In alle kerken vraag naar
het gezaghebbend woord
ONS EIGEN IK
«jjnjjiiiiimi»
\raagstuk kerkelijk gezag houdt velen bezig
Kerkdiensten Leiden en omgeving
5 dagen
Terschelling
f Q7 dk
ZATERDAG 17 FEBRUARI
De lezing van prof. dr. Hans Küng te Amsterdam, heeft ons weer eens doen grijpen naar
zijn boek „OnfeilbaarIn dat vraagteken zit eigenlijk reeds heel de inhoud van dat
boek. De onfeilbaarheid van de Paus is voor hem een vraag, zoals het in deze tijd voor
menige meelevende rooms-katholiek een vraag wordt. Uit goede r.k. mond hoorden we
eens het grapje: de Paus is onvijlbaar; je kunt er geen stukje afkrijgen. Het genoemde
boek van Küng keert! zich vooral tegen de encycliek Humanae Vitae, oveT de geboorte
regeling. Het is zijn „schoolvoorbeeld". Maar hierbij blijft hij niet staan. Hij wil bezig zijn
met het vraagstuk van het kerkelijk gezag.
En zo stuiten we met hem telkens
weer op het leerstuk, het dogma van
dc pauselijke onfeilbaarheid, zoals dat
op het eerste Vaticaans concilie in
1870 is afgekondigd. Dit Is niet he
lemaal zonder strijd gegaan, maar
tenslotte heeft de grote meerderheid
van de aanwezige bisschoppen er
zich bij neergelegd. Slechts een en
kele heeft dit niet gedaan. Na die
afkondiging is de Oud Katholieke
Kerk, vooral in Duitsland, Oosten
rijk en Zwitserland met hen die er
Eich niet bij konden neerleggen,
versterkt.
Küng ziet, en hij haalt daarvoor
vele getuigen aan, dat de encycliek
over de geboorteregeling van alle
kanten wordt aangevochten in zijn
kerk, zij het dan ook dat men dit nog
al eens doet met oppervlakkige ar
gumenten. Maar in ieder geval meent
hij te kunnen vaststellen dat deze
encycliek als een twijfelachtige wet
wordt beschouwd en een twijfelach
tige wet kan niet bindend zijn. De
vraag of een encycliek valt onder
het leerstuk van de onfeilbaarheid,
laten we ter zijde.ln ieder geval Is
deze. volgens Küng, een stuk waar
geen rechtgeaard rooms-katholiek
buitenom kan gaan. Des te meer
komt bij hem de vraag op naar het
leergezag van de Paus en aan hem
hangt, zoals hij verder aantoont, heel
het leergezag van zijn kerk. Het epis
copaat heeft slechts leergezag indien
dit „in eenheid" is met dat van de
Paus of met dat van een oecume
nisch concilie. Wat het leergezag be
treft, zit de R.K. Kerk goed in el
kaar. Theoretisch sluit het als een
bus. Maar praktisch mankeert er nog
wel het een en ander aan. Het is
daarom dat Küng zijn boekt geschre
ven heeft.
Niet alleen Rome
Als we het hebben over het leer
gezag van de kerk, moeten we aan
een breder terrein denken dan dat
we alleen naar Rome zouden zien. De
vraag van het leergezag is een vraag
waar iedere kerk te maken heeft
en wanneer we zo eens de geschiede
nis van de kerken nagaan, kunnen
we opmerken dat zeker tot in de 18e
eeuw de kerken die er toen waren
over een zeker leergezag hebben be
schikt, waarvoor de leden zich in
het algemeen bogen. Dat geldt ze
ker voor de predikanten. Een aan
klacht wegens onrechtzinnigheid
was voor hen een erge zaak, want
dan ging ook hier de kerkelijke in
quisitie werken. Haar tuchtmiddelen
waren wel geen strop of brandsta
pel maar afzetting en verbanning,
met alle gevolgen van dien, waren
ook zwaar en moeilijk te verteren.
Wat is het gezag van een generale
synode, van een particuliere synode,
van een classicale vergadering, van
een kerkeraad of hoe die „meerdere
vergaderingen" tn de verschillende
kerken dan ook mogen heten? In we
zen ligt hier het zelfde vraagstuk
als wanneer men achter de onfeil
baarheid van de Paus een groot
vraagteken zet.
In alle kerken ligt er de vraag naar
het gezaghebbende woord, naar het
woord waaraan men een houvast
heeft, zodat men precies weet hoe
men gelovende moet denken en hoe
men doen moet. In iedere kerk kent
men een zekere traditie, tenminste,
men heeft die vroeger gekend. En
vanuit die traditie werd vroeger een
antwoord gegeven. Iedere predikant
zal wel eens gemeenteleden bij zich
hebben gehad die in twijfel waren
over hun geloof of, wat nog vaker
zal zijn voorgekomen, die in twijfel
waren over hetgeen zij moesten
doen of niet moesten doen.
Ons zijn gevallen bekend die op
hetzelfde terrein lagen dat bestre
ken wordt door de pauselijke ency
cliek Humanae Vitae. en wanneer
men hen dan vertelde, dat zij dit
voor zich zelf moesten uitmaken, sa
men met God, voelden zij zich toch
wel enigszins met een kluitje in het
riet gestuurd. Toch blijft het waar
dat niemand voor een ander beslis
singen kan en mag neonen. Het komt
ons echter voor dat Juist die begeer
te naar een beslissend kerkelijk ge
zag dat zegt wat wij wel of niet moe
ten geloven en doen één van de oor
zaken (er waren ook nog wel andere
en waarder wegende) is geweest
van het dogma van de pauselijke on
feilbaarheid. Küng merkt«rgens op:
"BIJ voorbaat zij gezegd dat zelfs
christenen buiten de R. K. Kerk zeer
blij zouden zijn, als iemand in de
christenheid deze petrinische (paus
als opvolger van Petrus) dienst in
evangelische gezindheid en houding
op zich zou nemen: vanuit sterk ge
loof de broeders versterken, troos
ten, bemoedigen".
Johannes XXXin was voor hem in
de nieuwere tijd het enige ondubbel
zinnige, goede voorbeeld. En hij
heeft dit gedaan zonder enig beroep
op zijn onfeilbaarheid, zelfs met uit
drukkelijk afzien van onfeilbare uit
spraken. Küng haalt ergens een en
quête aan die gehouden is na het
verschijnen van de encycliek Huma
nae Vitae. Niet minder dan 55 pet
van de ondervraagde rooms-katho
lieken blijkt niet meer te geloven in
de onfeilbaarheid van de Paus.
Protestantisme
Ook de protestantse kerken (om
bij deze maar te blijven) hebben te
maken met de onfeilbaarheid. Niet
dat de onfeilbaarheid van de Paus
voor hen enig probleem zou zijn.
Met de Oosters Orthodoxe kerken
wijzen zij deze volkomen af. Maar zij
hebben wel degelijk te maken met
het leergezag van hun kerk. Zij heb
ben te maken met het "ontwijfelba
re Woord',' het Woord waaraan niet
getwijfeld kan en mag worden, waar
van de kerk de draagster moet zijn.
Trouwens ook bij Rome gaat het om
het leergezag van de kerk in haar
geheel, wat dan wordt toegespitst in
de Paus. al dan niet met de bis
schoppen tesamen. Een van de be
zwaren tegen het dogma van de pau
selijke onfeilbaarheid, buiten de R.
K. Kerk, is altijd geweest dat dit
leerstuk geen grond vindt in de H.
Schrift. Deze wordt in het betreffende
conciliestuk van 1870 weinig aange
haald en voor zover dat nog ge
schiedt, kunnen er terecht vragen
worden gesteld. Dit weet ook Küng
wel en hij tekent er bij aan dat Ro
me op deze rechtmatige vragen die
sinds de reformatie zijn gesteld, geen
antwoord heeft gegeven.
Het, protestantisme heeft zich ge
worpen op de H. Schrift ails het on
feilbare Woord. Door Woord en
Geest werkt Christus in zijn kerk,
Van een overdracht van Christus
•profetische ambt aan de kerk, heeft
men niet willen weten, "omdat de
verhoogde Heer na zijn hemelvaart
nog zelf in zijn kerk present Is en
werkzaam door Woord en Geest".
Hij is de enige, g-rote Waarheids_,e-
tuige. Maar ook hiermee kwam men
niet Maar. omdat iedere ketter in de
Schrift zijn letter wel wist te vin
den. Bovendien vinden we in de
bijbel niet zo maar breder uitge
werkte belijdeniselementen. We vin
den er slechts zeer korte geloofsuit-
roepen. En zo moest men er wel toe
komen althans iets van het geloof
dat men beleed wat breedvoeriger
op schrift te stellen en dat zijn dan
geworden de belijdenisgeschriften zo
als wij die nu nog kennen.
Wanneer het nu gaat om het
leergezag van de kerk, heeft menig
een zich vastgeklampt aan die be
lijdenisgeschriften. "Schrift en be
lijdenis" is een leuze geworden,
waarbij wel eens vergeten werd dat
het woord van de Schrift altijd bo-
Gelukkig zijn er altijd nog weer
veel Jonge mensen, die een verzor
gend beroep kiezen. Dat Ie daarvoor
niet zo heel weinig moet leren en
dat Je dan nóg maar een klein beet
je weet, van die hele medisahe we
reld. die in kan springen wanneer
e; ook maar een haartje of een aar
tje scheef gaat bij ons. is zo lang
zamerhand wel bekend. Met een
groepje van deze Jonge-mensen-in-
cpleiding hadden we een gesprek
Eerst ging het tamelijk belangrijk
toe. Wat we allemaal wel wisten van
de dure termen en griezelige instru
menten en zo! U kent dat wel. On
willekeurig laat je Je van Je belang
rijkste kant zien (denk Je) als Je in
een niet zo bekend gezelschap komt.
Maar ja, als de één er nog weer
eens een schepje meer heeft op
gedaan dan de ander, dan is de aar
dsheid van dit soort "opschepperij"
er al gauw af. U zou er eens op
moeten gaan letten, hoe vaak we zo
iets doen. Ik bedoel, dat "opschep
pen", dat "belangrijk" doen op vi-
s* te-avonden, in wachtkamers enz.
We proberen te pralen en te pron
ken met bijv. ijzige ziektes van Je
zelf of van een kennis. Of met duize
lingwekkende termen uit Je vakge-
b'ed. Of met rijke kennissen of
z^aar betitelde familie. Iedereen
heeft wel w&t om de vlag mee uit
te steken.
Nou, in het daarnet bedoelde ge
sprek waren we er aardig mee op
dreef, totdat iemand er doorheen
prikte en zei: "We zijn allemaal
duidelijk erg geleerde pieten, maar
wat zit er nu achter die ikken"! Een
verrukkelijke zin! Iedereen hield dan
ook prompt zijn mond. We werden
ineens voor onszélf gezet. Niet die
opgeprikte buitenkant. Nee. wie ben
Je nu eigenlijk?
U begrijpt wel, dat er een heel an
der gesprek ontstond. Niet wat ieder
een wel voor dure medisdhe kreten
wist. Nee, wat Je voelde voor een an
der, die er beroerd aan toe is. Waar
om Je met Je medemensen in zulke
cnistandigheden wilt omgaan. Ik
k8D u zeggen, dat toen mijn oren
pas echt gingen gloeien. Wat zit er
achter een heleboel buitenkanthum
bug en onverschüligheid en hard
heid, bij al deze mensen een mie
ters "ik". Een heel Jonge verpleger
vertelde met een kleur in de
loop van het gesprek, dat hij soms
oude dames, die hij ter verzorging
had, 's avonds een kus gaf
heet dan langharig tulg.'i We
ren stil bij het verhaal van een mt
je. die er blijk van gaf met enoi
teerheid stervende mensen te kuiï
helpen, 'k Zou zo wel vellen vol k;
nen schrijven, maar daar gaat
met om. Weet u. Je staat verrast
je ontdekt wat er allemaal acht!
'ikken" zat. In ons gesprek zijn
hier veel dieper op in gegaan
ontdekten, dat het hier toch dia
lijk gaat om dat vee' verslet
woord: liefde. Wat bij al onze i
langrijkheid of harde of dure buid
kanten en bij alle wetenschappd
beid het meest nodig blijkt is tg
werkelijk die liefde. Die geheimzin
ge kracht niet de mooie woon!
erover die een ander écht hel
Die dóórkomt tot achter het
van je medemens. Die ander 1
merken, dat hij of zij niet alleen
We hebben ook gemerkt, dat
helaas niet zo gek veel doorka
"an deze enorme kraoht in onze!
genwoordige wereld. We hebben al!
maal een soort geheime afspraak i
vooral weg te stoppen wat niet t
en hard en stoer lijkt. En intua
wordt er naar gesnakt! In iedere on
geving, zonder woorden, achter i
zo'n stoer uiterlijk, wordt er gesm
raar een hand! Naar een paar li
nen meehuilen, naar een liefde
oer. dat "dat-van-jou" eens hë
maal wil aanhoren. Of naar
lief gebaar (een kus), die een
zaam mens spontaan krijgt van i
longen, die achter zijn ik vandi
durfde te komen. Zoiets is echt gi
zaak voor geleerden of speciaal
^oeligen of zo. Kom maar eens a
ter uw eigen ik vandaan. Laat
ander, misschien uw eigen man
vrouw of kinderen, maar eens i
ken dat er wat méér zit in u.
durf er eens over te beginnen als
visitepraatjes weer hoog op de
re" toer draaien.
Het kernwoord van het evangelk
liefde. Nou, in ons gesprek merkl
we wel. dat daar déze liefde me<
bedoeld. Godsdienst staat niet zo i
van Je gewone leven af en
öekkingstocht door dat evangelie!
tekent een enorme oplading vani
liefdekracht, die voor onze wen
geloof ik het enige medld
De geschiedenis van de
Dorpskerk in Noordwijker-
hout in 1573 werd het
gebouw verwoest gaat
terug tot in de 13-de eeuw.
ven dat van de belijdenis moest
worden genomen. Toen ze werden
opgesteld heeft men die belijdenis
geschriften zeker niet als onfeilbaar
beschouwd. Er werd gesteld dat ze
veranderd zouden kunnen worden,
maar daarvan te later, op kleine uit
zonderingen na, niet veel gekomen.
Er is dus helemaal geen reden zich
in deze belijdenisgeschriften vast
te bijten alsof deze het laatste
woord zouden zijn. Dat ze hun
waarde hebben gehad en nog heb
ben, is zeker en die hebben ze ook
voor ons. Maar, het zal altijd moei
lijk blijken zijn geloof (de Nederl.
Geloofsbelijdenis was een persoon
lijk geschrift oorspronkelijk) op de
Juiste wijze zo te formuleren, dat
een ander er precies in leest wat er
mee Is bedoeld. We moeten er wel
voor waken dat enig belijdenisge
schrift wordt wat de Paus is ge
worden in de RK Kerk. Het spreken
van het laatste woord, dat geldig is
voor alle tijden, te een moeilijke
zaak.
Gezag in vrijheid
Het leergezag van de kerk zal al
tijd een "gezag in vrijheid" rr
zijn. Bij dit woord van Küng sluiten
we ons graag aan. Geloof mag dan
wezen een gegrepen zijn, het blijft
ook altijd een daad van vrije in
stemming, waarmee wij ons aan
sluiten bij het geloof van de kerk.
Een blinde gehoorzaamheid alle
heeft geen innerlijke waarde,
wil echter ook weer niet zeggen 6
de kerk een spreekruimte Is
alle mogelijke wijzen van gelovi
De kerk zal moeten voortgaan ve
trouwend op de eigen kracht
het evangelie, zelfs dan, wanm
het gebrekkig wordt vertolkt,
moet "beschouwd worden als
dwaalweg wanneer een kerk, zoni
daartoe gedwongen te zijn, dogiw
produceert in het bijzonder
hierdoor de splitsing lm de christe
heid dieper gemaakt wordt". Kik
doelt hiermee op de dogma's o?
Paus en Maria, maar laten
weten dat dit ook geldt voor ande
kerken dan de zijne. En als -
sproken wordt, laat het dan zijn
oecumenische verbondenheid
heel de christenheid.
S. J. M. HUI^BERGE
Leiden Hervormde GemeenteEvangeliecentnxm (Zijlsingel 2) 10 8.30, 10 Ned. koorzang en 11.30 u.
Hooglandse Kerk 10 u. ds. E. M. u. C. v. Delft (dlnsd. 8 u. J. Zijlstra). pred. J. Seljsener.
Punnekoek 11.45 u. Oecumenische RK Kerk H. Antonlus (zat. av. 7 u.) RK St. Pius X Kerk (zat. 7 u.) 9,
siudentendlenst. 6 u. ds. G. C. Post. 9.30, 11 en 7 u. 10.30 Ned. koorzang, 11.45 en 17.30 u.
Marekerk 10.30 u. ds. A. J. de Jong Hartebrug (zat. av. 7 u.) 8, 9, 10. 11, RK H. Geestkerk Ridderveld De
(H Avondmaal). 12 en 7 u. Bron )zat. 6.30 u.) J. Velthuljse, 9 u.
Maranathakerk 10 u. ds. H. J. van Stud. Parochie (zat. av. 7 u.) 11.45, Doopdlenst en 11 u. J. Velthuljse.
Achterberg. u. in de Hooglandsche kerk. Volle Evangelie gem. (kindervreugd)
Koningskerk 10 u. ds. G. C. Post Leonardus (zat. av. 7) 9, 10.45, 12 en 10 u. dienst.
(K Avondmaal). 6 u. Benthuizen Herv. Gem. 9.30 u. ds.
3ethlehemkerk 10 u. ds. H. Perdok. Petruskerk )zat. av. 7 u.), 9, 10.30 Den Dikken. 6 u. ds, H, Smit te Gou-
levrijdingskerk 10.30 u. ds. Joh. 12 en 6 u. derak.
p,.ort Lodewljkskerk (zat. av. 7 u.) 9, 10.30,
"re'deskerk 10 u. ds. K. Bouhuys. 11 en 6.30 u. Bodegraven Herv. Gem. Dorps-
Ver Vrilz Hervormden (aula As- Jozefkerk (zat. av. 7 u.). 9.30. 11 en kerk 10 u. ds. J. H. Cirkel 6.30 u. ds.
Borstraat) 10 30 u. ds. M. J. Wagen- 6.30 u. W Balke, Salvatorlkerk 10 u. ds. G. J.
voorde Oud. Kath. Kerk )zoeterwoudsesln- Embden 6.30 u. ds. J. E. de Groot
Eellse Wallone 10.30 u. Pasteur D. gel) 9.45 h. mis. (Langbroek. U), Bethlehemkerk 9.30 u.
Rlbs Vrij Kath. Kerk (Vreewljkstr. 19) Cs. W. Balke 6.30 u. ds. G. J. v. Emb-
Academlsch Ziekenhuis 10 u ds J. 10.30 u. H. mis. beldam), Nleuwerbrug 10 u ds. C. J.
E Brederveld. Schoep 6.30 u. ds. C. J. Tlsslnk (dub-
Dlaconessenhuis 10.30 u. ds. D. H. Anrlanderveen Herv. Gem. 10 u. den, Geref. Kerk 10 u. ds. B. J. P.
Biesma Llsse. ds. Hoegee, 7 u. ds. Franken te Wou- Tlsslnk 6.30 u. ds. B. J. F. Schoep, Ge-
Oecumenische Werkplaats (Rapen- brugge. Geref. Kerk 10 u. en 6.30 u. ref Kerk (vrljgm.) 9.30 u. leesdienst,
bure 10) 11.15 u. Samenkomst. ds A. Borman te Alphen a. d. Rijn 2.30 u. ds. P. Plaatsma, Geref. Gem.
Jeugdkapel Vredeskerk 10 u. dhr. J. Chr. Geref. Kerk 9.30 u. Dienst des 10 en 6.30 u. ds. v.d. Noort (zeist),
H van Bemmel, Rotterdam. WoorcLs. 2.30 dfc. C. van der Weele Evang. Luth. Kerk 10.30 u. ds. D. Po-
Jeugdkapel "De Goede Herder" 10.30 te Huizen, RK Kerk )zat. 7 u.) 7.30 bi.da, Evangelisatiekring 10 u. Ere-
ti Mevr A. Breedeveld. en 10.30 u.. Ter Aar Dorpshuls Aar- dilenst 6.45 u Jb. Kle Haneveld, Ver-
Gemeenschau van Kerken (Meren- dam 9 en 12 u. gadering v. Gelovigen 10 u. Eredienst,
wllk) 10 u. oecumenische dienst ds. ë.30 u. Woordverkondiging.
Kortensius. Alphen aan den rijn Herv. Gem. Boskoop Herv. Gem. 9.30 u. ds. H.
Geref. Kerk Adventskerk Julianastraat 10 u. ds. Oostenbrug, 6.30 u. ds. A. d. Leeuw,
Zulderkerk (Lammenschansweg 15) J. H. Bogers, 6.30 u. ds. M. Fokkema. Geref. Kerk 9.30 u. ds. C. v.d. Tas,
10 u. ds. A. Oegema. Oegstgeest, 5 u. Kruiskerk Gouwsluis 10 u. ds. M. 5, u. prof. dr. G. C. Berkouwer, Am-
ds Kronemeller. Hanemaaijer. sterdam, Maranatha-school 11 u. ds.
Petrakerk (Surlnamestraat) 10 u. Opstandingskerk Prinses Marijke- t. H. Oostenbrug, Chr. Geref. Kerk,
ds Kronemeller. 5 u. ds. Hortensius. 6traat 10 u. ds. M. Fokkema, 6.30 u. ds. 9.30 en 4.30 u. ds. J. Plantlnga, Geref.
Oude Vestkerk (Oude Vest 133) 10 j. H. Bogers. Gom. 9.30 en 6 u. ds. A. Bac, Vrijz.
u drs. P. C. Meijer. Rotterdam-Schle- Gebouw Nabij Van Lennepstraat 10 prot. 7 u. In Rem. Kerk do heer P.
broek 6.50 ds Bovenberg (Dienst u. Jeugdkapel de heer C. Otoo. v.ü Laarse, Pinkstergemeente 9.30 U.
met belangstellenden). Zaal opstandingskerk Prinses Ma- m Concordia, Verg. v. gelovigen 9.30
Beloftekerk (Robijnstraat) 10 u. ds. rijkestraat 10 u. Jeugdkapel de heer en 5 u. samenkomst ln lokaal Nleuw-
Post. 5 u. ds. C. Warner. Noordwljk. Zaalberg. straat 27, Bethel 9.30 en 6 u. de heer
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstr.) Martha-Stlchting "Rijnstroom" j. Modderkolk, RK Kerk (dorp) (zat
9 u ds. C. Warner. 5 u. ds. Post. 10.30 u. ds. I. J. Walpot m.m.v. Jonge- av 7 u.) 8.45. 10 en 11.30 u.. Ontmoe-
Hulze "Groenhoven" 10 u. ds. Bo- renkoor en combo uit Zevenhoven o.l. ttngscentrum (zat. m. 5.30) 10.30.
venberg. v- de heer Herman. Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 u.
Gezinsdiensten "Jeugdhaven" 10 u. Oudshoornseweg 10 u. ds. R. Oort da. Kamerbeek te Waarder. 6.30 u.
"De Mirt" ds. de Heer. 10 u. "Het Mie- m.m.v. Chr. Gem. koor uit Oude We- Jeugddienst ds. v.d. Berg te IJmulden,
renest" De heer Kroon. tering. Geref. Kerk 10 u. ds. Brink. 5 u.
Dienst voor doven (Petrakerk) 10.30 Herv. Slonskerk Hooftstraat 9.30 u. piof dr. Berkouwer. RK St. Bernar-
M De heer Terpstra. ds. S. W. Verploeg. 6.30 u. ds. A. Hoo- öuskerk Rijndijk zat. 7 u. 9.30 en 11
Geref. Kerk (vrllgem.) 10 en 5 u. ds. gendijk te Gouda. u. RK St. Michaelkerk Rijndijk (zat.
J v.d. Haar. Geref. Gem. 10 en 4.30 u. Goede Herderkerk Ten Harmsenstr. 7 u.) 9 u. en 11.30 u. RK Kerk der En
ds Bogaard. Hoogendljk. gelbewaarders (zat. 7 u.) 8. 10 en
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u. ds. Car- Ridderveld 11.30 u.
lier De Brom Troubadourweg Beneden-
lesssks--r,m 3110 u- 5irs9w:m hoog",dijk'6u- i
Fvang Luth Gem 10.15 u. ds. J. Geref. Kerk Maranathakerk Raad- ds. J- v-d- v®)dul* Llsse, 3 u.
H,npee hulsstraat 10 u. en 6.30 u. ds. M. van wijk hr. J. Valkenburg Geref. Kerk
Rem Doopsgezinde Gem. 10.15 u. ds. Harmeien. 1" ds. W. R Pouwels, 5 u. ds. W. P.
H v Bllderbeek Salvatorlkerk W. de Zwijgerlaan 10 H. Pouwels, Chr. Geref. Kerk 10 u.
Leger des Hells 10 u helllglngsdienet u. en 6.30 u. ds^ Fr. de Jong «£a?\S ^d Kamp5 uds.H de
7.30 u. verlossingssamenkomst. De Goede Herderkerk Ten Harm- Giaaf uit Marssen (U RK Kerk St.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30 senstraat 9 u. kandidaat P. H. Mulder Martlnus (zat. av. 7 u 8.30 10, 11.30.
11 Holl. dienst. 6.30 u. ds. J. Vos. lf-45 en 5.30 u. st. Jozef B.dU. 10 en
Evang Chr Gemeenschap (Middel- Ridderveld "De Bron" Trouba- 11.30 u.. Belnsdorp 8.30 u.
st-eracht) 10 u. dhr. Dlkkes. bourweg 10.30 u ets J. Voo. 6.30 u kan. Hoogmade Herv. Gem 10 u ds.
Nieuw Apostolische Kerk (H. Rijn- dldaat P H. Mulder. p- Schoonenboom. RK Kerk (zat. 7
dUk 241 9.30 en 4 u. (don. 8 u). Geref. Kerk (Vrljgem.) 9.30 en 5 u. q 9 en 11 u.
Geref. Gem. In Nederland (Konlngs- ds. A. Hordijk. Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.
kc-kl 11.30 en 5 30 u. leesdienst. Chr. Geref. Kerk Jeruzalem GriJ- Dorpskerk 10 u. ds. A. Makkenze. 6 u.
Zendlneswerk Mlddernachtsgroep. oensteinstraat 9.30 en 4.30 u. ds. P. da m. Heymans, Ontmoetlngskerk 10
ZoeterwoudseBlneel 21 6 u. dhr. v.d. Sneep. u ds. M. Heymans. 3 u. ds. J. G. v.
Keur fdond. 7.30 u. bandrecorder- Oud Geref. Gem. Kerkgebouw Hooft ieperen. van Katwijk aan Zee, kerk
dienst) straat 240 9.30 en 4 u. leesdlensten. d voor geestelijk gehandicapten.
Kerk van Jezus Christus van de Rem. Geref. Gem. Van Mandersloo- 6 30 u. ds. A. Makkenze, Geref. Kerk
Hellleen der laatste dagen (Steensch. straat. 10 u p pijlman. 6.30 u. ds. D. H.
6) 10.30 en 5 u. Baptisten gemeente Kerkgebouw E'deren, RK Jan de Doper (zat. 7 u.)
.Tehovn Getuigen (Hoeewoerd 175) Trlomfaterkerk Molenwerfstraat 10 u. e 30 11>16 Ui 6 u Mgri Bekker-
2 30 u Vestestraat 39. 10 u. voormid- evag. Bouhof 6.30 u. evang -Visser. school Hoornes.
dng en 3 u Leger des Hells Corn, de Vlaming- -an.
P tablrtl80"- ,OUde 3> U' erBB' StRK 8t.6 BtmlfEcUlBkerk (zat. 7 u.) u." dT Jacd'. V^Tè
kerk 10 u. ds. C. v.d. Bergh, 5 u. ds. W.
Kool, Phnlëlkerk 9.30 u. ds. L. Boer. 6
ids. J. Catsburg, Groen van Prin-
stererschool, 10 u. ds. J. Vroeglndewey
Zeehospitium (Longklinlek) 8.4"
Kenk Geref. Kerk (vrljgem.) 9.30 en
5 u. leesdienst.
Voorhout Herv. Gem. 10 u. ds. J.
I.angenbach, studenten-pred. te Lel-
Noordwijk Binnen
(lr geref. kerk) 10.30 u. ds. D. Keu-
r.ing. 5 u. ds. R. S. Elgersma (gem.
d'enst), Geref. Kerk 9 u. 'ds. J. v.d. vc -
Klauw, 5 u. gem. dienst (v.d. Bergh- y io.30 en 11.45 en o.d
G. Baayen, 5 u. ds. R.
Vries. Chr. Geref. Kerk 10 i
v.d. Ent. 5 u. ds. H. C.
ref Kerk Vrljgem. 8.30 u. leesdienst.
3 u. leesdienst, Geref. Kerk vrlj
gem. buiten verband) 9.30 u. ds. 6
Roukema. 7 u. ds. G. Roukema. "Vol-
l* Evangeliegemeente Katwijk" Voor-
dordwljk aan Zee Herv. Gem.
Fnt Ge- 10 u- ds. A. L. Lapré. 5
nlng (De Rank) 10 u. ds. Den Tonke-
i." laar te Warmond. 3.30 u. ds. D. van
Vliet te Waddlnxveen (Ichtus Schooi-
Schoot. Hulp
ds. Van Buuren, W i
10 15 u. Jon
Dorp 9 10.30
Jongerendienst, Geref.
straat 100, 9.45 u.. Soefl-beweglng,
Unlversel (kerk voor allen), Sportlaan
Katwijk 3 u. bijeenkomst voor belang-
Elgersma, 5 u. ds. v.d.
ds. G. d.
Aula Noord-Hofland 9.45 u. ds. Caze-
(Herv.), Geref. Kerk (vrljgem.)
- ds. K. Deddens, 3.15
stellenden 4 u. Universele eredienst.
Koudekerk Herv. Gem. 10 u.
dienst, 7 u. ds. P. A. Lefeber (Alphen
eau den Rijn), Geref. Kerk 10 u. en 5
u. ds. Baayen (Rijnsburg).
Leiderdorp Herv. Geref. Kerk
Dorpskerk 10 vuur ds J. P. Honnef,
Hoofdstraat 10 u. ds. 'J. A. v. Netten.
6.30 u. ds. J. A. v. Netten, Scheppings
der Gods (zat. 7 u.j 8. 10, 11.30 e
J. Streefland, RK Kerk St. Jo
zef (zat. av. 7 u.), 8, 10, 11.30 en 7 u.,
SI Viktor (zat. av. 7 u), 9.30. 11 en 6
u H. Hart van Jezus in De Zilk (zat.
Avondmaal). RK Kerk (zat.
Kerk) 10.15 u. ds. J. Irk en kapelaan
Ti. P. G. Kloosterman (oec. dienst v.
schrift en tafel) (Pauluskerk) 10 u.
Vliet, 6.30 u. ds.
Deur Dienst) Geref. Kerk, Kruiskerk
u. ds. D. J. Modderaar, 5
Goedhart, Geref. Kerk 9.30 u. ds. Jos
G. Los, 7 u. ds. J. Czlrla te Oude We
tering, RK Kerk )zat. 7 u.) 7.30. 9.30
en 11.15 u.
Llsse Herv. Gem. Grote Kerk 10
u. ds. J. v.d. Velden.
ge 7 u. ds. H. Perdok (Jeugdkerk) 10.30
u ds. A. Vink te Katwijk, Geref. Kerk
10 u. ds. Vegter, 7 u. zie Gemeentecen-
n, Geref. Kerk (vrljgem.) 8.30
P. Verloop, Oud Ger. Gem.
Deddens, Ge- 7 1
u. ds. M. R. v.d. Berg. Gem.
oTisproxiKelljk christendom Rijnlands
lyceum 7.30 u. evang. N. v.d. Brugge.
kerk (zat. av. 7 u.) 10 v
nsbe Gebod), RK Kerk (7 u.)
6.30 u.) 8, 10 en 11 u. Haagse Schouw
(zat av. 7 u.) 9.30 en 11.30 en 6.30 u.
Oude Wetering Herv. Gem.
Geref. Gem. 10
u. ds. Lalleman, Geref. Kerk 9.30
1 (woensd. 7.30 u. ds. K. de Gier, t
jen Haag-C).
Geref. Kerk (vrljgem.) 10
iienst 6 u. ds. D. Zemel, va
b'*
leesdlens- ds Czlrla, 5 u. ds. J. Bezemer te Ter 7
jrkreuk (zat. 7 u.) 8.15, 9.45, 11.3
Jeugdkerk. 10 u. ds. J. T. Wlersma.
heveningen. Deyerhuis 10 u. Jeugd
diensten (donderd. 7.30 u. leesdienst).
Aktie Kruistochten Nederland:
Maandag Gastenhuis Welkom ds. J 7-30. 9.30 en 11.15 1
Rljnsaterwoude -— Herv. Gem. 9.30 p.eik. Gebouw Shalom 10 u. Jeugd-
ds. Oostenbrug (Hl).) 7 u ds. HeiJ- kapel (i2—14 jr). Geref. Kerk 10 en
,Y10T1?j. Chr. Geref. Kerk 9.30_u. Dienst 5 u ds v d Meulen (Zuid) 10 en 5 u.
Bech. Ned. Prot. Bond (Lange
7 u.) 10. 11.30 en 7 1
H.H. Engelbewaarders Parochie (zat
7 u.) 7.30, 9.30 u. 11 en 5.45 en 7 u.
Nieuwkoop Herv. Gem. 10 u. prof.
Berkhoi te Lelden, 6.30 u. dr. v.
Doorn, Geref. Kerk 10 u,
ïen, 6.30 1
Leiden, Rem. Geref.
Rijnsburg Herv. Gem. (Grote 12 15 u. Goede /Herderkerk (zat.
Kerk 9.30 u. ds. I. J. Wisse, 5 u. ds. H. u 1 8.30, 10 en 11.30.
van Nlel (Bethelkerk) 9.30 u. ds. Van
Nlel, 5 u. ds. Wisse. Geref. Kerk Petra- Woubrugge Herv. Gem. 9.30 u. ds
Hulsman. 5 u. ds. B1J-
leveld, Immanuëlkerk 9.30 u. ds. BiJ-
leveld. 5 u. ds. v.d. Linde, Maranat
hakerk 9.30 u. ds. v.d. Linde, 5
Hulsman, Geref. Kerk
Franken. 6.30 u. ds. Van Hoagee, Aar-
zebosch, Ned. Protestanten Bond ('t
te Amstelveen, 6.3
Brederveld te Lelden.
Gem. 10 u. ds. Bongertz, Chr. Geref.
Deddens. Chr. Geref
Kerk 10 en 5 u. ds. L. S. den Boer te
assenhelm. Evang. Chr. Gem. (Aula
ds. A.
(vrljgem) 10 Oude Raedthuys) 7 u. ds. v.d. Voort.
Chr. Geref
B. Ple- mavo) 10
H. Agtereek, RK
Zevenhoven Herv. Gem. 9.30
RK Kerk (zat. 7 u.) 7.45, 9 en 10.45 1
RK Kerk )zat. 7 u.) 7.30. 9. 10.45
Nieuwveen Herv. Gem. 9.30 ds
Leleber 6.30 u. ds. De Leeuw, Geref.
Kerk 9.30 ds. J. E. Wesbonk te Ut
recht. 7 u. ds. H. Post te Oegstgeest.
FK Kerk (zat. 7 u.) 9, 10.45 en 5 u.
Nieuw Vennep Herv. Gem. 9.30
en 7 u. ds. S. G. J. Goverts, Geref.
Kerk 9.30 u. ds. N. Wijngaarden, 4.30
Rljpweterlng RK
u.) 7.30, 9 en 10.30 u.
Sassenhelm Herv. Gem. 10.30 u.
lr» Geref. Kerk) ds. A. Westra, 6.30
u. (ln Ontmoeting) ds. J. v. Ieperen
7.30 u.) 7.30. 10
l"Chr. Dlenaarkerk (zat. 7 u.)
Katwijk, Geref. Kerk 9 u. ds. H.
ivd. Berg. 5 u. ds. D. W. Gesink, Chr.
3eref. Kerk 10 en 5 u. prof. W. H. Ve-
ema te Apeldoorn, RK Kerk (zat. av.
7 u.) 8.30, 9.30 11 en 5.30 u.
Valkenburg Herv. Gem. 10 u. ds.
Zwammerdam
Lelden, Geref. Kerk 10 u.
Gem. Dorpskerk
10 u. ds. J. E. v. Veen, Wassenaar, 4.30
u ds. C. v.d. Bergh. Katwijk aan Zee.
Foto Jan Holvast)
ADVERTENTIE
Kerk 10 u. ds. Rooze, 6.30 u. zie Herv.
5 Dagen genieten op het
eiland aan de Golfstroom.
Volledig verzorgd, dus incL
logies, maaltijden en reis:
jg station.
Alle informatie in de brochure
s,Toeren met NS" op de
voordelig uit met NS
