Leidsch Dagblad | 1973 | 3 maart 1973 | pagina 3

RAAD GEEN STADSPARLEMENT

Is Nieuwe Leidse lector Tine van Vliet

RAAD MOET ZEGGEN WAT
ER GEBEUREN MOET

SS

gswerk colleges van bestuur moeten uitvoeren of bindende regels uitvoe- ten direct besuuTuSw^^rvi1121101!" Ee" ander vraagteken sehuUt in op een bepaald punt. de ^iele discussie zal ombuigen

RT ISpDAG 3 MAART 1973

LEIDEN

I LEIDEN De Leidse raad vergadert bij toeval enhele we
ken niet in wat men noemt plenaire zitting. Het commissi e-
raat 6i wer^ Qaas^ natuurlijk door. Velen vinden, dat de raad niet
cinéciil Voed ive kt. Niet alleen de Leidse raad, maar alle gemeente
raden. Eén van hen is mej. mr. M. van Vliet, sinds kort lector
nat aan de Leidse universiteit. Zij heeft een uitgesproken mening
over een nieuwe werkwijze van de raad. Naar aanleding van

haar openbare les bij haar ambtsaanvaarding had Frans
Jozef v. d. Heijden een gesprek met mej. Van Vliet, dat zijn
weerslag vond in een uitgebreid artikel in "De Nederlandse
Gemeente", het weekblad van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten. Omdat het artikel niet alleen voor insiders in
teressant is, nemen wij het over.

(vol
y

l) Leid,

2 uPn twee dingetjes, toen bij de gemeente Utrecht
soos Jte' °P8eval'len- De raadsleden worden met veel te veel
en (d)s geconfronteerct waardoor zij de grote lijnen van het
we^ ^et moeten verliezen. Het college van
li W. wordt zo overstelpt met werk dat de kwantiteit
waliteit steeds meer verdringt. In feite hebben raad en
ge geen tijd meer om zich te bezinnen op wat zij aan
'rogra3oen z^n en °P wa* uiteindelijk zouden moeten

itspraak is van mejuffrouw mr. M. van Vliet en valt in een
jgesprekje naar aanleiding van haar openbare les, die zij eind
f jaar gaf bij het aanvaarden van het ambt van lector in het
s- en administratief recht aan de universiteit in Leiden. Zij
l daar samen met de hoogleraren mr. T. Koopman en mr. B. de
van wie de laatste ook reeds haar baas is geweest in de tijd
van Utrecht vxts en zij verbonden was

Vlij gemeenivswi GLW m,..

iiuisarite afdeling kabinet en algemene zaken. Tine van VUet studeerde
\tfecht, was een paar jaar wetenschappelijk medewerker aan
teit aldaar, werkte vervolgens zes jaar part-time bij de
voor de kinderbescherming, schreef in die tijd haar proef-
t 'Het hoogheemraadschap van de Lekdijk Bovendams', trad
ril 1961 bij de gemeente Utrecht in dienst en stapte tien jaar
I over naar het wetenschappelijk onderwijs.

schetste 2ajj waarmee Je werkelijk beleid kunt ma-
anderzijds een structuur die
jvoui -J W.en traaxMeden van heel veel
de onnodig werk ontlast".

best/uur dat er vooral
icht beleid te voeren en de

van dat beleid veel meer g en syj ult weg
be geven van wat
bestuur" heeft

Tarnt Time van Vliet aan de ge
meenteraad, hot college van buige-

t langer alle bevoegdh^^ yeel mgrijpender aan. Eigenlijk ruimt

een of meer col-

v pleat er voor om de raad leges van oesuuur voor ln de plaats

een aanbal met name ge- te brengen. In haar openbare les

te en omschreven taken op te heeft zij gezegd:

1, De regeling en het bestuur met

karakteriseert de rol van de betrekking tot het gemeentelijk ge
ils .indirect bestuur", alhoewel bied berusten bij een of meer colle-
ih nog wel een paar zaken (zo- ges van bestuur, voor zover deze be
st heffen van belastingen, het voegdheden ndet aan de raad zijn
in beroep) uit de sfeer van toegekend (dit is dus tegenoverge-
de raad wil over- steld aan de huidige regeling)
En verder nog:

Laar openoare les zei ze: „De De raad 6telt een strucbuur-ver-

lijlers (van het raadswerk) zijn ordening vast, waarbij wondt gere-

ïteHen en begeleiden van be- geld het aantal, de samenstelling en

nen, het uitvaardigen van (Indien er meer colleges komen) de

jjnen op basis van een befleids- onderlinge taakbegrenzing. De taak

het coördineren en controleren van een college kan territoriaal of

jet directe bestuur. Ook het be- fuctdoneel bepaald zijn. De naad dis-

bribueert de taken van de ooileges

a** in geval van pluraliteit, maar col-
nader over praten zegt lectief ligt de bevoegdheid in de wet

wel tot het geven van geselecteer
de Informatie tijdens commissiever
gaderingen).

„Wanneer ik tracht de raad weer
tot een regeerinstrument te maken,
dan spelen de ambtenaren daarbij
een grote rol. In mijn openbare les
heb ik gezegd dat de raad die be
leidstaken alleen aan kan met be
hulp van een ambtelijke staf. Abso
lute voorwaarde is zelfs dat in de

Opmerkelijk is dat Time van Vliet
er sterk de nadruk op legt dat een
gemeenteraad beleid moet voeren,
richtlijnen moet uitvaardigen en di
rect bestuur moet coördineren (zon
der verder zelf alles te regelen) en
tegeljkertijd een pleidooi levert om
het raadslid zijn amateurstatus te
labn behouden. Zij is heefl duidelijk
van mening dat scheiding tussen di
rect en indirect bestuur de roadsle-

wet ondubbelzinnig de bijstandfunc- den zoveel tijd zal opleveren, dat zij

tie wordt vastgelegd. Het huidige ar- zich .niet langer zullen kronkelen

tikel 108 van de gemeentewet, waarin als een aal in doodsnood maar zich

dit nu geregeld is, functioneert nau- weer zullen voelen als een vis In het

welijks. Voorts ben ik van mening dat water." Zij vindt dan ook dat in die

de raad én de colleges van bestuur situatie het raadslid het best via

van het zelfde ambtelijke apparaat zijn gewone dagelijkse werk voeling

gebruik moeten maken, waarin dan met de maatschappij kan houden en

de grootste waarborg voor gecoördi- het raadswerk als een nevenfunctie

neerd bestuur schuilt". i<n de vrije tijd kan opvatten.

Hoe hebben in uw model de in-

spraak en de steeds verdergaande Conflictsituaties
democratisering een plaats?

"Laat ik vooropstellen dat ik nog- Wanneer we over dit punt discus-
al sceptisch sta tevenover inspraak, sieren stelt ze twee dingen voorop.
Rijp en groen matigen zich maar ,jk heb al gezegd dat de gemeente-
meningen aan, die dan door het be- raad veel en veel meer directe bij
stuur serieus bekeken moeten wor- stand van de ambtelijke staf moet
den. Inspraak mag niet leiden tot het hebben. Verder moet ik toegeven dat
afgeven van dwingende adviezen. Ik ik mij sterk heb laten leiden door
zie meer in uitwisseling van infor- mijn ervaringen met gemeenteraden
matie. Regeren is een vak. Het vak van voor 1970. Ik kan het met u eens

de best mogelijke keuze doen.
Daarbij is dan niet een heel scherp
naar voren gebracht belang aan de
orde maar afwegen van alle be-

aijm wanneer u zegt dat, met name
in de grotere steden, na september
1970 gemeenteraden zijm gekomen
doe zich wel degelijk met het beleid

langen. De inspraak, die met name willen bemoeien. De conflictsituaties.

actiegroepen uitgaat, krijgt steed
meer het karakter van intimidatie
politiek. Aan de andere kant mag wijzen daar o'p'
ik zeggen dat ik wel degelijk in mijn
bestuursmodel rekening heb gehou
den met de inbreng van de burgerij".

dfe man in raadsvergaderingen tus-
burgemeester en wethouders ziet.

Deskundige burgers

In haar openbare les heeft Tine
van Vliet gesteld: "De raad kan zich
bij zijn beleidsbepalende taak laten
voeden door de in de burgerij aan
wezige deskundigheid. Ik zie twee
verantwoorde vormen van Inspraak.
Vaste adviescommissies, waarin bur
gers op grond van een bepaalde des
kundigheid zitting hebben en die dus

Op de vraag of zij niet van me
ning is, dat juist het aangeven van
beleid niet nog veel meer onderling
overleg, informatie van buiten en
studie vraagt dan het controleren
van het direct bestuur, aarzelt zij.

„Het zou kunnen zijn, maar ik
ben zo bang voor weer een kaste er
bij de lokale beroepsbestuurder, een
man die snel geïsoleerd wordt en al
leen maar op het sitadhuis praat.
Maar inderdaad, men kan ook stellen
dat amaiteurraadsleden met zo'n
neventaak ook geen tijd meer

j de raad".

functioneel bepaald zijn, kunnen als he"I®n am W"* houden

zijn naast ambtelijke advlescommis- mensen om zich heen

Een paar praktische bezwaren zijn,
dat in het model de verantwoordtorrs-
plicht ndet duidelijk geregeld is (en
met name de aansprakelijkheid voor
gevoerd bestuur) en voorts dat de
eommissie voor de herziening van de

gemeentewet zidh nogal sterk richt

aanhaiLngstekens^'Belanarljk is °p he* versterken van de positie van
dat wij onze bestuursorganen beter colleges van B. en W. in plaats

sies. Daarnaast kan ln bepaalde
tuaties een openbare hoorzitting ad
hoe nuttig zijn, mits deze betrek
king heeft op overzienbare proble
men, waarbij ik vooral denk aan
wijk- en buurtzaken".

Ook "democratisering" zet

den

L desnoods,

o'n co 11e-

dageiyks bestuur antwoordt goed

Zijn toch die

van Vliet: „Steeds duidelijker vast. Er te a eg M gebreke blijft, de uitvoe- Tine van VUet: sies niet beter geschikt

je onmacht op om de hele zaak tie van ring zelf ter hand nemen. (Dat laat- "Massohiien is het woord "coördi-

Het lijkt er vaak op, dat klinnen ste moet dan wel in het takenpakket natiepumt" niet erg gelukkig. Het

dan maar vluchten in j Vcflgens Ttoae van 1 rt111ir van de raad opgenomen zijn)'. coördinatiepunt zou de voorzitter van raad?

ge

laten functioneren. Doordat de
presentatieve democratie niet goed
functioneert wordt de drang tot par
ticipatie versterkt. Door een wilde
uitgroei van niet-gecoördineerde par
ticipatie wordt een verdere uithol

deze colleges over boord te zet
ten.

„Mijn constructie ia natuurlijk heel
sterk gebonden aan het uit elkaar
halen van beleid en bestuur van alle
dag. Dat stel ik voorop. Voorts moet

"Misschien is het woord "coördi- dachten te wisselen over specifie-

„atiepuiat" niet erg gelukkig. Het ke beleidszaken dan een plenaire

VbMtuuffiUzowel van de raad opgenomen zijn)'. coördinatiepunt zou de voorzitter van raad?

V. Któatilistische betiamoenng m.. Hier zijn natuurlij* we\ een paar de raad moeten zijn - overigens heb "De radMommtetes fassaclnder- ÏM de reputatie bewertatel- fc zeggen dat ik een verst ertön® v

si va2de probemen. Tegelijkertijd rfaddedail Wel moeten alle leden vragen te stellen. ük de positie van de burgemeester daad niet zogoed in dit model. Et het directe bestuur nastreeft, zander

Kemer heel veel formeel de ge- ting hebben. Wel moeten aoeieoen interes6ant bevredi- „njn beschouwingen maar niet zie de raad liever opgedeeld m af- m naar dat ik nu alles al in detail geregeld

eouews door ne raan ov ^noeg T„or een college van betrokken om niet neg meer over- de&Lngem, dte niet zozeer B_en W.

bestuur om alleen maar uit te voe- hoop halen terwijl de raad adviseren, maar voorbereidend

en. En zou het niet kunnen zijn dat meer het coordinatiepdatform is. gevraagd: waar halen Jullie (de be- ole 1,101 over en verzwakkend

o'n college zeker als het naar uw biet die coördinatie heb ik verder alittimg bijeen. Deze afdelingen kun stuurdere) hat ^^t vandaan om werkt. Bn wat het huidige voaremt-

vooral de stouoturartag van hot dl- oen dan gevoed wordetn door het «n werp voor de gemeewteweftsherzie -

l passeren, zaken vaak die

bestuurstechnische

noemd wordien. (En als zij heft ver-

vnlll„dia Mflgj gestoomd keerd doen kunnen zij ocöc &ls ui.
üjn en volledigg ambte_ terste maatregel weer naar huis ge-

er nog aan

o heb. In mijn opzet hebben raad

„Inderdaad wordt steeds vaker va<n bestuur een eigen taak.

die ndet over en weer verzwakkend

hedriT Toöh buigt de raad zich over
ken, omdat hij nu een-

I direct

stuurd worden)De voorzitter van de
raad of een lid van de raad dient de

idee is samengesteld uit raadsleden ,m_0n

Tk voaraiitter van zo'n college van be- en deskundige burgers veel dich- van nen aaai wwrcui uw« uw,

stuur te zUn. ZU zegt zelfs dat, in- ter bij de problematiek staat en juist grote lijnen embtenarenikoaips, de ooflfleges van over onze situatie te beslissen. Hier werp

aan*i*n van de beleidslijnen veel vrn«bestuur op het oog. besbuur en de burgerij. De ontwerp- z*t de kern van het probleem. roing betreft, het is mij nog te sta-

Mijn uitgangspunt blijft hierbij, dat raadsbesluiten kunnen door de afde- We moeten niet de kant uit, dat te taonair. er wordt te weiniv

de raad het beleid uitzet en dat het lingen in de gemeenteraad gebracht vee3 naxtru'k gelegd wordt op groeps- huidige opzet getornd.

belanccai u'aarbil men zich heel de illusie dat mijn

[dat allemaal fout. Ik heb dan ST,uur juist

vee dingen getracht te doen: het maar enigszins mogelijk is, ten aanzien van de beleidslijnen veel MiJ uiteanesmmt hiSH

Ids een structuur bedenken gestreefd zou moeten worden naar me«r inbreng wil hebben? d l blijft hmerbij, dat raaasoesiuuren Kunnen aoor ae mw
een absoluut coördinatiepunt en wel 'Nu heb ik zeker niet alleen „uit- uitzet en dat het lrngen in de gemeenteraad gebracht nadruk gelegd wordt op groeps- huidige opzet getornd, maar ik heb

1 in de voorzitter van de raad. voeren" bedoeld in de zin van de wet mn^fnit i?iiii »n het kader en verdedigd worden". belangen .waarbij men zich heel ni*t de illusie dat mijn model direct

O én bestuur én regeling hébben. Zij ^n. In mdjn opvatting is er wel de- tj Rf ï>06^" r0 van de ambtenaren, die in Het 18 &oed dat belangen naar vo- Veeleer heb ik een bijdrage aan de

merkt hierbij op, dat zoiets niet revo- gelijk beleid te voeren binnen grote het bestuur hun werk nu vooral toegespitst zijn gebracht morden, maar de be- discussie willen leveren en wel on

1-.WBS& lutionair behoeft te zijn als het lijkt UJnen die van hoger af gegeven zijn. liohtr_ .n op *oe' op h«J colle^c vao B- en W. (Tine mag niet bij belangengroe- 6011 moment, dat alom geconstateerd

Ammerzoden. omdat de colleges van B. en W. dat °o* laat ik in het midden hoe de di va° 4V',flt zegt trouwens zelf dat de Pen komen te liggen. Ik meen dat de word|t dat er steeds moeizamer beleid

in de dagelijkse praktijk toch al heb- raad aan zijn beleid moet komen. Ik n het ^adsbelekl ambtelijke bijstand aan de raad mi- K°«te belangenafweging het best ge- ®taod kom: En ten slotte is het

be. Tine van Vliet wil zelfs meer acht het helemaal niet uitgesloten rn nimaal is. Zij beperkt zich in hoofd- waarborgd is bij een representatieve 20dat nog geenszins uitgemaakt is

duideüijkheid aanbrengen wanneer zij da^ een college van bestuur met ei- passen de comnus- zaak tot het vervullen van het sec- demooratie je zoru kunnen zeggen- hoe de nieuwe gemeentewet er uit-

r»o inoiAid irmopit-. het beledid Dor- gen nota's de mening van de raad en biistand "»et zo retariaat van raadscommissies dan daar komt dat recht vandaan". eindelijk uit zal zien".

Ned. Herv. Kerk

naar Nunspeet
arda te Well
nikt voor Wijk bij Heusden
Kooten te Delft voor Lopik:
fetelwagen te Delft.

Geref. Kerken

zegt: „De raad moet het beleid for vormen. Waar n

muteren, het K*se van bestuur a]£

'PeSte,^iKTlm: 111001 de beStaTn ™emen ment bedoeld is dat goedkeurt of af-

welde (Gr.) uirt, voortvloeien keurt wat de stadsregering doet,

Talc#»nnalcket maar dat de raad als bestuur van

1 aKenpaK-Kct de gemeente het inlUafcief houdt en

'Hier is toch iets wezenlijk anders dat gebeuren moet'.

t voor Zoetermeer: J. Tiers-
f Sexbierum
1 Geref. Kerken (vrijgem)

nomen naar Mariënberg
\ïde te Hattem

Geref. Gemeenten
(roepen te Bodegraven

zegt ten slotte wat er moet gebeuren
c"de"kiddS- 'te Nu£ en draagt dan de ""voertngop

R- ln vergelijking met wat we vandaag

alen', zegt ze, wanneer we met de f>JU al mogelijk
tekst van haar oratie erbij nog eens twe€de

te uoaesiwvcu. u. iviv. te wat verder praten. 'De rwd schrijft komt Tine van yiiet er nog

-Giessendam. te Rxxtter- debeieidsnota s'^^J^f beuren eens wat uitvoeriger op terug. Bij die

de Gier te Den Haag, te zegt^tenplotte wat ®e~! aan gelegenheid stelt zij het trouwens op

bestuur P^Js om er nog eens de nadruk op

het betrokken college
iVordt het beleid van
te Yerseke, voor Berkenwou- uitgevoerd dan kan de raad meer

Mélissamt:

het betrokken conege v leggen dat het idee voor de colle-

C. van de Wordt het beleid van de raad n bestuur niet zo maar uit de

Westsiaitc te MeJiskerke. richtlijnen geven, corrigerend optre-

ADVERTENTIE

GEMEENTE LEIDEN

By het openbaar gewoon lager en buitaogewoon lager onderwijs
bestaat dringend behoefte aan een aantal

ONDERWIJZERS EN
ONDERWIJZERESSEN

die zich beschikbaar willen stellen om bij ziekte van het
onderwyzend personeel van de scholen als invaller (ster)
op te treden.

Gegadigden dienen tenminste over de akte van bekwaam
heid als onderwyzer te beschikken.

Belangstellenden kunnen zich, ook voor het verkrygen van inlich
tingen, in verbinding stellen met de afdeling Onderwya, de heer
P. C. J. N. Kop, kamer 15, Stadhuis, tel. [phone] (toestel 452).

ges van bestuur niet s
luchit is komen vallen, maar geënt
Ss op de binnengemeentelijke decen
tralisatie die sinds 1964 mogelijk
is. In feite is het nu al mogelijk dat
een gemeenteraad een eigen (afwij
kende) bestuursstructuur opbouwt,
waarbij binnen de grenzen van de

wet bevoegdheden van de raad en
(met goedvinden van het college
van b. en w.) ook bevoegdheden van
b. en w. overgedragen worden aan
bestaande of nieuw in te stellen or
ganen, die territoriaal of functioneel

bepaald zijn. Bij die gelegenheid
geeft zij voor de vuist weg ook een
heel aardige verduidelijking van
„haar" colleges van bestuur: „Het
zijn uiteengerukte wethouders.'

Verder merkt zij nog op dat de col
leges van bestuur helemaal niet
minder behoeven te zijn dam colle
ges van wethouders, Ja, dat zij als
het er op aam komt wel eens meer
bevoegdheden zouden kunnen heb
ben don de huidige colleges von B.
en W.

Op de vraag of de gemeenteraad
wel geschikt Is als coördinatiepunt
voor beleid in de meest gevallen
sol zo'n gezelschap (ooh te groot
zijn en weer behoefte hebben aan

Op een kille winterdag moet deze foto zijn gemaakt, die een
zongerijpt tafereel in beeld brengt. De negen "meisjes van
Maroc" op het Rapenburg in Leiden als start van een toemee

pan twee maanden door ons land. Manden vol Marokkaanse
sinaasappelen dragen ze mee. Wist u overigens, dat u gemid
deld per jaar bijna 20 kilo sinaasappels en mandarijnen eet?