilla liepen vijf mensen verwondingen op door val lende brokstukken van muren en rondvliegend glas. Een belangrijke spoorlijn is door aardverschuivingen geblokkeerd. BONN (RTR) Bondskanse lier Willy Brandt van West-Duits- land heeft de bedekte dreiging geuit aan het adres van de linkervleugel van zijn SPD dat hij het voorzit terschap zal opgeven als volgende maand het verkiezingsprogram in gevaar komt. Een gezamenlijke bij eenkomst van 3 party commissies in Bonn, die het tweejaarlijks congres van de SPD op 10 april in Hannover voorbereiden, hoorde de 59-jarige kanselier verklaren dat de geloof waardigheid van de Partij in gevaar komt als het verkiezingsprogram wordt geloochend. „Ik zou de verant woordelijkheid niet kunnen dragen voor iets dat ingaat tegen dat waar voor ik en anderen brede steun van de kiezers hebben gekregen", aldus Brandt. Men ziet dit als een aanduiding dat hij het voorzitterschap van de partij kan opgeven als het congres linkse resoluties aanneemt tegen het ge matigde beleid van de SPD-leiding ingaan. PHNOM PENH (UPI» Een ge vechtsvliegtuig van de Cambodjaan se luchtmacht heeft zaterdag 113 kilo bommen laten vallen op het presi dentieel paleis in de hoofdstad Phno Penh. President Lon Nol die op het moment van de aanslag in het paleis aanwezig was werd niet gewond. Twintig personen, voornamelijk mi litairen, vrouwen van militairen en hun kinderen kwamen om het le ven en 35 liepen ernstige verwondin gen op. Kort na het gebeuren sprak Lon Nol via de radio tot het Cambodjaanse volk. Hij zei dat de aanslag het werk was van kapitein So Potra, een oud-piloot van de Cambodjaanse luchtmacht en schoonzoon van de verbannen Cambodjaanse leider, Prins Norodom Sinahoek, die in Pe king verblijft. De aanslag vond plaats op de der de verjaardag van de omverwerping door Lon Nol van het regiem-Siha- noek. De 59-jarige president vertel de dat Potra de militaire basis bij 't Turkse generaals dreigen met ingrijpen ANKARA «UPI) De Turkse stafchef, generaal Semih Sancar, heeft, de politieke partijen gewaar schuwd dat zijn strijdkrachten de regering zullen overnemen tenzij zij ermee akkoord gaan de ambts termijn van de aftredende presi dent Cedvet Sunay met twee jaar te verlengen. Volgens politieke kringen zouden de leiders van de Recht vaar dig - heidspartij en de Republikeinse Volkspartij bereid zijn aan deze eis gevolg te geven. De meeste partijleiders waren voor een verlenging van Sunay's ambtstermijn met één jaar nu men in het parlement na talrijke stem ronden niet over diens opvolger eens toon worden. Generaal Sancar stond er evenwel op dat de termijn twee jaar zou worden, wilden de strijd krachten de nederlaag van hun kandidaat, de voormalige stafchef generaal Farak Gurler accepteren. To zes stemronden slaagde het parlement er vorige week niet in toit een vereiste meerderheid van 318 stemmen te komen die nodig is om een kandidaat tot president te benoemen. Bij de jongste ronde, die vrijdag plaats vond, kreeg de door de strijdkrachten na-ar voren gesohoven generaal Gurler 165 stemmen. IER me vliegveld van Phnom Penh sfcn II nengeslopen, gekleed in het u van een piloot, en dat hij •Lal 1 vechtsvliegtuig van Amerikaai kelij had gekaapt. Potra l|i fenc bommen vallen in de tuin y presidentiële paleis waarbij e de militaire barakken naast j sidentiële residentie vol werdi doi lottf erec Een flinke brand ontstond di ploderende munitie die veel pet aanrichtte in de paleistuin. p# kelde bijna een uur boven de stad en liet een derde bom vi de rivier Tonle Sap, waarna! stel naar het noorden verdweï ze luchtmacht stuurde drie gen in de achtervolging omb ran stel te vernietigen. We hebbet fe 511 maatregelen genomen og t vijanden te ontmaskeren" z de Lon Nol. Het toestel kc ontsnappen, vermoedelijk in bied van krek waar de rubbfcAn in "vijandelijke handen' "Lon Nol kondigde vervoli arr noodtoestand af. Hij schortte tikelen op van de grondwet L B. der meer de vrijheid van vei en vergadering betreffen en 4 als •rijheid. Kapitein Potra is q man van prinses Botum Botf dochter van de verbannen üftrdeii Sihanoek. Bij een- hevige mortierbes van een voorstad van de Q perde jaanse hoofdstad Phnom Pc: m. I communistische troepen zijn dop nacht van zaterdag op zondi twei negen personen om het leve rstui t ianl< lomp President Marcos „Rechtbanken van kameraden" MOSKOU (RTR) De Russische autoriteiten zijn van plan de mis daad te bestrijden door het instellen van vrijwillige volksdetachementen in grote woonblokken. Minister van Binnenlandse Zaken Sjtsjelokow ver klaarde zaterdag in de Prawda hoe deze detachementen een beslissende rol kunnen gaan spelen bij het terugdringen van het aantal wets overtreders. Naar zijn zeggen heb ben de autoriteiten van Leningrad als eersteA het voorstel aar--nomen. De bedoeling van het plan is dat de volksdetachementen in nauwe sa menwerking met de politie optreden om „anti-sociale manifestaties" in de eigen woonblokken te voorkomen en daarmee de oorzaken van de misdaad weg te nemen. „Rechtbanken van kameraden", samengesteld uit drie bewoners, zouden worden gevormd om ter plaatse te bemiddelen of recht te spreken in kwesties betreffende tuchteloosheid of lokale wetsover treding. Naar verluidt kan het plan in ver band worden gebracht met ordever storingen die volgen na drinkpartij en en met het steeds toenemende Jeugdvandalisme, zoals het vernie len van de openbare verlichting, van brandbestrijdingsmaterieel, 't schrij ven op muren, het lastigvallen van mensen e.d. Amerikaan bekent dertien moorden LAKE CITY (AFP) —Een man die ervan werd verdacht de dader te zijn van een moord op een jong meisje heeft bekend dat hij sinds zijn vijftiende jaar dertien moorden heeft gepleegd. De man, die nu dertig jaar oud is en in Lake City «Florida» woont, beging deze moorden in de staten Texas, Arkansas en Nieuw Mexi co. Ze vonden meestal plaats bijf roofovervallen of bij ruzies. Hij had al verscheidene malen in de gevan genis gezeten wegens diefstal. Vele cloden bij explosie in Indiase mijn NIEUW DELHI (AFP) Naar schatting vyftig mynwerkers hebben het leven gelaten by een ontploffing die zich gisteravond heeft voorge daan in een steenkoolmyn in Jitpore, by Calucutta. zo is vandaag officieel in Nieuw Delhi bekendgemaakt. Men heeft tot dusver de lyken van tien mynwerkers geborgen. Zes over levenden zyn met brandwonden in een ziekenhuis opgenomen. De red dingswerkzaamheden zyn nog gaan de. PANAMA CITY Deze week is in Panama City een buitengewo ne bijeenkomst begonnen van de Veiligheidsraad, die belegd is om de middelen tot behoud van de vrede en veiligheid in Latijns-Amerika te bespreken, maar die lijkt neer te komen op een vergadering over de explosieve kwestie van de Panama kanaalzone, Amerifca's Suez. De Nasser van Panama, ge neraal Omar Torrijos, beweert dat di-t debat vrede kan brengen, maar de Amerikanen vrezen dat het Juist de aanzet zou kunnen zijn tot het soort geweld d-ait ln 1964 26 mensen levens eiste bij gevechten tussen jonge Pariamezen en Amerikaanse troepen. Ruim een jaar heeft Torri jos, die over het platteland pleegt te zwerven in vechtpak met sombrero en revolvergordel, geprobeerd de Veiligheidsraad zover te krijgen dat ze zich direct bemoeide met het ze ventig Jaa r oude probleem. Hij meent dat de Raad alleen een uit barsting kan voorkomen door de Amerikanen over te halen tot een compromis. Benodigdheden De algemene Indruk is dat alle be nodigdheden voor een nieuwe Suez-orisis aanwezig zijn: een vurig nationalistisch leider, dreigementen met gewelddadige overname en ope ningen naar communistische en neutrale staten die in de VN met stemmen bunnen helpen de „over weldiger" uit wat Torrijos noemt „de laatste koloniale sloot" te hou den. Toen de Amerikaanse afgevaardig den zich in him hotels installeer den, waren ze al voorbereid op een „Haat-Amerika-Week" met aan klachten van Chili over de Ameri kaanse politiek ten opzichte van Al- lende, van Peru en Ecuador over visserijrechten, van Venezuela over olie en van de „derde wereld" een reeks klachten onder het hoofd „se- mi-kolonialistische uitbuiting". Na twee vergaderdagen lijken hun voorspellingen uit te komen. President Nixon is, wanneer er in ternationale druk wordt uitgeoefend, realistisch genoeg om concessies te doen aan Panama, zoals hij kortge leden deed bij het teruggeven van Okinawa aan Japan. Er is al ver teld dat hij in Washington zelfs al voorstellen heeft klaarliggen voor een nieuw verdrag dat in vijf jaar een eind moet maken aan de Ame rikaanse soevereiniteit over de cor ridor van 120 vierkante km waarin het kanaal ligt. Dit is in het geheim gedaan om .Amerika's gezicht te redden en als alternatief voor geweld als er tij dens de V.N. bijeenkomst geen overeenkomst wordt bereikt. Officieel weigeren de Amerikanen de macht op te geven over de zone die in handen ligt van een militair gouverneur en de Kanaalmaat schappij waarvan Amerika de enige aandeelhouder is. „Een sociale kanker in ons landl" is Torrijos beschrijving van de zone. ..Ik kan niet slapen bij de gedachte dat ik morgen weer de Imperialisti sche vlag zal zien wapperen". In het bijzonder wil hij dat de V.S. Panama's deel van de inkomsten van de 80 kiliometer lange zeeweg tien maal vergroot: in 1955 werd die vastgelegd op 5,6 miljoen per Jaar. Torrijos weigert die. De Ame rikanen hebben sindsdien al drie kwart van hun beleggingen van 5,3 miljoen gulden teruggekregen. Nu dekken de Kanaal-inkomsten alle kosten en leveren bovendien een gunstige winst op. Tenslotte wil Torrijos verwijdering of drastische vermindering van de 50.000 man burger- en militair per soneel van de bases die ze bezet ten en van de Amerikaanse school waar duizenden officieren uit aller lei landen van belde halfronden het bestrijden van opstanden komen le ren. De zone is van Panama gescheiden door de Fourth of July-Avenue, ge noemd naar de Amerikaanse onaf hankelijkheidsdag. Aan de ene kant. de keurig gemaaide gazons en de gekoelde huizen van de ..zonians" (de Amerikanen) en aan de andere kant de krotten van de Panamezen. Opoffering Torrijos weigering van de Ameri kaanse betalingen betekent wel een opoffering omdat hij op grond van die betalingen leningen heeft Amerikaans gebruik van een Pana mese vliegtuigbasis. Hij liet het vre- deskorps inpakken en vroeg van Ja pan en Rusland prijsopgaven voor de aanleg van een nieuw kanaal, dat de komende tientallen Jaren mammoettankers zou moeten kun nen verwerken. Het bestaande kanaal is in militaire termen hopeloos kwetsbaar: een bom zou het kunnen verlammen. In gevaar De grootste tegenstand tegen een nieuwe overeenkomst met Torrijos komt van de „zonians". Hun heer lijke leventje is in gevaar. Hun country-clubs, hun ranches en hun belastingvrije winkels, hun nieuws- verspreiding door legerofficieren en hun Wallace-stickers; van een levenswijze die moet zijn opgeschreven. naar het „echte" Panama Wel komen iedere dag <b »me van de andere kant de zont Ze werken er gaan 's avtf 'Vei trein weer terug. Ze verdi® zienlijk minder dan de A®! en worden daardoor burgers in eigen land. De Panamezen, wier le« "r1* voortsleept in deze hete, ïif-y,,111 strook land, twijfelen <?r dat de Amerikanen er uit moeten worden; ze willen herenleven. „Waarom," zo V „zijn die gringo's zo rijk arm". i Kei

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1973 | | pagina 4