com?
lil j oenen
ti Duitse
meters film
feest bunker
5^
idel gestolen spullen
:afé's in Leiden
;e politierechter
Sex op kantoor alleen
als FC Bayern wint...
'Fantastische
Vertellingen'
van Poe bij
Imperium
Door
Piet Ruivenkamp
Toen de Duitsers een dertig
Jaar geleden dwars door Schevenin-
gen een ongenaakbaar geachte At-
lantikwal trokken vol betonnen ge
vaartes en metalen asperges werd
er in de duinen bezuiden Scheve-
ningen een feestbunker gebouwd. Er
kon daar herdacht worden dat zij
jg niet achter een glazen laars bier in
een Braukeller zaten. Er kon over
moedig gezongen worden over varen
naar Engeland.
Jaren later viel het oog op
dit weinig animerende bouwsel,
waar padvinders inmiddels hun
clubhuis van hadden gemaakt, voor
het Rijksfilmarchief. De plaats van
een duinpan aan de Baden Powell-
weg, ruim verwijderd van de stede
lijke bebouwing, was er uitermate
geschikt voor. De filmgeschiedenis
heeft namelijk meer dan een halve
eeuw op een vulkaan gedanst. Wat
men in de wandeling huiselijk „het
celluloid" noemde (met zijn uitste
kende helderheid en soepelheid zeer
geschikt voor het filmvermaak) was
in feite een uiterst brandbaar cellu-
losenitraat.
Bolknak
Er zijn talloze ongelukken mee ge
beurd. Bekend is het verhaal van
een trotse bioscoopeigenaar, die met
bolknak in het hoofd bezoekers
voorging in zijn filmcabine. Er is
nieits meer van hen gevonden, de ca
bine ging de lucht in. Het eerste
filmfestival in Brussel na de oorlog
deed een ministerie in vlammen op-
M gaan vanwege enkele slordig neer
gezette filmtrommels.
Twintig jaar geleden kwam een
brandveiliger materiaal op grote
schaal beschikbaar maar dat nam
niet weg dat veel historisch waar
devol materiaal nog een zeer onvei
lige basis had.
Er is in het verleden wat gemakke
lijk omgesprongen met unieke beel
den, die geschoten waren sinds de
uitvinding van de cinematograaf in
het laatst van de vorige eeuw. De
film ontwikkelde zich maar moeilijk
uit zijn status van kermisattraktie.
Er bestond een centraal Nederlands
filmarchief, dat lang niet alle be
langwekkende filmbeelden onder
zijn hoede kon krijgen. Zo is er
bijvoorbeeld nu een aanmerkelijke
leemte in de filmdocumentatie over
de Jaren dertig, waar de economi
sche crisis wel het hare toe zal
hebben bijgedragen.
Laten schieten
Na de oorlog belandde de erfenis
bij het ministerie van ok. en w.
met onder meer het materiaal, dat
de regering in Londen had laten
schieten. Met het groeiend besef
hoe waarcevol het bewaren van
oude filmbeelden kan zijn is het
Rijksfilmarchief opgezet.
Het bleek intussen zinnig te zijn
deze instelling onder te brengen bij
de Rijks Voorlichtings Dienst. On
der de hoofdafdeling produktie en
communicatie sinds 1 Januari
een bredere opzet dan de vroegere
afdeling film met aan het hoofd de
heer S. I. van Nooten heeft het
rijksfilmarchief nu als officiële
naam onderafdeling filmarchief.
Met een kleine staf leidt de heer J.
E. M. van Drunen in de duinen het
veel zorgvuldigheid eisende conser-
veringswerk. Drieënhalf miljoen me
ter film ligt er in kluizen opgebor
gen en dat bezit groeit natuurlijk
snel zodat een forse uitbreiding van
de opslagruimten, die nu al te klein
zijn onontkoombaar is.
Dynamiet
Is het materiaal van vroeger op
zichzelf al zeer brandbaar, het kan
soms in korte tijd plotseling tot een
geel poeder ontleden en dan wordt
het pas echt explosief, te vergelij
ken met dynamiet. Het is goede om
daar een zesde zintuig voor te heb
ben ontwikkeld of op zijn minst
een gevoelig reukorgaan. Rollen, die
tientallen Jaren de tand des tijds
hebben doorstaan kunnen plotseling
de geest geven. Dat proces werkt
dan als een rotte appel in een
mand en het is zaak snel in te
grijpen. Men heeft wel proeven ge
nomen met het verbranden van en
kele honderden trommels film: er
kwam een steekvlam van 75 meter
hoogte tevoorschijn. Wat statische
electriciteit bij argeloos terugspoelen
kan al een ontbranding veroorza
ken.
Er is tegenwoordig een wat ruimer
budget beschikbaar. Dat is ook wel
nodig, want de vergankelijkheid
speelt een grote rol Officieel blijft
filmmateriaal maar een twintig Jaar
houdbaar, hetgeen betekent dat
men het geregeld voor veel geld
moet kopiëren. Ook al heeft bij
Haghe Film de heer A. J. Oor een
apparatuur ontwikkeld om zeer ge
trouw te kunnen dupliceren kwali
teitsverlies treedt er toch altijd op,
zodat men blijft hechten aan het
oorspronkelijke materiaal.
Armslag
Er is nu meer armslag. Medewer
kers van het Instituut Film en We
tenschap kijken al het materiaal na
op zijn waarde, een gigantisch
werk. Het is de bedoeling dat de
duizenden rollen van driehonderd
meter elk uiteindelijk via de com
puter gecatalogiseerd worden, zodat
geïnteresseerden er snel uit kunnen
putten. Dat wordt dan ook door fil
mers uit de gehele wereld gedaan.
Vooral sinds de opkomst van de te
levisie bewijst het archief zijn dien
sten. De oorlogsseries van prof. L.
de Jong putten voornamelijk uit
materiaal, dat in de Scheveningse
bunkers is opgeslagen. Het rijksar
chief bepaalt zich natuurlijk voor
namelijk tot wat in historisch op
zicht van waarde is, terwijl het Ne
derlands Filmmuseum zich toelegt
op wat strikt cinematografisch van
belang is.
Pionier
Uit het allerdiepste verleden heeft
men nog beelden van de inhuldi
ging van koningin Wilhelmina in
1898. Veel materiaal uit de jongste
historie dankt men aan de volijve
rige pionier Willy Mullens, die de
camera kwiek in de aanslag had als
er maar ergens iets gebeurde. Men
beschikt nu ook over het oeuvre
van Otto van Neijenhoff en Max de
Haas. Maar er ligt in de kluizen
ook nog het onversneden materiaal,
dat in de oorlog geschoten is door
de Kriegsmarine toen die een bra-
vourtochtje naar Nova Zembla on
dernam net zo goed als een reeks
NSB-journaals. Veel filmers hebben
hun niet gebruikte filmmateriaal
beschikbaar gesteld, wat onder meer
voor het vastleggen van het Delta-
projekt van belang is.
Buiten de filmrollen beschikt men
in de bunker ook nog onder meer
over wat merkwaardige curiosa. Met
wat fantasie ziet men op een zware
transportabele filmprojektor nog de
lakeienzweetdruppeltjes. Het appa
raat heeft Jaren dienst gedaan in
het paleis Noordeinde.
Op de forto een beeldje uit de film
die Haagse filmpionier Willy Mullens
nam toen er een bus in de Loosduinse
vaart was gereden: de Haagse brand
weer rukt uit.
t Turks Fruit nog
Lido blijft draaien,
iemand verbazen. De
beken geleden bege-
fst lovende kritieken
ig, wordt algemeen
fle beste Nederland-
poit gemaakt is. Een
kt van Oegstgeeste-
pven.
Robert Altmans
[drie Jaar nog altijd
j mensen aanspreekt,
week in Trianon, dat
aide van de stof-
satire, en de rol
puld het beste tot
peater aan de Haar-
plukt de vruchten
Oijke beleid van de
|t geheime sexleven
Julia kwam, het is
bekend, op wonderlijke wijze door
de keuring en de heren die de pu
bliciteit verzorgden voor de film
zouden hun vak niet goed verstaan
hebben als ze daar niet handig de
aandacht op hadden gevestigd. Voor
de derde week in Leiden.
Goede films in
andere steden
BUTCH CASSIDY AND THE SUN.
DANCE KID (Roy Hill): Du Midi,
De Carpensierstraait, Den Haag.
CABARET (Fosse): De Uitkijk,
Prinsengracht, Amsterdam; Kriterion,
Westeinde, Den Haag.
CANTERBURY TALES (Pasolint)
Roxy, Kalverstraa/t, Amsterdam; Are
na, Kruiskade, Rotterdam.
FAMILY LIFE Loach-Garnett)
Lijnbaantheater, Rotterdam; Camera,
Oudegracht, Utrecht.
THE FRENCH CONNECTION
(Friedkin): Studio 2000, Den Haag
(onder Congresgebouw).
LE GENOU DE CLAIRE (Roh-
mer)De Uitkijk, Congresgebouw Den
Haag.
IMAGES (Altman)Studio K, Roe-
tersstraat, Amsterdam.
KLUTE (Pakula)Studio '62, Rot
terdam.
MODERN TIMES (Chaplin)Leid-
sepleintheater, Amsterdam.
ROMA (Fellini)Kriterion, Roe-
tersstraat, Amsterdam (ook nacht-
voorstellingen) Calypso, Marnix-
straat, Amsterdam; Asta, Spui, Den
Haag; Kriterion, Groothandelsge
bouw, Rotterdam.
SLAUGHTERHOUSE FIVE (Roy
Hill)Studio, Oudegracht, Utrecht.
SUPERFLYRex, Lange Poten,
Den Haag.
TURKS FRUIT (Verhoeven)Tus-
i. Reguliers Breestraat, Am-
Passage, Passage, Den
Haag; Thalia, Kruiskade, Rotterdam;
Rembrandt, Oudegracht, Utrecht.
Aanbevolen nachtfilms:
TRI STAN A (Bunuel)Centraal,
Oude Binnenweg, Rotterdam.
SACCO EN VANZETTI (Montal-
do): Leidsepleintheater, Amsterdam.
Terug in
Leiden
STUDIO Eén van de allerbeste
westerns aller tijden is Butch Cassi-
dy and the Sundance Kid. Vanwe
ge de humor, de spanning en niet
in het minst vanwege het spel van
Paul Newman, Robert Redford en
Katherine Ross. George Roy Hill
regisseerde de zaak vakkundig.
CAMERA Een voorbeeld die de
niet altijd even fijnzinnige, maar
wel aansprekende humor die Gérard
Oury vroeger in zijn films wist te
leggen, is te zien in Wie het laatst
lacht. Een kleur van sterren, onder
wie Engelsman David Niven, en de
Fransen Belmondo en Bourvil.
Nachtfilm
r ADVERTENTIE
Dit zeer fraaie
eiken wandmeubel
Vervaardigd van uitgezocht Slavonisch eikehout en
zeer praktisch ingedeeld. Overal is aan gedacht:
aan uw boeken, uw TV, uw glaswerk, uw servies-
Nu extra voordelig voor 1090.—
Haarlemmerstraat 150-154—LEIDEN
Den Haag-Rotterdam-Voorschoten
CAMERA Een al wat oudere
film in de nachten bij Camera. Alain
Delon, Joanna Shimkus en last but
not least Lino Ventura treden op
in de polioier Les Avonturiers van
Robert Enrico, een film die behalve
de benodigde bloedstollende momen
ten een fijne sfeer biedt.
REX Het theater aan de Haar
lemmerstraat neemt vrijdag- en za
terdagnacht de Vrouwen Privé. Het
is niet moeilijk te raden waar dat op
uit draait: vele minder of meer ap
petijtelijke dames geven zich op alle
mogelijke manier bloot. Het verhaal
doet er minder toe.
Haagse
bioscopen
Kindermatinee
CAMERA Helden uit de moder
ne strip zijn deze week te zien in
Camera. De smurfen staan altijd ga
rant voor lachen en spanning. Voor
de allerjongsten en de al wat ouderen
f Een 27-Jarige café-
3 verklaarde voor de
(chter, dat hij hele-
•epen, dat de t.v.-
had gekocht, van
waren. Dat ver-
nu hü zich ter
pioest verantwoorden
>olitierechter.
[ta Alphen aan den
pen kleuren-t.v. aan
reiden. Toen betaling
hten. ging de wtnke-
f uit en daarbij bleek
pmiddels het toestel
per had verkocht, zij
per door een tussen-
|de caféhouder ver-
pne die hem het toe
pt wi, dat het toestel
Pstig was, waar het
I in beslag was geno-
b Zoiets zou dan wel
De politierechter vond het een
vreemde geschiedenis, dot in een café
dergelijke handel wordt gepleegd.
Volgens de politie, zou verdachte be
kendheid hebben dat men wel meer
spullen bij hem kon verkopen.
„Ik ben er in gelopen door de
mooie verhalen", aldus verdachte.
..Het is al moeilijk genoeg om uit de
handen van de poltie te blijven".
De officier verklaarde dat het be
kend is, dat in de Leidse binnenstad
in koffiehuizen en zo nogal eens ge
stolen spullen worden verhandeld.
Hü wilde in dit geval echter volstaan
met een maand voorwaardelijke ge
vangenisstraf met proeftijd van 2
jaar, waartoe de rechter veroordeel
de.
Hik en stotter
Een 25-Jarige student uit Leiden
zat in de ellende en dat was voor
hem reden om diep in het nachte
lijk uur per auto naar de kamer van
zijn vriendin te rijden. Maar onder
weg werd hij door de politie aange
houden, omdat het vermoeden was
ontstaan, dat de autobestuurder on
der invloed van drank verkeerde.
Inderdaad had de student volgens
zijn verklaring een glas whiskey ge
dronken. De politie vond hem in elk
geval niet in staat de auto naar be
horen te besturen, zoals een politie
man ter zitting van de Haagse poli
tierechter verklaarde.
Daarom eiste de officier twee we
ken gevangenisstraf en voorwaarde
lijk zes maanden intrekken van het
rijbewijs. De raadsman bestreed het
bewijs en constateerde, dat vaak
reeds een vooroordeel bestaat by po
litiemannen wanneer iemand wordt
aangehouden. Het formulier spreekt
trouwens ook over: beschonken auto
bestuurders.
„Maar in de wandeling wordt dat het
hik- en stotberform" genoemd wist
de politierechter. Deze vond hetgeen
tenloste was gelegd wel bewezen en
veroordeelde tot twee weken voor
waardelijke gevangenisstraf en 12
maanden intrekken van het rijbewijs,
waarvan 6 maanden voorwaardelijk
met proeftyd van 2 Jaar.
Formulier
Een 52-Jarige timmerman uit Lei
den liet na op het formulier tot aan
vraag van een uitkering te vermel
den, dat hü f100,- had verdiend als
broodbezorger, iets dat vaker zou zUn
voor gekomen. Terzake plegen van
valsheid in geschrifte had hy zich
voor de Haagse politierechter te ver
antwoorden, waar verdachte het feit
toegaf. Hij zou dat hebben gedaan,
omdat hy anders niet zyn kostgeld
had kunnen betalen. Maar de schade
is intussen vergoed en daarmee wilde
de officier rekening houden, door
ditmaal nog voorwaardelijke gevan
genisstraf van een week te eisen, be
nevens f. 100,- boete.
Voor de politierechter was er even
wel een Juridisch probleem. Verdach
te had nl. het formulier blanco aan
de betrokken ambtenaar gegeven, die
dat ivulde, waarna verdachte het
ondertekende. „En dus heeft hü niet
een door hemzelf ingevuld formulier
ondertekend", zo constateerde de po
litierechter die op grond daarvan
verdachte vrysprak.
Asta: „Fellini Roma", 18 Jr., dag. 2.30,
7.00, 9.30 uur; zo. 1.30, 4.00, 7.00, 9.30
uur.
Cineac: „De baas maakt het beestach
tig bont", a.l. dag. 9.30, 11.30, 1.30,
3.30 uur; zo. vanaf 11.30 uur; „Zij
zijn naakt", 18 Jr., elke avond 5.30,
7.30, 9.30 uur.
Corso: „De peetvader", 14 Jr. Dag. 2.00,
8.00 uur.
Du Midi: „Butch Cassidy and the Sun
dance Kid", 14 Jr., dag. 8.15 uur;
zat. en zo. 7.00, 9.30 uur.
Euro- Cinema: „El Cld", a.l. dag. 1.30,
7.45 uur; zat. zo. en woe. 3.45, 7.45 u.
Flora: „Het geheime sexleven van
Romeo en Julia", 18 jr., dag. 2.00, 7.00,
9.15 uur; zo. ook 4.30 uur.
Kriterion: „Cabaret", 18 Jr., dag. 3.00,
7.00, 9.30 uur.
Metropole- Tuschinskl: „BIJ de bees
ten af", a.l. dag. 2.00. 7.00. 9.30 uur;
zo. ook 4.15 uur.
Odieon: „Nummer 14, Johan Cruyff" a
1. dag. 12.15, 2.15, 6.45, 9.15 uur; zo".
1.45, 4.15, 6.45 9.15 uur.
Olympla: „Puppet on a chain", 14 Jr.,
dag. 2.00, 8.00 uur.
Passage: „Turks Fruit", 18 Jr., dag. 2.30,
7.00, 9.30 uur; zat. en zo. 1.30, 4.00,
7.00, 9.30 uur.
Rex: „Superfly", 18 Jr., dag. 9.30. 11.30.
1.30, 3.30, 5.30, 7.30, 9.30 u; zo. vanaf
1.30 uur.
Studio de Luxe: „The poseldon ad-
venture", 14 jr., dag. 2.15. 7.00, 9.30
Zo. 1.30. 4.00, 7.00, 9.30 uur.
Studio 2000: „The French Connec
tion". 14 Ir., dag. 7.15, 9.45 u; dins
dagavond besloten voorstelling.
De Uitkijk: „Le Genou de Claire", 14
Jr., dag. 2.30, 7.15, 9.30 uur; zo. 1.45,
4.00, 7.15 9.30 uur.
Titel: Seks in kantoortijd; voor
naamste rollen: Emily Reuer-Rei-
nard en Clemenz-Karin Field; regie:
Ernst Hofbauer; theater: LUXOR.
Die Duitsers kunnen kennelijk
geen genoeg krijgen van hun Rap
port-serie. Na de Schiulmadohen- en
Ha/usfrauenrapponten is Seks in kan
toortijd het nieuwste wanprodutot van
de Constantin - filmmaatschappij
Wanprodutot Ja, want waarbij Je
moeite hebt om de ogen open te hou
den verdient nauweiyks een andere
waardering.
Het is een slaapverwekkende toe
stand, vooral door de vele nauwelijks
ter zake doende "Interviews"Als we
de makers van deze film mogen ge
loven is geen enkele vrouw meer vei
lig op haar werk, omdat haar man
nelijke collega's haar constant las
tig vallen. Slechts een enkele keer
komt er een aardig moment in voor
maar dat wordt dan abrupt afgebro
ken door de interviewer, die dan zo
nodig weer een hoogbejaarde chef
fin een paar waanzinnige vragen
moet stellen. Een opmerking veroor
zaakte enige hilariteit. Dart was toen
de vragensteller een vrouw vroeg of
zij bang was dat haar man haar zou
bedriegen tijdens zijn werk. Haar
antwoord: "Nee, want hij kan alleen
als de FC Bayern heeft gewonnen".
Schamper gelach
Enfin, we zullen maar rustig wach
ten op het volgende rapport, want
dat komt ongetwijfeld
LEIDEN De Leidse toneelgroep
Imperium zal op 10 maart in het Mi
crotheater aan de Vestestraat de pre
mière geven van Edgar Allan Poe'3
„Fantastische Vertellingen".
„Er Is", zegt de groep, „naar ge
streefd om iets van de bizarre, maar
tegeiyk speelse sfeer van deze ver
halen tot nieuw leven te brengen."
De première begint om half negen,
evenals de andere voorstellingen, die
zullen plaatsvinden op 16, 17, 23, 24,
30 en 31 maart; op 6, 7. 13, 14, 27 en
28 april en op 5. 11 en 12 mei.
ADVERTENTIE
Deze eiken wapenstoel
Deze prachtige eiken wapenstoelen zijn bekleed met
eersteklas skai (geen plastic) en voorzien van een
mooi eiken schildje in de rug. De normale verkoop
prijs van deze fraaie stoelen is 480.- per 4 stuks,
maar nu als extra voordeeltje voor 3QQaW
(Leverbaar in rood, tabak.
Haarlemmerstraat 150-154 - LEIDEN
Den Haag-Rotte rdam-Voocschoten
hoekkombinatie Marian
Deze luxe hoekkombinatie bestaat uit een driezits
bank, een tweezits bank en een fauteuil; voorzien
van losse kussens en verstelbare armleggers. Het
geheel is gestoffeerd met de beste ribcord die er
te koop is. Deze hoekkombinatie is niet alleen
zeer fraai om te zien, maar heeft door de losse
kussens en goede afwerking ook een zeer goede zit.
De vastgestelde winkelprijs van deze kombinatie is
ƒ1695.- Tijdelijk zeer voordelig: voor
Haarlemmerstraat 150-154 LEIDEN
Den Haag-Rotterdam-Voorschoten
